De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 5 september pagina 7

5 september 1897 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No 1054 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Een onverdiende aanval. Terwijl op het zoogenaamd Letterkundig Congres door eenige heeren, op nogal hoogen toon, kwaad is gesproken van de ;Nederlandsche dagbladpers, beschouwd van litterairen kant, doet het mij genoegen uwen lezers een vrucht te mogen voorzetten, die niet gerijpt aou kunnen zijn aan een dorren boom. »Het bekende gezegde van den bekenden Duitschen dichter: ^Stürz dich hineinins volle Menschenleben" heeft eene betere beteekenis dan zich in den drom der menschen te begeven, maar wie eene ten toonstelling bezoekt, is in allen gevalle in een leven vol menschen, waar men zich gevoelt als een korrel zand op de straten te Dordt. Al weer Dordt! Onwillekeurig denk ik daaraan, want nog altijd klinkt mij het daar in n dag tijds populair geworden lied in de ooren : En moet het zy n,wy gaan op nieuw ten stry de, Hoezee! hoezee ! voor Neerlands koningin. Maar ik bevind mij in Belgie's hoofd en hofstad: Brussel, waar men zich zoo groot gevoelt als deEchaduwvan een bacil." Het zou mij niet zoo erg verwonderen als Winkler Prins, die door De Meester reeds terecht is gezet, zich hierbij ook een korrel :zand fop de straten te Dordt, of, om het nog aardiger uit te drukken, zoo groot als de schaduw van een bacil gevoelde, en belijden moest, dat zoowel het bekende gezegde als de bekende Duitsche dichter hem onbekend zijn gebleven, al moge hij dan ook in allen gevalle te Dordrecht in een leven vol menschen zijn geweest of op het congres zelf zich in den drom der menschen hebben be geven. Zoo heeft men alweer de oude geschiedenis: ?de kritikastertjes staan te keffen als de hondjes tegen de maan, maar het hemellichaam zelf zet majesteus zijn tocht voort, niet? kan het doen keeren ot brengt het van de wijs. X. Dodo. *) Een hond die zijn geschiedenis vertelt. Een hond kan op honderd manieren zyn geschiedenis vertellen, al naar gelang van den mensch, dien hy' voor zich laat spreken. In dit geval is die mensch een jonge dame. Deze hondengeschiedenis is niet een bytende satire op de menschheid, en niet een glorifieering van het stoffelyk leven der natuur. Want hoe satiriek soms jonge dames kunnen zjjn en met hoeveel recht zy ook dikwyls bitter zijn, een heel boek lang bitter te zijn en zich te wreken, ligt niet in den aard ?onzer hedendaagsche jonge dames, over het alge meen zy'n zij beminnelijk, goedhartig, zachtaardig in nuanceeringen natuurlijk en denken zy' te goed over de menschheid in haar geheel, om Gulliver, Sterne en dergelyke teleurgestelden na te volgen. En naturalistisch, of materialistisch zy'n onze jonge dames ook niet. Daarvoor zyn zy te lief en te eenvoudig. Mejuffrouw Johanna R. Peaux is een jonge dame, die niet uit den band springt. De ge noemde eigenschappen, beminnelijkheid, goedhar tigheid, zachtaardigheid, liefheid en eenvoud blij ken uit haar boek, en een enkele maal, niet dik?wy'ls, maar een enkele maal, ook een eigen manier Tan zien. «Zoo druilerig en dof als een oude haan in den regen," zegt zij van een ouden hond, en al komt ons de vergelijking van een beest met een ander wat vreemd aan, het beeld is aardig gezien. Hier en daar nog in het boekje *) Dodo, door JOHANNA R. PEAUX (de Merulaer), Amsterdam, L. J Veen. HlllllllrilllllllllllllllllllllllllMIIMIIIIIMIIllttlllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIMIII 7de Jaargang. 5 September 1897. N.B. Veranderd adres van den redacteur tot 17 September: Kampersingel 46, Haarlem. Verzoeke oplossingen aan dit adres te zenden. CORRESPONDENTIE. X. te A. Verzoeke beleefd Weekblad van l Sept. te zenden aan Pastor Jespersen, Svendborg, Danmark. TWEEDE NAT. CORRESF.WEDSTRIJD. Overwinnaarsgroep. Zesde zet van /wart. Partij No. 1. 2. 3. 4. 5. . 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. D e7: R e«5 dc6: de6: c6 P ge? gf3: d cC,: Rg7 P !?e7 R bi K e7 P e5: D g5: d» Partij No. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. P e7 U6 P ei: 0-0 Re6 0-0 d5 0-0 P c6 c6 (IC, P f6 R d7 b5 R g4 Partij No. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. Rg4 R e5 R có b-"> 0-0 <u; R 1)4 f P ge7 cd5: R e7 P gel cdö: P c6 P f6 J. J. S. vindt men een opmerking, een tooneeltje, die van de individualiteit der schrijfster getuigen; over het algemeen blijft mej. Peanx binnen het begrip jonge dame. Dodo is' waarscbynlyk bedoeld als antwoord op een prysvraag, uitgeschreven door hondenbe schermers, om de aandacht der zorgelooze men schen te vestigen op de nooden van deze, hunne vrienden. Er wordt behalve van Dodo, gesproken over talrijke rassen en leeftijden, menige wenk van menschlievendheid, of moet men honden liefde zeggen ? wordt er in gegeven; ry'ke en arme honden komen er in voor, kortom, het is een vereeniging van het nuttige, in ideëelen zin, met het aangename. Het aangename, dat is: het in den meest natuurlyken jonge-damestrant ver halen, zonder vermoeienis, met de kenmerkende drukte en nadrukkelykheid van dezen sty'l, van het begin tot het einde. J. J. DE R. Te Amsterdam is eene afdeeling der «Union Cosmopolite" opgericht, die zich ten doel stelt praktische bevordering van de kennis der vreemde talen. In de circulaire wordt gezegd: »Voor ieder beschaafd Nederlander is het een gebiedende eisch, zich vry en gemakkelijk in vreemde talen te kunnen uitdrukken, en toch hoevelen zijn er wien elke gelegenheid tot conversatie ten eenenmale ontbreekt; die gelegenheid aan te bieden is hetgeen de «Union Cosmopolite" beoogt. Zy stelt zich voor, dit doel te bereiken: 1. a. Voorloopig door het houden van wekelyksche byeenkomsten, waar men onder cosmopolitischen kout op gezellige wy'ze vereenigd is, en waar ook vreemdelingen welkom zy'n; b. door het zoo mogely'k vestigen van eene Internationale Sociëteit, waar vreemdelingen van elke nationaliteit kunnen geïntroduceerd worden; 2. door het houden van Conférences in vreemde talen; 3. door het organiseeren van Soirees en Debating-avonden; 4. door het vestigen van Correspondentschappen in de voornaamste steden van het buitenland." Het tegenwoordige bestuur uit en door de oprichters gekozen is slechts een Comit Provisoire, het voornemen bestaat echter zoo spoedig mogelyk tot de verkiezing van een definitief be stuur over te gaan en de Koninklijke goedkeuring op de Statuten aan te vragen. Dat Comit Provisoire bestaat uit de heeren: P. Thy'ssen, voor zitter: A. C. de la Rive Box, Penningmeester; P. Schreuder, Ie Secretaris, Kerkstraat 70 en Theo J. Klaverweiden, 2e Secr., Vondelstraat G. De Russische regeering blijft op de hoogte van haar ty'd. Aan de faculteit voor Oostersche letteren te St. Petersburg werd eenige weken geleden een cursus in de taal van Korea geopend met het oog op de ambtenaren die in het verre Oosten des ry'ks zullen optreden. Nu is er een leerstoel opgericht voor de geschiedenis van Abyssinië, met het oog op de goede betrekkingen tusschen Rusland en koning Menelik. De profes sor in, dit vak heet dr. Touraieff. Pary's zal weldra een vierden artesischen put in werking hebben. De ingenieur Arrault, die in het 13e arrondissement by de Butte-aux-Cailles sinds lang aan het boren is, heeft op eene diepte van 567 meters eene groote massa water gevon den, die in weinige uren tot 548 meters gerezen was en in de eerste dagen wel tot de oppervlakte komen zal. In 1863 is men met het boren van dezen put begonnen, maar na een paar j aar heef t men het werk gestaakt en het eerst in 1892 weer opgevat. De drie andere putten zijn die van Passy, Grenelle en La Chapelle. Men heeft intusschen opgemerkt, dat bij het boren van een nieuwen put, het water in de vroegere aanzienlyk daalt; ze moeten dus uit een zelfde reservoir gevoed worden. Dit heeft Arrault tot de ge dachte geleid, verder te gaan, de laag van het »groen zand" te doorboren, en een tweede, dieper reservoir te gaan zoeken, dat volgens de geologen niet veel dieper dan op 620 a, (150 meters liggen kan. De Pary'sche gemeenteraad keurt dit plan goed ; hij wil het warme water van aie artesische Vervaardigd voor den (in Halfjaar!. Internationalen probleemwedstrijd in dit blad. No. 399 van II. Mendes da Costa, te Amsterdam. Mat in twee (2) zetten. Oplossing van Xo. 397. (Jespersen). l B da : T d5 : f 2 T dl enz. gfa : 2 P d7 : f 'J- 2 T elf Opgelost door C. Kockelhorn. Keulen f3) ; L. A. Kuijers, Amsterdam (3) ; C. T. v. Ham, Kralingsche veer (l'/s): II. H. v. d. Gooi, Harich 3 .); B. v. Krimpen, ilotterdain (:i;; W. Albregts, Amsterdam (11; D. L. A. Heinsius, Hoorn (21/2) ; Joh. M. Keuning, Beetstorzwaag (2i,r). Beoordeelingen No. ?97. Nicht sehwer zu losen und fast ohne Varianten, aber wenigstens eiiie scharf pointirte Idee. C. Kockelkorn. putten voor volksbadhuizen gebruiken. De che micus Berthelot zou nog meer willen doen, en geregelden toevoer van warm water en hitte voor Parijs uit de diepte der aarde halen; hy' zou daarvoor op een diepte van 3000 meter willen boren. Dit is zeker niet onmogelijk, maar zou toch groote moeilijkheden opleveren. In de teekenschool «Hendrik de Key'ser", voor dames en heeren, meisjes en jongens, Nutsgebouw Nieuwe Zijds Voorburgwal 212, is een tentoon stelling van teekeningen uit den vorigen cursus georganiseerd, op Zaterdag 4, Zondag 5 en Woensdag 8 September des namiddags van l tot 4 uur. Directeuren zijn de heeren Antoon Molkenboer en E. van der Ven. In de Maatschappy' voor Bouwkunst (Marnixstraat) is tot en met 29 Augustus een collectie teekeningen te zien, die door Nederlandsche kunstenaars welwillend voor een verloting ten behoeve van den Bond van Nederlandsche Onder wijzers zijn afgestaan. Men vindt er onder meer povere bijdragen van dilletanteerenden ook werk van Jan Toorop, van Roland Holst, van Artz, van Apol, Willy Martens, en anderen. De entree is 10 cents. De loten kosten ?0,50. Een verkiezingsmanifest. Andere landen, andere zeden. In het Noorden gebeurt het wel eens dat een candidaat in zyn geloofsbelijdenis voor de kiezers dingen zegt, die niet geheel ter zake dienende zy'n; maar het haalt niet bij de wonderlijke wy'ze, waarop de Italiaansche romanschryver Gabriel d'Annunzio gemeend heeft, de kiezers in het district Pescara, dat hy' in de Kamer vertegenwoordigen wil, te moeten toespreken. In Italiëhoudt men van' pompeuze welsprekendheid; rollende phrasen maken er steeds indruk, maar of de goede Pescarioten heel veel zullen begrepen hebben van deze rede, is zeer de vraag. Gabriel d'Annunzio zet eerst uiteen, waarom hy dit district gekozen heeft om er zich candidaat te stellen. Wanneer hij gekomen is »uit de prachtige steden, met hun inniger leven, waarin zich de ideale vormen van het bestaan ontwik kelen," is dat, omdat hy altoos van het land is blyven houden, »van de milde korenaren, van de blozende gouden appels, van den vredigen blik der runderen, van den geur der geperste olijven, van het kouter der ploegen, het gegons der bijen en de kronkelende oevers." Ook, »omdat stra lende gedachten in zyn geest opryzen, wanneer hy het gebaar aanschouwt van den man, die het dampende, zwellende, blonde brood uit den oven haalt, waarvan de geur de hutten verblijdt." Het is ook in Italiëde gewoonte, dat de can didaat iets van zich zelf zegt. Het portret dat d'Annunzio van zijne persoonlijkheid geeft, bevat het volgende: »Mijne ziel, waarop ik de krach tigste wy'nen der antieke wysheid en de subtielste essences der moderne droomen heb gegoten; mijne ziel, die in eindelooze omzwervingen de uiterste grenzen bereikt heeft, aan kennisdorst gesteld, en heeft gezweefd over de hemelhooge spitsen, waar de rythmus van het ideale leven klopt met eene snelheid, die 's menschen polsslag niet kent; my'ne ziel is toch kinderlijk aan de geboortegrond gehecht gebleven. Een frissche aardkoelheid, geheimzinnig en onvernietigbaar, is te midden van haar sterksten gloed overgebleven; zooals te midden van het brandend bosch, de bron op borrelt, onuitputbaar, te midden der duizend vurige tongen die haar oplekken." De kiezer wil ook een weinig gevleid worden. Pescara is een landelyk district; de landbouw zal dus worden bezongen. «Wanneer het ge schreven woord, als door een wonder, de waar neembare hoedanigheid kon aannemen van de dingen die bet in ideale symbolen weergeeft, zou de verbaasde akkerman meenen in zijne hand den last van zijne landelijke wereld te dragen, als dien bol dien de kunstenaars in de rechter hand hunner Keizers plaatsen. In zijne hut van stroo en leem teruggekeerd, zou het hem voor komen, dat zijn landbouwgereedschappen eer waardiger waren geworden, zijn brood en water smakelijker, het lied waarmede zijne vrouw het dagwerk roemt meer een ritueele hymne; dat Wit. Edinbur l el 2 P f3 3 U c4 De sleutelzet ligt niet voor de hand; men is eerder bedacht op dekking van f5 of 't in veiligheid brengen van T g4. 't Spel na T d5 : is bizonder fraai. Enkele matstellingen helaas onzuiver. L. A. Kuijers. 't Nemen van den pion d5 verhoogt de schoonheid niet. Overigens is alleen de var. T d5: T, met den goeden 2en zet T dl, mooi. Verder niet veel inzenders. C. T. v. Ham. EVANSGAJIRIET. Onlangs per correspondentie get-peold tusschen de schaakclubs te Edinburg en Glasgow. Zwart. Glasgow. l* có dan R do: 17 eil5:, D do: 18 P c3, D eG l!) cbG:, abG: mot vrij gelijk spel. 16 K dS: 17 P c3 R d4 Jieter was 11 gl en op 18 c5 kan dan 11 a5 volgen. 18 T dl R d7 19 R c7: f D c7: 20 R c6: bc6: Pu-ter was l! cG:, 21 l' dl: ging niet wegens l! al: 22 P eG y f, K e8 23 P e":, 11 dl:, '21 P do, K gl enz. 21 P d4: ed4: 22 D u7: In aanmerking kwam ook 'l' dl:, c5 3 T dl en/. Of 22?1) ca 3 1) dl, D e~ 21 có en 25 P al met een kansrijk eindspel voor AYit. ?22 có cdl :'? dan D aS \- ! 23 1) a8 f R c8 24 D d& f 1> M II l c3 0-0 d4 8 D b3 9 de5: 10 T dl 11 T do 12 R 1)5 e5 P c6 K c-5 JK hl: R a5 R (17 D e7 de5: T d8 R b6 R e6 In de bekende corresp.partij tusschen l'eteisburg en Parijs werd bier D eögespeeld. Ook 12 P f6 is correct, hoewol Wit steeds een goeJen aanval behoudt. 12 et! Dit brengt Zwart in een lastige positie. 13 14 R n3 15 D a4 16 T d8: f f6 D f6 P ge7 een goddelyke loutering was gegaan over zy'n huisraad en zy'n gereedschappen, over de wan staltige teekens zy'n lichaam door de vermoeienis ingeprent, over den uitgesleten steen van zijn drempel, het meel van zy'n trog en de asch van zijn haard." De candidaat spreekt dan nog veel over litte ratuur en kunst, over Lionardo da Vinci, Dante en Michel-Angelo, over de barbaarschheid en boeotischen geest die het nieuwe Italiëonteeren. Dan maakt hij een toespeling op de nederlagen in Abyssinië: »Beiden even grootsch, wachtten, het eene van verre, de ander van naby, Vaderland en Dood met gelyken harteklop de ideale gift (?) Maar een gefluisterd woord sloop over de zeeën en hield het gebaar terug. Vaderland en Dood werden bedrogen te Makallé; de schoonheid werd onteerd in dezen kring van blanke steenen." Ten slotte komt er eene periode tegen het socialisme; deze zullen dAnnunzio's kiezers wel het best begrypen. De Italiaansche Opera zal dit seizoen te Am sterdam voorstellingen geven in »Het Paleis voor Volksvlijt" en wel geregeld eiken Maandag en Donderdag en des Zondags om de veertien dagen. De eerste voorstelling zal plaats hebben op Donderdag 30 September ; opgevoerd zal worden : Gioconda, van A. Ponchielli, groote Opera (drama tisch) in vier bedrijven van Tobio Gorrio, met groot ballet, in de Ie acte »La Farlane" en in de 3e acte »La Danse delle Ore: »De morgen stond, de dag, de avond, de nacht". De eerste Zondagvoorstelling zal plaats vinden Zondag 3 October a.s. NIEUWE UITGAVEN. By den uitgever L. J. Veen te Amsterdam is thans het tweede deeltje verschenen van de Gul dens-serie, 't Is een roman van Melati van Java, getiteld »Bonte Wimpels". By' denzelfden uit gever verscheen een bundel novellen van Thérèse Hoven, getiteld »Uit het Land derKlapperboomen". De heer Wenckebach teekende voor laatstgenoemd boek een aardigen omslag. Warendorf's Novellen-Bibliotheek No. 92. Ge offerd, door B. Mühlnickel?v. d. Kolk. GEORGE nu MAUMER, Schryver van «Trilby", Barty Josselin, L J. Veen, Amsterdam. Inhoud van Tijdschriften. Eigen Haard No. 36: Langs doornige wegen I. Een koffieland op Java, door W., met af beeldingen. Een verloren Zoon, naar het Duitsch van Leonie Meyerhof?Hildeck (Slot). Bin nenhuis te Laren, naar de aquarel van J. S. H. Kever, in Teyler's Museum te Haarlem. Ne derig Handwerk (bij de plaat). Godefroy Graaf d'Estrades, door Prof. H. C. Rogge, met portret. Penteekening, door M. van Waldrichem (Slot). Het politietoezicht op de Noordzee, door K., met afbeeldingen. Feuilleton. Woord en Beeld, Haarlem, F. Bohn, Augustus. Dutske door Cyriei Buysse. Kijkjes om en in Paramaribo. Louis Couperus. Klavierstukje van George Beyerle. WetenscJiapjielijke Bladen: De vrijheidsoorlogen op Creta. Drankmisbruik en zyn bestrijding. De wetenschap der historie. Thiers als geschiedschrüver. De drie aggregatietoestanden der lichamen. Michel Bakounine. Het la chen. Korte mededeelingen uit buitenlandsche tijdschriften. TweemaandelijJcsch Tijdschrift: Het schoone beeld door L. van Deyssel; Uit 't leven door Dr. A. Aletrino; Een tocht door Londen door Albert Verwey; De Friesche kleiboer door Dr. T. J. de Boer; Kinderen door F. Roosdorp; Spinoza's leer door Herman Gorter; Oorsprongen door Albert Verwey; Grondwetsherziening door Fr. van der Goes; Fr. van Eeden in de Gids door Fr. van der Goes. iimiiiiiiimiiii HIHHIHIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllinlIllltllli 25 P a4 R e6 26 D a8 f Misschien ware D c5: wel zoo goed geweest. 26 R c8 27 D a5 T e8 28 D c5: P c5: ging niet wegens T e5. 28 29 D d6: 30 f3 31 T d4: 32 33 34 IK; d6: P c8: T el: cd6: T e2 T a2: T c2 K c7 K c8: T cl: ?'. dan 35 T d7 f, K d7 : au P bG f enz. 35 T d4 K. c7 36 T h4 Ii6 37 T g4 g» 38 T d4 K c6 39 h4 T cl t Kc5danlOTd5f,Kbi (niet K c4: wegens 41T f a) 11 T b5 f, K al 12Tb6, T cl : 18 hg5 :, hgó : 11 T f8 ?, gl 15 K f2, gt'3 : 4G K f3 : en wit wint, il aar de zwarte K te ver verwijderd is. 40 K h2 T c2 41 K b3 f5 42 hgó: hgii: 43 K hl' Niet 13 T d5 wegens gif K g3l, gf3: 15 gt'S:, T cl: 16 'L' fa:, K dG en wit moet zich met remise tevreden stellen. 43 f4 44 K h3 K c7 45 T d5 T c4: 46 T g5: Sterker waa : 46 K g4, T c2 47 K g5 :!, T g2 : f 18 K fl:, K cG 49 T dl en wit wint. 46 K (1(5 Nu de zw. K de d lijn overgetrokken is, wordt de uitslag weder twijfel achtig. 47 K g4 K e6 48 T g8 T fa dan Te2 19 K fl:, T g2: en zwart houdt remise. 48 49 T h8 50 T h5 T ?r5 f h4 51 "Ct T fJi IV 53 T g8 54 K g4 55 T ffó 56 Th5 f 57 T h8 K g7 dan K f7 K Sl K g6 K h6 T cl T al K h7 K Ii6 K g6 T at 58 T eS:, T a2 59 K h3, T al 60 T el, T el: l fel:, K f (>2 K gi, K e5 G3 K 1'3 enz. 58 T I'S Hiermede is eerst de winst verzekerd. 58 T a2 59 K f4 : K y 7 60 T fa T g2: 61 T go f T go: 62 K go: en Wit wint.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl