No. 980 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. (Men en Menscnen door H. J. BOEKEN 1). Een Duitsch kritikus, Eduard Engel, schrijft in Cosniopolis een zeer weinig vriendelijk opstel over Fransche symbolisten en decadenten. Het is hem niet gelukt goeds er bij te vinden, en klaarblijkelijk neemt hjj deze magere uitkomst aan de Fransche heeren ten zeerste kwalijk. In Verlaine ziet hy nog wel wat, maar toch is ook ?deze dichter voor hem geen figuur van groot belang. Zijn grootste verdienste ligt voor Engel daarin, dat hij van de excessen der jongeren nagenoeg is vrygebleven. En het ergst van allen maakt Maeterlinck het met zijn lyriek, terwijl hij door zyn dramatischen arbeid slechts nmaal, in l'lntruse, iets bereikt heeft, waarvan een ander mensen ook wat voelen kan. Wanneer men het artikel van Engel leest, kry'gt men het gevoel alsof men een der uit-vallen bijwoont, waarmede tien jaar vroeger ver scheiden jonge Hollandsche dichters door het publiek en vele woordvoerders begroet werden. Daar is een beslist vijandige houding in zijn kri tiek, geen welwillendheid, en geen ernstige po ging tot begrepen en waardeeren. Engel beweert wel, dat hij getracht heeft te begrijpen, en ik geloof dat graag, althans wat hij begrijpen noemt, doch men vindt niet bij hem de neiging om in te zien, dat hij tegenover een gansch andere soort van kunst staat, dan die waarin Ly is opgegroeid; een gansch andere kunst, openbaring van een gansch andere soort van poëtische gevoeligheid. Want wanneer h\j de mogelijkheid daarvan stelde, dan moest hij ook de mogelijkheid erkennen, dat er een goede kunst opkomt, waarvan hij niets gevoelen kan, «n dan eerst zou hij bewijzen in ernst te willen begrijpen. Maar hij doet zoo niet, en men vindt ook geen edelmoedigheid bij hem. Er is niets aan om tegenover een publiek, dat nog minder ty'd heeft dan de kritikus zelf om zich in een nieuwe kunst in te werken, om tegen over zulk een publiek met boosheid en hatelijkiieid zich over dat nieuwe uit te laten. Er is niets aan om veler bijval te winnen met een felheid als deze: »Was der Symbolismus eigentlich sein soll, das haben selbst die Symbolisten niemals gesagt. Es hat sich nur bei innen und ihren Lesern eine stillschweigende Uebereinkunft gebildet: alles, was kein Mensen versteht, auch der Verfasser nicht, heisst Symbolismus. Wo jede Spur eines fassbaren Begriffes fehlte, da stellte just zur rechten Zeit ein Wort sich ein". En er is ook bitter weinig winst te behalen met zulke literaire demagogiek. De dichters tegen welke Engel zich kant, zij dichten voor «en klein publiek, en die weinigen worden door «en groven uitval niet bekeerd, terwijl men de anderen niet te bekeeren hoeft. En indien men, gelijk Engel wel zoo goed is om te doen, bij de belangrijkste nieuweren aan ernst en overtuiging gelooft, dan zal zijn vyandige oppositie ook hen niet van stijl doen veranderen. Wat toch maakt de oudere critici zoo boos ? Naar mijn inzicht een goede, maar ook een slechte oorzaak. De poëzie die beroemd is op de wereld, zjj heeft den naam een hemelgave te :zijn, welke enkele bevoorrechten aan den gewonen aiiiiiiiiiiiiuituiiitiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiimiiiiiHiHiiiiiiiiiiiiiii Gde Jaargang. 5 April 188G. Redacteur: RUD. J. LOMAN. Adres: Stonehaven, Hitherfleld Road, Streatham, Londen. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek 'betreffende, aan bovenstaand adres te richten. OTiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiilillliiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiilllilllliliiiiiiiiiiiinifiiillllln Van J. W. Lecomte, te Soerabaia (Ned.-Indie). Vervaardigd voordenSenHalfjaarl. Internationalen probleemwedstrijd in dit blad. iNo. 830. Mat in drie (3) zetten. a bcdefgh ?Wit: K dl, D V>6, R a2 en gl ; d4 en e4 = C. Zwart: K c3, B a8 ; b5, d2 en dC = 5. UIT DE SCHAAKWERELD. De stand der match te Rostow is volgeiu do laatste berichten: Schiffers l, Steinitz 3. Wij ontvingen de laatste dagen geen verdere partijen, alleen 't bericht dat Schiffers na de 7de partij lichtelijk ongesteld is geworden. In Amerika is de publieke belangstelling in 't schaakspel sinds Pillsbury's overwinning te Hastings verbazend toegenomen Dit blijkt onmiskenbaar uit 't feit dat niet minder dan 3000 belangstellenden te Brook'yn de kabelmatch met Engeland bijwoonden. Een-en-dertigste zet van Wit. A B | C | D B 1)5 T e8 f dc5: T e7 5 D c5 6l .... 7 j T g3 8 T e8: i! B K T f5 d4 f3 c2 T T D dl f5: c4 h5 .... T( k p fe i'lli u e5 man overreiken om zijn eentonig en needrig bestaan van den dag met schoone bloemen van gevoel en verbeelding te sieren. Wel is waar werd steeds erkend, dat er veel groote poëzie is, die alleen met behulp van veel studie kan genoten worden; wel is waar was ook steeds groote poëzie in eere, waaraan iets onbegrijpelijks verbonden was, maar toch, een ieder die werken wilde, was het gegeven ook in die groote poëzie genot te vinden. En veel dichtkunst ook was er beroemd, van niet zulk een verhevenheid wellicht, maar toch rijk aan het ik-en-weet-nietwat, en de aangewezen kunst om den gewonen man zonder inspanning den schijn van het schoone in de ziel te brengen. Alles te saam, de be roemde poëzie had den naam een heerlijke wel daad voor een groot publiek te zijn, en be reikbaar voor een ieder van eenigen aanleg en eenige ontwikkeling. Er is wel wat af te dingen op deze reputatie van de poëzie. Naar mijn ervaring althans doen de meeste menschen bitter weinig aan het lezen van gedichten. Maar toegegeven zij, dat velen in hun jeugd, op school en kort daarna, dichters lazen, met zeker genoegen lazen, een schoone herinnering van wat hun poëzie toeleek in hun leven mededroegen, en in alle oprechtheid dien indruk als iets zeer bijzonders en zeer schoons beschouwden. En dit zeer bijzondere en zeer schoone vinden de ouderen niet terug bij vele jonge dichters; jongeren die dat zekere wel geven, komen er niet, en het is hun alsof de wereld en het leven hun schoonste versiering gaan missen. En deze vrees is de goede oorzaak voor het verzet der ouderen. Doch een andere reden is minder goed, zoo mijn psychologie deugt. Want zij is niets anders dan de vrees om ongelijk te bekennen, om zijn zin niet te krijgen, om op een zekere wijze de macht te verliezen. Want erkennend de waarde der jongeren, zouden de ouderen moeten toege ven dat zij tot dusver een beperkte opvatting van de openbaringen van het poëtische hadden. Zij erkenden het poëtische in de vormen, waarin het zich in hun jeugd aan hen voordeed, en menigmaal zelfs namen zij den vorm voor het wezen. Zij zouden moeten toegeven, dat het poëtische op een gansch andere wijze zich uiten kan, dan zij ooit gedacht hebben en zelfs be grijpen kunnen; zij zouden op het teêre punt der poëzie een belangrijke fout van oordeel moe ten erkennen en billijkbeidshalve zelfs van oordeelen moeten afzien. Dat doen zij niet graag, en uit dezen onwil óók ontspruit hun antipathie, maar deze onwil is geen goede reden. Wat echter heeft dit alles met de gedichten van den heer Boeken te maken ? Dit, dat de Duitsche kritikus van ('osinopolix over (roden en Menschen waarschijnlijk even hatelijk oordeelen zou, als over Maeterlinck en Mallarmé. Want waarschijnlijk zou liij er weiiiig van begrijpen, waarschijnlijk zou hij er geen lyriek in vinden, en het is zeer gemaklijk aan een gezelschap be schaafde menschen vele zaken uit doden en JJIeimcJicii voor te lezen, waarin zij even weinig ware poëzie vinden, als het gezelschap, door Engel op les Se/it J'i'incexxex onthaald, in Mae terlinck vond. En dit dus ook heeft ('oxmnriolis met den heer Boeken te maken : het voorbeeld iiiitiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiMiiiiliiiiiiiimiiiiMiiHiiiiiimiiiiiiiiiiiiiHiiiiiimiiiiiiiii Men heeft thans in New-York 't plan opgevat derge lijke matches te spelen met l'ai ijs, Berlijn en Weenen. Op 9 Mei zal een wedstrijd gehouden worden tus schen 100 Londensche schakers, die ten noorden van de Tbames tegen 110 die den zuidkant bewonen. Do wedstrijd zal o. a. worden bijgewoond door Lord Russell (Lord Chief Justice of England) en den Lord Mayor. In 't aloude schaakdivan van Kimpson te Londen hebben groote reparaties en verfraaingen plaats gehad, en de vernieuwde schaakzaal zal worden ingewijd met een wedstrijd die op 20 April een aanvang zal nemen. De volgende spelers hebben zich reeds aan gemeld : Bird. Teichmann. Lee, Holland, van Lennep, van Vliet, Muller en nog 5 anderen. In de ('i/>/ '*? L"iid"/< club zal 26 April een wed strijd om 't Amateur Championship of Iv gland ge houden worden. De wedstrijd is uitgeschreven door de Southern Counties League". Lasker hield de vorige week oen voorlezing een algemeene beschouwing over 't schaakspel in de dames schaakclub te Londen. Deze club neemt voort durend in bloei toe en telt reeds 95 leden, waarvan enkelen reeds een aanmerkelijke kracht hebben bereikt. De bekende Deensche schaker en probleemdichter luitenant Sörensen is te Kopenhagen overleden. Do wereldberoemde probleemdichter Arthur Mackenzie te Kingston f Jamaica) is door volslagen blind heid genoodzaakt geworden, zijn werkzaamheden als ! redacteur en probleemdichfer vaarwel (e zeggen. In j een zeer treffend rondsehiijven hè* ft hij van zijn tallooze vrienden en bewonderaars afscheid genomen. Wij hopen niet voor goed. TWEEDE NAT. CORRESP.WEDSTRIJD. van Engel moet ons vermanen tot omzichtigheid, waar wij met een dichter der nieuwere school in aanraking komen. De heer Boeken is naar mijn gevoelen een dichter, over wien men eerst na langdurigen omgang een eindoordeel kan geven. Ik voor mij althans, hoewel ik zijn bundel reeds vele weken in mijn bezit heb en er menigmaal in las, ik voor mij althans kan nog niet mér doen dan eenige punten aanroeren: een indruk of een oordeel formuleeren, die ik ook voor mij zelf als beslissend kan beschouwen, dat zal ik niet doen. Want de heer Boeken is een zeer moeilijk dichter, en moeilijk in mér dan n opzicht. Hij is moeilijk door den wijsgeerigen inhoud zijner gedichten; hij is moeilijk in de uitdrukking van zijn denken, in zijn stijl; hij is zelfs moeilijk in zijn ihythme, en hij is moeilijk in het persoonlijk cachet van zijn lyriek. Wie niet onmiddellijk gepakt wordt door zijn werk; wie trachten wil er in te komen door de gedachten en verbeel dingen nauwkeurig te onderzoeken, het zal hem een heele toer zyn, vóór hij langs den weg der studie zich voor den poëtischen indruk heeft gevoelig gemaakt. En bij het vele dat reeds genoemd werd, eischt de heer Boeken ook nog een zekere vertrouwdheid met Grieksche poëzie, die weiniger eigendom is. Ook de moeielijkheid van den stijl kan men ten deele tot Grieksche neigingen terugbrengen. Hij gebruikt menigmaal wendingen, woordvoegingen, constructies, inversies, die ons vreemd zijn, doch den Grieken gemaklijk vielen, wijl de logische betrekking der woorden door hun buigings uitgangen aangewezen werd, ook al week de woordschikking van de meest eenvoudige af. En wanneer een Grieksch poëet te veel op zijn rijke grammatica rekent, wat hij voor ons gewone menschen menigmaal doet , dan, wel dan is er altijd wel een commentator te vinden, die de moeilijkheid netjes heeft uitgeplozen. Maar het Ilollandsch is zoo rijk aan buigingsuitgangen niet, en zelfs waar die uitgangen er zijn, is een groote inversie voor ons Hollanders toch nog ongewoon en zwaar ; ook is, voor zoover ik weet. van (leiden en ^lenxclien nog geen editie met aanteekeningen te krijg. (Sint i'n/i/lj. Cir. M. VAN DKVKNTKR. 1) Amsterdam, W. Versluys, 1805. iliiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiiii NIEUWE BOEKEN. Ontvangen bij de Redactie : De knitlereii ran 't irond, door Kapt. Marryat; Amsterdam, v. Ilolkema en Warendorf. Drijvende }}'nlkeii, door Marie, uit het Xoorsch vertaald door Mej. A. M. Gerth van Wijk, Am sterdam, A. M. van den Broecke. NIEUWE UITGAVEN. Ernst Kcksteiit, Acra Sempronia, naar het hoogduitsch, Amsterdam, N. J. Boon (Geill. Novellenbibliotheek Xo. 51). J/n A. F. K. IliniofiJi, Voorstel van wet tot wijziging van het wetboek van burgerlijke regtsj vordering, dl. III, '2de stuk, ail. i2. ! ./aarrers/a/i van het Nationaal Arbeiils-xecrctd. riemt in Nederland over 18!)5;G. Amsterdam, J. A. Fortnijn. Dr. Hendrik P. N. .