No. 1076 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. c&conom nofia Illllllllll Mlllllllllllllllllll Illllllllll Hun eerste woord. Schier ongelooflijk schijnt het, wanneer men de koerslijst van de effecten overziet, dat blij kens de geschiedenis van ons vaderland, de thans zoo uitgebreide fondseiihandel eerst in de 18de eeuw in Nederland eene beduidende plaats, in het verkeer heeft ingenomen. Niet alleen de Generale Staten en die der zoogenaamde provinciën hielpen zich door geldleeningen uit den nood maar zelfs de steden, ja, schier geen enkele maatschappij of sociëteit onthield zich, na dien tijd, van schuldenmaken. De handel der republiek van de zeven, slechts door den in 1579 gelegden lossen band, vereenigde Nederlanden verslapte, om welke reden de gelegenheid om de loskomende ka pitalen in binnenlandsche effecten te beleg gen gretig werd aangegrepen en waarom men in str\jd met het door Holland's Staten nog in 1720 afgekondigde verbod ook aan vreemde mogendheden en buitenlandsche maatschappijen gaarne kapitaal verstrekte. Geen volk dat van dien tijd af aan buiten landsche leeningen zóó ijverig deelnam; geen volk dus ook, dat bij alles wat in de zoo uitgebreide effectenwereld waain de zon niet ondergaat - meer belang heeft dan het nederlandsche. * * * Effecten, in vroegeren tijd allén te vinden in trommels en brandkasten, aanwezig in de deftige heerenhuizen, hebben in de laatste tijden toegang gekregen zoowel tot de secr taire van den eenvoudigen burger en stads weduwe als tot het »kamenef' van den spaarzamen buiten man, ja zelfs in de »latafel" van de nog weinig overgebleven dienstboden van den ouden stempel, wordt menig »pampier" of lot met zenuwachtige zorg bewaard. Geldbelegging, althans voorzichtige geldbe legging, in effecten is dan ook in menig opzicht te verkiezen boven al de onaangenaamheden van het verhuren van huizen of landerijen, waarbij het publiek uw rijkdom leert kennen en een «eeuwig" beklag over verloopen sloten, verstopte goten, lekkende daken, gescheurd behangsel, mislukte oogst, sterfte onder het vee, en wat niet al meer, uwe ooren doet suizen; niettemin heeft toch ook de houder van effecten zijn zorgen. Hij heeft op invloeden van staatkundigen, staathuishoudkundigen en administratieven aard te letten. Van staatkundigen aard, als het bijv. geldt de ontevredenheid van de bevolking met de bestaande staatsinrichting, waaraan ze als aan een afgelegd keurslijf, dat verdere ont wikkeling belette is ontgroeid en om welke reden het volk, in opgewonden toestand ver betering vorderend, de belastingen minder 8ste Jaargang. 6 Februari 1898. Redacteur: R u d. J. L o m a n. 15 Avenue Road, Regent's Park, London N.W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. COEBESPONDENTIE. H. Mendes. Problemen in goede orde ontvangen. J. M. K. te B. De opl. moeten op dezelfde wijze worden genoteerd als in deze lubriek gebruikelijk is P. de B. te L Van uwe opmerking hebben wjj nota genomen. D. B. te A. Vriendelijk dank voor partijen. Deze zijn immers niet elders gepubliceerd? De beloofde mededeelingen zien wjj verlangend tegemoet. Bij voorbaat dank. Probleem No. 418. Mat in vier (4) zetten. abcdefgh Wit 6, zwart 2 stukken. Oplossing van No. 416 van L. A. Kuijers, Amsterdam. l e7, K f5 2 D e3 enz. B f6l o -r, fo » E f41 * " " B e3 2 e8 (D) B cl 2 D d4 i T d8 2 D b7 f oa 2 T dl: f ruim doet vloeien, terwijl het de uitgaven, door veroorzaakte buitengewone maatregelen, aanmerkelijk doet toenemen. Van staathuishoudkundigen aard, indien het o. m. de ontwikkeling van de bronnen van volkswelvaart, den invloed van bank- en munt stelsels, de algemeene oeconomische gezond heid betreft. Eindelijk van administratieven aard, voor zoover de aandacht aangaande het beheer van maatschappijen en andere instellingen, openbaar gemaakt (of verborgen gehouden) in moeilijk te ontwarren balansen en winst rekeningen, gevraagd wordt. Van dit alles moet de effectenbezitter zich op de hoogte houden of doen houden om, als het getij verloopt, de bakens te verzetten m. a. w. om zijn belang in 't oog te houden en zijn kapitaal te beschermen. Men heeft de koersen van verschillende tijden slechts met elkaar te vergelijken om de meest aangename verrassingen van belangrijke koers verheffingen maar ook de bitterste teleurstel lingen van schrikwekkende dalingen, te constateeren. De redacteur van deze rubriek hoopt op die veranderende omstandigheden voortdurend te letten, om nu eens een bemoedigend woord tot volharding, dan eens een ernstige waar schuwing te doen hooren al naargelang nauw keurige waarneming en onpartijdige beoordee ling, gegrond op juiste becijfering, daartoe aanleiding geven. * * * Van niet gering belang is het voorts, de aandacht op de bestaande wanverhoudingen in de prijzen der verschillende soorten te ves tigen, om bij aankoop de goedkoopste soliede stukken te kiezen of voor even vertrouwbare maar meer rente afwerpende effecten te verruilen. In zooveel mogelijk eenvoudige taal zonder geleerdheid-vertoon maar daarom, naar ik hoop, niet minder zaakrijk, wetenschappelijk, moedig en eerlijk wil de Amsterdammer u weke lijks komen bezoeken om van bovengenoemde onderwerpen van aanbelang u onbewimpeld het voornaamste te vertellen en u op al de vragen welke ge aan de redactie dezer rubriek hebt gedaan, te antwoorden. Overwegingen van persoonlijken of zakelijken aard mogen op de antwoorden niet van invloed zijn, want: eerlijk duurt het langst. Maar het program zou onvolledig zijn indien ik niet aan de «tonnen", aan de duizenden bij duizenden dacht die moeder Fortuna, ge blinddoekt als ze is, grillig ter beschikking stelt maar door de gelukkige winners onbekend met hun rijkdom niet afgehaald worden! Niet alleen bij de premie- en loterij-leeningen doet onbekendheid met uitloting den houders veel schade, dit is ook bij de gewone leenin gen het geval. Vele aflosbaar gestelde stukken blijven, tot groot nadeel der bezitters, in hunne handen. De geregelde couponbetaling toch bewijst volstrekt niet dat het stuk nog niet aflosbaar is en Opgelost door C. T. v. Ham, Kralingsehe veer (2l/a); H. Meudes da Costa, Amsterdam; A. Kors', Bergen op Zuom; J. A. Kwuning, Beesterzwaag (3); A. v. Eelde, Deventer (2); G. W. Kloosterboer, Deventer (2-o J. Beoordeelingen: Sleutelzet gemakkelijk, daar de eenige wijkplaats voor den K. nl. f5, haast tot el dwingt en de verleidingen l D c7 of l D c2 op T f8 falen. Na e7 dreigt nu T of D d4, waartegen l?K f5 (om den vrijen 2e zet D 13) en l-B f4 (R f6) om den id D f2 de mooiste verd-digingen zijn, daar l U e3 tot e8 D noodzaakt, wat minder mooi is. Na sommige R en T zetten zijn er cluals. Bij 't mat met P dl werkt T h5 niet mede. De witte K. is ook geheel werkeloos, en kon evengoed op al of bl staan. Slechts 't mat 3 D e6 (na l?T 02 2 T dl) is geheel zuiver. C. T. v. Ham. Door 't damhalen (N.B. Dame of Toren!) en door 't onzuivere f na D. off^r verliest 416 m. i. alle aan spraak op Turnierfahigkeit." Economie laat veel te wenschen over, er is geen enkel zuiver =f. Var. vorming goed en de dreigvar, niet zonder verdienste. De veileiding l D c 7 wordt aardig gepareerd, draagt echter slechts negatief tot de verfraaiing bij. A. v. Eelde. TWEEDE NAT. CORRESP. WEDSTRIJD. Overwinnaarsgroep. Zeventiende zet van Wit. Partg No. l 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 c4 T""e8: ""c Partij No. 16 17 18 19 20 21 22 T fl p""c2 T d4 fe4: P &3 ??????? P do 23 2t 25 26 27 28 29 30 K bl R*'f4 h t P f3 f4 b3 R d5: c4 T adl S4 P e4 R c2 0-0 | Partij ! No. 31 82 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 K bl P fd4 R e5: f4 R h2 feu: T adl » d&:f K dl » g3 R Al: T al R b5 D h4 T dl A. B. te A. De verbeterde zet in partij 14 16 T c7 heb ik aan den heer K. gezonden. De fout schuilde bij mij. De Heer v. Ham is door ziekte verhinderd zijn zetten in te zenden. J. J. S. UIT DE SCHAAKWERELD. De jaarl. schaaksfeesten te Hastings, die een geheele wsek (24?30 Jan) aanhielden, werden dit jaar drukker dan ooit te voren bezocht De groote attractie derhalve nog niet heeft opgehouden interest op te leveren; vele staten en maatschappijen toch gaan met betaling der coupons geregeld voort, ook na de aflosbaarstelling der obligatien, om eindelijk de houders als Marie Antoinette (blanchis par Ie malheur) in n dag grijs te doen worden van schrik dat de wederrechtelijk ontvangen interest van de hoofdsom wordt afgehouden. Daarom zal de redactie ook hierop van tijd tot tijd de aandacht vestigen. * * * Ge weet 't immers lezers, de beurs is gril lig als een achttienjarige coquette. Meer dan acht jaren lang heb ik beproefd u te helpen om de noodzakelijke conversatie met haar, ondanks hare vele »nukken" te onderhouden. 'k Heb getracht u steeds opmerkzaam te maken of ziekteverschijnselen of wél slechts «luimen" hare echoone oogen dof en haren anders lachenden mond gesloten hielden. Andere, tijdelijk den voorrang vorderende bezigheden nopen me, mij aan hare boeiende conversatie wat te onttrekken en niet meer een zoo intiemen omgang met haar te onder houden. Het ga haar goed! Zóó schreef ik enkele jaren geleden in een ander orgaan. Aangenaam is't mij de boeien de, intieme conversatie onder gelukkiger om standigheden voor studie, onderzoek, waar neming, wederom aan te knoopen nu ik, in nog meerdere mate dan vroeger, door mijn ambt tot voortdurende studie ook in deze richting en tot het onderhouden van voeling met de praktijk, geroepen ben. Er bestaan reeds vele financieele organen. Voor geen onderwerp is evenwel zoo hoog noodig de toepassing van den goeden raad: hoor en wederhoor; lees toch meer dan n courant. Schrijft niet een bekend staathuiehoudkundige, vooral met het oog op die bladen welke, door gemis van voldoenden lezerskring, onafhankelijkheid en zelfstandigheid missen: »La 'presse est, trop souvent, elle-même, un agent de corruption et Ie pire de tous, parcequ'elle est celui qui pénètre Ie plus loin." Tot het opvolgen van bedoelden goeden raad biedt de Amsterdammer den lezers, zonder meerdere kosten, voortaan de gelegenheid. A m s t., 3 Febr. '98. D. STIGTEB, Varia. Museum van Kunstnijverheid Haarlem. Afdeeling Boek- en Plaatwerken. De Commissie van het Museum van Kunst nijverheid te Haarlem van oordeel zynde, dat het voor de ontwikkeling der decoratieve kunst en van het kunstambacht hier te lande, van het grootste belang is hunne beoefenaars, als ook zy, die zich daartoe voorbereiden, in de gelegenheid te stellen de werken uit vroegere tijdperken en die der hederdaagsche meesters te kunnen raad plegen en zich op de hoogte te kunnen stellen omtrent de geschiedkundige en technische byzonderheden der verschillende vakken, die met de decoratieve kunsten en de kunstambachten in verband staan, heeft het gebruik der boekerij vormde ditmaal de tegenwoordigheid van den ver maarden schaakmeester David Jonowski van Parijs. 't Programma was aldus samengesteld (wij voegen hier tevens den uitslag aan toe): Maandag. Gunsberg en Dobell winnen een Hampe Allga'er Gambiet van Bird en Jenour. 's Avonds simultaan séance: Janowski wint 24, verliest 4 partijen bij l remise. Dinsdag. Jannwski en Colbourne verliezen tegen Bird en Treuchard (Siciliaan). 's Avonds blindspel van Blackburne, die 2 partijen wint, l verliest bij 3 remises. Woensdag. Jauowski en Aloof winnen van Black burne en Chapman. Simultaanspel: Gunsberg wint 17, verliest 3, 7 remises. Donderdag. De 4 meesters spelen ieder 2 partijen tegen 2 amateurs in consultatie aan elk bord. Guns berg won zijn beide partijen, Bird en Blackburne wonnen ieder 11'j van de 2, terwijl Janowski een spel verloor en 't andere remise maakte. Vrijdag. Janowski en Womersley remise tegen Gunsberg en Locock. Blackburne en Mann winnen van Bird en Watts. Blackburne en Chapman verslaan Janowbki en Jenour. De aanvang der revanche-match tnsschen Pillsbury en Showalter was bepaald op Woensdag 2 Febr. Er zullen wekelijks 3 partijen worden gespeeld. De match vindt te New-York plaats. Van een match tusschen Janowski en Charousek schijnt vooreerst niet» te komen, eerstgenoemde is althans druk bezig een match met een der Engelsche meesters (waarschijnlijk Burn) tot stand te brengen. Zijn conditie is een inzet van weerskanten van min stens Jt 75.?. De stand van 't Weener Meestertonrnooi was na de Ie ronde als volgt: Dr. Kaufmann 6 van de 9, Marco, Schlechter en Zinkl 51'o, Brody en Halprin 4''o, Fahndrieh en Schwarz 4, Wolf 3 en Maudelbaum 21/3. In de corresp. partijen tusschen Weenen en Peters burg zijn sinds onze vorige opgaaf de volgende zetten gedaan. Weenen. Petersburg. 13 R b2 R e6 Petersburg. 13 cd4: 14 eó 15 R a3 Weenen. R d7 P d5 De uitslag van den wedstrijd te Craigside in Wales waa: Ie prijs Amos Burn, 2e Bellingham, 3e E. O. Jones Verder namen deel: Rev. Owen, Wilmot, herrard en Gunston. van het Museum voor een ieder kosteloos open gesteld. Ofschoon de verzameling boek- en plaatwerken op verre na niet volledig is, en vooral de afdeeling «Afbeeldingen in Portefeuille" nog veel verbe tering en aanvulling eischt, gelooft de Commissie evenwel met het reeds voorhanden materieel veel nut te kunnen stichten. De aanvulling en uitbreiding dezer verzameling, die geroepen is de ontwikkeling van het kunst ambacht in ons land krachtig in de hand te wer ken, blyft zy derhalve ten zeerste aanbevelen. Daar de boek- en plaatwerken, die de boekery bevat, veelal zeer kostbaar zijn, wordt hun die er gebruik aan maken, dringend verzocht, ze met de meeste zorg te behandelen en de bepalingen van het reglement stipt na te komen slechts hierdoor is het mogelijk op geregelde wyze aan alle aanvragen te kunnen voldoen en bet beschadigen der werken, dat door het ver zenden en het veelvuldig gebruik onvermydelyk is, tot een minimum terug te brengen. Gedurende de maand Januari werden 202 boek en plaatwerken naar verschillende plaatsen in ons land in bruikleen gezonden. NIEUWE UITGAVEN. Kinderen, door F. ROOSDORP. Amsterdam? S. L van Looy. Huldigingslied voor Nederland in 't jaar 1898 : getoondicht door J. HENRI BEBKELJON. Leiden, Blankenberg & Co. Claudine, door IDA BOY-ED. Naar het Duitsch door PH. WIJSMAN. Delft, A. W. Segboer. Uit het leven. Vier oorspronkelijke schetsen door VEBA. Delft, A. W. Segboer. De Spoorwegovereenkomsten van 1890 en 1897\8, door T. SAMDEBS, Civ. en Bouwk. Ingenieur. Amsterdam, J. H. de Bussy. itMMMMiiiiiiiilimtmiitmiiiinHMHMiiiii Allerlei. De phonograaf in den gemeenteraad. De gemeenteraad van het Fransche stadje Btampes gaat met zyn tijd mee, of liever, gaat velen tydgenooten vóór. In een zijner laatste zittingen besloot hij, het werk van den gemeente secretaris, voor zoover dit in het houden der notulen van de gemeenteraadsvergaderingen be staat, voortaan te laten verrichten door een phonograaf. Zekere heer Grattery had namelyk verlof gevraagd, om op eigen kosten in de raadzaal een phonograaf te laten plaatsen, die alle rede voeringen en discussiën getrouwelyk zou reproduceeren; hij nam aan, verslagen der zittingen gratis te leveren, mits hem het monopolie der geheele inrichting werd toegestaan. Niet alle beschreven vaderen van Etampes waren met deze nieuwigheid ingenomen. Er waren er onder hen, die meenden, dat de phonograaf in bescheidenheid en takt bij den secretaris zou achterstaan, en dat met het vereeuwigen van vergissingen, versprekingen en styl- en taal fouten de gemeenteraadsleden van Etampes z\jn maar menschen en niets menschelijks achten z\j zich vreemd eigenlek niemand zou ge diend zy'n. Doch de geest van Edison triomfeerde over deze kleingeestige bezwaren, Als men voortaan in de raadzaal te Etampes slechts gekuischte taal in welgekozen woorden hoort spreken, als nuttelooze inleidingen, eindelooze herhalingen, zoutelooze leuterpraatjes, ongepaste grappen en ruwe uitvallen daar nooit meer gehoord worden, dan zal men den phonograaf dankbaar mogen zijn. in i iiiiiiiniiiiimm i "in nul 't Ver. Amst. Schaakgen. heeft 't voornemen opgevat in Maart a.s. den -Wereldkampioen Emanuel Lisker eenige dagen te doen overkomen. Om dit schoone doel te verwezenlijken is echter een groote som golds noodig. 't Bestuur richt daarom tot alle sehaakliefhebbers in de hoofdstad 't dringend verzoek hiervoor bijdragen te zenden aan 't adres van den secretaris van 't V. A. S. C. Tinholt, Amsteldijk 13. CONSULTATIEPARTIJ, gespeeld op 't Chess festival" te Haetings. Hampe-Allgaier-Gambiet. Wit. Gunsberg en Dobell l e4 e5 2 P c3 P c« S f4 ef4: 4 P f8 g5 5 h4 g4 6 Pg5 h6 7 P f7: K f7: 8 R c4 f 35 9 R d6: f K c7 10 d4 f3 11 gf3: P f6 Reter was o. i. B e7 en B h4: f12 R f4 P e7 13 R b3 T h7 Een eigenaardige ont wikkelingswij ze! Nu de witte B niet op d3 kan komen staat de toren op h? volkomen veilig. 14 P b5 P g6 Beter was ongetwij feld c6. 15 R g3 P h» 16 R c7: D e8 77 D d3 R d7 18 P d6 R d6: 19 R d6: Beide witte B staan thans voortreffelijk ge posteerd. 19 K h8 20 0-0-0 g3 21 T dgl Zwart. Bird en Jenour. 25 R c4 D f6 De laatste B-zetten van Wit waren geenszins doel loos; nu de zw. B op c6 staat, dreigt d5 met dub bele kracht. Zwart had wellicht beter gedaan 25T f8 te spelen. 26 e5 D f3: 27 R e2 D f7 De Zwarten hadden eerst plan de D tegen 3 (2) officieren te offeren, maar zagen op 't laatste moment van hun oor spronkelijk plan af. 28 R ho: R hl: 29 D d3 T hl:? dan D a2: en wint. 29 R c6 Beter was D d5. Bijv. D d5 30 R g6: t, T g6: 31 h5, E e4 32 hg6: f, B g6: 33 D b3, D e4 en 't staat zeer te bezien of Wit kan winnen. 30 R h2! Dreigt B g6: en op T g6' dan h5 en wint. 22 D d2 23 R g3: 24 R d5 T g7 Kh7 D e7 R c6 30 31 R g:6: 32 D d2 33 e6 34 R eó 35 D e3 36 T g2: 37 R g7: 38 e7 D f2 f K b.8 D h4: T f8 T f2 T g2 R r2: t Kg7: Opgegeven.