De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 7 maart pagina 4

7 maart 1897 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1028 Hij schreef onder anderen ongeveer: //Het verheust mij zeer dat het U aanvankelijk goed gaat, en het zal U goed blijven gaan, wanneer gij, nu gij het tijdstip zijt genaderd dat ge zelf onderwijst, de groote Duitsche meesters als Uw beste ouder wijzers blijft beschouwen. Van ben hebt gij het beste geleerd." Die bescheidenheid is welsprekend. Zijne leerlingen zullen hem voorzeker niet vergeten. VAN MlLLIOEN. BoeBMerswerï, De vereeniging Kunst toegepast op boek banden" die voor een paar weken haar eerste jaarverslag aan belangstellenden rondzond, heeft een nu met n Maart al gesloten tentoonstelling van oud en nieuw bindwerk in het stedelyk Museum alhier gehouden, waar ik toch nog wel even op wilde terugkomen. Het was een goede tentoonstelling, belangwek kend door de magnifieke specimens van oude boekbinderskunst die er waren, en zeer interes sant om te zien hoever eenige van onze meest vooruitstrevende hollandsche werklui het gebracht hebben. Zelfs hadden er uit het buitenland bekenden tian meegedaan om hier wat goeds te laten zien, maar al lag die groen-marokko band van CobdenSanderson nog zoo Iraai op een eereplaats, met nog zooveel handteekeningen en engelsche bij schriften er naast, ik kon het waarlijk niet zoo buitengewoon vinden, en wel aannemend dat de techniek van dezen veel gerenommeerden Engelschman veel ontwikkelder dan die van de holland sche vaklui is, zijn artistiek resultaat was daardoor nog niet heelemaal boven het hunne verheven. Een kennis van mij, die het ding van meer naderbij en in de hand gezien had, gaf hoog op van het schutblad, dat met een eenvoudige lijnverdeeling en een mooie dentelle, zeer fraai moest zijn, maar zooals die met goud versierde band er uitzag, kon het mij niet het toppunt van goeden smaak gelden. Een blik op de oude perkamentjes, die daar niet ver van lagen, wettigde deze mening zeer, want wat er ook beproefd wordt in welke richting van kunstnijveiheid dan ook, ook hier is wat de beginselen aangaat, niets nieuws onder de zon te maken, een verschil in toepassing blyft allén het terrein waar de vindingrijkheid van de tegenwoordigen zich op zal kunnen oefenen. De rykdom en zeldzame egaalheid in kleur en versiering, prachtig harmonieus in verdeeling en schakeering, van die oude perkamenten bandjes werd door Sanderson niet bereikt, en hier en daar kan men zijn compositie kaal en arm noemen. Van hollanders waren er werkelijk goede po gingen, niet alt\jd met den besten uitslag, maar dat zoo'n jonge vereeniging in eens alles goed zou welen en kunnen, mag bij de groote moeieJijkheid van het onderwerp noch geëischt, noch zelfs verwacht worden. Er waren van een Leidschen binder goed uitgevoerde dingen en ontwerpen van bijzondere opmerkelijkheid, en een Amster damsen vakgenoot had op aanwijzing van eenige aesthetici, mooi werk geleverd. Men zag allerlei van morgen. Doch op zekeren ochteiid was er onder de ad vertenties, die der zieke gewoonlijk eenige aflei ding bezorgden, eene die haar gedachten meer dan anders bezig hield eii een levendige woordenwis seling tusscheu moeder en dochter uitlokte. Ze luidde aldus : uHuwetijkiwanvrauy, Een jong menscli, gefortuneerd en van goede familie, wentcht in kennis te komen met eeii jong meisje, om, indien men elkaar liefhebbeu kau, eeu huwelijk aan te gaan. Hij vraagt geen rijkdom; hij verlangt enkel een lief gezichtje en een goed hart, dat hem boeien en hoop op een gelukkige toeitomst geven kan. Brie ven met portret te adresseeren E. L. IS, Poste Restante. //De schrijfster wordt verzocht twee dagen na het verzenden vau den bntf, dien zij met haar ware» naam onderteekeud moet hebben, zich tusschen 5 en G uur te bevinden iu het wachthuisje van de tram, Piazzu- del Dtiumn, Milaan en als herkeimingsteeken eeu klein Japaiisch waaiertje in de hand te houden." Lach mij nu niet uit. kind, maar doe wat ik je zeg. Schrijf een brief, dien ik je zal dieteereii, en sluit het portret vau je ia, dat voor twee jaar gemaakt is. 't Lijkt uog heel goed. En daii ga je twee dagen later naar het Domplein..." ver volgde de zieke, op etn toun als vreesde ze, dat haar weerspannige dochter opnieuw bezwaren ma ken zou. En zoo geschiedde. Maar de moeder bleef aan houden en ten slotte, na veel smeekingen en tra nen, triumfeerde zij. De brief werd gedicteerd eu geschreven, het portret er in gesloten, en toen liet meisje hem op de post brengen ging, werd het bleeiëe gelaat getint door een zacht rood, een kleurtje van hoop. Toch gleed met die brief in de brievenbus, en het portret was verstopt iu eeu lade, onder ver flenste Hutjes en verdroogde bloemen. Alles in het meisje, haar vrouwelijk gevoel, haar goede smaak, kwam op tegen eeu dergelijke handeling. Zij verzond een anderen brief, van dezen inhoud: pogingen tot innovaties, waarvan wij de besten rekenen die een versiering hadden aangebracht, zooveel mogelyk door de constructie van het boek aangegeven. Vooral daar waar van de bin dende draden ornamenten over het plat getrok ken waren, scheen my de bedoeling uitstekend, ofschoon de uitvoering werkelijk wel wat te wenschen overliet. Eenige geborduurde bandjes waren al mee van de meest constructieve en mooiste, en dan waren er zoowat de banden, die in druk op linnen, voor den groothandel bestemd, in de laatste j aren in Nederland zy'n uitgekomen. Zoo was voor ieder vakman en voor hem die belang stelt in het handwerk dezer tentoonstel ling tot een leering, te meer daar oude voor beelden naast de nieuwere pogingen gelegd waren, en ook hier aan de gulde spreuk : «Studeert op het oude »0pdat gij 't onthouden »En krachten menght winnen »0m 't nieuwe 't ontginnen" als het ware met der werd daad herinnerd. TH. MOLKEN HOEK. Een Jan van Mabuse. Het was werkelijk een exquis schilderijtje dat de firma Frederik Muller op deze tentoonstelling van haar alty'd zoo mooie veilingen, kijken liet. Ondanks de overschilderingen, die toch alleen maar aan het onderste deel, de drapeeringen en den achtergrond de oorspronkelijke verflaag gedekt hadden, zoodat men eenigszins aan een uitsnij ding uit een heele voorstelling zou zijn gaan denken. Het verwondert mij daarom zeer dat het slechts 710 guldens heeft opgebracht, en dan nog wel door een koopman voor die prijs is aangekocht. Had hier de een of andere vereeniging geen moeite mogen doen dit meesterstukje in een museum te doen overplaatsen ? TH. M. Konings subsidiën. Het heeft al voor betrekkelijk langen tijd in den j\tercure de France gestaan dat eigenlijk zulke dingen als subsidiën, enz., alleen maar en uit sluitend worden toegekend aan dezulken die het in geenen deele verdienen, en dat het wel lijkt of juist zoo'n onderstand van officieelen kant demoraliseerend en vernietigend voor iemands talenten werkt, zoodat, als gevolg, geen der ge subsidieerden, door het feit zelf, het ooit ver brengt. Ik ben niet de eenige die ook in Nederland van deze overtuiging is, zelfs heeft een spits voudige lang niet zonder consequentie gezegd dat door het feit een subsidie te krijgen, men toont het niet te verdienen. Opmerkelijk is het zeker dat van bijna geen der ondersteunden hier in Holland nog ooit iets meer dan duf-middelmatigs is voortgekomen, en een statistiek hiervan op te maken zou zeker een werk zijn dat zijn nut zou kunnen hebben. Een ding is vast, dat geen der op dit oogeriblik meest beteekenende jongeren zich zoozeer in de welwillendheid van een officieel ondersteuningsfonds heeft mogen verhengen, dat hij hierdoor is opgemerkt. En wij mogen hen hiermee waarschijnlijk geluk wenschen. Wij leven nu weer in deze periode, de konings subsidiën zijn weer, dank zij veel kennis en onpartijdigheid, aan de kundigsten (?) uitgereikt. Ja, die bollebozen daar in den Haag zijn weer aan de gang geweest, ik meen die jury die sinds menschen heugenis ieder jaar uitmaakt wie of nu eigenlijk een Rembrandt in den dop is. Dit jaar bieden zij aan het belangstellend publiek een negental toekomstige sterren aan, niet minder dan negen, die de spes-patriae zullen zijn waar het onze nationale kunst gelden moet, die eenmaal onzen ouden roem hoog zullen houden, tenzij ze, niet meer door een welwillende commissie van bij stand verzekerd, kwasten en pallet in de eene hoek werpen om winstgevender kantoorwerk te doen, in 't kort totdat zy »uit de kunst" gaan, zooals zij er nu zijn »tn" gehaald. Het zijn Jac. de Jong, Theo v. Doormaal, Linse, L. Boubaer, A. Roelofs, Addeckt, P. Sla ger Jr. en G. van Hove, en vooraan in de lange rij stapt de hooge Bernard de Hoog met een grooten flambard, en een copie naar Witkamp onder den arm, zes maal levensgroot. t>Chapeau.r, bas" voor zoo'n optocht, waarvan er maar twee zijn wier namen gelijkluidend klinken met leden van de bekwame commissie. Wij wenschen er die ofticieele heeren succes mee. Th. M. De Rose + Croix. Arsène Alexandre is natuurlijk slim genoeg om de nieuw aangekondigde expositie van de bende der Rose Croix die nu ongeveer geopend zal zijn, in den Figaro vrij sterk op de hak te nemen. Maar hij doet dat weer op zoo'n echte franschjournalistieke manier, dat bij ook zelf niet veel verstandiger dan deza >,saltim an jues" lijkt. Hij merkt zeer juist op dat door deze Société, die natuurlyk niets gemeen heeft met de echte Rozenkreisers uit het begin der zeventiende eeuw, Botticelli tot een coiffeur van vorige eeuwen, die een nieuw haarkapsel voor de dames uit gevonden zouden hebben, verlaagd is, en hij denkt al met schrik aan het half dozijn onbe kende Pavis de Chavannetjes die daar weer voor den dag zullen komen, maar is toch après tout zoo overtuigd van de deugd van geheime genootschappen voor de eerstkomende transfor matie van de Maatschappij, dat hij 't noodig vindt zijn artikel met een hoogst mysterieus »qui sait ?" te eindigen, zoodat men vragen zou of hij ook niet een tik van de molen beet heeft. Th. M. In Leiden is den len Maart de keuze-tentoon stelling van kunstnijverheid door de Vereeniging »Kunst toegepast op Boekbanden'' geopend. Zij blijft dit tot de 20ste. Wij hoopen hierop terug te komen. In Rotterdam heeft men in de Kunstkring een tentoonstelling van werken van G. II. Breitner j en Ed. Karsen gehouden, wat op zijn minst een j ongewone combinatie mag heeten. niiniHMfiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiftfiiiiiniiiB .iijiiiiiiiiimimliimiiMliniiiiimimiiiiiiiiMiiiiliMiliMMiuiimmmiiiimiiii Signore! //Op verlangen mijner moeder sclirijf ik u; Ik gehoorzaam haar omdat zij sedert jaren ziek is, en bovenal rust en kalmte behoeft. Door mij te verzetten tegen haar wil zou ik liaar toestand verergeren. Vergeef mij dat ik mijn portret hier niet insluit; ik kan het niet doen. Maar helaas, zult u mij in het tramhuisje zien verschijnen, op deu door u bepaalden tijd; nu ik er aan denk reeds, voel ik dat ik een kleur krijg vau schaamte ! Een waaiertje bezit ik niet; ook heb ik geen geld om er een te koopen. Iu plaats daarvan zal ik een bouquetje cyclamen iu de hand houden; dit kost slechts twee xi/Ui en zal mij de scliande bespareu van te worden her kend onder de arme stakkers, die met mij zich komen laten beKijkeu ! //\Vrat mijn naam betreft zeg ik u alleen, dat ik Luigia heet: mij arme vader heeft mij Luiginella laten doopen. Ik geloof dat mijn naam het eenige aantrekkelijke aau mij is. Ik beu volstrekt niet mooi; ik zie er zelfs niet lief uit! Vergeef mij hetgeen ik thans uit gehoorzaam heid aan mijne moeder gedaan heb, en als u mij gezien zult hebben, vergeet mij dan zoo gauw mogelijk, uit medelijden!" Twee dagen later liet Luiginella's moeder h;ire dochter de japou aantrekken die voor zon- en feestdagen gespaard bleef, en met zorg hot haar opmaken. Maar de daagsche hoed werd opgezet. Toen ze op liet punt stond de deur uit te gaan, riep de moeder : //Luigia ! Luister ecu?. Mijn goud horloge met gouden ketting ligt iu de kast; doe die aan." //Maar mama, de voer is immers gebroken !" //Dat doet er niet toe; 't is een sieraad,'t staat chic. Vergeet niet, kind, dat je vader advocaat was. We zijn niet al ons leven arm geweest !" Twee heetc tranen rolden over de bleeke, vermagtrde wangen. De dochter deed horloge en ketting aan. Eu je hebt toch eeu waaiertje r" vroeg de moeder. ./Ik zal er bij Ritnali even een koopeu voor ik Een Torsleli geschent, De beroemde kunstverzameling van wijlen Sir Richard Wallace te Londen, de grootste en schoonste, welke, sedert de dagen van Mazarin, in het bezit van een particulier persoon is gewoest, is bij testamentaire beschikking van de onlargs overleden Lady Wallace aan de Britsche natie vermaakt, onder voorwaarde, dat de regeering daarvoor in een centraal gedeelte van Londen een afzonderlijk museum zal laten bouwen. De grondslag voor deze verzameling werd ge legd door Lord Hertford, die zich in 1812 te Parijs in de Rue Lafitte metterwoon vestigde. Als helper bij zijne talrijke aankoopen van kunst producten diende hem een jonge man, die nooit anders dan :>Monsieur Ricbard" werd genoemd, en wiens familiebetrekkingen tot den Engelschen Lord een geheim zijn gebleven. Deze jonge man, de latere Sir Richard Wallace, erfde in ISTOde toen reeds hoogst belangrijke verzameling van zijn beschermer, en bracht baar een paar jaren later naar Londen over. De galerij-Wallace bevat een dozijn Murillo's en bijna evenveel Velasquez. De kostbaarste Murillo's zijn de »Aadbidding der herders" uit het Kapucijner-kioiister te Genua, welke Lord Hertford voor t' OdO kocht, en het schoone portret van den II. Thomas van Villanueva, in de tweede manier van den kunstenaar. Velasquez is het best vertegenwoordigd door de »Dame met den waaier'. Van de Vlamingen vindt men in deze collectie Rubens met zijn »regenboog-landiimiiiiiinimiiill op de bauk zitten ga onder dat bord," zei Luigia terwijl haar een rilling door de leden voer. »Je hebt toch wel geuoeg gold bij je : Hoeveel zou het kosten r" //(J, een paar xoli/i is wel genoeg." //Neem ten minste twee francs mee, Luigia." Eu ons eteu van middag !J. . . en vau avond . .. denkt u daar wel aau '?' /,Ik kan van avond m ij u ijs best eens missen, Luigia." Toe, moedertje, laat liet alles nu verder eens aau mij over eu agiteer u niet, zoo !" //Luigia . . . '/o had de deur reeds achter zich gesloten, maar kwam terstond in de kamer terug. //Geef mij nog eeu kus, kind, eu laat mij je uog eens goed bekijken. Wie weet of er vau dit oogenblik at' niet een betere toekomst voor je aanbreekt!" Mot een glimlach om de lippen voldeed het meisje aau deu wensch harer moeder, keerde zich naar alle kanten om, gaf haar nog eeu kus eu ver trok niet den moederlijkeu zegen ! /uodra zij weg was keek de zieke do armoedige kamer rond, vouwde de handen op de borst, sloot de oogeu, eu prevelde. Het was een mooie dag, een helderblauwe hemel en als gewoonlijk op dat uur was het Domp ciu vol leven en bewiging. Erg warm was het niet. Luigia had niet, langer dat gevoel alsof /.ij stikken zou, dat, ze thuis gehad had, toon ze zich moest, kleeden en uitgaan... op oen man. Haar eenvoudig toilet, het gouden liorlogekettiukjo, eu het bosje evciamen, alles te zamen stond haar goed en gaf aau 't geheele persoontje iets aantrekkelijks. Vlug stak '/.K l'huzn dd Dunn/ci over, steeds schuw om zich heen ziende als iemand die kwaad gaat doen; ze \vas wederom een en al zenuwachtige angst. U ! als ze dat tramhuisje maar niet, iu hoefde ! i), als die heer haar reeds in 't oog gekregeu had ! \Vaar was die bank 'r Waar was dat bord ': Bevend trad ze binnen, 't gezichtje bloedrood, te beschaamd bijna om de oogen op te slaan eu rond te kijken ! Als ze maar oj> die bank kon gaan zitten zonder dat, iemand het merkte! maar do bank, in de adver tentie genoemd, was reeds geheel bezet. Er was schap" en van Dyck met zijn prachtig portret van Philippe Le Roy en diens echtgenoote. Onder de Hollanders is Rembrandt vertegenwoordigd door een geheele reeks van stukken : »de barmhartige Sa maritaan", »de ondankbare dienstknecht", de portretten ten voeten uit van Suzanna Pelhcaen de echtgenoote van burgemeester Pellicaen, en van hare dochter, voorts portretten van den burgemeester zelven en van diens zoon Kasper; verder een eigen-portret van Rembrandt uit het jaar 1640 en een portret van Rembramlt's moeder uit het jaar 1G32. Van Frans Hals vind men een »Cavalier", het schilderij, dat zijn naam het eerst in ruimeren kring bekend maakte. Verder zijn er vijf Hobbema's, een Cuyp uit de collectie-Demidott', Metzu's beroemde «Slapend e jager", eenbinnenhus met talrijke figuren van O^ade (uit het jaar 1063), om van de talrijke grootheden van minderen rang niet te spreken. In de Fransche afileeling be vinden zich een aantal Watteau's, de prachtige versieringen van den trapwand, door Houcher voor Mad. de Pornpadour geschilderd, 22 Greuze's, y4 Decamps en 15 Meissoniers. Onder de Engel sche schilders zijn vooral Joshua Rpynolds in Gainsborough door een aantal meesterstukken vertegenwoordigd. De verzameling bevat verder prachtig oudSèvres, kostbare antieke meubelen, uurwerken, mails, miniaturen, snuifdoozen, zilveren bekers en bronzen statuetten. De waarde der gebeele verzameling is natuur lijk moeielijk te schatten; enkelen begroeten haar op pd. at. 3.0 0.000! "m""" ........ i" ......... i ..... ""'iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinimiiiiiiiiiiiiiiimniiiüi 40 cents per regel. inmmiimiiimmiiiniiiiniimimiiiiiinHiiiiiniiiiiiiiH ? y? Hoofcl-I>euót f^f^f ^ Dr. JAEGER'S ORIG. K. F. DEUSCIILE-BENGEB, Amsteidam, Knlxerstrao.t 157. Eenig specialiteit in deze artikelen in geheel Nederland. H. RAHR te Utrecht. Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. Muziekhandel, Amerikaansche Orgels. Ruime keuze in Huurpiano's. MEIJROOS & KALSHOVEN, Arnhem. Piano-, Orgel- en Muziekhandel.1 Ruime keuze in Huurpiano's. B K D K T':-» Goessche Zoute Beschuitjes. \ BERND. K1CHHOLTZ. Wed_ j GERBEK & ZOCvv. T . . , ,. Te Amsterdam bij Een flinke gebruikte platenkast wordt te koop gevraagd, aanbie dingen onder letter G B, met op gave der afmeting aan het bureau van dit blad. geen plaats meer voor haar. Er zaten verscheidene dames, allen druk zich \vaaiend met Japaiisclie waaiertjes. Eeno, vrij oud en erg maner, zat. allerlei grimassen te maken, quasi lieftallig. Een andere, met ton roode japon en een rood gezicht, sloeg zich aanhoudend niet- haai «aaienje legi n do borot eu gaapte elk mannelijk wezeu aan met oen breed jachendeu moud. Eeu derde was er; opzichtig ge schilderd eu gcblanket, niet eeu kwijnenden oog opslag eu senlimenteelen glimlach, en... < u nog velen zoo. Verder hopen er eenige jonge hr'-itjcs in en uit, die haar bekeken, weer naar buiten slenterden, cii samen praatten eu lachten. Maar Luigia zag niets ; ze had enkei oogen voor het pijnigende feit, dat er voor haar niet het kleinste hoekje was waar ze zou kunnen gaan zitten en voor nieuwsgierige blikken verborgen zij». Zoo stond ze daar dus, bevende, met «'loeiend gelaat, de oogcu gevestigd op het rjo.-jo evelanicn dal, ze in de hand hield. En /.oo zag haar Edoardo. Van deu dom sloeg net zes uur. Duizelig, ver suft half, ijlde ze legelrecht, zonder op of om zich hoen ie zien, als in een droom, naar iiuis t.:rug. 'Lt merkte zelfs niet dat ze gevolgd werd. Zo kou evenmin bare moeder vertellen hor die heer er uitzag, zelfs niet of hij tr geweest was. Een paar dagen later ontving Luigia een pakje aau haar adres, met haar naam voluit. Het was een prachtige waaier met eyclameii beschilderd. Tegen deu avond ziet de eenvoudige ziekekamer er thans veel vroolijkor uit, alsof een atmosfeer van geluk en vreugde alles vernieuwd on verfrischt heeft. Op het bloeke gelaat der zieke ligt oen uit drukking van rust eu vrede. Ginds, bij het raam iu het wegstervende daglieht, toekom u zich de om trokken al' vau twee iioofden als scliaduweii in ecu droomenlaud. Eu de moeder dommelt, zachtkens in, turend op die gelukkige verloofden, wetende dat haar stille bede verhoord is.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl