DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 983 ?schikt, die trouwens aldaar niet talrijk waren. Doch als componist werd hy weinig genoemd. Eerst langzamerhand werd hij de ziel van een kleinen ?kring van leerlingen en vereerders, die niet ge rust hebben alvorens zij aan Frankrijk zy'n naam en werken hadden geopenbaard. En toen begon -ook het buitenland zich voor hem te interesseeren, na reeds vroeger enkele zyner begaafdste leer lingen te hebben gehuldigd, doch toen was hij reeds gestorven. Franck bleef, in weerwil van zijn bewondering Toor Bach en Wagner toch altyd Franschman en hoewel h\j dieper dacht dan zjjne meeste landgenooten, is er toch altijd nog iets in hem ge bleven van het oude. Doch voor zijne landgenooten was zijn stijl eerst eene vreemde nieuwig heid en later eene openbaring. Daarom is van hun standpunt gezien de be naming van Ie Bach Francais en Le pcre des Wagnériens niet zoo onjuist als dit ons toeschijnt. Voor ons is en blijft hij de Franschman op en ?d'op en wij vinden in sommige kerkelijke werken nog te veel den stijl die aan de opera raakt. Doch dit neemt m. i. niets van zy'n waarde weg, want wanneer men zy'ne werken legt naast die van andere fransche componisten wier 'missen, oratoria of mystères in de kerken wor den uitgevoerd (alleen in de Eglise St. Gervais niet, want daar zijn sedert kort hoofdzakelijk de oudere Nederlandsche en Italiaansche meesters .aan het woord en wordt de Gregoriaansche muziek zeer in eere gehouden) dan zal men ontwaren hoezeer Franck hervormer op dit gebied geweest is en hoe hij heeft gebroken met den smaak van de meeste musici en bet publiek aldaar. Heeft men dus aldaar een ty'dje het leven medegeleefd, dan komt men tot heel andere conclusiën dan wanneer men de zaak meer van ons of van een Duitsch standpunt beziet. Met het karakter van die muziek is het echter verklaarbaar dat o. a. Les Séatitudes in de con certzaal meer »doet" dan in de kerk, terwijl de missen of oratoria van Duitsche meesters en die uit de oudere school van ons land en van Itali alleen in de kerk op hun plaats zijn. Voor ons ook kan Franck aan Bach herinneren wat zy'n kennis en wijze van bewerking, zy'ne heerlijke polyphonie, schoone stemvoering en prachtige wijze waarop hij voor koor weet te schryven, aangaat. (Eene wijze die men gerust »eenig" kan noemen). Voor ons kan hij aan Wagner herinneren wat de wy'ze van instrumen tatie en wat de kleur betreft die hy in zijne modem-fantastische werken weet aan te wenden; doch als stijl, als conceptie is hij noch Bach nog Wagner. Hij is zichzelf. Is hy daar minder om? Ik heb dan ook by de herhaalde uitvoering van dat werk door de zangvereeniging van de Amsterdamsche Afdeeling van Toonkunst niet minder ge noten dan vroeger, al staan ook sommige deelen ver boven andere, die soms te veel aan den gewonen styl zouden raken als de meester er niet in geslaagd was overal de aandacht te boeien, ook daar waar de schildering zwakker is, en wel door eene de aandacht trekkende omlysting. Deze uitvoering gaf daarom ook vooral een goeden indruk omdat by de zoo schoonklinkende koren over het algemeen eene schoone klankontwikkeling op te merken viel. Vooral de sopranen klonken zeer mooi, doch ook de alten ontwikkelden op vele plaatsen een treffenden klank. De bassen moeten eveneens loffelijk vermeld worden, al staan zy wat klank betreft beneden het dameskoor en de tenoren klonken over het geheel te zwak, hoe sterk die bezetting thans ook was. Bij hen had de goede zorg (die overal te bespeuren was) om zacht en week te zingen waar het moest, klankloosheid ten gevolge. Met de solisten had het bestuur alvorens de uitvoering plaats had allerlei tegenspoed. De tenor Von Zurmühlen werd ziek en moest vervangen worden door den heer Lucca uit Genève, en na de groote repetitie liet Messchaert zich wegens ziekte met me sollen en spreek niet van me af, of ik spreek niet van me af en laat met me sollen! Je kunt, waar 't bepaald noodig is, van je afspreken ... maar op een anderen toon, en vooral met andere woorden ... je manier van spreken ergert je moeder ... Ja ... zij doet het anders... bij haar moet alles voornaam zijn!... Alle teederheid en onbegrensde goedheid, die het meisje uit de oogen straalden, ver dwenen, en met harde stem voegde ze er bij : Ze is zoo gedistingeerd ... zij!... Foei, zei de heer de Bray op bedroefden toon, je doet me veel, erg veel verdriet... God!... en ik zou u nog wel om ik ?weet niet wat nooit verdriet willen doen!... ?k hou wat veel van u!... Ik houd ook heel veel van jou. Nu, waarvoor wilt u me dan wegsturen... tegen mijn zin laten trouwen 1 Maar, kind, ik wil je niet... Ja!... u wilt 't wel!... en ik ben pas zestien en een halfjaar!... och, toe!... laat me met rust!... laat me hier nog ... Toen hield zij in, en vervolgde, op haar vingers tellend:?...Nog vijfjaar blijven... niet eens heelemaal vijf jaar... als die om zijn, zal ik heengaan... heusch ik beloof het u... De zachte blauwe oogen verduisteren zich en dikke tranen, als kristallen kogeltjes gleden, zonder hun rondheid te verliezen, langs Coryse's frissche wangen. Corysande d'Avesnes, die Coryse, of meer gewoonlijk Chiffon werd genoemd, was een lenige, flinke meid, veel meer kind nog, dan jong meisje, met nog het hoekige en ongeproportioneerde der nauw ontwassen kinderjaren. Haar huid was fijn en blank, zacht rose doorschemerend als bij zeer jonge kinderen. Haar vlugge en bevallige, hoewel verontschuldigen. Een en ander is niet weinig geschikt een directeur wanhopend te maken. Doch men wist raad. Orelio die Satan moest vervullen nam ook de Christusparty op zich bene vens de eerste baspartij in het Quintette: Les Pacifïques en kweet zich van die taak op eene wijze die bewondering afdwingt. Hoe schoon wist hy het contrast der beide karakters vol te houden en hoe rustig en met hoeveel wijding gaf hy de partij van Christus weder. En toch waren hem slechts enkele uren gegeven om dit resultaat te verkrijgen. Met dit proefstuk heeft Orelio getoond een kunstenaar te zijn die op zijn gebied onder de allerbesten mag gerekend worden. Een opera zanger wordt in den regel in de concertzaal slechts noode geduld en maar al te vaak is daar reden voor, doch een zanger die zoowel in de kerkelijke en oratorische werken als in Fransche, Duitsche en Italiaansche opera's een zoo hoog standpunt inneemt, heeft getoond dat hij verdient onder de allerbeste zangers ge rekend te worden, waarop zijn land trotsch mag zijn. Mevr. zielli was zeer goed by stem en heeft veel te genieten gegeven, hoewel de klank van de hooge tonen niet altijd schoon was. Mej. Bonger heeft de kleinere sopraan-partij op eene wyze vervuld die zeer geprezen mag worden. Mej. Van Zanten werkte eveneens in kleinere partijen mede, natuurlyk op zeer muzikale wijze. Het eigenaardige timbro van hare stem kwam echter niet overal in de ensembles in de goede verhou dingen uit. De tenor Lucca was nog niet recht in zijne party. In zy'ne groote solo kon men bespeuren dat hy een stem bezit waarmede hij met glans en kracht a en b kan zingen en op sommige oogenblikken wist hij een eigenaardig cachet aan de muziek te geven, doch zoodra hij zacht zong liet de zuiverheid zeer veel te wenschen over en op de wijze van ademhaling was vooral in dit gedeelte met recht zeer veel aan te merken. Het orkest van het Concertgebouw speelde met veel zorg en juistheid. De indruk van deze uitvoering was (uitge zonderd het Quïntet, dat niet goed slaagde en enkele koren in het begin) dat Franck's werk op waardige wijze is vertolkt en dat de heer Röntgen met voldoening op zy'n streven kan terugzien. Mej. Christine Veltman, de zoo gunstig beker de zangonderwijzeres, gaf met bare leerlingen eene uitvoering, waarin zij gelegenheid had de dege lijkheid van haar onderwijs te toonen. Het is voor de jonge dames-leerlingen die slechts zelden of nooit in het publiek optreden een zware taak voor een zoo gevulde zaal de kalmte te bewaren, die de zangeres in staat moet stellen al de effecten juist te berekenen. Het was duidelyk merkbaar welke leerlingen meer en welke minder onder den invloed van bevangenheid stonden. Doch dat was hier geen hoofdzaak, maar wel: een indruk te krijgen van mej. Veltman s goed onderwijs en die indruk werd ook verkregen. Onder de koortjes die gezongen werden was er een a cappella dat zeer zuiver klonk en uit stekend op toon bleef nl. Wiegenlied van Brahms (gearrangeerd). Wel had ik liever een keuze gezien uit de oorspronkelijke koren a cappella, dan dit tamelyk onhandige arrangement, waarin soms op zeer ongeschikte oogenblikken een kwartsext-accoord voorkwam ; doch de vertolking ver dient veel lof. Mej Veltman die zich ook als eene gerouti neerde pianiste deed kennen, ontving vele bloe men en een fraai bronzen beeld ten geschenke. VAN MILLIGEX. P. S. Thans ontving ik aflevering 3 en 5 van den Leiddraad door Wugner's werken van M. Chop, bewerkt door Wilh. van Westhreene. (Uitgave van den heer A. M. van den Broecke). iiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiutiiiiiiiiiiiiiifiiimmiiiitini eenigszins onbeholpen bewegingen, die aan die van een grooten jongen hond deden den ken, ergerden haar moeder bijna evenzeer, als haar losse manier van spreken. Bijzonder ingenomen met zichzelve, be schouwde de raarkiezin de Bray over 't al gemeen allen, met wie de maatschappelijke verplichtingen haar noodzaakten om te gaan, als arme lagere wezens en nullen, die het zich tot een zeer hooge eer mochten rekenen, dat zij zich verwaardigde tot hen af te dalen. Haar geheele leven lang was zij er op uit geweest, de eenvoudige, goede lui, die met haar in aanraking kwamen, met minachting te behandelen en te plagen. Eerst den graaf d'Avesnes, Coryse's vader, die den verstandigen inval had gehad, na een paar jaren te sterven, en zonder zich trouwens gegeneerd te hebben, de genietingen des levens, die hij aan zijn huiselijken haard niet vond, daarbuiten te zoeken. Zijn weduwe, zonder fortuin achtergebleven, had met haar dochter haar intrek genomen bij een oom en tante, die het kind verafgoodden en het hadden opgevoed, totdat haar moeder ten tweeden male in het huwelijk trad. Mevrouw d'Aves nes zelf verscheen echter zelden, en nooit lang achtereen, bij oom eii tante de Launav. maar reisde en bracht haar tijd in l'arijs of' bij vrienden door, onder het voorwendsel, zich niet aan het buitenleven te kunnen ge wennen. 't Was tijdens een dier korte visites te Pont-sur-Sarthe, dat zij indruk maakte op den heer de Bray. Hij was tamelijk rijk, met een aangenaam uiterlijk en voorkomende manieren. Zij had haar eerste jeugd een poosje achter den rug en begreep dat haar schoonheid, niets dan frissche kleur en glans, plotseling zou verwelken. Inplaats den mar kies op dezelfde wijze te bejegenen, als zij 't zooveel anderen gedaan had, leidde zij Der -F/icyende TfoUihider en Triafan inid IioJrle vormen den inhoud van deze beide boekjes. Met het oog op de a. s. uitvoeringen op 8 en 10 Mei van laatstgenoemd muziekdrama vestig ik de aandacht op deze werkjes die weer een kort verhaal geven van hetgeen er voorviel gedurende het ontstaan bij de eerste opvoeringen van die werken, gevolgd door eene beknopte expositie van de voornaamste motieven. v. M. Kunstveiling in de Brakke Grond op 28 April. Collectie tiiimsoii. Deze verzameling, welke door de firma Frederik Muller & Co. zal geveild worden en thans is geëxposeerd, bevat een groot deel van hetgeen de kunstzinnige dr. Samson in de laatste jaren. bijeenbracht. Deze. aan wien we ook de expositie danken van der Kinderen's wandschildering in het stedelijk museum, koos van de beste onzer jongere Hollandsche schilders met zorg specimens, welke meestal nog versch in het geheugen liggen als de meesterlijke Breitner liegen en Wind, het werk van Karsen, Izaak Israöls, Dijsselhof, v. d. Valk, van Looy en Witsen. Maar de catalogus bevat tevens de namen van Joset' Israëls, Jacob Maris en Mauve, van Corot, Daubigny en ook eene reproductie naar een kapitale Troyon. Van de meesten dezer vinden we ook de namen bij de collectie teekeningen en etsen, waarbij dan tevens die van Méryon, Seymour Haden, Millet, Rousseau. Daumier, Gavarni, Herkomer, Walter Crane, Whistler, Redon, Steinlen en Ibels en van Hollanders Bauer, Roland Holst en Nieuwenhuys. Maar bizonder belangrijk daaronder is wel een serie van 30 portretten door Jan Veth bijna allen de origineele teekeningen voor zijne serie »Bekende tijdgenooten". Wel zelden zal zich de gelegen heid voordoen een zoo compleete reeks van diens werk bijeen te zien. (Collectie Artarin. Dezelfde firma gaf dezer dagen belangstellenden gelegenheid de bekende collectie etsen van Rembrandt en houtsneden en koper-gravuren van Dürer, welke door den kundigen verzamelaar Artaria te Weenen werd bijeengebracht, te be zichtigen. Deze wordt begin Mei aldaar ver kocht. Zelden zal het wel ooit een particulier gelukt zijn een dergelijke uitgebreide collectie, zij het ook met groote kosten bijeen te brengen. Maar de heer Artaria was kunstkooper en had een lang leven, zoodat zijn verzameling zich in vele opzichten met die in ons Rijksprenten Kabinet kan meten. Er was een prachtig staal van. de Honderdguldenprent, vele etsen waren er, soms in 5 of G druk ken en vele die zeldzaam voorkomen. De tee keningen waren veel minder belangrijk. Behalve eenige superbe rietpenteekeningen van Rembrandt, mogelijk ook wel onder de soms willekeurige attributies aan diens leerlingen, die van Hert de tielder, Lievens Hoogstraten, Philips Koninck, Adriaan en Izaak van Ostade, Ilubens Bol, van Goyen, Quast, van Uden en W. van de Velde, maar dikwijls in tamelijk gesleten exemplaren. D. De bekende vereeniging «Kunst en Intelligentie" te Arnhem houdt in het hotel Thieme te Arnhem een expositie van schilderijen, aquarellen en teekeningen van Th. en Antoon Molkenboer. De collectie is een dertigtal nummers groot, en zal waarschijnlijk geopend zijn Zaterdag 25 April en iMtniiiiiiiiiiiiiiii hem heel zoetjes en heel behendig naar het huwelijksbootje. Er in berustend, den scepter te zwaaien te Pont-sur-Sarthe, omdat het overal elders met haar luister was gedaan, huwde zij den heer de Bray, met luider stem verkondigend dat zij zich opofferde, om de toekomst harer dochter te verzekeren. En toen begon voor den armen man een leven vol kwellingen: kijfpartijen en mok kend zwijgen, standjes en verzoeningen, zoo als zij zijn voorganger had laten leiden, en ook oom en tante de Launav, die alles had den verduurd uit liefde voor hun kleine Chiffon«, die zij doodsbenauwd waren anders te moeten missen. Haar ergste plagerijen bewaarde mevrouw de Bray echter voor haar dochter. De ge heele natuur van het kind druiste tegen haar, uit sommige oogpunten zeer bekrom pen en uit andere bovenmatig grootsche denkbeelden in. Totaal vervuld van haar adel en van haar geld sedert zij het had vertoon en zwier boven alles stellend, kon zij der kleine Coryse haar eenvoud en open hartigheid, die haar totaal vreemd en onbe grijpelijk waren, niet vergeven. Eigenlijk gezegd geen bepaald type bezittend, had de markiezin er zich zelf een naar een aantal verschillende en banale voorbeelden gescha pen, /ij had leeren spreken in den schouw burg en denken uit romans. En daar zij, welbeschouwd, totaal verstoken was van eenig sentiment of iijn gevoel, paste zij het ver keerd of slechts ten deele begrepene averechts toe en bracht als zij bijvoorbeeld tragisch wilde optreden, in-komische effecten teweeg, die bij Chiffon onbedaarlijke buien van dolle pret (leden ontstaan. Zeer alledaagsch in uiterlijk en manieren, verweet mevrouw de'Bray haar dochter on ophoudelijk dat zij zoo burgerlijk was, en zelfs haar niet behandelde met de onderDinsdag 2!) April voor de leden, Zondag en Maandag voor het publiek. milllliu M llllllllliil UMI i IIIIHIIIIIIIIIIlllllll 40 cents per regel. TRADB MARg. MARTELT COGNAC Dit beroemde merk is verkrijg baar bij alle soliede Wijnhandelaars en bij de representanten ICOOPJIAXS & ItliUIMER, te Amsterdam. PrijMraaf/2JprFtai Mej J C. A.v.ROOSENDAAL,OrtcZerw;i^eres,L.O. geeft les aan Jonge Dames uit besch. stand, in Nutt. Handw. en Knippen n. M. v. eigen japonnen. Kindercursns Woensd. of Zaterd. 2de J.Steenstr.86,lste huis v,'d Hemonystr. Spreekuur Woensd. l tot 1% u. Magazijn KEIZERSHOF", Nienweiidrjk 196. Zij d en s toffen. Grootste sorteering zwart e en gekleurde, effen, gewerkte en gedamasseerde Z|jde, Satijn en Surah. De nieuwste des sins en kleuren steeds voorhanden. SCHADE & OLDENKOTT. H. RAHR te Utrecht. Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. Muziekhandel. Amerikaansche Orgels. Ruime kenze in Huurpiano's. MHiHiiiHiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiimmimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii scheiding die het onvervreemdbaar recht was van het geslacht der Avesnes. Toen hij Coryse, die nooit een traan stortte, zag schreien, had de heer de Bray, totaal van streek, nergens andere gedachte voor, dan haar zoo goed mogelijk te troosten. Kom, kleintje, kom, Chiffon . .. wees verstandig. . alles komt terecht... Ja, antwoordde zij, mismoedig het ver wilderde kopje schuddend, alles komt terecht, als ik mijnheer d'Aubières maar trouw, hèV Och ! . .. ik zou niets liever doen, heusch! als ik niet voelde dat ik, door dat te doen, een slechtheid beging, en hem ongelukkig maakte... ik trouwde direkt met hem . .. dan was u hier van mij af... Foei! moog je mij dat zeggen ? ... Ik zeg het ook niet om u ... dat weet u wel ? . .. Maar je moeder wil je evenmin als ik graag weg hebben ... Och, wat!. .. ze denkt nergens anders over!... ze is vreeselijk bang, dat ik niet aan den man zal komen ... en vooral dat ik geen mooie partij doe ... of ik gelukkig word, kan haar niet schelen !... o, heere neen !. . . dat komt er minder op aan ... Ze is er alleen op gesteld uit hoogmoed .. . om de satisfactie te hebben dat die en die geel van jalouzie worden . .. om de lui van Pontsur-Sarthe de oogen uit te steken en haar kennissen het land op te jagen ... nergens anders om . .. 't Bedroeft me, je zóó over je moeder te hooren spreken . . . Ik kan 't niet helpen ! ... ik kan niet anders spreken, dan ik denk !.. . Juist! je moogt niet eens zóó denken... (Wordt vervolgd).