No. 1077 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. DAMEjS. Textü-Enpie." Dezer dagen was ik in de gelegenheid kennis te maken met een hand weef-apparaat «TextilEugenie", uitgevonden door Frau Professor Eugenie Wernicke, hier in Berlijn woonachtig, Eisenacher strasse 80, waar ik gaarne taet eenige regels de aandacht my'ner lezeressen op zou willen vestigen, daar het my voorkomt dat de kennis making er mede voor menigeen niet alleen aange naam en praktisch, maar ook wellicht voor enkelen de grondslag zou kunnen zijn voor een tak van broodwinning. Zou 't, met 'toog op de a. s. Tentoonstelling van Vrouwenarbeid niet van eenig nut kunnen zyn ? Mochten Hollandsche meisjes of vrouwen lust hebben met deze uitvinding kennis te maken, dan is de allervriendelijkste uitvindster gaarne bereid tot geven van allerlei inlichtingen. Het apparaat neemt weinig plaats weg in de huis kamer en kan aan elke tafel aangeachroefd worden; het beste leent zich daartoe een gebruikte naaimachinetafel. Moeily'k te leeren is het vol strekt niet; bewijs daarvoor is, dat de Groothertogin van Baden het toestel in het Blindeningtituut heeft ingevoerd waar de blinde kinderen met de grootste handigheid er mede omgaan. Uit de prospectussen is het gemakkelijk om zich op de hoogte van het werken te stellen en de handigheid verkrijgt men al spoedig. De uitkomsten van dit weeftoestel zijn zeer menigvuldig; 't werk is licht, interessanten voor eiken leeftijd geschikt. Voor onb^middelden die van handenarbeid leven moeten, is het een ware uitkomst! Wat kan men al niet weven met dit apparaat! Men toonde mij een onnoemelijk aantal zaken, alles daarmede vervaardigd. De kamer der Frau Prof. was er grootendeels mede gevuld; zoo een donkerroode wollen divandeken, dito keurige tochtvoorhang voor het venster, dat binnen enkele uren was geweven, wollen onderrokken, kinder jurkjes, babydekentjes, capuchons, shawls, tamine cbarpes met gekleurde randen, een allerliefst tamine weefsel dat uitstekend kan gebruikt worden voor gordijnen, en natuurlijk veel sterke r en goedkooper is dan die men koopt. Bepaald artistiek werk levert het apparaat, naar mijn meening, niet op ; ofschoon dit zeer relatief is en voornamelijk van smaak afhangt, maar al het praktische en nuttige dat er mede verkregen kan worden, weegt ruimschoots tegen dit gemis op, want behave het werken met katoen, wol, zijde en chenille, kan men er ook Smy.rna tapyten mede weven, zoo klein en zoo groot en zoo artistiek als men zelve wil. In de keuze der kleuren ligt het geheim. De reepen die men op het toestel weven kan, hebben een breedte van 40 c.M.; de lengte die men er aan geven wil, is naar verkiezing. Voor rokken, dekens, S myrna tapijten enz., zet men later de »reepen" aan elkaar, zonder dat 't minste van dit aanzetten te bespeuren valt. Een »Textil-Eugenie" Ie qualiteit met nickel gemonteerd, kost 30 mark, duidelijke gebruiksaanwijzing en patronenboek worden er kosteloos bygeleverd. Wil men uitvoeriger patronenboekjes, dan zy'n deze bij haar te krijgen a 50 pf. In een apart heft is de »Smyrnaweverjj " duidelijk en uitvoerig behandeld. Het Duitsche modeblad Modenwelt benevens enkele andere bladen, brengen steeds-door nieuwe patronen. Hetzelfde apparaat 2e qualiteit, eenvoudiger, geheel uit hout, kost 20 mark. Verzending en houten kistje worden nog apart berekend. Mocht ik nu met deze weinige regelen in iemand de lust hebben opgewekt, met deze mooie nieuwe uitvinding kennis te maken, dan zal mij dit hoogst aangenaam zijn. Berly'n. L. v. O. lliillililttliiiiililiiiiililMimiiillHiimiillillMiiMiiiiiiiiiiiiiinllliniiiiiMiililii Wereldlijke Vronwen-orden. Aaneensluiting, samenwerking, vereeniging is niet eerst een begrip van onze dagen; de kracht der organisatie, hetzij met een goed of een boos doel, als bond of als bende, heeft altoos denkende en heerschende naturen aangelokt, zoowel vrouwen als mannen. De geestely'ke vrouwenkloosters zijn heel weinig jonger dan de mannenkloosters; de wereldlijke vrouwenorden zijn al spoedig naast de strijdbare ridderorden, de Tempelieren, Johanniten, (om alleen van de westersche en christelijke te spreken) ontstaan. Als eigenlijke stichtster der vrouwenorden geldt Sint Syncletia. Vroeg wees geworden, had deze maagd zich in de woest\jn teruggetrokken, om in boete en gebed te leven. De roep van hare vroomheid intusschen verspreidde zich in den omtrek, en leerlingen stroomden toe; in 318 was dit aantal zoo groot geworden, dat zij eraan denken moest, een eigen klooster te stichten; het verrees in de woestijn Thebaïs. Eene orde regel bestond intusschen in dit klooster nog n iet. Syncletia wekte alleen door haar voorbeeld; liefde tot den naaste en arbeidzaamheid waren haar voornaamste leer en doel. Toch was er een ordegewaad; het vertoonde de kleur van ver welkte rozen; om het hoofd werd een doek geknoopt, zoodat het haar bedekt was. Syncletia's voorbeeld vond navolging; weldra waren er een aantal orden om haar heen, die zonder veel beteekenis bleven en na den dood der stichtsters niet lang duurden. Syncletia was nog weinig wereldsch; de dames orde die naast de ridders van Sint Jan ontstond was heel iets anders. Te Jeruzalem richtten zij haar klooster in, een paleis en een vesting, niet minder trotsch dan de vorstelijke sloten der Tempeliers, der ridders van Malta en Ehodus. Den hoofddoek der heilige Syncletia behielden zij, maar voor het vale nonnenkleed kwam een uiterst kostbaar, van kleuren schitterend gewaad. Over het ruime roode kleed droegen zy een strak zwart keurslijf; haar roodfluweelen mantel, met licht bont gevoerd, sleepte haar na; op de borst fonkelde het juweelen ordekruis. Toen de ongeloovigen het eiland Rhodus bemachtigden, namen de Johanniter zusters den rouw aan, maar ook het nieuwe kleed, de hoofddoek van zwart en wit, het witte kruis op borst en schouders en de kostbare sjerp, die in kunstvol borduursel de «instrumenta passionis" vertoonde, vormde een indrukwekkend geheel. Toen in 1187 de Saracenen Jeruzalem veroverden, werden- de Johanniter vrouwen over alle landen verstrooid; zy richtten zich eerst weder als orde in, nadat de gemalin van Alfonsus II van Arragon haar te Sixenna een klooster had toegewezen. De Johannitermnen hebben later als geestelijke en als wereldlijke orde, eene zeer afwisselende geschiedenis gehad; in 1(110 bleek eene grondige hervorming noodig, die door eene gravin de Vaillac, als SainteAnne, ondernomen werd; later werden zij onder het onmiddellijk toezicht van den grootmeester der ridders van St.-Jan gesteld en verdwenen met de Revolutie. De gely'kheid van staat, die in den beginne tusschen de dames van Sint-Jan en de Hospitaalridders bestaan had, was lang zamerhand verdwenen; de trotsche Malteser orde, die eene macht in de christenheid was geworden, had weinig achting voor de niet-strijdbare zusterorde. Ook van de Begijnen bestond naast de ker kelijke orde, die aan Sint-Franciscus behoorde een wereldlyke orde, waar in de Middeleeuwen zich vorstinnen en burgervrouwen, vooral weduwen en oude jonkvrouwen, bij aansloten. Zij deden veel goed, waren zieketroosteressen, maar ont trokken zich weinig aan het wereldsche leven, zoodat men voor haar als orde niet altoos de vereering had die een aantal der leden zeker verdienden. De voornaamste dames-orden ontstonden in Spanje. Naast de ridders van Calatrava en de ridders van Santiago, beide tegen de Mooren gesticht, stonden de dames van Calatrava en de dames van Santiago. Zij moesten over vier geslachten adellijk bloed bewijzen, en eene strenge gelofte was gehoorzaamheid en kuischheid afleg gen. Haar costuum bestond uit een wit gewaad met rood ordekruis en zwarten hoofddoek ; die van Santiago droegen een zwart gewaad met witten mantel. Beide orden bestaan nog; alleen de koning kan grootmeester zijn. Rechtstreeks uit een kloostergemeenschap ont staan was de wereldlijke orde der Dames ran Nevele in België. De orde stamde van eene Benedictijner orde, door Sint Gertrudis in 045 in dezelfde stad gesticht, maar werd zeer voor naam, want de leden moesten 32 adellijke voor ouders in onafgebroken rij kunnen bewijzen. De opneming in de orde, zoowel als het ordeleven kostte verbazende sommen; ook het costuum was uiterst kostbaar. Bij de ceremonie der wijding droeg de nieuwe zuster een wit gewaad van de fijnste stof, waarom in ruime plooien de zware met hermelijn gevoerde mantel van kostbaar zwart fluweel hing. Ook deze orde is verdwenen, en van het nut door haar gesticht, weet men niet veel. Geen rechtstreeksche dames-orde, maar toch ook niet voor vrouwen gesloten, was de Kalandorde in Koord-Duitschland, oorspronkelijk eene afdeeling van de broeders van den Heiligen Geest. Het doel was ziekenverpleging en lief dadigheid, bijstand in de laatste oogenblikken en voorbidding. De bijeenkomsten hadden op den eersten dag der maand (kalender) plaats; de gemeenschappelijke maaltijden, daarbij gehouden, brachten den goeden naarn der orde in opspraak. Met nog eene orde, die der Dames de la l'assion, ook in hooge oudheid gesticht, zijn de vroegere orden afgehandeld. Deze Dames de In Passion waren ook krankenverzorgsters, besteedden haar rijkdommen aan werken van barmhartigheid, woonden in de hospitalen en verspreidden zich ook in het burgerlijk leven. Haar costuum was zeer kostbaar; het witte ordekleed met roode mouwen had een rooden gordel met kostbaar goudborduursel, haar witte mantel, met zwart fluweel gevoerd, haar witte kanten sluier, het roode kruis boven haar voorhoofd moeten een zeer goed kleedend costuum hebben samengesteld. Na de Middeleeuwen komen de »orden van verdienste", door vorsten ingesteld, en waar het meer om optreden en waardigheid dan om het stille verplegen te doen was; deze waardigheid was ook dikwijls een waarborg voor grootere zelfbeheersching en het toelaten van minder verdachte elementen. Vele dezer nieuwe orden intusschen hebben maar een kort bestaan gehad. Juan I van Castiliëstichtte de Dames-orde der Sjerp, om door het verleenen daarvan de dappere vrouwen te beloonen, die bij de belegering van Piacenza door de Engelschen hare mannen in den strijd ter zijde stonden. In Stiermarken kreeg men de »Bloempotten der matigheid", in Bretagne de «Korenaar", in Zweden de »MariaEleonore-orde", in Oostenrijk de »Dames-orde van de hemelsche halsketen"; al deze zijn spoedig te niet gegaan. De orden in de lichtzinnige achttiende eeuw opgericht, als steun en reactie tegen het lustige hofleven, hebben ook niet langer geduurd dan haar vrome stichteressen. Zoo stichtte Louise Elisabeth van Merseburg de «Orde van het doods hoofd", en Eleonore van Gonzaga, de weduwe van keizer Ferdinand III,de «Slavinnen der deugd"; zoo zijn er zeker tallooze andere gesticht, van wie het niet te voorzien was, of zij een machtig bondgenootschap zouden worden of in een oudedames-kransje ontaarden. De »Joachim-orde" in Saksen-Coburg by'voorbeeld,gaf als voornaamste plicht van zijne leden het doen afschaffen der minnen; een andere orde, de »0rde der Trouw' door de vrouw van Christiaan VI van Dene marken gesticht, moest de leden tot gestrenge plichtsvervulling in het huwelijk aanmanen; weer een andere, de »0rdre de la Cordelière", door de weduwe van Karel VIII van Frankrijk gesticht, was eer een vereeniging van gelukkige weduwen, die er niet rouwig om waren dat de hemel hare mannen tot zich genomen had. Van deze laatste hof- en huisorden intusschen is het aantal te groot en de beteekenis te ver schillend, dan dat men ze met gelijk recht zou kunnen vermelden. Iets anders is het met orden als het Oostenrijksche Sterrenkreuz, de Russische Catharina-orde. (Slol voJgt). Een rolkshnis. Hitisschatten. Een prospectus. Baltoilet. Onze talentvolle medewerkster Mej. Catherina Alberdingk Thijm, wier warm hart voor armen en ongelukkigen bekend is, heeft voor een harer plannen, een »volkshuis", eene teeken ing verkre gen van den heer Eduard Cuypers, en deze met l plannen, berekeningen en illustratiën tot een brochure vereenigd. Of eene dergelijke inrich ting als hier beschreven iets anders zou zijn dan een dure wijze van aalmoezen geven, zouden wij niet durven beslissen; (men kan allicht zeg gen: K) kamers 11 1.SO = 15 gulden, en onder stelt dan dat al de huurders iedere week betalen) maar Mej. Alberdingk Thijm meent dat men aldus de armen voor minder geld zou kunnen laten wonen en hun zoo meer gemak, frissche lucht, licht, enz. zou kunnen verschaffen. De brochure, bij de firma De Bussy verschenen en misschien wel gratis verkrijgbaar, is zeer de kennisneming waard. In een Duitsch tijdschrift vinden wij een artikel over drieërlei »huisschatten" die tot de waarde, het geestelijk zelfbewustzijn en het genoegen van het huishouden bijdragen. Het is waar, dat men voor die dingen veel tijd, veel geduld, en een zekere ordelievendheid, die velen pedant zullen noemen, moet bezitten; maar ook niet alle jonge huishoudens gaan stormend mee met den stroom des tijds; vooral op het land of in kleine steden heeft men soms veel tijd over, dien men met een schijn van nut besteden wil. Als ee ste ;>huisschat" wordt genoemd eene »huisstatistiek". Men moet alles opschry'ven, alles boeken. De schrijfster noemt het eerst de huis huur, dan brandstof, dan de dienstboden, enz. Bij velen zal een behoorlijk hiiishoudboek, bij anderen het kasboek van den huisvader in ver eeniging met het huishoudboek van de moeder, hieraan al aardig voldoen; de bedoeling is deze netjes, duidelijk en volledig op te maken, zoodat men er in latere jaren nog wat aan hoeft. De tweede shuisschat" is het »tijdalbum". De schrijfster bedoelt daarmede een groot plakboek, waar men krantuitknipsels en illustraties in ver zamelt. Men moet daarvoor intusschen de courant niet van een kranteman en de illustratiën niet uit het leesgezelschap hebben, anders blijft de keus tusschen een leeg plakboek en diefstal. liet derde boek is het »logeesboek'', vooral buiten, waar men veel logees heeft en intiemer met hen is dan in de stad. De logees schrijven dan eene herinnering, hun indruk omtrent het landschap of het gezelschap, eenige regels ter herdenking van een aardig uitstapje, een aardig avondje of een belangrijk gesprek in ; een logee van naam vereert het boek alleen reeds door een citaat en zijn handteekening; een logee van artistiek talent versiert het met een illustratie. Aan dooden is het een weemoedige herinnering ; het is waar, dat ondankbare, twistzieke logees, met wie men later op kwaden voet komt, daarin een lastige plaats innemen. * * * liet prospectus van een Fransch dansmeester luidt aldus; >Coitrs de danse, tennc cl, muintien, volgens onze nieuwe leermethode. De heer X heeft eene nieuwe methode voor het dansen doen verschijnen; 1000 dansen, 500 dessins en figuren, de plichten der kinderen, der huisheeren, der gehuwden, genoodigden, bruidsjonkers en bruidsjuffers, kortom al wat bestaat op het stuk van welvoegelykheid, en ieders plichten in alle omstandigheden, van de geboorte tot het verdwijnen (jusqu'a la disparition)." Dit is zeker een heel volledige verhandeling. Maar wie zou gedacht hebben, dat men van de geboorte »tot het verdwijnen" lessen in »tenue et maintien" noodig had? Voor baltoiletten is het meest in 't oogvallend materiaal tulle; dat wil zeggen als garneering. Alle dccolletés zy'n omgeven met tulle; de mouwen zijn van tulle, en geheele rokken zijn met ruches en volants van tulle bedekt. Het kapsel gaat steeds meer naar de kruin, en wordt weer kleiner op zijde; de ondulaties zijn meer gemoireerd dan eigenlijk gegolfd of gedoft; in het haar weer bloemen, of, als men ze mooi heeft, agrafen, gespen, diademen van diamanten, veel kammetjes van blond schildpad, en aigretten geplant in kleine poufs, ook van tulle. E?e. lazzcnbzn. Geachte liedaetie! In 't nummer van 5 Dec. besprak mejuffrouw (?) E-e in de damesrubriek het onlangs verschenen werkje : »De jonge kookster" van Jo van Sloten en merkte o.a. op, dat de schrijfster in bijna alle recepten 't gebruik van alcohol, zelfs van wijn, vermeden heeft. Toen ik dat las, dacht ik er aan, hoe gelukkig 't zou zijn als andere dames dit voorbeeld volgden. Er wordt tegen woordig van vele zijden ernstig op gewezen, dat alcohol niet alleen onnoodig is, maar zelfs zeer nadeelig werkt; dat de overal gehuldigde drink gewoonten voor velen eene te zware verleiding zijn en daardoor tallooze menschen ongelukkig maken. En velen zijn 't met ons, onthouders, eens, wanneer wij zeggen, dat aan 't gebruik van alcohol een einde gemaakt moet worden. Maar zij die ons zouden willen helpen, schrik ken zoo dikwijls terug voor de practisehe be zwaren, die nu nog aan onthouding verbon den zijn. En deze bezwaren kunnen alleen overwonnen worden, door vele niet-alcoholische spijzen en dranken te stellen in de plaats van de alcoholische. Indien dus de dames, die af en toe nieuwe recepten geven, eens de niet-alcoho lische dranken onder hare bescherming wilden nemen, zouden deze misschien meer en meer burgerrecht verkrijgen en hierdoor werd eene groote hinderpaal voor de drankbestrijding uit den weg geruimd. Ik ging eens van 5 Dec. af de recepten in de damesrubriek na en vond : 5 Dec. 2 recepten, waaronder eene vleeschschotel met brandewijn. 12 en l!) Dec. geen. 21! Dec.: 2 recepten, waaronder n voor kirschtaart. 2 Jan.: 2 recepten nl. Russische punch en appel bowl. 9 en 1(! Jan.: geen. 23 Jan.: 2 recepten nl. sherry bowl en Tyroler punch. 30 Jan.: geen. Dus van 8 recepten, G met alcohol. Is dit nu wel noodig V Ik hoop dat mevrouw E?e en vele andere dames, die dit lezen, zullen gevoelen, welke een goeden invloed zij in dit opzicht kun nen uitoefenen en ons ook in hare recepten zullen toonen, dat men zeer goed smakelijke spijzen en dranken bereiden kan, zonder 't gebruik van een vergif, dat voor onze geheele maatschappij zoo noodlottig geworden is. Met beleefden dank voor de verleende plaat ruimte achtend, Haarlem, l Febr. 'DS. WiLU-1 C. LUC.TKNHKKU. De geachte inzendster laat zich, wat punchen bowlrecepten betreft, blijkbaar door haar bijzondere inzichten omtrent het gebruik van wijn en alcoholische dranken leiden. De niet-afschaff'ers vormen nog de meerderheid, ook naar wij meenen, onder de lezers van bet Weekblad; voor deze zijn de recepten bestemd. In den winter is het de tijd van punch en bisschop, in den zomer die van limonade en vruchtenijs. En wat den »vleeschschotel met brandewijn" (terrine a la paysanne met uien, peterselie, laurierbladen, en ten slotte een paar lepels water en een lepel brandewijn voor 12 personen) en de taart betreft, we gelooven niet dat iemand zich aan deze dingen een roes zal aaneten. Kirsch, cognac, rum, marasquin hebben in zulke zaken dezelfde waarde als ananas, vanille of oranjebloesem, ze dienen alleen voor geur-variatie. E?e. Talen leeren door correspondentie. Op de uitnoodiging tot introductie tusschen drie leergrage Engelschen en drie Ilollandsche dames of heeren op verzoek van den heer Stead, redacteur van de Iteciew of Review* in het Weekblad van Zaterdag 1.1. geplaatst waren Maandagmiddag reeds 27 aanbiedingen in ons bezit; Woensdagmiddag ruim 50. Aan de drie eerst ontvangene hebben wij gevolg gegeven, hopend dat de kennismaking goed bevalt. Voor eventueele verdere Engelsche sollicitanten zullen wij het eerste uit de nu voorhanden brieven kiezen. v. L.