No 1081 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Maatschappij van Levensverzekering, Gevestigd te AMSTERDAM, Keizersgracht 729. MAATSCHAPPELIJK. KAPITAAL: Een Half Hllllioeii «uiden. Commissarissen : Mr. Th. HEEMSKERK, L. J. S. VAN KEMPEN, Jhr. Mr. A. P. DE SAVOENDT LOHMAN, J. E. N. Baron SCHIMMELPENNINCK VAN DEB OYE en H. SEBET. Directeur: H. J. VAN VULPEN. De Maatschappij slnlt alle soorten verzekeringen van KAPITAAL en LIJFRENTE tot elk bedrag. De Maatschappij geeft COMBINATIE-POLISSEN af, waarop bizonderiyfc. de aandacht wordt gevestigd. Prospectus op aanvraag verkrijgbaar. uit den beschaafden stand gevraagd. 5QC lenigste Band bestand tegen 6LAS en SPIJKERS. J. M. B O AS & Co., Amsterdam, N. Heerengracht 41. Li l w XJbWUXVJUi (Kölnische Unfall-Versicherungs Actiën Gesellschaft in Köln) (Wilhelma in Magdeburg, Allgem.Versicberungs Actiën-Gesellschaft) sluiten levenslange verzekeringen legen spoorweg-ongelukken op de mef st beknopte en vrijgevige voorwaarden, onder hoofdelijke aansprakelykbeid van beide Maatschappijen en tegen betaling eener premie ili eens* die ook in driemaandelyksche termijnen kan worden voldaan. De verzekering omvat alle voor het publiek verkeer opengestelde spoorwegen der geheel»? Wereld, alsmede tramlijnen van welke soort ook. De verzekeringssom kan naar keuze worden vastgesteld tusschen ? 18OO en ?120,000. Nadere inlichtingen en prospectussen geven gaarne de Directiën en de Generaal-Agent voor Noord-Holland en Utrecht, A. OVEBMEIJER, Rokin 160, Amsterdam. l De ia v i schillende modellen der Columbia-, Haniuru- t u Vedette rijwielen bieden een groote keuze en maken het mogelijk, dat een ieder . zijn kenzp ban doen. Catalogus verzendt franco de Naaml. Venn. Maat schappij Velox'' voorheen Vrolijk en Timperley, Amsterdam. Pope Mfg. Co. Fabrikanten Hartford. Pensionaat Germania", Konigswinter aan den Rijn. Steeds gelegenheid tot opname van Jonge Dames tot het grondig ieeren der Huishouding, Handwerken en Algemeene ontwikkeling. In alles, ook in de Muziek, wordt onderwijs gegeven. Beste referentiën. Penslonprijs 700 Mark. INSTITUUT VILLA LONGCHAMP Ouchy-Lausanna. Bestaat sedert 20 jaar. Internationale Handelsschool. Nieuwe Talen: Fransch,Engelsch,Italiaansch, S.aansoh, Russisch, enz Alle ban delfvakken. 7 leeraren, 2 huizen, Vrije ligging aanhetmeer. Prospectus met vele photografiën gratis. De Directeur. Inslituut-Hagenbeek, OEVENTER. Opleiding voor alle Examens. HANDELSSCHOOL. ARNHEM, AMSTERDAM, Hoek Jansstraat- n!>ir ,. Willensplein. 633 Heerengracht. E. PINKHOF, Tandarts. 1)1, HAAI,S! HE BROOÜFABRIEK" 139 Bilderdijkstraat, 's-Gravenhage, verzendt na ontvangst van postwissel, franco door geheel Nederland: Divers Gebak in trommeltjes en LUXE TROMMELS waarvan Prijs courant op aanvrage wordt verzonden. LUXE TROMMELS inhoudende Zoute Krakelirgen of Zoute Bollen 90 cents; Zoutstengels 95 ctnts; Bitterkoekjes f 1.50; Zandkoekjes (Theario) ?1.70. SPECUL.AAS Frlesche f 1.20, Ie soort ?1.10, 2e soort ?0.95. N.B. 2 trommeltjes HAAGSCHE Beschuitjes 95 cents, 2 trommeltjes Anijsbescbuitjes ? 1.15. J. ROETERS v. LENNEP, Directeur. ?*-Yoor beveel ik myne uitstekende niet walmende of druppelende WASFAKKELS" aan met houten staken om l, IK, "2 of 2K uur te branden, insgelijks Magnesiumfakkels en l1 Illnminatielamnjes tegen billijke grijzen. CARIRÜBSUUIILDA, nitsehland.' Wasfabriek en washandel, fabriek1 van Luxe-kaarsen etc. etc. Wederverkoopers en Agenten gezocht. Kanaries met Rolslag. Diepe, toonrijke, zeer schoone zang, eigen broedsel, van 8?25 Mark. Garantie. Proeftijd. Prima Broe«lt»yfjes. Prijs-Courant Gratis. WILH. ERNST, Mühlenstr. 194, $t. Andreasberg i. Harz. @,plaag 25000 JÜSTÜS VAN MAÜRIK. I.OSSBTMEISSCIIETSEW door JUSTUS VAN MAÜRIK. INHOUD: Met de Amalia" van Genua naar Padang. 1. Bal en Kerk aan boord II. Comedie-voor&telliEg en begrafenis aan boord. III. In de Rookkamer. IV. Een vtrhaal van den kapitein. V. Aankomst te Padang. Sint Nicolaasavond aan boord. Een Toewan en zyn Inventarisstuk. (WARENDORF's N O VELLEN-BIBLIOTHEEK No. 97/98) PRIJS 2O CENTS. 20 cents, ALOM VOOFtHANDEN. 2O cents. itimimtnmmintiiitimniiniitM iiimumniiMiimmiimmniiMinniiiiiiiiii Boefón's Floris «n BlanciieËoer. De natnurl^ke wensch van den dichter zal wel zijn een schoon gedicht te maken. Zooals in den goeden ouden tijd de zwaardveger graag een schoon zwaard, de schrijnwerker een schoonen schrijn, de wever een schoon weefsel vervaardigde. Maar de stof waarmee de dichter werkt is draad, hout noch ijzer; het is er een die op zichzelf al zooveel betrekkingen tot gevoel en geest heeft, dat hij die haar hanteert, ook als hq er geen schoon gedicht van maakt, het gevoel van zijn medemenschen ermee in beweging brengt «n hun geest ermee opensluit en bewoont. Ieder woord wekt een begrip op in den geest van zijn lezer; ieder saamstel van woorden een gedachte, een beeld, een voorstelling. Die wekken gevoelens, aandoeningen, stemmingen, heel het zinnelijk en geestelijk genot dat de mensen. smaakt als hy de werkelijkheid treffend vindt waargenomen,zyn verstand oorspronkelijk getroffen vindt. En al dat vele en invloedrijke bewerkend en beheerschend kan de dichter zich een taak ge steld en die taak vervuld hebben, tot zijn eigen innerlijke tevredenheid en tot vreugd van zijn lezers, en toch geen schoon gedicht gemaakt hebben of bedoeld. Een schoon gedicht ik ben niet van zins mij ver te verwijderen van het tastbare is dat wat schoon is, en het is als gedicht. Niet een aandoenlijk, of wy's, of sterk, of oorspron kelijk, maar een schoon gedicht. En niet een gedachte, of een beeld, of een waarneming, of een bladzij proza, maar een gedicht, en dat schoon. Een gedicht is een geheel van versregels. Een versregel is een geheel van woorden. Wanneer zal de dichter de meeste kans hebben iets schoons te maken? Als hij al wat tot zijn stof behoort: gedachten, beelden, waarnemingen, dus de heele verhouding van zijn. taal tot menscben en dingen gedurende zijn arbeid buiten beschouwing kan laten. Als hij ermee in 't reine is, voor goed of tijdelijk, werkelijk of in zyn verbeelding. Als hij al zijn aandacht besteden kan aan het uitwerken van het ideaal van woordschoonheid dat zich aan hem voordoet en hij al de betrekkingen die aan zijn woorden vast en eronder verborgen zijn, zich rustig laat ordenen zonder de behoefte ze al dadelijk te verstaan. Zoo zijn alle schooue gedichten geschreven, en hun verdere geestelijke en waarnemingsinhoud was een verrassing voor hun maker zelf. Was er ooit een dichter, met dit al, die levens lang bleef in die onaantastbaarheid ? Ieder beleeft het wel dat zyn idealen verdonkeren en de kleine werkelijkheid van denken en kijken zoo zeer op hem aandringt dat hij aan helderheid van overzicht niet denken kan, laat staan zich gedragen voelen door dien onschuldsvrede waarin hij alle werkelijkheid vergeet. Afrekenen met die werkelijkheid wcrdt hoofdzaak. Genot, als hij het kennen zal, moet ontleend worden aan die werkelijkheid. De dichter als hy in zulk een tijdperk gedichten maakt heeft voor de schoonheid van het gedicht geen oog. Een tijd lang zal hij er zelfs heel niet maken. Hij is vol van dikwijls bespiegelde brokstukjes. Hij houdt veel van elk stukje afzonderlijk. Maar een gedicht! Eerst langzamerhand als hy in zijn geest wat orde ziet, als hij rustig genoeg wordt om nu eens opteruimen in die menigte, krygt hy' lust erin. Een ideaal van woordschoonheid? O, in lang nog niet. Een idee die van zelf aan die onderdeelen eenheid geeft 'i Mogelijk ook nog niet. Neen, maar hy zoekt in zyn geheugen naar een verhaal, naar een letterkundig samenstel waarin hy alvast wat kan saambrengen. HU begint, als hij een minnaar van de renaiss ance is, een gedicht in renaissance-stijl, als hij minnaar is van een jeugdiger schoone een verfa aal als Floris en Blanchefloer, en als hy dan Bo eken is maakt hy zoo niet iets schoons dan toch iets zeer lezenswaards. Twee deelen onderscheidt men in dit boekje van Boeken duidelijk: de styl en de onderdeelen. Het is een scheiding die men anders zoo niet maken zal. Schryft iemand alsof hy een kind van de renaissance is, goed, maar men kan het kind van een ander z\jn en toch zich zelf. Het gedicht is dan een eenheid waar niemand die e envoudig genieten kan zich bij vermeit in wijsgeerige aftrekking. Maar hier is van Boeken's a lledaagschen mensch de gedachte en de waar neming. de stijl is van zyn letterkundigen. H ij doordringt dien styl niet: hij zoekt hem a antepassen aan zijn gegevens. Soms lukt 't hem uitmuntend, soms noode, soms heelemaal niet. Men maakt dus de splitsing onopzettelijk: men kan het niet laten. Van het gedicht is die twee heid een eigenschap. Dat wil zeggen: een fout. Maar buiten de grenzen van dit voorbehoud is Boeken's Floris en Blanchefloer even loffelijk als liefelyk. Voorbeelden eruit kunnen bewijzen dat een dichterlijk gemoed en een kunstlievende geest het erfdeel van hun maker zyn. Wat, in de eerste plaats, het geheel betreft, al kan men niet van woord- en dus ook niet van klank-schoonheid spreken, de historie van Floris en Blanchefloer heeft ook dezen dichter weten te inspireeren tot een vriendelijke open welluidendheid, die zwak maar vooral by luide lezing, zuiver is. De kunstrijke nabootsing van den renaissance-styl is vol bekoorlijke vondsten, wendingen waarin die lange haast te lange zin nen bij zoo flauwe golving hun verscholen hoekjes krijgen achter pilarenschaduw, waar sierlijke stijl-jonkvrouwen verborgen gluren, beeldvolle strofen als kostbare schrijnen die langs effen wanden van stemmige verzenreeksen pron ken, repeteerende eind- en tusschenrijmen in slotstrofen die als met spreuken en ornamen ten besneden deuren de gangen van kerken naar van elkaar liggende windstreken sluiten; woor den ook die hier en daar kleur en teekening geven als koperen kandelabres of engelenkopjes met vleugels boven een klankbord. Ik zie dat ik uit dien stijl het interieur van een kerk verbeeld heb. Er is wel reden voor. Er klinkt iets vrooms in zulk een kunstliefde. Geen renaissance van de gothiek zeker, maar een gothiek van de renaissance dan. Ten tweede de onderdeelen. Voor zoover ze eenigszins grootere beschrijvingen inhouden kan ik niet loochenen dat ze oppervlakkig zijn. Ver scheiden gedeelten: hoe de moeder van Blan chefloer geroofd wordt byv. zijn kleurloos van soberheid; de beschrijving van het vertrek waarin de oude oosterling met Floris schaken gaat, is armoedig uit onkunde: zie wat Keats die in zyn St. Agnes Eve het model van zulke verhalen gaf van dergelijke beschrijvingen partij wist te trekken; en op andere plaatsen weer. b.v. daar waar Floris naar Montory ter school ge zonden is en een beschrijving had kunnen wegblyven, wordt een beeld van vorstelijke avond feesten ingeleid dat in het geheel te veel en op zichzelf toch nog te schamel is. Maar dit zijn de gevolgen van de groote fout. Liever citeer ik enkele fraaie plaatsen, kleine stukjes maar, maar die de lezer zelf kan ver meerderen en waarin hij het eigenlijk goede van dit verhaal moet zien. Iets heel mooi geziens is in deze strofe waarbij Bauer een teekening gemaakt heeft: Ter zee! en is het ook der korte dagen Tijd nu, wat licht is in de nachten ook! Daal' '/.ij getogen door de staege slagen Der roeier.-, al* de /on in 't westen dook,