No. 1057 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. JIAISOA II l ItS 4 II A IE -A. TUL S T E Mardi prochain Septembre lASilSON d'Automne & d'Hiver. L'Exposition générale des Nouveautés, aura lieu Dimancne 26 et Lundi 27 Septembre. Voir nos etalages. Les magasins et bureaux resteront fermés les deux jours de l'exposition. DAMEjS. ,t, O MntnalitéMaternelle. Ze is dan eindelyk opgericht, onze Nederland sche MutualitéMaterneUe. De stem van onzen te vroeg ontslapen Socius is dus niet de stem eens roependen in de woestyn geweest, al had het lang den schy'n; al moesten er drie jaren overheen gaan, voor zijn wensch werkelijkheid worden zou. Geschoeid op de leest van de Fransche Mutualit MaterneUe, onder patronaat van mevrouw Carnot en met medewerking van Jules Simon en vele andere aanzienlijke Franschen opgericht, is op l Juli te Rotterdam gesticht, de vereeniging «Onderlinge Vrouwenbescherming", welke ver eeniging den 4den Augustus de koninklijke goed keuring op hare statuten verkreeg. We hoorden nog niet van eene hooggeplaatste, invloedrijke vrouw hier te lande, die mevrouw Carnot's voor beeld volgde of van mannen van naam, die met raad en daad steunden. Ook niet van bydragen, zooals die welke de Mutualitéal kort na hare oprichting werden toegezegd: eene van 1000 fr. van den Raad der Seine en eene van 2000 fr. van den gemeenteraad van Parijs. Maar wat niet is, kan komen! Mocht de Onderlinge Vrouwenbescherming evenveel steun ontvangen, als hare Fransche zuster! Dan zou zij, die zich volgens art. 2 der statuten ten doel stelt: «ouderlingen steun te verleenen aan kraamvrouwen en hare kinderen/' evenals de Mutualitévooral vél kunnen doen voor de rampzalige slachtoffers onzer tweeërlei moraal, voor de ongehuwde moeder en voor haar arm kind. Wy' kunnen goeden moeds zijn. Het adres in zake onderzoek naar het vaderschap, ten vorigen jare aan de Koningin-Regentes aangeboden, heeft 10637 handteekeningen gedragen. Tien duizend zes honderd zeven en dertig Nederlanders (en veel mér nog, natuurlyk, want hoevelen, die wél instemden met den inhoud, verzuimden te teekenen of misten de gelegenheid er toe), meer dan tienduizend Nederlanders, die het een gruwel vinden, dat, waar twee gely'kelyk zon digden o, ik weet, hoe weinig juist deze term is, maar laat ze my gemakshalve behouden, de geheele schuld op ne en nog wel op de zwakste wordt geworpen. Tien duizend en meer Nederlanders, die diep beseffen, dat de arme, verleide, soms nauwelyks den kinderschoenen ontwassen, reeds te zwaar wordt gestraft, dan dat ons vernietigend vonnis hare straf nog zou moeten verzwaren. Nietwaar ? in het kritieke oogenblik, wanneer zy, zooals men zegt, »met het eene bean in 't graf staat", voor haar geen steun, geen medelijden, geene koesterende warmte van een trouw, liefhebbend echtgenoot. Als de bange ure voorby is, voor haar niet het geluk de oudervreugd te deelen en ze daardoor te verhoogen; immers: gedeelde vreugd is dubble vreugd met den vader van haar kind. Voor haar niet de moederweelde, die uw deel was, gelukkige, fatsoenlyk getrouwde moeders, toen het rozepopje u in de armen werd gelegd en gy met den vader van uw kind heel stil, maar heel, hél ernstig de gelofte deedt, al en al uwe krachten te zullen wyden aan den kleine, het tot een braaf mensch te zullen vormen, uw koninkje in linnen doeken. Wél voor haar, voor haar de zwakke, de zware zorg voor de opvoe ding van het kind; die, voor haar allén. O, hoe gelukkig, dat daar zijn tienduizend Nederlanders en mér, die gevoelen dat de wereld boos, snood onrechtvaardig en hardvochtig is; die haar ly'den nog wil verzwaren, die haar en haar kind wil laten boeten het gansche lange leven voor een oogenblik van zwakheid, die haar en haar kind brandmerkt levenslang; tienduizend en meer Nederlanders die begrijpen, dat zy, instêe van smaad en vernedering, steun en opheffing behoeft, opdat ? zy niet bezwyke, opdat zy niet in haar wanhoop het pad der ontucht opga, opdat zy bewaard blyve voor daden van vertwyfeling, als zelfmoord of het dooden van haar kind. Óók, menigmaal opdat zij bewaard blijve voor wat diezelfde wereld herstelling in hare eer noemt: een huwelijk met den onmensch, die haar en hun beider kind liefst aan hun lot overliet, bewaard voor het wie-weet-nog-hoe-vaak moeder worden door zóó'n vader. Zij moet er de voor keur aan geven als ongehuwde moeder de wereld door te gaan boven het nog ontelbare malen de wettige medeplichtige zy'n van een nietswaardige. Maar dan moet zy ook met opgerichten hoofde kunnen gaan; dan verdient zij onze achting in plaats van smaad en hoon. Meer dan tienduizend landgenooten, die het vorige jaar met ons vraagdet om recht voor het natuurlijke kind, toont, dat het u ernst was! Helpt mede de ongehuwde moeder, de gevallene, die men nog trapte na haar val, op te heften en te steunen. Helpt mede het logge blok, dat publieke opinie heet, te bewerken, opdat het niet langer als eene versperring ligge aan den ingang van het smalle pad, dat toch al vol distelen en doornen is ; opdat zij niet het breede insla, dat ten verderve leidt. BERTIIA VAN 'T STICHT. Men kan toetreden tot de «Onderlinge Vrou wenbescherming" : als lid tegen betaling van minstens /" l, als begunstiger tegen betaling van minstens / 2.50, als donateur tegen betaling van minstens /' 10. Men kan zich opgeven bij : mevr. H. Bosman Frank, pres., Plantageweg 97; mevr. J. M. H. van Loon?van den Berge, secr.-penningm., Ger. Scholtenstaat 44; den heer dr. J. Rutgers, Haring vliet 52. De secr.-penningm. verschaft gaarne verdere inlichtingen. De Ameitaansche en haar mannen, »Toen de oude monsignore, die my met de beambten van het Vatikaan in kennis bracht, hoorde dat ik voor vrouwenrechten was," vertelt Stead, »haalde hij de schouders op en zei: Och ! dat is omdat ge meent dat vrouwen goed zijn ! Ge kent de vrouwen niet; wij wel.' Wij weten dat ze slecht zijn!" De oude geestelijke zou, wanneer hij Engelsch las en het artikel van miss Gertrude Atherton over haar zelve en hare zusters zag, in de Contemporary Iteview van September, zich met zijn juiste meening althans wat de Amerikaansche betreft geluk wenschen. Het fraaiste is, dat de dame meent, een schitterend tableau op te hangen van haar zelve en hare gezellinnen, en niets schijnt te voelen van het onbehagelijke dat haar optreden heeft. Zij heeft het vooral over de echtscheiding, en heeft daaromtrent dezen stelregel: »De Ameri kaansche vrouw is vastbesloten, gelukkig te zy'n, ten koste van alles, en daarvoor niet met n poging te volstaan, maar zoovele te wagen als de omstandigheden het kunnen eischen." Dat wil zeggen : Wanneer man no. l niet aan haar verbeelding past, wordt hij op zij gezet en probeert men man no; 2, no. 3 of «zoovelen als de omstandigheden het kunnen eischen." Mrs. Gertrude Atherton schrijft deze gewoonte toe aan de «zedelyke en verstandelijke superioriteit der Amerikaansche vrouw boven haren man." Echtscheiding is dan ook regel in Amerika, zegt zy', en de eischeres is bijna altoos de vrouw. Met ieder jaar neemt de percentage toe; de humoristische bladen maken er al geen grapjes meer over, zooals vroeger; niemand vindt het meer opmerkelyk. Onlangs daarentegen wenschte een blad te San Francisco, zonder eenig idee van spot, zy'n stadgenooten geluk, dat in het afgeloopen jaar tegenover de 2000 huwelyken, slechts 641 echtscheidingen gestaan hadden. Een derde van de huwelyken was dus ontbonden. De eisch berust meestal op: ontrouw, ruw gedrag, onmatigheid, gemis aan levensonderhoud of verlating; het is intusschen al heel gemakkely'k uit een van deze vy'f breede begrippen een voorwendsel te zoeken, wanneer de vrouw scheiden wil. Eene reden is zeker het groot aantal vrouwen die haar eigen brood verdienen in de Vereenigde Staten; men stelt het getal op meer dan 4 millioen, en ook, dat met het algemeen worden der echtscheiding, deze op zich zelf geen maatschap pelijken smet meer werpt op de vrouw, zooals in Europa feitelijk het geval is. »De vrouw in Amerika," zegt mrs. Gertrude Atherton, »is den man verre boven het hoofd gegroeid, in zedelijk en verstandelijk opzicht. De mannen in Amerika hebben eenige goede eigenschappen, maar niet ten opzichte van de vrouw. Hun belangen en belangstelling zijn zeer be perkt, en niet in staat op den langen duur de meest rustelooze, fantastische en algemeen ontwikkelde vrouw van de drie vastelanden te boeien. Zij hebben de ziel niet ontwikkeld, waarmede hun vrouw, gedoopt in de litteratuur der oude en nieuwe wereld, den idealen man gevuld denkt; onvermydelijk dus vallen zij tegen zoodra de gloed der passie voorbij is." »De typische vrouw der Vereenigde Staten is in het geestelyke eene anarchiste. Zij stamt, zooal niet in bloed, dan toch in inzichten, van alle rassen ter wereld af. Zij is het product eener experimenteele democratie, en evenals haar land, streeft zy' blindelings maar kloekmoedig naar een ideaal. Zij heeft geleerd op zich zelf te vertrouwen; zij heeft zich zelf leeren denken. Zy leeft in eene electrische athmosfeer; zij is een bedorven kind. Zij vindt zich een element van het steeds veranderende leven, en verandert zelve steeds; zij vindt zich zelf dan ook het belangrijkste element in dat leven. Zij is een kind van het uur, van de minuut; zij is onaf hankelijk en individueel tot in het buitensporige. Is het dan te verwonderen dat zy, den man met wien zij getrouwd is onvoldoende vindend, hem ter zijde slingert («tosses") en het leven op nieuw begint?" Inderdaad, zou men bijna zeggen, moeten de Amerikaansche mannen zedelijk laag staan om met dit zelfzuchtig, ruw en verwaand wezen te trouwen. Aan zee. Jie -/Hifi de den,c. De trouwring. Het fooienstclscl. In een harer beroemde brieven vertelt mad. De Sévignévan eene vriendin die voor het eerst was gaan baden in zee. »0h ma tere, z'ai etc zette toute nue au beau milieu de la mer!" Tegenwoordig zou dat niet meer opgaan; van het «toute nue" blijft niets meer over. Weinig jaren geleden nog bestond een zwemcostuum uit een grooten kiel met band om het middel, een rechten breeden pantalon zonder eigenlijke coupe, en een mutsje van wasdoek of geolied linnen. Dit is uit. Zoowel blouse als pantalon moeten nu elegant van coupe zijn; de blouse liefst met matrozenkraag, berthe, geborduurde plissés, plastrons, volants; de pantalon sluit aan de knie, men draagt er dus zwarte kousen by. In plaats van het geolied mutsje heeft men een aardig elegant kapseltje, van een foulard gemaakt, waar onder al het haar verstopt wordt, maar waaraan eenige krulletjes zijn bevestigd, indéfrisables die bij sommige gezichten noodig geacht worden. Onder het badcostuum wordt nu geregeld het corset, waarover eerst veel gespot is, gedragen. Van bloote voeten is geen quaestie meer, zelfs niet meer van de sandalen, die vroeger gedragen werden; zy zijn nu, over de zwarte kousen, vervangen door sierlijke geregen laarsjes van wit zeildoek, met zolen van touw. Men spreekt van een pas de deux, Aie&enpas de qtiatre moet vervangen. Te Toulouse en in de badplaatsen in de Pyreneeën wordt hy al gedanst, hij is gemakkelyk en gracieus. De cavalier geeft de dame de hand als by' den pas de quatre, de dame neemt met de rechterhand den rok een weinig op, de cavalier steunt de linker op de heup en heft den arm der dame bijna tot aan zijn hoofd op. Men groet elkaar in de maat, maakt eenige figuurpassen, dan vier passen galop en twee polka, groet dan en danst eindelijk een paar passen pavane, waarby' dame en cavalier een weinig het lichaam achterover buigen en den voet vooruitsteken. In het muziek nummer van den jrws de deux, wordt dit alles uitgelegd. *** Onlangs maakten wy melding van de pogingen der redactie van de lïeview of Ilevieius om dames en heeren die trouwen willen met elkaar in correspondentie te brengen zonder de onaange naamheden en het cynisme ran een huwelyksbureau. De vereeniging is opgericht en het the Wedding Hing Circiilar. Tweehonderd dames en heeren correspondeeren reeds met elkaar door middel van een geschreven zendblad, waarin zij omtrent hun gevoelens, eischen, meeningen het een en ander vertellen en zonder voorloopig hun naam te vermelden, naar sympathie zoeken. Een jaarlijksche contributie van G gulden is ingevoerd, als waarborg voor ernstige bedoelingen en ter vergoeding van bureaukosten. Ook zal er eene ledenlijst worden gedrukt en verkrijgbaar gesteld ; dit schijnt intusschen weer met het eerste beginsel, zielverwantschap zonder zich maatschappely'k te compromitteeren, in strijd te zijn. # * Er is wel eens beweerd dat het fooienstelsel een inkruipsel van onzen tijd was; het tegendeel is waar. In Frankrijk is het woord »pourboire" nog niet zoo heel oud, maar »le vin du valet" ging vooraf, wat op hetzelfde neerkomt; deze »vin du valet" werd door iederen edelman gege ven aan het personeel van het huis waar hij gast vrijheid genoten had. Er werd met de bedienden op gerekend, vandaar dat sommige families zonder buitengewone kosten een enorm personeel er op na hielden. Maar veel sterker dan in Frankryk was het in Italië, waar de groote heeren hun bedien den in 't geheel niet betaalden, of in Engeland, waar volgens liabeau (Artisans et domestiques d'autrefois) »al de bedienden in een lange rij met uitgestoken hand aan de deur stonden, zoodat het veel goedkooper was in een herberg te logeeren dan bij een aanzienly'k heer". Volgens Tallemant des Reaux ook in zy'n ifistoriettes dienden bij den financier Montauron de lakeien voor niets, en betaalden nog 10 pistolen entree aan den maitre d'hötel. In dit zooals in vele oude gebruiken intusschen, nadert tegenover de overdrijving de reactie. Nor maliseering, assurantie, afschaffing van het toeval is de geest des tijds. Vele kellners zouden wen schen hun winst genormaliseerd te zien in den vorm van loon; veel klanten zouden wenschen niet altoos wisselgeld terug te krijgen, zoo listig afgepast, dat de kellner feitelijk zelf zy'n fooi bepaalt; in de enkele hotels in Zwitserland waar de fooien geheel afgeschaft zijn, is de toeloop van reizigers in het saizoen zoo groot, dat lang niet allen kunnen geborgen worden. iiiiiiiiiiiiiiiijjiijiiiiijiiimiimiumiiiiimjiimiiiimiimiiiiiiiiiiiffifiiifiiffift BlilllllllllllJiJiJJJJJJIliiflillilllilllillllillltllttllimiiiliiillliiiHillliiiitiiiHtHU Aan Mevrouw l', r. H. Geachte Mevrouw ! Indien de Redactie 't mij toestaat, wil ik gaarne met een enkel woord u antwoorden op u schryven, van 5 Sept. j.L, ge richt aan mijn adres. In theorie zy't u de zaak met my' eens, in de praktijk echter is de door mij aangeprezen sa menleving van meesteres en dienares in een stad, volgens u, onuitvoerbaar, Dit nu ben ik volstrekt niet eens met u. Vergeef mij, waarom zon in 't