De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1895 24 november pagina 5

24 november 1895 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 961 DE AMSTEKDAMMEB, WEEKBLAD VOOK NEDEKLAND. Maison HIRSCH & C1E AMSTERDAM. x Lundi25Novembre et jours suivants Mise en Vente et Exposition d'articles pratiques et nouveaux ponr cadeaux de Si Nicolas. Afin de donner a notre clientèle la facilitéde faire un choix rapide, nous avons préparéune grande quantitéde Robes de Laine, de Robes de Soie, de Robes de Velours, etc. etc.; dont Ie bas prix extreme joint a l'élégance de l'arrangement est tout & fait appropriéa des cadeaux pratiques. Exposition générale IMiiumche 94 Novemlire» A notre caisse nous mettons a la disposition de notre clientèle des JBOiVSr, nouvant servir au ? norteur a choisir dans nos ntagasins l'objel a son gré. l I* ?l ferkTerscliafflng?KMerMeeiling. Van 15 December '94 tot 23 Maart '95 werd aan 15?19 kleermakers tegen een loon van f 6.?per week, aan 56 naaisters en 3 breisters gedurende dienzelfden tyd £ ? 2.50 gemiddeld per week arbeid gegeven, terwyl 20 naaisters gedurende de slappe zomermaanden werkten. Naar al deze lieden was natuurlijk vooraf een onderzoek ingesteld en zy waren zeer dankbaar voor het ontvangen werk. Door een kundig kleermaker en twee ervaren naaisters werden de goederen geknipt en in ontvangst genomen. Vervaardigd werden: Voor meisjes. 1280 Jurken, 1241 Boezelaars, 534 Broeken, 422 Rokken, 1330 Chemisetten. Voor jongens. 1238 Pantalons, 1288 Blouses, 839 Borstrokken. 837 Hemden en 500 paar Kousen. By de verdeeling zorgden de Hoofden dor O. L. S. Ie klasse, der diaconie- en andere byzondere scholen voor goede inlichtingen, zy' gaven op aan de comitéleden welke kinderen een stel . kleederen het meest behoefden en verdienden. Daar het aantal candidaatjes voor nieuwe kleeren voortdurend zeer groot was, moest een alphabetische lyst worden opgemaakt van al die kinderen; zij werd gecontroleerd door de Commissie voor Werkverschaffing, vele districtspresidenten van Liefdadigheid naar Vermogen en een Bestuurderes van Eindervoeding. De aldus aangewezen kinderen werden per gedrukte kaart opgeroepen om op Woensdag of Zaterdagmiddag te verschenen in school 71, tot dit doel afgestaan. De firma de Gruyter & Co. had welwillend kisten afgestaan voor het vervoer, dat steeds door werkeloozen geschiedde. Op genoemde middagen werden door de dames mej. C. Tilanus, P. Spakier, H. Kruseman en C. Oolgaardt, de goederen aan de kinderen uit gedeeld. Ieder ontving een stel bovenkleeren en ondergoed. Aan 1163 meisjes en 1217 jongens werd eon stel kleeren uitgereikt. Wat dezen zomer ver vaardigd werd, wordt nog in voorraad gehouden tot het begin van den winter. De dames Marie Verkouteren, Met a, A. Hugenholtz en de heer dr. C. W. Janssen, die gedurende het afgeloopen jaar met onbezweken y ver en volharding hun krachten wydden aan deze nuttige werkverschaffing zullen trachtten ook gedurende dezen winter weder een aantal werkeloozen icerk en daardoor aan veel arme stumpers van kinderen kleeren te verschaffen, indien zy daartoe in staat worden gesteld door bijdragen van weldadige stadgenooten. Een werkverschaffing waar de vrouwen vooraan komen, is zeker een merkwaardig feit, en reeds daarom sympathie en aandacht waard. Het comitéstelt zich voor om in dezen winter vooral aan vrouwen werk te verschaffen, door haar zooveel mogelijk kleeren te laten vervaardigen. Is een weduwe met een talrijk kroost niet maar al te dikwyls buiten staat om brood voor haar kinderen te verdienen ? Hoeveel uitgeputte moe ders zyn er niet, die hard moeten werken om een karig onderhoud voor haar gezin te vinden. Velen zyn te zwak om als schoonmaakster uit werken te gaan en zoeken haar troost in naai en breiwerk maar hoevele vinden dien troost, den kost dien zjj zoo jjverig zoeken? Bij parti culieren is niet altijd werk voor haar. Te huis zitten ze voor winkels te werken, ja, maar wat ver dienen zy ? Och, er wordt zoo'n bitter beetje voor dat winkelwerk betaald; de concurrentie is zoo wreed, zoo scherp ! En toch zy doen het zoo gaarne omdat het ten minste iets geeft. Hoe weinig blijft er van haar tyd over voor haar gezin, dat dan wél een stukje brood, maar geen andere moederlyke zorg of teederheid kan ont vangen. Die arme vrouwen zyn de wereld te rijk, wan neer zy by de Werkv er s chaffing kun nen worden aangenomen, want haar arbeid wordt daar tenminste redetvjk, al is 't dan niet ruim, betaald, terwijl zo tevens de voldoening smaken, dat haar werk, niet aan concurreerende han delaren, maar aan arme kinderen van moeders, even arm als zij, ten goede komt. Onlangs las men in een dagblad: «veel geven maakt de arme menschen niet beter, misschien luier en onverschilliger" maar n stel goede kleeren per jaar, zal toch een arm kind niet beder ven. In ieder geval zal het eergevoel van het kind geprikkeld worden door de wetenschap, dat het er fatsoenlek en knap uitziet. Hoeveel school verzuim kan niet worden voorkomen door ordentelyke kleertjes, want, och! er zyn nog maar al te veel kleinen die vaak niet op school komen, »omdat ze er zóó uitzien." Goed onderricht kweekt goede werklieden voor de toekomst, wellicht zouden er later minder onte vreden en oproerig gestemde belhamels zyn, wan neer er meer knappe,blauw gekielde,warm gekleede knapen op de schoolbanken zaten. Misschien vond men minder vuile, onhebbelijke vrouwen en moeders, als de scholen meer zindelyk gekleede meisjes konden aanwijzen. Het is nu het seizoen om te geven, daarom is het te hopen dat het comitévan W e r k v e rschaffing-Kinderkleeding niet te vergeefs zyn stem laat hooren. Die iets over heeft voor het dubbele doel dezer Werkverschaf fing kan een jaarlyksche bijdrage geven of een gift ineens zenden aan de dames Marie Verkouteren, Prinsengracht 683, Meta A. Hugenholtz, Parkweg 6, of dr. C. W. Janssen, Roemer Visscherstraat 11, alhier. iHiiiiiiiiiiimillliliiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiliiiiiiiiiiiiiliiiiiiiliiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiill Myjnheer de Redacteur! Myn stukje in uw vorig nummer heeft mij eenige anonyme brieven bezorgd. Aan de schrijvers (of schrijfsters) zy gezegd dat een anonyme brief altijd laf en deloyaal is. Als men zyn naam niet durft zetten onder eene persoonlyke opinie, dat men zwijge! Ik ver keerde in het denkbeeld dat eenigszins beschaafde menschen wisten dat anonyme brieven aldus ge brandmerkt worden;.... is het niet dezelfde daad als die van een sluipmoordenaar ? of iemand die gemaskerd, een anderen, met open gelaat, aan zou vallen ? Mag ik 't zeggen, mijnheer de Redacteur, er zijn eenige zaken die ik haat, en ik zou het willen uitgalmen over alle daken. Anonyme brieven noem ik niet meer, daar is de vuilnisbak nog te goed voor, maar de