No. 1032 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. ongemakkelijk gebruikt. »Geen katje om zon der handschoenen aan te pakken," zou den wij zeggen. En dapper waren de Cretensen in de grijze oudheid zeer zeker; Xenophon spreekt in zijn Anabaxis met grooten lof over de goede diensten, hem door zijne Cretenser boogschutters bewezen. Rest de beschuldiging van »luie buiken." Denkelijk zijn de Cretensen ook in het eten en drinken en slapen helden geweest, zoo onge veer als Tacitus de oude Germanen afschildert. En laat ons niet vergeten, wat Vellejus Paterculus van diezelfde oude Germanen getuigt: »Dit volk is, hoewel degenen, die het niet kennen, het nauwelijks zullen gelooven, niet slechts buitengewoon wild (»kwade beesten" !), maar ook bij uitnemendheid listig; inderdaad een door de natuur voor het misleiden ge schapen ras." Of juist vorst Bismarck het resht had, den Cretensen de beschuldiging van Titus I. 12. naar het hoofd te werpen, zooals hij onlangs deed ? Zijn vijanden zijn zeker dadelijk bereid, de beide eerste qualificatiën op hem toe te passen. En zijn lijfmedicus zal als hij mag zeggen wat hij denkt zeker opmerken, dat de oude Germanen voor hunne stoute stukken, als de kruiken met mede of bier rondgingen, in den ijzeren Rijkskanselier, wiens «capaci teit" ook in stoffelijk opzicht onbegrensd scheen, een waardig navolger hebben gevonden. De verlieÉp in OostEnrijt Keizer Franz Joseph heeft den vorigen Maandag de zitting van het nieuwe Parlement geopend met eene troonrede, waarin gewezen werd op de eenstemmigheid der mogendheden tegenover de Oostersche quaestie en in zeer verzoenenden geest werd gesproken over de noodzakelijkheid van een compromis tusschen de beide deelen der Habsburgsche monarchie. Of de verzoenende geest, waarvan 's keizers rede getuigde, voor zoover zij de binnenlandsche politiek betrof, bij den Kijksraad weer klank zal vinden, is zeer te betwijfelen, want door de onlangs gehouden verkiezingen zijn alleen de uiterste partijen in het wetgevend lichaam versterkt. Door de in het vorige jaar aangenomen kieswet is het aantal kiezers in Oostenrijk van anderhalf millioen op vijf en een half millioen gebracht. Hoe belangrijk deze uit breiding ook moge zijn, aan het ideaal van een algemeen en gelijk kiesrecht heeft zij de Oostenrijksche staatsburgers niet veel nader gebracht. De wetgever heeft de vier bestaande ->curiën" die der groot-grondbezitters, der plattelandsdistricten, der steden en der Kamers van Koophandel onveranderd behouden, en er eenvoudig eene vijfde »curie" aan toegevoegd, in welke aan de proletariërs een plaatsje is ingeruimd. De vier eerstge noemde curiën, met anderhalf millioen kiezers, zenden 353 vertegenwoordigers naar het Parlement, de vijfde curie, met haar vier millioen kiezers, kan slechts 12 vertegen woordigers afvaardigen. Het »souvereine volk" moet zich dus voorloopig nog met een aalmoes tevreden stellen; de voorrechten dergeprivilegieerden blijven gehandhaafd tegenover, of juister gezegd, in strijd met het algemeene recht. Al heeft men dus zooveel mogelijk ge tracht, alles bij het oude te laten, in den UIIIIIIH iiiimimiiiiii HiMCHOEffl Naar liet Russixck VAX T. L. SCHTEPKINÜJ?KYPERNIK. Ik durf er om wedden, dat je weer iets ver geten liehti . . . Je hebt ook altijd wat op me aan te merken! En heb ik niet meestal gelijk P Maar ditmaal heb je 't nu toch eens mis, geloof ik. Laten we eens optellen. De schoentjes p (Een weinig zegevierend). Die ziju er ... DO zijden kousen? (Met, meer overmoed). Die ziju er. ? De bloemen? (Triomfantelijk). Die .heb ik ook. De handschoenen '{ Wera antwoordde niets. Eeu gamma van ver schillende gevoelens, als : schrik, spijtigheid, ver nederde hoogmoed, speelde zich af op haar ge zichtje; eindelijk stotterde ze heel zacht, met { neergeslagen wimpers: Xu ja, ik heb ze vergeten. De zusters stonden tegenover elkaar. De groote grijze oogeu van Daria lachten haar | toe met vriendelijken spot; het doukergeloktc j kopje van Wera boog zich nederig met, een half schuldige, half overmoedige uitdrukking. Toen na een kleine pauze, vervolgde ze heel onschuldig: 'k Zal er Zaitschik maar heen sturen! Arme Zaitschik, hij heeft uu al drie dagen lang niet anders gedaan dan boodschappen loopeu, sprak met eeu licht verwijt de jongere zuster. boezem der bestaande partijen heeft het ontbindingswerk snelle vorderingen gemaakt. Aan de nieuwe curie is zonder twijfel de verkiezing toe te schrijven van 14 sociaal democraten, welke in verbinding met enkele leden van de Poolsche partij een groep zulien vormen van meer dan twintig leden, en daardoor het recht hebben verkregen om voorstellen en motiën namens hunne fractie in te dienen en zich in de commissiën van rapporteurs vertegenwoordigd te zien. Te Weenen zijn de sociaal-democraten wel is waar door de anti semieten verslagen, maar zij brachten het daar toch tot 90,000 stem men, terwijl de meerderheid der anti-semieten slechts 30,000 stemmen bedroeg. Aanzienlijke verliezen zijn geleden dooi de Duitsch-liberalen, die vroeger eene zoo schitterende eerste rol hebben gespeeld; hun aantal daalde van 107 tot 70. Van het centraliseerend quasi-liberalisme dezer partij wendt de natie zich, óók in de oude curiën, meer en meer af, en van deze ontstemming profiteeren in de eerste plaats de anti-semie ten en de clericalen. Zoo als reeds uit de troonrede van den keizer blijkt, is het compromis met Hongarije de eerste zorg van de regeering. Zeker zul len de Jong-Czechen, die het van 37 tot G3 man daten hebben gebracht, niet dan door belang rijke concessiën men spreekt reeds van de kroning van Franz Joseph als koning van Bohème kunnen worden bewogen om hiertoe mede te werken. In elk geval zal graaf Badeni heel wat equilibristische toeren moeten verrichten, om eene meerderheid te verkrijgen, en vooral om haar te behouden. Sociale, aanqzl&qznfïzbw v <y iHiiiimiiiiHiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiimiiiiiiiiiniiiniiiinninnmiiiiiii De invoering der machine, »De Amsterdamsche diaman t-industrie zal modern ingericht zijn, of zal niet zijn;" schreef de heer Batavier de vorige week te dezer plaatse. Deze woorden kunnen wel als axioma worden aangenomen voor iedere nijver heid. Het moet een zeer beperkt, en eng gelocaliseerd bedrijf zijn, waar behoudzuchtige arbeiders en patroons de ontwikkeling der techniek straffeloos negeeren. Zelfs in Engeland komt zulk een uitzonderingstoestand nog voor. Maar de meer dan iemand anders met het arbeidsleven vertrouwde S. en B. Webb hebben dan ook slechts n vakvereeniging kunnen aanwijzen, die zich nog verzet legen de invoering der machine. Het zijn de 500 vervaardigers van manchet-knoopen te Birmingham; ieder lid dat direct of indirect gebruik maakt van machines, wordt bedreigd met een boete van 5 p. st. Zoo is het niet altoos geweest: in het begin dezer eeuw achtte het engelsche Parlement het noodig, de doodstraf te stellen op het slukslaan van machinerieën, en in 1810 werden o. a. te Nottingham zes arbeiders van de mutsen-induslrie, dezelfde waaruit in 18GO de eerste verzoeningsraad is voortgekomen, wegens dit misdrijf opgehangen. In 1811 nog schreef de redacteur van de Putter's Examiner, een in vloedrijk leider van de pottubakkersvereeuit;i:l!>HlM!:!iillllll)MlinlllMlllllllltlnltlllllllllllllllllllllllllllll][llllllllllllllll Ge gunt hem op die mauier ook iu 't, geheel geen rust. Wera vestigde de oogen op die liarer zuster, zich oprecht verbazende over het, vermoeden, als zou Zaitschik zich te veel kunnen vermoeien. 't Lijkt, meer da,n 't is, antwoordde ze, en voor morgen heb ik de handschoenen toch hoog uoodig. Maar denk je, dat, ik 'f, Zaitsehik niet kan vragen? 't Is tien uur, och hemel!.. Hier veranderde haar hulpeloos gezichtje in een van blijde verwachting. Zij vloog den binnentredende-u jongen oilicier tegemoet eu vroeg, hem aan de glinsterende knoopen van 't uniform vasthoudend: Zaiuka! Pieste jongen! ,1e moet dadelijk uaar mijn hauclschoeuenwiukel rijden. ,/Zaiuka" dacht er zelfs niet, aan, te protestee ren. Ilij draaide zicli op de hielen rond eu wilde vertrekken. \Vacht, even! waar wil ie uaat toe? Je weet immers niet eens, waar 't is! hield hem de altijd practische Daria staande. \\cra schaterde het uit, Ja waarlijk, luister goed, want 't is iteel ver, l ge zoudt kunnen verdwalen, Zaiuka ! (leef eens ! eeu potlood, dan zal ik 't je voorteekeneu. Na eenige minuten zaten alle drie aau de schrijf tafel en ontwierpen een teekening. waar de knap ste mau zelfs niet uit wij-, had kunnen worden. Zaiuka" ziju ware naam was Tul ja Zsitschefcki was sinds korten tijd tot ollicier be vorderd. Hij voelde zich bijzonder trotseh n op zijn uniform, en op ziju sterretjes en ziju jeugdig donker snorretje; maar dit, verhinderde niet, dar, hij zich van alles toch 't gelukkigst voelde, te midden der familie Siwolcky, bij wie hij als knaap zijn vrije dagen en vacanties kwam doorbrengen, zoo ook nu nog alle feestdagen. Hij hield n vau den strengen, breedgeschouderden overste met zijn dreigende wenkbrauwen, waarouder de goedhartigste oogen te voorschijn traden, de zachte, langzame Maria Petrowua met. haar mopshoud en llitcouuetje vlugzout, n de ging: De machines hebben de schuld; door haar is het zoover gekomen, dat de arbeider zich kleedt met lompen, en zoo goed als geen loon ontvangt... In mijn oogen zijn alle verbeteringen, die de strekking hebben, de behoefte aan menschelijke arbeidskracht te beperken, de moorddadigste vloek die de ar beidersbevolking kan treffen, en ik houd het voor den plicht van iederen pottebakker, en wel voor zijn heiligsten plicht, zich tegen de invoering van machines, in welken tak van zijn bedrijf ook, met alle hem ten dienste staande, wettelijke middelen te verzetten." Maar de Royal Commission on Labour, de Arbeidscommissie, die van 1891 '94 onder zoek deed naar de eischen en het streven der arbeidersorganisaties van het Vereenigde Koninkrijk, onderzocht de voorschriften en reglementen van honderden vakvereenigingen, en vond nergens meer een spoor van vijande lijkheid tegen nieuwe en betere arbeidsmethoden. Meermalen is daarentegen door de arbeiders zelf het voordeel, ook voor hen, van de machine erkend. Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht. Van de Amsterdamsche diamant bewerkers zal, indien zij hun belang begrijpen, geen tegenstand tegen de machine zijn te verwachten. De heer Polak, die de geschie denis van het Trade-Unionism kent, zou, indien hij dezen strijd ondernam, zichzelf de nederlaag moeten voorspellen. Niet dat, maar hoe de machine zal worden ingevoerd, is de kwestie. En ook daaromtrent geeft deengelsche geschiedenis belangrijke vingerwijzingen. Ge steld, de juweliers, hun sentimentaliteit ver getende, en aan hun belang indachtig, nemen de snijmachine in gebruik. Zal het onmid dellijk algemeen geschieden ? Voorshands mag ditworden betwijfeld. De oplossing ligt voor een groot deel in de hand der arbeiders. Volgen de handarbeiders een politiek die ten doel heeft met de machine-arbeiders te concurreeren, de politiek, in Engeland met »lowering thedyke", het doen dalen van den loonstandaard be stempeld, dan zal de machine weldra in het geheele vak zijn ingevoerd. Want zoo laag kan een arbeider zijn levensstandaard niet stellen, of' de machine is hem in snelheid en goedkoopte van werk nog de baas. Terwijl dus de machine ongestoord haar gang gaat, geraakt de handarbeider in verval. De terugslag hier van doet zich onmiddellijk opzijn werk gevoe len, en de handenarbeid geraakt in discrediet. Hij verliest het karakteristieke, verzorgde, dat een deel van het publiek als eisch blijft stellen, en dat dus een geregelde vraag onderhoudt, ook na de invoering der machine, zoo het zich op het oude peil blijft handhaven. De schoe nen- en de papierindustrie, ook een enkele branche der katoenspinnerij in Engeland be wijzen, hoe het mogelijk is, een bloeienden handenarbeid naast een bloeienden fabrieks arbeid in dezelfde nijverheid te onderhouden. Onafwijsbare voorwaarde daartoe is van het oogenblik der invoering van de machine af: handhaving van het loon van het oogenblik als mininmm-eisch. In de jaren van '00?'70 is de machine in de engelsche papiermolens een macht van beteekenis geworden. De han denarbeid heeft zich daarnaast uitnemend weten te handhaven, iln de papierfabrikatie is nooit een loonsverlaging geweest'1, ver klaarde de secretaris der vakvereeniging in 1874; «tusschen 1KN en Is72 vallen drie of niiiiiitiMimtiiuint verstandige, altijd goed gehumeurde Daria: doch 't liefst van allen mocht hij toch zijn vroeger speelkameraad]*;, zijn helpstertje in allo kattekwaad, Wen, met haar hetooverend gezichtje, een bijna zuidelijk type, twee lange vlechten op den rug hangend, groote gouden ringen in de ooreu en strenge oogen. Wat kon ze hem coinmandeeren! Ilij zou eerder zijn generaal ongehoorzaam benben kunnen zijn, dan deze achttienjarige Wera. En zie, de laatste twee drie dagen vóór de feest dagen, had hij niet anders gedaiu dan vliegen vau 't eene eind van Petersburg naar 't andere. Eu nu, dat hij gemeend had te kunnen uitblazen eu rusten in huu gezellig kamertje, na eerst te hebben ^uitgepakt," d. \v. z. aan de zusters 1e hebben afgedragen een heel transport prullen voor den kerstboom, moest hij weer rechtsomkeert naai de Basiliusstraat. liet boudoirtje der zusjes was waarlijk lief en bchagvlijk ; met de lijm: mcubeltjes, de rose lam pen, de massa waaiers, portretten en bonbons ja, vooral de bonbons, die vertegenwoordigd vi aren 111 allerlei schaaltjes, ornamcnlj -s, iionbonnieres, tot zelfs op de schrijftafel toe. Men kou daaruit opmaken, dat er nog wel eens aan geschreven werd, zooals uituoodigingcn, felicitatickaartcn en af en toe eeu brief aan een vriendin ; wat zou er nog meer te schrijven zijn? Jlet datrelijksch leven der J>>i;ge meisjes concentreerde zich te huis om (kuzemlerlei onbeduidende genoegens en verdrietelijkheidjes van huiselijker! aard. Papa was 't cen trum vau alles: allen leefden voor hem, maar iiij voor hen en zoo voelden ze zich allen gelukkig. Tol ja werd bijna als lid der familie beschouwd; de overste was zijn voogd geweest en ouder gewoonte noemde hij hem en ziju vrouw, oom en tante. Tegen de meisjes was hij opgehouden jij" te zeggen, toen ze iu de lange japonnen waren ge komen en zulks niet op verzoek, maar uit eisreii verkiezing. Hij meende niet meer van jij" te mogen spreken tegen \\ era. Doch zij stoorden zich daar in 't minst niet aan en bleven hem vier loonsverhoogingen aan te wijzen; in '72 werd een verhooging van C pence per dagen voor alle arbeiders zonder onderscheid door de ondernemers toegestaan, zoodat een rsteklasse-arbeider in de graafschap Kent thans G;','I-J sh. verdient, tegen 47/ia sh. in 1840;'' aldus de voorzitter van den Patroonshond. Is het mogelijk, dat ook bij de diamant industrie een dergelijk verschijnsel zich voor doet ? Het artikel is er een van weelde en mode, de best bewerkte soorten kunnen dus zonder bezwaar van zeer lioogen prijs zijn. Zal ook hier blijken, wat overal blijkt, dat de machine, bij de vele voordeelen die zij heeft, toch hierin bij den handenarbeid nood zakelijk ten achteren blijft, dat zij geen bij uitstek volmaakt, vlekkeloos werk kan leveren? Zoo ja, dan is de voorwaarde bekend, die voor de handhaving van den handenarbeid niet mag worden inden wind geslagen : hand having van den levensstandaard van den han denarbeid. Doch indien de machine-arbeid den han denarbeid geheel zou verdringen, toch blijft de loonkwestie altijd een zeer belangrijke. Wat zal de arbeider, na invoering der machine, rechtens verdienen ? IQ de engelsche katoen spinnerij is dit bijna geen vraag meer. Tel kens bij de invoering vau een nieuwe machine of een gedeeltelijke vernieuwing, komen de vertegenwoordigers van arbeiders en directie bijeen, en veranderen in de gecompliceerde loontarieven, zooveel als de wijziging der techniek noodig maakt. Grondslag blijft het bestaande loon. Wil men loonsverhooging of loonsverlaging, dit is een verlangen apart, en wordt apart behandeld. Er zijn echter tal van industrieën, ook in Engeland, waar de overeenstemming zóó ge makkelijk niet wordt verkregen, en daar komt het hemelsbreed verschil in zienswijze tusschen arbeider en patroon scherp in het licht. Menig maal eischen de arbeiders, uitgaand van het beginsel, dat alle winst die de fabrikant maakt door de nieuwe machine, welke hij immers niet heeft uitgevonden, hun zal ten deel vallen. De fabrikant daarentegen wil maar al te dikwijls geen rekening houden met de ver hoogde inspanning en aandacht, door de machine vereischt, en zegt: indien slechts geen loonsverlaging haar gevolg is, hebben de arbeiders over de methode van werken en de veranderingen daarin gebracht, geen recht van spreken. Onophoudelijk zijn twis ten, zelfs langdurige werkstakingen voorge komen, waarbij een dergelijk principieel on derscheid het voornaamste punt in kwestie was. Dikwijls is er een ware obstructie gevoerd door de arbeiders, waardoor alle winst van de machine werd onmogelijk gemaakt. Vijf minuten lang werken met full speed, dan de machine doen stilstaan, om na te zien, of alles nog wel in orde is, vervolgens de werkplaats atloopen om een oliekannetje of schroeven draaier te zoeken, en ten slotte verklaren, dat de machine eigenlijk tot niets nut is deze taktiek heeft naenigen patroon tot het uiterste verbitterd. Is dus uitgemaakt, dat de machine moet worden ingevoerd, dan wordt de vraag, hoc dit zal geschieden, voor patroons en arbeiders een levensvraag. Iu dit geval is zij gecom pliceerd door de omstandigheid, dat de pro ductie beperkt wordt door den ring der mijn llliniltllllMMtllllltlMIIIIMmiMIIIHIIIimmillllMMIItltlllllllMIIIMIMIlllllMllt toegang verleeneu tot de kinderkamer''. De slaap kamer der zusters werd nog altijd de kinderkamer genoemd; eu waarlijk de twee smalle witte ledi kanten eu een groote eenvoudige tafel, bedekt met beduimelde boeken en kleinigh 'den gaven haar ook 't aanzien eener kinderkamer. In eeu der hoeken stond een bree.de ouderwetsclie eauapé, groot genoeg voor drie; niet weinig bal zij dan ook vroeger jaren bezoek gehad van drie paar kindervoeten, vroohjk bombardeerende op haar ledereu bekleeding. Maar uu was zij ongemerkt opgetreden als vriendin der zusjes, welke haar hare geheimen biechtten eu meedeelden al haar plannen eu fauta^hëii. \\anneer Zaitschik" tot haar werd toegelaten, zoo kwam aan 't gelach schier geen eiude: hij vertelde li'iar vau de soldaten, de instructeurs, de manoeuvres en heel vreemd weer klonken in de stilte der kinderkamer, de woord :n : ?.?Hoofdwacht... exercitieterreiu... op schouder!... Een . .. twee ... af! . . .'' De wanden der kinderkamer waren bedekt met plankeu van den vloer tot den zolder; daarop stonden iu lange rijen de boeken van Daria eu lagen verward dooreen, die vau Wera. Deze hield van lezen. Overal sleepte ze de boeken mee; in dien ge ergens een geopend boek zaagt, vergezeld | vau een zakdoek eu een ledig suoepiakje, beteekende dit, dat, Wera hier gezeten hnd. Indien ze van de lectuur een poos genoeg had, kwam de piano aan de beurt. Zij leerde zingen en s! u let rde met grooten ijver. Iu 't publiek durlde ze niet ? optreden: ze had een idee iixe dat ze dadelijk zou worden afgeleid door een hoed vau de een, eeu i jap'in van de ander. Geen dag ging er echter voorbii, dat niet n liedje haar kecltje ontvlood. Ook al haar vreugden, al haar verdrietelijkheidjes j vertrouwde ze de piano en de volle klanken, bcj heerscht door hare krachtige vingers, gaven haai de verzekering dat ze begrepen werd. Tusscheu de tallooze muziekboeken, verspreid ' O]) piano eu tagère, is het haar, alsof ze zich be vindt te midden vau verschillende menscheu : in tieme vrienden, goede bekenden, lieden die 't haar