Historisch Archief 1877-1940
No 1038
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Ideeën m Mtatnli.
79. Ik heb 'n modiste gekend die 'n onna
tuurlijk kindje had. «Onnatuurlijk" zeg ik voor
de eer van m'n modiste die gehuwd was. Ik zal
u straks den naam van den vader zeggen.
De goede vrouw had haar kindje zeer lief,
en kleedde 't zoo smaakvol ze kon. Een lintje
hier, een lintje daar. Soms eenvoudig, dan weer
bont. 't Was der moeder eenig genot zich bezig
te houden met den opschik van haar kind.
En wie 'r soms zeggen mocht: die kleur is te
rood, of te geel, of te flets ... die rand te breed,
die sluier te dicht, dat gaas te ijl... wie 'r
mocht klagen over gebrek aan smaak of gebrek
aan bekwaamheid... niemand dacht er aan, de
zorgvuldige moeder te beschuldigen van gebrek
aan, liefde voor haar kind.
Die moeder heette Parabel.
Poiètes heette de vader.
En WAARHEID was de naam van 't kindje dat
de moeder zoo gaarne aankleedde.
8O. Eens liet ze 'r kind zien, en vraagde
met de oogen:
Hoe vind ge m'n kind, m'n schat, m'n alles ?
Zie eens die kleur!
Dat gele streepjen is aardig.
Geel ... die wangen geel ? 't Is rose ! Geel?
Ik sprak van 't jurkje.
Andermaal liet ze 'r kind zien, en vraagde
met de oogen:
Hoe vindt ge m'n kind, m'n schat, m'n alles ?
Prachtig: nietwaar? Zie hoe blank ... en hoe
rood ... en gemarmerd!
Daar is te veel styfsel in.
Styfsel in de armpjes van m'n kind V
Ik sprak van 't jurkje.
Weder liet de zorgvuldige moeder haar kind
zien, en vraagde met de oogen:
Hoe vindt ge m'n kind, m'n schat, m'n alles?
Zie die vormen ... die ronding ... die lijnen !
Te kort van lijf.
Mijn kind te kort van lijf?
Ik sprak van 't jurkje.
Toen werd de moeder verdrietig. Het bedroefde
haar dat men het kind niet zag.
Wel tooide ze gaarne haar lieveling, maar 't
smartte haar dat die tooi belette het kind te zien.
81. Smart maakt onbillijk. Parabel werd
boos op Poiètes, die 't niet helpen kon.
Ze scheidde van tafel en bed, en nam haar
meisjesnaam aan: Ameléia. Ze scheurde der
kleine 't valsche jurkjen af, dat de aandacht
wegstal. Daarop toonde ze 'r kind aan vele
menschen, en vraagde met de oogen:
Hoe vindt ge m'n kind, m'n schat, m'n alles?
Een der velen zeide :
Indecent.
De anderen zeiden niets. Zij hadden de vraag
van de moeder niet verstaan, en zagen 't kind
niet. Dit bedroefde Ameléia. Ze verzoende zich
met Poiètes, die 't graag deed. En ze noemde
zich Parabel als vroeger, en tooide haar kind
als tevoren.
Ach, riep ze, dan ziet men toch het jurkjen,
en die lieve strookjes, en die linten! Misschien
zal men in 't eind letten op m'n kind, en 't
schooner vinden dan z'n tooi.
The lllustrated London Nev:s, (April 17, 181)7).
In de rubriek Anecdotal Europe schryft »the
author of an Englishman in Paris," dat by ge
legenheid van een bezoek by Renan deze tot hem
zou gezegd hebben:
7de Jaargang. l G Mei 1897.
Redacteur : Rui). J. LOMAK.
Adres : Stonehaven Streatham Londen S. W.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
NiiliiiiiiimiiiliiiiiimiiiiMitmumiiiiiiiiiMimmiii
CORRESPONDENTIE.
Eva Jr. Stand van den tweezet als volgt : Wit
K g7, D b8, P e7, b5, d3, f6 en h4. Zwart K e6. Wij
zullen u de courant toezenden met de beoordeelingen.
X. te A. Verzoeke beleefd Weekbladen van 20 en
27 Dec. 1896 te zenden aan Lee Windle, Esq.
Winnemucca, Nevada U. S. A. en dat van a. s. /ondag
aan Herrn K. Kondelik, Hotel Cheval Noir, Prag.
TWEEDE NAT. CORRESP.WEDSTRIJD.
Negen-en-vijftigste zet van AVit.
Groep F 3. K d3.
8. K g2.
In partij A 7 weder niets ontvangen.
W. F. te 8. Zou het u niet mogelijk zyn in par
ticuliere correspondentie een paar zetten per week
te doen en mij vóór Woensdag op te geven wat er
gespeeld is? De aanvang van den strijd der
groepwinners wacht slechts op den afloop van uwe beide
partijen en partij A 7. Dit zon den geheelen wed
strijd bespoedigen.
J. J. 8.
Now let me teil you a story. There was once
a milliner who had a lovely little daughter. The
mother's name was Parabolé, the father's Poiètes.
The little girl was called Truth. Parabolédoated
on little Truth, and was always dressing her to
the best advantage. One day she showed her to
some friends. 'These yellow spots are very pretty,'
the said.' Yellow!' sreamed Parabolé, my child's
cheeks are not yellow; they are pink.' 'We are
not talking of the child's cheeks ; we are alluding
to her frock,' was the answer.
On a second occasion the neighbours, on catching
sight of little Truth, said : Too stiff too rnucb
staren. Paraboléscreamed again : »Starch in the
arms of my daaghter!" »We were not talking
about her arms, we were talking about her frock".
After a dozen or so of similar contretemps,
Paraboléstripped Truth of all her flnery, quarelled
with Poictes, and resumed her maiden name,
Ameléia, which, as you know, means carelessness.
Then she showed little Truth as Nature made
her. There were about a dozen neighbours. One
of them said »Indecent", the other eleven said
nothing at all, and turned their faces away. Then
Ameléia made it up with Poiètes, and dressed
Truth more beautifully rhan ever. But she did
not consult the neighbours again.
Tot zoover het verhaal van »Henan". The author
of »an Englishman in Paris" voegt daaraan dit toe :
The story, much more amplified, forms the
preface of my first book, which has been out of
print tbr many years. I thought I might repeat
it here.
Kedacte/ir! De eerste bundel van Mul
tatuli's Ideën is verschenen in 1 8U1. Kan wellicht
een der lezers van uw blad mij mededeelen of
het eerste boek van »the author of an English
man in Paris," wiens naam mij ontgaan is, vroeger
of later is uitgekomen ? Daarmee toch hangt de
oplossing van dit letterkundig raadsel ten nauwste
samen.
Hoogachtend,
Leiden. Uw dw.,
P. H. D.UISTK.
MMiiiimiiiiiiiiiiiMtifttiiittiitiiiinuiiiii
Boefc en Tijdschrift,
De meening van een Fransch litterator over
den »Dichter der Deutschen'' is steeds merk
waardig. In de Reme des den.f IMondes schrijft
Edouard Rod weer een essai over Goethe, spe
ciaal behandelend »Die Wahlverwandtschaften."
Goethe paste met dat boek de mechanistische
beschouwing van den mensch toe in den roman
en wekte daardoor niet weinig schrik bij de toen
malige lezers, die geloofden aan den vrijen wil.
Goethe werd met dat boek, evenals de Balzac,
een voorlooper van Zola, gelijk hij 't in de
wetenschap van Darwin is geweest.
De romancier llod citeert in zyn studie o.a.
een belangrijk gesprek van Goethe met Eckermann,
waarin hij zijn gevoelsverandering ten opzichte
van de fransche kunst bekent:
»Vreemde ideeën gaan mij door 't hoofd als
ik zie dat dit boek (Fanxt vertaald in 't Fransch
door Gérard de Nerval) nog waarde heeft in een
taal, waarvan Voltaire voor 50 jaar de souverein
was. U kunt niet denken al wat il; denk, want
u heeft geen begrip van de macht, die Voltaire
en zijn groote tydgenooten hadden in mijn jeugd
en hun heerschappij over de zeden. Mijn levens
beschrijving toont niet duidelijk genoeg de invloed
aan die deze mannen op mijn jeugd hebben uit
geoefend, zoodat ik moeite had me tegen hen te
verdedigen, mijn ware positie in te nemen en de
natuur onder een helderder licht te beschouwen."
Goethe heeft zich eerst bevrijd van 't over
wicht der Fransche kunst op de Duitsche en
toen hij zoover was, kwam hij tot een gunstiger
meening over de 18e eeuwsche Fransche schry vers,
die vóór hem door de Duitschers werden geïmiteerd.
* *
*
In Wetenschappelijke, Jl/aden wordt voor den
held der /u///Ym«sec-legende: Barbarossa, naar
nieuwer historisch onderzoek Frederik II, de
groote Duitsche Keizer en vrijdenker, in de plaats
gesteld. Men weet, welk een beteekenis voor 't
Duitsche nationale leven o. a. Richard Wagner
en Heine aan die overlevering hechtten. In deze
studie van Kar! Blind wordt verklaard, waar
door de figuur van Frederik II met zijn groot
vader Itotbart en ook met Wodan verwisseld werd.
Een merku-aardiije Knijelsche vrouw, besproken
Van Karl Kondelik, te Praag.
Vervaardigd voor den oen Internationalen
probl.wedstrijd in dit blad.
No. 381. Mat in twee (?>) zetten.
abcde f g h
Wit: K el, D f8, P cl on d3, 11 ei en f-1: a3 en
hli = 8.
/wart: K c3, D Ii8, lïal en gH ; c! .- 5.
Oplossing van No. .178 (Kuijorsl.
l H i-2, f 5 ?> D i-l f e'n/.
K il l 2 1) g l f
(15 2 D el f .,
?K 2 D l'ö'j'
Opgelost door . Koekelkorn, Keulen ,21't); C. T.
v. Ham, Kralingsehe Veer (;!''.;); W. Albregis,
Amnterdoor Mme. Renard, ia ongetwyfeld Miss Sidney
Webb. Zij is de dochter van een Engelschen
spoorweg-koning en werd met haar echtgenoot, de
auteur van «History of trade Unionisme". Het
opstel behandelt het leven van deze koene vrouw,
die zich o. a. een tijd lang als kleermaakster
vermomde. Zoo leerde ze persoonlijk de ellende
van de proletariërs in Londen kennen.
* *
*
Den l oen Mei zal in »La Revue de Paris"
een nieuw boek verschynen van den bekenden
lettre Maurice Barrès: Le Roman de Ténergie
nationale (Les déracinés). Een aantrekkelijke
titel!
* *
#
Het Mei-rommer van Woord en Jleeld brengt
o.a. een opstel over het gesticht Meerenberg van
den bekenden interviewer Elout. Hij geeft er een
zeer nauwkeurige voorstelling van. Schrikwek
kende koppen van krankzinnigen illustreeren o. a
zyn zenuwspannend artikel.
Theo Molkenboer herdenkt met groot enthou
siasme, in spontanen stijl, het leven en 't werk
van onzen 70-jarigen Cuijpers. Het portret van
den architect, uitgevoerd door H. J. Haverman,
de trouwe teekenaar van Woord en Ueeld, treft
op den omslag en ook in 't boek.
F. R.
Het Ethnographisch Museum.
Het komt eindelijk weer eens aan de beurt,
dat museum, en die mooie collectie in Leiden,
die het herbergen zal. De Minister van
Binnenlandsche Zaken heeft een crediet voor dit
gebouw aargevraagd, en met erg veel redenen
betoogd, dat 't eigenlijk in den Haag thuis hoort.
Hoe dit ook zij, of 't een collectie met een
doel voor het academisch onderwijs zij of niet,
tot leering strekt zoo'n buitengewone schat van
mooie dingen uit hèt dagelijksch leven zeker,
niet alleen voor hen die uit een archeologisch of
sociaal oogpunt, deze dingen beschouwen, maar
ook en meer r,og voor hen, die zelf geroepen
zijn, door handwerk de dingen te vervaardigen,
die wij voor onze behoeften, voor ons huisraad,
noodig hebben. Th. M.
Bij de firma Van Wisselingh op het Spui is
een tentoonstelling van M. Valk georganiseerd,
voornamelijk teekeningen en pastels, nummers.
Er zijn enkel zeer fraaie werken bij. Wij komen
hierop terug.
Behalve de Uembrandt (damesportret) door de
familie Van Weede van Dijkveld aan het
RijksMuseum in bruikleen afgestaan, geeft zij ook
voor zekeren tijd een Frans Netscher in leen.
De Uembrandt hangt reeds, de Netscher volgt
spoedig.
2ü, .">0 en :!1 Mei houdt Frederik Muller & Co.
in de Doelenstraat te Amsterdam een belangrijke
veiling van schilderijen enz. uit bet kabinet van
Gijsbrecht de Clercq. l Juni komen de schilde
rijen van wijlen mevr. Jentink-Farret onderden
hamer, l en 2 Juni de oude teekeningen, ver
zameld door den heer W. F. Piek. Van een en
ander zijn uitvoerige catalogi verschenen; die
van de collectie de Clercq bevat een dertiental
keurige fotogravures.
Politieke en Sociale Programma's.
De heer N. Oosterbaan heeft een goed werk
verricht met bijeen te verzamelen de Politieke
en Sociale Programma's, die de verschillende
partijen bij de aanstaande verkiezingen tot leidraad
verstrekken, bij het bepalen hunner keus. In het
werkje, uitgekomen bij den heer Honig te Utrecht,
zijn de volgende programma's opgenomen: De
Anti-revolutionaire Partij, (Circulaire Commissie
van Advies); den Christelijk-Ilistorischen
Kiezersbond; de Katholieke Kamerleden ; de Liberale
Unie ; den Radicalen Bond ; de Sociaal-Democra
tische Arbeiderspartij ; Patrimonium ; het Alge
meen Nederlandsen Werklieden-Verbond ; den
Socialisten-Bond ; den Bond van Nederlandsche
Onderwijzers ; Circulaire Vrijzinnige
Kiesvereeniging Vooruitgang.
Voor slechts vijftig cents kan elk nauwgezet
mensch zich in staat stellen met volkomen kennis
van zaken te beslissen, bij welke partij hij zich
behoort aan te sluiten.
dam (3) ; E. Wieling, Groningen (3); L. Bruins,
llasquert ; W. Beekhuis, Groningen ; H. II. v. d. Goot,
Harich (3); B. van Krimpen, Rotterdam (21 ?'$) ; G.
Hovinga, Finstenvold (3); H. Mende» da Costa,
Amstert'am (2) ; P. D. v. Zeeburgh, Groningen (3).
Beoordeelingen (No. :!78).
Die Aufgabe enthiilt zwar zwei recht bekannte
Opferspiele, aiu'h int der erste /ug iïir den geübten
Loser leicht ersiditlich, aber alle drei A'arianton sind
recht sauber durehgeführt und die Aufstellung bietet
viele Verführung.
Die Var. l f'5 kommt als zweitos Hauptspiel
indessen nicht 7,u voller Geltnng, wei] sie keine directe
Bezielmng zuui Kinlcitungszuge hat und der eine
Laufcr dabei bertliissig is t.
C. Kockelkorn.
Een zeel' goed probleem. Slcutelzet goed en tevens
bizomler zuivere matstollingen.
C. T. v. Ham.
Oplossing van No. 71). Kuijers'.
l e5 enz.
Opgelost door C'. Kockelkorn (Hj); C. T. v. Ham
(11, l; H. .Mende» da Costa (ll'i); P~ . v. /eeburgh
i21-i); G. Hovinga; 11. S. Schortinghuis, Finsterwold
(3); K v a ir, Deventer (1); H. H. v. d, Goot (21'n); E.
Wieling (3); W. Albregts (2).
Buoordeelingen (No. 37!)).
Kin zu'inlich gnter Einleitiingszng xu einer
gevvuhnliclicn /ug/.wangs-Zweiziïger.
('. Kockelkorn.
Dit probleem staat wat idee en matstellingen aan
gaat ver beneden den 3 zot. (.178) van dezen auteur.
'i Dreigend aftrekschaak l'-1 ook minder mooi.
C. T. v. Ham.
NIEUWE UITGAVEN.
Politieke en Sociale I^rogramma's, bijeenverza
meld door N. OOSTERBAAN. Utrecht, H. Honig.
Verslag van het genootschap «Liefdadigheid
naar Vermogen" over het jaar 1896.
Nabetraehtiiifi in zake de Costa- Rica- Paclcet,
door Mr. M. C. PIEPERS. Amsterdam, S. L. van
Looy.
])yre Kan, Eene geschiedenis uit
overgrootvader's huis van JONAS LIK. Verlaling van M.
Pi ITT. Uitgave van H. Honig te Utrecht.
De Kroon der Jatjclloner,, naar het Hoogduitsch
van Gitui.oK SAMAROW. 2 deelen. Uitgave van
A. W. Segboer te Delft.
Wat moet iedere Wielrijder onroomcaardeli/jk
teeten, naar het Duitsch van Dr. C. TRESSEL.
Uitgave van A. W. Segboer te Delft.
LOI-ISK STUATKNTS. De Merclliof. Delft, A. W.
Segboer.
P. KAT V'/.*. \y oordenboekje der Neilerl. Taal.
Zutphen, W. J. Thieme & Co.
In de bij de firma II. J. Thieme & Co., te
Zutphen verschijnende »Bibliothek Moderner
Deutscher Literatur fur Schule und Haus". zijn
weder eenige nummers verschenen, n.l.: PAUL
HKYSE, Siechentrost : HALTTMANN, Kollege
Crampimi; TILKODOR STOH.M, Immensee, ituf dem
Staatshof ; G. vox MOSER, Ultimo; PAUL HEYSE,
Unvergessbare 'Worte. Hierbij zij nog aangestipt dat
deze bibliotheek eene »Autorisierte Ausgabe" is.
Inhoud van Tijdschriften.
Kif/en Haard, No. '20: Eenzaamheid, door A.
Peaux. (Slot) A. D. Loman, door Ds. J. A.
Bohringer, met portret naar de schilderij van
Jan Veth, phot. van P. Oosterhuis. De Baliërs
en hun tempels, door J. F. L. de Balbian Verster,
met afbeeldingen. »Aussi brebis", naar het
Hongaarsch van Koloman Mikszath. Bentheim,
met afbeeldingen I. Verscheidenheid.
Feuilleton.
...... iimiiiiiiiiiiiiiuiniiiiMiiiiiimiiim ...... ilillllillliiiiillliiililiiiniiiMiiiii
40 cents per regel.
i. mum unmmn inmmniiiiiiiimmiiiiiiiiuiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiim»
IIoofd-Depót
VAN
Dr. JAEGER'S ORIG.
Noriaaal-WolartMefl.
K. F. DEUSCHLE-BENGER,
Amsterdam, Kaherstraat 157 .
E.en'g specialiteit in deze
artikelen in geheel Nederland.
H. RA HFMte Utrecht
Pianofabriek.
Binnen- en Buitenl. Muziekhandel
Amerikaansche Orgels.
Ruime kenze in Huurpiano's.
MEIJROOS & KALSHOVEN,
Arnhem.
Piano-, Orgel- en Muziekhandel.
Ruime keuze in Huurpiano's.
Dagelijks 's morgens 10 uur, via
Broek in Waterland en Monniken
dam. Afvaart <l<' Jimjterkadc naast do
Kettingboot.
De Havenslooinboo'.dieDst,
Nog goedo oplossing te vermelden van No. 377
(Kuijcrs) van E. Wieling (3).
UIT DE SCHAAKWERELD.
De stand der match te Petersburg is volgens de
laatste berichten: Tseliigorine (i, Sehiffers l, remise 2.
Lasker moet 't voornemen hebben opgeTat 't schaak
spel voor eonigen tijd vaarwel te zegden, daar hij wil
trachten aan een Duitsche universiteit tot doctor in
de wiskunde te promoveeren. Op 't oogenblik bevindt
hij zich te Xizza, als gast fan een rijken llussischen
schaakinuece' n.
TusMJüen leden van 't Engelsche Lagerhuis en
eenige senatoren te Washington zal binnenkort een
srhaakwedstiijd per kabel plaats vinden.
't Eerste Intern. Kehaaktornooi voor dames zal op
2'2 Juni a. s. in het ..Hotel Oecil" te Londen worden
geopend. Prijzen: 1M. St. GO, 50, 40, 30, 20 en 15,
benevens een prijs van Pd. Ht. 20 voor de mooiste
partij, uitgeloofd door lïarou von llothschild. Onder
de deelneemsters van elders worden o. a. genoemd
Mrs. Hhowidter en Mrs. Worrall uit Amerika en
Friiulein Walbrodt uit Berlijn.
Voor :t eerste Nat. Russische tornooi, dat dezen
zomer te Moskau zal plaats grijpen, heeft de club
aldaar de volgende belangrijke prijzen uitgeloofd:
1. 2000, II. 10ÜO, III. 500, J V. 300 Roebel. Tot de
eerste Russische, incl. Poolsche, schakers mogen ge
rekend worden: Tschigorine, Janowski, Winawer,
Schillers, Alapine, Levin en Sabouroff.