Historisch Archief 1877-1940
No 1046
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Boek- en Tisclirift,
MAURICE GUILLEMOT : Villégiatures
d'artistes. (Paris, E. Flammarion.)
Het is de moeite waard in dit bundeltje de
"Pausene artisten te volgen naar hun witte, idyl
lische buitenverblijven en daar kennis te maken
met hun intiem leven, hun gewoonten, hun
smaak, hun exentriciteiten. We zien »en campagne"
.Zola op de fiets, Sardou als vader en nuttig lid van
de maatschappij,OctaveMirbeau alstuinman,Chéret
als schermmeester, Rops in een ex- kalkoven, enz.
Zoo'n boekje moest ook eens in Holland worden
.gemaakt. De leefwyze van onze artisten zal wel
niet minder curieus zijn.
* *
*
De Gids.
Een aflevering met merkwaardige stukken.
Een boeren-novellette: De erfgenaam van G. F.
Haspels voorop, 't Is flink gedaan. Jammer, dat
de toon soms te sterk aan Cremer herinnert, b.v.:
Door de peppelenallee kwam de zon aanzetten,
met geweld; tsa, zoo'n zon, flikkerende, verblin
dende, schaterende, flitsende en verbrandende,
tta, zoo'n zon om voor op zy te gaan !"
Mooie verzen van Helene Swarth, zooals we
die van haar gewoon zijn.
Dan : Het Waterstantsbwdget der laatste vijftig
jaar, door R. P. J. Tutein Nolthenius.
Zeker onderhoudende lectuur voor hoogheem
raden en polderbesturen.
Dr. Ch. M. van Deventer krijgt er een beetje
van langs, omdat hij volgens prof. H. J. Polak
te minachtend over Allard Pierson heeft gespro
ken. In zjjn verhandeling: Over eeniy oud proza
karakteriseert hij verder eenige groote Grieken :
Herodotes, Thucydides, Xenophon, Lysias,
Demosthenes en Aristophanes.
De gedenkschriften eener Arabische Prinses, door
G. J. Kolif, vormen de korte biographie van een
geëmancipeerde Oostersche vorstin, die door een
koopman uit Zanzibar werd geschaakt en daarna
als een Europeesche burger-dame in Hamburg
langen ty'd leefde. Er staat veel interessants in
over de Muzelmannen. De auteur moet oppassen
'TOor grove banaliteit:
AVat ligt er toch in het Oosten, dat ons zoo
? onwederstaanbaar aantrekt ? Zyn het de won
derverhalen van de Duizend en Een Nacht, die
ons nog door het hoofd spelen, met een fantas
tisch ivaas van poëzie omhuld ? Is het zyn heerlijk
klimaat, zijn weelderige plantengroei, zijn onme
telijke vlakten, grootsch in hare stilte en ver
latenheid ?"
H. W. Ph. E van den Bergh v. Eysinga doet
moeite om in zijn opstel: J Je Waarde der Mystiek
aan een wetenschappelijke beoordeeling een
artistieken vorm te geven. Het is hem vrijwel
gelukt. Duf-schoolsche en uitgedroogde
stijl-wendingen heeft hij vermeden. Zijn betoog
komt hierop neer, dat er mystieke, extatische
-toestanden zijn, waarin men God kan gevoelen,
zonder Hem waar te nemen en dat de wetenschap
met zulke verschijnselen rekening moet houden.
De dichter Edw. B. Koster heeft een episode
uit de Homerische hymne aan Demeter,
omgeiiiHiiiiinHiniiniiuiiiiiiiiinHiiiiii
iiiiiiitiiiiiuin
«iiiiiittiiiiiiiiiiiiiiiniililHiiiiiiiiiiiiintiHiiiiiiiiiiiilililliilliiiiiimiiiiiiiiiiHl
CORRESPONDENTIE.
X. te A.Yerzoeke Weekblad van as. Zondag te zenden
aan: K. Erlm VII 2, Kirchengasse 36, Wien; Pastor
J. Jespersen, Svenborg Danmark; E. Pradignat,
Saujon, France; Max J. Meyer, Goiey, Jersey; P. G. L.
Fothergill, Lymington, England; A. v. Eelde, Deventer;
A. Guest, Chess Editor Morning Post, London ; J;
Gvmsberg, Chess Editor Daily News, London en M.
Ehrenstein, Theresienring 18, Budapest.
OVERZICHT
van den 5den Halfjaarl. Intern. Probleemwedatrijd.
Uitgeschreven door de Uitgevers van dit Blad.
Afdeeling I, Vierzetten.
Kockelkorn.
377 L. A. Kuijers, Amsterdam 3 2/7, 21/3
:370 Pastor J. Jespersen, Sveuborg 3
386 A Adama, Madioen
382 M. Ehrenstein, Boedapest
No.
Cijfer.
2/7,
2 Wio,
367 H. Mendes da Cotta, Amsterdam 2 11/18,
3
2
3
21/3
Afdeeling II, Driezetten.
378 L. A. Kuijers, Amsterdam
383 M. Ehrenstein, Boedapest
380 J. "W. Lecomte, Soerabaia
3P9 P. G. L. Fothergill, Lymington
366 Pastor J. Jespersen, Svendborg
374 P. D. v. Zeeburgh, Groningen
372 A. Adama, Madioen
390 Eva jr.-', Deventer
8/11,
5/9,
1/3,
3/11,
5/22,
3/28,
1/15,
1/7,
21 fa
21/2
3
l
3
H/2
2
Afdeeling III, Tweezetten.
l 17 4,
l 50,
23,32,
3
3
3
3
3
3
2
l '/S
H/2
388 J W. te Kolsté, Utrecht 2 7/10,
371 K. Erlin, Weenen 2 15/26,
368 Pastor J. Jeepersen, Svendborg 2 1/3,
381 K. Kondelik, Praag 2 2,9,
375 M. Predignat, Sanjon 2 5 24,
365 E. B. Schwann, Londen 2 5,34,
389 M. J. M<-yer, Jersey
387 A. Adama, Madioen
873 Dr. S. Gold, New-ïork , _
Dat alle drie prijzen ditmaal door Nederlanders
zijn gewonnen is een feit, dat met gouden letters in
onze schaakkronieken mag worden opgeteekend. Deze
uitkomst is vooral verrassend, indien men bedenkt
dat bet grootste aantal inzendingen van beroemde
buitenlanders afkomstig was. Wij hopen daarom dat
't schitterende en tot nog toe ongeëvenaarde succes
van den heer Kuijers vele Nederlandsche probleem
dichters een spoorslag zal zijn eveneens hunne krach
ten in deze wedstrijden te beproeven; wie weet of
ook voor hen niet een even roemrijke onderscheiding
is weggelegd.
Oplossing van No. 390 (?Eva jr.).
l P f8! K c5 l
c3 > 2 D g5: f enz.
K c6
K e5 2 D h2 f of D g5: f
Opgelost door C. Kockelkorn; H. Mendes da Costa,
Amsterdam (1); H. H. v. d. Goot, Harich (H/2); B. v.
Krimpen. Rotterdam (1); C. T. v. Ham, Kralingsche
Veer (U's); W. Albregts, Amsterdam (I's); G. Hovinga,
Ficsterwold (t); R. S. Schortinghuis, Finsterwold (Vs).
N o. 391 laat een nevenoplossing toe, nr: l D d6.
Auteur's opl. l P f 1.
werkt in Hollandsche verzen. Jammer, dat de
heer Koster zelf maar niet tot een Homerus
kan worden omgewerkt.. De indruk, die 't poëem
nalaat, is zwakjes.
In de Letterkundige Kroniek wordt het voor
stel gedaan om het drama Liola van v. Eeden
met de noodige mise-en-scène en echt artistiek
tooneelleven te geven.
* *
Het Tweemaandelijksch Tijdschrift.
Gelukkig is er weer wat bloei en jeugd in
deze zwaarlijvige foliant te vinden. Naast't diep
zinnige, zware stuk: Continuo, et Discreta van
prof. Bolland staat b. v. een levendig realis
tische schets van Henri Hartog, met
gevoeligiijne, zeer persoonlijke en juist geziene ge
deelten. Onattent en uiterst hinderlijk is het vlak
aan-elkaar plakken van de woordjes : had, was
en dat. Zulke wanstijl volgt daar b. v. uit:
»Zoodra ze was gekomen, was ze dadelijk neer
gevallen op een stoel."
»Ze was bek-af, eer ze 'r mee boven was."
«Vrouw Muis was t'r altyd Vrijdags, en dan,
omdat 't vastendag was, was 't er nog schraler
dan anders."
»Hij had er over de vierhonderd gulden kosten
voor gemaakt, hy had zich in de schulden ge
stoken, afijn, dat was niks geweest, as-t-ie maar
met een vertrouwd persoon had te doen gehad."
Van A. Aletrino weer een melancholiek-kwij
nende, droef-sleepende en diep treffende schets :
Stille Uren.
Verder een en ander over 't oude Londen en
zijn vroeger club-leven, door Heyn van Cortrijck,
met humoristische trekjes.
Met klemmende argumenten verdedigt dr. R
A. Kollewijn nog eens 't goed recht van zijn
nieuwe spelling.
Jan Kalff besluit zijn Onderzoekingen naar
dertiend'eeinKsche schilderkunst in Nederland.
Ten slotte beschouwt de heer J. de Koo de
uitslag der verkiezingen en vertelt, wat er van
onze nieuwe Tweede Kamer te verwachten is.
* *
*
De Nieuwe Gids.
Hij ziet er deze maand weer jong-dichterlijk
en bovendien fleurig uit. En hij is waarachtig
wat dikker geworden ook. In den laatsten tijd had
hij nogal kringen onder zijn oogen.
De nieuwe dichter J B. Schepers vervolgt
zijn mooi en zachtgetint poeëra Jlragi. De aan
vang is heel fijn. begloord door droom'rig
blanke zilvergloed :
»De nacht zond licht omlaag, wit manelicht,
't Waasde over 't kleed der maagden van het woud,
Die het midzomerfeest in reidans vierden :
UI stoeiden ze over dal en heuvelkling."
Schalksch en geestig is de groep dichtjes Don
Juan van H. J. Boeken. Guitige troepjes van
bloeiende meisjes hippen en trippen voorbij.
Twee kleine, vrij goede schetsjes van G. van
Hulzen: Afcaart en Jiedelen. Er zijn forsche
trekken maar ook een paar kleine vaagheden in
dat werk.
Door 't sonnet Adoratie van Kloos vaart en
deint een stijgende stemming van diepe devotie.
Bcoordeeling van No. 390'
Die Aufgabe ist partiell nebenlösigdenn das zweite
Hauptspiel l P f 8, K e5 2 D g5: f 3 f4 f liisst sich
umgehen mit 2 D h 2 f.
C. Kockelkorn.
Sleutelzet goed. Beide in afstellingen na 't D-offer
volkomen zuiver. In de 2de zetten is echter in 't ge
heel geen variatie, 't Vaststaan van 't P e4 en du
werkeloosheid van den zwarten R zijn leelijke gebreken.
C. T. v. Ham.
BEKROONDE PROBLEMEN.
L. A. Kuijers, Amsterdam.
Mat in vier (4) zetten.
7
6
5
4
3
2
l
l P
m._ ,/wm
?«J ^ "%
fü""i""Mf ^ * wn'"^
m,
>////#//,. '//wt. . w/7/A 'raz&
abcdefgh
f5, K d5, 2 e4 f, K e4: 3 D g2 f enz
K 06 l , n ... .,.
K e6 J 3 D c5- ' "
K c4
K d3 2 P c5 : f,
f6 2 D d2,
c4
K f5:
K d3
go (b.5) 2 P d6 f, K do
J. W. te Kolsté, utrecht.
Mat in twee (2) zetten
3 P c5:
3 e4
3 D d5 f
3 P c5:
31' «3 f
3 K c7
o-'Si.
''' ' ' //% ~K~
cde
l R f7 enz.
Met een klein fragment van Sophocles'
Antigonéen een stuk uit Apulejus' Gouden Ezel
sluit de verzameling.
* *
*
De Jonge Gids.
Bijtend, scherp werk, nog welriekender en
fijner dan 't eerste nommer. Misschien denken
de litteraire riool-ratten dat er moed en groot
talent voor noodig is om die zwoel-broeierige,
klierachtige, branderige liederlijkheden neer te
smeren. Ze schijnen nog niet van plan te zijn
de allereerste, de eenvoudigste en natuurlijke
beginselen der aesthetica te willen leeren.
't Leven zelf zal ze er op den duur wel in
trappen; voor menschelijke redeneering staan ze
waarschijnlijk drie riolen te hoog. Ze meenen
't wel heel eerlijk en echt, maar de achterlijke
smeerpoetsen vergeten, dat alle waarheid, alle
werkelijkheid nog niet mooi is en beschrijving
waard. Er bestaat heel wat stinkende, vunze,
gore, ziektewekkende realiteit waar zij hun
jong t ilent mee verpesten.
De redacteur zelf zal zich wel iedere maand
af moeten beulen en God weet hoeveel putten
leegen, en mesthoopen doorwroeten om zyn parfu
meriewinkel van de noodige geuren te voorzien.
Beter bourgeois-gezond dan zóó pedant, koppig
en melaatsch-artistiek. Enfin, hij is gelukkig al
meer veranderd, wie weet, hoe gauw de man
weer naar 't etherisch-idealistische heenzweeft.
F. R.
iitiiiiiiliiiillliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiniiniiiiiiiiii
iiiiiiliiiiiiiiiiiil
L. A. Kuijers, Amsterdam.
Mat in drie (3) zetten.
a b c d e f g
l R c2, f5 2 D f4 f enz.
K d4 2 D gl f
d5 2 D el f
'-n 2 D f5 f
246 Ned. Taal- en Letterkundig Congres
te Dordrecht.
De regelings-commissie van het letterkundig
congres verzoekt ons het volgende mede te deelen:
Prof. Kern uit Leiden zal spreken over het
gebruik der Nederlandsche taal in Nederlandsen
Indië; prof. Paul Frédericq uit Gent, over de
toekomst van den Nederlandschen stam; J.
Vriesendorp (Amsterdam), over n tooneel voor
Noord en Zuid; dr. Laurillard, over woorden
afkomstig van verouderde zaken; dr. H. van der
Linden, over de Middeleeuwsche gilden in Noord
en Zuid-Nederland; J. Winkler Prins (Apel
doorn), over de litteraire kritiek der dagbladpers
en het middel om de voor de litteratuur nadeelige
gevolgen te keeren; dr. D. C. Nijhofï(Meersen),
over Willem den Zwijger; prof. Jan te Winkel,
over de taalkwestie in Zuid-Afrika en mej.
Cornelie van Zanten, over de uitspraak van het
Nederlandsch.
Prof. te Winkel zal in plaats van prof. Spruyt
optreden voor de belangen onzer Zuid-Afrikaan
sche stamverwanten.
Verder zullen nog als sprekers optreden, maar
hebben hun onderwerp nog niet opgegeven, de
heeren Jan van Rijswijck, Max Rooses, Pol de
Mont, mr. W. H. de Beaufort, Marcellus Emants,
dr. Boekenoogen, dr. Julius Frédericq,
hoogstwaarschynlyk ook dr. Schaepman en vele anderen.
Tot de feestelijkheden zal ook nog behooren
een boottocht op de rivieren en wateren die
Dordrecht omgeven, waarover wij later het een
en ander zullen mededeelen.
NIEUWE UITGAVEN.
Verslag der Naamlooze Vennootschap «Neder
landsch-Indische Petroleum Maatschappij, geves
tigd te Amsterdam, over het jaar 1896.
Hoe uit een godsdienstig oogpunt te
oordeelenover dienstweigering? door Dr. L. A. BÜHLER.
J. Sterringa, Amsterdam.
IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
tiiiiiiiimiiiiiiniiiuiiiiiiiiiiiiiiiniiiiintiiiuiuiiiumiiitiiiiiiiiiMiiiiiiMHiinr
Lustrnmfeesten.
De Amsterdamsche studenten hebben het Lus
trum hunner Universiteit gevierd en z\j kunnen,
tevreden zijn. Toen zij eenige maanden geleden,
in den ty'd, dat juist hun corps zich uit de
financieele moeilijkheden, die zooveel partytwisten en
ellende achterna hadden gesleept, begon te ont
warren, door hun senaat werden saamgeroepen om
te beslissen over de al of niet feestelijke viering
van het a.s. lustrum, stonden hun twee wegen
open: of tegenstemmen en aldus zich afscheiden
van de andere corpsen d. i. het laatste duwtje
geven tot den val hunner vereeniging, of de han
den inénslaan en trachten door het flinke en
goed in elkander gezette senaatsplan te steunen,
de eer van het corps te redden en in de oogen
der buitenwereld den verloren naam te herwinnen.
Dit laatste is gelukt en boven verwachting.
Het Amsterdamsch studentencorps heeft in de
vorige week zijn reunisten en den vertegenwoor
digers der bevriende studentencorpsen een reeks
feesten aangeboden, waarvoor geen enkel ander
corps zich had hoeven te schamen. Dank zy de
medewerking der corpsleden en het gunstig weer
slaagden de open-luchtfeesten, als het
bloemencorso, de boottocht, het volksconcert, het vuur
werk en de kermesse d'étévoor de buitenwereld
uitmuntend; dank zij het initiatief en flink op
treden van senaat, corpsgezelschappen en disputen
lieten de tooneelvoorstelling, de verschillende
grootere en kleine diners, déjeftners en kroegjooien
aan luister en gezelligheid niets te wenschen over.
Ook in die behoefte, welke door de laatste
financieele rampen veroorzaakt was, nl. het gemis aan
een kroeg, was tijdelijk voorzien; het weelderig
versierde Panopticum bood gasten en reunisten
die week een schitterend verblijf.
Het A. S. C. heeft de proef doorstaan.
Het heeft getoond nog alle levenskracht te
bezitten, nog genoeg leden, nog genoeg eenheid
en samenwerking, om zich geheel te herstellen
van de ziekte, die het dreigde te dooden.
Nu alles uit den weg is geruimd, »nu het schip
is schoongemaakt van de gevolgen onzer onbe
kwaamheid", nu is ook de tijd niet verre dat een
sociëteit het geheel zal voltooien. D;tt hopen we
n voor den naam onzer universiteit n voor do
Amsterdamsche studenten!
Jon.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiitiiiiniiiiiiii
TWEEDE NAT. COHRESP.WEDSTRIJD.
Overwinnaarsgroep.
Derde zet van Wit.
Partij
No.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Pc3
&3
R b5
Rb5
II c4
D d4:
f4
R b5
R cl
d4
c'3
d4
R 1)5
f4
R c4
Partij
No.
16.
17.
18.
19.
O.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
P c5:
P f3
Rb5
D e2
R e4
D d4:
D d4:
R 1)5
d3
P c3
P c3
D dl:
R b5
R b5
P f3
Partij
No.
31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.
38.
39.
40.
41.
42.
43.
44.
45.
f4
E ba
de5:
Rb5
<13
P f3
R c4
d4
d3
P e5:
Dd4:
d3
P ca:
P c3
d4
De 2e zet van Wit in partij 35 en 39 waa R e4.
Dank voor gelukwenschen.
J. J. S.
Overzicht van den oplossingswedstrrjd, eerste halfjaar, 1897.
No.
W. Albregts
W. Beekhuis
L. Bruins
H. J. B.
H. H. v. d. Goot
C. T. v. Ham
G. Hovinga
B. v. Krimpen
H. Mendes da Costa
L. Renken
R. S. Sehortinghuis
H. te Gorssel
E. \Vieling
P. D. v. Zeeburg
365 360
367 368 369 370 371 372 373,374:875
l l \ l l l l l
177 378,379 380 381 382 383 380
387
388 389 390
4
4
4
4
2
2
3
3
2
2
3
3
2
2
4
4
4
3
3
3
3
2
2
3
2
2
4
4
4
3
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
53
16
26
28
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
'a
4
4
4
4
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
'?'
3
;!
a
3
4
4
i
^
4
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
3
3
3
3
3
3
3
3
1»
|j
o
2
2
2
2
2
2
2
2
2
8
3
3
3
3
;!
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
2
2
4
4
4
4
3
3
:!
:!
.'1
3
3
2
2
2
2
2
2
3
3
^
3
3
3
2
2
2
2
2
2
4
4
4
3
3
3
3
3
4
4
4
4
2
2
2
2
2
2
2
2
2
o
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
2
63
57
59
41
38
24
55
2D
41
sa
De heer v d Goot die van alle problemen goede oplossingen inzond, heeft dus eerste keuze, daarna.
komen in volgorde do heeren Hovinga (59), v. Ham (f7), Sehortinphuis (55), Albregts (53) en Beekhuis i4fi).
De heeren prijswinnaars worden uitgenoodigd ons de volgorde hunner keuze te doen weten. De heer
Hoviuga behoeft dus slechts n werk te noemen, de heer v. Ham 2 enz.