De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1896 27 december pagina 5

27 december 1896 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1018 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. raat in z\jn zaken; die kwaliteiten heeft hij zijn geheele leven gehouden. In 1812 geboren te Lopik, een dorp by Schoon hoven, waar z\jn vader notaris was, openbaarde zich reeds vroeg de liefhebbery voor boeken, zoodat hij den boekhandel boven het notariaat koos en op 21 jarigen leeftijd b\j den bekenden Nymeegschen uitgever J. F. Thieme in de leer kwam, waar hij een uitmuntende leerschool had. Reeds in November 1835 vestigde hy zich te Schoonhoven als boekverkooper en uitgever, en wel in een voor hem gelukkigen tijd. De oorspronkelijke letterkunde begon zich juist baan te breken door al de vertaalde romans en de jonge uitgever zag terecht dat hy' op dat terrein kans van slagen zou hebben. Zijn eerste uitgave was een klein reisboekje van J. B. Christemeyer: »Het lustoord tusschen Amstel en Grebbe", 2 deeltjes met plaatjes ; later gaf hij van denzelfden schrijver de verhalen van lijfstraffelijk recht uit, die vele herdrukken beleefden. Van groote beteekenis was echter zijne kennis making met C. E. van Koetsveld, die in 1838 als predikant te Schoonhoven beroepen was, de vriendschap met hem gesloten duurde onafge broken voort. In 1840 verscheen de «Oudejaars avond" en in 1843 de «Schetsen uit de pastorie te Mastland. Ernst en luim uit het leven van een Nederlandschen dorpsleeraar". Van dit laatste alom bekende boek zag in 1891 de 9e druk het licht en met genoegen kon van Nooten de ge schiedenis van dat boek vertellen. »Dat is nu een boek dat mjjn geheele leven met my meegemaakt heeft en na myn dood nog goed bly'ft, het wordt zoo vanzelf verkocht, ik behoef het niet eens te adverteeren, en nu beu ik bezig de 10e druk ter perse te leggen". Allén van Van Koetsveld verschenen achter eenvolgens een zestigtal geschriften. Zoo kwam van Nooten in relatie met de beste Nederlandsche schrijvers van zijn tijd en breidde zijn fonds zich uit op allerlei gebied van literatuur, wetenschap en vooral in latere jaren onderwijs. Van Mevr. Elise van Calcar verscheen de eerste roman «Hermine" in 1850 gevolgd door De dertiende" in 1857; beiden boeken van beteekenis in die dagen. Voor goede volksliteratuur zorgden de tijdschriften Stads- en Dorpsbibliotheek, Maria en Martaa en Moeders schoot, terwijl de Almanak voor IIollandsche bljjgeestigen 40 j aren lang van 1843?1883 de liefhebbers van voordrachten een ruime keus aanbood. Zoo heeft S. E. van Nooten zich een plaats van beteekenis weten te verwerven onder de uit gevers in ons land. Was het wonder dat toen hjj l November 1885 zijn vijftigjarige loopbaan herdacht tal van confraters uit den lande hem een bewy's van waardeering schonken en A. C. Kruseman daarbij als woordvoerder optrad om den veeljarigen vriend geluk te wenschen ? Eigenaardig was dien dag de hulde die C. E. van Koetsveld hem bracht: een album met bijdragen van alle toen nog levende auteurs, wier werken de jubi laris had uitgegeven. De Vereeniging ter bevordering van de belangen des boekhandels, waar hij meermalen zitting had in het Bestuur en een der oprichters was van het Ondersteuningsfonds, bood hem in 1892 het Eere lidmaatschap aan; de Regeering erkende bij zijn 60 jarig jubilézy'n verdienste door hem te be noemen tot ridder in de orde van Oranje Nassau. Hy overleed op 84jarigen leeftijd, tot kort voor zy'n dood nog met helderen geest werkzaam, en toen op Vrijdag 18 December in het stille Schoonhoven de klokken luidden terwijl hij grafwaarts werd gedragen, bleek op het kerkhof dat daar een man was heengegaan wiens nage iiiiiiuiliiiililimiiiiiiiiiiiiiiiiiiii 64« Jaargang. 27 December 1896. Redacteur: Rui». J. LOMAS. Adres: Stonehaven Streatham London S.W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ?miiiiiiiiiiiirtiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiitiniMim Van Lee Windle te Winnemucca, Nevada, V. S. A. Vervaardigd voorden 4en Halfjaarl. Internationalen probleemwedstry'd in dit blad. No. 364. Mat in twee (2) zetten. abcde fg h Wit: K b8, D d7, d6, K d7 en gl, P d3; c5, e2, e5, f6 en g2 =; 11. Zwart: K e4, D al, T bl en h7, R a2 en h8, P f l en g7; b6, b7, c* = 11. dachtenis in de stad zijner inwoning niet zal worden vergeten. Als Nederlandsen uitgever heeft S. E. van Nooten een plaats van beteekenis ingenomen in de geschiedenis van den Boekhandel en de Letterkunde. R. W. P. DU VKIES. llllllllllllimimilHIUIIMilMimmMIIIIMIIMIIIIIIIIIMMM BoeK en Tijdschrift, Sedert Potgieters dood, verzen van N.- en Z.-Nederlandsche dichters, bijeengebracht door Pol de Mont. Wat heeft de werkzame Belg nu weer voor grappigs gedaan ? Hij heeft ongeveer dertig dichters ontdekt .... in Holland. Dat is om verbaasd te zijn. Holland dat zijn dichters niet eert en geen dichters bezit! De heer Pol de Mont heeft inderdaad laten blijken, dat dit een groote ver gissing is. Zijn we tevreden als we met onze dertig dichters hebben kennis gemaakt 'l Zeer zeker. We hebben bijna geen enkel slecht vers gelezen, geen rymelarij ontmoet. Iemand die dus niet beter weet, moet wel gelooven, dat men in Holland heel poëtisch is. De heer Pol de Mont zelf zal echter wel heel goed weten, dat hij slechts schijn heeft gegeven, dat er hier geen Vondel's en Dante's leven, dat er misschien vijf of zes dichters zijn . . . Maar hij wou van een land zonder dichters toch een dikke en schoone bloemlezing geven. En hij heeft bij de dichtert/es aangeklopt. Dat is 't heele grapje, 't J-Herbeste van die dichtertjes heeft hij genomen en tusschen 't goud van de enkele grooten gezet en zóó schijnen er waarlijk dertig ge nieën te wezen. Kloos staat er en Koster, Van Eeden en Priem, Verwey en Reddingius, Gorter en Brom. En alles is goed, 't lijkt zooals 't daar staat, allemaal werk van dichters. Wat mogen ze blij zijn, de kleintjes. Daar staan ze allen in hun Zondagsche pakje, in een glorie van dichterlijk licht, liet weinige mooie werk dat ze toevallig of na lange moeite in hunne beste oogenblikken hebben gemaakt, prijkt hier allén, zonder hun knoeiboel. De titel van deze bloemlezing is dus allén, stipt beschouwd, een beetje onjuist: Verzen van Noord- en Zuid-Nederlandsche dichters staat er Belgiëkomt minder mooi voor den dag. Er staat veel woordgerol, nadoenerij van Gorter, onrijpheid en gezwollenheid in. * * * Bij den uitgever S. L. van Looij verschijnt dezer dagen een bundel Ilelleensche studiën van dr. Ch. M. van Deventer, meerendeels herdrukken. Een studie over Aristofanes' Wolken had de schrijver, blijkens de voorrede, eerst willen achter houden. »Nu echter Pierson's Hellas," gaat hij voort, opnieuw en onveranderd is uitgegeven, en prof. Naber zijn instemming met den inhoud openlijk verkondigd heeft; waar dus door twee autoriteiten een zware beschuldiging opnieuw werd uitgesproken, kwam het Aribtofanes toe, dat ook zijn verdediging herhaald werd." * * * Ajiliroditévan den voortreli'elijken l'ierre Loys, ligt nu in klein formaat vol plaatjes voor de winkelramen. Die plaatjes zijn heel dikwijls even mooi en delicaat als 't proza. * * * Het negende deel van Lemaitre's : Im^re^ions de théatre is verschenen. Het boek is zeer al gemeen, begint met Kiiripide en eindigt met den fin-de-sièclist Tïoiniii. ('oolit*. De schrijver van »Les Contemporains" staat voornamelijk bekend als betrouwbaar, verstandig en kundig. Hij schrijft als alle Franschen, dikwijls met gracie en geest en heeft meer begrip van de nieuwe auteurs dan zijn goede meester Sarcey. Evenals in vorige bundels worden hier de belangrijkste tooneelstukken, te Parijs opgevoerd, behandeld. * * Douze chansons de Maurice Maeterlinck, illustrées par Charles Doudelet. Het is een zeer groot en groen boek, eigenaardig formaat, ruig liiimiMiumiiliilllllll luiiumiimmiiiimiimiiiiiimni SCHAAK-SCHEBTS VAN J. W. LE COMTP te Soerabaia, ; ; m H , »Wf%5 ''*'"?', O a '//? WA JBM, abcde f g h Waar moet de witte dame staan, om er een pro bleem in 3 zetten van te maken'.' (N.B. Zonder nevenoplossingen !) VERBETERING. In het bericht over het Rotterdamsche Sehaakgenootschap, in ons vorig nummer, wordt gesproken van den secretaris ./. .??<!(>,>. Men leze hiervoor: J. Hoc.s. Gespeeld in den Correspondentiewedstrijd, afd. A BLACKMAKGAMBIET. Wit. Zwart. E. H. E. van Woelderen. J. l'. Heemskerk. l c!4 d 5 5 R (4 e6 2 C4 «lf 4 ? ^a ^" ^ wint Wit door 3 f3 ef3: 6 0-0 vu 4 P f3: R g4 In een kleine, matedi oud-Hollandsch papier. De twaalf liedjes zyn kort, maar helder en klankvol, diep van aandoe ning en melodieus als zyn proza. * * * Van den Sar Péladan verscheen: Le Prochain Conclave, (Instructions aux Cardinaux), opgedra gen aan zijn vrouw »la princesse Péladan". »Je voulais pour premier hommage vous dédier ce gnide du lïose-Croi.i; en Italië, que nous avons vécu ensemble et oüvous trouverez perpetuées nos saintes motions et commémoréIe bel accueil que les maitres nous ont fait." Volgt in de fijne, lyrische Péladanstijl een ver heerlijking van den Paus en het catholicisme. Wij bewonderen de rijke ?trrlieeldiiiff van den Sar, vooral als hij tilosophisch en wetenschappe lijk wil zijn. * * * La Rente de Puris van 15 Dec. heeft o. a. het eerste gedeelte van een nieuwen roman: 7»'«mnntcho, door Pierre Loti; een vertaling van het nauwelijks verschenen drama: Jean Gabriel llork?ni.au, van Henrik Ibsen en een leerzame studie van Louis Batiftbl: Louis XIII, journaliste. * La nouvelle Itevne plaatst o. a. een lyrischen dorpsroman: Marie, door Antoine Albalat. Van Pierre Loti: Messe de mintiit, een gevoelig stukje proza op »une nuit de Noel." Verder weer brieven van George Sand aan l'abbéRochet. F. R. Gustav Freytag's bibliotheek. Gustav Freytag, die het vorige jaar te Wiesbaden overleed, had met grooten ijver en zaak kennis eene belangrijke verzameling bijeengebracht van boeken, brochures en andere drukwerken betreft'ende de »Kulturgeschichte" van de vijftiende eeuw tot op onze dagen. De hoop, dat deze boekerij in haar geheel behouden zou bly'ven, is verwe zenlijkt Leopold Soimemann, de welbekende directeur van Frankjiirter /teitiniy, tevens afge vaardigde in den Duitschen Rijksdag en een der leiders van de Duitsche Volkspartij, heeft de verzameling aangekocht en haar aan de stad Frankfort a M ten geschenke gegeven. De collectie Freytag bestaat uit 10IJO moderne en (JüOöoudere uitgaven, prenten en teekeningen. Zij bevat verscheiden zeer zeldzame en enkele unieke exemplaren en is door Freytag zelf met groote zorg gerangschikt. De verzameling zal wor den