No 1027 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Scbetsen m FalWanfl. x> Ik heb deze schetsen gelezen en nog eens ge lezen, en ik kan niets anders zeggen, dan dat £amuel Falkland een rijke rnars tot zijn beschik king moet hebben, als hij in staat is week-in week-uit feuilletons van dezen aard te leveren. Want al ziet men het niet op den omslag, iedereen zal het wel weten, de schetsen hebben in de Tele graaf gestaan, en ik verbeeld mij dat de thans gepubliceerde bundel bijaa geheel den oogst van n jaar bevat. Als het journalistiek is, is het zeker zeer goede journalistiek, en zeer goed bestand tegen de proef van een herdruk als bundel. Inderdaad verbaast het mij niet, dat de schrijver de eerste ?wijze van uitgave onvermeld liet, want hij be hoeft zich voor de verzameling niet te schaoien, «n ik meen zelfs te zien, dat zij thans beter doet" dan bij haar verschijning in htt dagblad; hij had reden om het er op te wagen en zijn werk aan te bieden zonder het excuus van een opgelegde taak. Toch is het moeilijk den bundel te beoordeelen ronder te deuken aan het feit, dat de schrijver zijn schetsen als weeklijksche bijdragen in een krant leverde, en dus op zijn minst den slag had iedere ^week een presentabelen krabbel te maken; ook, geloof ik, is het niet onmogelijk hier en daar de sporen van gedwongen vol- en afmaken te ontwaren. Falkland heeft routine om een realis tische conversatie te laten houden, en als men ?eenmaal die routine heeft, is het een kleinigheid, dunkt me, om bladzijden te vullen met gebabbel «n geklets, waar weinig of geen kunst van typeeren, karakteriseeren en dramatiek aan besteed is. Als voorbeeld van zulk een misbruik der routine noem ik de schets Fondani, waarin inderdaad wel al te veel plaats aan onbeduidend gepraat is gegund. Maar niettemin blijft zulk een vruchtbaarheid sterk werk, en niet het minst, wijl bijna iedere schets, hoe kort zij ook zijn, iets van een ver haaltje, een tooneeltje, een gedramatiseerd hoofd stukje nut een pointe is. Samuel Falkland, denk ik, zal wel eens ge«ucht hebben als hij zijn wekelijkschen arbeid bewerkte; gezucht, dat hij een idee, een vondst, voor een klein feuilleton moest gebruiken, terwijl zij de stof voor een groote studie inhield. Misschien hoopt hij, dat het usantie zal worden om niet van zelf-plagiaat en herhaling te spreken, wanneer een schrijver een geval eerst beknopt, met grove lijnen en smeeren, voor een ?dagbladartikel pasklaar maakte, en later dat zelfde geval op zijn gemak en met al de zorg, die het verdient, in een stevige schilderij omzet. Het is wel reeds gewoonte om van schetsen te spreken als van een letterkundig genre, maar dan hebben zij toch gewoonlijk een zekere afgewerktheid van stijl. Misschien echter is de tijd niet meer ver, dat schetsen inderdaad als schetsen zullen erkend worden, en het den schrijver zal vrijstaan ze als .zoodanig te publiceeren, en toch later met een meer grondige en uitvoerige bewerking van het zelfde gegeven aan te komen: Falkland's bundel schijnt inderdaad op zulk een toekomst, als een niet zoo ver afgelegene te wijzen. Hopen wij, dat hij in die toekomst niet reeds te veel verslaafd zal zijn aan zijn routine en handigheid, en hij zijn gevallen met zijn schetsen niet uitgekeken heeft. Ik sprak al zoo dikwijls van gevallen, dat ik er een toonen wil. Een geval noem ik de schets Verhaaltje genaamd. Een jong man, met de gewone IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIMIIIllllMMMIIMimtlllmMIIIMIIIMMMIIIMIIIIIIIIIMIIlllll 7de Jaargang. 28 Februari 1897. Redacteur: RÜD. J. LOMAN. Adres: Stonehaven Streatham Londen S. W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. CORRESPONDENTIE. X. te A. Verzoeke Weekblad van a. s. /ondag te zenden aan Pastor J. Jaspersen te Svenborg (Danmark) en P. G. L. Fothergill, Lymington, England. Van Konrad Erlin, te Weenen, Vervaardigd voor den 5en Internationalen probl.wedstryd in dit blad. Ko. 371. Mat in twee (2) zetten. abcde f g h "Wit: K h8, D a8, T 08 en el, R e3, P h7; g! = 7. Zwart: K e5, D c2, T al, K b2, P b4 en h3; c3, d3, f3, g5 en g? = 11. Oplossing van No. 3G8 (Jespsrsen). 1T b7 enz. Opgelost door C. Kookelkorn, Keulen (3); C. T. v. flam, Gorredijk (2); H. Mendes da Costa, Amsterdam dosis levenslust bedeeld, geeft bloed op; hij be hoort tot een familie van teringlijders en zijn dokter verklaart hem, dat bij slaaf is van de familiekwaal. De jonge man is geëngageerd; hij heeft nooit ern stig voor zijn gezondheid gevreesd; nooit op iets anders dan op het normale deel menschelijk en burgerlijk erkend levensgeluk gerekend; hij gaat met een zwaar gemoed naar een vriend toe. De vriend ligt nog in bed, weet van niets, begrijpt niets; hij staat op, is vroolijk, en hoort eindelijk, wat de zaak is. Er zijn weinig woorden van weerskanten; veel zwijgen. Maar de vriend denkt een oogenblik, dat een overtuigd ernstig woord goed kan doen; hij zegt het, doch voelt zelf hoe machteloos alle poging tot troost is tegenover zulk een ramp. Er komt nog een vriend, die van niets weet; hij houdt onverschillige en luid ruchtige praatjes. Is het niet zonde van zulk een geval, van zulk een situatie, maar een lossen krabbel te maken ? Zal Falklaud zelf niet mér in zijn gegeven hebben gezien ? Ik zeg niet, dat hij in deze schets détails uit de gewone realiteit voorbijgegaan is: de compositie en de hoofdtrekken van de dramati seering zijn er geheel en al. Maar toch treft het tooneel niet zoo sterk, als men verlangen zou: Falkland is térealistisch. Ziehier hoe de veroordeelde zijn ongeluk meedeelt. Sam ... het is gedaan. God, kerel, wat ben je down !... Wat meen je ? Ik heb ... wat ze allemaal gehad hebben. Wat ? . .. Wat dan ? Tering... Inbeelding ! Malligheid ! Zet je toch die gek heid uit het hoofd! Hij kijkt me aan met stille oogen. Ik geef bloed op, Sam. Ben je naar een dokter geweest ? Naar onzen huisdokter ... Wat heeft-ie gezegd ? ??? Geosciilteerd ... en ... mis. Nu speel ik zwijgend met mijn mes. Vader is er aan gestorven, jong ... Door en Karel bok ... Nou is 't mijn beurt. Kom, jongen, je ziet 't veel te zwart in. Ach Sam, wij hebben elkaar toch niks wijs te maken. Is Falkland hier overladen en overspannen? Iedereen ziet het tegendeel. Hij geeft weinige, kalme en ingehouden woorden. Ik geloof, dat hij precies de woorden geeft, die gezegd zullen worden. Maar hij bewijst tevens, dat te getrouw realisme de ware werklijkheid niet geeft en niet geven kan; of liever dat ,hij hier een onvolkomen realist is, door het maar voor een deel van het geheel vol komen te zijn. Hij geeft de woorden, maar wij hooren den toon der stemmen niet, wij zien niet de gelaatsuitdrukking en weinig van de lichaams houding en de gebaren. En dat alles toch zou medewerken tot onzen indruk, zoo wij zelf het geval bijwoonden. Doch men kan stem, uitdrukking; houding en gebaren of niet, of slechts met vele en vaak hinderlijk omslachtige toevoegsels aanduiden en wat dus