schreeuwende onrechtvaardigheid van de wet, van 't gerecht die alles wat zwak is eenvoudig verplettert, onder den schijn van het te be schermen .... De indiscretie van de ^liefdadigheid", die door haar napluizen en nazoeken het den gevallen mensch onmogelijk maakt zich op te heffen ! Neen, zeker niet, ik geloof niet meer van armenzorg af te weten dan zoovele groote, rijke (/), machtige armbesturen, die dertig of veertig jaar bestaan; maar waarlijk, ook d Aar zou een practische revisie van de gebruiken evenveel nut kunnen stichten als een revisie van de wet. Hoe is het mogelijk nieuwe toestanden door oude reglementen te beheerschen? Van elk een voorbeeld, ik zal kort zijn. Sinds ik onder de armen leef, heb ik deze week het 5e geval in 't zelfde genre. Eene jonge getrouwde vrouw, 7 kinderen; (bij de vorige varieerde dat getal tusschen 2?6) de man, een liederlijke kerel, heeft alles opgemaakt, den boel verkocht en de vrouw, met de door hem ge schonken kinderen, alleen, in de kale woning achtergelaten, waar zij de huur niet van betalen kon. Met behulp van eenige vrienden zijn de kinderen geplaatst, de moeder aan een betrek king geholpen, die lucratief genoeg is, dat zy van de zeven, vier kinderen zal kunnen onderhouden. Wat doet de man ? Hij hoort niet pas van de verdienste van zyn vrouw, of, ge wapend met zyn trouwakte, komt hy bij haar patroons en eischt haar loon op, dat hem volgens de wet moet gegeven worden l... Met het geld door zyn wettige vrouw verdiend, voor zijn kin deren gespaard, gaat hij »pret" maken. Op nieuw zyn moeder en kinderen, niettegenstaande het werken der moeder ... broodeloos ! Is een wet die zoo iets mogelijk maakt, niet hemeltergend van onrechtvaardigheid ? Ik vraag in allen eenvoud, waarom is de parlementaire vorm zóó, dat er jaren en tiental jaren verloopen, voordat een nieuwe wet deze onrechtvaardigheid herstelt ? Een voorbeeld van de onrechtvaardigheid van 't gerecht. Een meisje, dat bekend staat als half idioot, trouwt. Men waarschuwt den man wél, doch hij antwoordt: »Als zij maar een aardappel kan koken en een kous stoppen, wil ik haar toch hebben." Nu, hij krijgt haar. Zij toont dadelijk volstrekt niet met geld te kunnen omgaan, geen orde en reinheid te hebben; na eenige jaren, die de noodige kinderen brachten, heeft de man er ge noeg van; hy zal naar 't buitenland gaan om «lotsverbetering" te zoeken; zijn vrouw bidt en smeekt hem te blijven ; zij kent haar eigen hulp behoevendheid, maar hij gaat. Wat moet er van de vrouw met de kinderen worden ? Hij laat haar 400 gld. achter voor de eerste zes maanden en gaat ver ver weg. De arme! Zij kon vroeger niet eens de 12 gulden beheeren die haar man wekelijks voor 't huishouden gaf; wat zal zij nu met die 400 doen ? Binnen 8 dagen, lezer, zijn de 400 Gl. op ; Goede vriendjes zijn komen vragen en leenen ..., er is feest ge vierd by de verlaten vrouw ; men heeft haar laten drinken.... drinken; 16 en 17 jarige bengels hebben daar kermis gehouden, de ruiten kort en klein geslagen de vrouw gaat bedelen met haar kinderen .... zy leeft als .... een beest.... ja, als een beest, met de kinderen er bij, en houdt een herinnering aan een van die jonge grappenmakers.... De tijd verloopt in de diepste ellende en armoede, en schande, men be richt het den verren echtgenoot; hy vraagt en verkrijgt echtscheiding, ziehier de uitspraak van 't gerecht (het stuk ligt voor me, ik copieer): «Aangezien de eischer met medeweten en goedvinden (.') van gedaagde vertrokken is .... »Aangezien hij bij vertrek een voldoend bedrag voor levensonderhoud achterliet.... «Aangezien gedaagde van dat geld tt zeer slecht gebruik maakte .... «Aangezien gedaagde, twee jaar na eischers vertrek bevallen is van een kind .... »Aangezien gedaagde zich dus heeft schuldig gemaakt aan overspel.... enz. enz. enz." Of die vrouw toerekenbaar is ? Dadr wordt geen rekening mee gehouden; dat wordt niet onderzocht! Niet idioot genoeg om in een gesticht opgesloten te worden, maar toch niet in staat op eigen beenen, alleen in de maatschappij te staan, en nog veel minder in staat voor kinderen te zorgen. Daar ligt zy ! Het ver trapte wurm !... De man is een heele baas ge worden, verdient drie entachtig gulden in de week, (de papieren die 't bewijzen zijn onder my'n blik) en zij, de verlatene, de zwakke vrouw, met haar basterdkindje, dadr zit zy, zonder hemd, zonder brood, zonder dak ! Dat is het gerecht! Verstand genoeg om haar eigen ongeluk te be seffen heeft zy gelukkig niet! Zy wiegt maar steeds het weenende kind, en kust het en kust het weer als eene affamée de caresses.... (hoe zal ik dat in het Hollandsch zeggen ?) Wie maakt den wind zacht voor 't geschoren lam ? Wie heft weer op het gebroken riet ? Mijn pen moet stilstaan, mijnheer de Redacteur, ik mag geen misbruik maken van de ruimte en van 't geduld van den lezer, en toch Maar: au revoir. A ALBEBDINGK THTM. MHiiiiiiiiimiiiiiiiiinii iiiiiiiiiiiiimmii Wintermode, cravate rosse, halsruches, soiree-toilet, hoeden. Getrouw 'e actrices. Een verjaringskoek. Echte oude dames. In alle vormen, in alle soorten, regeert het bont. Chèvre de Mongolië, chèvre du Thibet, met alle andere soorten bijeengevoegd, metsealskin en astrakan afgewisseld, zijn bijna een noodzakelyk deel van het wintertoilet. Hoe de wereld de tallooze pelzen kan opleveren, die door heel Europa gedragen worden, is een raadsel. Toch is er niet zooveel imitatie als men zou vermoe den en dit vooral omdat de imitatieatoffen, wan neer ze een beetje de illusie zullen geven, bijna even duur zijn als het echt. Gemakkelijk is het, de bonten capes van het vorig jaar te laten veranderen in de zooveel ruimere van dit jaar. Men laat er eenvoudig geeren van een andere soort bont, of ook wel van fluweel of pluche of laken met passement tusscheninzetten. Men moet dan ook den kraag, die bij veel modellen heel hoog is, met hetzelfde bont voeren, of zet er, als men hem hooger wil hebben, eenvoudig een rand van chèvre de Mongoliëboven op. De voering van den mantel neemt men dit jaar weer changeant of ere vette of crème; ook de liberty silks, in al hun mo derne kleuren, passen hier heel goed voor. Een dwaze en onnatuurlijke mode blijft nog de Cravate BMsse,een sabeldier dat men om den hals legt, maar dan met tallooze staarten en koppen versiert, die soms tot op het midden afhangen. Het is alsof men op de jacht geweest is, en zoo als de polsdragers met hazen doen, zijn buit maar ordeloos, en vies, om den hals heeft ge slingerd. De halsruches worden eer breeder dan smaller; eenige zijn van onderen voorzien van steeds wijder en platter wordende plissés, die aan de draagster iets van een fazant geven. Een andere variatie is deze: hooge strakke halsband van zwart saty'n, van achteren met een paar

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl