No. 1053 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. DAMEjg. Iets oyer de vrouwen-beweging in Engeland, in. Bedford College. (Slot). Bedford College werd in 1894 opgericht door Mrs. Breid (van daar: «The Breid Society" zie bovea). Deze Mrs. Breid maakte er haar levensdoel van om te werken voor de hoogere vorming en be schaving der vrouw. Eenige maanden vroeger had zij reeds een ijverig deel gehad in de oprichting van de eerste hoogèschool voor vrouwen, Women's College genoemd, thans Queen's College; eerst later werden de bij-ons meer bekende, Newnham en Girton Colleges in Cambridge en Oxford opgericht, waar nu ook. het Sommerville College en Lady Margaret Hall zijn. Voor de stichting van Bedford College gaf Mrs. Breit £ 1500 (? 18,000), verder deponeerde zij geld voor beurzen. Het dankt zijn naam aan het op zichzelf weinig beteekeaende feit, dat het in Bedford Square be gonnen werd; eerst in 1874 werd het overgebracht naar Baker streel. Na dien tijd werd het echter door den aankoop van verscheiden belendende huizen, aanmerkelijk uitgebreid. Eerst in '94 werd het door het Gouvernement erkend als recht hebbende op een deel der RijksSubsidicn aan de hoogescholen en ontving het ?£ 700, als eerste subsidie, welke som sedert elf Jaar verstrekt werd. De leertijd duurt slechts dertig weken, in drie kwartalen verdeeld. De zomervacantie duurt drie en een halve maand, met Kerstmis en Paschen is er telkens n maand vacantie. De studenten worden er opgeleid voor; Matri'cvlation en voor alle examens van de London nivenity, voor de Degrees and Honours in Arts and Science, verder voor het candidaats-examen als arts. Daar het examen-systeem in Engeland zoo ge heel verschillend van het onze is, is het mij on mogelijk het bovenstaande door vergelijking duide lijker te maken. Zelfs de eigenlijke beteekenis van het woord College in deze is moeilijk weer tegeven, het houdt 't midden tusschen een Gymnasium en onze Academie, doch helt sterk naar de laatste over. In Bedford-College zijn enkel internen, voor kost en inwoning betalen ze ?700 a ? 800, dat hangt af van de grootte der slaapkamer. Met de lessen mee betalen ze tot ? 1400 toe. De vakkeu, waarin college gegeven wordt, deels door heeren, deels door dames, zijn: Dierkunde, Plantkunde, Scheikunde, Engelsch, Fransch, Duitsch, Latijn, Grieksch, Aardrijkskunde en Geologie, Geschiedenis, Gezondheidsleer, Meetkunde, Natuurkunde, Physiologie, Ethica, Muziek en TeeIn de meeste vakken wordt tweemaal per week les gegeven. Bij elke taal wordt tevens de let terkunde onderwezen. De Engelsche letterkunde begint met het oude Engelsch (Piers Plowman). Voor de studenten, die voor het onderwijs op geleid willen worden, zijn afzonderlijke bepalingen gemaakt, zij worden in staat gesteld de oefeninglessen aan verschillende scholen te geven. Verder is er een fonds voor haar, waaruit ze geld kunnen leenen voor de voltooiing harer studies. Ook worden er jaarlijks verscheiden beurzen voor de studenten va.n Bedford-College beschikbaar ge steld. Voor teekenen alleen reeds acht, van ?378 tot 600 per jaar toe. , Deze beurzen zijn voor drie jaar; andere weer voor korter of langer. Het aantal studenten bedraagt ver over de hon derd. De directrice vertelde mij dat er ook ver scheiden Hollandsche dames hadden gestudeerd. Op het oogenblik is er een Indische dame uit Bombay, ze volgt voorloopig de lessen in BedfordCollege met het plan haar studies voort te zetten aan de London School for Medici/ie, ten einde na volbrachten leertijd als doctores naar haar eigen land terug te kunnen keeren. Voor Engelsch-Indië, waar de vrouwen van het land door geen mannen mogen worden behandeld, zijn dames-dokters voorzeker een God-send. Toevallig zag ik deze uitheemsche studente een der leerzalen verlaten en de centre-hall doorgaan. Ze was in nationale dracht gekleed met een don kere sarong, een kersenroode overjapon, los over haar gedrapeerd en daaronder een kort, wit lijfje, terwijl haar achterhoofd en schouders door een neerhangenden wit zijden sluier omhnld waren. Ze was heel donker, doch had een interessant en in telligent gezicht; een ayah, eveneens in Indische dracht, liep achter haar met eenige boeken en schriften. Onwillekeurig stelde ik bij mij zelve de vraag of deze volgelinge getrained werd om later de instru menten en 't verbandkistje der doctores te dragen. De directrice verzekerde mij, dat ze haar zuster uit de koloniën met groote vreugde had begroet en dat ze hoopte dat haar voorbeeld door velen zou gevolgd worden. 't Meisje in quaestie behoort tot een der eerste Indische families uit Bombay. Behalve dat ze steeds vergezeld wordt door haar ayah of lij f meid, leeft ze op denzelfden voet als de overige studenten en neemt ze haar maaltijden in de algemeene eetkamer. Of ze, evenals de heer Jan Adam Kegge (zali ger nagedachtenis) stilletjes een fleschje met cayenne peper in haar bord ledigt, heb ik niet kunnen gewaar worden. Ze zag er kalm en ernstig uit, bij de overige meisjes trof het mij, dat de meeste er bleek en overwerkt uitzagen. Tot de vele dingen, die de werkende vrouw nog leeren moet, behoort zeker wel: zich te lioedeu voor overdrijven. Surlout pas trop de zcle. THÉRÈSE HOVEN. immmiiuiHiiiiiiiiiiii 1111 iimmiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin Het Feministen-congres te Brnssel van 4?S Augustus. Nog vele na deze die woorden uitge sproken of ongezegd, formuleeren den-indruk van het congres (congres rz verstand en hart kracht gevend samenzijn) te Brussel doorleefd van 4?7 Augustus jl. Met elkaar van gedachten wisselen, officieel en in particulier gesprek; te zamen hooren en zien; te zamen genieten; intellectueel en materieel en genot dat werkt heilzaam! Wie met het oog op de lichaamskrachten wel wat al te ijverig ar beidde in den wijngaard van 't feminisme, frischt van uur tot uur op; wie der moedeloosheid nabij is door den tragen gang der zaken, voelt zijn ver trouwen groeien. Vol moed keeren beide kategoriën huiswaarts, het devies voor oogen: slechts de aanhouder wint, en in het harte de spreuk: zonder strijd, geen overwinning! Herhaling van congresbezoek verhoogt het genot, en niet weinig ook. Men begint met, hoewel te midden van velen, zich wat eenzaam te gevoelen. Hoor ik eigenlijk hier? voel ik daartoe wel warm genoeg?" zijn vragen, schier onuitblijfbaar, wan neer men zonder er in te deelen de begroeting aanschouwt tusschen vrienden van verre; blijdschap over 't weerzien geuit in evenveel nuances als in dividualiteiten: vonken stralende blik bij de een; een woord, dat beiden dezelfde herinnering geeft, bij de ander; een derde legt haar hart in haar handdruk; een vierde kent geen andere uiting dan omhelzing en kus. Tusschen gelijkgezinden zijn vriendschapsbanden spoedig geknoopt. O zoo kort maar voelt men zich eenzaam: onbewust geeft en ontvangt men in voldoende mate om vatbaar te zijn voor de genieting der solidariteit. Congressen moeten niet te dikwijls plaats vin den." Wie zal dit axioma trachten te weerleggen? Doch alvorens over te gaan tot een nadere bepa ling van het woordje te veel richte men zijn blik naar alle zijden. De meeste vrouwen hebben een werkkring, die haar een deel harer vrijheid rooft; in de eerste plaats, de onderwijzeres, zoo ongaarne gemist of zwak vertegenwoordigd in de vergaderzalen. Gering is het getal dergenen, die wanneer en vanwaar ook de roepstem kome: e n place, het aan zichzelf hebben te antwoorden: present. Ook vergete men niet, dat verschei denheid in vorm gewenscht is en mogelijk. In doel aan een congres gelijk, staat voor mij onze aanstaande Nationale Tentoonstelling van Vrouwen arbeid. Laten vreemdelingen haar maar komen aanschouwen menigeen beloofde het me reeds op hart en mond ze zal hen tevens gelegenheid bieden tot een juister verstaan, zoowel van onzen volksaard als van ons wettelijk en sociaal stand punt. //Geen enkel vreemdeling kent ons, zelfs niet de warmste bepleiter der vrouwenzaak," verstoutte ik mij tijdens het congres te beweren, trouwens met levering van bewijs. Een bezoek kan in dien ongewenschten toestand verandering brengen dat men alzoo kome. Veelvuldig congresbezoek leidt van zelf tot on derlinge vergelijking. Ieder congres draagt zijn eigen stempel. De organiseersters kunnen wel trachten het navolgingswaardige in het voorafge gane op den voet te volgen, maar zullen voorzeker daarin zeer onvolledig slagen, wanneer model eu afdruk verschillen iu nationaliteit: het bloed loochent zich niet. Zoo dan was er tus schen de congressen te Parijs, Berlijn en Brussel een groot onderscheid waar te nemen. Het meest in het oog vallend was de belangstelling der bur gerij. Te Parijs groote opkomst, maar allereerst als bewijs van protest; te Berlijn ten einde toe een overvolle vergaderzaal, uiting van sympathie en belangstelling; te Brussel, afwezigheid der in gezetenen, zelfs van het deel, dat zich een toegaugskaart had gekocht, aangevende het ontwikkelings standpunt der Belgische vrouw. Te Brussel zijn maar drie vrouwen, waar men men mede praten kan", hoorde ik verzekeren door een inwoonster van andere nationaliteiten, terwijl ik aanneem, dat het getal wel wat heel klein is genomen. Madlle. Marie Popelin, een doctor in de rech ten, die zich rechtsverkrachting moet laten wel gevallen, had hot initiatief tot het congres geno men en het grootste deel van 't werk persoonlijk verricht. Van haar ging het denkbeeld uit om in de verschillende landen propaganda-secretarissen te benoemen. Van de vreemde staten was Nederland het best vertegenwoordigd, niettegenstaande, vreemd genoeg, enkele pioniersters op het laatste oogen blik zich zelf nog overtuigden, dat ze aan ander genoegen de voorkeur mochten schenken een volledig ontwikkeld plichtsgevoel komt niet te dik wijls voor. De meeste van al de Nederlandsche vrouwen, die voor den eersten keer een Feminis ten-Congres bijwoonden, zijn heengegaan vol enthou siasme, levendig gevoelende dat en hoe ze de groote zaak kunnen dienen op waardige wijze. Kaast Nederland stond Rusland in getalsterkte; niet minder dan 10 hadden zich laten inschrijven waar onder, die kwamen hooren en zien, dewijl ze op eigen bodem in vrouwen de liefde voor het vereenigingsleven hoopten aan te wakkeren. Het Brusselsche Gemeentebestuur heeft zich met hes congres niet ingelaten de Belgische Regee ring echter wel. Zij schonk dnizend francs sub sidie; gaf gelegenheid tot vergaderen in de feest zaal van het Palais des Academies en verschafte ook gratis toegang tot de tentoonstelling te Terneuzen en te Brussel. Zoodanig gecacheteerd diende het congres een model te worden van orde en beza digdheid. Het oorspronkelijke plan om de behan deling der onderwerpen met stemming te besluiten werd door de prganiseersters opgegeven, doch den deelnemenden niet duidelijk genoeg medegedeeld, zoodat er een oogenblik oppositie ontstond tegen de machtsbeperking der vergaderden. Dezen be weren echter: den Keizer te willen geven, wat des Keizers is, en, als 't ware om ze te beloonen, ont spon als vanzelf eeu discussie een discussie, die geheel binnen de perken bleef. Wat mij be treft, ik begrijp zoo min, waarom de HoogeHand bang was voor stem uitbrengen, als waarom de andere partij er zich zoo gesteld op betoonde, want de een als de ander kon van te voren weten, hoe de uitslag zou zijn. Op een Femini&tencongres zonder vrijen toegang hetgeen de kans op een over weldigend aantal rustverstoorders zeer gering maakt wordt natuurlijk met algemeene, of bijna alge meene stemmen aangenomen, dat de vrouw gelijk loon toekomt voor gelijk werk; dat het verbod naar het onderzoek van 't vaderschap dient opge heven, enz. Maar juist omdat de uitslag der stem ming onmogelijk een verrassing kan bieden, begrijp ik niet, dat men er zoo op gesteld kan wezen, dat gevoelen voor de honderd en zooveelste maal te hooren uitspreken, wanneer dat niet anders dan met moeilijkheden kan gepaard gaan. Dat de machthebbenden bevreesd zijn voor eindstemmingen, be wijst reeds, dat ze hun vertrouwen verloren heb ben in eigen standpunt. (Slot volgt.) . ELISE A. HAIGIITOX. HlllinilHMHIIIIIMIIIIIIIIIIMIIIIIIIIItllllttlll IIMIIII1IIIIMIIIIIIIIIIII Robes d'intérieiir. Zomermode. Liefdes verklaringen. Reigerreeren. Men voorspelt voor den winter ook in Frankrijk een groot succes aan de robes d'intérieur, de Engelsche tea-gowns. Tot nog toe ontvangen de meeste Fransche dames in een visite-toilet dat geheel overeenkomt met het toilet waarin zy zelf visites maken. Zooals men weet, is dit in En geland geheel anders en deze mode, vorigejaren slechts door eenige zonderlinge of onafhankelijke of minstens artistieke mondaines overgenomen, begint ingang te vinden. Engelsche dames, die wat van costuum houden, zoeken haar modellen voor deze tea-gowns op alle historische stukken ; Venetiaansche schilderijen, Renaissance-platen, Oostersche reisbeschrijvingen, zijn haar van dienst om er ruime, loshangende gewaden van kostbare stof, in gloedvolle plooien neervallend, naar te fatsoeneeren. De pli watteau, de wijde mouwen a la juive, de page-mouwen, het décolletémet den hooge Mediciskraag, de vorm van het Empirecostuum, komen hierbij te pas; onder het zware bovenkleed komt de tablier van het lichte onder kleed te zien. Met borduursels en cordelière, schijnbaar los en gemakkelijk, vereischt het feitelijk evenveel figuur als een aansluitend costuum. Zoover komt men in Frankrijk nog niet; er is zelfs een curieus bezwaar tegen geopperd: men heeft gevreesd met zulk een weelderig huiskleed van liberty satijn, fluweel en kanten, een air demi-monde te hebben. Nu toch de mode komt, zal men in het begin betrekkelyk strenge robes d'intérieur dragen ; geen damast, geen ge bloemde zijde of gebrocheerd satijn, zooals in Engeland, maar matte zyde, sommige bengalines, pongee, niet te zwaar, maar ook vooral niet al te licht, zoodat de plooien goed vallen. Ook het wollen crépon, dat de laatste paar jaren weer verdween, kan in stille kleuren er voor dienen, omdat het gemakkelijk drapeert en mooie plooien vormt; andere stoften zijn voile de religiense, Indisch caeltemire en cacheiiiire réloutc. Het neteldoek op kleurig transparant, dat er voor aangeraden wordt, is weer te opzichtig of zal te veel op een peignoir of saut-de-lit gelijken. Het model van de robe d'intérieur heeft in elk geval iets karakteristieks en aangenaams. Een kleine of grootere sleep is niet enkel toe gelaten, maar behoort er bij ; een pli watteau, hetzy aan den hals of in het midden van den rug beginnend, is aangewezen. Een mooi schou derstuk en vandaar verder Empire is voor slanke vrouwen geschikt; een breed stel revers van de schouders tot het middel, openend op een lichte blouse, die als tablier wordt voortgezet, leent zich voor minder slanke. Een aardig model is dit: van eene charpe, in stof gelijk aan de schouderkappen of schouderdraperieën, beginnen de beide deelen onder de armen, worden op de borst in een knoop vereenigd en vallen breed en ruim tot byna op den voet; de vorm van het kleed kan dan robe princesse zijn of gewoon met corsage en rok. De mouwen van dit model zjjn aansluitend en lang; maar anders kan de robe d'intérieur ook wyde mouwen tot den elle boog hebben, met een breede strook eraan. * * * Een Engelsch humorist beweert in de nieuwe romanlitteratuur de techniek der liefdesverkla ringen bestudeerd te hebben en verschillende verhoudingen te hebben opgemerkt. Van de 100 mannen zijn er 36 die in dat kritieke oogenblik het meisje hunner keuze in de armen sluiten. Ongeveer 67 kussen de uitverkorene op den mond, 4 op de wang of op het haar, de rest elders; 2 van de 100 hebben aan een handkus genoeg. Minstens 75 minnaars drukken de hand der schoone aan hun eigen mannenhart: 14 hebben een stuk in de keel, en 9 zeggen met een diepen zucht «Goddank!" Slechts 7 van de 100 verklaren zich voor de gelukkigste aller stervelingen, 5 kunnen gedurende de eerste tien minuten geen geluid geven. Op de knieën zinken er nog maar 2; minstens 20 hebben eerst het een en ander in te slikken, 10 openen herhaal delijk den mond voordat het tot spreken kan komen. Wat de houding der vrouwen betreft, opgemerkt is, dat 81 van de 100 zeer bereid willig den man in de armen zinken, 68 al gauw haar gelaat blozend aan zyn schouder vlijen; er is er maar n, die zich in een fauteuil laat zinken. De grootste helft slaat haar arm om den hals van den geliefde, 6 vergieten stille tranen van vreugde, maar 44 barsten in luid snikken uit. Eenige meisjes, misschien 4 van de 100, zijn inderdaad verrast, maar meer dan 80 wisten precies vooruit wat er komen zou, ook al waren er veel onder, die met neergeslagen oogen zeiden : »zoo op ns !" ... Met oogen vol liefde tot hem omhoog kijken GO; slechts l op de 100 loopt terstond weg om de belangrijke gebeurtenis aan iemand te gaan vertellen; «spreek met mijne moeder !" komt niet meer voor. * * * Onder de nieuwe stoffen te Parijs is er eene van Japansche brandnetels, ramie, gemaakt die als zy'de grof en dikdradig is, en toch tegelyk dun, licht, bijna doorschijnend, men noemt haar gros linon en zy heeft veel succes als zomerstof, te meer omdat zij absoluut geen kreukels behoudt. Een nieuw model zijn jacquettes van schotsen tartan, van achteren aansluitend, van voren recht neervallend, met een capuchon. Als garnituur blijven overigens nog biais en strepen van wit mohair op blouse en rok; over 't geheel veel wit, vooral costume tailleur van wit piqué. Parijs is nu op de badplaatsen, alleen bij de ^grands mariages" ziet men wat moois en nieuws in de stad. Een costuum voor bruidsmeisje was wit crêpe de Chine op oranje transparant, borst en mouwen vol entredeux van valenciennes, ieder tusschen twee zwarte fluweeltjes: op den rok zigzags en strepen van breeder entredeux. De ceintuurs en colliers blyven steeds kostbaar; van halfedele steenen met Byzantijnsch goud; dit is misschien ook een der redenen waarom de halzen steeds zoo hoog bl\jven; het kleine coeurtje, dat Duitsche dames zooveel dragen, ziet men in Frankrrjk in 't geheel niet. Men draagt weer groote wandelstokken, zooals de marquises in den tyd vaa. Lodewijk XVI. * * * Een troost, na al de berichten over het uit roeien der vogels ter wille van hun veeren, is het wanneer men verneemt hoe hier en daar een kostbare soort met zorg gekweekt wordt. Evenals met de struisvogels in Kaapstad gaat het tegenwoordig met de reigers in Tunis. Eigenlijk is dat al twee jaar aan den gang, maar de ondernemer, een Franschman, wist het geheim te houden, uit vrees dat de markt prijs verminderen zou, eer hij zijn groote kosten goed gemaakt had. Hij wist dat reigers ook in gevangenschap broedden en liet te Tunis een reusachtige volière bouwen, met tal van boomen er in, en fonteinen en vijvers. De vollere kostte hem 14000 francs; dit was dan ook de groote uitgaaf, want toen hy er voor 120 francs vogels ingezet had, waren de kosten verder gering. Een reiger eet, zooals een varken, zoowat alles, zelfs zijn gelijken ; de Franschman voedert ze voor 5 francs per stuk per jaar. Binnen een jaar was de volière bevolkt met 380 vroolijke reigers, zoo frisch en fraai van pluimen als de mooiste wilde; ze worden tweemaal 's jaars geplukt en leveren telkens (alleen de mannetjes trouwens) (i gram veeren :i 5 francs per gram. Wanneer men be denkt dat in 1895 uit Venezuela (>»)0 kilo reiger veeren te Parijs op de markt gebracht werden, kan men zich voorstellen dat de Tunesische Franschman weldra navolgera zal vinden. E -e. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiMiiimimiiiMMiimmu CORRESPONDENTIE. A m s t, 'Jl Aug. is:i7. Mijnheer <le Jledactcnf l Naar aanleiding van de door u aangehaalde Duitsche annonce waarin eene jonge dame, taille 44 gevraagd wordt, ben ik zoo vrij u er op te wijzen dat in het confectie-vak steeds gesproken wordt van taille 42, 44, 40, 4H enz. Daarmede wordt bedoeld dat de halve buste-omtrek is 42, 44 cM. enz. Alzoo beteekent taille 44 eene lichaamsomtrek, gemeten over de buste, van 88 cM. Dit is een zeer normale maat. Uwe beschouwingen omtrent die annonce waren dus onjuist en achtte ik my verplicht u hier omtrent in te lichten. Hoogachtend, l'v. AIK. dr., J. D.