No. 991 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Vóór alles Vrw,*) Waarschijnlijk omdat reeds eenmaal een be roemde roman Transformation genoemd werd, en het leelylce Jonge Eendje wat raar zou staan op den omslag van een lijvig boek, heeft Thérèse Hoven het over een anderen boeg gegooid en den titel niet naar het gevolg, doch naar de oorzaak; niet naar den schijn doch naar het wezen gekozen. Want er is een transformatie in het geval van de professorsvrouw, die van miskend bewonderd wordt, en wat eerst een allerleelykst eendje scheen te zyn, komt gaande weg als een vorstelijke zwaan tot erkenning. En waardoor draait de openbare meening ? Wat maakt de getrapte ziel tot het kroonjuweel van den familiekring? Wat anders dan de teedere eenvoud van een rijk vrouwelijk gemoed ? Wat anders dan het besef dat de waarde eener vrouw niet ligt in haar wetenschappelijke en artistieke ontwikkeling doch in toewijdende liefde ? Wat anders dan het inzicht dat een vrouw vóór alles vrouw moet zyn ? Inderdaad, dames en heeren, Thérèse Hoven leest u duchtig de les. In een tijd, waarin de vrouwen verlangen met de mannen te wedijveren in eigenschappen, die alt\jd zuiver manlijk wa ren ; in een. verdorven t^jd, dat er dames zijn, die als geleerden en artisten willen optreden, en arts worden en apotheker en telegraflst en schilderes en zangeres; in den verdorven tijd, dat vrouwen over emancipatie spreken en ver gaderen en in de schoolcommissie komen, in dien verdorven tyd houdt Thérèse Hoven de vaan hoog van de traditioneele, doch daarom gansch niet verwerpelijke opvatting dat een vrouw vóór alles vrouw moet z\jn, en de wijze spreuk-. »«on omnia quae fugiamus grandior aetas Itabet," is ook de hare. Thérèse Hoven leest de dames de les. Hoor maar. Een bekwaam geneesheer is getrouwd met een mooi en rijk Friesch boerinnetje, vestigt zich in een klein dorpje in het Noorden, maar wordt na verscheidene jaren te Leiden tot professor be noemd. H\j verhuist naar de sleutelstad, medenemende Sietske, dat is zijn vrouw , benevens zes kinderen, te weten drie meisjes en drie jon gens. De drie meisjes zijn de oudsten en daarbij knap van uiterljjk en begaafd van geest; de jon gens daarentegen zyn achterlijk. Allen echter staan z\j gelijk in minachting voor hun moeder; die niet fijn van manieren is, menigmaal krom spreekt, en in 't minst geen begrip heeft van kunst en literatuur. Het moet gezegd worden, dat hun onhebbelijkheid niet weinig wordt aan gemoedigd door de geringschatting waarmede de vader, ook ook in tegenwoordigheid der kinderen, zjjn vrouw bejegent. De drie meisjes nu, zooals ik zei, z\jn begaafd, en wel begaafd in soorten. De eene heeft talent voor schreven en redeneeren; de ander voor schilderen, de derde voor muziek. En ze denken iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiiii 6d« Jaargang. 21 Juni 1896. Redacteur: KUD. J. LOMAN. Adres: Stonehaven, Hitherfield Road, Streatham, Londen. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiuimiiiiiiiiii Van H. Mendes da Costa, te Amsterdam. Vervaardigd voor den 3en Halfjaarl. Internationalen probleemwedstrijd in dit blad. No. 340. Mat in vier (4) zetten. b c d e f g h Wit: K bl, D hl, P e3 en fl; a3, c6, dl, g2 en en 3 = 9. Zwart: K e4; c7, d5, g6 en hl 5. Oplossing ran No. 338 (Pradignat). l E e2 enz. Opgelost door C. Kockelkorn, Keulen (2) ; Prof. Berger, Graz (2); H. J. den Hertog, Amsterdam (2); H. Mendes da Costa Amsterdam (1); C. T. v. Ham, Gorredijk (21'2); E. Wieling, Groningen (2); v. Steenderen, Amsterdam (2l'a); S. te Gorssel (3); j. v. Wijhe, Zwolle (3); P. D. v. Zeeburgh, Groningen (2 1 'o); J. de G., Amsterdam (2). Toegekend cijfer 2 5,^8." Beoordeelingen van No. 338 (Pradignat). No. 338 ist ein anspruchsloser Zweier. Der erste Zug (B e2) kann nur einem minder geübten Loser schwer fallen. Joh. Berger. Natürlich leioht aber doch recht gefallig ; guten Drei- oder Vierzügern kann das Problem allerdings, wie in der Begel ein Zweizüger, kein ernst e Concurrenz machen. C. Kockelkorn. er niet aan, om hun moeder het leven wat aan genaam te maken. Niet alleen zijn zij onhebbelijk in hun spreken, doch zij laten de professors vrouw voor alle moeiten in het huishouden op draaien ; ja, zelfs .zoo iets gerings als thee-zetten kan hun moeder niet van hen gedaan krijgen. En met dien afschuw voor huishoudelijke zaken vereenigen zij een groote zucht tot zelfstandig heid, en een groot gevoel van de waarde der moderne vrouw. Thérèse Hoven is blijkbaar bang geweest voor het spook van de New Woman, en vóór dit griezelige verschijnsel nog over het Kanaal is heengevlogen, wil zy in naam van al wat vrouw is haar vaderland beschermen tegen die Britsche nachtmerrie. Dat Sietske zich alles behalve op haar gemak gevoelt in deze omgeving, men behoeft waarlijk zelf geen moeder te zijn om dat te begrijpen. Uitgenomen een eenvoudig vriendinnetje van haar dochters, is er niemand die haar begrijpt en sympathie voor haar heeft. Zelfs als de jongste zoon ziek wordt en sterft en zij gebukt gaat onder haar verdriet, doen man en kinderen weinig of niets om haar te troosten. Maar zij weet zich op te beuren, en beleeft eindelijk een eersten triomf. Want zou men het gedacht hebben van een eenvoudige boerin ? Zóó eenvoudig is zij niet, of zij begrijpt, dat meisjes zich met heeren kunnen compromitteeren; en zooveel flinkheid heeft zij nog behouden, dat zij wel eens dapper durft optreden. Daar merkt zij, dat een ander vriendinnetje zoowaar een afspraak heeft met een Leidschen student, om een dagje in den Haag door te brengen, en voor dat snoepreisje een alleraardigst maar zeer gevaarlijk plannetje gemaakt. Doch Sietske begrijpt den toeleg, en vóór alles vrouw zijnde, vindt zij in haar vrouwlijk gemoed het overleg en de kracht om dat mooie plannetje te verijdelen. Vóór het te laat is brengt zij de jonge dame tot inkeer; mijnheer de student mag ophoepelen en Sietske heeft althans n mensch uit haar omgeving weten te overtuigen, dat zij wat waard is. Dit is een eerste triomf. Doch grooter moeite kost het om haar eigen dochters te veroveren. Maar het gelukt toch ook. De oudste trouwt, terwijl zij beweert, dat zij niet van haar man houdt, alleen maar om onafhankelijk te zijn en een goeden vriend steeds bij zich te hebben. En zij blijft dat beweren, tot men kan het van deze moderne dame haast niet gelooven, maar het gebeurt nu eenmaal tot zij zelf moeder wordt, en uit is het dan met haar praat jes over boeken en schrijven en geen liefde ; zij begrijpt wat het is om moeder te zijn, wat haar eigen moeder heeft moeten uitstaan, en zij leert haar waardeeren en liefhebben. Dat is numero n. Numero twee was naar Parijs gegaan voor de muziek. Maar in haar onervarenheid en verlan gen om te doen wat zij zelf wil, raakt zij ge vangen in een amourette, die heel slecht had kunnen afloopen, zoo de Parijsche mijnheer niet iiiiiiiiiiiiiiii i minimum iiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiii Zeer net geconstrueerd, maar nog minder im Tnrnierstü" gecomponeerd dan No. 336. H. J. den Hertog. Een kleine aardigheid of met 't oog op den maker, eene aardige kleinigheid. Om de drie volkomen zuivere matatellingen toch 2Vs. C. T. van Ham. Sleutelzet te gemakkelijk. In n oogopslag ge vonden. H. Mendes da Costa. TWEEDE NAT. CORRESP.WEDSTBIJD. Zes-en-dertigste zet van Zwart. A d5 ---D d6 f ---f* ---cl e6 B T e7 D c7: D e7 P' d6 K e7* C D eG fiï> R c7 D hg5:> F ? ? ? ? T f3 K c6 ? ? ? ? f3 116 10 i R e5 Ia partij B 7 geen opgave ontvangen. v. d. M. te A. De 3<ie zet van Wit in F C was D eS f en niet D c8. S. S. te B. Welk bestuur de heer O. over de zaak heet't gesproken -weet ik niet. In do bepalingen voor den C. W. is in uw geval niet voorzien. Daar uw zet ten van af de 32e duidelijk op een vergissing wij/en, bestaat er bij mij geen bezwaar de font U> herstellen. Dit is echter overgelaten aan de welwillendheid van den heer O,, die hiertoe niet verplicht is. Wilt u dus s. v. p. do zaak verder regelen in part. correspondentie en mij de uitslag melden. J. J. S. UIT DE SCHAAKWERELD. De uitslag der match tusschen 't V. A. B. en de Amst. Schaakclub, was een overwinning voor eerslgon. club met G l 'o tegen A. partijen was aldus ; V. A. S. Jhr. A. E. v. Eoreest O D. Bleijkmaus l .1 L. Gans H. Goudsmit O B. Bettie l J. F. I'ilger l H. Kothe O M. G. Stokvis l s. Beftie O W. Muntjewerff l J. C. ten TusschedéO J. Kleeblad l {Jl/2 De uitslag der 12 A. S. W. B. H. Jleiners H. J. den Hertog A. H. M. Dieperink W. E. Vos W. Albi-egts W. 11. M. de Veer C. J-'. Haje M. ,1. de Jongh F. I. Schotel A. Klein J. I.ohman Mulder een beetje beter was geweest, dan men gemeen lijk van een verdorven Franschman denkt. Maar niettemin is het meisje er slecht aan toe. Zij wordt hard ziek; de professor is woedend, en heeft lust om zijn dochter niet meer bij zich aan huis te nemen, maar de echt vrouwelijke en moederlijke Sietske waakt. Zóó flink weet zij haar man in zijn toorn tegen te treden, dat hij zich gewonnen geeft, en het verdoolde schaap weder in liefde aanneemt. En zoo is numero twee ook voor Sietske gewonnen. Numero drie is schilderes en wordt door de kunst 'Veroverd. Want terwijl zij vruchteloos zoekt naar een geval voor een schilderij, wordt zij plot seling door het voorkomen van haar moeder getrof fen; zij grijpt potlood en papier, schetsthevig, smeekt haar moeder den Frieschen boerinnenkap op te zetten ; de schets wordt schilderij, de schilderij wordt bekroond, en \ irginie heeft den l'rix de Home, en tegelijk een portret van haar moe der, dat zij op de zilveren bruiloft aan haar vader cadeau doet. Maar die vader, die professor, hoe heeft die zich dan al dien tijd gedragen ? Heeft hij zijn vrouw gewaardeerd ? Het is al uitgekomen, dat ook hij verblind was. Die professor, die hoogge leerde, die knappe man, hij dacht dat hij alles wist en misschien wist hij veel, maar zeker wist niet wat zijn eigen vrouw waard was. Hij heeft haar getrouwd om haar geld en omdat zij mooi was, maar zich verder niet veel met haar bemoeid. Hij heeft niet eenmaal ingezien, d;.t ook zijn weten niet alles was, toen zijn jongste zoon ziek lag en hij hem niet redden kon. En een anderen zoon heeft hij niet tegen blindheid kunnen be hoeden. En toch is hij altijd maar doorgegaan met zijn dochters in hun liefhebberijen aan te moedigen, zijn vrouw te verwaarloozen, en te leven in de zelfverheerlijking van zijn geleerdl eid. En het is eerst als Sietske zoo moedig voor haar mu zikale dochter spreekt, dat de hooggeleerde respekt voor haar gaat krijgen en aan zijn eigen on feilbaarheid twijfelen. Thans eerst overweegt hij hoeveel zijn vrouw gedaan heeft en gedragen ; hoe zij altijd zorgzaam was, en hoe teeder en geduldig zij den blinden jongen oppaste. Hij komt tot inkeer, en schaart zich bij de meer derheid, die gaandeweg op Sietske's hand is gekomen. Zoo is ook hier eind goed al goed. De zilveren bruiloft is Sietske's apotheose. Iedereen beijvert zich om haar te huldigen ; al haar kinderen er kennen haar als de weldoenster van het gezin en de zoogenaande beschaving verklaart zich zelf volmondig de mindere van den eenvoud des harten. Maar het aangenaamst is