Historisch Archief 1877-1940
Ko. 978
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Sur la terrasse d'un grand cafédu Boulevard.
(Mars.)
Gavarni was minder revolutionair. »Hem
bezielde volstrekt geen haat en hij was
heelemaal niet bitter tegen de maatschappij
waarin hij leefde. Zijn doel was te vermaken,
veel meer dan te stichten, Gavarni was geen
strijder in het kamp eener partij, maar een
zachtzinnig en beminlijk waarnemer. Tegen
over het kwaad gedroeg hij zich als een
man, die eene meerderheid wil ontzien. De
nachtelijke feesten in 't operagebouw, de veile
galanterie uit het quartier Breda, de stu
denten collegas met alles behalve ingetogen
sétudiantes,'1 de dandys uit de groote wereld
en alle mannen en vrouwen uit »le monde
qui s'amuse" zijn door hem bestudeerd. Ook
de kinderwereld kent hij als geen ander en
zijne series »Enfants teribles" werden klassiek.
Hij putte het onderwerp uit."
GRÉVLN (overleden hier 1892), is de stichter
van het Museum Grévin, boulevard
Montmartre 8. Hij was een der trouwste mede
werkers van Le journal amusant en Lepetit
Journal pow rire. Hij is de vader van het genre
Grévin. »Hij beschouwt, zegt de heer Lapidoth,
de Parisienne als een levend popje met heel
wat meer zenuwen dan bloed en nog een
beetje minder hart dan verstand. Zóó heeft
hij haar liefgehad en zóó duizend maal dui
zend malen geteekend. Zijn type bestond
niet in de werkelijkheid. Grévin heeft het
uitgedacht, en vreemdelingen zijn gaan ver
geten, dat Grévin op end' op onwaar was.
Zijne niet bestaande Parisienne is, vreemd
genoeg, het type van zekere Parijsche vrouw
geworden. Hij richtte zich niet naar het
model, maar een groot deel van 't elegante
damespubliek nam een voorbeeld aan zijne
ph antasie-poppetj es."
Zijn naam had hij echter meer aau zijn
bijschriften dan aan zij prenten te danken.
»Zijn kunst is een kleine kunst, is, vooral,
gekunsteldheid. Hij heeft geleefd in een on
ware wereld, waaruit hij ons de onwezenlijke
gestalten bij duizendtallen heeft nageteekend.
Er is een treffende wanverhouding tusschen
de waarde zijner bijschriften en die zijner
plaatjes. Grévin was een uitnemend kroniek
schrijver en vaudevillist van aanleg en een
vruchtbaar, handig, doch onartistiek teekenaar
van beroep."
Over WILLETTE het volgende:
»Wülette mag drie zeer merkwaardige
groepen van scheppingen op zijn
kunstenaarsaktief noteeren: 't moderne-Pierrot-type, de
An prtier latin".
Aft quartier latin is een extra uitgave van het
blad van denzelfden naam, een nummer dat wordt
uitgegeven door de ontwerpers van de studenten
optocht, ten voordeele van de armen. Verleden
jaar bracht het fr. 2445.50 op. Het bestaat uit
veertig quarto bladzijden, en kost 2 francs.
Daarvoor heeft men teekeningen van Mme. Louise
Abbéma, Bac, Bouguereau, Carolus Duran, Draner,
A. des Gachons, Gil Baer, Henner, Henriot,
Kirsch, Job, Léandre, Lunel, A. Mercié, Oury,
H. Rivière, Stop, enz. De tekst begint met een
gedicht in honderdvijftig verzen van drie letter
grepen : Merci, van Mare Legrand, en een ge
schiedkundige schets van Mi-Carême door Dom
Bilic. Halévy schrijft erin, Meilhac, Armand
Silvestre, Edmond Haraucourt, Emile Faguet, Sully
Prudhomme, Jules Lemaltre, Catulle Mendès,
Lafenestre, Fabié, Richard O'Monroy, E. des Eesarts,
Jean Lorrain de schoenmaker, Henri Second,
Docquois, Blémont, Lemoyne, Dauphin-Meunier,
Paul Ginisty, Rambosson, Henri de Régnier,
Gnstave Kalm, Robert de Montesquiou, Stéphane
Mallarmé, Aurelien Scholl, Paul Hervieu, "VVilly,
Henri Rochefort, Dumont, Jean Aicard, Maizeroy,
Mme Rachilde, J. des Gachons, Jules Renard,
enz. enz.
Een paar voorbeelden. Van Meilhac is het
volgend sonnet, over de moeilijkheid om er een
te maken.
Un sonnet, dites-vous V Savez-vous bien madame,
Qu'il me faudra trouver trois rimes ;ïsonnet 'i
Madame, heureusement, rime avec ame et flamme,
Et Ie premier quatrain me semble assez complet.
J'entame Ie second; Ie second je l'entame
Et prends, en l'entamant, un air tout guilleret,
Car, ne m'étant encor point servi du mot Ame,
Je compte m'en servir et m'en sers en effet.
Vous m'accorderez bien maintenant, j'imagine,
Qu'un sonnet sans amour ferait fort triste mine,
Qu'il aurait l'air boiteux, contrefait, mal tourné....
Il nous faut de Famour, il nous en faut quand même,
J'écrisdonc en tremblant, je vousaimeoujet'aime;
Et voila, pour Ie coup, mon sonnet terminé....
Lemaitre heeft aan zijn neus een sonnet gewijd:
Mon nez, mince, incomplet,
Etait a peine rose:
Depuis que je l'arrose,
II est rouge, et moins laid.
Rouge, a l'heure qu'il est,
Comme une apotheose,
Bientót, je Ie suppose,
II sera violet.
Rubis, puis améthyste,
Saphir enfin, dans peu,
Mon beau nez sera bleu.
Quand je dormirai, triste,
Sous l'herbe, en proie au ver,
Mon beau nez sera vert.
En de volgende drie quatrains zijn waaier
versjes van Mallarmé:
Mme M. II.
Simple, tendre, aux pres se mêlant,
Ce que tout buisson a de laine
Quand a passéIe troupeau blanc
Semble Tame de Madeleine.
Mlle G. M.
Jadis frólant avec moi
Ton dos de licorne ou de fee,
Aile ancienne donne-moi
L'horizon dans une bouft'ée.
Mme N. M.
Autour de marbres Ie lis croït
Brise, ne commence par taire,
Fiere et blanche, son regard droit,
Nelly pareille a ce parterre.
De uitgaaf is met veel luxe geschied, en de
samenstelling van het geheel is smaakvol. Het
omslag in kleuren stelt voor een student, die een
waschmeischje bij de castagnetten laat dansen; op
den achtergrond het autodafévan Prins Carnaval.
Het is van de hand van Paul Merwart.
l lliiilii iiniiii nui iiiiiiniiii iimiiiiiimi n
BOEKAANKONDIGING.
De goedkoope uitgave van »Iiilderdijk"; zijn
Leven en zijn Werken", naar oorspronkelijke en
voor een groot deel onuitgegeven bescheiden
zamengesteld door dr. II. A. Kollewijn, waarvan
de oorspronkelijke prijs /' (l?was, wordt thans
door de firma van Holkema en Warendorf aan
geboden voor / 2.90.
De firma C. L. van Langenhuijsen geeft, nu
men in de laatste dagen een oproeping heeft
gedaan om op het graf van dr. W. J. l1'. Nuyens
een monument te doen verrijzen, een vernieuwde
uitgave van de werken van dezen katholieken
historicus : «Algemeene geschiedenis des Neder
landsche volks, van de vroegste tijden (tot 1815)"
en «Geschiedenis van het Nederlandsche volk van
1815 tot op onze dagen". Te zamen zal dit
iiil^
Dévoueraent.
(Craftij.)
fantazie op actualiteiten (half allegorie soms
en half karrikatuur, maar steeds een zeer
bijzonder karakter dragend) en een hoogst
eigenaardig genre van politieke satyre. Het
Fransche publiek waardeert vooral de eerste ..
»Hij is wazig volledig in zijne fantazieën;
mollig, beknopt en schetsachtig in zijne
kleinere composities (meest satyriek): precies
volledig, ietwat ruw, in zijne groote, door en
door fantaske hekelprenten."
Hij teekende tot '86 in Le Chat noir, daarna
in den Courrier Francais, van '88 tot '89
bovendien in Le Pierrot.
Over FORAIN en MARS behoeven wij
onzen lezers zeker niets mede te deelen.
Ziehier een paar aanhalingen ter toelichting
van CRAFTY's teekeningen:
»Drie dikke boeken vol platen, drie groote
albums en drie cahiers, een niet meer te
standaardwerk 24 deelen bevatten; en terwijl de
eerste uitgave /' 37.50 koste, zal de prijs nu ? 24.
zijn. Elke inteekenaar ontvangt bovendien als
premie het door den schrijver zelf geïllustreerde
werk van prof. dr. J. A. Alberdingk Thijm:
»Notre Dame de Forest".
De eerste aflevering van den vierden vermeer
derden en verbeterden druk van Van Dale's groot
woordenboek der Nederlandsche taal, geheel op
nieuw bewerkt door H. Kuiper Jr. en A. Oppel,
is by de firma's Martinus Nijhoffen A. W. Sijthoff
verschenen. Het werk zal worden uitgegeven in
20 afleveringen, elk a G vel druks, tegen 50 ets.
per afl. Elke maand verschijnt n aflevering.
Van Sijthoff's Vondel-editie, door dr, Alberdingk
Tbijm, en na zijn dood door J. H. W. Unger
bewerkt, is de ;58ste afl. verschenen, loopende
van het einde van het 5de tot midden in het
8ste boek van Kneus.
Van den ouden en nieuwen boekhandel der
firma C. L. van Langenhuijsen is verschenen een
catalogus van werken over godgeleerdheid, en
wijsbegeerte, geschiedenis en letteren, kunst enz.
oude en nieuwe boeken, tegen bijgestelde prijzen
verkrijgbaar.
Inhoud van Tijdschriften.
Inhoud : l'lif/en Haard Xo. 12. 'ene misdeelde.
door Louise B. B XII. Natuurlijk (jas i n, Ne
(Ierland, door dr. J. E. Kombouts (met eene af
beelding. 'l n-ec nntjcn, door Geertruida
Carelsen. ('arineiicita (bij de plaat).?l/et huisje
UIIH dc orer~ijde, door Truida Kok.
('urnu'iic.ila, naar de schilderij van Jan van Beers.
Sanatoria rooi' lonijlijtlerx. II. Jfoltenlionnc/ (met
afbeeldingen). Modern- borduren (met afbeeldin
gen. Verscheidenheid. Feuilleton.
Advertentiön.
De Maart-aflevering van To Mori'oit: bevat:
The independent Labour Party; I by J Keir
Ilardie; II by H. J. Tennant M.P. The Trans
vaal Question IV; The C-ase for England and the
Empire, by Morley Roberts. Kvening
Continuation Schools in country districts, by Henry
Hobhouse M.P. Friedrich Nietzsche, by Thomas
Common. The noble art; I The intellectual
status of the actor, by Stanley Jones.
Electrography or the new photography by J.J.Verzey.
Music, by Louis Grein.
Inhoud van ('onm-ojttiUs, afl. ;!: llobert Louis
Stevenson, Weir of Hermiston (vervolg). T. H.
S. Escott, The Press as an International (lallery.
tellen aantal plaatjes in het Journal Amusant,
La Vie parisienne en nog andere
populairhumoristische weekbladen alles over
paarden, honden en hunne meesters. Als
Crafty dus niet mocht gerekend worden tot
de dierenvrienden en de dierenkenners, wat
zou men dan moeten denken van het publiek,
dat al deze duizendtallen van plaatjes heeft
bekeken en er veel van heeft gekocht.
»Zijne albums zijn in den smaak gevallen
bij de menschen, die aan sport doen en,
daar hun aantal legio is, staat zijn uitgever
heel goed bij de onderneming. De menschen,
die aan sport doen, ik zonder uit onze
Nederlandsche letterkundige- en schilderkun
stenaars, die fietsen blijken, op het stuk
van kunst, doorgaans niet veeleischend."
(Slot volgt.)
Charles Whibley, Spain at the New Gallery.
Henry Norman, A peace mission to America.
Mlle Blaze de Bury, Paul Verlaine. George Moore,
Lord Leighton. Paul Marguéritte, La Pariétaire.
Léon Tolstoï, Zola et Dumas: »Le Non-Agir".
Jules Simon, Le journal ;i un sou. A. Chaquet,
Napoléon et l'Expédition de la Madeleine.
Eugène Müntz, L'Oevre scientifique de L
onard de Vinci (suite et tin). Hugues Le Roux,
Mohamet a Paris. Ferdinand von Saar, Re
quiem der Liebe; Theodor Barth, Kaiser Wil
helm II und die Sozialdemokratie. Herman
Helferich, Lord Leighton. Eduard Engel, Die
FranzösischenDekadenten und Symbolisten. Leo Arons,
Eine neue Art von Strahlen. Chronicles:
Litterature; Andrew Lang; Emile Faquet; Anton
Bettelheim. Foreign Aftairs, Henry Norman ; de
Pressensé; Ignotus.
irmiiiiiil iniiiilliilllllliii
iiirmmimiMiimiiiiiiH
LLERLEI
Oom Paul en Stuart
Cumberland.
De beroemde gedachtenlezer Stuart ('umberland
heeft een bezoek aan Zuid-Afrika gebracht. Hij
is te Kaapstad en te Johannesburg geweest, en
Rhodes (de broeder) heeft hem de goudmijnen
laten zien. Bij Chapman and Hal! heeft hij nu
een zeer up-to-date boekje over zijn ervarigen
uitgegeven. Hij heeft ook Paul Kriiger ontmoet
en verhaalt daarvan het volgende:
»Men had den kleinzoon van den president op
het plan gebracht, dat ik een experiment met
hem zoude doen, om den. ouden heer een begrip
te geven van wat gedachtenlezen is. Maar er
kwam niets van, want de grootvader had den
jongen man verboden, zich met dat «vloekwaardig
gedoe" af te geven. Toen ik den president be
zocht, hulde hij zich in een ijskoud zwijgen,
alleen door af en toe naar het kwispedoor te
grijpen, gaf hij eenig teeken van leven. Van de
dagelijksche gewoonte van den grootvader deelde
de kleinzoon mij mede, dat hij te 8 uur naar
bed ging, en te 5 uur opstond ; ik merkte toen
op, dat ik te bed ging als hij opstond, en op
stond als hij naar bed ging. Dat ontlokte den
president een glimlach, de eenige van het geheele
interview.