De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 17 oktober pagina 7

17 oktober 1897 – pagina 7

Dit is een ingescande tekst.

No K60 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Hans Memling. By de firma H. Kleinman en Co. te Haarlem, de bekende lichtdrukkers, is de eerste van het tweetal afleveringen verschenen, dat de werken van Hans Memling in het Hospitaal St. Jan te Brugge in reproductie zal bevatten. Het zyn niet dan lichtdrukken, tien in getal, en de heele uitgave meet dertig by' veertig centi meter. Dus heeft een mooi formaat. De eerste aflevering geeft een geheel aanzicht van de prachtige «chaase" van St. Ursula, bene vens grootere lichtdrukken van de zijstukken. De aanbidding der 3 Koningen, met een vergrooting van het middenstuk, en een van de zyvleugels, het mystieke huwelijk van Sinte ?Catharina, waarvan het middenstuk eveneens op grooter schaal is weergegeven, en dan het sublieme portret van Martin van Nieuwenhoven. De lichtdrukken zyn uitstekend, maar een paar zyn jammer genoeg een beetje te donker afgedrukt, en men heeft zeer wijsely k geen druk letters of randen om of onder de prenten aan gebracht. Dit is een mooie uitgave, zooals ik wel wilde dat er van iedere oude Vlaming gemaakt werd. Maar dan de prys ? Th. M. Een opheldering. In September van dit jaar verscheen een nummer van het Maandschrift voor Vercierings.kunst hoofdredacteur F. H. Boersma. Het omslag droeg de dagteekening «Mei-Juni 1896". Omdat nu ditzelfde omslag reeds voor een vroegere af levering gediend had, en de eerste aflevering van dit tydschrift reeds voor ongeveer twee jaar verscheen, was er niet al te groote duidelijkheid omtrent de plaats die deze aflevering in deze uitgave innam. En omdat nu gevoegelijk de eerste aflevering van de tweede jaargang verschenen kon zyn, en op de omslag nergens stond dat deze het niet was, meende ik deze aflevering als de eerste van de tweede jaargang te mogen aankondigen in het nummer van dit blad van 19 Sept. j.l. Een dergelijke misvatting was bij zoo groote verwarring in de uitgave niet al te zeer te laken. Ik las in de week daarop, in een van de voor naamste Nederlandsche couranten een kort be richtje over den toestand van dit maandschrift, en weende dit te mogen overnemen in dit blad van 2G Sept. In verscheidene couranten van de vorige week, en ook in het vorig nummer van dat blad, komt Mr. Jan Vijn, voor zijn cliënt, den heer F. H. Boersma, tegen mij op, aangaande vermeende insinuatiën, die ik hier tegen genoemden heer B. zou uitgebracht hebben. Het doet mij nu genoegen uit een ingezonden stuk van de firma F. H. Kleinman, in het ochtend blad van de Telegraaf van 11 October j.l. te vernemen, dat deze firma de minder goede ver houding tusschen haar en den heer B. komt blootleggen. Een en ander stemt volkomen met het berichtje dat ik maakte naar aanleiding van wat ik (ik meen in de Nieuwe Rotterdammer) las. Ik hoop dat hiermede deze zaak opgehelderd is. Th. M. Het monument voor Frans Hals. Door een kunstminnaar, die ongenoemd wenscht te blyven, is de som van dertig-duizend gulden aan het bekende Frans Hals-comitégeschonken, -waardoor de oprichting van een gedenkteeken voor den grooten Haarlemmer verzekerd is. Bedoeld comitézond nu in opdracht van gezegden kunstminnaar een circulaire aan de Nederlandsche artisten rond, waarin hen wordt verzocht, als blyk van hun sympathie voor deze edelmoedige schenking, een teekening of aquarel af te staan, die in de verzameling van den grootmoedigen gever zal worden bewaard. Dit is een eigen aardige manier om aan een kunstverzameling te komen. In Neurenberg in het Beiersche kunst-nijver heids-museum, zal, met den Sisten Oct. te be ginnen, een keuze-tentoonstelling van mederne kunst-industrie gehouden worden, waarvoor de circulairen en de invitaties nu verzonden zijn. uiiiiiiiM iniiiiuiii minimum mum mm m 7de Jaargang. 17 October 1897. Redacteur: R. J. LOMAK, adres: Stonehaven Streatham, L o n d en S. W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. itllliiiiintiiiiiiiiiiiinimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiHiumnliiimiiiMi Vervaardigd voor den Gn Halfjaar!. Internationalen probleemwedstrijd in dit blad. No. 404 van Konrad Erlin te Weenen. Mat in drie (3) zetten. abcdefgh Wit 10, zwart 13 stukken. Oplossing van No. 402 (v. Zeeburgh). l T g4 enz. Opgelost door C. Koekelkorn, Keulen (1); L. A. Merkwaardig is het dat de genoodigden plaats ruimte moeten betalen. Kunstveiling. In de Brakke Grond is nu Zondag en Maandag 17 en 18 October de collectie moderne schil derijen, aquarellen enz. te zien die de firma Roos onder den hamer zal brengen. Het zijn bijna meest werken door den overleden Haagschen schilder Joh. M. ten Kate Mzn. nagelaten. Er zyn onder deze werken verscheidene op merkelijke. Een zeer groot aantal schetsen, vooral van Marken en Volendam, interieurs en land schappen, meest van een aangenaam geheel. De expert J. Schulman van Amersfoort zal Dinsdag 26 Oct. in de Brakke Grond een belangryke collectie antiquiteiten veilen. De geïl lustreerde catalogus is bij hem verkrijgbaar. Frederik Muller zal de 20 en 21 October een verzameling oude en moderne teekeningen onder den hamer brengen. iiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiinitii Boel en Tijdschrift. Over de Hollandsche Revue" en de heer Netscher. Uit een boek leert men den schrijver kennen; een tijdschrift kent men aan zijn redacteur. Een tijdschrift met niets persoonlijks is dood, hier iiiet gesproken var. de periodieken waar vele persoonlijkheden samenvloeien. Frans Netscher, de redacteur van de Ilollandsthe Revue is een persoonlijkheid. Dat voelt men, merkt men dadelijk bij doorbladering van zijn tijdschrift. Er zit kracht en leven in 't werk, het ziet er friscli en stevig uit. Met ambitie slaat men blad na blad om, onverschillig of de illustraties goed of slecht zijn, of de onderwerpen er -wetenschappelijk of artistiek uitzien. De belangstelling begint bij de eerste pagina en is nog niet verflauwd als men de laatste heeft afgekeken. Dan eerst gaat men de meest aantrekkelijke onderwerpen met aandacht lezen. Het Boek van den maand en de Karakter schets zijn doorgaans het meest interessant; maar ook het overige: kleine stukjes wereldgeschiedenis, een flinke rubriek: belangrijke onderwerpen, revue der tijdschriften, is pakkend inelkaar gezet, be knopt, zakelijk, en toch zou dat een leek er alles in kan vinden. De volledigheid doet hier veel. In de Karakterschets vooral komt de veelzijdigheid van den redacteur naar voren. Bij iedere aflevering ziet men met plezier, dat het vele geen beletsel is voor het breede, het diepe. De heer Netscher heeft in de letteren heel wat beloofd. Zijn boeken : Studiën naar het -naakt model (18S6), Menschen om on* (1SSS) en Egoïsme (1893) zijn harde, doorwerkte, stevige, soliede brokken kunst. Toen hij zich, enkele jaren geleden, aan de sport gaf, redacteur werd van 't wielerbonds blad, dacht men een tijdje, dat hij daar geheel in onder zou gaan. Grievend was het b.v. te lezen hoe rijwiel- en andere fabriekanten met hem sol den; op alle advertenties las men: de heer Xetscher zegt dit van de Humber, de heer Netscher zegt dat van de Withworth enz. Als de heer Net scher maar n regel schreef ten gunste van een rijwiel, werd het van de daken geschreeuwd en in gloeiende, opsprakerige annonces verder herhaald. Dit bewees al de groote invloed van dezen redacteur, men had ontzag en vrees voor hem. Hoe pijnlijk o</k voor hen, die Netscher eenmaal vooraan in de litteratuur hadden gezien, zij moes ten toch erkennen, als ze nieuwsgierig, gedreven door al die sensatie, het wielerblad eens doorzagen, dat het een orgaan was waarin iemand leefde en schreef. Die talrijke rubriekjes, die opmerkingen, strijdvaardigheidjes, hatelijkheidjes, glimlachjes en vluchtige uitroepen, die aardige Amerikaansehe in deeling, het werk met losse, luchtige zinnen en vet-gedrukte woorden, dat was wel de lectuur ge schikt voor de haastige, vliegende wielrenners en het kon meteen bekoren de bezadigdeu door degelijk heid en substantie. Netscher's intellect heeft zich toen bekwaamd in de echt Amerikaansehe scherpe vindingrijkheid en hartige energie. IIIIIIIIIIIIHIMIIIHIIIIIIIIIIIII Kuijers, Amsterdam (2); C. T. v. Ham, Kralingscheveer (1); W. Albregts, Ambterdain (1); H. Mendes da Costa, AmsterdanT(l) ; H. H. v. d. Goot, Harich (1); D. L. A. Heinsius, Hoorn (21'j); R. S. Schortinghuis, Finsterwold (3); B. v. Krimpen, Rotterdam (V'-t); G. Hovinga, iiisterwold (l'j). Beoordeclingen (No. 402). I'ür ein Turnierproblem zu wenig und zu leicht, zur Uebung i'ür Atifiinger aber geeignct. Die Idee koramt mir aueh bckannt vor ! C. Kockelkorn. Niet onaardig, doch te eenvoudig voor een wed strijd. L. A. Kuijers. Meer een schaakscherts" dan een probleem. C. T. v. Ham. TWEEDE NAT. CORRESP. "WEDSTRIJD. Overwinnaarsgroep. Negende zet van wit. Partij Partij Partij No. No. No. 1. P a3 16. R f4 31. R f4 2. P g5 17. liga: 32. cd4: 3. h4 18. d* 33. R g5 4. c3 19. R e4: 34. c3 5. P f3 20. D d2 35. P c3 6. h4 21. R c3: 36. T bl 7. e5 22. dc7: 37. ed5: 8. Pbd2 23. P c4: 38. R e2 9. T h6: 24. 0-0 39. P c3 10. R d3 25. P e4 40. R e3 11. bc3: 26. c3 41. f4 12. 0-0 27. P f6:| 42. K fl 13. f4 28. R e3 43. P c3 14. Pbc3 29. c3 44. D d5 ?ló. P c3 30. Pe5:f 45. R g5 C. T. v. H. Dank voor gelukwenschen. A. J. K. In partij 14 meent U zeker P bc3. 'Aoo niet s.v p. bericht aan uw tegenpartij. ]n parlij 36 was de 8e zet van zwart 11 b2:. J. J. S. Wat het blad De Kampioen voor de wielrenners is, dat beoogt nu Frans Netseher, uitvoeriger en zorgzamer, met zijn Hollandsche Revue voor huis kamer en salon. Wanneer men zoo'n jaargang, stevig en fraai gebonden, voor zich heeft, dan is men niet bang meer voor eenige druilige winter avonden. Zoo'n boek is een geschiedenis van 't jaar, een prettige opeenstapeling van de belangrijke dingen, een index op bijna alle revues, een geïllustreerd archief op wetenschappelijk en artistiek gebied. Een boek om telkens en telkens nogeens op te slaan, te doorbladeren en te lezen. Er wordt vaak geklaagd, dat we hier geen illus traties hebben. Het is zoo, maar in een klein land kan dat niet anders, we moeten wel teeren op 't buitenland, tenminste dat zegt men. De Hollandsche Revue kan evenwel dat gemis uitmuntend verlichten. Elke aflevering brengt een verrassing. Elke maand is er iets in prent ge bracht wat ons werkelijk interesseert. Niet het vele doet 't altijd, wel wat de algemeene belang stelling waard is. De platen bij de karakterschetsen vooral zijn altijd aantrekkelijk. De heer Ne'scher schrijft die schetsen met zijn doordringende, stevige welsprekendheid. De jongste maanden behandelde hij o. a. Mr. Kerdijk, Mr. J. N. i an Hall, Ds. Bronsveld, W. G. van Nouhuys, Dr. ten Brink, J. W. Leyds, D. de Klerk (werklieden afgevaardigde te Rotterdam). Al die karakters zijn door Netscher scherp en juist be grepen en prettig leesbaar, spannend, en zuiver ontleed. Men bewondert bovenal het vele wat Netscher verricht en vergeeft hem dan ook als zijn werk wel eens onverzorgd en zijn opinie niet al te bescheiden is. Zijn oordeel over de houding der pers tijdens 't Rotterdamsche bootwerkersconflict behoort daartoe. Van iemand die karakters en toestanden als een rechter wil dooischouwen, eischt men vooral terzij stelling van persoonlijke neiging en een ruim, een nobel inzicht in den aard der dingen. Over 't algemeen mag van den heer Netscher worden gezegd, dat hij daaraan geheel voldoet. Door zijn benijdbare energie, door zijn frissche kloekheid en krachtig talent is de Hollcu/dsche Revue een stevig, een deugdelijk, jeugdig en fleurig vaderlaudsch tijdschrift geworden. *** Het bekende tijdschrift der jongeren: Le Mercure de France wordt nu maand na maand voller en dikker. Het staat in rijpen zomerbloei. In de October-aflevering doet Pierre Louys, de auteur van Aphroditéeen vreemd voorstel. Hij wil dat men voortaan op het tooneel de volslagen naakt heid toe zal staan. Hij verdedigt dat door te ver wijzen naar de naaktheid van honderdc beelden en begrijpt niet waarom men die dan niet verwijdert. Hij vergeet in zijn extase, dat de naaktheid van die beelden geïdealiseerd is. Wat in de werkelijkheid dégoutant is, wordt door den kunstenaar na tuurlijk niet weergegeven. Pierre Louys behoort door zijn verlijnden aan leg en liefde voor het naakte tot de meuscheu, die van het uiterste zedelijk liberalisme onbewust ver dwalen tot gevaarlijk libertinisme. Les aubes, een ,/drame lyrique en !? actes" van den Belgischen vrijen-versman Emile Verhaeren, is vrij droog en onbelangrijk. Het is een phantasie die eenigzins herinnert aan de Commune. Met de stad die er in voorkomt is dan ook min of meer Parijs bedoeld. Bij opvoering zal het een zeer flauw effect maken en bij lezing verveelt het. Remy de Gourmont geeft weer eenige Kouveanx Masques, Het zijn karakteristieken van de jonge auteurs : Francis Jarnmes, Paul Fort, Hugues Rebell, Fclix Féuéon en Loon Bloy. Hun portretten zijn er bij gekrabbeld. Pierre Quillard en Stuart Merrill voorzien de aflevering van eenige mooie, fijne verzen. De auteur H. Davry heeft uit 't Engelsch een vertaling gemaakt van George Meredith's Essay over het blijspel. Er staan belangwekkende op merkingen in over het karakter van komische bij de verschillende volken en de ontwikkeling der comedie. Nog al gewaagd is de meening dat het komische bij Goethe maar als een ylimp voorkomt. Zijn prachtige Mcphistofeles is goddelijk komiek, voor zoover een duivel maar goddelijk kan zijn. Isabelle Rimbaud geeft een schetsje van de Errata (zie vorige rubriek). 3de kolom onderaan staat: deze veelzijdig b eschaafde, lees : b e g a a f d e. In 4de kolom staat: prijs voor mooiste p r ij s, lees : mooiste part ij. GEWEIGERD DAJIE GAMBIET, gespeeld op den wedstr Wit, David Janowski, Parijs. l «14 <I5 2 c4 P «?« Deze voortzetting ia van Tsehigorine. 't Doel is e5 voor te bereiden, wat zwart echter zelden bereikt. 3 P 13 Beter is P c3 wat zwart LOodzaakt met eG /ijn R op te sluiten. Speelt zwai t op 3 P c3, P t'G dan volgt 4 R go! 3 R f?4 4 P c3 In een partij tu^chen den redacteur en SIciners te Uirecbt dezen zomer geschiedde 4 c du: U 1'3: 5 d cö: R cG: G P c3, eö7 c4, H b4 8 13, fa !) e") enü. t Is ech.er de vraag of wit hier niet een sterke voortzetting heeft met 9 R c4, f t4: 100?0,ci'3: llRe3:enz. 4 e6 6 e3 P f6 In deze var. is 't beter R b£ en P ge7 te spelen. ijd te Berlijn 20 Sept. j.l. Zwart. Emanuel chiffers, Petersburg. 6 R e2 Wit verzuimt van zwart's zwakken zet te pro teeren. Hij had 6 cd5 : en 7 R b5 moeten spelen. 6 R 1)4 7 0-0 0-0 8 R d2 R c3 : 9 bcS: P e4 10 R el D e7 11 c<15 : ed5 : 12 D b3 D d6 13 c4 Wit vreest na D b7: een tegenaanval met T abS en T b2. 13 dc4: 14 D c4: Op R o4 zou R f3 en P g5 volgen. 14 R e6 15 D c2 R d5 16 T bl b6 Hsast was hier niet bij, want op T b7 : zou volgen P d4 : enz.; maar vroeg ot' laat moet de zet toch gebeuren. 17 R c4 a5 laatste lijdensdagen van den ongelukkigen dichter, den treurigen decadent Arthur Rimbaud. Dan nog enkele zoetklankige verzen en voort zetting van de roman: Les Pierres qui pleurent. In de rubriek Boek beoordeelingen ziet men maande lij ksch met bewondering en schrik dat de littera tuurmassa's van de jongeren opdringen en opstu wen als planten in een tropenzon. Allén het lezen van die reeksen curieuze titels maakt al machteloos en draaierig. Ook nog een beschouwing over onze litteratuur om te lachen. Het maandblad Woord en Beeld zér interessant door het portret van v. Deyssel, geteekend door H. J. Haveman. De heer Johan de Meester geeft er een gevoelig stukje bewonderend proza bij, met uitmuntende meeningen: //Zoozeer heeft hij het buitengewone lief en niets dan dit, dat bij hem geen geluk bestaat dat geen zaligheid is, geen vereering die niet verrukking wordt, geen geringschatting die niet hoont." Bij den uitgever S. L. van Looy zullen verschijnen : H. J. Boeken, Floris en Blanchejloer ; F. van der Goes, Proza; . Roosdorp, Kinderen. F. R. Boekverkooping «Acquoy." Eene door vele theologen en bibliophielen met verlangen te gemoet geziene veiling zal eerstdaags bij de firma Burgersdyk & Niermans te Leiden plaats hebben. l November en volgende dagen zal, volgens de in dit blad geplaatste annonce, de terecht ver maarde bibliotheek van Dr. J. G. R. Acquoy, in leven professor in de Kerkgeschiedenis aan de Leidsche Universiteit onder den hamer komen. Eene hoogst belangrijke collectie. Zelden kwam een dusdanige bibliotheek, vooral met het oog op Kerkgeschiedenis verzameld, in ons land ter veiling. Acquoy was buitendien een bibliophiel; hij genoot van zeldzame drukken, incunabelen en fraaie oude uitgaven; ook oude stichtelijke werkjes trokken hem aan. Zoo heeft hij langen tijd verzameld, en als boekenliefhebber bij uitnemendheid bepaalde hy zich meestal tot fraaie exemplaren. Het zou ons te ver voeren, ook maar een overzicht te geven van den ry'ken inhoud van den catalogus. Men zie de uitvoerige annonce in dit blad. Inhoud van Tijdschriften. Woord en Beeld. (October-nummer). Geluksdroom, door Jonkvr. A. de Savornin Lohman. L. van Deyssel, door J. de Meester, met portret naar H. J. Haverman. De Merrie, door G. M. Lovendaal. Het Oude Volk, door T. Tol. Prins Paul Troubetskoi. Tijdschrift voor toegepaste Scheikunde en Hygiëne, onder redactie van Dr. Bonno van Dijken en Dr. W. P. Jorissen, No. G: Het opsporen van vervalschingen door middel van X-stralen. Eene bladzijde uit de warenkennis onzer ge wichtigste voedingsmiddelen, door Dr. G. H. Leignes Bakhoven. (Vervolg.) Bereiding en toepassing van ozon. Tuberculose. De in werking van zonlicht op tuberkelbacillen. Blauwe en roode melk. Eene verbeterde Bunsensche brander. Kefir. To-Morrow. On the fencing ground by E. H. Lacon Watson. The swiss and their government by Herbert H. Basset. The noble art. XII the dramatists by Stanley Jones. The old and new nobility by Friedrich Nietzsche. English philosophers from Nietzsche's Standpoint IV Herbert Spencer by Thomas Common. The new Hamlet I by J. T. Grein II. by M. L. Churchill. Music. Rip van Winkle by Louis Grein. Hierdoor wordt den R op el elke ontwikkeling onmogelijk gemaakt. 18 R d5 : D d5 : 19 T cl P e7 ! De eenige zet om pionverlies te voorkomen. 20 P d2 P (16 21 P bl f5 22 P c3 D f7 23 P e2 P d5 24 D c6 P e4 25 P 1'4 25 f3 dan P e3 :'. 26 f e4:, P fl : 27 K fl:, f e4: f en mat volgt. 25 P f4: 26 ef4: D a2: 27 D c? : T ac8 J 28 D cS : T c8: 29 T c8: f K f7 30 T c7 t KtTS K gG zou den b pion kosten. 31 T b7 D e6 32 f3 P f6 33 R K » c6 34 T a7 P d5 Dreigt P e7-c8 37 T afi, D b7 enz. 35 T el a4 36 h3 K g8 37 K b2 h6 38 T e5 g6 39 R g3 b5 40 R el K f8 bl dan 41 R b4:, P b 4: 42 T c5, D eG 43 T a8f, K g7 44 T c7f, K fG 45 T f8f enz. 41 T a5 Wit had terstond R b4 moeten spelen. 41 K m Met D b7 zou zwart de toren vast hebben gezet en de winstkansen voor wit zouden daarna uiterst gering zijn geweest. 42 T a7f K f8 43 T a5? K f7? 44 T a7f K f8 45 R h4 b4 't Zou ons niet ver wonderen indien beide spelers zich in tijdverlegenheid bevonden en door een herhaling van zetten zoo spoedig mogelijk den 45sten zet trachtten te bereiken. 46 T a5 P f4: b3 dan 47 T d5:, D d5: 48 T <15:, b'2 49 T b5, a3 50 T b8f, K f'7 51 d5, a2 52 dG, al D 53 d7 en wint. 47Tec5 D e8 48 T e5 D c8 49Tec5 D e8 50 R g3 P d3 51 R d6 f K f7 52 T c7 t K e6 53 R b4:! 53 T e7f? dan D e7:! 54 R e7 :, K e7; en b3 met winst der partij. 53 D bS 64 T a6f K d5 55 T d6 f mat.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl