No. 970 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ?i Britsclie PreutsciiMi Och, spreek me niet van Britsche preutschheid in onze dagen! Het is iets dat tot de geschiedenis behoort, evenals het veemgerecht, de heksenprocessen ... de trekschuiten. Het woord shocking, eertijds een spontane uit roep van afkeuring, zoo iets typisch-engelsch, dat alle met Anglomanie-behepte natiën liet over namen, 't woord shocking, is verbannen. En men kan er zich niet over ergeren, men kan 't niet eens meer shocking vinden. Mrs. Grundy, die eertijds, naast Brittania's konin gin, den scepter voerde en een veel actiever deel in alle aangelegenheden nam, ze is onttroond. Zij, wier opinie vroeger oppermachtig was, die zich met het grootste, zoowel als met het kleinste bemoeide, ze heeft nu niets meer in te brengen. Men luistert niet meer naar haar... ze is dood . . . begraven ... vergeten, arme Mrs. Grundy! De Engelschen hebben zich vrijgemaakt van haar juk en in haar plaats geen opvolgster benoemd. Met de Pransciie modes zijn langzamerhand de Pransche zeden ingevoerd. De schoone dochteren Albion's omhullen zich de slanke lichamen met Gallische stoffen, volgens Parijschen snit vervaardigd en haar Puriteinsche lijnen maken plaats voor fraaie, bevallige, ronde vormen. Ze maken zich de stijve haarvlechten los en friseeren en crêpeeren en onduleeren ze. Ze verbannen hetlavenderwaterhaiergrootmoeders en gebruiken er Pransche parfums voor. Ze laten Dickens en Thackeray en Goldsmith en confraters op de boekenplanken staan en lezen ze niet, maar.. ze koopen Dumas en Paul Bourget en ... Zola. Ze beginnen heel historisch met La Tulipe Noire en eindigen met ...La Terre. In plaats van den Vicar of Wakefield lezen ze La faute de l'AbbéMouret... zoo op 't oog is er wel eenige overeenkomst tusschen ... 't is toch allebei iets van een geestelijke. En toen de Engelsche schrijvers merkten hoe 't er mee stond, toen ze zagen dat hun geschriften gelaten werden voor die van hun Fransche collega's, wel... toen wijzigden ze hun manier van ver halen. Ze lieten de eindelooze commentaren en philosophische opmerkingen en uitpluizingen van plaatselijke onbelangrijkheden en ze schreven .. . up to date ! Toen trad er een George Moore op maar niet als een sentimenteele, etherische nachtegaal, gelijk wijlen zijn naamgenoot Thomas, die zijn Lalln Rookh kweelde, maar als een arend, forsch en schel, uitstootende zijn klanken. Esther Waters verscheen en... o! foei, haast werd 't verbannen shocking teruggeroepen, want zoo iets ! Zulk een plat realisme, zulk een plas tische beschrijving van de banaalste dingen .. . for shame! Esther Waters werd van de lijst geschrapt... eerlijke, fatsoenlijke leesbibliotheken als Mudie wei gerden haar 't burgerrecht en ... huisvesting; 't ana thema werd over haar uitgesproken ! Maar ... o! Engeland, waar is uw deugd ? In elk salon werd ze toegelaten ... men zag haar met den nek aan, maar ... tevens met de oogen ... de mond veroordeelde haar... maar de blikken ver slonden haar. Toen kwam Mrs. Sarah Grand .met haar He.avenly Twins. Dat was een diplomaten-streek. Ten eerste een dame. .. die zou toch niets schrij ven, wat unlady-like was en dan : The Heavenly Twins, dat had iets hemelsch, iets zalvends. De tweelingen werden overal met open armen ontvangen, maar... met gesloten deuren gelezen. Want... nu: de Hemelsche naam was de vlag, die de lading dekken moest; de tweelingen zelf hebben eigenlijk niet veel met de hoofdpersoon en met bet verhaal zelf te doen. Er wordt een quaestie in behandeld, die zoo aardsch mogelijk is, nl. moet het verleden van een man zijn als dat eener vronw?" en zoo niet: moet de vrouw 't vergeven in haar man ?" In de behandeling van dit thema komt zoo wel 't een en ander, dat ahem! dat men nu juist niet in de boeken van Miss Toung en Mrs. Henry Wood vond, maar 't wordt willig gelezen en de schoone lezeressen blozen er niet over. En na: «The Heavenly Twins'' kwam Keynotes," korte, realistische schetsen en daarna Trilby van Du Maurier, den geestigen teekenaar van Punch. Trilby is zoo Pransch mogelijk en dat 't in 't Engelsch geschreven, uitgegeven en... veel gelezen wordt, is wel een der beste bewijzen voor den ommekeer in den Engelschen smaak. Op 't tooneel is 't nog sterker waar te nemen. ik noem alleen: The Second Mrs. Tanqueray" een jonger zusje van: La Dame cmx Camélias" en uFernande-" Welk een onderscheid met, bv. de stukken van Sheridan, of: ,/Onr Boys" ; n The Twins," «The Bungalow," The Private Secretary" en zulke eeht-Engelsche stukken. En zelfs in de blijspelen en possen is (het onder scheid wonderlijk groot. Onlangs zag ik er een in Londen en wel in Toole's Theatre (The Widow) maar ik was n ver bazing ; een losheid van spel, van bewegingen, van dialoog, van toestanden eindelijk, die ik me nooit op Engelsche planken had kunnen voorstellen. De woordspelingen waren nog 't ergst van alles... zoo Frenchy mogelijk! Niet de ruwe platheden van Shakespeare of zelfs van de schrijvers van Torn Jones (Henrj Pielding) Sentimental Journey (Laurence Sterne) e. a., maar fraai verhulde stoutheid, zoo aardig gezegd, dat 't oppervlakkig niet stout klonk. Ze krijgen er den slag van, onze overzeesche buren, und wit ? John Buil wordt ondeugend en... lacht er zelf om en schaamt er zich niet voor hij komt er royaal mee voor den dag. En... is dat nu niet de comble, hij laat zijn dochters de skirt-dance leeren, de serpentine, het kunststuk van Loïe Püller! Je ne dis que ga ! De;preutsche bread und butter Misses, ze gooien met handen en voeten ze buigen voorwaarts, zijwaarts, achterwaarts, ze pirouetteeren en... cancanneeren! Elk meisje heeft in haar kleerenkast tusschen haar japponnenschat, wellicht naast haar zedig serge kleed van vroeger een dans-rok, een rok die twintig meter wijd is. Zeker genoeg om haar ge heel te verhullen en haar te omgeven als een wazige wolk van ondoordringbaarheid maar. .. die rok blijft niet altijd hangen. De plooien blijven niet in de plooien, ze coquetteert met haar beschuttend gewaad. En .... en ... tot nu toe is de skirt-dance nog de eenige tooneeldans, die in de balzaal wordt toegelaten, maar wie zegt ons, dat 't niet No. l is van een serie? Als Loïe Vuiler of een andere ballerine eens een dans uitvindt met korte rokken b.v , wie waarborgt ons dan dat haar Engelsche zusteren uit den dames stand haar niet na zullen volgen? nWhafs in a name?'" vroeg Romeo's schoone bruid in arren moede. Zullen de negentiendeeeuwsche maagdelijns die vraag niet wijzigen in een: i/What 's in a skirt?" 't Voornaamste is, dat zij een professional dans opgenomen hebben in haar programma, de eerste stap van de serpentine is tevens de eerste stap in eene nieuwe richting en alleen deze... kost eenige inspanning, hier een breken-met-'t-oude, de overige komen van zelf. Ook in de tijdschriften is de nieuwe richting, of juister de onbevangen beschouwing van wat vroeger voor shocking gold, waar te nemen. Ik noem alleen Si. PauVs om een greep uit een onafzienbare reeks te doen; de titelplaat, elke maand varieerende, is zoo karakteristiek modern, zoo on-Engelsch, dat ik den eersten keer moeite had te gelooveu, dat 't werkelijk een Engelsche uit gave was. Een figuurtje: ondeugend-kras, intens kras, zoo iets als Ibels, sprekend een reclameplaatje van den boulevard. En.. . ik zag deftige City-heeren er mee loopen.. . nu ja ... heeren ! Maar ik zag het tijdschrift ook in handen van eerwaardige huismoeders en ik zag 't liggen in draicing-rooms en ik vroeg mij af, waar de Britsche preutschheid gebleven was. THEKESE HOVEN. miiiimiiiiliiliiiimiiiiiiniiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiiiiiiii u Men doen" in liet leven. Naar het Engelurh van EDITH BAKXETT. (Slot) Ieder die liet leven ingaat moet dus vooraf goed zijn krachten overzien. Niemand zal ontken nen dat het een groot voordeel is voor een meisje die het leven ingaat, als zij bizonder verstandig is. De meeste menscheu begrijpen echter niet wat verstand, beschouwd als eeu verkoopbaar iets voor waarde heeft. Het is de geschiktheid en de lust te hebben om te doen wat niet iedereen doen kan, of om het beter te doen dan de moesten. Het woord verstand omvat veel; maar als men het beschouwt als een verkoopbaar iets, bedoelen wij door verstand Ie kennis en de geschiktheid om ze te gebruiken. 2e handigheid en in staat te zijn iets te doen of iets te maken, ,3e talent en aanleg voor kunst. Het kan de wereld niet schelen hoe veel of hoe weinig wij weten, zij verlangt slechts dat wij het in dadeu of woorden kunnen uiten, opdat het de menschheid ten goede kome. Heel veel meisjes vergeten juist dit laatste en ver beelden zich dat, als zij veel geleerd hebben, zij een goed redmiddel bezitten, ook al kunnen zij geen onderwijs geven of zelfs eenvoudig mededeelen wat zij geleerd hebben. Alle aangeboren eigenschappen hebben alleen waarde als zij ge bruikt worden. Niemand wordt met kennis geboren, maar met de macht om kennis te veroveren; al wordt een mensch met twee handen geboren, die gemakkelijk kunnen leeren iets te doen of iets te maken, de handigheid moeten wij door oefening krijgen; niemand is kunstenaar of hij heeft lange jaren van ernstig streven en hard werken door worsteld. Ieder meusch heeft een bepaalde gescliiktheid of zelfs talent voor het een of het ander eu het is juist de kunst daar gebruik van te maken bij het begin van onze loopbaan. Het komt er niet op aan wat ge kunt doen, als er maar iets is dat ge beter kunt doen dan anderen, dan zult ge altijd werk in overvloed en goed be talende werkgevers vinden. Er zijn hard werkende vrouwen en daaronder veel naaisters bijvoorbeeld, die uren lang werken en maar eveii genoeg ver dienen om te leven eu toch, hoe hard het u en mij ook in de ooren klinke, is hun werk nog niet eens dat geld waard, misschien zou het iets beter zijn als zij onder vobrtdurende leiding en toezicht waren, maar daarom is onze tijd ons te lief; slecht werk is altijd te duur betaald. Ten slotte iets over i/dil. Nooit is liet, geloof ik, in het voordeel van jongens en meisje in het algemeen, als zij veel geld hebben. De meeste jongens en meisjes zullen hun tijd beter gebruiken en hun verstaud meer ontwikkelen, als zij weten dat armoede hen wacht. Het hangt er zooveel van af hoe wij opgevoed zijn en welk gebruik wij hebben leeren maken van ons geld. Als een meisje ogevoed is in de over tuiging dat het geld maar voor het grijpen is, heeft zij heel wat minder kans om goed te slagen in de wereld, dan de vrouw die door haar op voeding geleerd heeft, nooit te lecuen of te bedelen, maar die weet zich iets te ontzeggen en zuinig kan zij. Zeker is het niet goed geld bijeen te brengen om het ongebruikt te laten liggen, maar toch zeg ik, spaar zoolang ge jong en krachtig zijt, voor den tijd dat ge oud eu zwak zult zijn. De rust, die wij hebben als wij door te sparen ons een lijfrente hebben kunnen verzekeren, is zóó groot, dat wij ons daardoor ook eenige levensjaren gekocht hebben, want, dat is zeker, hoeveel oorzaken er zijn die den dood ten gevolge hebben, men vergeet meestal, dat tobben ook een van die dingen is die den dood verhaasten. Heel veel jonge menschen zeggen, dat zij wel zouden sparen, als zij maar geen ouders of nabe staanden hadden te onderhouden. Hier draaien wij in een kring rond; de jonge menschen kunnen niet sparen omdat zij de ouden moeten onderhou den, en de ouden moeten onderhouden worden omdat zij niet spaarden toen zij jong waren. Zulk een cirkelgang moet, hoe moeielijk het ook is, ergens gebroken worden, waar dan ook. Jonge menscheu verdienen tegenwoordig meer dan de oude ooit konden doen en er is tegerwoordig ook zooveel meer gelegenheid om het bespaarde geld veilig te bewaren. In ieder dorp is een post kantoor, waar men het geld plaatsen kan. Ten slotte nog een enkel woord over zaken doen." Ik behoor niet tot degenen die zeggen dat de waarde van het individu daalt, integendeel, ik geloof dat er zelden een tijd was dat mannen en vrouwen beiden zoo zeker konden zijn van vooruit te komen als zij het verdienen, al juist tegenwoor dig. Al blijft het waar dat de hoogste plaatsen niet meer zoo'n veilig bezit zijn als vroeger, toch erkent iedereen dat de laagste plaatsen lang zóó ellendig niet meer zijn als vroeger en dat is zeker, de middenstand heeft het tegenwoordig beter dan hij het ooit vroeger gehad heeft. Maar wij die tot dien middenstand behooren, moeten ons verstand scherpen, onze gaven ontwikkelen en onze dwaas heden overwinnen door ons te onderwerpen aan een erustigen eu misschienen langen tijd van voorbereiding; met andere woorden, wij moeten geld uitgeven om te komen waar wij komen wil len. Want, meestal moeten wij iemand hebben om ons op te leiden en of die opleiding ons geld kost of niet, in alle gevallen zijn wij buiten verdiensten zoolang wij leeren, maar teu slotte is vreugde en voordeel het deel van de vrouw die iets zoo goed geleerd heeft, dat zij zeker is dat zij haar tijd goed besteed heeft en er de kost mede kan ver dienen. Misschien zijn er vrouwen en men zegt dat zij er werkelijk zijn, die geen werk hebben en toch in staat zijn goed werk te leveren. Ik kan eerlijk verklaren dat ik jaren lang goed heb rond gekeken, maar zulke vrouwen nooit gezien heb. Jonge vrouwen die het leven ingaan tracht ik dan ook steeds van dut feit te overtuigen. Als zij jong zijn moeien zij alle krachten inspannen om te leeren en zoodra zij iets goed weten, is de tijd gekomen om met volle kracht te werken. En dan durf ik haar verzekeren dat of zij veel of weinig geld, veel of weinig aangeleerde kennis hebben, er altijd in deze woelige, drukke wereld een plaatsje te vinden is, waar juisl zij en zij alleen in passen. C. A. W. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Modern llordtiurwerk. --- Een niemoe sport. Bloemen. Hetde- ontgin ning. Keizerin Elisabeth. Tot -<S Januari is er in de zaal Eensgezind heid, Spui l '2, cene voor ieder toegankelijke tentoonstelling van »Kunstvoorwerpen", althans producten van kunstnijverheid, die bewijst, tot welke verrassende resultaten een handige en smaakvolle werkster het met zoo iets machinaals en automatisch als een Singer-"r.,'i'nachinc bren gen kan. Het prospectus noemt het !?:?? ; vc. borduren" en waarschijnlijk zal er aan <to ^'ynaschool voor kunstnijverheid (in het Rijksmuseum) eene afdeeling voor dit nieuwe vak worden gevestigd. Van de talrijke voorwerpen, schilderijen, sjerpen, gordijnen, banieren, strikken, tamboerijns, waaiers, schermen, kussens, kleedjes, tafelloopers, meest allen door teere kleurschakeering uitmuntend, schijnen eenige gepenseeld, de anderen hoogstens met de hand geborduurd ; het best bevallen ons de bloemen op gaas; de collectie, die reeds hier en daar in het buitenland is tentoongesteld geweest, is een mooie reclame voor de Singermaatschappij. De weduwe Singer (nu hertogin de Camposelice) en haar dochter (hertogin Decazes) kunnen wel haar eigen vertrekken met deze bloemborduursels, het uiterste resultaat van wijlen 's heeren Singers vernuftige vinding, ver sieren. Een nieuw sport-werktuig, de Xweedsche »sparkstütting," wordt in De Telegraaf beschreven. liet is een kleine soort van slede gevormd door lichte houten staven en niet meer wegend dan een paar kilogram. De staven, die over liet ijs glijden zijn -J Meter lang en (>;> centimeter van elkander verwijderd; aan den voorkant zijn zij omgebogen en worden ze door een d warshout vereenigd. Zij zijn t'inet ijzer beslagen óf met kokende toer ingesmeerd 't geen het hout groote vastheid geeft. Op een afstand van 7<> centimeter van liet achteruiteinde der staven is een soort van tafeltje aangebracht bestaande uit twee verticale staven van een meter hoog, waarover een dwarsstaaf is gemaakt die tot hamlvatsel dient; 150 centimeter van den grond is tusschen het tafeltje een plat plankje getimmerd, waarop men kleine pakjes enz. kan meenemen. Ken paar schuine stuthoutjes en de verbinding door een paar staven van het plankje met de omgebogen einden verhoogen de stevigheid. Om deze slee te gebruiken, pakt men het handvat beet. plaatst eene voet op een der grond| staven en met den anderen voet zet men zich af op het ijs. Is een been moe geworden, dan l kan men verwisselen. Om het afzetten gemakke lijk te maken, moot men den voet voorzien van ijssporen of wel men bindt een leeren riem om zijn schoen, waarin eenige uitstekende pennetjes zitten. Het Zweedsche leger gebruikt deze sleden by tirailleurs- en estafettedienst. Men kan er ge makkelijk de vaart van een dravend paard mee krijgen. In de Temps van 17 Januari was een vrij dui delijke afbeelding opgenomen. Een vriendelijke bloemenwinkel is geopend Singel bij de Torensteeg 165. De ruimte is niet groot, maar toch voldoende om een aardigen cocospalm te herbergen tusschen een fluweelige araucaria en een karmijngetinte begonia aan de eene en de witte bloesems van rhododendron en laurustinus aan den anderen kant. Naast het groen, dat het saizoen oplevert, ziet men pluimen van het pampasgras voor decoratie, de sombere cycasbladen der grafkransen, de jardinières en bouquethouders, en een voorraad Japansche en andere vazen; de firma zorgt ook voor tafelversiering met spiegels, tulle, frisch groen en bloemen. Het bestuur van het Amsterdamsen kringcomitéder kwart-guldenvereeniging voor heideontginning, (een dames-comité) heeft rapport over zijne werkzaamheden gedurende het afgeloopen jaar, uitgebracht. 15 Dec. 1895, was het een jaar geleden, dat hier ter stede een kring-comitéwerd opgericht, en met eenige voldoening kon het bestuur op het afgeloopen tijdperk terug zien. Op 28 Dec. 1<S!>4, werd ten huize van mevr. Brouwer Ancher eene vergadering gehouden, door de zeven dames die het kring-comitéhier ter stede in het leven riepen. Op deze vergadering werd besloten, dames te zoeken, die in eigen kring van vrienden en kennissen leden voor bovengenoemde vereeniging zouden willen aanwerven. Na korten tijd waren er 50 dames, die hare medewerking toezegden, op eene vergadering tegenwoordig, wederom gehouden ten huize van mevr. Brouwer Ancher, op 12 Januari 1895. Reeds op 21 Februari waren ? 229 aan contri buties en /' 9G aan giften ingekomen, te zamen een bedrag van f .'525. Wel een bewijs dat de pogingen der dames medehelpsters niet zonder goede resultaten bleven. In Maart ontving het comitédoor tusschenkomst van me j B. Valken burg een gift van /' 25. van een onbekende en in April van mevr. wed. de Bie Leuveling Tjeenk de belangrijke som van ? 100, eveneens van een onbekende. Ook dient vermeld te worden, dat de jongeheeren Binger, Maykels en Jager uit eigen beweging leden aanwierven in den kring hunner schoolmakkers en familie en in den tijd van een maand /' GO contributie verkregen, liet totaal der ontvangsten bedroeg / s:?2.!)71/2; aan onkosten van advertenties, circulaires, lijsten, kaarten etc. was f 8-1.215 te voldoen. Aan den heer Jhr. Hora Siccama van ile Harkstede werd f 745 ten behoeve der Heide-ont ginning door de penningmeesteresse mevr. Beckeringh overgemaakt. liet aantal leden bedroeg einde Dee. 900. Het comitévoor Amsterdam bestaat uit de dames: mevr. Brouwer Ancher-Weoningh, presi dente; mevr. Beckeringh-Krook v. Harpen, Ie penningmeesteresse; mevr. Matthes-Blanken, 2e penningmeesteresse; mevr. Daniëls-Gohen, Ie secretaresse; mevr. Willet-Laurillard, 2e secre taresse; mevr. de Bie Leuveling Tjeenk-van Kik; mevr. Hooft Graatiand-v. d. Voort. Eenige jaren geleden heeft de Keizerin van Oostenrijk opzettelijk eene reis naar Hamburg gemaakt, om er Mevr. Emden, de zuster van den dichter Ileine, van wien zij een der vurigste vereersters is, te zien en te spreken. De dame is nu 95, en nog heel goed te spreken ; gaarne vertelt zij ook van het hooge bezoek. De Keizerin had zich laten aandienen als gravin Hohenembs en ten antwoord ontvangen, dat mevrouw Emden 's Woensdags jour hield, en anders niet ontving. Zij noemde toen haar naam en stond er op, dat mevrouw Einden geen toilet zou maken, maar haar zooals zij was, in morgenjapon en pantoffels, zou te woord staan. Mevrouw Emden wilde hare hooge bezoekster niet laten wachten, maar ging terstond naar de voorkamer ; zij was wat zenuw achtig, greep naar een ilacon die op haar toilettafel stond, en begoot er rijkelijk haar zakdoek mee. De Keizerin was allerliefst, praatte en vroeg, en liet zich door den zoon, baron Einden, de familie brieven van Ileine toonen en uitleggen. Intusschen was Mevr. Emden wat tot zich zelve ge komen en nu trof het haar, dat er zulk een lucht van sterken drank in de kamer was. /ij herin nerde zich de anecdoten die over allerlei hooge personages steeds verbreid worden en zeide glim lachend bij zich zelve, dat de Keizerin al na haar dejeuner wat cognac of rum als poussecafémoest gebruikt hebben. De Keizerin nam hartelijk afscheid, op hare vriendelijke opgewonden manier, en mevrouw Emden bleef alleen. liet verwonderde haar dat de dranklucht zoo bleef hangen; maar weldra kwam zij tot de ontdekking dat zij, in plaats van eau de cologne, een tl icon rum van du toilettutel had genomen en er haar zakdoek mee begoten, zoodat de Keizerin moet vertrokken zijn met (Ie overt uiging dat de oude dame zich 's morgens aan rum te buiten gaat.