DE AMSTERDAMMER, WEEEBLAD Vt)OB NEDERLAND. No. 973 der in Bulgarije sedert 1885 bestaande orde T»n zaken, ere op dien stap zouden nog heel wat viderat moeten! volgen. D«e Reyeeringsbade eindelijk, bet officieel orgaan van <ftr Russische regeering, geeft te verstaan, dat nu er weder eene officieele Russische vertegenwoordiging te Sofia zal komen, het voor de «administrateurs" aldaar een mooieren titel wil het blad aan vorst Eerdinand- en diens regeering niet gevengemakkelijker zal. zijn met Rusland te onder handelen. Het ligt geheel in den geest der Rus sische politiek, zich niet te verhoovaardigen op besliste overwinningen op diplomatiek gfbied, maar die veeleer voor te stellen als kieine afbetalingen op een oude en zeer groote schuld. Rusland verstaat bij uit nemendheid de kunst van afwachten. Na tuurlijk is die houding slechts schijnbaar lijdelijk: achter de schermen zou eene zeer opmerkelijke activiteit waar te nemen zijn. Maar waarom zou men zich officieel druk of boos maken, als men met de officieele kalmte van een deugdzaam non possumus tóch zijn zin <krijgt? Waarom zou men aan den boom schudden, zoodat de buren ver schrikt opkijken, als men het vooruitzicht heeft, zich de rijpe vruchten tóch in den schoot te zien vallen? Voor enkele jaren was Montenegro op het Balkanschiereiland en mogelijk ook daarbuiten Ruslands eenige vriend. Nu ia Serviëgeheel in Russisch vaarwater ge komen ; van Bulgarije zal binnenkort het zelfde kunnen worden getuigd, en de Porte heeft met groote handigheid Rusland tegen de overige leden van het Europeesch con cert uitgespeeld, hetgeen haar door de mis slagen van Salisbury's buitenlandsche staat kunde, door de koele onverschilligheid van Duitschland en door den gedienstigen ijver van Frankrijk voor al wat een Russisch be lang is of schijnt te zijn, niet al te moeielijk virl. Ziedaar een resultaat, waarmede czar Nicolaas meer dan tevreden kan zijn. Er bestaat ongetwijfeld bij de bevolking der kleinere Balkanstaten eene sterke Russophile strooming. Verwantschap van ras, gelijkheid van godsdienst, overeenkomst van zeden en gewoonten, spelen hierbij eene groote rol, en bij de Bulgaren voegt zich daarbij nog de dankbaarheid aan den czarbevrijder, den »Witten Czar", die voor het volk eene legendarische figuur is geworden. Indachtig aan de leer, dat elke natie het recht moet hebben, over haar eigen lot te beslissen, zou men die Russophile strooming zoo men ze al niet toejuichte en ze zelfs niet met sympathie kon begroeten, toch moeten eerbiedigen, als men niet de over tuiging had, dat tle\e vriendschap doodelijk moet zijn voor de zelfstandigheid en de on afhankelijkheid der kleine Balkanstaten. Zijn de Montenegrijnen, de Serviërs, de Bul garen, bereid op te gaan in het groote Rus sische Rijk, achten zij zich onder de rechtstreeksche heerschappij van den czar eerst recht in behouden haven gekomen, dan zal geen Oostenrijksche of Engelsche naijver hen aan hunne bestemming kunnen ont trekken, en dan zou iedere poging, om zulk een «natuurlijken" gang van zaken tegen te houden, veroordeeld zijn. Maar zijn zij vóór alle dingen gehecht aan hun zelfstandig volksbestaan, dan zullen zij zich op een eerbiedigen afstand moeten houden, zich herinnerende, dat de omhelzingen van den Russischen beer voor het voorwerp dier be langstelling gevaarlijk plegen te zijn. ?miiiiniiniiiiiiuiiiiiiMimmiii IIIIIIIUUItllllllllllllllUHIIItlllllMII Sociatc, BnnrtTereenipgen, Een teeder onderwerp roer ik heden aan, waarbij het moeilijk is maat te houden, en gevaarlijk, zich een oordeel aan te matigen zoo men niet door de praktijk ermede bekend is. Het betreft een zaak, die door den een evenzeer zal worden verfoeid, als zij door anderen wordt verheerlijkt, waarvan ik echter meen, dat zij, geboren zijnde uit een eerlijk streven van ernstige lieden naar het heil hunner medemenschen, met bedachtzaamheid behoort te worden overwogen. Gelijk de meesten van dat soort denkbeelden, is de l uurtvereeniginguit Engeland tot ons gekomen. Zij beroemt zich, juist datgene te doen,waarin het Heilsleger te kort schiet, daar zij niet alleen een stelsel geeft om de onderste lagen der maatschappij op te heffen, maar ook de uitvoerders daarbij. Hervormingen, zoo zegt haar woordvoerder dr. Stanton Coit,*) zijn fraai, maar zoo gij het middel niet weet om de ware menschen te kriigen, zijn zij geesten zonder lichaam. Zij stelt haaf streven boven de pogingen van *) Dr. Stan'on Coit. Buurtvereenigingen. Tn het Hollandscb. vertaald door M. G. Kramers, in. opdracht van de Vereeniging tot behartiging der belangen van de Vrouw. lieden als Octavia Hill en Chalmers: die aristoiratische stelsels hebben ontworpen, berustend opri het afdalen van de rijken en ontwikkelden tofe de armen; zij acht het Toynbeewerk minder vruchtbaar dan het hare, wijl dit te weinig op een plan berust, en haar doel zeer nauw keurig i» omschreven. Met dat al heeft de Buurtvereeniging^ een programma, zoo rijk en zoo verscheiden, dat haar beginsel streng'i n het oog moet worden gehouden, wil men zich omtrenfchaarbedoeling niet. vergissen; »Er moet eerst gewerkt worden voor de ontwikkeling en de verlichting der groote massa onder het volk" ziedaar haar devies. Anders: »de grootst mogelijke krachts inspanning moet worden aangewend tot heil der gemeenschap, op het gebied van zeden, manieren, handigheid in het werk, burgerzin n gezond verstand, en het veroveren van de ' grootst mogelijke maatschappelijke en industrieele voordeelen." Gij wilt een buurt vereen igi n g oprichten. Gij zoekt een kennis op uit den middenstand der werklieden. Zij zijn de redders van werkloozen, luiaards en misdadigers. In deze klasse zijn de jongelieden matig, ijverig en beleefd, zij staan boven het gemiddelde der maat- j schappij in haar geheel Gij verzoekt den man, j zijn vrienden uit de buurt bijeen te roepen, j Zijn zij eens bij elkander, dan is het eerste werk, in het kort uit te leggen, wat de club zoowat worden moet, en over te gaan tot de verkiezing van een van allen tot president, secretaris en penningmeester, tenminste voorloopig. Als dit gedaan is, zal er wel een heele avond heengaan met aanwijzingen, hoe men een huishoudelijke vergadering moet leiden op parlementaire wijze, en hen te oefenen in het voorstellen en ondersteunen van moties. Geen uitspanning heeft dadelijk zooveel aantrekkelijks als deze soort van bezigheid. Niets wendt zich zoo direct tot hun bes f van eigenwaarde en gewicht. Zij gevoelen, dat zij eens eindelijk iets beteekenen in de gemeenschap, en dit gevoel is de grond van het meeste goeds, dat men doet." Dit klinkt ongetwijfeld in Hollandsche ooren vreemd. Wij zijn over het algemeen van oordeel, dat er al genoeg, te veel, wordt vergaderd Maar er komen nog vreemder dingen: Zullen zij een zangvereeniging op richten? welken avond-samenkomen? Zullen zij ook dansavondjes houden ? moet ieder lid verplicht zijn, tenminste n les per week bij te wonen ? Hoe lang mag een lid achterlijk blijven in l etaling, voor hij wordt geschrapt ? Zal men leden, die buiten werk zijn, het lidmaatschap maar schenken ? Welke straf zal vastgesteld worden voor leden die zich onwaardig ge dragen ? Dit zijn eenige van de duizend en een vragen van overwegend belang voor hen, die ze behandelen, welke zich reeds dadelijk zullen voordoen." En wanneer gij nu nog deze bewering van dr. Stanton Coit verneemt: »Hij moet waarlijk wel blind zijn, die niet inziet, welk een ernstige, diep ingrijpende zedelijke hervorming de instelling van danspartijtjes op Zaterdagavond is" ; zal u waarschijnlijk de vraag op de lippen komen, of gij wel met een ernstig man te doen hebt. Lees echter ook den volgenden zin: Dansen met goede muziek en helder gaslicht is de eenige afleiding, die de ruwste, de onwetendste lieden kan aantrekken en hen overhaalt om zich niet aan onmatigheid over te geven" en vermoedelijk is uw oor deel reeds eenigzins gewijzigd. De juistheid der opmerking kan niet ontkend worden, evenmin als die van de verzekering der groote kracht die uitgaat van vermaken, door en voor het volk zelf aangeboden. Een volkstooneel, een volksopera liggen in het verschiet. Maar het zijn niet alleen vermaken, waar mede de clubs zich bezighouden. Een aantal commissie zullen uit hun midden moeten worden benoemd, behalve voor kostelooze concerten en leeszalen, en lezingen met debat, ook commissies voor ziekenzorg, rechtskundige adviezen, werkverschaffing. Niemand beier, die de werkloozen aan arbeid kan helpen, dan de werklieden zelf, daar zij steeds op de hoogte zijn van de plaatsen die kunnen wor den vervuld; niemand bovendien die zoo juist de behoeften der armen van de buurt kent, en verarming kan voorkomen, als de omwonenden. Aan hen dm ook de taak der armverzorging, opdat de hulpbehoevenden worden geholpen op zoo waardig mogelijke wijze. Want slechts wie in waarheid zeggen kan tot den arme: ^Misschien ben ik de vol gende maand buiten verdienste, of ik kan ziek worden, en dan zal het uw beurt zijn om mij te helpen", slechts die kan hem voed sel geven of geld, zonder hem zijn onafhan kelijkheid te doen verliezen. Een van de voiniaunnte plichten dor Buurtvereejiiging is bovendien, dat zij haar leden, mannen zoowel als arbeidende vrouwen en meisjes, aanspoort tot hel deiihiemon aan het vakvereenigingsleven. Zij bekommert zich echter weinig om politieke tlieoriën, en acht het instellen van scheid^gerechten de belang rijkste taak der vakvereeniging. Ons beeld van de Buurtvereeniging zou onvolledig zijn, indien niet vooral hierop de nadruk werd gelegd: zij gaat het geheele huisgezin aan. Zij verdeelt zich in zes clubs, van jongens, jongelingen en mannen, meisjes jongedochters en vrouwen ; terwijl de ouderen zich bemoeien met meer ethische onderwerpen worden de jongens bijv. met natuur-, dier- en plantkunde bezig gehouden. Het. huisgezin is de prototype der Buurtvereeniging; het is de zedelijke eenheid der Maatschappij; het vindt zijn ware sociale roeping in het aangaan van een verband met andere huisgezinnen, voor doeleinden van algemeen nut. En indien nu andere maatschappelijke her vormers aan de Buurtvereeniging verwijten, dat zij alles aanvat, behalve juist een bepaald aangewezen doel ? Zij zal antwoorden dat haar doel is, de ware menschen te krijgen". De hè, vormers mogen dan met hen gaan her vormen. Verwijt haar de sociaal-democraat, dat men den zoo pas door hem gewekten geest van verzet weder in den ouden slaap van werkelooze onderwerping zal dwingen, zij zegt terug: »Hoe meer gij het volk geeft, hoe meer het zal vragen, en daarentegen, hoe meer het lijden de menschen drukt, hoe minder zij ooit in staat zullen zijn, op te staan en hun onderdrukkers te trotseeren." De Buurtver eeniging geeft een voorproefje van de toe komstige orde van dingen, zij legt de grond slagen voor de Nieuwe en Volmaakte Stad". Ziedaar het denkbeeld der Buurtvereeniging zoo goed het in kort bestek ging, uiteengezet met de toelichting zijner \oorstanders. O.jk ten onzent zijn die te vinden, en daarom is het goed, de zaak ter sprake te brengen. Al is men geen onvoorwaardelijk bewonderaar van dr. Stanton Coit, zijn poging, om den schat van altruïsme, die verspreid ligt in het volk, te organist e-en en zooveel mogelijk nuttig te doen zijn, verdient aller ernstigen aandacht. F. M. C. dat by een ellende als hier wae geleden, van een handeling uit vrijen wil geen sprake kan zya. Dus luidde zyn vonnis : mmniiiniiiiriiiiHiiimiiiiiififmiiifniiminiH Arbeiderstoestanden in Transvaal. Er zijn in Transvaal drie soorten van werk lieden : blanken, koelies en kaffers. De blanken verdienen het hoogste loon: de onbekwame kan op f ISO per maand rekenen, een ferm hand werksman maakt / 120, soms nog meer. In 18!t4 was het gemiddelde loon voor een blanken arbeider in de Zuid-Afrikaansche republiek f'2H> per maand, bij een gemiddelden arbeidstijd van 9 (! uur. De levensmiddelen enz. zijn in Transvaal zeer duur, maar met f 120 kan de vrijgezel er ruimschoots toe, zooflat de loonen er hoog mogen genoemd worden. »Todo blanco en cabalbero" geldt er nog. iedere blanke is er een heer, het zware handenwerk wordt gedaan door koelies en kaft'ers, onder zijn opzicht. De koelies dreigen gevaarlijke concurrenten van den Europeaan te worden: zij zij i voornamelijk als schoenmakers, barbiers, koks, rijtuigkoetsiers, kellners, opzichters enz. zeer bruikbaar, en stellen geringe eischen aan bet leven, zoodat zij tevreden zijn met een vierde gedeelte van het loon dat aan den Euro peaan wordt betaald. De kaffers verrichten den zwaarsten, meest mijnarbeid. Het gebied der goudvelden, erts- en kolenmijnen heeft zich in de laatste jaren zoo danig uitgebreid, dat er gebrek aan kaffers komt. Wel is hun aantal voorloopig groot genoeg, om de vele handenparen te leveren, die langzamer hand in Zuid-Afrika noodig worden, want tot van van boven de Zambesi komen zij naar de goud volden, om een kleine som te verdienen, waarvoor zij dekens, paarden, bijlen, messen enz. koopen, om daarna als welgestelde lieden naar hun kraal terug te keeren. Ongeveer (JOOOOO man is de ! katferbevolking aan flinke werklieden rijk. Maar velen gevo"len deti lust niet, zich af te beulen in dienst der blanken, terwijl hun grond rijk genoeg is om hun klein aantal runderen en geiten te onderhouden, en b«n in een hetrekkelijken welstand te doen leven. Zij zien op tegen den gevaarlijken marsen, en eenmaal aangekomen, hebben zij spoedig hun ideaal van rijkdom be reikt, zoodat zij weldra na een rnaand of vijf bun huisgoden weder opzoeken. In hè' district YVitwatersrand zijn op het oogeiblik Sr>~>uO kaf fers in dienst; er kunnen er (iOOOO worden eebruikt, en de tijd is niet ver meer, dat er lüO.OOO noodig zijn. Een zeldzame vrijspraak. Voor den strafrechter stond dezer dagen een ?J S j ar i go vrouw terecht, Elise Schmidt. die zich voor verduistering van goederen had te verant woorden. Zij bad stof, die haar was toevertrouwd, om <T een mantel van te naaien, in de bank van b'pning gebracht, en de 11 florijnen dio zij er voor bad ontvangen, opgemaakr. ; l !ij het verhoor bleek, dat haar moeder zeven ; weken lang ziek was geweest, en daarna gestor ven. Zij bad baar opgepast, en alle onkosten uit i haar verdienste betaald, bovendien voor de tlrio minderjarige hiiisgenooton gezorgd, maar was eindelijk zelf ziek geworden. Zij werkte thuis, en indien zij en hiuir zusje des morgens te zes uur begonnen, en tot n uur in den nacht door werkten, hadden zij II. 1. kr. 40 verdiend: dat i is : twee mainels genaaid. j l)e politie gut' omtrent het gezin de boste aanbevniingen. De eigenaren van het magazijn waar voor zij werkte erkende de li. l l te hebben i terug ontvangen ; maar hij had toch oen x'.h'ule i «cleiloii van tl. l kr. f>0, die hij aan rente bad moeten betalen. De rechter was van oordeel, i dat hier een gevai van volstrekte onvennijile; lijklieid" voorhanden win. Xiet alleen in physieke ! maar ook in moreele beteekenis nam hij aan dat die onvermijdelijkheid kon bestaan, en hij meende Inhoud van verschillende bladen. Het Handelsblad. 9 Febr. De aanstaande campagne" (Mr. Veegens over de kieswet}. U eti 12 Febr. Banken van Leeniug." 13 Febr. Het Hollandsche element in Zuid-Afrika." De Standaard, lüFebr. Program Q u ie stie" III (slot). 12 Febr. Een ingetrokken motie" (Sjhunmelpenninck). 14 Febr. Veelvormigheid." (De Residentiebode over Pensionneering ) Het Centrum. 8 en 12P.br. Ds wet Lohman." 10 Febr. Organisatie van den landbouw, door middel van wetgeving?" 11 Febr. Dr H H Groenewegen een profeet!?" (door Maarten van Utrecht) 13 Fabr. Laadbouwvereenigingen." 14 Febr. Kerkelijk tegen maatschappelijk belaag." (De Ned. Leeuw van den aartsbisschop). Het Nieuws v. d Dag. 4 Febr. Het Nederlandsch in Zuid-Afrika" door Chr. F. M. 6 Febr. Geen Vecbt^ehepen?" door Mc Leon. 7 Febr. Slachthuizen en vleeschkeurlng vau over heidswege" door A. M: te Z. 8 Febr. II (slot). 10 Febr. ..Afstand doeu" door O. te U. A m s t. C r t. 5 Febr. Autonomie." 6 Febr. Een debat over de democratie,'' (Nijhoff Levy). door W. H. de Beaufort. Conservatief, libe raal, radicaal." 7 Febr. Mr Veegens aan het oreerenP' 10 Febr. Een S oomvaartlijn tusschen Nederland en Zuid-Afrika," door R. W. J. C. van den Wall Bake. De antirevolntionaire partij in de Eerste Kamer." D e T g d, 4 Febr. Een cirkelgang in belasting zaken". 5 Febr. Onneembaar ?" Febr. De E -rste Kamer en de rekening van den Nieuw Malthnsiaanschen Bond.'' 7 Febr. Een verblijdende benoeming." (Ingezonden). 8 Febi1. Vrouwen < chten " I, 10 Febr. II. De (anti r.) Nederlander, lüFebr. Werk staking." 11 Febr. ..Goede z-den." (N. MaKrmsianisrne). 13 Febr. Voorstellingen en feiten" Misverstand?'' (Standaard). 14 Fvibr. Kamers van arbeid." N. Kotter d. C r t., 2. Fobr. De opslagplaats voor dynamiet op Rozenburg." De Maasbode. 4 Febr. Cynisch?" 5 Febr. Over di rechtvaardigheid en de burger lijke w«t door Pater Adriaiuis van Gestel, S J.", door P. M Bots, pr. 6 Febr. Wettentnakorij?'1 7 Fe'ir. Onneembaar?" .5 Februari. Vondel's sterfdag" door J. L. v. D. 8 Febr. Schrijven van Dominéde Gaay Fortman;" door J. v. d. Knoet. 9 Febr. Een motie van orde." H a a g s c b e Dagblad 5 Febr. Het gebouw der arrondissementsrechtbank te 's Gravenhage", door v. M. 7 Febr. Twee belangrijke kwesties." 9 10 Febr. Uit de Eerste Kamer." Het Vaderland. 6 Febr. De telephonie in Nederland." (Ingezonden). I. 7 Febr. II. 9ilO Febr. De blief thuis op do post" I. De Avondpos t. G Febr. Sociale vragen van den Dag." Het vraagstuk der armecv rzorgiug," I, door Socio. 910 Febr. CopstanUjn Huijgens." door Mr C. Bake. U t r c e b t H c U Dagblad. 5 Febr. De poli tieke toestand" II, C Febr. III (slot). L i m b. Koerier. 12 I'ebr. Helpt Uzelven! Een Nederlandsche Boerenbond ' (doen' M. de Ras) A r n b. C t. 10 Febr. De roeping der Lib Unie." Middel b. C t. 7 Fobr ,.De onhandigheid van een drietal pairs." (N. Mslth. bond). S Febr. ,,Ken kijkje op politiek gebied." (De ver schillende partijen en de kieswet). 12 Febr. Vreemdelingen, grondbezitters, nio>--elcnHnui', oeverdefensie en bevaarbaarheid der Zeeuw.sche stroomen." .'In de Eerst- Kamer.) P r o v. G r o n. C t. 7 en S Febr. Kamers van Arbeid". 10 I'ebr. ..Het liegeeringsbelcid". /aanl. C t. 12 Febr. ilaagsche brioven" (N. Maltb. Bond l. X. A r n h. C r t.. 6 Febr. ..Opbelïmg der Stedelijke Bank van Lecuuig." II, 11 Febr. III, N. Leeuw. C r t. 8 Febr. 4 27 Juli". 12 Febr. Eene vergadering in de "Waalsehe Kerk", door Nemo. V e n l (i o s c. h W e e k b l a d. 8 Fobr. 'Wanhopig". (lli1. A'lolf Mayer over <.nze landbf.uw). S o c. Wee'kblad 8 Febr. Volksbaden" (slot). liet einde van di-n strijd aan de Clvde en t* Beli'ast." !,F,en stukje poht'eke geschiedenis." De Nederlander (Weekblad). S Febr. Lief dadigheid naar Veruiogeu" II. De V o l 1; s s t e m. S Felir. liet 49e landhnisi houdlinndig Congres." ,.Het ontwrrp tot bei'ring eonev inkomston-behisting in Krankrijk.'" De X. der Arnh. C t." ,.Kies'echt beweging." P a t r i m o n i u m S Febr. Welken weg wijst onsde h'st.irie der werkliedeiibeweging in Nederland als den pusten aan?'' (De Internationale en wat/ij wil). De K o c i a a l - D e m o c r a a t. S Febr. De anar chisten en het Kongres te Londen." U e c li t v o o r Alle n. 11 e» 12 Febr. De macht. die regeerinKsliehamen uitoefenen". 13 en 11 Febr. Van onze vNseherij en nog wat". De V o l k s b a n i e r (K K. Volksbond). 13 Febr. De katholieke werkl ilenbeweging te Gent contra het. hWiihsmi.'.'' H e t, F r i e s e h V o l !; s b l a d. 9 Febr. Wat nu gedaan?'' (tot vermeerdering der welvaart ten plattenlamle). I) e V n l k s t r i b u u n. S Febr. De raad van GmniiHd", d >or Y» i|ne soy eontrabandiata. N e e r ! a » d V V « l k s b l a d. 8 Febr. Luthcr en de Roerciikrijg". 11 (slot). V rij l a n il. N Febr. Verzoening van de belangen aller vrij/,: nnigi n' V. A l m'a Mater, ia Fel>r. 1)8 nieuwe Redactie". De N ij v e i-h ei d. 12 I'ebr. Organisatie van het ainl';trlil in DniNcliiand". W e e k b l a d v. d. B n r g. A d m i n i s t r a t i e, 11Febr. Vrtstntelüng van een beslissing omtrent gemet ntcbegrniitinu''. liet S e h o o l b l a il. l! Febr. De richtingvan j liet aardrijkskundig m> lenvij-." ?- ,.-\rt. XIV der l veronleidiig < !> hei L. O. t f G rollingen." II..t N" i o n u-e S i'h o o l b l ad. 7 I'ebr. De Ytiderl. Geschiedenis en de mannen der nieuwe lichting.'' A .