DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 969 (Slot). DE AMSTELBRUG. Dat dit belangrijke kunstwerk in het ont werp der electrische trams is opgenomen, ver hoogt zonder eenigen twijfel zeer_de waarde daarvan. Want al zouden de tramlijnen strikt geno men ook geëxploiteerd kunnen worden zonder deze brug, ze zal aan de tram-exploitatie zeker ten goede komen, maar meer nog aan het gewone verkeer, zij is onmisbaar voor eene goede verbinding en de ontwikkeling der buitenwijken. Wie daaraan nog mocht twijfelen, neme de moeite op den Buiten-Amstel het verkeer met de stoompont en met de tallooze roeibootjes gade te slaan en hij zal zich schamen, dat de gemeenschap tusschen twee belangrijke stadsgedeelten op zoo gebrekkige wijze nog moet plaats vinden. De bouw eener brug is met de uitbreiding der stad meer en meer onontbeerlijk geworden. De plaats der overbrugging is als van zelve aangewezen. Zij moet liggen in het verlengde der Ceintuurbaan, aan de West zijde of Amsteldijk uitkomende naast de in aanbouw zijnde Katholieke kerk, en daar de Ruyschstraat noordelijker op den Amstel aan de Weesperzijde uitkomt, moet de as der brug in eenigszins schuine richting den stroom kruisen. Dit is echter geen groot nadeel en leent zich door eenigszins uitbuigende vleugels tot eene goede oplossing. Een ontwerp, in 1881 reeds gemaakt voor overbrugging van den Amstel op deze plaats, benevens eene schets, tot hetzelfde doel, van den heer Berlage, zijn thans in de Tijding zaal van de Telegraaf, in de Kalverstraat tentoongesteld. Zij bedoelen niet de oplos sing aan te geven, maar willen alleen aan schouwelijk verkondigen, dat eene overbrug ging van den Amstelstroom, op zulk een voor naam punt iets meer kan en moet geven, dan een nuchtere, niets zeggende opeenvol ging van gelijke spanningen en bogen, even plat van vorm als van gedachte. Zoo is het een goed denkbeeld, aan beide zijden der beweegbare brug, poortgebouwen te plaatsen, die hier als bij zoovele oude brug gen en ook bij de nieuwe Theemsbrug, het zwaartepunt van het kunstwerk kenmerken en tevens beschutting aanbieden voor de wachtenden, als de brug is opgehaald. De toegang tot de brug aan de zijde van den Amsteldijk zal uitstekend zijn. Het nieuwe imponeerende kerkgebouw dat daar zal verrijzen, zal er niet weinig toe bijdragen den indruk van dit gezichtspunt te verhoogen en de breede Ceintuur die van Jammer, dat men dit nog niet kan zeggen van den Oostdijken oever. De Ceintuur is hier niet zoo breed (20 meter) en de anders goede bebouwing van den oever wordt niet door eenig groot kunstwerk geac centueerd, maar wat vooral treffen zal is dat de Ceintuur hier wordt doorsneden door den spoor weg, wat voor de ontwikkeling van dit stadsdeel meer en meer een belemmering zal blijken. Wij meenen dus dat gemeentebestuur en burgerij bij de spoorwegmaatschappij en bij de regeering moeten blijven aandringen op verplaatsing van het spoorwegstation, volgens een der hoofdnummers op het programma in te nemen, waardoor de feestelijkheden der kroning als van zelve zouden worden gecon centreerd tot het Ooster- en het Sarphatipark, die zich beide daartoe zeker meer eigenen dan de thans nog weinig herbergzame oorden aan de overzijde van het IJ. Na deze vrij lange afdwaling keeren wij tot ons onderwerp terug en komen aan: UE BESCHRIJVING VAN HET STELSEL VAN ELECTRISCHE TREKKRACHT MET) BOVENGRONDSCHE GELEIDING. (Trolley-Stelsel.) meer uit, het is thans reeds toegepast in de volgende steden: Aken, Altenburg, Barmen, Belgrado, Bor deaux, Bremen, Breslau, Brussel, Chemnitz, Christiania, Dantzig, Dortmund, Elbing, Elberfeld, Erfurt, Essen, Genua, Gera, Gotha, Halle, Hamburg, Havre, Kiew, Leeds, Lyon, Lubeck, Marseille, Milaan, Munchen, Neurenburg, Plauen, Roubaiij, Spandau, Stuttgart en. Wiesbaden, terwijl vele andere op het punt zijn te volgen. De Berlijnsche correspondent van De Tele graaf schrijft over dit stelsel: het plan Jitta. Men mag niet rusten vóór dit verkregen is. De bezwaren der spoorweg-exploitatie, zoo die bestaan, moeten worden opgelost en het nieuwe station zal, aan alle zijden met de stad door tramwegen verbonden, zeker niet minder gunstig gelegen zijn dan het oude. Dit komt nog meer uit als men let op de voorgestelde spoorverhooging,in verband met de plannen der commissie voorden transitohandel. Waar eene Amstel-overbrugging zulk eene beteekenis heeft en waar eene brug over het Van alle stelsels van mechanische trek kracht is dit thans in de meeste opzichten het beste. Geen andere kracht dan electriciteit leent er zich toe, om in vaste stations opgewekt, op zoo constante en gemakkelijke wijze voort durend, al naar de behoefte, naar de in beweging te brengen voertuigen te worden geleid. Het stelsel met ondergrondsche geleiding is tot heden alleen toegepast te Buda-Pest, het heeft om praktische en finantieele redede brug naar de stad leidt, zal eerst door haar wezenlijk tot haar recht komen. Het belooft hier een der beste punten onzer stad te worden. IJ, althans voorloopig wel tot de »pia vota" zal blijven behooren, zou de plechtige opening der brug er zich bizonder toe eigenen om in 1898 bij de kroningsfeesten der jonge Koningin nen geen verdere toepassing gevonden. Het Trolleystelsel daarentegen is in Ame rika algemeen ingevoerd, over 13000 kilo meter baan, en breidt zich in Europa steeds >De voordeelen van den electro-motor zijn: een zeer regelmatige gang, groote snelheid, goedkoopte, zindelijkheid, gering gevaar; een van haar meest gevreesde nadeelen is de misstand bij bovengrondsche geleiding, ontstaan door de pilaren, waaraan de draden worden bevestigd." «Tijdens een bezoek aan Hamburg kon ik mij overtuigen van de ongegrondheid dezer laatste bewering. Het is waar, een oogenblik vindt men het vreemd en vooral wan neer een tram voorbij vaart, snel, geruischloos, schuivend met den hooguitstekenden arm, welke langs den geleiddraad glijdt, staat gij ietwat verwonderd. Maar van een be paalden misstand is geen sprake en de bun dels teiefoondraden boven de straten met de houterige hekken boven de huizen, of de afgebeulde paarden voor huurrijtuigen zijn veel grootere bezwaren voor aesthistisch voe lende menschen." »Ik geloof, dat Amsterdam wijs zal doen, wanneer zij het voorbeeld door genoemde steden en nog andere gegeven, volgt. Ham burg vooral kan Amsterdam veel leeren en een onderzoek bij de Hamburgsche bevol king zoowel als bij den Senaat zou zeer in het voordeel der electrische trams uitvallen Daar heeft men reeds wagens met compar timenten voor rookers en niet-rookers; meer comfort in een vervoermiddel dan deze electrische trams opleveren is niet denkbaar. Er zijn te Hamburg op 't oogenblik reeds in gebruik 247 motor-wagens over 80 K. M. baanlengte, terwijl 50 motor-wagens en 30 K. M. baanlengte nog in aanbouw zijn, wel een bewijs van de groote voldoening van Senaat en bevolking over deze wijze van vervoer." Ook Berlijn krijgt, behalve zijn beide reeds bestaande electrische lijnen, in den a. s. zomer eene dubbele lijn naar de industrie-tentoon stelling te Treptow, samen lang 13 K.M. en met 50 motorwagens. Het electrische stelsel met bovengrondsche leiding is het eenvou digste van alle bestaande. Het is volkomen zeker in zijn werking. Het geeft eene veiligheid, minstens even groot als de paardentrams, want de rijtuigen kunnen veel sneller tot stilstand worden