DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1035 haar benauwdheid even we hebben beide plezier van ons werk gehad, niet waar ? Nu heb ik niets meer intebrengen. 'k Zit als een stokoude vrouw in mekaar; die benauwdheid, die benauwdheid !Uch, vriend ? 'k heb al zoo lang gehoopt dat 't niet lang meer duren zou maar 'k ben taaier dan 'k dacht, 'n mensch kan veel uithouden. «fs^ KMV' Mijn familie, mijn vrienden, het Nederl. Tooneel, de Tooneelschool, allemaal zijn ze heel lief voor me de belangstelling, die ze voor me toonen is groot. Mvjn kinderen verplegen me met voorbeeldige toewij ding, maar se hebben zelf hun werk en moeten telkens er uit. Marie (mevr. van Westerhoven) gaat straks weer, op reisf naar Utrecht, en de jongens (haar kleinzoons) moeten ook aan hun bezigheid. Ik heb nu wel een Liefdesuster die me helpt, maar ik ben toch maar besloten om naar de Ziekenverpleging te gaan. Dddr ben ik niemand tot last en daar zal ik hoop ik kalm mijn einde halen want zij glirnlachtte droevig: je zult me niet meer op de planken zien. Mevrouw Stoetz wordt geschrapt van het Tableau de la troitpe. ... Toen stak zij mij de hand toe, een bevende, vermagerde hand en vroeg: tZul je nog eens aan zuster Aafje 1) denken ? Oud zegene u met de uwen; je hebt me fieel veel genoegen gedaan, dat je me nog eens hebt opgezocht". En zóó is dan haar wensch vervuld. Mevrouw Stoetz is, zonder iemand tot last te zijn, van het wereldtooneel afgetreden, maar in haar heeft ons tooneel een der weinige, waarlyke artisten ver loren, waarop het nog trotsch mocht zyn. Mevrouw Christ. Stoetz was een tooneelspeelster, die, wars van alle effectbejag, in welke rol zy ook optrad, natuurlijk en waar wilde zijn. Haar opvatting was altijd eenvoudig, ongekun steld en goed. Zy wist te scheppen, een rol te maken tot wat die wezen moest. Haar groote natuurlijkheid was haar groote verdierste. Geen dramatische heldin, geen koningin, hebben we aan haar verloren, maar wel, de innig-ware burger-figuur, de goedige, doch bijdehande vrouw nit het volk, maar ook de gemoedelijke, de MIIMMmifMIMIHlIIMIIIMimiimilUIII hulpvaardig man was, die zich dadelijk bereid verklaarde, juffrouw Herbault in het opsporen yan meneer Bonvalet behulpzaam te zijn. Hij kende hem niet, maar toen hij gehoord had, wat by deed, dat hij getrouwd was en twee kinderen had, zei hij tot juffrouw Herbault: «Stel u maar gerust, juffrouw, er is hier een groot modemagazijn, dat voor Bordeaux precies hetzelfde is als het Louvre voor Parijs. Ik weet zeker, dat we daar het adres van mevrouw Bonvalet zullen vinden en, nietwaar voegde hrj er op schertsender toon bij als u weet, waar mevrouw woont, zult u zeker niet lang meer hoeven te zoeken, waar meneer zich ophoudt." Men ging naar den winkel, wendde zich tot een der bedienden, om te vragen, of deze zoo beleefd zou willen zijn, het adres van meneer Bonvalet op te geven (indien dit te minste daar bekend was) en ja na eenig zoeken, las de bediende : «Mevrouw Bonvalet, Rue Lambert 19." «Rue Lambert!" riep juffrouw Herbault plot seling uit, «juist, dat is het, het heeft me aldoor op de lippen gelegen, ik wist wel dat het een bekende naam was en dacht daarom steeds over »Durand ... of Martin." Onder allerlei dankbetuigingen, verliet juffrouw Herbault den winkel, nam op straat afscheid van den onbekende, die haar zulk een onuitsprekelijk grooten dtenst had bewezen en spoedde zich met luchtigen tred en stralende blikken naar de rue Lambert. Nog eens weer stak ze de place Gambetta over, liep vervolgens de rue Dauphine door, sloeg toen rechts af... ja, d;i;ir moest ze zijn. Ze herkende de straat, het huis, den tuin, het met klimop begroeide prieeltje en den grooten kastanjeboom. Eindelijk! Ze schelde. Een dienstmeisje deed open. »Is mevrouw Bonvalet thuis?" vroeg juffrouw Herbault. Het meisje zette groote oogen op. «Mevrouw Bonvalet? die woont hier niet." Juffrouw Herbault schrikte: «Wat zegt u ? ... Och, maar dat moet bepaald tèere fijngevoelige type, die door een enkele nuanceering van haar stem, door een zachter aanslaan van haar register, een traan, kon doen opwellen in 't oog van den toehoorder, een brok kon brengen in zijn keel. Mevrouw Stoetz wist te treffen, door haar eenvoud maar ook te doen lachen door haar leuke-komische zeggingskracht. Een aardigheid door haar gezegd kwam altijd volkomen tot haar recht. Nog hoor ik haar zeggen tegen een harer leer lingen, een jonge actrice, op een repetitie: Vrouwtje-lief je begrijpt geen steek van je rol, je bent nu niets meer dan een papegaai, die napraat wat hem wordt voorgelegd. Denk vóór je spreekt. Stel je in de plaats van 't persoontje dat je voorstellen moet. Je moet je eigen-ik af schudden, je moet in de persoon, die je weergeven wil, inkruipen, als 't ware Och neen! Och neen! je doet het hensch niet goed, geef mi/j je karakter van Pieternel,haar Nieuwjaarswensch uitte. En nu is mevrouw Christine Stoetz voor goed heengegaan haar naam zal van het Tableau de la troupe geschrapt worden maar haar her innering zal bij ons, haar vereerders, blijven voortleven en wij zullen aan de onzen zeggen: Mevrouw Stoetz was een artiste, een fijn gevoe lende, goed opmerkende en voortreffelijk weer gevende, in alles ware, natuurlijke kunstenares. Mevr. titoetz als de npnehrown in Zooals de ouden zomjcn." Meer. Xloctz nis Jans Hink in ,,Gewichtige Duijen." Een rol van minder beteekenis werd in haar handen dikwijls een succes. Zij wist van een kleinigheid iets groots te maken, door haar opvatting, door haar kunst om relief te geven aan wat zij te zeggen had. De Tooneelschool verliest in haar een goede leermeesteres, een der zeldzamen, die er waarlijk slag van hebben om 't geen zij weten aan anderen mede te deelen. Zij had de gave om den leerlingen duidelijk te maken, wat ze te doen hadden, wat ze begrijpen moesten. een vergissing zijn, meisje ... het kan niet anders wezen dan hier, ik zie het aan het huis, aan den tuin, den kastanjeboom, aan alles ... En bovendiea, de bediende uit het groote modemagazijn heeft me nog daareven hierheen verwezen." Het meisje had haar al dien tijd met een domme uitdrukking in de groote oogen staan aanstaren. Eensklaps echter zei ze: »Ja, ziet u, vroeger heeft mevrouw Bonvalet hier wel gewoond, maar de familie is verhuisd en toen z\jn wij hier komen wonen, dat zal nu zoowat een jaar geleden zijd." >0, zoo en weet u ook, waar ze nu woont?" «Neen, juffrouw!" sZou mevrouw hier 't ook soms weten?" «Mevrouw is uit . . ." »Dat spijt me !" »Wil ik het eens aan mijnheer vragen." »Als u zoo goed zou willen zijn, heel gi'aag ." Het meisje ging naar boven. Geheel terneer geslagen door dezen nieuwen tegenspoed, maar toch altijd nog hopend, zoo aanstonds het goede adres van Paul te vernemen, ging juffrouw Her bault even op de trap zitten, luisterend naar hetgeen er boven op het portaal gesproken werd. «Wat is dat toch?" «Och, meneer, daar is een dame, die vraagt, of u het adres van mevrouw Bonvalet ook weet?" Het antwoord klonk juffrouw Herbault als een donderslag in de ooren. »Zeg aan die dame, dat de familie Bonvalet niet meer in Bordeaux woont, maar verleden jaar naar Toulouse verhuisd is." »Naar Toulouse !" snikte juffrouw Herbault, »en daar kom ik pas vandaan! . .." Arme juffrouw Herbault ! Ze is teruggekeerd in haar Normandisch dorpje, tusschen de Seine en de weiden. En in afwachting dat zij te een of anderer tijd nog eens een nieuw «voorwendsel" zal mogen vinden, is zij weer beginnen op te sparen »om meneer Darcy een volicre te laten maken." boekje eens hier; luister! nu zal ik het je n'n'irzcggen praat me in Gods naam dan mum' nu als een lorre, dan bederf je den boel tenminste niet, maar morgen zullen we sttmen je rolletje eens be praten. . . en duidelijker moet je weken, croiuctje, je slikt de woorden te red in. Mama geeft je loeit eten genoeg, hé? Duidelijk praten-, vóór inden mond articiileeren, dat is uoodig, anders rerstaat niemand je. Hel publiek heeft, in de eerste jilaats, rechi op de beleefdheid, dat je het tenminste laat Itooren wat je Ie zeggen hebt. Of je 't goed zegt kan Itel dikirijl-i, goddank! niet beoordeelcn, anders ,:n//'t er sleclit voor jelui uit; onthoud dat nu, won tri je .' «Vrouwtje", was de gemeenzame vriendelijke naam. waarmede zij haar leerlingen 't liefst aan sprak; zij kon het zoo hartelijk zeggen maar als moeder Stoetz eens wat wit haar humeur was, iets dat ook wel eens voor kwam, zei ze: «juftie" of »juf". Duidelijkheid in dictie was een der groote deugden van de actrice, Mevr. Stoetz, Als zy fluisterde, verstond men haar overal in den schouw burg, als zij een traan in haar stem lei, deed zij mede-weenen ; als zij lachte, moest men nufilachen. Haar veelzijdigheid in 't burgerlijk tooneel spel, heeft zij bewezen door tal van créatiën. Schoonmoeders in alle mogelijke variüteiten, trouwe dienstboden, vrome kwezelende of dwaze oude juffrouwen, gaf zij bij do/ijnen maar ook fijne typen, diepgevoelige rollen heeft zij legio geschapen. Mevrouw Stoetz had voor elke rol, die zij speelde, hart en toewijding; zij leerde prompt en had een hekel aan »hengeleii'", d. w. z. op den souffleur spelen Vrouwtje oïknaajiie! kon zij. op den souffleur wijzend, tot haar leerlingen zeggen, die man di'u'ir, is jelui grootste vriend, maar nok je grootste vijand; hij helft je roor een oogenblik uil ilcn brand, maar Inj maakt je zorifcloos. Je moet je altijd verbeelden dut hij er niet zit. Ijccren, leeren .' moet je zóó leeren, dat je dien man daar niet meer reien kunt. Wij hebben Mevrouw Stoetz bewonderd als vrouw van Ommeren in Schimmels «Zege na strijd", als de type van diep gevoel; wij heb ben om haar geglimlacht in de rol van Jans Kink, de kranige Marketenster, en als de leuke appelvrouw in »Zoo de (-uden zongen" mnar een schaterlach deed zij bij ons opgaan als zij in Let Met haar is een der steunpilaren van onze Tooneelspeelkunst gevallen en hare plaats zal ledig blijven. JI-STVS VAN MAURIK. 1) Zuster Aafje uit het blijspel Fijne Beschuiten. immuun i nnmnmtniiiMiiiininiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiniiiiuiiiiiiiiiM 40 cents per regel. 1 IMIIIII imimi mini iriiiiiini iiiimiiiiiiiiinmii TRAUE MARK. MARTEIL'S COGNAC, Dit beroemde merk is verkrijg baar bij alle soliede Wijnhandelaars en bij de representanten MOOPiVl f,,\ W«S? BRUIMIER, te Amsterdam. Prjjza vanaf ? 2.50 H. BAHRteUtrecht Pianofabriek. Binnen- en Buitenl. MuziekhandeL Amerikaansene Orgels. Euime keuze in Huurpiano's. MEIJRQOS & KALSHOVEN, Arnhem. Piano-, Orgel- en MuziekhandeL Suime keuze in Hturpiano's.