^ruller, De Zuid-Afrikaan iMimiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiniiiiiiiu In partij A 9 en 10 feen zetten ontvangen. S. S. te' B. De heer F. zou gaarne weten welke T u naar e8 hebt gespeeld in partij F 8. G. K. te A. De hoor O. geeft u in overweging partij l' l op te geven, op grond der voortzetting 31 T cS f K g7 32 T cg8 K hO 33 D Ii4 t T ha gedwongen en Zwart verliest de dame. J. J. S. déOPENING. Matchpartij, dezer dagen te Londen gespeeld. Wit. Herbert Jacobs. l «14 «15 2 R f4 e(> Steinitz speelde ineen Zwart. H. W. Trenchard. geenerlei wijze van £ verwijderd worden. U (lel: tournooipartij tegen Ma_ ^ ^ ^ 15 o-o P re son (Loi.'len 1HS3) 2?c5, 16 l)t B d7 welk voorbeeld door Las- 17 D b3 T llffS kor in zijn beslissende 18 b5 cl>5: partij met Feierfeil te ]<) IJ ^5. ^~}\ Ureslau (18-9) werd ge- ^wart heeft nu een volgd. overweg<!iule positie. 3 P 1:5 B d<5 20 T adl Sf4: * B S* lw 21 B d7: D d7: 5 c:j h4 22 d52 6 R d(!ïD d(ï: Een slecht berekende 7 C4 ('6 aanval. Wit kan den pion S ('5 J niet ongestraft in den Dit doorschuiven is ia steek laten. negen van de tien ge- 22 f3 vallen in do gesloten 3 dc6: .' partij af te keuren.'tDoel 'f f2 zou Wit nog mevan d is voornamelijk nigen kan* tot een tegenom 't zwarte pionnen- aanval op den D-vleugel c°ntrum te verbreken, geopendhebbcn.'t Schaak wat na c5 onmogelijk met den toren mocht Wit wordt, zich niet laten welge8 D c7 vallen. ) U3 P (17 2:5 T g2: f 10 P cS f5 24 K hl I) e6: 11 B e2 P gl'6 25 I) 1)7: K fS 12 P g5 K c2 26 P d5 P h5 13 f4 P c4 27 D b8 f K j?7 14 P ge4:J 28 D c7 t K h»J Zwak gespeeld. Beter 20 P C7 P g3 f was 11 P cel:, del: 15 30 D g3: Ug3: 0-0, P iü16 Jl cl, speelt 31 T d6 D g5 Wit geeft op. sche republiek en Rhodesia. 's Gravenhage, W. P. van Stockum & Zn. (Uitgegeven ten voordeele van het taaifonds voor Zuid-Afrika). Jan E. run Niftrik, Overbrugging van het Y voor Amsterdam. Maassluis, J. van den Endt & Zn. Jlet xocinid proijrum r.a>i J'alritnoniiiiii en de conclusien van het sociaal congres. Amsterdam, firma Fernhout. J. (r. Robbers Jr., Het auteursrecht. Opmer kingen en beschouwingen. Amsterdam, Jac. G. Robbers. (i. L'(fscf<i-<7, Le chaloupier. Roman. Paris, Al phen se Lemerre. lleni' Jiiiylrm-e, Le médecin des dames de Néanp. Paris, Paul Ollendorff. ]'/<tlijt/>c ('//ti/teron, La confession de Jacques. Roman. Paris, Alphonse Lemerre. Artlun- (Uias.ie.riau, Corps et Ame. Paris, Paul Ollendorff. (luixli'iuiy Mémoires de Madame Ghastenay, 1771 1<S15 publ. p. Alphonse Roserot. Torre I. L'ancien régime. La révolution. Paris, E. Pion, Nourit et C:e. .leun de ('hiïtm. La princesse des ténèbres. Paris, Calmann Lévy. ,Itt>itc>t Dtennextcter. Nouvelles tudes anglaises, publ. p. Mme M. J. Damsteter, Paris, Calmann Levy. Aljihonxe Diindet Contes d'hiver, Paris, Borel. (collection Lotus bleu). Mnninia de (Jtibriitc. Souvenir diplomatiques de Russie et d' Allemagne (1870?TL'.) Paris, E. Pion, Nourrit et Cie. J. de J^niesn(tii. La morale des philosophes chinois. Leltren inliiiicx d'Ernext Tteiuin el d'llruriettc Jteiuin (184:2?45). Paris, Calmann Lévy. \\'dhj. L'aimée fantaisiste ; 1805. Illustrations de Godefroy. Paris, Ch. Delagrave. F.ininn 'ISi'iithj. Silvio Bartholi, pointer. A story of Siena. Londen, T. Kisher Unwin. J). JÜIII/IKIIH. Recollections of Paris. London. Chapman & Hall. 7i'. JiifchiiiiiiH. Is Barrabas a necessity ? A discourse on publishers and publishing. London, R. Buchanan. Karlij enijlixh printintj. A series of facsimiles of all the types used in England during the fifteenth century. \Vith introduction by E. Cordon Dun' London, ivegan Paul, Trench, Trübner & Co. J'. Fil;<]er<ild, The life of Lawrence Sterne. London, Downey & Co. (1. (''run1. Beethoven and his nine symphonies. London, Novello. T. Mucktn/. Methods of social reform. Essay. London, John Murray. ?/. D. J'iii'sons. The non-christian cross; an inquiry into the origin and history of the symbol adopted as that of oar religion. London, Simpkin, Marshall & Co. ^1. Sincliiir. Two years on the Alabama. Lon den, Gay A; Bird. C. (f. TluniKi». Johannesburg in anno 1895, (i. Observations of a casual spectator. London, Smith, Elder & Co. I). C. dr \\'<«il. With Rhodes in Mashonaland. Translated from the Dutch by Jan II. Hofmeyr de Waal. London?Capetown, Juta & Co. Inhoud van Tijdschriften. Inhoud van Eit/en Huurd No. 14: De Jlroodrerroerder, door Cyriel Buysse. L Fiisiiiiix, door Edw. B. Koster. l)c X-sIrn//!, naar het Fransch van Ch. Ricolin. De blijde inkomst run Mut'iii' ili' Medici* te Amsterdam, door Jo. de Vries (met afbeeldingen). Ken <>i>inerkxti'rljc, door Esjée. I. Kf.n S/irroi/nut rnor tilni;e». (met afbeeldingen). Verscheidenheid. Schriftlezing. Feuilleton. Advertentiën. Bijvoegsel: //-?. J. l', llasebroek in :ijn xtudeerrertrek. niiiiniiiiiiniiiniiiiimiiiiiiiitiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiniiiiiinniimiiiiiiiiiMiiiill De volgende mooi gespeelde partij was ccn dor 8 van do kabelmatch tusschen Engeland en Amerika. ITALIAANSCHE PARTIJ. (GIUOCO PIANISSIMO). Wit. Zwart. E. M. Jackson, D. G. Baird, Engeland. Atnarika. l e4 » |» <??> ^ ?5 K t*<4 e5 17 D e3: b6 ^ C*> ^ 5 «'S 6 B e3 7 P b(12 8 P f l m» K P fC B b6 0-0 h6 Pit is erger dan e cm verloren zet, daar Wit's evcut. aanval op den Kvleugel er door in de hand gewerkt wordt. Zooals wij reeds meermalen hebben opgemerkt mag tot 't uitbrengen van den gof h-punmen na 0-0) slechts in den uitersten nood worden overgedaan. O D c2 T e8 Wederom /wak gespeeld. K efi, gevolgd door d5 was hier de boste outwikkeling. 10 0-0-0 P a5 11 h3 Inleiiingszet tot een aanval op den K-vlengcl, die door Wit op woikolijk meesterlijke wij/e wordt doorgezet en hem ten slottedöoverwiniuiigdoet behalen. 11 12 dc4: 13 g4 14 P !?3 15 P f 5 16 gf5: P t'4: D e7 P h? R e B f5: Be3: Een llnuwe poging tot een tegei aanval, maar wat zal Zwart doen om den dreigenden torenaanval op de g-lijn to stn..ten? 18 T dgl K hS l!) hi T gS 20 hö! T af S 21 P Il4 ! T b8 22 T g(5! I) f 8 Noodig daar fü! dreigt. 03 f g'' l) (18 ^', p ", , , ,. ., . "l* , fe" '' " - ' -°IIS°' " e' '* Is duidelijk dat t paard zich met k!t,i bewegen wegens T hij : v en D ''" ; f2(> £"7: '' ililt dreigde nn niet langer, daar de dame op ll7 'l ma* dekt^» T gl 8 27 T hgl T l' 7 28 T g(5 T MS 2!) D S-5 «<> 30 f'6! Ifa dezen zet is zwart onherroepelijk verloren. Deze partij legt schitterend getuigenis af van Jackson's krachtigen on eleganten stijl. 30 f6: 31 T gl: T 8f7 en wit geeft mat in 3 zetten. 32 T gH f 33 T W t 84 D S8 f.