De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1897 19 december pagina 5

19 december 1897 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1069 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Kathreiner's Malzkoffie wordt door vele Doctoren aanbevolen als het gezondste middel om de zenuwopwindende Koffie te vervangen. Door de eigenaardige wijze van fabriceeren bezit zij wel den smaak en geur der Koffie, doch niet hare schadelijke bestanddeelen. Kinderen en zenuwachtige menschen moesten derhalve alleen pure Malzkoffie drinken; ook als Koffietoevoegsel is Kathreiner's Malzkoffie een milde drank die goed bekomt. Verpleegsters. Het volgende adres is verzonden aan de Tweede Kamer: Ondergeteekenden bestuurderessen van de Vrye Vrouwenvereeniging te Amsterdam, in deze op tredende voor genoemde vereeniging, gezien heb bende in de memorie van antwoord van den minister van binnenlandsche zaken, dat u zal worden voorgelegd een voorstel tot uitbreiding van het aantal verpleegsters in het Academisch Ziekenhuis te Leiden, verzoeken u met verschuldigden eerbied gunstig te beschikken op dit voorstel en tevens daaraan toe te voegen zoo danige bepalingen, dat voor den vervolge geen der by' de verpleging dienstdoende zusters tegelykertijd zal mogen belast worden met eenigen huishoudelijken arbeid van welken aard ook. Voorts verzoeken zy u aan de rijksziekenhuizen te verbinden een cursus, waardoor de leerling verpleegsters na voldoend afgelegd examen kunnen halen het diploma van ziekenzuster. Bovendien geven zij u in overweging de open bare ziekenverpleging te brengen onder eene rijkswet, zoodat de ziekenhuizen, zoowel parti culiere als gemeentelijke, komen te staan onder rjjkstoezicht en zich hebben in te richten naar uniforme bepalingen, zoowel voor wat aangaat de patiënten als voor het corps, met de verpleging belast. ooneeltoiletten. - Zangeressen. Bloeiende takken m den winter, In en om de keuken. Een nieuw handwerk. Het komt niet zelden voor, schry'ft het Wiener Journal, dat goede actrices en zangeressen naar het café-chantant overgaan. Dit is eenvoudig een geldquaestie. Men kan daar van zy'n gage wat overleggen, op het tooneel niet, omdat het toilet daar alles verslindt. Zonder de luxe in kleeding, zou menige diva, die nu onder woeker schulden gebukt gaat, een vermogen bezitten. Men kent de artikelen van Alexandre Dumas fils daarover; in Weenen is het op zijn minst even erg. Wanneer de eerste heldin van het Volkstheater sen satiejaponnen draagt, eischt de directeur van het Carltheater evenredige luxe van zijn eerste dames en deze zien het zelf ook wel in. De soubrette in het Josephstadttheater volgt van zelf. In de eerste ateliers te Weenen zijn overigens de actrices niet zulke gewaardeerde klanten, als menwelmeenen zou. Naarmate ze meer talent hebben, betalen ze slechter, en niet uit vergeetachtigheid. Een paar jaar geleden werd een actrice die getrouwd was, voor 17000 florynen aangesproken voor toiletten, die zij in twee maanden had besteld. Eene andere beproefde zelfmoord; zij had in drie jaar voor 48 000 florynen aan toiletten noodig gehad. De prijzen zijn toch zoo verschrikkelyk hoog niet; een négligé200 a 300; een wandeltoilet 150 a 200, een baltoilet 400, een first class receptietoilet GOO il 800 florijnen; maar n stuk eischt vaak vier of vijf toiletten, en de sorties, mantels, hoeden en dergelijk komen er by'. Een operette-zangeres, die er over geïn terpelleerd werd, dat zij voor een première 4000 florynen aan toiletten besteld had, antwoordde: Als ik eene koningin moet voorstellen, moet ik mij als een koningin kleeden. Nu meent het Wiener Journal te weten, dat de werkelijke koninginnen zich lang zoo duur niet kleeden. De toiletten van de jonge koningin van Holland, schrijft het, worden in Parijs ge maakt, maar kosten niet meer dan 200 a 300 francs. Aartshertogin Marie Valerie en aartshertogin Gisela dragen gemiddeld japonnen van 200 a 300 florynen ; het is waar dat zy altoos al de kant die zij dragen, van hare grootmoeder keizerin Elizabeth krijgen. Het groote receptie toilet dat onlangs te Weenen voor de keizerin van Duitschland gemaakt werd, mocht maar 600 florynen kosten. Dezer dagen werd in hetzelfde atelier een zwarte wollen japon voor keizerin Elisabeth afgeleverd, blousevorm met smalle kraag, die 180 florijnen kostte. * * * In Maart van dit jaar verscheen in een Weener blad de volgende advertentie: «Mooie jonge meis jes uit Weenen, met stem, worden tegen hoog salaris gezocht voor een concerttournée door Spanje, Portugal en Amerika. Aanbiedingen poste-restante aan den impresario A. Durand." Hierop meldden zich tal yan meisjes aan; de im presario zocht er vijf uit, noemde ze »the fice sisters Barrison" en maakte een contract met hen. Aan de zy'de der vyf meisjes bevatte dit maar n bepaling: ze zouden 100 mark per maand kry'gen; daarentegen bevatten zeven arti kelen de rechten van den heer Durand Wie vóór afloop van het contract, Juni 1898, de troep wou verlaten, moest 100 peseta's betalen ; terwijl Durand ieder terstond mocht ontslaan. Wanneer het optreden der troep door politieke redenen, politieverbod, slechte wegen enz. ver hinderd werd, behoefde Durand niets te betalen. Nauwelijks had het gezelschap den Oostenrijkschen bodem verlaten of Durand liet zien wat zijn bedoelingen waren. De »concerttournée" be doelde voornamelijk lokalen waar matrozen en dergelijke kunstvrienden kwamen, en de meisjes mochten van hun intimiteiten niet schuw zijn; Durand was zelfs ook in dit opzicht impresario. Het honorarium werd niet uitbetaald; en toen de meisjes beproefden te vluchten, werd als haar bewaker een neger aangesteld, die de meisjes na de opvoeringen in haar kamer opsloot en geheel als serailwachter dienst deed. Brieven schrijven was verboden; toch gelukte het een van de «Barrisons", Rosa Paschker, een brief aan haar moeder, een uitdraagster te Weenen, weg te smokkelen. De ouders hadden haar dochters reeds als verdwenen betreurd, nu maakten ze er werk van by de politie. Deze stelde zich in verbinding met de Oostenrijksche consuls in Spanje en Por tugal. Te Oporto kreeg Durand lucht van de zaak en reisde plotseling naar Coruna af; de con sul aldaar had een onderhoud met hem, maar Durand liet zy'n contract zien, en hield vol dat dit alleen na betaling der boete kan ontbonden worden. Toch vertrok hij ook al weer spoedig van Coruna; volgens de laatste berichten was hij te Barcelona en op het punt naar Zuid-Amerika te vertrekken. Gelukt hem dit. dan zal men voorloopig van de arme Weenerinnen wel niet meer hooren. In de stad kan men alles krijgen wat men ver langt, orchideeën en bloeiende rozen op Kerst avond, leliën der dalen op Nieuwjaar. Maar buiten is het aardig, op de feestdagen of in het voor jaar wat groen en bloemen binnenshuis te hebben. Hiervoor zijn van een aantal bloeiende voorjaars struiken de takken zeer geschikt. Een warme kamer, een aantal glazen of flesschen, waarin de afgesneden takken eerst in het donker, daarna in het licht gezet worden, zijn voldoende om de proef mee te nemen. Reeds in December krijgt men zoo de takken der hazelaars in bloei, in Januari de takken van sommige wilgen, onder anderen de honigwilg, in Februari de afgesneden takken van kersen en wilde kersen. liet gemak kelijkst bloeien Daphne Mezereum en Forsythia viridissima; reeds acht a tien dagen nadat ze in het glas staan, ziet men haar roode en goud gele bloesems. In de kamer, waar de lucht droog is, moet men na eenige dagen de zwellende knop pen van het hulsel helpen bevrijden; tusschen dubbele ramen doen ze het wel van zelf. Ook de sleedoorn, de prunus chinensis, de prunus padus, de prunus triloba, geven mooie, meest witte bloesems. Ook Turksche vlier en azalea pontica gelukken wel. Men snijdt de takken 30 a 40 centimeter lang af, liefst die, waar veel bloemenknoppen aan zitten; bij de meeste planten kan men gemakke lijk de bloesem- van de bladknoppen onder scheiden, ze zijn dikker, ronder. Het beste is er een winterigen dag voor te nemen, maar ook bij vriezend weer kan het wel, als men dan de takken maar niet dadelijk in de warme kamer brengt, liever zet men ze eerst een half uur geheel onder water, dan in een koude kamer, en eerst na eenige uren in de woonkamer of de serre. Eerst snijdt men lederen tak weer een eindje af, vult dan de glazen of flesschen met water tot 18 gra den Reaumur en vult lederen dag met warmer water by tot 30 graden Reaumur. De eerste vyf a acht dagen houdt men de takken in bet don ker, dan in een beschaduwd hoekje aan hot raam, en eindelijk na 14 dagen in vol licht, Het tijdschrift In en om de keuken, waarvan wij de vorige week den inhoud bespraken, wordt niet te Groningen, maar te Gorinchem uitgege ven, Naar de uitgevers ons melden, werd een gedeelte van de oplaag met een oude inhouds opgave gedrukt. Het exemplaar dat wij ontvin gen behoorde juist tot dat gedeelte. t * * Een handwerk, dat niet geheel nieuw meer is, en toch nog weinig hier gezien wordt, is het »0ostersch spijkerwerk", het versieren van glad wit hout met verschillende kleuren, waarna er spijkers met allerlei schitterende koppen inge slagen worden. Het werk leent zich voor grootere en kleinere voorwerpen, lijstjes, scheurkalenders, borstelbakjes, postzegel- en sigarenkistjes, maar ook voor zitbanken, muziekstanders, koranstan ders, boekenkasten, bahuts. Al wat kan gebrand worden, laat zich ook op deze wijze versieren. Het werk is daarom te dankbaarder, omdat bontheid er volstrekt geen kwaad aan doet, en men alle Moorsche patronen, met hun cirkels en schelpen, hun waaiers, kraallijsten, krullen, driehoeken, dooreengeslingerde lijnen en golven, er voor gebruiken, en vooral er gemakkelijk op overbrengen kan. Men teekent de vormen op dun carton, knipt dit uit en gebruikt het als Schablone, volgt de omtrekken met dun potlood en kan zoo de meest gecompliceerde samenstel lingen van figuren aanbrengen. Is het figuur zoo, bleek maar correct, op het witte hout aangebracht, dat niet het mooie witte hout uit den kunsthandel behoeft te zijn, maar ook timmermanshout mits blank en glad mag wezen, brengt men er met waterverf de vier Oostersche kleuren op aan, rood, zwart, geel en blauw, (in plaats van blauw ook groen, maar nooit groen n blauw); het is toegelaten, met naturelbruin in te vullen, alsof dat de kleur van het hout was. De waterverf moet niet dun zijn, omdat zij anders te veel vloeit, en de eene kleur moet droog zijn eer men aan de naastliggende begint. Men kan natuurlijk ook andere kleuren nemen, rose, hemelsblauw, celadon, citroen, lila, maar dan verliest het werk het Oostersch karakter. Voor het bruin, als men dat wil aanbrengen, is het best bruine sepia, of in beet water opgeloste notenhoutbijtse. Nu komt de zwarte streep, waar mee alle vakken en figuren omlijst moeten wor den alsof het een adertje ebbenhout was; deze zwarte streep moet volkomen correct zijn; zij geeft het cachet aan degeheele teekening. Wan neer dit goed gedroogd is, wordt het hout in de was gezet, hiervoor raadplege men een schrijn werker, en zoolang gewreven tot het mooi glanst. De sierspijkers waarmede nu de figuren als met juweelen bezet worden, zijn tegenwoordig in alle kleuren en vormen te krijgen. Sommige zijn heel duur, maar men behoeft niet enkel fijn geslepen diamantknoppen er voor te gebruiken, eene afwisseling met goud, koper, roodkoper, zilver, brons, geeft, oordeelkundig aangebracht, prachtige effecten. Alleen : bij het Oostersch werk wordt niets aan het toeval overgelaten ; tegenover een bronzen spijker in de eene punt is geen zilveren in de andere punt toegestaan, alles mathemathisch. Om de spijkers in te voegen, drukt men eerst met eene els een gaatje waar men het hebhen wil, en zet er dan den spijker in, dien men met een houten lepeltje, waarin de spijkerkoppen passen, aandrukt; de meeste sierspykers verdra gen geen hamerslag, liet beste hout om te ver sieren is lindenhout, waar de spijkers gemakkelijk ingaan. E-e. u Onze St, M Den geheelen dag is het feest geweest; 's mid dags zijn 150 kinderen bedeeld; 's avonds ont vingen al mijn opgenomenen nieuwe bovenklCeren en werden ruim getrakteerd. Dit alles heb ik kunnen doen, dank zij de vele gaven die inge komen zijn op mijn St. Nicolaas-aanvraag in de couranten. Door mij werd ontvangen: 14 wollen omslagdoeken; een kist met speel goed; acht pakken gedragen kléeren; een kist met dito; een wieg en kinderwagen: een kist St. Nicolaasgoed van den banketbakker Koopmans; een dito van den banketbakker Griive. Voor het kinderontbijt werd mij gezonden ot gebracht: , Van een werkman l gl.; Silentium (Rotterdam) GO gl.; v. d. H. (Baarn) 50 gl.; P J. M. V, 25 gl.; N. 100 gl.; R. T. 2.50 gl.; uit G. 10 gl.; mevr. B. 10 gl ; mevr. C. 10 gl.; onbekend 2ogl.; schooljongen 2.50 gl.; twee kleine meisjes 2.5') gl.; mej. G. 5 gl.; mevr. L. 20 gl.; S. 25 gl.; A. K. T 5 gl ? hongerige kindertjes 2.50 gl.; onbekend 10 gl.; mevr. X. 5 gl.; uit H. 10 gl.; mevr. H. K) gl.; N. N. (Hilversum) 11 gl.; N. N. l gl.; F M. en B. te II. 3 gl.: den heer P. l gl.; V. S. l gl ; wed. v. d. V. 2.50 gl.; P. 25 gl.; V. O. (Berlijn) 10 gl.; Luit. M. 5 gl.; onbekend 2.oOgl.; W. S. 25 gl.; M. W. B. 1.231/2 gl.; van den heer K. 400 brooden. Het kinderontbijt voorziet in een ware behoefte het wordt dan ook dagelijks voltalliger. Ter ge legenheid van het Kerstfeest hoop ik dat het «kindje" in het kribbetje een paar vriendelijke harten zal nijgen om mij te zenden: eenige kinderledikantjes en hooge kinderstoelen. Ook zou den een aantal oude koffers en kisten, voor mijne opgenomenen, (die wel zonder iets komen doch gelukkig niet zonder iets weggaan) zeer welkom Zyn. CATHARINA ALBBBDINUK TUIJM. ..MHnHIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIlmlIlllllllllllllllllllllUIIIIIIIIIIIIIIIIIII f ie van zich doet spreken, laadt veranl woortlelpeiil on zien. Noblesse o b l i g e zeer zeker; maar eveneens: reputatie verplicht. Meent iemand in gemoede goed van ons te kunnen spreken, dan zijn wij als het ware ver antwoordelijk voor die woorden en dienen wij ons uiterste best te doen, dat de lofredenaar niet blijkt geweest te zijn onwaarheidverkondiger of leugenprofeet. Dit indachtig leze men, wat naar aanleiding van onze aanstaande Nationale Tentoon stelling van Vrouwenarbeid staat in een Engelsch-Israëlitisch orgaan. ?Vrouwen van velerlei godsdienst en velerlei nationaliteit hebben haar hart en ziel gelegd in het arbeidstervraagstuk; zij zoeken het lot te verbeteren van al diegenen, welke in eigen oiiderhoud hebben te voorzien, en het misplaatste aan te toonen van dooddoeners als: «onvrouwelijk," «bohoort het gezin" enz. De groote menigte be gint in te zien, dat opkomen voor de arbeidster niet beteekent: de partij nemen van haar, die in excentriciteit haar kracht zoekt. Arbeidsters zijn zij, die op welke wijze ook, en al of niet door geldelijke omstandigheden gedwongen, werk verrichten, dat haar zelf en de gemeenschap ten goede komt; men vangt aan te erkennen, dat ook de vrouwen er recht op hebben het voor en het tegen te leeren kennen van werken voor geld. Wat ook ontbreke, niet de Joodsche vrouwen in de arbeidster-legioenen, welke zich in de laatste jaren gevormd hebben en vandaar, dat het stellig ook haar belang inboezemt te ver nemen, wat er door vrouwen van andere lauden. wordt gedaan. De vrouwen der Nederlanden hebben een groote zaak ter hand genomen; een, welke onze aan dacht ruim waard is, daar zij groot kan zijn in haar gevolgen. In den zomer van het volgende jaar, enkele weken voor de troonsbestijging der jeugdige koningin, zal er in den Haag een Nati onale Tentoonstelling van Vrouwen arbeid geopend worden. Door deze tentoon stelling hopen zij het publiek te doen ZICH, dat er, niettegenstaande de onvolledige gelegenheid tot vakopleiding, reeds goed werk door vrouwen wordt verricüt, en tot de occrtiiiyini/ te breuycn, dat goed werk recht heeft op goed loon, hetzelfde of het verricht wordt door man dan door vrouw. De toebereidselen voor deze tentoonstelling zijn in vollen gang, en in aanmerking genomen, dat er in de Nederlanden 400.000 arbeidsters zijn van den 4den stand en dezen als de anderen een oordeel over haar werk zullen vragen, kan men nagaan, dat de onderneming geen kleine is." Het werk van tenminste 400.000 paar handen zal op onze tentoonstelling worden vertegen woordigd zoo staat gedrukt. Dat ieder onzer het hare doe om dit getal tot waarheid te maken l ELISJÏA. HAWUTON.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl