De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 7 maart pagina 11

7 maart 1897 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

No. 1028 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. 11 snipperuren daar een vervolg op samen te stellen; hij moet goed op de hoogte zijn van dat familiegeknoei. Als motto moet hij deze woorden gekozen hebben uit Van Cttters' voorbericht: «Geen land is te vinden, wiens ^geschiedenis niet menig treurig voorbeeld «oplevert van ambtenaren, die om andere «redenen dan kunde en eerlijkheid aangesteld »en bevordeid zijn". Als tweede motto kan ik hem nog helpen aan een mooi citaat uit een oude beschouwing over He Oost Indische Compagnie (Verhandel, v/h Bataviaasch Ge nootschap. XII. 252): «Dikmaals worden jonge en onbedreven »menFchen, uit achting voor hunne familie, en »omdat zij aan drn eenen of anderen Groote «vermaagschapt of' aangehuwelijkt zijn, schie lijk over het paard gegooid, en hetgeen nog «erger is, maar in eene Residentie en gezag «gesteld tot spot en schande, ja! tot hartzeer »van oude en kundige dienaren, en wanneer »die doorn niet uit den voet wordt gelizt, is ?>er met reden te vreezen, dat de Maatschappij »daar indertijd wedergevoel van zal hebbei >' »en dit is eene ziekte, welke heiland verteert". Het is echter niet hierover dat ik u schrijven wou. Ik ben maar een eenvoudige schrijfkoelie aan het Rotterdamsch stadhuis, en de minister en Kern zullen het zelf wel het best ?weten. Maar het is mij bekend, dat u veel belang in verkiezingzaken pleegt te stellen en het is over de nieuwe kiezers hier ter stede, dat ik u eens wou inlichten. Me dunkt, u zult verbaasd gestaan hebben, toen u las dat er zich hier over de 6000 niet in de belasting ;aangeslagenen voor het kiesrecht hebben aan gemeld, tegen 3800 in Amsterdam. Uw be kende liefde voor het ongerept behoud onzer ?deugdelijke staatsinstellingen heeft u wellicht reeds doen vreezen, dat hier te Rotterdam, in de vermaarde oud-liberale veste, hetroode spook begint te dreigen. Rotterdam, waar de tnenschen zoo tevreden zijn, naar men zegt, ?omdat ze er zoo volop te eten hebben, naar men zegt; Rotterdam, dat altijd geslapen heeft, op politiek gebied wel te verstaan, want ?pp elk ander gebied zijn de Rotterdammers immers wakkerder dan wie ook , gaat het plotseling ontwaken ? Ik haast mij u daar omtrent gerust te stellen. Er zijn twee redenen voor dat groote cijfer van COOO. Ten eerste moet ik u opmerken, dat er hier veel minder fatsoenlijke menschen wonen dan in Amster dam; 't is hier haast allemaal volk. 't Is een stad van sjouwers en lossers en stokers en zulk slag. Dat blijKt ook al daaruit dat er hier betrekkelijk zooveel minder in de belasting zijn aangeslagen en zooveel meer oninbare posten zijn. Iemand van mijn stand verzinkt in Amsterdam in 't niet, maar hier ben ik een heele heer. Te uwent zouden ze bijvoor beeld aan mij niet gedacht hebben om zitting te nemen in een bureau tot inlichting der nienwe kiezers. Maar hier kom ik op een goeien dag nog in 't bestuur. Voorverleden week heb ik dan, op drin gende uitnoodiging van den secretaris der oud-liberale kiesvereeriiging, zitting gehouden in de Eleonorastraat. We hadden't erg druk, ?wat echter voornamelijk daaraan is toe te schrijven, dat de twee niet-kerkelijke kiesvereenigingen hier verkeerde namen hebben; de onze heet «Vooruitgang", de democratische heet »de Liberale Kiesvereeriiging Rotterdam". Daardoor kwamen de meeste werklui aan onze bureaux: ze waren voor de vooruitgang, zei den ze, en van al dat liberale moesten ze niks meer hebhen. Ik ben alleen maar bang dat ze later bij de verkiezingen aan de candidaten zullen merken, dat ze verkeerd zijn geweest en dat wij zoo 't werk vooreen and i gedaan hebben. Maar op dat bureau ben ik achter de tweede reden gekomen van de groote opkomst der aangifte kiezer alhier. Dat is de vrees voor 't katholicisme. In 1853, met de Aprilbeweging, was dat ook nergens zoo sterk als hier, en nu is 't dito dito. Ik weet niet hoe veel er binnenkwamen met: 't is hier ommers tegen de katholieken ? We zeiden maar ja, dat begrijpt u. Nu moet 't gezegd worden, <ie dominees werken hier hard. Ik hoor dat ze de deur platloopen bij bestuursleden van kiesvereenigingen, of die toch alsjeblieft willen zorgen dat er geen Roomschen in de Tweede Kamer kornen. Om openlijk tegen de katho lieke medeburgers te gaan staan preeken, dat vonden ze daarentegen niet heel fatsoenlijk in je eigen stad. Daarvoor hebben ze dominee Quast uit Utrecht laten komen ; de groote kerk was stampvol. Bij 't uitgaan hoorde men al iets mompelen van een beeldenstorm, rnaar daar is toch niets van gekomen, 't Is anders al bijna 331 jaar geleden, dat we dat gehad hebben. U kunt er op aan, zoodra daaromtrent iets nadere te berichten valt, kunt u op raij rekenen. Inmiddels met achting, Uw d w. J. J. K. L. BOL. P.S. Ik merk daar, dat Kern de spelling evengoed verandert als den klemtoon, waar hij 't noodig vindt. Hij schrijft Sewastópol voor Sebi'ntopol en onlangs stond er in de krant, dat de Grieksche bladen het bombar dement van Kreta noemen »een omgekeerd Nawariu". Ik zou wel eens willen weten wat 99 pCc. van de Rotterdammers daarachter zoeken zullen. Verder heb ik nog gezien dat hij de accenten op Kreta van Stielers atlas schijnt te halen, want ook daar heeft Chania er alleen eentje. Dit is me wel een beetje een ontnuchtering. Een nieuwe heilige? PAUS LEO XIII (lot Keiler Wilhelm IJ): »Het canoniseeren is mijn werk, vriend Wilhelm!"

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl