De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 15 augustus pagina 5

15 augustus 1897 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1051 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. DAME£. Londen, Woman's Work Section. (Slot). De Art Schools Division bestaat uit de inzen dingen van 15 scholen. Werk uit het begin van het Jubilé-ty'dperk vindt men hier niet, om de eenvoudige reden, dat de art-schools van jongeren datum zyn. 't Is immers waar, wat Miss Terra Mackenzie in haar inleiding zegt: »until the last few years it was difficult for a man, and impossible for a woman, to obtain training as an art-stndent." De vrouw in de muziek vormt de volgende afdeeling. Hier vinden wy' de beeltenissen van velen, die naam maakten, of wel haar handschrift, alsook eenige der talrijke geschenken haar ter huldiging door hooggeplaatste personen aan geboden. Het belangrijkste deel is echter, wat door de vrouw als componiste is geleverd, hier geopen baard in manuscript en uitgegeven muziek. Niet omdat door haar als zoodanig reeds onsterfelijk werk is geleverd, maar wijl door haar sedert den korten ty'd, dat zy' opleiding in dezen tak van kunst kan verwerven, genoeg is gedaan om te breken met het geloof, dat aanleg voor toonzetting in uitgelezen vorm slechts by' mannen kan voor komen. De Woman's Roll ofHonourRoom. Hier vinden wy' herdacht een honderttal vrouwen, die met in gevaarstelling van eigen leven anderen aan een wissen dood ontrukten, door duidelijke vermelding van naam en daad, benevens tentoon stelling van medaljes_en eerbewyzen. De groote GBACB DAKLING wordt echter nog op andere wy'ze gehuldigd. Wy' zien haar beeltenis, alsook de woning, waarin zy' werd geboren, leefde en stierf. Om zoo te zeggen, alles wat in betrekking tot haar stond, is waard geacht der vergetelheid te worden ontrukt. De Invention Division ligt nu aan de beurt. De vindingrykheid der Engelsche vrouwen is controleerbaar en ontwikkelt zich snel. Werden er in 1885 twee honderd vijftig patenten genomen, in 1896 bedroeg het getal twee duizend en zestig, hetgeen, de elf jaar saamgenomen, een eerbied waardig getal vormt. Te onzer aanschouwing zyn door een Patent-Expertsfirma 118 vindingen saamgebracht. Hoe dikwyls ik trouwens mijn oog liet gaan of over den catalogus of over de voorwerpen zelf, ik heb er niets onder gevonden waardoor een grooter of kleiner deel der menschheid zich op eenigerlei wijze beweldadigd dient te gevoelen, 't Zyn allemaal zaken, die, als ze niet waren uitgevonden, we thans geen stap minder ver zouden staan dan we nu zy'n. Safety Purse, Pocket Protector, Hat Pins, Floor Cleaner, Bed Support, Grater, en soortgelijke vormen dealpha en omega dezer afdeeling. Zoo iets in dubbelen zin praktisch, door nut en. goedkoopheid, als een potloodkokertje met een stukje gomelastiek aan het uiteinde, is blijkens deze tentoonstelling door geen vrouw bedacht, en geen harer zal dan ook wel door haar vinding ryk zyn geworden. De Baby Coop van Mrs. Pye deed mg' glimlachen. Wie er zich een juiste voorstelling van maken wil, denke aan een mand als waarin de poeliers het gevogelte gestuurd krijgen, maar zonder bodem. Die mand moet het kind over het hoofd worden gedaan opdat het in die zeer beperkte ruimte vrij zal kunnen spelen. Daar er stellig weinig moeders zyn, die haar kleine op n ly'n stelt met haan of hen, vermoed ik dat dit bedenksel slechts beperkten opgang maakte. De afdeeling Philanthropie staat onder het presidentschap van Lady George Hamilton. In de inleiding vinden wy: »Het tentoonstellen van philantropie is werkelyk een moeilijke opgaaf het mede-voelen, dat haar groote dryfkracht uitmaakt, is niet aanschouwelijk voor te stellen; dientengevolge was bezwaarlijk in beeld te brengen het deel der vrouwen in dit groote werk. Een hoofdtrek in de weldadigheidsschema's onzer dagen is hun systematische organisatie Het werk onder soldaten en zeelui wordt voorgesteld door Miss Robinson's soldaten-huizen en Miss Weston'g matrozen-instellingen... ? . Veel is in de laatste 50 jaren gedaan ter verbetering van het lot dergenen, die door lichaamsgebreken ver hinderd worden deel te nemen in den stry'd om het bestaan. Allereerst behooren daartoe de blinden en wy' zyn in staat gesteld hier te toonen, hoeveel voor hen gedaan werd door een menschlievende vrouw, zelf blind, Miss Gilbert, de stichteres van het Tottenham Court Bond Institute Veel is er gedaan voor de doof stommen, voor lichamelijk misvormde en onvol komen verstandelijk ontwikkelde kinderen Een «successful experiment" werd onlangs terecht de Children's Happy EveningsAssociation genoemd, en dit zal hier worden voorgesteld door duidelijke modellen Mrs. Meredith's werken ten behoeve van vrouwelyke gevangenen verdient zeer de aandacht, als ook Princess Mary's Village Homes, waar de kinderen van gevangenen worden verzorgd en opgevoed Verscheiden inzendingen om vatten: de Brabazon Employment Society, welke het leven der werkhuisbevolking zocht op te vrooly'ken door het onderricht geven in werk van nut of smaak; de Metropolitan A ssociation for Befriending Young Servants enz. Kunsthandwerk. Dat voor een ieder thans de kunstakademies open staan, heeft zijn voor, maar ook zyn tegen, beweert Miss Tessa Mackenzie in haar Art School's inleiding, want dikwy'ls moedigen zy diegenen aan om zich aan de hooge kunst te wyden, voor wie het heel wat beter zou wezen, wanneer zy ontmoedigd werden en zich toelegden op nuttige kunst in zuiveren en eenvoudigen vorm, zoodat ze verfraaiden zoo wel huiskamer als salon. Wat kunst toegepast op handwerk vermag, bewy'zen de twee zalen door deze afdeeling in genomen. Als bezat het tentoongestelde de eigen schappen eener magneetnaald die menschen aan trekt, zoo onweerstaanbaar voel ik my telkens opnieuw daarheen getrokken! Zal onze aanstaande tentoonstelling op zyn hoogst matige steun vinden bij onze Industriescholen, hier is het anders; alle zijn vertegen woordigd en dikwy'ls door werk dat mag gezien worden. Het kunstnaaldwerk in gekleurde wol van onzen tijd wint het ver van de vroegere Victoria-periode. Wie zou iets anders verwachten, nu zoowel de borduurster als de ontwerpster der patronen deugdely'ke opleiding krijgen in teekenen en aanverwante vakken. Van gordijnen, portières, kleeden en kleedjes is geen overweldigende hoe veelheid aanwezig, maar menig stuk is indruk wekkend mooi. In deze zalen vinden we ook: Designs voor behangsels etc.; Wood-carving; zilver, brons en waswerk ; boekbanden, versierkunst, draaibank producten en tal van andere zaken. Nog is er een ding, en wel in ruimen voorraad, van velerlei soort; een, waar men op onze ten toonstelling zich voorzeker niet blind op zal staren kant. Vitrines vol van de prachtigste kant, zoo oud als nieuw of opnieuw gemaakt naar oud patroon, voornamely'k afkomstig uit Devonshire en Ierland. In de »Stalls" kan men ze zien maken; ook worden daar fijne borduur sels vervaardigd en ziet men de onverslijtely'ke «Harris Tweeds" ontstaan. Er valt hier veel hoog genot te smaken! wie meer van een lagere soort houdt, kan trouwens zijn hart ophalen in Oud-Engeland. De laatste drie zalen omvatten de afdeeling: o n d e r w ij s. De meesten dergenen, die een lans gebroken hebben voor de verbetering van het onderricht, vinden wy hier in beeld, en wat het onderwys zelf betreft, de vooruitgang daarvan bly'kt ons voor «en goed deel uit graphische voorstellingen. De lagere school kostte in 1837 w£ 20.000; dit jaar bedraagt de som .£7.702.000. De Kindergarten geeft een expositie van zyn werk, terwy'l de huishoud- en andere vakscholen de fotografen te hulp namen en openbare lessen uitschreven. De Industrial Division kreeg plaats in de buiten-galery, en brengt ons tot de over tuiging dat het den stoom, vooralsnog tenminste, niet gelukt het handwerk te verdringen of over bodig te maken. Waardevolle kant kan niet machinaal worden vervaardigd evenmin bloemen, die, gely'k hier bly'kt, niet uit Frankrijk behoeven te komen om waarlyk fraai en natuurtrouw te wezen. Parijs zal zelf ten deele door Londen worden voorzien. Het hoofd van den bloemenstall noemde mij naam en woonplaats der Parijsche kunstbloemenverkoopster, voor welke zy' arbeidt. De andere industrieën in werking zijn: stroohoedenvervaardiging; het maken van rieten manden; het weven van zijden fantasie-fichu's en doeken; het machinale deel van de horlogeen klokfabrikatie der »01d En g l and" Watch Company; het plakken en bewerken van allerlei soort doozen; het borduren van kunstvol borduurwerk en het proces van verven, spinnen, pluizen etc. der British Weaving School. De boekbanden en boekversiering der C h i swick School o f A r t zien wij niet ontstaan, maar aanschouwen wij in voleinden vorm. De Woman's Work Section schreef een Educational Congress uit daarover een volgenden keer het een en ander. Londen, Juli 1897. Er.isK A. HAIMITOX. De kunstwee/school te Scherrenbek. Zomermode. Vruchtloomen begieten. Een schaduicstudie. Toekomsttafreèl. Kleurige doctoressen. Practisch. In allerlei streken, waar iemand niet zoo dadelyk de »kunst"-industrie zou zoeken, begint men in te zien, dat goed overleg het halve werk is, en dat de toilet-historici gely'k hebben, wanneer zy beweren dat de mensch begonnen is zich te ver sieren, vóórdat hy er aan dacht, zich te bedekken. In het strenge, stijve Sleeswy'k-Holstein, te Scher renbek, heeft een verstandig predikant een kunstweefschool opgericht, die al spoedig een zekeren bloei bereikt heeft en het handwerk in den omtrek heeft gereleveerd. Van ouds was er aan die West kust onder het landvolk wel eenige kunstvaardigheid ; er werd kant gemaakt, hout gesneden, eene soort pluche en dekenstof met figuren geweven; maar ofschoon men nog in kerken en raadhuizen en by' oude families de overblijfselen ervan vindt (verwantschap toonend met de Noorsche en Friesche motieven, met het Markensch en Hindelopensch) de liefhebbery' was verloren gegaan. Pastor Jacobsen te Scherrenbek heeft getracht haar te doen herleven. Hy' heeft in het stadje eene kunstweefschool opgericht, voor de motieven de stedelijke musea in den omtrek geraadpleegd en voor de techniek een weefster uit Noorwegen laten komen, en weefstoelen naar het oude lood rechte model laten maken. Het werk vordert veel ty'd en zorg, want de draden moeten met de vingers een voor een door den ketting gehaald worden, maar het heeft het voordeel dat men niet bepaald is tot gebonden patronen, maar evenals by' het gobelin vrije motieven, als schilderwerk, kan aanbrengen. Voor de kleuren neemt men, evenals in Scandinavië, enkel plantaardige verf stoffen, die schitterend zijn en niet verschieten-, voor het materieel enkel wol. In de handwevery leert men drie technieken: eenvoudig weefsel, half gobelin en gobelin; de eerste is heel eenvoudig, maar by alle drie heeft de maakster die eenigen artistieken aanleg heeft, al spoedig gelegenheid om dit te doen bly'ken. Op iederen tijd worden leerlingen aangenomen, maar zy' moeten zich schrit'telyk verbinden, alleen met toestemming van het bestuur het weefonderricht naar de Scherrenbeker-methode verder te geven. Die toestemming wordt alleen gegeven aan zeer bekwame leerlingen, die dan ook van de school het garen, de gereedschappen en de (wettelijk beschermde) patronen ontvangen. Het naar die patronen gewerkte wordt hun naar een vast tarief afgenomen; in verschillende Deensche en Noordduitsche steden zyn depots, en het industrie museum te Kopenhagen heeft een prachtig »zwanentapijt". van de school aangekocht. Informaties kan men bij pastor Jacobsen te Scherrenbek inwinnen; hy' bezorgt ook inwoning aan meisjes van buiten, tegen 50 mark 's maands. Het leergeld bedraagt 40 mark, de leerty'd on geveer 4 a 6 weken. De weefstoelen kosten 35 a 45 mark. * * * Een nieuwe stof, die aan fluweel en aan moir doet denken, is voor kostbare zomertoiletten, zpoals die van bruidsmeisjes by de jongste aan zienlijke huwely'ken, in de mode gekomen. Men heeft haar in verschillende lichte kleuren, en ontkomt zoo aan het eeuwige surah met zy'den mousseline, dat anders het gewone was. Een costuum van dit «velours-moiré", van gris-electrique, met oranje zijde en cru valenciennes, schynt byzonder gedistingeerd te zyn geweest. Voor de bruiden zelf heeft men, al was het geannonceerd, den te langen sleep nog niet op gegeven. Iets nieuws daarby was, de oranjebloe sems van den eenen schouder tot op den rand van den sleep als een gansene slinger van wit en groen, schuin te drapeeren, en in verband daarmede wordt nu ook de sluier hier en daar op den rok met diamanten hoefijzers (die voor porte-bonheurs gelden) opgenomen. Het geheel is misschien wat tooneelachtig, maar kan toch heel gracieus staan. Wit in alle combinaties is dezen zomer hoofd zaak. Een toilet te Trouville was wit batist op geglaceerde lichtblauwe zy'de; bolero met bleek blauwe zijden bloemen geborduurd, mouwen van wit point de Venise, en hoedje van wit git met een witte duif met robijnen oogen. Hierby een witte parasol met vuurrood gelakten steel en eivormigen knop van bergkristal. Witte parasols van mousseline, neteldoek, faille, taf, met groote plissés, worden voor pic-nics, voor garden-parties, voor strandwandelingen veel genomen; gekleed zyn ze niet. Voor grooter toilet en 's middags neemt men ze eenvoudiger, zonder volants ; de knoppen het meest in de mode zijn konijnen koppen en ezelskoppen. Over 't geheel is ook wit en zwart garnituur nog het meest gewilde. Entredeux van valen ciennes, door heel smalle ruches of plissés van zwarte tulle geëncadreerd, worden in zigzag op alle lichte stoffen geplaatst, vooral op lichtblauw of rose-cérise, en staan heel goed. Men draagt weer meer sieraden, een gouden collier de chien om den hals, een lange dunne ketting met hier en daar een pareltje, waaraan men alles by'een ry'gt, face-a-main, miniatuurhorloge, beursje, enz. De zwarte kousen schijnen gedaan te raken, ofschoon ze byzonder goed staan, ook bij de lichtste costumes, gaat men ze weer vervangen door die in de kleur van het toilet, zelfs wit. De demimonde draagt ze vreeselyk versierd, met pailletten en borduursel, opengewerkt en bepareld, het is dus goede smaak dat ten zeerste te vermyden. * * Als vruchtboomen in het midden van den zomer hun halfrype vruchten laten vallen, is er niet veel ondervinding noodig om te weten dat de droogte daaraan schuld ia. Niets helpt eraan, dan gieten, maar gieten is een lastig en ver moeiend werk, en men doet het liefst niet meer dan noodig is. Heeft men een werkman by de hand, dan zou men hem veel liever voor de volgende veertien dagen ineens laten gieten, dan iederen avond een beetje. Dit is zoo onmogelijk niet als het schynt. Het komt er maar opaan, wd£r men giet. Men moet gieten als de natuur. Wanneer net regent, komt de massa niet aan den voet van den stam terecht, maar de kring waar het van de kroon afdruipt, is duidelijk te zien; en het is ook duidelijk dat de verstandige boom de uiteinden van zyn wortels daarheen dry'ft en zelfs nog wel wat verder, naar de open plek er buiten. De greppel om het water in te gieten, moet dus daar gegraven worden; wanneer de boom wat omvang heeft, kan die greppel een reus achtige cirkel zyn en een menigte water ver zwelgen, het komt juist terecht waar het wezen moet en kan een heelen ty'd strekken. Rekent men dat de boom 50 liter per dag verbruikt, dan kan men zoo wel de 700 liters, zyn voorraad voor 14 dagen, aan hem kwijt worden. Wanneer men met gieten aan een punt van den ring be gonnen is, kan dit heel goed weer droog zijn, tegen dat men er weer aan komt; de boom heeft het dan geborgen en zorgt zelf dat hij het ge bruikt wanneer hy er behoefte aan heeft. * ?» * Een schaduwstudie. (Punch.) In een Duitsch blad vinden wij de volgende parodie op een deel van Schiller's Lied von der Glocke: Zukunftsbild. Der Mann muss hinein Ins hiiusliche Leben, Muss spinnen und weben Und kochen und stricken, Muss waschen und platten Und zanken mit Jetten. Und draussen waltet Die tücht'ge Erwerbsfrau, Die weibliche Aerztin, Und redet weise lm Reichstagskreise Und lehret die Miidchen Zu sein wie die Knaben, Und wirket ohn' Ende Für Frauen-Verblinde. Und füllet mit Stimmen die Urne der Wahlen, Und kandidirt in Versammlungslokalen, Und sammelt auf machtigen Bücherstiindten. Ihre Reichtagsreden in Leinenbiinden Und fügt zum Erwerb des Ruhmes Schimmer, Doch alles draussen und nichts im Zimmer ! * * * In den staat Louisiana is dezer dagen eene negerin, miss dr. Emma Wakefield, tot het uit oefenen der geneeskundige praktijk toegelaten. Ook de dochters van Indianenhoofden doen aan de academische studiën. Te New-York is doctoraal gedaan door miss L. Singh, eene jonge koper kleurige van echt-Indiaansche afstamming ; voor ziekenverpleging werd een diploma gehaald door miss l'hoebe Wood, de dochter van een Pawneeopperhoofd; zij volgde 't voorbeeld van twee andere roodhuiddochters, de eene van den stam der Ottawa's, de ander van de Wyandotte's. * * * De Engelschen zijn practisch; aan een Londensch blad wordt het volgende gemeld: Voor eenige dagen kwam een heer van ziekelijk teringachtig uiterlijk het kantoor van eene drukkerij binnen, en vroeg den bediende, of er ook iets spoedig gedrukt kon worden, wat hij dicteeren zou. De klerk nam de pen in de hand en de bezoeker begon: »Wees gerust; ik heb de voordeur geslo ten " Hebt u het ? Ja wel, maar ik begrijp niet .... Dat doet er niet toe; wees zoo goed geen aanmerkingen te maken voordat ik klaar ben. Dus verder: »Ik heb het gas in de badkamer uitgedraaid." Uitgedraaid. »De ramen in de keuken zijn dicht." Dicht. »De hond is in het sousterrain. De dienst boden zijn alle thuis; de staldeur is gesloten, de kat is er uit. De kranen van de leiding zijn afgedraaid. Neen, ik ruik geen brandlucht en geen rook; ik hoor niets, er wordt niet inge broken. Neen, onze hond blaft niet, het is die van de buren. Ik behoef niet meer te gaan kijken of de kelderdeur gegrendeld is, want ik weet dat ik dat gedaan heb. Er rammelt niemand aan het raam; de wind speelt door de buitenjalousiëen.." Nog iets? »Ik geloof dat dat alles is. Ziet u; zoodra ik begin in te slapen, maakt mijn vrouw mij wakker en begint mij deze vragen te doen, altoos dezelfde. Als zij nu het antwoord gcdnikl voor zich ziet, zal zij mij misschien met rust laten, en ik behoef niet, tot schade voor my'n gezond heid, mijn nachtrust op te otteren. AVilt u die lijst zoo gauw mogelijk, met een llinke letter, laten drukken?" K?e.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl