Historisch Archief 1877-1940
No. 965
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
5*» Jaargang. 22 December 1895.
Redacteur: RUD. J. LOMAN. Adres:
Stonehaven, Hitherfield Road, Streatham, Londen.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiimiiiiiiiiriiiiiliimi
CORRESPONDENTIE.
H. J. te Singapore 't Eenige Holl. leerboek ons
bekend is Theorie en Praktijk", uitgegeven door 't
Tjtrechtsohe Scbaakgenootschap, uitgegeven bij Beijers
te Utrecht. Verder kunnen wij u Mason's Principles
of Chesa" (Horace Cox Londen) zeer aanbevelen.
Van L. A. Kuijers, te Amsterdam.
Vervaardigd voor den Halfjaarl. Internationalen
probleem-wedstrijd in dit blad.
No. 317. Mat in drie (3) zetten.
abcde f g h
?Wit: K g6 D b8, T hl, P d2 en f2; g4 = 6.
Zwart: K d4; d.3 en d5 = 3.
TWEEDE NAT. CORRESP.WEDSTIJD.
Vier-en-twintigste zet van Zwart.
A
ifrgrist
9
10
P e3;
P' c6
? ? ? ?
gf4:
B e4
1)6
R c6
B
T h7
P d6
P f8
P e8
B c3*
R e3
T e5:
C
fe6:
Td4:f
P f5:
R
f2B f5
R h»
R h3:
D
ed3:
a5
T d8
R e6
P f5
T adS
E
p'g6
R ui
b5
B g5
b5
F
B f4
T hf8
P f5
cb4:
b3
T e8:
iMIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIttHIIIIIIII
IIHIIIMIII1II1IIIIIIII
iiiiiimiimiiMtiiiiHiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
HET DERDE GESIACHT.
DOOR
A. CONAN DOYLE.
(Slot)
»Ik zie, u hebt van hem gehoord,'' zei de
iaron, »hij is, zoo heeft men mij verteld, een
afschuwelijken dood gestorven, maar niet
afschuwelijker dan de wijze waarop hij ge
leefd heeft. Mijn vader was zijn eenige zoon.
Hij was een man van studie, had allerhande
liefhebberijen en wijdde zich geheel aan zijn
gezin, maar dit heeft hem toch niet kunnen
redden."
»Ja, het is een zeer treurig geval, en
helaas, er zijn er vele zoo. U zijt niet het
eenige slachtoffer, Sir Francis. Duizenden
?dragen hetzelfde kruis als u."
»Maar is dat rechtvaardig, dokter ?" riep
de jonge man, van zijn stoel opspringend
en de wachtkamer op en neer loopend. »Als
ik de levenswijze van mijn grootvader
overgenomen had zoowel als de gevolgen
daarvan, kon ik het begrijpen, maar ik heb
den aard van mijn vader; ik ben een lief
hebber van kunst, ik houd van muziek, van
litteratuur.
De dokter stond op, legde beide handen
op de schouders van den beklagenswaardige
en dwong hem weer te gaan zitten.
»Kom. kom, kom. U moogt u niet opwinden.
U beeft over al uw leden. Uw zenuwgestel
is geheel van streek. Laat ons deze groote
quaesties niet aanroeren. Wat zijii wij, alles
wel beschouwd? Half voldragen schepselen,
in een overgangsstadium; dichter, misschien,
bij de medusa aan de eene zijde, dan bij de
volmaakte menschheid aan de andere. Met
onze half complete hersens staan wij voor
een feit, waarvan wij het geheel niet kunnen
overzien. Zeker, alles is duister en nevelach
tig, maar na een bijna vijftigjarige praktijk
kan ik wel zeggen ..."
Doch de jonge baron liet hem niet uit
spreken en viel hem met een
hartstochtelijken uitroep van ongeduld in de rede:
«Praatjes! allemaal praatjes. U hebt in
uw stoel gemakkelijk praten, zult er misschien
over nadenken ook. U hebt een lang leven
achter den rug. Maar ik heb niet geleefd.
Gij hebt gezond bloed in de aderen. Mijn
bloed is vergiftigd. En toch ben ik even
?onschuldig als u. Wat zoudt u om woorden
Partij D 6 is niet door den heer Gazan opgegeven, l
maar door den heer Zier. |
Partij B 5 wordt opgegeven door den heer Deel
man. In F 2 en 6 geen zetten ontvangen.
De 24e zet van Wit was in B 4 : T hl en in C 5 :
T ef2: Ia O 9 i& nog gespeeld: 22?T fe8, 23 T hel
R c6.
P. de M. te H. Vriendelijk dank voor mededeelin
gen. Beste groeten.
J. J. S.
UIT DE SCHAAKWERELD.
De wedstrijd te Petersburg tusschen de koryphaeen
Lasker, Pillsbury, Steinitz en Tschigorine nam op
Vrijdag 13 Dec. een aanvang.
Eerste ronde 13 Dec.
Wit, Zwart.
Steinitz O Tschigorine l 33 zetten d4 opening.
Pillsbury l Lasker O 38 Eussisch.
Tweede ronde 15 Dec.
Lasker l Steinitz O 32 zetten Spaansch.
Tschigorine O Pillsbury l 26 vierpaardspel .
Stand: Pillsbury 2, Lasker en Tschigorine l, Stei
nitz 0.
d4 OPENING.
Matchpartij gespeeld te Londen 15 Dec. jl.
Wit. Zwart.
R. J. Loman, J. H. Blake.
l d4 «15 11 P 42:
2 e" e6 12 D d2: f6
Indien Wit c4 nalaat, 13 P c6: B f 4 :
meenen wij dat de ver- 14 P e7 T
dediging van Tschigorine R h7 f was minder
(R ei) met effect kan aan- g-ed wegens K h7: 15
gewend worden. Wij ge- D d3 f, K g8 16 P b4,
ven daarom hier aan P f6 R h2 : enz. met verloren
de voorkeur en speelt spel voor Wit.
Wit 3 P f3 dan R g4. 14 K f7
Op 3 R d3 kan P c6 vol- K h8? dan 15 D f2,
gen, zooals in de partij R d7 16 D h4 enz.
Dr. Tarrasch Tschigorine 15 B e2! K e7 !
teHastings. Deonderv n- D e7:? dan 16 D h5 f
ding heeft ons geleerd enz.
dat de volgorde der zet- jg gg
ten in de gesloten partij Noodig. R h2 : dreigt.
van meer belang is dan jg -g u{}
velen meenen. 1 7 T «1
» n f» p fa il L I,L
. n j» «' E h7: ging niet wegens
4 B d*J Ca T ng en K g3 . | De
5 b3 P Cöveiligste voortzetting was
6 a3 0-0-0, maar Wit geeft de
Noodig om P bi te be- voorkeur op aanval te
letten. spelen, daar hij een pion
6 R dB achter is. Op 17 c4 zou
7 g jj9 volgen del: en Wit kan
Om den e-pion tegen te nu niet T cl spelen
wehouden. gens D a5 t 19 b4;cd3:
7 0-0 en
wm'B c7
*
P e4
.
c4 dc4:
c4:! B a5 f
8 P e5
9 f4
10 edt
llPdlï20
mt de gevolgen van 21 T c3 T ac8!
dezen zet goed berekend e* " Cl
waren, blijkt uit 't ver- T e3 ginS niet wegens
volg. Wit krijgt voor den T>C4: 23 D c4:, D e3: f.
geofferden pion voldoende 22 B g6
vergoeding in positie. 23 0-0
HIIIIIIIIIIIIIIIIMimillllllllH
itiiiiiiiiiiiiiiunii
lllllllllltllllllllllltllllllU
geven als u hier op mijne plaats zat en ik
op de uwe! O, het is enkel om ons het
zwijgen op te leggen! Zeg niet dat ik een
lomperd ben, dokter. Dat ligt niet in mijn
bedoeling. Ik beweer alleen dat noch gij,
noch iemand anders, er iets van gevoelen
kunt. Maar ik moet u iets vragen, mijn
geheele leven hangt af van uw antwoord op
die vraag."
Hij wrong de dunne vingers, ten prooi
aan de grootste wanhoop.
»Wat hebt u te vragen ? Zeg gerust wat
gij op het hart hebt. Ik voel er alles van."
Denkt u acht u het mogelijk dat het
gif bij mij heeft uitgewerkt? Als ik kinderen
kreeg, zouden ook zij er ouder lijden?"
»Daar kan ik slechts n antwoord op
geven. Het derde en het vierde Geslacht,"
zegt de bekende oude tekst. De mogelijkheid
bestaat dat gij het kwijt raakt, maar er
moeten jaren voorbijgaan voor gij aan een
huwelijk kunt denken."
»Ik ga a.s. Dinsdag trouwen/' klonk het
nauw hoorbaar van den patiënt.
Thans was het dr. Selby's beurt om te
rillen van angst. Er kwamen niet vele ge
vallen voor, die een zoo diepen indruk
maakten op zijn vrij sterke zenuwen. Zwij
gend bleef hij voor zich uitstaren en weer
hoorde men de stemmen der whistspelers.
»Hadt gij maar harten gespeeld, dan had
den we groot kleur gemaakt!"
»Ik wou eerst de troeven er uit hebben."
De heeren waren het soms niet eens.
»Hoe kon u dat doen?" riep de dokter
op strengen, afkeurenden toon. »Dat is
misdadig."
»U vergeet dat ik eerst heden tot de ont
dekking van de waarheid ben gekomen." Hij
verborg het hoofd in de handen.
»U is een man van de wereld, dokter
Selby. U hebt van meer dergelijke omstan
digheden gehoord. Geef mij raad. Ik ben in
uw handen. Het is alles zoo plotseling en
vreeselijk; ik voel mij niet sterk genoeg
om het te dragen."
De dokter trok de zware wenkbrauwen
samen en beet op zijn nagels. Doch op
stelligen toon verklaarde hij:
»Dit huwelijk mag niet plaats hebben."
»Wat moet ik dan doen?"
»In geen geval mag het huwelijk doorgaan."
»Moet ik haar opgeven?
»Geen quaestie van! Zeker!"
De jonge man haalde een portefeuille uit
zijn zak, nam er een photogrsiphie uit en gaf
ze den dokter. Het strenge gelaat werd week,
terwijl hij het bekeek.
»Het is ontzettend hard voor u, dit is
zeker. Nu ik dit portret zie, voel ik het
T e3: ging wederom
niet wegens T c4: 24 D
c4:,T c8 enz.
23 T fe8!
24 T e3 K f8
25 R (13
B e6: dan'T c2 enz.
25 B d6
De schijnbaar gevaar
lijke zet f5 zou o. i.
Zwart in 't voordeel heb
ben gebracht. Wij heb
ben geen afdoenden aan
val voor Wit kunnen ont
dekken. De gevolgen wa
ren echter voor 't bord
moeilijk te berekenen.
26 B d2 B h3
27 T e4 e5
Zwart had hier 't
Roffer op g3 moeten bren
gen, wat hom minstens
gelijk spel zou hebben
bezorgd. R g3: 28 Te3!,
R h2: f 29 D h2:, D g4 f
30 D g2, D g2: f; (Be
ter dan D d4, waarop
T f 4 zou volgen) en Zwart
heeft in zijn verbonden
pionnen-overmacht meer
dan voldoende equiva
lent voor den geofferden
officier.
28 T h4
29 T b.7:
30 T h8 f
31 T e8:f!
32 R el:
33 R 1)7:
34 B f3
35 b5!
36 R do f
B e6
el
K f7
B eS:
B hS
T e8
B c7
B h3
K g6?
Zwart kan op geener
lei wijze 't spel nog red
den. Op 06 volgt 37
R e6: f, T e6: 38 D b7
enz. Of 37 D e6: 38 T el,
D d7 3D T e8:, D e8:
40 D b8 f enz.
37 B d3 f
Zwart geeft op.
GIÜOCO PIANO.
Eerste matchpartij, gespeeld 16 December jl. in de
St. George'sclub te Londen.
Wit. Zwart.
E. M. Jackson. R. Teichmann.
l cl e5 26 P e6: K e6:
2 P f» d6 27 c4 f S
r. .. « i. -r 28 a3 cd4:
3 Rc4 R c5 29Kd4: P c6 f
4 d3 p fe 30 K e3 d4 f
5 R e3 R b6 31 K f4 T af8
6 c3 d6 32 T ael K d6
7 P bd2 P e7 33 h5 fg4: f
8 P fl P g6 31 K e4: gh5:
9 P g3 B e6 36 T h2 T f6
10 P f5? R f5:! 36 T ehl T e8 f
11 ef5: P e7 37 K d3 T fe6
12 B b6: ab6: 38 R dl T f8
13 d4 e4 39 T g2 T fó
14 P h4 d5 40 b4 T fe6
15 B e2 B d7 41 b5 P e5 t
16 &4 g5 42 K d4: T f4 f
17 fg6: e.p. Ug6: 43 K c3 T c4: f
18 P g2 B d6 44 K b3 T cl
19 h32 P h7 45 T gh2 T f5
20 B d2 B f6 46 R c2 T f3 f
21 B f4 B f4: 47 K b2 T hl:
22 P f4: P go 48 T hl: P cl f
23 K d2 K d7 49 K cl T f2:
24 h4 P e6 eii Zwart wint.
25 K e3 c
De 2de partij eindigde in remise.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiniiiiiiiiiiiiiitiiiiuiiiiiiiiiif
dubbel. Maar er is niets aaii te doen. Gij
moogt er niet aan denken."
»Maar dokter, dat is krankzinnigheid, het
is onmogelijk, zeg ik u. Neen ik zal kalm
blijven. Ik verspreek mij. Maar denk toch
eens, dokter. Dinsdag is mijn trouwdag
aanstaanden Dinsdag begrijpt gij? De heele
wereld weet het. Hoe kan ik haar een
dergelijk affront aandoen! Het zou verschrik
kelijk zijn."
»Eti niettemin moet het geschieden, mijn
waarde baron, er is niets anders op."
»C zoudt dus willen dat ik haar eenvoudig
een briefje schreef, en zonder een reden op
te geven mijn engagement verbrak? Dat
kan ik niet, zeg ik u."
»Ik heb eenige jaren geleden een patiënt
gehad, in dezelfde omstandigheden als waarin
u nu zijt,'' sprak de dokter langzaam. »Hij
verkeerde in hetzelfde dilemma. Hij heeft
uit vrijen wil een strafbaar feit bedreven en
aldus de familie van het meisje gedwongen
haar toestemming tot het huwelijk te weigeren."
De jonge baron schudde het hoofd.
»Mijn persoonlijke eer is tot nog toe on
bevlekt. Het is het eenige wat mij is gebleven,
deze althans wil ik rein bewaren."
»Ja, het is een moeielijke keus; de beslis
sing is aan u."
»Weet gij er niets anders op ?"
»Hebt gij misschien land in Australië?"
»Neen."
»Maar u hebt kapitaal?"
»Ja."
»Dan zoudt u er land kunnen koopeii
morgen ochtend reeds. Een duizend
mijnaandeelen bijvoorbeeld. U zoudt kunnen
schrijven dat dringende zaken u noodzaken
onmiddellijk op reis te gaan. Dat geeft u
ten minste een half jaar tijd."
»Dat zou kunnen, ja zeker dat zou
kunnen. Maar stel u haar positie voor
het huis vol cadeaux loges die verwacht
worden en uit het buitenland reeds op reis zijn
naar ons toe. Het is verschrikkelijk. En u
zegt er is niets aan te doen?''
De dokter haalde de schouders op.
»Dan zou ik het dus nu reeds kunnen
schrijven en morgen op reis gaan ? Misschien
mag ik wel even van uw schrijftafel gebruik
maken! Dank u! Het spijt mij dat ik u
zoo lang van uw gasten houd. Maar ik ben
nu gauw klaar." Hij schreef haastig een
briefje van eenige regels. Toen, als viel hem
plotseling iets in, verscheurde hij het in
kleine snippers en wierp het in het vuur.
»Neen; ik kan haar geen onwaarheid zeggen,
dokter." Hij stond op. »Wij moeten iets
anders zien te vinden. Ik zal er nog eens
over denken en u mijne besluiten laten weten.
BOEKBEOORDEELING.
Nieuwe uitgaven voor Onderwijs
en Kunst.
Franeker drukken van ouderen datum en een
enkel standaardwerk als de Franeker
Hoogenschool van mr. Boeles of die over munt- en
penningkunde van mr. Dirks te Leeuwarden
uitgegeven getuigen, dat de typografie in Friesland
goed werk leveren kan. Maar behalve de ge
noemde werken is in de jongste jaren weinig
belangrijks van daar over het land verspreid.
De uitgever M. O. Jongbloed te Leeuwarden
besteedt er nu zyn krachten aan om een serie
boeken, samengesteld door hoofden van scholen
en onderwijzers b\j het N. en M. O., bekend te
maken. Reeds in het begin dezes jaars verscheen
bij hem Alex. Klein, Heilserum tegen Diphtherie
waarover zeer gunstig geoordeeld is door prof.
Stokvis en door het Tijdschrift voor Gen. B. J.
Bouwmeester, Leeraar a. d. Koninklijke in den
Bosch, baant zich van Leeuwarden uit een weg
voor zijn nieuwe methode, neergelegd in prakti
sche teekenoefeningen voor de volksschool, die
zeer schoon zijn uitgevoerd, en voegde er een
brochure bij: Geschiedenis, Methode, Doel v. 't
Teekenonderwijs in Nederland: die in het
Schoolblad reeds kolommen polemiek heeft
uitgelokt en in elk geval de lezing
overwaard is. Met vele, meestal duidelyke en goed
gekozen illustraties kwam het door de Wekker
en anderen aanbevolen leesboekje voor de
middelste klasse der lagere school in derden
druk in het licht van Geraets: Iets nuttigs en
iets aardigs, een aardige afwisseling in de lectuur
voor jongens en meisjes. Nu eens geldt het
dierenkwelling en dronkenschap, dan Lange Pier
of Francijntje de Boer, de Dedemsvaart en andere
Vaderlandsche merkwaardigheden. Op de hoogste
klassen der uitgebreid lagere school en bij hen
die voor art. 56 b werken, is van der Kolff'g
Leesboek over oude geschiedenis goed geplaatst.
Het bevat een tal geschikte onderwerpen uit de
oudheid; vooral is het verband aangewezen dat
hier en daar tusschen den vóórchristelijken en
onzen tijd bestaat. Van J. H. Geraets is te L.
verschenen een Praktisch, Theoretische Muziek
les (prachtig gedrukt door Roelofzen en Hubner)
dat in zijn historisch gedeelte, het hoofdstuk
over stemvorming e tutti quanti van breeder
opvatting in dat vak getuigt dan de bestaande
leerboekjes over muziek, en alles bevat, wat op
examens gewoonlijk gevorderd wordt. Daarnaast
staat de heldere bevattelijke cijfermethode voor
den zang, met het oog op de examens in het
L. O. door Wiegman, terwijl de heer
Schweinsberg, waarlijk geen onbekende op het gebied der
instrumentale muziek, voor liefhebbers en be
oefenaars van klavierspel in het algemeen drie
stukken heeft uitgegeven: Scherzo, Romanze,
Impromptu, die ieder zich mag aanschaffen en
doorspelen, die goede muziek van oorspronke
lijke opvatting waardeert.
L. Dr. J. H.
ttii iiiiiin m
U wilt mij wel toestaan hier het dubbele
neer te leggen van hetgeen ik u schuldig
ben, daar ik zoo indiscreet lang u opge
houden heb. En nu vaarwel, duizend maal
dank voor u deelneming en verstandigen
raad."
»Maar, lieve hemel, u hebt nog geen
recept! Ziehier, dit is een zalfje, en van
deze poeders zou ik u raden iederen morgen
een in te nemen. Uw toestand is ontzettend
hard, maar ik heb alle hoop dat eenmaal
de wolken voorbij zullen trekken. Wanneer
mag ik er op rekenen van u te hooren""
»Morgen ochtend."
«Uitstekend. Wat plast die regen! O, u
hebt een regenjas. Nu, die heeft u wel noodig
Au revoir dus, tot morgen."
Hij deed de voordeur open. Een koude
vochtige lucht drong de gang in. Toch keek
de dokter eenige seconden de eenzame ge
stalte na, die langzaam verder ging tusschen
de gele plekken der lantaarns, door de groote
zwarte duisternis. Het was zijn eigen schaduw
die tegen den muur opkroop als hij voorbij
een licht ging, en toch was het voor den
dokter als werd dit kleine zwarte ventje be
geleid door een groote, sombere gestalte, die
hem zwijgend de eenzame straat door bracht.
Den volgenden morgen reeds hoorde Dr.
Horatius Selby wederom van zijn patiënt,
en wel vroeger dan hij verwachtte. Een be
richt in de courant deed hem verbleeken
terwijl hij het las. Ziehier hoe dit luidde :
»Gisteren avond omstreeks elf uur had
er een treurig ongeluk plaats in King William
Street. Een jor.g mensch, die uit den weg
wilde gaan voor een hansom, gleed uit en
viel vlak voor de wielen van een zware
transportkar met twee paarden bespannen.
Zeer gekneusd is hij opgenomen en naar
het gasthuis gebracht, doch bij aankomst
bleek dat hij reeds was overleden. Een on
derzoek in zijn zakportefeuille heeft aan het
licht gebracht dat de overledene niemand
anders zijn kan dan Sir Francis Norton
van Deaiie Park, die eerst een jaar geleden
den baronetstitel heeft geërfd. Het ongeluk
is te meer te betreuren omdat de over ?
ledene onlangs meerderjarig geworden, op
het punt stond in het huwelijk te treden
met eene dochter van een onzer oudste
adellijke families. Met zijn vermogen en zijn
aanleg lag de bal der fortuin voor zijne
voeten, en zijn vele vrienden zullen met
deelneming en droefheid het bericht ont
vangen dat een veelbelovende carrière op
zoo plotselinge en tragische wijze is afge
broken."