DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1026 De Directeur m WL Werta en iet ieiirspta-Je Hines en VOD &laim In het Handelsblad van \rrijdagavond komt voor een stukje van Lambrechtsen, daar de voorletters ontbreken, waarschijnlijk den meest bekenden der Lambrechtsen, den direc teur van publieke werken zelf. Daarin wordt tereeht afgekeurd, dat men, evenals voor het plan-de Flines en y. Glahn, voor het gemeente-plan eeri faniaisie gevel heeft geteekend, en in dit geval een, die den aanschouwer niet bekoort. Men had zich ook o. i. zich die vrijheid nief mogen veroorloven ; allerminst met er het onderschrift aan toe te voegen : ^beslaand beursplan". Toch is de schuld van de heeren Fl. en v. G. niet zoo heel groot. Ware Lambrechtsen ver trouwd met de geschiedenis der beursquestie, hij zou weten, dat de heer Werker indertijd als tegenstelling van zijn plan, het be kroonde ontwerp van Cordonnier heeft geno men, wat nu bij Pander voor het raam hangt! ?Maar na deze opheldering dient men er tevens op te wijzen, hoe ook hier weder het kwaad zichzelf straft. Immers niemand zou zich die vrijheid kunnen veroorloven, als het gemeentebestuur, gelijk dan toch bij zulk een gemeente-ontwerp behoorde, de teekening van het plan-Berlage publiek had gemaakt. Geen etokel beurs-ontwerp, dat in behandeling is ge komen, of het werd tentoongesteld, om het oor deel der deskundigen en van het publiek te vernemen. Het geheimzinnige, achterbaksche, om niet te zeggen het ter sluiksche, waardoor deze beursbouw zich onderscheidt, wekt erger nis en achterdocht, dat spreekt van zelf. Als Lambrechtsen dit zijn superieuren eens wist aan het verstand te brengen men deed reeds een stap vooruit! Het xalxlyke van Lambrechtsen's opmer kingen komt hierop neer: De beurs der heeren De Flines en Von Glahn is 105 M. lang in de richting der Warmoesstraat en springt, hebbende eene breedte van 70 a, 71 M., niet minder dan 35 M. zegge vijf-en-dertig, op het Damrak vooruit. Het Damrak heeft op de hoogte van het Bijbelhotel eene breedte van 80 M., derhalve wordt nagenoeg de volle halve breedte in beslag genomen." »Het werkelijke beursplan-Berlage laat 30 M. vrij, ongerekend de 12 M. breede straat (Leidschestraat breedte langs de Warmoesstraatzijde. De meerdere breedte van 15 M. hoogstens zoude dus der gemeente op ruim l millioen meerdere kosten te staan komen." L. weet blijkbaar niet, dat Werker in zijn plan eerst het Damrak op pl.m. fr") meter heeft gebracht, doch daar men dit te veel vond, de breedte op 55 meter heeft gesteld ; wat indertijd almede door den Raad werd goedgekeurd. Hefc plan van de Fl. en v. G. geeft, meenen wij, plm. 50 meter; doch het behoeft geen betoog, men kan deze ruimte wijzigen, hetzij door de Beurs niet zoo groot te maken, hetzij door nog een paar huizen te onteigenen. De huizen voor beurs bouw het terrein wordt aangeboden, de heer Berlage kan daarvoor zijn beurs ontwerpen, en de kosten voor een beurs op dit terrein bedragen niet u millioen, maar vier ton meer, terwijl, de gemeente voor beursbouw, niet het volste recttt, op de opbrengst der beursbelasting en ver dere beursbaten te beschikken heeft, dat is een kapitaal vau zeker 2',s millioen. Hoofd zaak is, dat men niet alleen een doelma tiger beursgebouw zal verkrijgen, maar op het DamraK de ruimte zal overlaten voor een breede straat, rechts en links gescheiden door gazons en plantsoen. Waarschijnlijk heeft Lambrechtsen wat al te groote haast gehad om de zaak, waarover hij zoo kort en op zoo bondigen toon het woord voert, naar den eisch te overwegen. Zijn geheele betoog of zijn geheele berekening, komt hierop neer, dat 15 meter meerdere breedte verkeersweg een millioen zou kosten. In die 15 meter ? en dat millioen ? schijnt voor hem de geheele quaestie zich op lossen. Het is alsof hij zelfs nooit gehoord heeft, dat de zoo unanieme ven ordeeling van het gemeen telijk plan voortspruit uit den hartgrondigen afkeer om voor goed met een breed en lang gebouw het Damrak, dien hoofdtoegangsweg tot het hart der stad, te versperren. Voorts wordt het gemeente-plan bestreden, omdat de doodkistvorm aan een Amsterdamsche beurs schijnt altijd iets van een doodkist te moeten zijn twee gevels van + 140 meter lengte heeft, beide als rooilijn, de eene voor een breede, de andere zelfs voor een nauwe straat. Dat men hiervan zich niet iets architectonisch tuoois durft voorstellen, ook Lambrechtsen zal bij eenig nadenken het kunnen begrijpen. We hadden, nu de directeur van publieke werken voor het gemeentelijk plan opkomt, althans mogen rekenen op een betoog, dat de gemeenteraad van vroeger, tweemaal dit ter rein voor beursbouw verwerpende, tweemaal een dwaasheid heeft l egaan. Maar elk argu ment ontbreekt. Als Lambrechtsen iets wil uitwerken, moet hij aantooneu, dat de beurs, naar het gemeentelijk plan, fraaier staat midden op den Dariirakvveg, <lan op zijde tusschen Damrak en Warmoesstraat; dat het niet rationeel is het Damrak tot op p), m. iiO meter breedte open te houden te houden; dat de beurs inwendig niet beter ingericht kan worden in een ruimte van meer vierkanten vorm, dan in eene die aan een trapezium doet denken ; dat het aanbeveling verdient een straat van gemiddeld 12 meter breedte te stichten, als Oostelijke Damrak^straat, i. 'e. w. dat men ook in de toekomst den Raad der gemeente Amsterdam «dank baar" zal gedenken, altemaal zaken, die onvermeld blijven in zijn woordje, dat, wat ons betreft, nog korter had mogen zijn, als het dan ook maar van eenige kracht had getuigd. * * * Nu men zich niet geplaatst ziet voor n plan, maar de keus krijgt tusschen twee_, is het een ieder te vergeven, dat, waar hij zich eerst bij dat eenige had neergelegd, thans aan het ander de voorkeur geeft. Het bestuur van de Vereeniging voor den Effectcnltandel deed dit reeds met 6 tegen 3 stemmen. En de vele belang stellenden en belanghebbenden, die de adressen teekenen, welke bij Seyffardt, Krasnapolsky en Pander liggen reeds in een paar dagen hadden meer dan 1000 hun handteekening daar onder geplaatst geven dan toch wel een getuigenis, die het gemeentebestuur van overhaast handelen weerhouden mag. De Beurs te Amsterdam. (Ingezonden). Het behoeft eigenlijk niet meer gezegd te worden dat een van de minst geschikte ter reinen voor de te bouwen Beurs door den Gemeenteraad van Amsterdam is gekozen, goedgekeurd en tot een besluit geleid heeft. Dat besluit in haast, bij overrompeling en omdat men het gesol met den Beursbouw moede was, genomen, zal, wanneer eenmaal de Beurs midden op het Damrak gebouwd is, voor ettelijke jaren de stad ontsieren en moeten leiden tot een gebouw dat wellicht evenveel onaangename en lastige toestanden in het leven zal roepen als het daarbij liggende onpractische Centraal-Station. Prijzenswaar dig is het daarom dat mannen als de H.H. de Flines en von Glahn den moed en de vol harding hebben, nogmaals aan den Gemeente raad een terrein aan het Damrak aan te bieden, waardoor zeer zeker geheel Amster dam en allen die het wel meenen met de hoofdstad des Rijks, tevreden zullen zijn. Door den aankoop der huizen, zooals de H.H. de Flines en von Glahn voorstellen, kan de Beurs zooveel achterwaarts geschoven worden, dat de hoofdtoegang tot het hart der stad als het ware vrij blijf t en aan het gebouw een vorm kan gegeven worden die voor zulk een febouw beter past en ons vrijwaart voor het rijgen van weer een monument met allerhande puisten, schuine gevels en hoeken. Alhoewel volgens het terreinplan der H H. de Flines en von Glahn de Beurs langs de beide zijge vels bijna ingesloten wordt door de huizen van de Warmoesstraat, bestaat na verloop van korteren of langeren tijd toch de gelegen heid, door het langzamerhand aankoopen van eenige der aangrenzende perceelen, om de Beurs geheel vrijstaande als het ware op een plein gebouwd te krijgen, zooals op het hiernevens staande plannetje door mij is aangegeven. 1) De achtergevel alleen zal dan aan en in het alignement van deWarmoesstraat den Gemeenteraad, n den Architect, n het publiek zal zeker groot zijn, wanneer zij allen na volbrachten arbeid kunnen staren op een monument de schoone IJ- en Amstelstad waardig, en zoo geplaatst dat iedereen, de gegeven omstandigheden in acht nemende, zal moeten getuigen »beter kon de oplossing niet zijn.'' In details over grondplan, indeelirig, gevels enz wil ik niet treden, noch voor het eene, noch voor het andere terreinluinnniiiinmii komen, wat ook al voor veel Beursbezoekers ge schikt zal zijn en tot verbetering van de War moesstraat zal aanleiding geven. Het moge den Gemeenteraad minder aan genaam zijn op zijn besluit terug te komen, en voor deu Architect eenige verloren arbeid zijn ten opzichte van reeds gemaakte plannen van uitvoering, de voldoening van 1) De straat aan de Zuidzijde wordt nu reeds op '20 meter in het plan-de Flines ontworpen. plan, daarvoor st.aat de bekwaamheid van den architect Berlage wel borg en zijn Beurs gebouw op het door de Heeren de Flines en von Glahn aangeboden terrein, Warmoesptraat-Danirak gebouivd, zal zeker even mooi uitsteken boven de omgeving als zijne daaroverstaande schepping der Algemeene Levens verzekering Maatschappij. Amsterdam, A. C. BLEIJS, 15 Februari '1)7. Bouwmeester. iilmiiiiiiiiiiiiiMimt Fransclie Journalisten, Paul Ilervieux. Marcel Prévost. Ilenri Lavedan. Paul de Cassagnac. Francisque Sarcey. Henri Rochefort. Georges Clémenceau. Jules Lemaïtre. Abel Hermant. Arailassen voor ds armen, (Mounshiiit.) Nieuwe Teriiiseröerini ra de Fransche ieierstertte, ijllf/eiid.) Uame, omlencijs gerende in de, edele koukktiitxt: Hier is een heerlijk schoteltje voor den lunch. Neem vier vette pluvieren, het wit van zes versche eieren, acht truffels, goed schoongemaakt, een glas witte wijn, twee kruidnagels .... (J)ie/ie lielfiniixtelliitg der leert in<ie>i, die u'aurscliijnl/jk in huur Itidsltuiideiiljr inel drie gulden in de iceek iiweten rondkomen.) D/titcchfi': >^('g. buurman, begint die wapen rusting u niet wat zwaar te worden 'f'