No. 1007 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. De drie liberale kiesvereenigingen en de nieuwe Kieswet. T>urijrrpUi-lit lot (iron/lmt en Amsichbunjcrij funystiy) : --Nietwaar, nu zijn wc in 't vervolg toch wel cón !" Mijnheer d'Emlée. Ja zeker,?mij dunkt... Mijnheer Romeo. En dat is de hoofdzaak. Het gezicht van een portret beteekent niemendal. Desnoods zou men het geheel kunnen weglaten. Als men van een portret het hoofd afknipt, moet iedereen op het zien van den romp alleen kunnen uitroepen: Dat is mijnheer Die-en-die." Ik verzeker u, dat ik vrouwenportretten heb gemaakt, van achter af genomen ... ik zal ze u laten zien die leven, spreken, schreeuwen! Zoodra u ze gezien hebt, zult u den naam eronder kunnen schrijven. Baron d ' E m b l e. Ik wou . . . Mijnheer Iloméo. Onder den dekmantel der photographie vindt men hier in Parijs ecu paar dozijn sluipmoordenaars, die bepaald schandelijke producten leveren: gelijken doen die dingen wel, dat zal ik niet ontkennen, maar wat be wijst dat?! De ware photograaf, de kunst enaarphotograaf. mag nooit iets gelijkeuds maken ! Dat is goed voor een schilder. De schilderkunst is de dood der ware, echte kunst, met haar dorheid, haar hardheid, haar nauwkeurige gelijken!-;. Ik daarentegen, ik reproduceer niet, ik vertolk! Baron d'Emblée. Maar ik wou... Mijnheer Romeo. Ik kan het niet dikwijls genoeg zeggen en herhalen. Gisteren nog . .. Baron d'Emblée. Vindt u niet, dat... M ij n h e e r R o m o. Pardon ... u wou mij spreken, niet waar? Baron d'Emblée. Ja. Hoe zoudt u mij willen nemen? Hoe stelt ge u mijn portret voor? Mijnheer Iloméo. Hoe oud bent uiBaron d'Emblée. Negen-en twinti;:. Mijnheer Romeo. Leven uw ouders nog'r Baron d'Emblée. Zeker, maar... Mijnheer Romeo. Een oogenblikjc geduld, als 't u belieft. Wees zoo goed mijn vragen open hartig te beantwoorden. Zijn die portretten, die u wilt bestellen voor u zelf bestemd ? Voor uwvrienden? Voor uw familie? Voor uw ... vriendin? Voor Parijs of voor de provincie? Dat moet ik noodzakelijk weten... Anders tast ik in den blinde rond ... Baron d'Emblée. Het is voor mijn vriendin. Mijnheer Romeo d'.iel een cergeiioegdrii glinilacli). Dat dacht ik wel. Baron d'Emblée. Waarom dacht u dat ? Mijnheer Romeo. Ik zag het aan uw das en aan uw oogen. Baron d'Emblée. U bent een ware clairvovant. Mijnheer Romeo (f/ie geexliy ir i l ;//,/).' En dat nog wel in een donkere kamer. Baron d'Emblée. Heel aardig. Mijnheer Romeo. Nog a vraag. Dat por tret, dat u voor uw . .. vriendin wilt laten maken . . . geeft u haar dat bij ... bij het aanknoopen van van een . .. een band ... of moet het een ... af scheid aankondigen? Heeft het ten doel, te ver haasten of te besluiten? Moet het ecu ontwakend gevoel versterken, of alleen maar als souvenir na een scheiding gebruikt worden? Ja, dat zijn allemaal belangrijke punten. Baron d'Emblée. U brengt me bepaald in de war. Het is al zoo lang geleden, dat ik voor het laatst heb gebiecht. .. Mijnheer Romeo. Het spijt mij ... maar u .zult mij toch moeten antwoorden. Baron d'Emblée. Xu dan, liet is voor het begin van . .. een band, ... die ... binnen kort zeer vast zal worden aangeknoopt. Mijnheer Romeo. Dank u zeer ... Ik behoef u zeker niet te zeggen, dat discretie . . . Baron d'Emblée. Mij duukt, dat u al heel wat zult weten ! Mijnheer Romeo. Ik weet alles... alles. Baron d' E m b l c. Maar wat men u niet zegt... Mijnheer Romeo. Dat ontdek ik zelf. Baron d'Emblée. ".Maar laat ons nu lotons onderwerp terugkeeren. Mijnheer Romeo. Vindt u niet dat ik gelijk heb, eerst zooveel vragen te doen? Baron d'Emblée. Zeker; maar ik... Mijnheer Romeo. Zonder voorafgaande ver klaringen loopt men groot gevaar een missliig te begaan. Bijvoorbeeld bij engagementen. Er komt een jonge man bij mij en zegt: //Ik wou een dozijn portretten hebben, visite-formaat of boudoir-formaatt" idat is natuurlijk een bijzaak i, het, is voor een engagement." Ik val hem dan dadelijk in de. rede en zeg: Pardon! Ten eerste: Is het een engagement dat geheel volgens uw eigen vuriiro wensch is' Ten tweede: Wie moet de portretten krijgen? f zou u eigenlijk gelukkiger zijn u kunt gerust openhartig te^ei; mij zijn aN het huwelijk niet tot stand kw;>m? Kortom: Wilt u behagen of afschrikken?" En als ik eenmaal in het vertrouwen ben genomen, dan weet ik ook wat mij te doen staat. Is hij er op gesteld een dieperen indruk op het meisje cu haar ouders te maken, dan weet ik hem wel in een behoorlijk licht, te plaatsen. En daarbij richt ik mij natuurlijk, volgens zijn eigen opgaven, gebet! naar de familie: voor den adel, voor den hongeren koopmansstand, voor vreemdelingen, moeten houding, uitdrukking, tint, kortom alles, geheel verschillend genomen worden. Is daarentegen de bewuste verbintenis een. waarop de jonge man niet bijzonder gesteld is een gedwongen positie, een despotische vader of zoo iets dan maak ik hem akelisr, niet ui te afschuwelijk natuurlijk, men moet nooit de grenzen overschrijden! maar bleek, vermoeid, afgeleefd met lletse oogeu en met een zeker onbeschrijfelijk iets in de geheele houdintr, dat op allerlei uitspat tingen wijst, en de aanstaande schoonouders binnen vijf minuten heeft afgeschrikt. Ja, ik kan wel zeggen, dat ik op die wijze menig huwelijk tot, stand gebracht, en menig engagement verbroken heb. Maar dat ik er iemand gelukkiger mee heb gemaakt, geloof ik eigenlijk niet. Baron d'Emblée. Zoudt u mij zittend of staande nemen? Mijnheer Romeo. Daar moeten wij eerst uit voerig over spreken maar wat, ik u daareven over engagementen en huwelijken vertelde, breng ik ook in toepassing bij sterfgevallen. Het is alge meen bekend, dat ik alle platen bewaar, en nu gebeuit het bijna dagelijks, dat de een of ander komt om portretten na te bestellen van een over leden bloedverwant of vriend. Dan vraag ik altijd : Wat voor soort, portret wcnsclit u lc hebben? Een, om diepe droefheid op te wekken, of een om bereidwillige schikking in het onveranderlijke, en algeheele vergetelheid te voorschijn te roepen':" Baron d'Emblée. Zoudt u uu uiet dadelijk?... Ik heb een beetje haast. Mijnheer Romeo. Oogenluikkelijk. i ///'/' AY //,-// i'ii ,v/, ;-,-,'// iliicn'; i_i' li,?,i ,,/r,. /n//,/.} Een van de dwalingen van onzen lijd is, dat, men zich ns in de tien jaar laat photographceren, alsof het iets dergelijks is als inenten, het, is ecu heele ondernemimr een plechtige gebeurtenis!. . Eenvoudig belachelijk! Zoo'n portret, wel, dat zijt iro uiet meer, als ge het zis of zeven jaar later aan een vriend \\ilt, geven. Hoe kan men u daaruit, nog herkennen? (iij zijt, in dien tijd natuurlijk ver anderd. Bedenk toch, dat men in vijf minuten al ouder wordt! Eigenlijk moest, men zich, - - en ik hoop dat wij liet nog eens zoover zullen brengen, op elk oofeiiblik van den da<r, op elk uur laten phot ouTapliceren. lu elke stemming: gelukkig', 011U'el n kkiL!', opgewonden, ernstig, irouni;, vroolijk, sentimenteel, knorrig, bij allerlei bezigheden en verricht iiiu'en van liet, menschelijk leven, staand, ]igg( nd, zittend, in bed, a!-. n tafel... Baron d'Emblée. Met en zonder kleercn aan? M ij n 'i e e r H o m o. Dat, ook. Verder: schrijvend, lezend feu wel verschillende schrijvers lezend; de u itdrukkini;' van het relaat, is anders hij Maupassant en Uourget dan bij Delpit i bij hrt aaniiooren van muziek (( n wel van ver-'chillcnde soorten m u /iele) bij het jMadeinon van ireuren (en wel van verschil lende, genre: '., etend, drinkend, wandelend, bij mooi W( er en bij reren. Als L' e een pak aan hebt, dat u bevalt., zonder (Ie minste reden desnoods, -wip! een opname! juist, alsof men even een cigarclji' rookt. Baron d'Emblèe. Zoudt u niet nog eens schellen? Er schijnt niemand te komen. Mijnheer U o m -o. Zeker, zeker, (?/?'/' «??,,// /'',?</. Men znu dan . juist, /o^als sommige mensohen een dagboek hebben, waarin zij hun indrukken en g( dacht en opschrijven, a! die opnamen in n <:root, bock kunnen verzamelen. Jk zou /.e /toestanden" noemen, in dru zin van gemoedstoestanden en men zou ze kunnen voorzien van den datum en eonii:'o \\oorden. die betrekkintr hebbeu op den treniiif dsbeweging, de velschillende afwisselende ge men later een volkomen beeld hebben van de per.-oop, die intii eenmaal is geweest, op honderden ve: .--cliiilf mie ooi^cnblikken, in h.mderden verschil lende opvattingen, wier onderlinge afwijkingen voor een hek misschien nut te zien zouden zijn, maar die een geoefende kcnnersbiik dadelijk zouden t reilen. Hoe onderling verschillend zouden bijvoor beeld deze drie toestanden" kunnen zijn: op den dag vóór het huwelijk, den trouwdag zelf, en den dag daarna! Och ja! liet zou ecu interessante verzameling kunnen worden! Men zou het, geheele verleden weer voor zich zien, weer kunnen door leven! Ik zou zelfs willen, dat men de meubel stukken, waarop men een bijzonder zwak had, vereeuwigde, de bloemen, die men zooeven gekregen en in een vaas geschikt heeft, de dieren, die aan ons gehecht zijn... Hoe zou Int komen, dat iiiemMid nog ooit op dat denkbeeld is trckomcn ' Werkelijk, dat idee brengt, mij geheel in de war.... Baron d' Km hl e. Mij ook!! L w schel schijnt niet in orde te zijn ? Mijnheer Koméo. Dat kan wei. (l/i/ il, -all "/) /'en ni,ilr,-i' f'i/n/,.) En dan bijvoorbeeld bals en partijen! \Vaarom vraagt men elkaar in plaats van een dans niet een toestand? Ja, hos komt het, dat de phototrraphie geen algemeeiicn tocgans in de salons krijgt, waarom is '/ij niet de koningin van den eotillon? In plaats dat men op zijn rok een verzameling onzinnige dingen van verguld bordpapier geprikt, krees, vodden van zilvevpapier en kwasten met halletjes er aan. die iemand een L'roote overeenkomst met een Spaanschen muilezel geven, zou het immers oneindig veel aardiger zijn als een jonge man en een jong meisje, die een paar uur hing met elkaar trecoqucttcerd hebben. elkaar hun portretten gaven? | Juffrouw O l u'a i/,w/// /,/?-,..,,). Hebt u <rcscheld? j Ba r o u d ' E m b lée. Ja. i Mijnheer l'oméo. Straks. Ik beu uu bezig. j Baron d ' K m b i e. Xeem mij niet kwalnk, maar. .. . i .M ij n h (M'r Romeo. Nog n oogenblik, Een | enkel woordje over gelieven, en dan beu IK klaar, j met mijn .,toestanden" . . . Baron d'Emblée (<""?//'?<////<//>/ //c-,/ t.- .'vr/1 l ''??<?/?<':"!. l'1,' :ii"'i-\ Met, al zijn toestanden" lirvngt ; hij vandaag niefs tot, Mand. : Mijnheer R o m o. Met mijn toestanden'' l zouden verliefde menschen elkaar niet meer be! hoeven (e schrijven. Waarom hebben zij zeil nooit, bedacht, hoe' heerlijk het voor hen zou zijn, elkaar j als zij van elkander ge?.cl>eiden zijn. dagelijks een .toestand" te zei.den. Een ..toestand'' die /.eide: Dit is mijn laatste, mijn nieuwste ponret. Zoo zat; ik eruit, toen ik aan u dacht!"... Weegt dat niet rijkelijk op tegen den laimslen, tecdcrsten brief? Zulke portretten, zorgvuldig in ecu laadje bewaard zouih n een interessante verzameling kun nen vormi n ! En bij «mmiighcdcn behoeft men elkaar shehts te schrijven: ..Wees zoo eoed, mij mijn , do: standen'1 terug te zenden..." \\acM, '. (iaar vait mij nou iets in ... l Har on d'E m b'ée. In Godsnaam... niet meer, | niet. meer! '//?'.?' .?/?/,<?'l ?<?!?. <??/,, ,-,??'/ ,/,,, ,?//-?>,? r,-, ' <!<??? /'..?'/. '?''<'/ '/<//;?<?","? Hlijil h>,n'i'i> l'.-',,,,'!. M ij n lic e r R o in e o. O, hebt u haast? Dan i zal ik nu n,aar . . . j Baron d'Emblée. Weet u wel, dat u een uur aan eni stuk hebt doorgepraat? In du-i tijd liadt u mij minstens in vijftig ..toestanden" kunnen opnemen. : Mijnheer K ome o. Voor welken dag mag ik i u opschrijven. l Baron d'Emblée. Woensdagmorgen. j M ij n h e c r K o m o. (ioed. i Juffrouw O l ga. Woensdag kan liet niet, ; mijnheer Romeo. Dan hebt u de familie De Eesseps, van 's morgens zeven uur, tot 's middags i vijf uur. Baron d'Emblée. Donderdag dan in den loop van den middau' Mijnheer R ome o. Om twee uur dan, alstu blieft. \ oor. drie uur is prins de Raglan opge schreven. Baron d'Emblée. (Ioed, afgesproken. Donderi dag om twee uur. (Joeden middag... Mijnheer R ome o. Uw dienaar, mijnheer... Baron d'E in b lée -,/< '/>' //?<'/,.!. ISappcrloot ! Jk hoop van harte, dat hij niet zooveel tijd noodi^ heeft om een portret te maken, als om erover te praten !