het wel voor Sietske, dat haar eigen man zoo onomwonden zijn ongelijk bekent, en haar prijst met de volgende woorden: «Wij trachtten hoog te staan door onze intcllectueele superioriteit, zij stond hoog door heur hart. Zij troostte ons in ons lijden, ze beurde ons op in onze moedeloosheid, ze wees ons met zachtheid op onze fouten, zij cijferde zich zelve iniiiimiiii HM iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiini Verloop der match te Boston: Showalter K R l O l l l 4. Barrv K li O l O O O 1. Zaterdag en Zondag O en 7 dezer, werd te Win schoten in het hotel Wisseman", een schaakwedstrijd gehouden met af- en aanspel, uitgeschreven dooi den Xed. Schaakbond, waarvoor 3 bondsbestuursleden nit Amsterdam en Groningen waren overgekomen, die het nauta] spelers tot 12 aanvulden. De deelnemers werden, om de kansen meer gelijk te maken, in 3 klassen gesplitst, waarvan twee in de eerste, acht in de tweede en twee in do derde klasse deelnamen. De eerste klasse gaf aan de tweede, evenals de tweede aan de derde pion f 7 on een zet voor en de eerste aan de derde pion f7 en twee zetten. Was do deelname niet zoo groot als men had mo gen verwachten, de wedstrijd was zeer geanimeerd en de WhiMdioters toonden hunne meerdere kracht. De prijzen, bestaande uit kunstvoorwerpen, werden behaald door de heeren L. Zuidema, L. Benima, J. D. Tresling. allen van Winschoten, L. 11. Deelman Izn. van Groningen. J. Koopmans van Winschoten en J. Talsma van Nienwolda. De volgende prachtige partij werd onlangs gespeeld n de Schaakclub te Neurenberg. SPAANSCHE PARTIJ. Zwart. Dr. Tan-asch. Dit verzw.dd onnoodig den witten K-vleugel. Be ter was D e2, f l l(i 13. IE> n 16 P d l'3 £.-> 17 !*4 Wit is vrijwel gedwon gen lot dezen verzwakkcnden zet. e.» P <?« O (1(1 It (17 P jre7 S»> R jr7 l c4 2 r f s :; ie n,-» l K al 5 dl (i (-3 7 0-0 s K ('3 '«) P bil-2 0-0 Sterker was wellicht edl : ID edl:, fa enz. 10 <15 De nadeelige gevolgen van dit doorschuiven zijn spoedig merkbaar. 10 P b8 11 P el f.">! 1-2 il s-r, ii« 13 R t-7: I) el: 11 R d7: Beter was ontegenzeg gelijk U c2. 11 P (17: 15 s'i'. 17 1S P d-2 l'.) i13 ?20 h» P «J I) (17 h.~> K f7! Zwart rukt nu met zijn zware geschut raar de h-Kin, wat ten slotte den doorslag geeft. ?21 P d3 T h8 ?2'2 K sr2 T h6 ?23 T bl T aliS ?21 (42 Wit had met P f2 den inval op de h-lijn moe ten trachten legen te houden. ?21 lisrl: weg. En 'dat ze in 't einde ons allen aan zich verbond met hechte, onverbreekbare banden, dat ze ons aller afgod werd, dat ze zegevierde 'over onze voordeelen ; dat kwam omdat ze rein, een voudig en waar, en meer dan dat.... omdat ze vóór alles vrouw was." Ja, zoo is het; en ik raad alle dames en heeren ten zeerste aan om Thérèse Hoven's les ten zeerste te overwegen, Cu. M. VAN DKVEXTKB. 1) Itoman van Thérèse Hoven, 's Gravenhage, Loman en Funke. Architectuur. Binnenkort zal aan den Heiligenweg de nieuwe bad-inrichting geopend worden, en men zal daar bihnentreden door het zoo magnifieke gevangen poortje dat nu tot een zoo verschillend gebouw als eerst dus toegang geett, en daarom zeker ook, volgens het oordeel der architecten van de zweminrichting, ook van zijn mooie cachet beroofd moest worden. Of is het voorwaardelijk dat men een ijzeren hek de soliede houten deur heeft doen vervangen Maar daarvoor zijn de doken die dat hek houden toch weer veel te gemeend. Gaat het zoo maar aan, een werk dat bedoeld was met een zware houten deur, in zijn geest en karakter aan te tasten door die deur te ver vangen door een hek, laat staan nog of het leelijk of mooi is. Pleit dat voor piëteit bij de jongere architecten voor de mooie dingen door onze vaderen nagelaten. Is het nog niet genoeg dat men voor eenige dagen die magnifieke win kelpui van een likeurstoker ik meen dat het »in den vergulden lloemer" heette heeft afge broken, om zoodoende het eenige wat er nog op den gezellig-oud-Amsterdamschen Heiligenweg overbleef, geheel en al door nieuwmodische, onmetelijke spiegelruiten te doen vervangen. Maar de bouw is nog niet voleindigd en ik zal rne zeker vergist hebben, en de heeren architecten van die zwemschool zullen zich zeker wel bedenken, en de oude deur weer in haar hengsels hangen, om het poortje niet geheel te bederven. Al deden zij het dan alleen maar om die overglaasde verandah-doorgang een beetje te maskeeren. TH. M. Dezen zomer zal in het Paviljoen in den Hout een tentoonstelling gehouden worden van teekeningen van dr. P. II. J. Cuypers, betrekking hebbende op alle takken van kunstnijverheid. Tit. M. Beursplannen. De architect G. Emmingman komt in een adres aan den gemeenteraad op tegen de opdracht, volgens een dagbladbericht, aan den heer II. P. Herlago N. Zn. door B. en W. gedaan, om een beursplan te ontwerpen op het gedempte Damrak, waar tlians zich het plantsoen bevindt. E,eeds eenmaal is deze plaats, na rijp beraad ongeschikt bevonden, en, deelt adressant mede, hijzelf heeft in het vorig jaar een beursplan ingediend waarbij de verkeersweg van het Damrak bleef behouden, en dat geen onteigening vereischte. Hij verzoekt vóór het ontwerp in niet openbare vergadering wordt goedgekeurd, dat het voor het publiek worde tentoongesteld. niililiillllllilllllllllllillllMllllillliiiniiiiiiiiiiiliiiiliHllllllllllllllll 25 fel: T h3: Een schitterende en verberekende oi ercombinatio. Alleen ecu meester van den ailereersteii rang is iu staat de ^evol«en van zulk een ut: t nauw keurig te berekenen. Ge-' niale olï'cna komen ook bij minder sterke spelers voor; maai- tot't ontwor pen van een combinatie, waarvan de derdüzet even verborgen is als de eerste, daarvoor ia meer dan een alledaagse h talent nood.! g. 20 T h:j: P gl:! 27 T f 3! De beste zet. ?27 P f6 De winnende zet. ?28 P f'2 g4 ?29 T 1)3 g3 30 P f3 P el:! 31 P si! Ook Wit weert zich dap per. Zwart mag 't paard niet nomen wegens l' ef>: f en D g-1: 31 K e7 3'2 P dl P gl dim l1 i'2 33 P f 2:, T 1)2 f 31 K f l (of K f 3) T f2 f 35 K el (K fój, D fa (f3) enz. 32 edl: 33 D e2 B eö! 34 T b7: OpPeS:, de5:!34De4:, D Ii3 f a3 K f3. D ll5 t 3G K g'2, f3 f 38 D f3: (op 38 T f3:? volgt mat) D h2 f 3» K f l, T f 8 en wint. 34 d3 S:> D ei: D f 3 of D dl dan P g5 gevolgd door f 3 f enz. 35 1) g4: Zwart dreigt f3 f 3 D t'3:, T h2 f cn wint de Dame. 3(> K gl T hl dan T hl: 37 K hl:, D h3 f gevolgd doorDh2f en 1) i'2 f. 36 T hl t! Wit geeft op. Op K hl: volgt mat in 3 zetten (zie vorige opmerking). Op D lil: volgt H dl 38 K g2l, f'3 f 39 K f l, g2f enz. (?Saalc-Zoitung".) Piilslmry werd onlangs geïnterviewd door een verslaggever der Brooklyn Eaglo", die zijn meening weusclite te vernemen omtrent rtteinitz' jongste ver dediging der Spaansche partij. Do variant waarop Sleinitz zijn onderzoekingen hoofdzakelijk heeft ge baseerd en waai uit lui de juistheid der verdediging meent te kunnen bewijzen, gaat aldus: l e-i, eö2 P f:l, l' rö3 11 1)5, I! ca -l e3, D t'G 5 dl, edl: 6 c5 D gU 7 cill:, P dl: S T dl,, D bij 9 11 e3, It dl: 10 1) dl: D b5: 11 P i:3, D c(i .D b2:V dan 12 T lal, D a 3 13 P b5, D aa t 11 Jl d'2, I) bü15 P d6 feu Wit «int de Dame) 12 0-0 en Hteinitz houdt 't spel tereeht voor Zwart gewonnen. Pdlsbuiy laat echter Wit in plaats van 12 0-0 12 P dj spelen en, zooals liij tegenover den verslaggever opmerkte: Ik zie niet in hoe Zwart na 12 P da zal redden". Als de beste voortzetting gal' hij de volgende zetten 12?l' e7 13 l' e7:, K e7 : M 0-0 en Wit's positie voordeel is voldoendo om in winst te worden omgezet.