opgenomen in de stedelijke bibliotheek en natuurlijk ter beschikking van het publiek worden gesteld. De catalogus, die door den stedelijken bibliothecaris wordt bewerkt, zal binnenkort ver schijnen. NIEUWE UITGAVEN. Paul Ntty<:nl. Tweede druk. (Volksuitgave). Xijmegen, firma II. ten Hoet. sWarendorfs Is'ovellen-Bibliotheek". De llii^t nu> d'-n. Miihin-fijnJi. door M A HIK COKKI.I.L Am sterdam, Van Holkeraa & Warendorf. llarli/ Jow/iii, door GKOJIUU m; MAruiKii. Amsterdam, L. J. Veen. (Tweede arl.) Kerkelijk leren te Arnhem ll~>78?Jxliiï. door A. C. J. VAN j>i:i; Koii', emer. pred. Arnhem, (i. \Y. van der Wiel & Oo. De laatste Jtiuljiili, run Lon/boL'. Oorspronkelijk treurspel in vijf bedrijven, door PAÜLI. Batavia, G. Kolff A Co. Inhoud van Tijdschriften. Inhoud van l'ligen Haard Xo. 52: Oudejaar, een schets uit het Gooi, door 'J'ruida Kok. Cornélie van Oosterzee, door Wouter llutschenruyter, met portret. Een Kerstfeest-allegorie (bij de plaat), door Jo de Vries. P. P. lïubens, De II. .Maagd, de hulde ontvangend van boete lingen en heiligen (Museum van Cassel), naar de ets van prof. Unger. Het huis -de Twaalf' Apostelen" en zijn bewoner --het Koninkje van Deventer," door dr. M. E. Ilouck, met afbeel dingen. Het nieuwe dok voor Batavia, door A. v. d. '/.. Jzn., met afbeelding. Feuilleton. rnet devo opening verplieht; in 18S9 tusschen dezo zelfde spelers ge speeld , bleek deze zet noodig om d5 te beletton, dat anders menige kwade verrassing aan Zwart kan brengen. 7 c3 Kn ook deze zet bleek toon xeer gcwon^elit, nu P c3 door cl) waardeloos is ^(-worden en de pion op I.UZK-II niet voorwaarts kan bogovoü. 7 P f(i S R i?5 P b(17 ',» P I)d2 D c 7 ".Niet It du otu r el. 10 R e2 c5 Een gewaagde voort zetting; dat Zwart noebthans wint zonder ern stige fout van Wit be wijst atïioende dat de opening nadeelig is voor Wit en de «telling niet opweegt tegen den pion. 11 R IV»: gf (i: Veel sterker danl'1'6:, veld e5 is nu voor Wit ontoegankelijk; de g-Hjn voor Zwart open en bet drietal zwarte piemnen blijkt defensief zeer sterk te zijn. 12 V Ii4 R e2: 13 D e'2: 0-0-0 Door 10 c5 is de/-, roquude niet veiliger ge worden ; toch blijkt, zij voldoende. 14 bl! Kraai en kraehtig. H cdl: D 1)6 U \A: R bi: mij toi 15 i-d±: 16 P 1)3 Afdwingend 10 17 T ai'l f 18 K hl! Beter lijkt T fel t; maar veel maakt liet niet uit. 17 K bS Om bij de komende combinatie te beletten dat pion dl met sehaak zou worden genomen. IS U d<5 Ken zwakke /et: vet-1 beter was 'L' dcS om na T bl L) db te spelen. Zwart \u)de om de opune g-lijn geen torenruil aan bieden , maar komt dan ook in moeielijkheden. l!) T bl K ii8 /.wart heef i niet ander*. 20 P c5 R o5:! Op 1.' 06 kon Wit win nen door de volgende sehoone combinatie; 21 P b7; bS: 22 P dG: D dtJ: 23 P f5! ef'5:'.21 1) f 3 f en/, of 23 D cü; 21 P e7 enz. of 21.... T e8 ; 22 P u5, D (15 : 23 T b5 enz. 21 T MJ: 22 P 13 Pion d-l ; verdedigen, was liet dun nu d5 apelen. 22 P b8 23 D 1)2 T (15 Om. '15 te beletten 24 23 l' ('G R 1)6: ALLERLEI. Belasting op de ongehuwden. Een in de Argentijnsche republiek verschijnend dagblad, KI Oi'rico, bevat den tekst van een wet of wetsontwerp? volgens hetwelk alle Argen tijnsche ongehuwden van 20 tot 80 jaren ver oordeeld worden eene belasting te betalen, totdat zij er in toestemmen zich in het huwelijk te begeven. De weduwnaars zullen het recht hebben hun overleden echtgenooten drie jaren lang te betreuren. Weduwen zullen niet meer onder de termen der wet vallen, wanneer zij ouder dan dertig jaren zijn; wanneer zij echter voor dien tijd een nieuw huwelijksaanzoek afslaan, zullen zij als verstokte irlibataire.s behandeld en belast worden. Het opmerkelijkst is art. 5 van de wet, dat als volgt luidt: ;>Alle ongehuwden, zoo mannen als vrouwen, die zonder wettige redenen een huwe lijksaanzoek afslaan en weigeren zich in het huwelijk te begeven, zullen worden veroordeeld tot eene boete van 500 dollars, ten voordeele van hem of haar, wiens aanzoek is afgewezen." Een schoon vooruitzicht voor arme vrijers, die zich voor de bij rijke, maar niet al te toeschie telijke erfdochters opgeloopen blauwtjes duur kunnen laten betalen! Amsterdam, '20 Deo. 18%. Vl'l Sarphatipark. Aan de Redactie van l)c Amsterdammer Weekblad roor Nederland. (ïeaehte Veductie.' Naar aanleiding van de critiek door Th. M., uitgeoefend in uw nummer van '20 December over liet door mij bij een artikel over prof. Aug. Allebéin -Elsevier's Maandschrift" geteekend portret, verzoek ik u beleefd te willen plaatsen het tegenover mij geuit oordeel van prof. Alleb zeil' over genoemd portret, hetwelk luidde: >ik vind het uitmuntend, zoowel van doen als van gelijkenis.'' Hoogachtend, Uw dw. II. M. KuAiint:. Reclames. 40 cents p er regel. IIOOf'rep6t Dr. JAEGEE'S ORIG. K. K DEUSCIILE-BENGER, Amsterdam, Kalverstraat 157. Eenig specialiteit in deze artikelen in geheel Nederland. H. R A HR te Utrecht. Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. Muziekhandel. Amerikaansche Orgels. Ruime keuze in Huurpiano's. MEIJROOS & KALSHOVEN^ A r n h e m. Piano-, Orgel- en Muziekhandel. Ruime keuze in Huurpiano's. 25 K sr'2 P dl: 26 l' (W s R (14: 27 D (-2 K 1)8 28 ht.' Deze verzwakking van de pionnen van do konnigstelling spaart aan /«?art heel wat moeite. 28 R e5 2!) T f.', f 5 30 K h3 T dl .' Natuurlijk moest hier T gs nespield y.ijn: de ;,'< koüciiüct.-ituH al Zwarts' verkn -<,reii voordeel in de W.TLgsehaal. :n D s c R t'6'. l let is nu rkwaardig IKK- onaantastbaar sterk de/i .stelling .II r drie pionnen en raadshe--) ^! lioveiia! meet Xwart 1> i7 beletten. 32 T c3 'J1 (17 Natuurlijk mui;. Ie >iaim evenmin op {?! worden toegelaten. 33 T cl T gS 34 1) bó Kan -.rijke r i-^ mi^ehien a l, maar /wart komt ooK dan \\ eer lot aanval, door Ji e. 7 --n bijv. :>5 D I'S, T .'.o: Jij 1) 1.3 of et ??!.> d ui 1; du 34 T (15 35 I) e2 Op D r-i volgt ook K 00: en op 35 D bl. om den druk op. veld e7 te on derhouden, kon iets vulgen in dezen gee,-t: 3') ;D b! T d:!: 3ÜD f 1 v i'5- 37 H r.' f l ot' :!i', T g l. K e5 : 37 D el, B g3: 18 T g3 : T dg3: f ;JÜK h2, 'L' g2 r -l" K hl T 2gl; 11 V dU t K ats: 42 D e-T, l'l on /wartwint. 35 K e 3(> T g l f4 37 £Ï4 : Op -4 volgt 1)5 ; 38 gf>. 1' gdS en /wart wint. ;57 T fri: :5S Ie5: T d4 i lm L) iiöie beletten da: na 'l' d*< imssehien nog ;vmi.-e geel't en nu nog ;.; -\-ol^d zon worden do'or'T hl : f en T hl T. :«> h5 Op Int ietn oelere li l'3 /.on g'-volgd :--ijn 'l' gg4 ;-n de l'aine moet van de l' l.;u, o m L! at dreigt 'J' hl: t 'l' dg! en T f i :-: ook wint /.wart dan na (;i;J K t'.i. T ggi 40 1) gl: T g l : 41 K g l : K eS: Vi K g5, K ilS; 43 K h«, K e7: 4! ai: f5; 45 eiti: ; K 16: lii K h7: .'5 : 47 ha! t J : Is lifi: K 17 en /wan wint ot' II K b7: ir,; 45 K gv, l'l ei: de f-pion haalt l'aine en wint. Op alle manier i.- dus ;ia D t'3 de h-]iion verloren. :?',) T dg4 Wit geeft de partij op, want i a lüD g4: T gi: 11 K gj : is nu h(5 af doende, e o op 40 1) 1)5 /ou volgen T g«; 41 K 112, T Ig5; 43 D e?. 'L' g2 i' en /\\ art wint. J. F. H.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl