Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1000
THEE-R BRANDSMA
Traiiemark
Tralemark
Koldeweij & Corbière,
Ofl AMSTERDAM Ofj
« U LEIDSCHESTRAAT U
Wiegen, Kinderledikanten, Bad
kuipen, Baby Waschtafeltjes,
in groote collectie.
Vraagt geïllustreerde Catalogus.
A. L, SMIT Jr.,
opvolger van
S. H. PEREL,,
HOF- P ti D1CURE
van wijlen Z. M. den Koning,
KAL VERSTRA AT 2O8
Amsterdam.
PFAFF, VERITAS, PHÖNIX
NAA 1*1 % t IIIi\ ES,
met Tele praktische
Terbeterlngen,
uitsluitend bU
ADLER,
CLAES-PYL& LAPERLE.
Onderdeden, Reparatie-Inrichting,
Bonds-rllffielherstellcr.
PHILIPPONA KETELAAR,
K A L, \ E B S T K A A T 166, AMSTERDAM.
SPECIALE INRICHTING voor het vervaardigen van volledige
Uitzetten en Luiermanden.
Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco toegezonden.
33, ^mstetdam.
DAGELIJKS CONSULT.
RIJTUI6FABRIEK
Hofleveranciers,
AMSTEBEAffi-HILTEBSÜM
SIKGEL 302-304-312,
KRAEPELIEN & HOLM'S
Eikel-Cacao.
Aanbevolen door H.H. Genees- en Scheikundigen.
Bekroond met Gouden en Zilveren Medailles.
Voedzaam, Versterkend en Aangenaam van Smaak.
Met melk gekookt zeer aan te bevelen voor
dagelijksch gebruik by kinderen, zwakke personen en
klierachtige gestellen.
Met water toebereid is zy als geneeskrachtige
drank uitstekend b\j diarrhee, ook voor zuigelingen en
__ kleine kinderen.
Fabrieksmerk De Echte Eikel-Cacao van KRAEPELIEN &
HOLM is alom verkrijgbaar in vierkante bussen van V* Kilogr.
a ?1.70, 1A Kilogr. a ?0.90 en % Kilogr. a ?0.50, voorzien van Etiquet,
waarop nevensstaand fabrieksmerk en handteekening van de fabrikanten:
KRAEPELIEH' & IIOL.M, Hofleveranciers, Zeist.
Verkade's
HoningOntbijtkoek.
30 Cent.
Een lekkere koek in een
zindelijke verpakking. Een koek,
die niet droog wordt, gezond
en goedkoop is.
\ EEN HEERLIJKE KOEK. \
In kruideniers- en
commestibleswinkels verkrijgbaar.
Let op den naam VERKADE" ,
en fabrieksmerk RUIJTER".
TEKKADE & Comp., Zaandam.
ALOM VOORHANDEN
Nieuw Nederlaiidsch Kookboek.
AcJtltii'inlc, i/i'Jii'cl (>i>nit'inr lic'trt'rlcle, <lrnk,
door Mej. O. A. CORVER.
Prijs f 1.25, gebonden f 1.65.
's Lin«oeèren? zoo niet
franco ter inzaa
Firma E. TER BRAAKE, Almelo.
Maypole Zeep
verft Goederen in alle vaste kleuren.
KINADRUPPELSvan Dr. DE VRIJ.
Het krachtigst werkend middel tegen
Malaria (binnenkoortsen) algemeene
zwakte, bloedarmoede en bleekzncht.
Vraagt overal de Q verzegelde flacons
a f 1.?, voorzien van nevensstaand fabrieks
merk. Men lette daarop.
Bij overmaking van een postwissel a
/ 1.15 volgt franco toezending door de
Chemische Fabriek
van H. NANKING, Den Haag.
iek Mexico".
Cacaofabrikanten,
KOOG a. d ZAAN,
HOLLAND.
Bcbrfjf- en C opieerlakt
MATHIEU PLESSY".
Beste en goedkoopste. Prijzen en mon
sters bij de agenten VAN PEX & Co.
te Kr ommen i e.
AMSTERDAM,
C23 Hccreiiigraclit
tusschen
Amstel Utrecht.str.
ARNHEM,
l Jansstraat
hoek
Willemsplein.
E«I. PIXK.HOF, Tandarts
Warmoesstraat 147,
AMSTEHDAM.
Tentoonstelling van TeeKeninp
van Dr. P. H. J. CUYPERS in het Pavilloen
te Haarlem.
Naast het vele mooie wat er van oude tyden
te zien is, heeft men thans in het bekende
Pavillioen het kunstnijverheidsmuaeum te Haar
lem een collectie van de meest waardige moderne
ontwerpen voor dingen, min of meer dadelyk uit
onze omgeving, georganiseerd, allen van Dr. P. II.
J. Cuypers, en die tentoonstelling mag zeker
meer dan belangrijk genoemd worden. En dit
om verschillende redenen. Want al is het al
van buitengemeen belang, zoo direct naast het
goede van vroeger ty'den ongeveer het meest
superieure van wat deze tijden vermochten tot
stand te brengen, ten toon gesteld te zien, al
heeft deze tentoonstelling zooals bijna geen andere
op dit gebied, en dat wijl de voornaamste
der hedendaagsche meesters op dit gebied zijn
werk naast dat der ouden zet een
archeolologische, kunsthistorische waarde, meer nog, komt
het my voor, kan men op deze tentoonstelling
de persoonlijkheid van den architect leeren ken
nen, en draagt ze bij tot de kennis van dezen
meester zelve, door de groote reeks oorspronkelijke
teekeningen die hier zijn neergehangen.
En dit moet niet van geringe waarde gerekend
worden, want zelden kan men aldus een architect
zien. Immers zoo iemand onder de beeldende kun
stenaren, dan is het een architect, die door
tusschenpersonen, door middelen, tot ons spreekt, omdat
niemand meer dan hy de werkkrachten noodigheeft
tot het uitvoeren van zijn gedachten. En hoe zou het
anders dan dat bij dezulken en vooral in deze
tijden, nu de krachten die de tot stand brengers
van zijn werken zy'n, in zoo enorme mate inférieur
zijn aan de persoonlijkheid die hen dirigeert
die persoonlijkheid zelf steeds kanten en eigen
schappen vertoont die voor het grootste deel te
loor gingen door onvolkomenheid in begrip van
zy'n medewerkers, door niet genoegzame bekwaam
heid van hen op wier steun een architect door
de omstandigheden nu eenmaal gedwongen is te
moeten rekenen.
En het wil mij nu voorkomen dat juist dit de
groote belangrijkheid van deze tentoonstelling is :
de groote collectie origineele teekeningen die
daar zy'n ten toon gehangen.
En vooral zijn dit ontwerpen en schetsen voor
versieringen, waar de beeldhouwer en de schil
der den architect ter hulp moeten komen met hun
door juist begrip geleid vermogen tot uitvoeren.
Hier zijn in soms zeer vluchtige en rake, dan
weer zeer uitvoerige en gedetailleerde teekeningen
de ontwerpen in hun geheel of bij gedeelten aan
gegeven, met snijwerk en beschildering, en hier
voegt zich in deze teekeningen bij de groote kennis
en wetenschap van den bekwamen bouwmeester
die ook wel uit zijn uitgevoerde bouwwerken
spreken de zooveel subtieler en gevoeliger
artisten-persooniijkheid, die veelal door de soms al
te duidelijke zichtbare inferioriteit van de den
meesten op ander gebied steunende krachten in
zijn tot stand gebrachte werken verloren ging
en misschien wel eens op een voor het geheel
schadende wijze.
Zoo zijn hier ontwerpen, heel even en in t
groot soms aangezet met een paar sterke, zuivere
kleuren, voor altaar-decoraties, beelden en be
schilderingen, heele composities voor retabels,
kleine details voor ornament-beschilderingen, tee
keningen voor nieuwe decoraties, waaronder een
zeer fraaie Maria in een Aureool, waarboven (iod
de Vader met den gekruisten Christus, en waar
onder vier heiligen, en lager nog een bisschop
met kardinalen en andere personen. Wat schoon
heid van subtiel voelen, wat kracht van zeker
weten en kennen spreekt er uit zoo'n eenvoudig
schetsje, dat in uitvoering zeker al van zijn mooi
en gevoeligs verloren zal hebben. Dat althans mag
men opmaken uit de daarbij hangende, door
teekenaars of helpers geteekende ontwerpen, die
met de kennis en juistheid van den architect,
den ontwerper, de ongevoeligheid en het wan
begrip van den teekenaar die hier middel was,
ten toon stellen. En zoo zijn er meer van deze
ontwerpen, en niet liet minst de beeldhouw
werken, waar alle goede bedoelingen enn beetje
l door verregaande tekortschieting in uitvoering
hun uitwerking missen.
Het is ondoenlijk, een beschrijving te gaan
geven van deze zoo uitgebreide collectie teeke
ningen, op alle gebied van kunstnijverheid voor
beelden gevend, bijna allen op het gebied van
kerk-meubelen, van geborduurde priester klei'ren,
tapijten (waarbij een zeldzaam mooi gecomponeerd
ontwerp in geel, zwart, rood en blauw) altaren,
en beeldhouwwerken daaraan. Xelfs zijn eenige
uitgevoerde werkstukken hier ook tentoongesteld,
en meest is dit smeedwerk, en hiervan kan men
misschien zeggen dat in deze techniek dr. Ouypers
de beste begrijper van zijn werk gevonden of zich
gemaakt heeft, want bijna alle uitgevoerde ge
smede sloten, balkankers, scharnieren, en zelfs
de veel grootere epi's (spitsen op torentjes en
nokken) zijn van buitengewoon fraai ontwerp
nio^ alleen, maar zijn ook uitgevoerd zooals zoo'n
ontwerp dat verlangde.
Maar 't best MI 't meest geeft deze tentoon
stelling een j u «ten blik op de zoo eerbied
waardige persoonlijkheid van dr. Cuypers, e
al is het waar dat hij voor veel van zijn streve
de krachten ni^t gevonden heeft om zijn verlangd
naar juistheid daad te doen worden, dit bewijs