moet men doen ? Men moet nalaten getrouw realist van het gesproken woord te zijn, nu meu het van de andere dingen ook niet zijn kan. Men moet andere woorden geven, dan die naar alle waarschijnlijkheid gezegd zullen worden, en het verschil tusschen het gegevens en het werkelijke woord zal dan juist dienen tot vergoeding voor IIIIMMUlmlIIII (3); P. D. v. Zeelurg, Groningen (2'i); E. Wieling, Groningen (1); H. J. B. te Krewerd (2); H H. v. d. Goot, Harioh (2) ; W. Albregts, Amsterdam (2 ...) ; B. v. Krimpen, Rotterdam (3) ; S. te Gorssel (2) ; A. lendes da Costa, Antwerpen ; W. Beekhuis, Gronin gen ; G. Hovinga, Fmsterwold (2); R. S. Sehortinghuis, Finsterwold; L. Eenken, Groningen; H. mith, Beerta. Beoordeelingen (No. 368). Der Zugz-waug liegt auf der Hand und ani' konomieche Ausnutzung der weissen Ofti-ziere munste verzichtet werden, aber der scharf pointirte erste Zug verleiht der Aufgabe ihrein Werth. C. Kockelkorn. De 1ste zet is goed, doch overigens staat deze compositie verre beneden 't geen men van dezen maker, althans in 't weeklad, gewend is. C. T. v. Ham. Oplossing van No. 3fi'J (Fothergill). l D b3, K tl 2 T cf3 enz. /IQ U- 4 -L l f Opgelost door C. Kockelkorn , Keulen (1); :am , Gorrediik (3 ..); W. Albregts, Amste NB. Aan No. 3G7 zijn nog -4 punten toe te voegen van P. D. v. Zeeburgh te Groningen. TWEEDE NAT. COKKESP.WEDSTRIJD. Drie-en-Yijftigste zet van Zwart. A l 7 9 P b6 B 6 P d5 3 T al 5 g! 8 T h8 wat noodzakelijkerwijze in de aanwijzing der bijomstaiKÜghedeu ontbreken moest. Dit alles weet Falkland natuurlijk minstens even goed als ik en daarom juist meen ik, dat het hem spijten zal zij u geval niet zoo mooi te kunnen behandeld hebben als het verdiende. Want het gesproken woord getrouw weer te geven is iets anders dan een toeneeltje door conversatie te dramatiseeren; het eerste is een zaak van opletten en weergeven; het tweede is een kwestie van om werken en zulk omwerken vereischt een hoeveel heid tijd, oefening en inspanning, niet te verlangen van iemand, die elke week zorgen moet in de eerste plaats presentabel te zijn. Nu, presentabel, dat zijn de schetsen zeker, en meer dan dat. Er is ook een groote verscheiden heid in de gevallen, en bijna allen hebbeu zij iets treffends. Er is een oudejaarsavond met vroolijke kinderen en een teruggetrokken jongen man; een gezellig samenzijn, waarbij de kinderen spreken over het meisje van hun ouderen broer en haar gezondheid drinken; de broer echter blijft bedroefd, en de meisjes liooren het onverwacht: het enga gement is af. Er is een jong paar, dat verhuist, en op het nieuwe bovenhuis gekomen, hoort hoe daar een moord gebeurd is en de bloedvlek nog op den vloer is te zien; de man schrobt en de vlek is weg; maar voor zij naar bed gaan kijkt de vrouw nog eens en daar is de bloedvlek weer. Er is een oud moedertje dat van buiten komt, om haar zoon, uit Indiëteruggekeerd, in Amsterdam op te zoeken; maar in de hoofdstad gekomen weet zij het adres niet meer, en niemand kan haar hel pen. Er is een humoristische schets over wanhopige pogingen door Samuel Falkland en zijn broer gedaan om bot te bakken. Er komt in van een kermiskunstenaar en van een leeraar; van den Zeedijk; van de Hoogcsluis, van stad en van buiten, en de buurt YY blijft niet onvermeld. Merkwaardige journalistiek zijn de Scliette» zeker, en ik wil nogmaals de hoop uitdrukken dat Samuel Falkland's ernstig talent niet in zijn benijdens waardige vaardigheid van krabbelen ondergaat. Cir. M. VAX DEVENTEK. 1) Amsterdam, H. J. W. Becht. 1897. Een beroep op de vaderlandsliefde van 't Hollandsche volk. Uit Pretoria richt Dr. F. H. Engelenburg een ernstig verzoek tot zijne landgenooten in Europa, om de nieuwe spelling, gebaseerd op het schema van Dr. Kollewijn, overal aan te nemen. Zoowel in de Transvaal als in Oranje-Vrystaat en de Kaap-Kolonie hebben zich commissies ge vormd om de Nederlandsche taal de heerschappij te verzekeren in do uitgestrekte republieken van Zuid-Afrika, zooals het Engelsen die reeds heeft erlangd in N. Amerika en Australiëen het Spaansch in Z. Amerika. Zeer zeker een zaak van groot belang voor de toekomst van ons volk. Daarvoor is 't wenschelijk, dat aan de conventioneele schrijfwijze in oude spelling, ook hier te lande radicaal een einde wordt gemaakt. Men moet dus de ch van schrijven, van mensc/t, de ij van mogelijk enz. afschaffen. Als in Afrika de nieuwe spelling niet wordt ingevoerd, heeft men alle kans dat 't Hollandsch er door 't Engelsen wordt verdrongen. Om eenheid te brengen in de ortographie van de Hollandsche taal, zoowel in Europa als in 't zuidelijk halfrond, zou 't uitmun tend zijn wanneer Oud-Holland daarin voorging. Bij de vorige opgave waren de zetten in partij F 3 en 8 verwisseld. Er is dus gespeeld in F 3 53 T h2 en in F 8 53 R d3. In partijen A l en 7 geen zetten ontvangen. J. J. S. UIT DE SCHAAKWERELD. 't Bericht dat in alle bladen de ronde deed, als zou Steinitz kort na zijn opname in 't krankzinnigenge sticht te Moskou zijn overleden, blijkt achterna on juist te zijn. De Times" van 23 Februari weet officieel mede te doelen dat de toestand van den veteraan onveranderd is. De doctoren echter koes teren alle hoop dat de geestesstoornis, door depressie veroorzaakt, slechts van voorbijgaande!! aard zal blijken te zijn. legen ouo\vajit^i » COIIUUL ^jjei t werd de partij remise verklaard. Labker vertoeft op 't oogenblik te Hereforil, waar hij onder zeer voordeelige voorwaarden, een week lang in geëngageerd. Hij gaf op '20 Febr. een simul taan srance van '2~) partijen ei) bereikte 't schitterend resultaat vaa 2'2 gow. partijen en 3 remises. Den volgenden d;ig speelde hij met evenveel succes een groot aantal partijen. De vorige weeli hadden do jaar], schaakfeesten te Ilastings plaats, die evenals in vorige jaren een groot succes waren. liird, iilackbnrne en Gunsbcrg waren door de club te Hastings uitgenoodigd tot 't geven van simultaan-vooiritellingen en 't spelen van consul tatie-partijen mi't steike amateurs. Van de drie maestro's viel aan den bijna 70-jaiigen 13ird 't meeste succes ten deel. /ijn snel en krachtig spel wckie algemeen bewondering. Wij laten in deze rubriek een der partijen van dit chess festival volgen. De uitslag van den driekamp om de gouden medaille, uitgeloofd door de Vereeniging tot bevor dering van Vreemdelingen-Vei keer, bij gelegenheid der schaakfeesten te Groningen, veraanschouwelijkt volgende tableau. Nieuw-Holland (Australië) is een Nieuw-Engeland geworden, laat ons thans van uit Europ* doen wat wij kunnen om een tweede en GrootNederland te stichten in de rijke, jonge Staten van 't Zwarte Werelddeel. F. R. H. M. de Koningin Regentes heeft het Bescherm vrouwschap van het te Dordrecht te houden 24e Nederlandsen Taal- en Letterkundig Congres, welwillend aanvaard. Boekverkoopingen. Door de firma J. L Beijers te Utrecht zullen de volgende verzamelingen worden verkocht: Op 8 Maart a. s. en volgende dagen de bibli otheken nagelaten door den hoogleeraar in de theologie dr. J. J. Knappert en door de predikanten Is. Montagne Az. en dr. Ph. S. van Konkel, benevens eene collectie theologische werken, af komstig uit eene oud-katholieke pastorie. Op 11 en 12 Maart de bibliotheek van rechts geleerde-, historische- en letterkundige werken, nagelaten door Mr. B. J. H. van Blaricum. NIEUWE UITGAVEN. »Snjeun de 6te Febrewaerje" is bij »Utjower: W. A. Eisma Cz., Ljouwert" verschenen No. l van Sljucht en Rjucht, Rym en Onrym, Frysk Wykblad, onder bistjür fen WALING DYKSTBA. Meidoggers: Dr. F. Buitenrust Hettema, T. J. Bonnema; S. v. d. Burg, B. S. Hylkema, Mr. A. S. Miedema, Dr. J. B. Schepers, T. Velstra, H. T. van Warners, D. K. Zylstra, franco per post ? 2.?. Jaarboekje voor het jaar 1807. Uitgave der Ned. Vereeniging van Spoorweg-Ambtenaren. Behalve de kalender en mededeelingen van de Vereeniging betreffen bevat het opstellen over de spoorwegen in Nederland, de tramwegen in Nederland, eenige Vereenigingen van Spoorweg personeel, Spoorweg-techniek, de Spoor- en Tramwegen in Ned.-Indië(met een kaart van het eiland Java) door J' Th. Gerlings, een over zicht van het jaar 181)6 door P. v. D., de loco motief (een gedicht) door Werner, enz. Dit boekje voor niet-leden a/1!.?verkrygbaar bevat ook voor leeken die belangstellen in de ontwikkeling van het spoorweg- en tramwegen hier en in Indiëveel wetenawaardigs. Rapport omtrent den toestand der opleiding van liet onderwijzend personeel in bewaarscholen. Uitgave Maatsch. tot N. v. 't A. Verkrijgbaar bij S. L. van Looy, Rokin 50, Amsterdam. Jaarlijksch Verslag over den toestand en de werkzaamheden van de Vereeniging tot verbetering van het Lot der Blinden in Nederland en zijne Koloniën, uitgebracht 26 Februari 18i(7, door H. J. LENDEIUSK, Algemeen Secretaris. Inhoud van Tijdschriften. Inhoud van Eigen Haard: De groote Manoeuvers, door Virginie Loveling I. Het landgoed Hohenheim, onder Apeldoorn, na 50 jaren, door X, met portret en afbeelding. De eerste algemeene werkstaking, naar het Duitsch van Dr. Biberfeld (slot). Een lijkverbranding op Lombok, met afbeeldingen. De Hollanders op Formosa, door J. F. L. de Balbian Verster, met afbeelding (slot). Het testament van den dynamietman. Ver scheidenheid. iiniiiuiniiiiiiii iiiiiiiniiiiiiii <D > Jhr. A. E v. Foreest. ' X K i? C s g 110110 D. Bleijkman*. u U 1 , 1 <<i 1 W. B. H. Meiners. 0 U 1 U 1/2 0 G fl O 0 4 3./3 l'/S ALLGAIEll-THOROLD-GAMBIET. Deze partij werd per telegraaf in Australiëge speeld, 't Is stellig de snelste correspondentiepartij die ooit plaats heeft gevonden, want 't spel nam niet meer dan 45 mm. in beslag'. Wij ontleenen de partij aan de door onzen landgenoot Biebenhaar voortretfelijk geredigeerde rubriek der Western Australian Mail.'' Wit. Zwart. H. J. Barnes J. Mouat (Wellington). (Duuedin). l C4 f 5 n''z d6 sterks e voort.» t' M ff zetting. a 14 ef 4 9 Pfcc3 R b± 3 P f 3 g5 10 B d3 B c3: f 4 H4 «4 11 bc3: P el: ^ l» v K lift 12 -°K S*> " 11 w P", T rti tl a» ff. ff f? ? i o Ji e» il» «l- 17: JA. l 71 i± D e2 B f» 7 i!4 do! 15 T f5:! T f5: 8 K f4: P 16 16 U gi: f T g-5 de4: is volgens Stei- Wit geeft mat in zetten. FBOM's GAMBIET, Consultatiepartij, gespeeld te Hastings. Wit. Zwart. H. E. Bird J. Gunsberg en en Dubell. C. D. Locock. l |"«t «S met Bird te Newcastle. o D ai f i' c:; 3 edö: K dC: 7 P d4 D kt f 4 P f3 go! 8 K dl g3! 't Eerst door Lasker 9 1)3J p h2: gespeeld, iu zijn match en je kwarten winnen.