DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Ho. 956 en defensieve alliantie? Waar blijven de Fransche bajonetten, die tegen den Rhijn gericht zouden worden, terwijl de Kozakken het afschuwelijke Duitschland in den rug val len. Moeten we die legende begraven ? Gij zijt hard, Lobanoffr' Al heeft Lobanoff niet hard willen zijn, hij is in elk geval uiierst voorzichtig geweest en heeft zich wel gewacht, ongegronde ver wachtingen aan te moedigen. Dit blijkt ook uit het feit^ dat hij op zijn terugreis eenige dagen te Berlijn is gebleven, met vorst Hohenlohe en de ministers bezoeken heeft gewis seld en ook door den keizer op hetjachtslot Hubertusstock is ontvangen. Sir Edward Malet, de Engelsche gezant te Berlijn, vergeleek dezer dagen bij een door hem gegeven afscheidsdiner de diplo maten bij de haken en oogen, die de ver schillende stukken van het mcnsehelijk kleed bijeenhouden. In onze kinderjaren zongen we al: shaken en oogen, zilver aan de bogen, goud papier, tirelirelier," maar we hebben daarbij waarschijnlijk niet aan diplomaten gedacht. Het is te hopen, dat de Engelsche diplomaat met zijne zonderlinge, maar goed bedoelde beeldspraak dezen keer gelijk heeft en dat vorst Loban-off s reis tot geen shaken en oogen" in de minder aangename beteekenis van het woord aanleiding zal geven. miiiiiuHiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiHiiiiirinmiim ........... uu ..... iniinn ....... m Sociak, Het congres oer Duitsche sociaal-öeiBocratea, De vertegenwoordigers der Duitsche sociaal democratie hebben de vorige week een vraag stuk moeten oplossen, dat een van de moei lijkste is, waarvoor ooit een parlij kwam te staan. Het was een kwestie van taktiek, maar evenals meestal bij groote taktische vraag stukken het geval is, breidde zij zich uit tot een geschil tusschen opportunisme en afkeer van transactie, tusschen de tot geleidelijkheid manende berekening, en het onstuimige, franke geloof. Voor de bekeering der werklieden in de steden heeft het denkende deel der Duitsche sociaal-democratie het hare gedaan. De be ginselen zijn te Erfurt (1891) klaar uiteen gezet, liet program van actie is tot in klei nigheden uitgewerkt, de overige arbeid moet geschieden door de agitatoren, door de sprekers en de journalisten. Een groot gebied is daar reeds veroverd ; het nog braak liggend terrein is overzienbaar geworden ; weldra zal, van den kleinen burger tot den lompenproletariër, al wat waard is zich een meening te vormen, uit .gedachteloos voortleven tot nadenken zijn ontwaakt ; dan zullen de overwinningen min der talrijk worden, omdat zij man voor man moeten worden bevochten. Maar het platteland is totnogtoe, in verge lijking met de steden, onbevochten gebleven. Het platteland, voor zoover het niet is het middelpunt van industrieele ondernemingen. Op het Breslauer congres nu zijn de middelen van aanval besproken, waarmede de sociaal democratie ook dit gebied wil veroveren. Een commissie uit de partij had zich gekweten van de taak, om een gedetailleerd plan de cimpagne uit te werken, en legde het bij monde van dr. Quarck uit Frankfort ter be oordeeling aan de vergadering vooi. Het was een program van actie in acht afdeelingen, en bevatte de volgende eischen : 1. Afschaffing van alle van overheidswege aan grondbezit verbonden functies en privileges (heer lijke rechten, patronaatsrechten, fidei commissen, vrijstelling van belastingen, enz.). Opheffing zond r schadeloosstelling van alle overblijfselen der lijfeigenschap. '2. Instandhouding en uitbreiding van het pu bliek grondbezit, (zoowel van staat als van ge meente), in de eerste plaats het overbrengen van goederen in de doode hand, geërfden gronden en onbeheerde gronden, bosachen en wateren in pu bliek eigendom, onder toezicht der volksverte genwoordiging. Invoering van het recht van voor keur voor de gemeente bij gedwongen publieken verkoop. ;'. Exploitatie der staats- en gemeente-landerijen op eigen rekening, of verpachting aan corporaties van landarbeiders of van boeren, of, waar dit niet mogelijk is, verpachting aan ge bruikers, onder toezicht van staat of gemeente. 4. Staatskrediet voor gemeenten, of verplichte instellingen tot het verbeteren van den grond, het schoonhouden van velden en akkers en het onderhouden van dijken en dammen DJ kosten van den aanleg en de instandhouding der pu blieke middelen van verkeer (heirwegen, straten, paden en sloten) te dragen door staat of rijk. ft. Het brengen aan den staat van de hypo theken en andere schulden die op den grond rusten. De interest te berekenen naar den kostenden prijs. ij. Het brengen aan den staat der verzekering op roerende en onroerende goederen (brand-, hagel-, waterschade- en andere assurantiën tegen de elementen1. Uitbreiding van het verzekerings wezen over alle takken van bedrijf. 7 Instandhouding en uitbreiding van gemeen-gebruiksrechten op bosschen en weiden, met gelijkstelling van alle gemeentenaren. H. Vrijdom van jacht op eigenen en gepachten grond. Voorkoming van wild- of jachtschade, eventueel schadeloosstelling. Bovendien verzocht de commissie, aan het partijbestuur volmacht te verleenen voor het uitzoeken van een aantal geschikte lieden, die de toestanden op het platteland zouden bestudeeren, en hun resultaten publiceeren in een reeks geschriften, uit te geven onderden titel: Samrnlung agrarpolitischer Schriften dersocialdemokratischei) ParteiDeutschlands." Om de oppositie tegen dit achttal punten in het helderste licht te stellen, diene de volgende clausule, genomen uit het Erfurter program : j Het privaatbez't der voortbrengingsmiddelen, i voorheen het middel om de voortbrengers het bezit van hun voortbrengsel te verzekeren, is heden ten dage het middel, om boeren, handwerkslieden en kleinhandelaars te onteigenen, en de nietwerklieden, (kapitalisten, grootgrondbezitters) te stellen in het bezit van het voortbrengsel der werklieden. Slechts de omzetting van het kapi talistisch privaatbezit der voortbrengingsmiddelen (grond, steenïroeven, mijnen, g/ondstoffnn, werk tuigen, machines, middelen van verkeer) in ge meenschappelijk bezit, en de omzetting der voort brenging in een socialistische,gedreven voor en door de gemeenscha;», is in staat, de groot-industrie en ', het steeds toenemende voortbrengingsvermogen van ', den gemeenschappelijken arbeid voor de tot nog toe geëxploiteerde klass- n inplaats van een bron : van ellende en onderdrukking, te doen worden een bron van de grootste welvaart en van alzijdige harmonische verbetering. i Hier een beginselverklaring die geen trans actie toelaat, maar een onmiddelijke omzet ting eischt van den vorm van het bezit, daar een program van actie, dat op zijn gunstigst j genomen die omzetting slechts voorbereidt, door uitbreiding van de macht der overheid, en dus de uitvoering van het beginsel afhan kelijk stelt van de verovering der staatsmacht. Of, om het in het idioom der' socialisten te zeggen : hier revolutie, daar hervorming. En hervorming is voor den dogmaticus der duitsche sociaal-democratie gelijkluidend met reactie. Lasst alle Reformen, seid revolutioniir," riep Frau Zettin de vergadering toe. | Gemeentelijk bezit moet plaats maken voor j kapitalistisch bezit," meende Schippel, eerst hieruit kan zich het socialisme ontwikkelen. Instandhouding van gemeentelijk bezit is dus even reactionnair als het brengen aan den staat van de hypotheken. Kautsky verklaarde: Dit program belooft aan de boeren verbe tering van hun toestand, m. a. w. versterking van het privaat bezit, het zal dus hun eigendoms-fanatisme aanwakkeren. Het geeft aan den staat der uitbuiters nieuwe machtsmid delen ter beschikking en verzwaart dus voor i het proletariaat den klassenstrijd." Wat Liebknecht, Bebel, Schönlank, Frohme daartegen inbrachten, was weinig geschikt om de dogmatici te bevredigen. »Wij kunnen het niet langer stellen zonder een agrarisch j program," meende Bebel; »indien wij binnen het raam van den tegenwoordigen staat alle hervormingen willen nalaten," zoo sprak Lieb knecht. »is het een eisch der consequentie om [ het geheeie tweede deel van ons program, waarin wij tal van hervormingen van den staat eischen. te schrappen. Wij hebben ge stemd vóór het Noord Oostzeekanaal, vóór het in staatsbezit brengen der spoorwegen, waaraan het lot van een millioen menschen is verbonden ; wij ijveren voor nog meer staats spoorwegen. De bescherming van den arbeid is een machtsmiddel te meer in handen van den staat. Het is dus geen verwatering van : ons program, wanneer wij zooveel het in onze | macht ligt, ook nu reeds den toestand der werklieden verbeteren. De sociale catastrophe j zullen wij daardoor niet verhinderen; het wezen : van het kapitalisme is er ons borg voor. Wij moeten partij kiezen in de agrarische kwestie, anders nemen de andere partijen ons het heft uit de handen!" Verder ging dr. Schönlank, | die het dogmenfanatisme voor gevaarlijker ! verklaarde dan het eigendomsfanatisme; er | voltrekt zich een hervormingsproces in den boezem der partij, zoo verklaarde hij, »alleen i zij die niet willen zien, gelooven dat wij in j den ouden slender kunnen voortgaan." En i het duidelijkst was Frohme: »O:-,ze naastbijliggende taak is niet de afschaffing van het van liet piivaatbezit, maar wij moeten hen : die zich door eerlijken arbeid bezit, willen ver werven, het mogelijk maken, om ongestoord dat bezit te genieten. Hadden wij niet anders gedaan, dan de werklieden naar den toekomst staat te verwijzen, hadden wij niet tegelijker tijd praktische politiek gedreven, wij zouden nog beden een kleine sekte zijn, in plaats van een groote partij. Wij kunnen de boeren niet missen." En de tegenpartij weder: -Wij willen de boeren wel, maar niet als bezittenden?slechts aJs niet bezitters. De boeren als boeren krijgen wij toch nimmer." Met 1.ÖS tegen (i:! stemmen werd over het i voorstel der agrarische commissie liet vonnis gestreken. Van de '_?fi aanwezige leden van ! den Rijksdag gingen er 10 met de veroor deeling mede. Daarbij Auer, .Siuger en Schippel. Bebel, Liebknecht en Schönlank waren in de minderheid. Erkend werd, dat het platteland zijn aparte eischen heeft, een serie Agrarpolitische Schriften der sozjal-demokratischen Partei Deutschlands" zal even goed verschijnen, om die eischen voor de partij duidelijk te maken. Daarna kan opnieuw worden gedelibereerd wat te doen staat Maar voorloopig heeft de Duitsche sociaal-demo cratie verklaard, liever een partij van industriewerklieden te blijven, dan ter wille van con cessies, die den grondslag van den tegen woordigen staat slechts versterken, een duimbreed af te wijken van. haar beginselen. En dat verklarende, heeft zij tevens voor de eerste maal, bij een levenskwestie, in de taktiek doorkneede partijhoofden als Liebknecht en Bebel overstemd. Het algemeen bewustzijn, dat een zoo diepgaand verschil van meening noch scheuring zal brengen in de partij, noch haar zal te gronde richten door innerlijke verdeeldheid, is een bewijs voor haar levens kracht en de voortreffelijkheid harer organi satie. F. M. C. Tolstoïover Henry George. Eenige maanden geleden heeft een aanhanger van Henry Gcorge, uit Sydney, een aantal bro chures van den landnatkmalisator aan Tolsto gezonden. Het antwoord dat hij daarop ontving, luidt als volgt: Ik heb uw brochures ontvangen, en dank u voor de toezending ervan. In hfit bijzonder ben ik ingenomen met de «Kederation." l'w land bezit de gunstigste voorwaarden, om een waarlijk chris telijk en broederlijk leven, vrij van alle zonden te verwekken. Ik ben overtuigd, dat de eigenlijke kwestie van onzen tijd loopt over het grondbezit, dat altijd de oorzaak is van loonslaveririj. Wat is in Australiëgedaan, om de kwestie van het privaatbezit op te lossen ? Het schijnt mij toe, dat Ilenry George er geheel en al in is geslaagd.'' Wij kunnen het ons dus voor gezegd houden, dat Tolstoïlandnationalisator is. Of de zaak zelf daarmede iets zal hebben gewonnnen? Raad van Verzoening. De verzoeningsgezindheid is in de kabinetten van Europa een macht van beteekenis. Ook de verzoeningsgezindheid ten opzichte van den socialen strijd. De Kransche minister van Koop handel Lebon heeft een ontwerp gemaakt voor de instelling van raden van verzoening, daarbij uitgaande van de overweging, dat het recht van werkstaken een machtig en onontbeerlijk wapen is voor de werklieden, maar een oorlogswapen, waarvan men alleen in het uiterste geval gebruik mag maken. Daarom zijn raden van verzoening noodig, ter voorkoming en beslechting van ge schillen. De in 'V'2 afgekondigde wet betreffende deze instellingen ging vooral hieraan mank, dat zij geen permanente raden gaf; het voorkomen van geschillen werd daardoor volkomen illusoir. j De strooming van tegenwoordig is tegen de j »(iewerbegerichte". Van een bindende rechter lijke uitspraak willen de fransche patroons niet weten, daarom verwacht de minister meer heil j van pogingen tot verzoening. Doch ook zij die zich hieraan zullen wijden, dienen zoo geheel op de hoogte van de arbeidscontracten on de loonen te zijn, dat aan tijdelijke bemoeiingen niet kan worden gedacht. Deze Kamers van Arbeid zullen dus o a. te onderzoeken krijgen alle reglementen die een patroon in zijn fabriek wil invoeren. De patroon is verplicht, den raad | ermede in kennis te stellen, al blijft hij geheel i vrij in het opvolgen van zijn wenken en gehoor | geven aan zijn bezwaren. j De fransche verzoeningsraad zal volgens het ' plan van den minister Lebon de bevoegdheid bezitten, om getuigen te dagvaarden onder eede; de overeenkomsten, met medewerking van een verzoeningsraad gesloten krijgen wettelijke kracht. Ziedaar de hoof'dtrekken van een ontwerp, dat op dit oogenblik in Nederland ongetwijfeld de aandacht verdient! ?iiiiiiliiiimiliuMMiliiiiiiiülilllliimiiimiiiiiiimiiimliiililimliiiii Inhoud van verschillende bladen. Il et H a n d e l s b l a d. 13 l let. Kamers van ar beid " 15 Oct. Samensmel'.ing der otïieie skaders". 17 Oct De personeele belasting". IS Oct. ,,J)e tlnantieele verlionding van Xedorl-uul on Jndic' , l'ivl'. de Louter voor Staats- en administ l'at iel' recht in I'idiël. De Standaard. 11 Oct. Het correctief' JI. Hl Oct. (Iet correctie!' pracficaal getoetst." IN Oct Kamers van a beid". liet Centrum. 15 Oet. Aan een verkeerd adrc-n'' (contra de Post" niet v. Hontcn's onderwijs l'i o, t. De kamers van arbeid." 17 Oct. Femmes savantcs" (v. Houten'» plannen .. IS Oct. Oniecb matig? ' (Antwoord aan de l'ost";. l1.) O.-t. Atjeh " liet N i e n'w s v a n d e n D a g. 11 Oct. De VcstingbCijrooting voor IMll" I. 12 Oct. II, door Ares. 14 Oet. Over ru-den en arbeiden", door M. K. te H. 15 Oct. Kent gij hem niet'.-'', door ]). B. 16 Oct. De liegróoting van Marine", dooi Mc. Lcod 1. 17 Oct. II. De Tijd. 11 Oct. S icialistisehe onderwijzers." 12 Oet. Winkels, kantoorlok-ilen en koffiehuizen" (het personeel) 14 Oct. Geen ander karakter", 1; 15 Oct. II. (Polemiek met de S/.<?,/,/,/,-,/). 16 Oct. ..(iraaggetiouwe predikanten", door Fr. A. van Kerkh"ü, o. c. 17 Oct. ..Het protest van den Paus'1, I. X. liotlerd. ('r t. 13 Ott. De wetsontwerpen betn-ll'endn bet. handelsregister en de lirma." 15 Oct. I tahe's koloniale staatkunde", door Mr. J.B.B. 10 Oct. De memorie van antwoord betreffende het personeel," I; 17 Oct. 11. De (Antir.) Nederlander. 14 Oct. Mr. dn Savernin Lohman over Dr. A. Knyper en het public< eren van brieven. 15 Oet. Schrijven van Dr. H. Pierson (over idem)." 16 Oct. Proportioneel kiesrecht." De Maasbode. 10 Oct. Het geloofskringetje", door P. M. Bots, pr. 11 Oet. Verbeterd oi.derwij* voor de vrouw." 12 Oct. Het protest des Pausen." 13 Oct. De duivelvereenngen do Vrijmetselarij" V. i'slot). door Laicus. Het Vaderland. 13/14 Oct. Machtspreuken". iüe memorie van antwoord bij het w. o. w. ep het personeel I.) H a a g s c h D a g b I a d. 12 Oct. Jfn: <'. ffnrtsen". 13/14- Oct. Het ministerie' l antwoord" (personet-1). 15 Oct. De begrooting van Justitie", doo^ v. M. 17 Oct. Ken gewichtig maatschappelijk en resi dentiebelang". (Het cthnograüsch museum). L i m b. Koerier. 12 Oct. Verplichte Stem ming" (slot). 14 Oct. Eene nieuwe Vereoniging" (proUctionische bond(. 11 en 1G Oct. Voege Voorteekeneu." (liet iot der kieswet). A r n h. C t. 14, 15 en 16 Oet. De memorie van antwoord betrekkelijk de person^ele belasting.'' 17 Oct. Christelijke kunst," III. (door Mr. J. E. Baneki. M i d d e l b. C t. 14 Oct. Kamers van arbeH." 15 Oct. Het wetsontwerp op het personeel." Het Ut. rechts di Dagblad. IS Oct, Het personeel. De memorie van antwoord," I; 16 Oct. II. N. L e e u w. C t. 12 Oct. Voorheen en thans." Sociaal Weekblad. 12 Oct. De Heldersche kwestie". Do jongste t 'epassing van h .t referendum in Zwitserland''. De Liberaal. 13 Oct. Kiesrechtuitbreiding toen of nu II. De Nederlander (Weekblad). 12 Oct. Het Personeel" (gewijzigd ontwerp?) V e n l o o g c h W e e k b l a d. 12 Oct. Het correctief-Fruin." Het Vaandel. Ifi Oct. Het nieuwe Personeel",!!. P a t r i m o n i u ui 10 Oct. Confederatie" II. Hecht voor Allen. 12 en 13 Oet. Is Sanl (Dr. Kuyper) ook onder de socialisten" 17 en IS Octo er. Winter". De Wachter. tS.io. dem. Vo'ksblad) 12 Oct. Hoe leven wij V" De B a a n b r e k e r. 12 Oct. Een stap vooruit" (samenwerking!. De Volksbanier (E. K. Volksbond). 17 Oct. B-geling van loon en a^beidsiijd en iu bestekken." Weekblad v d A l g e m. N e d. Diamantw e r k e r s b o u d. 11 Oct. Tot aanval en verde diging." II o t Vol k s dag M ad. 19 Oct. Kaners van Arbeid". D e V o l k s t r i b u u n. 12 Oct. De economische wasrlieid in het socialisme." Weekblad v tl. A l g. N. Diam. Bond. 18 Oct. Waaiom en waardoor?" V r ij l a n d. 15 Oct. Behels toekomststaat en Je onze." De Accountant. Oet. '95. ,.0'i'e werkkring". W e c k b 1. voor de B u rg e l ij k e Ad m. 17 Oct. Art. 29 S '4 en 17 der fibriekswef'. De N ij v e r h c i d. 1(1 Oct. Het arbeidersvraags'nk in Engeland." De Bode (Bond Ncd. Onderwijzers). 16 Oct. De zaak-Uelder." iiiilHiiiiimimiiiiiiiitiHiMiiMiiiHiiimitimiiiiiiiiitiliMillliiiiiiiiiiiiHH Kroniel De. uit.'ever zegt in het prospectus waarlijk uiet te veel v:m de gocdkooptc. De geheele Shakespeare voor /' :!..~)0 is geen geld. De lieer A. C. Loffc.lt had in den S/tcc/t/lor gezegd, dat, ook van du ver taling door Burgersdijk het plan was opgevat, voor ecu populaire editie /.desnoods op slecht papier.". l n het X/'-uirx run den Ihig had ecu hoofdartikel gestaan, daarin had men de werken van Shakespeare proef houdend" genoemd, en den wenscli uitge sproken, d;it, zoodra weer Slachtmaand in het land kwam, eene uitgave (van Burgersdijk) zou aange kondigd worden, die zooveel stuivers zou kosten als de vorige guldens. De eerste aflevering van liet uiterst billijke hoek is nu verschenen; wel niet zóó laag in prijs als dr. Kitter had gedroogd, maar daarentegen ook beter van voorkomen, als waarmer de lieer Loffclt tevreden zou jrcvveest zijn. Het, papier is behoorlijk en de druk niet al te kompres. liet geheel zal 711 vel druks beslaan. De vergelijking van de cijfers slaat, de andere onderneming geheel uit het veld. De 7..y. jroedkoope druk van Burgersdijk kost ? 30. Wij vreezen voor een doodclijke concurrentie, lieeds de naam van den nieuwen vertaler, uitgerust voor deze gelegenheid met een Kugelschen toenaam, doet aau spotgoedkoope boeken denken: koster. 7,oo is, hij wijze van spreken, ook Sliakes]ieare bij Koster"' gekomen. Nu, wij hopen en weuschcn liet beste voor deze onderneming, die reeds in een tijdschrift //nationaal" is genoemd. I let (iiuuieiëcle daargelaten, komen wij vanzelf tot eeu vergelijking van de beide courante ver talingen uit een liuerarisoh oogpunt. En tot de aJgemeenere vraag, wat deze Edward van dien \\ ilham heeft gemaakt. # * * Moet men den risch stellen, dat de vertaler den oorspronkelijke!! tekst in zijn vol 'e waarde overbrcnge en iedere plaats, welke minder sterk schijnt dan bet voorbeeld, aanhalen als een bewijs dat de HollaiicL^che schrijver beier hail gedaan met dit werk natelaten ': '/MO ja, dau kunnen wij ons orderzoek sluiten eer het begonnen is. De oorspronkelijke dichter hoort naar de eigene muziek va.ii zijn hart: en hij j die u a hem komt, weer naar het gemaakte spel dat op deze muziek is geschreven. Zoo hij nu.