De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 1 augustus pagina 4

1 augustus 1897 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1049 Het klooster en de kerk de la Santa- Caridad staan nog te Sevilla, aan het plein Atarazonas. Er zijn schilderden, die aan Murillo worden toe geschreven, andere die erkend van hem zyn; maar het ware Don Juan-stuk is van Valdez Leal, het is afschuwelijk en behoort geheel by de legende en bij de Rede over de waarheid. In eene grafkelder ziet men drie open doodkisten. De eerste bevat het lijk van den bisschop, ge kleed in een luisterrijk plechtgewaad. Onder den bisschopsmyter toont het hoofd de holle oog kassen en de tanden, tusschen de afgeknaagde lippen blootliggend; tusschen de plooien van het gewaad komt de open knie en de massa der ingewanden te voorschijn. De ontvleeschte han den omklemmen den staf, en door de gebarsten muilen komen de geraamtevoeten te voorschijn, alles overdekt met wriemelende wormen. Een weinig verder ligt eene prinses begraven, in een kleed van geborduurde zyde. Alleen het hoofd komt uit de stof, maar welk een hoofd en welk contrast met dat weelderig gewaad ! Het haar is met zorg gekapt, de Spaansche lok ligt sierlijk op de slapen, maar de ingevallen mond maakt een afschuwelijken grijns. Het derde lyk is een eenvoudig skelet, zonder wade. Nog verder liggen verstrooide schedels, en de spade van den dood graver. Door het gewelf komt, stralend van glans, de hand van Christus, die een weegschaal houdt, waarop de symbolen van geloof en liefde; onder de schildery Finis gïoriae mundi. Het klooster is verder met schilderyen, spreu ken en symbolen gevuld, niet enkel metafschuwelyke; op het wit marmer der binnenplaats bloeien, rondom een marmeren fontein, mooie rozestruiken, door Don Miguel zelf geplant; de dekens op de bedden der zieken in het hospitaal zyn met Miguels bloemen, roode rozen op witten grond, bekleed. Ook ziet men er veel blauw, de kleur der Madonna. Het geheele uiterlyk is frisch, met ruime, hooge, lichte, zindelijke zalen. In de kapittelzaal vindt men Miguels portret, ook door Valdez Leal, een groote, vorstelijk uit ziende man; schitterend te midden van al de kardinalen, infanten, generaals, gouverneurs, aarts bisschoppen, die er om heen hangen. Zijn tint is olyf kleurig, zyn haar en baard zyn ravenzwart, de neus wat gebogen, de oogen schitterend van geloof en liefde als zwarte diamanten, de geheele gestalte heerschend, maar met verstand en intense liefdadigheid. In dezelfde zaal vindt men de relieken van Don Miguel; op blauw fluweel zyn degen, die hy' als ridder van Cal at ra va ook in het klooster bleef dragen, een lang rapier, fijn met breeden greep; in een glazen doos zyn lykmasker, na zyn dood gemouleerd, gelykend op het portret, maar alle trekken verscherpt, de schedel kaal, de neus meer gebogen en de mond ingevallen; het eind van Don Juan. v. L. Een kritiek van Brahms. Zooals bekend is, was Brahms voor niets zoo bang als voor componisten, die hem lastig vielen, om zyn oordeel over hun werk te hooren. Om zulke aanvallen af te weren, kon hy wel eens te oprecht zyn. In de Neue Freie Presse vertelt Julius Beek, hoe het hem toch gelukte, Brahms er toe te bewegen, de compositie van een lied in te zien. Eerst was Brahms zeer lomp, maar toen Beek een al te benauwd gezicht trok, zeide hij: »Kom, kom, wees nu maar niet dadelyk boos! Het was immers niet zoo erg gemeend, ik ben nu eenmaal een beetje ruw uitgevallen, maar ik heb ook veel slechts en weinig goeds van de menschen ondervonden en ben daarom wat schuw en wantrouwend geworden, maar u wil ik niet hard vallen. Werkelijk niet! En geef mij nu maar in godsnaam het ding, ik zal minimi niiiniii iHiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiHiiiiiiiiinnm u makkelijk te maken." Hij boog voor Belinda en verliet haastig het vertrek. Belinda keek hem na met een allervreemdste uitdrukking in haar oogen. Toen nam zij het kind uit de armen van den reusachtigen knecht. Ga mijnheer Mostijn helpen," riep ze ; ik zal wel hiervoor zorgen." Een poosje later kwam Dick terug. De mouwen van zijn jas waren omgeslagen en zijn haar zat in de war. Er was een bloedvlek op zijn overhemd. Belinda zat bij het vuur zachtjes voor het slapende kind te zingen. Zij zag er pein zend uit. Laat dat nu eens aan andere handen over," zei hij, op haar kleinen last wijzend. Belinda stond op. Voorzichtig legde zij 't kind in den stoel, het toedekkend met haar mantel. Toen zag zij hem aan. Ik ben gereed," zeide zij onderworpen. 't Rijtuig staat voor," antwoordde hij ernstig. »Ik heb gezorgd, dat er stoven in zijn. 't Spijt mij, dat u het zoo koud gehad hebt, toen u kwaamt." //'t Rijtuig?" herhaalde Belinda werktuigelijk. //Ja, er gaat een trein naar de stad om zeven uur." O," zeide zij met iets van een snik. Maar misschien", ging hij voort, zijt u wel moe, en wenscht u van nacht hier te logeeren." Ja," antwoordde zij, en 't scheen of er iets in haar keel was geschoten. We zouden heel graag bier logeeren, mijnheer Mostijn." «In dat geval zal ik alles, wat ik onder deze omstandigheden doen kan, in 't werk stellen, om het u gemakkelijk te maken." //En misschien, mijnheer Mostijn," Belinda legde vijf schuchtere vingertjes op zijn arm, misschien wilt u me dan wel zeggen, wat ik voor die arme menschen doen kan." Ned. Opera-Vereeniging. Door het bestuur der »N. en. Z. Ned. OperaVereeniging" (dir. J. G. de Groot) wordt ons verzocht te berichten, dat nog aan het gezelschap ia verbonden de heer E. Florissen, vroeger ver bonden aan het gezelschap van den heer C. v. d. Linden. Verder kan nog het zeker velen welkome be richt worden medegedeeld, dat de heer Henri Albers, die voor het volgende seizoen een con tract heeft geteekend voor Bordeaux, van zyn directie daar bereids de toestemming heeft ont vangen om in November en in December als gast op te treden by' de »N. en Z. N. O. V." wat dan ook zal gebeuren. Hy zal by' dit gezelschap optreden als Don Juan, Wittem Teil, Hamlet en Rigoletto, zoodat de Nederlanders hun talentvollen landgenoot dezen winter in zyn beste rollen zullen kunnen bewonderen. Vereeniging tot verbetering van den Volkszang. De Vereeniging tot verbetering van den volks zang te Amsterdam, wil trachten, met het oog op het aanstaande Kroningsfeest eenheid te bren gen in de keuze der liederen, welke zonder twijfel ook dan weder uiting moeten geven aan de feestvreugde. Zy heeft daartoe uit haar midden eene commissie benoemd, bestaande uit de heeren: J. Stamperius, Voorzitter, P. van den Ent, "W. H. de Groot Wzn., F. J. Haverkamp, G. Kappenburg Pzn., G. S. van Krieken, H. van Voorthuysen, A. H. Westendorp enA. P. de Wildt, Secretaris. Deze Commissie zal een keurbundeltje liederen samenstellen, welke geschikt zyn om door klein en groot te worden gezongen. Het boekje zal tot een geringen pry's verkrygbaar gesteld worden en zoo mogelyk door het geheele land verspreid. Reeds riep de Commissie de medewerking in van alle onderwijzers en onderwijzeressen van Nederland, maar behalve die kunnen nog velen tot het goede doel, dat de Commissie beoogt medewerken, en alle medewerking zal hoogst iiiiiiiiiHiiiimiitiiiMiiiiiiiHiiinimiiii V. Het was nog nooit bij mij opgekomgn, dat Be linda talent voor ziekenverpleegster bezat, ook had ik haar vroeger nooit verdacht van te kunnen koken en evenmin durf ik zeggen, dat ik haar den tact, om met kinderen om te gaan, toekende. Maar al deze hoedanigheden scheen mijn nichtje in ruime mate te bezitten. Zij hield zich met de kleinen, die geen letsel bekomen hadden, bezig, stoeide met hen en deelde vermaningen uit. Zij waakte bij de gewonden, zij troostte de moeders, zij had een op gewekt woordje en een glimlach voor de mannen. Kortom, Beliuda was een ander wezen geworden. Er waren twintig meer of minder gekwetsten, en 't huis was, voor een tijdje althans, in een hos pitaal herschapen. Mostijn wilde onmiddellijk een geheel heir van dokters en verpleegsters laten ko men, maar Belinda vroeg als een gunst, dat aautal tot een minimum te beperken, omdat ook zij haar deel in 't werk wilde hebben. Zij legde haar mooi toilet af en leende van de linnenmeid japonnen en schorten. Zij was overal, waar iets bijzonders noodig was. Zij maakte bouillon en groentesoep klaar, met n oog in 't kookboek en 't andere op 't fornuis, men kwam haar ieder oogenblik tegen met snoeperijen voor de vrouwen in haar zak, speelgoed voor de kinderen iu haar hand en flesschen voor de zuigelingen in haar arm. Wel Belinda," zei ik, men kent je niet meer." Misschien heeft men dat nooit gedaan Oom," antwoordde ze onbeschaamd. Ook Mostijn was veranderd. Hij was altijd een voudig en militair in zijn manieren geweest, soms zelfs een weinigje uit de hoogte. Nu betrapte ik hem er telkens op, koek voor de kinderen te snijden, met den machinist te rooken of "t kleintje van den stoker in slaap te wiegen. Ik had altijd zooveel van Dick gehouden, dat het doorzien, en u eerly'k mijn meening erover zeggen." Hy nam Beek het manuscript uit de hand, en stuurde het hem met de middagpost ; weer terug. j De tekst van het lied was als volgt: ?»Es schleicht sich ein Geheimniss Gar leis' durch Wald und Flur; Es zittert durch die Lüfte Und folget meiner Spur. Ich selbst hab's nur dem Monde lm Flüstern anvertraut Und nun ist mir's, als klang es Durch's ganze Weltall laut: »Er Hebt!" so tönt's aus Tiefen Und aus den Hüh'n des Lichts. Ich liebe? Wer verrieth es? Ich selbst verrieth doch nichts!" Brahms had in de muziek geen verbeteringen gemaakt, zelfs niet de kleinste aanmerking. Er was dus niets op te zeggen. Maar wy zullen den ongelukkigen componist zelf laten vertellen: «Langzaam gleed my'n oog over den tekst, waarop ik geen aanmerkingen had verwacht. En wat zag ik daar ? Als men nauwkeurig keek, zag men een dun streepje onder het eerste woord, onder Es". Ik had het zelf niet gedaan. De streep was met roode inkt gemaakt. Ja, roode inkt was het. Nu las ik nog eens aandachtig de regels over en zie! onder het woord ist" in het tweede couplet stond weer een haarfijn streepje, weer rood rood als bked? Wat zou dat beteekenen? Een vreeselyk vermoeden kwam by mij op, en ik zocht haastig naar de rest van die onverklaarbare teekens, en daar onder het laatste woord van het derde couplet zag ik het weer, langer en duidelyk, nu heel duidelyk voor mij: nichts". Deze strepen moesten blykbaar in verband met elkaar slaan, maar hoe ik ook keek, er waren er maar drie te vinden, en de woorden, die zy' aanduiden, vormden een vreeselyk trio: Es ist nichts." welkom zyn. Wy denken hier aan Feestcommissie's en Zanggezelschappen, die de liederen kunnen doen instudeeren, aan particulieren, die genegen zijn de goede zaak finantiëel te steunen en alzoo de Commissie in de gelegen heid te stellen present-exemplaren in grooten getale te verspreiden. In de tweede plaats strekt de arbeid der Com missie tot het in het leven roepen van een Kroningslied. Zij heeft daartoe een wedstrijd uitgeschreven, waartoe alle musici van Nederland ter deelneming zyn uitgenoodigd. De Jury be staat uit de heeren ; Richard Hol, Dan. de Lange en Bern. Zweers. Aan de best gekeurd compositie zal een pry's worden toegekend van ? 100, of een gouden medaille van gely'ke waarde. Nadere inlichtingen verschaf', de Secretaris der Commissie, de heer A. P. de Wild, Marnixstraat 372, Amsterdam. Een internationaal tijdschrift voor decoratieve kunst. De modieusheid die allengs te veel uit The Studio het bekende Engelsche maandschrift, ging | spreken, en de werkelyk zoo zeer gegroeide belangstelling voor gebruiks-kunst ook in landen buiten Brittannië, heeft een Münchener, te Pary's woonachtig, mede redacteur van het bekende tydschrift Pan en medewerker van The Studio, doen besluiten een betere uitgave op dit gebied te doen probeeren. De heer J. Meier-Graefe zal, als 't mogelijk is, den l October by den bekenden uitgever F. Bruckmann te München het eerste nummer van een tydschrift doen verschynen, dat gewoonweg «Decorative Kunst" zal heeten, en om de maand zal uitkomen. 't Zal geheel gelijk zyn in formaat en wy'ze van uitgave aan zyn Engelschen concurrent, alleen hoopt de redacteur den inhoud belangryk beter te doen zijn. En als men weet dat by'na allen die hier in Nederland op dit gebied iets bereikt hebben hun voorloopigen steun hebben toegezegd voor zoover zich het tydschrift door den verderen inhoud zich die medewerking waardig zal betoonen dan kan er althans voor wat er van hier gezonden wordt, op wat goeds gerekend worden. Wy willen hopen dat het een werkelijk streven tot algemeen orgaan zal dienen, en niet als The Studio binnenkort in een soort raar-doenery verloopt, die niets meer dan schyn en aanstellerij is. Het tydschrift verschynt in het Duitsch, en uit Frankryk, Duitschland, België, Nederland, Denemarken en Engeland zullen de beste dingen die daar gemaakt worden, worden toegezonden. TH. M. NIEUWE UITGAVEN. Ztttphen en omstreken. Gids voor touristen (met eene kaart en talrijke afbeeldingen). Uitge geven door de verfraaiings-vereeniging Zutphania. Geïllustreerde Gids voor den Rijn en (<le) nevenrivieren, zoomede de voornaamste Sagen van de Ry'nstreek, door A. S. H. BOOMS, 's Gravenhage. M. van der Beek, 1897. Zes Kinderliedjes. Woorden van N. VEKNSTRA BUN., voor piano en zang bewerkt door HENKI VAN DEN BERG. Deventer, Kluwer & Co. De nieuwe geschiedenis, 1517?178!*, door A. G. VAN DIJK en P. F. C. SCHAKP DE VISSER. Eerste deel. Vlaardingen, Dorsman en Odé. Dr. H. W. PH. E. VANDENBEBGH VA\EYSINGA. Levensbeschouwing. Elementen tot de vorming eener religieus-filozofische wereldbeschouwing. Zutphen, W. J. Thieme & Co. Inhoud van Tijdschriften. Eigen Haard No. 31. Een oud Devies, door Louise B. B., V. Prof. Th. W. Engelmann, door Prof. Th. Place, met portret. Siam, door M. A. van Rhede van der Kloot, met afbeelding. Jong meisje (by de plaat). Een »question brülante" opgelost ? Jong meisje, naar de IIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIHIIIIIIIIMimillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll ik niet gedaeht had, dat 't mogelijk was hem nog meer te gaan waardeeren. Tusschen de geliefden was een vreemdsoortige verwijdering ontstaan. Al de vroegere eoquetterie was verdwenen. Zij zagen elkaar natuurlijk dik wijls, als zij hun respectieve plichten verrichtten, maar zij zochten elkaar niet op, en kwamen zij elkander tegen, dan scheen geen van beiden zich meer te herinneren, waarom wij eigenlijk hier waren, 't Was niet meer dan natuurlijk, dat wan neer Mostijn er niet in geslaagd was een kind met een gewond voetje rustig te houden, hij 't aan Belinda zou overlaten, en 't sprak van zelf, dat, wanneer Belinda's hand beefde, zoodat zij de lamp bijna niet kon vasthouden om den dokter gedu rende de amputatie van een arm bij te lichten, hij ze haar afnam en haar zachtjes gebood heen te gaan. Maar, als zij elkaar met de maaltijden, die meestal veel van een pic-nic weg hadden, ontmoet ten, hield Belinda haar oogen, zeer tegen haar gewoonte, strak op haar bord gericht, en praatte als een razende door over bouillon en dekens. En Mostijn was een zeer beschroomd en zenuwachtig gastheer. Misschien was 't wel verkeerd van Belinda om de japon van de meid te dragen en van haar voetstuk neer te dalen. Zoo iets heeft soms invloed op een jongmenscb. De japon stond haar niet. Daarenboven was zij bleek en vermoeid en zag er niet op haar voordeeligst uit. Ik herinnerde mij den blik, waarmee hij haar den avond van onze komst had aangezien, 'k Verbeeldde mij, dat hij ontnuchterd was. Je zult hier je maag niet met zoetigheden overladen", begon ik, om eens te zien wat zij zeggen zou. Ik geloof, dat ik, sinds ik hier ben, eens genoeg gegeten heb/' antwoordde zij trotsch. Wel, wel, 't was maar goed, dat Dick ook gedésilusionneerd was. De tijd van ons verblijf hier is vandaag om," schildery van J. J. Henner. Generaal Van Ham, door Bintang Djaoeh, met afbeeldingen. Het Opstel, naar het Duitsch van Paul Schönthan. Verscheidenheid. Feuilleton. """" 40 cents per regel. TRADE MARK. MARTELL'S COGNAC, Dit beroemde merk is verkrijg baar bg alle soliede Wgnhandelaars en bfj de representanten KOOPMJUVS«fe BRUINIER. te Amsterdam. Prizenaiaf/ÜOpttFlescL H. RAHR te Utrecht. Fianofabriek. Binnen- en Buitenl. Mnziekhandel. Amerikaansche Orgels. Enime keuze in Huurpiano's. MEIJBOOS & KALSHOVEN, Arnhem. Piano-, Orgel- en Muziekhandel. Ruime keuze in Huurpiano's. Dagelijks 's morgens 10 uur, via Broek in Waterland en Monniken dam. Afvaart de Euyterkade naast de Kettingboot. Op werkdagen zijn gezelschapsbiljetten, tegen belangrijke reductie, op aanvrage verkrijgbaar. De Havenstoombooldiensl. Voor het maken hiervan is een prachtig ingericht stoomjacht dagelijks TE HUUR. Te bevragen: Kantoor Havenstoombootdienst, 127 O. Z. Voorburgwal Amsterdam. Telefoon 684. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiniiiiiiiiiiiNiiiiiiniiiiiinnii zei Belinda plechtstatig, toen wij den achtsten morgen aan het ontbijt zaten. 't Is in 't geheel niet geweest, wat ik mij had voorgesteld," zei hij gemelijk. //U kunt ons nu toch wel missen?" vroeg zij, naar 't mij voorkwam, een weinig verlangend. O zeker, uitstekend,'' zei hij, ik zou niet durven ... U zijt zoo goed geweest . .." Belinda stond haastig op en ging bij 't venster staan. //En 't is een prachtige..." Belinda was bezig een perzik te eten en ik dacht, dat de pit haar hin derde, een zeldzaam mooie dag voor onze reis," voegde zij er met een heldere stem aan toe. U wilt met den trein van twaalf uur vertrek ken 't" vroeg hij onderworpen. Toen ik hem aanzag, bracht de uitdrukking van zijn gezicht mijn theorie van ontnuchtering aan 't wankelen. Er ontstond een stilte. Toen begon hij weer. De fortuin is mij niet gunstig geweest, juffrouw Belinda; ik had gehoopt, dat u een veel prettiger tijd hier zoudt doorbrengen, maar ik kon die arme menschen toch niet aan hun lot overlaten." Toen riep Belinda met een stem, die ik nooit als de hare zou herkend hebben: O Dick, lieve, beste ick, vraag ons toch om langer te blijven! Stuur ons niet weg Dick! Ik houd zooveel van den stoker en van Billy Tomkyns en de kinderen " Hij had drie groote stappen door de kamer ge daan. Na verloop van dien tijd moest hij haar, zoover ik als vrijgezel over dat soort dingen oordeelen kan, in zijn armen hebben, want Belinda's stem werd telkens gesmoord. //Oom,.... durft u ... niet om te kijken ? Zelfs niet... voor een oogenblikje? Maar ik vond 't onnoodig. Er zijn klanken, waarin men zich niet vergissen kan.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl