Historisch Archief 1877-1940
Na 1082
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
9
umi
V
beiVi
dar
mi«x
tav
?u
ie
PHypothecair crediet. Fuik solide papier.
Wanverhoudingen. Mocara-Enim.
Spanjaarden. De Canadian Pacific.
' De Union-Pacific. De Portugeezen.
Bestantenboek. Uitlotingen.
Koopt niets dan voor contant geld, crediet
is het verderf. 'Deze wijze woorden door de
zorgvolle huismoeder aan hare gehuwde doch
ters ernstig vermanend voorgehouden, schijnen
1 in tegenspraak met de gezonde ^econo
mische beschouwing samengevat in: het
? crediet is het leven der nijverheid. Inderdaad
is dit evenwel niet het geval. Het eerst be
doelde crediet is verderfelijk omdat het leidt
tot verteren op crediet; daarvoor voegt dan
? ook beter het minder gewilde woord poffen.
Geheel anders, juist tegenovergesteld, is het
voortbrengen, het produceeren met crediet
d. w. z. met behulp van arbeidsmiddelen en
.-. grondstoffen die aan anderen toebehooren.
Hoe gemakkelijk er deze credietverleening ge
maakt wordt, destebeter zal het algemeen
welzijn bevorderd kunnen worden. Het
arbeidsmateriaal toch, kan alleen door den arbeid
voortbrengend aangewend, door den arbeid
- daarom in stand gehouden en vruchtdragend
gemaakt worden. Ter bevordering van het
? crediet dienen 'de deposito-, disconto- eu
beleeningbanken alsmede in toenemende mate, de
i hypotheekbanken.
De vorige week heb ik herinnerd aan de
eerste oprichting in 1770 dezer instellingen
zij het dan ook met coöperatief karakter
naar het plan door den wakkeren koopman
BürÏDg, onder patronaat van den pruisischen
koning. Sedert dien lijd is het grondcrediet
in Duitschland, spoediger dan elders, zeer uit
gebreid. De Bayerische Hypotheken- und
Wechselbank, vierde reeds in 1875 haar vijf
tigjarig bestaan. Voor de oprichting eener
hypotheekbank in Duitschland, wordt eene
bijzondere machtiging van het betrokken
staatsbestuur gevorderd, die alleen verleend
wordt als aan zekere voorwaarden wordt vol
daan. Hoewel deze verschillend zijn, komen
ze toch meest alle hierin overeen, dat een
bepaalde verhouding tusschen het bedrag der
pandbrieyen en dat van het aandeelenkapi
taal in Pruisen is die verhouding als l :
'10 wordt gevorderd en dat de bank aan
het toezicht van een regeringscommissaris
op al hare handelingen oi.derworpenzal wezen.
In ons land dateeren de hypotheekbanken
waarvan de oprichting slechts aan de forma
liteiten en voorwaarden voor de naamlooze
vennootschap in het algemeen voorgeschreven,
gebonden i?, van veel lateren tijd. De eerste
werd pas in 1861 opgericht. Thans beslaan
?de hypotheekbanken reeds een aardig lijstje
in de. noteering, Z. a. ik zei, het verleenen
?van crediet op solide voorwaarden is een
algemeen belang. Daartoe dragen de hypo
theekbanken reeds veel bij. Hare pandbrieven
.zijn voor velen een zeer gewenschte geldbe
legging. En terecht.
Is de naam pandbrieven echter wel juist?
In geenen deele. Hij is zelfs verkeerd voor
zooverre hij het vermoeden wekt, dat de
hou-der op een bepaald pand een zakelijk recht
zou hebben. De naam pandbrief zou aan
«Ike schuldbekentenis met evenveel en met
even weinig recht kunnen gegeven worden.
Als de bank niet aan hare verplichtingen
lllimillllllllllllllllllllllllllHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHtmilllllllMMIIIIIIIIIII
Scfiaa&sml.
8ste Jaargang. 20 Maart 1898.
Redacteur: R u d. J. Loman.
15 Avenue Koad, Regent's Park, Lomion N.IV.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
CORRESPONDENTIE.
E. W. te Gr. De heer v. Zeeburgh zou gaarne
a «n den opl. wedstrijd deelnemen, verzoeken hem
daarom Weekblad na lezing toe te zenden. Hartelijk
gegroet.
L. A. K. te A. De neren opl. bestaat in l P de6 f
2 cb8 P f.
P. P. J. G. de G. te 's H. De opl. behoeven eerst
6 dagen na publicatie te worden verzonden. Uw opl.
"was foutief.
iiiiiiiniHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiimiliiiHiiiiiiiiiiiiiimiiiimiiiiiiiiiMiiiiiiHiiii
Probleem No. 423.
Mat i» twee (2) zetten.
abodefgh
Wit 9, zwart 8 stukken.
Oplossing van Ko. 421 van A. Adama te
Madioen (Ned.-I,).
l P di, ed4: 2 T e6 enz.
B f5: 2 D c7 f »
K dé: 2 D d? f
P oo 2 T e3 f
voldoet, staan de houders der pandbrieven
volkomen gelijk aan al de overige concurrente
rediteuren; »zij hebben geen enkel recht dat
aiet eveneens aan dezen toekomt, dan alleen
bet recht pp fraaieren naam."
Niettemin heeft een solied beheerde hypo
theekbank, en zoo zijn er vele, een groote
mate van soliditeit. Over het solied beheer
echter kan niet gemakkelijk geoordeeld worden.
Daarvoor dient men op alle handelingen der
bank op de taxaties niet het minst con
trole te kunnen uitoefenen. De
wenschelijkheid hiervan door onafhankelijke, voor hun
toezicht rechtstreeks verantwoordelijke des
kundigen, wordt door de toenemende concur
rentie, naar ik meen, allengs uitgelokt.
Het ve'rhoogen van de soliditeit van bedoelde
credietvorm is een algemeen belang, omdat
het vermeerderen, het bevorderen van het
produceeren met geleend kapitaal in het belang
is van nijverheidsman en kapitaal beiden.
Die meerdere soliditeit biedt de eerste
nederlandsche hypotheelcbriefbank, enkele maanden
geleden, te 's Gravenhage gevestigd. Zij ver
strekt den eigenaar van den door haar afge
geven hypotheek brief 2 dingen die de
pandbrief houder eener gewone hypotheek mist en
die beide voor hem van evenveel gewicht zijn :
lo. zij waarborgt den houder van hare
hypotheekbrieven dat geen hooger bedrag aan
hypotheekbrieven kan uitgegeven worden of
in omloop kunnen worden gelaten, clan het
totaal der ten name der bank uitstaande
hypothecaire vorderingen en de som der door
haar ingekochte onderpanden.
2o. dat zij op de door haar ingekochte
onderpanden geen hypotheken bij anderen
kan sluiten en dat derhalve deze ingekochte
onderpanden tot waarborg voor de
hypotheekbriefhouders blijven strekken; en
3a. dat in geval van eene eventueele decon
fiture welke bij de wijze van werken dezer
instelling, menschelijker wijze gesproken zoo
niet onmogelijk, buitengemeen onwaarschijnlijk
is de hypotheekbriefhouders, zonder hun
recht op de bank te verliezen, werkelijk een
uitsluitend recht krijgen op de ten name der
Bank uitstaande hypothecaire vorderingen,
doordat alsdan die hypothecaire vorderingen
overgaan aan het Algemeen
administratieen trustkantoor, te Rotterdam gevestigd. Dit
kantoor heeft op zich genomen ze ten be
hoeve der hypotheekhouders te liquideeren.
Men mag met een gerust geweten de pros
pectus nazeggen: »niet n Hypotheekbank
in Nederland is er, die deze waarborgen aan
hare pandbriefhouders geeft of geven kaïi"
De genoemde haagsche credietinstelling is in
dit opzicht niet alleen in naam maar ook in
werkelijkheid de eerste.
Het algemeen administratie-en trustkantoor
waakt er voor dat de bank geen hypotheek
brieven uitgeeft of in omloop houdt, waartegen
geen onderpand bestaat. Daartoe is aan deze
instelling het recht, de plicht en de noodige
bevoegdheid op legale wijze verstrekt. En
wat niet het minste beteekent, art. 22 van de
statuten geeft eiken hypotheekhouder het recht
om, door eigen inzage der administratie, zich
op de hoogte te stellen n van de uitstaande
hypothecaire vorderingen, n van de in omloop
zijnde hypotheekbrieven n van de onder
panden.
Om al die redenen moet erkend worden, dat
de hypotheekbrieven van de Eerste
nederlandsche hypotheekbrief bank te 's 's Graven
hage, Eolider zijn dan de pandbrieven van
de gewone hypotheekbanken. Liefhebbers van
puik papier vinden in de bedoelde 4 pet. hypo
theekbrieven, die tegen 100X pet. worden
uitgegeven, het verlangde.
Opgejost door C. Kockelkorn, Keulen (2); L A Kuijers,
Amsterdam (2); G. W. Kloosterboer, Deventer (2j;
R. S. te Appingedam; H. Mendes da Costa, Amsterdam
(2); Joh. M. Keuning, Beetsterzwaag (2j; A Korst,
Bergen op Zoom (3).
Beoordeelmgen.
Ein unschöoes ausschliesslicb auf Schwierigkeit
und Verführung berechnetes Pioblem, dein jede
gefiillige Matstellung abgeht (auch daa Mat nach
2 kc3 i»t nicht rein und der weisse Liiafer dabei
unthatig).
C. Kockelkorn.
Behalve den mooien stillen zet T e6, bevat 't pro
bleem weinig bekoorlijks. Er zijn 2 matdreigingeu
in van 3 zetten en de inhoud is niet evenredig aan
de groote sterkte van zwart.
L. A. Kuijers.
Probleem No. 422 van H. Mendes da Costa (4 zetten)
is gebleken incorrect te zijn.
l D a2 en l D b2 voeren tot "'t doel.
l D a2, te* 2 R g5! eiiz.
l D b2, ke4 2 R gl
UIT DE SCHAAKWERELD.
De Nederlandsche schaakbond heeft het plan op
gevat, om bij gelegenheid van zijn vijf en twintig
jarig bestaan in den a. s. zomer te 's Gravenhage,
behalve den gewonen jaarlijkschen wedstrijd, ook
wedstrijden te hcuden in probleemcomposiüe en het
oplossen van problemen. Bovendien, last not least!,
zal er, indien de noodige gelden verkregen worden,
een wedstrijd worden georganiseerd tujchen eenige
der sterkste spelers van Nederland en eenige daartoe
uit te noodlgen buitenlaudsche meesters van erkeude
reputatie.
Dat zou eene schoone gelegenheid zjjn voor de
Nederlanders, om te bewijzen, dat, waar in het alge
meen reeds verscheidene malen een Hollander in deo
vreemde op sportgebied zijne meerderheid toonde,
ook op het gebied der intellectuëele sport bij uit
nemendheid onze amateurs niet huiverig behoeven
te zijn, tegen d3 buitenlandsche professionals den
strijd te aanvaarden.
Maar, zooals wij reeds hierboven opmerkten, het
al of niet tot stand komen van dit concours zal uit
sluitend afhangen van de offervaardigheid van allen
in den lande, die ia de beoefening van het edele
koningsspel belang stellen.
Aanleiding tot speciale behandeling der
hypotheekbanken gaf de anomalie tusschen
den koers der 5 pCts. ruseische loten 1806 en
dien van de nieuwe 5 pCts. russische
rijksadels-agrarbank. De verwisseling van de eerst
genoemde tegen de andere soort blijft nog
steeds den lezers in hun voordeel aanbevolen.
Een andere wanverhouding bestaat ook tus
schen de 3 pCt?. oblig. Amsterdam die 95X
en de 3 pCts. Rotterdam, die 93"/ie pCt. ge
noteerd staan. Ook zou het m. i. nog meer over
weging verdienen om de 3 pCts. N. W. S.
geprijsd op circa 98, tegen de Rotterdammers
en Amsterdammers (e verwisselen. Het voor
deel is wel niet groot maar het komt tegen
woordig bij den interest op de kleintjes aan.
Ter verkrijging van de bsnoodigde gelden
voor de overname van de gasfabrieken zal
Amsterdam de inschrijving openstellen voor
aanbiedingen in het totaal bedrag van ten
hoogste_ 18 millioen gulden, 3 of 3/4 pCts.
obligatiën. Of dit gelukken zal? Beter gevraagd:
Of dit succes zal hebben ? De haute
finance is ook niet afkeerig van de wijze van
werken der kartels of trusts.
Dit laatste woord leidt me dadelijk naar de
petroleumwaarden die wederom behooren tot
de weinige rubrieken die groote of vele koers
variaties aanwijzen. De koninklijke vraagt
door hare beduidende koersslingering de aan
dacht. De Moeara Enim is wat geavanceerd.
'k Kan herhalen wat ik de vorige week zeide:
de door mij uitgesproken beoordeeling omtrent
de voorstellen van het bestuur der
MoearaEnim inzake samenwerking met den reus, rijk
in ervaring op de wereldmarkt en rijker in
geld dan eenige andere combinatie, vindt
allengs meer bijval, althans, minder scherpe
bestrijding. De schampere de min of meer
insinueerende toon van sommige bladen ten
opzichte van de primitieve voorstellen is heel
wat gezakt en de Groene is thans niet meer
de eenige die samenwerking met de Oil door
de nederlandsche petroleum maatschappijen
in het belang van het Nederlandsch kapitaal
en in het voordeel van den duurzamen voor
uitgang der petroleum-industrie aanbeveelt of
althans zeer ernstig in overweging geeft.
Een volgende keer hoop ik hierover weder
ee*is uitvoeriger mededeelingen te doen. De
groote stichter der Standard Oil Trust staat
thans aan het hoofd van het beheer van de
drie grootste industrieën van de nieuwe wereld :
petroleum, iizer, suiker. Hij kan met niet veel
minder recht dan Lodewijk XIV zeggen:
L'Etat c'est moi.
De Moeara Enims worden door sommigen
nu al speculatief geacht.
Men heeft het getal oorlogen uitgerekend,
die in Europa plaats grepen sedert de IGe
eeuw alleen.
4-1 oorlogen werden begonnen om eene
uitbreiding van grondgebied te bekomen;
22 om schattingen te heffen ;
24 om weerwraak te nemen;
8 om kwesties van »eer" of' voorrecht te
beslissen (kwesties die alleen personen be
troffen) ;
5 sproten voort uit betwistingen over het
bezit van grondgebied;
41 uit aanspraken op eene kroon ;
30 werden begonnen onder voorwendsel
een bondgenoot te helpen ;
25 sproten voort uit een strijd om invloed;
5 uit handelstwisten;
l") waren burgeroorlogen;
28 godsdienstoorlogen;
Totaal 28O oorlogen.
En voor 't heil des menschdoms, welk nut
hebben zij gesticht?
Geen!
liiiiiiiMMiimmiiiiiiiiiiii
TWEEDE NAT. CORHESP. WEDSTRIJD.
Overwinnaarsgroep.
Negentiende zet van Zwart.
Partij 'Partij Partij
No. No. No.
10 P c6 23 R f7 34 D f5:
11 0-0-0 24 T d3: 35 D f6
12 P g6 25 T ad8 36 K h8
13 D d8 26 D e8: 37 b6
14 li£6: 27 P e5 38 P f3:
15 R f5 28 R U3 39 P c6
16 R e4 29 P d<5 40 D d7
18 K c8 30 D d? 41 P f4:
19 T ac8 31 R d6 42 e4
20 g6 32 D f4 43 T eS
21 D d7 33 R e6: 44 P c4
Er is nog gespeeld in partij 38 19 P f3.
R. te A. Uwe bedoeling in H is zeker D d8, zoo
niet, s v. p. bericht aan uw tegenpartij.
T. te S. In partij 42 was lüT hel onmogelijk.
Wilt u s. v. p. bij opgave berichten welke T naar el
is gegaan. De zet van uw tegenpartij blijft dezelfde.
C. T. v. H. te K. Gaarne ontving ik eenig bericht
van u. J. J. S.
Dinsdag 15 Maart had in de Nieuwe Rotterdamsehe
Schaakvereeiiiging (Lokaal Rondeel'' Hoogstraat) de
uitreiking der prezen plaats, behaald door de
prijswinners in den ouderlingen wedstrijd, waaraan een
notatiewedstrijd verbonden was.
In de Ie klasse werden de prg'zen behaald door
d«n heer P. de Man met 7 '2 punt Ie prijs; den
heer A. Kramer met 5 1/3 punt 2e prijs.
In de 2e klasse won de heer Jac. Blauw met 4' '3
Weg met den oorlog!
Evenals de vorige week zijn ook nu voor
de Spanjaarden en eenige Anierikaansche spo
ren de grootste veranderingen te noteeren.
De reden is bekend.
De Brazilianen retireerden met geheele
percenten Het zijn en blijven zwakke luidjes.
De tarief-oorlog is nog niet afgeloopen.
Canadian Pacific is niettemin wat geavanceerd^
Velgens het jaarverslag blijft na uitbetaling
van 4 pCt. op de gewone en op de preferente
aandeelen, nog een overschot van bijna negen
honderd duizend dollars over. De Mij. heeft
niets behoeven bij te passen wegens hare
garantie voor de Minneapolis St. Paul en
Sault St. Marie spwgmlj. Het tekort van de
Duluth South Shore & Atlantic spw.-mij.
heeft de Canadian-Pacific uit hare gewone
middelen kunnen dekken. Hare gewone in
komsten waren ook voldoende voor de be
taling S 600,000 voor interest op
landgrant- bonds die niet verkregen waren geworden
door de landverkoopen van het
landdepartement der maatschappij.
Portugeezen brokkelden verder af. Op het
laatst mogelijke oogenblik zijn bij de bekende
voorstellen nog aanvullingsvoorstellen gedaan
door graaf Burnay, die ten doel hebben om
de coupon-certificaten, afgegeven in 1892 en
1893 voor de onbetaald gebleven 2/3 gedeelten
der rente, te verwisselen tegen l shilling per
pond sterling, dus tegen 5 pCt. de nominale
waarde.
Union Pacific Spoorweg. De Maatschappij
tot beheer van het administratiekantoor van
Amerikaansche fondsen opgericht door Broes
& Gosman, Ten Have & Van Essen en
Jarman & Zoonen te Ansterdam, bericht, dat te
haren kantore de gelegenheid is opengesteld
tot inlevering der certificaten van aandeelen
Union Pacific Hoofdlijn, waarop de 15 pCt.
storting voldaan is, ten einde:
lo. deze te doen afstempelen voor gewone
aandeelen in de Union Pacific Railroad Comp.,
waarbij tegelijkertijd bij elk certificaat een
nieuw dividendblad zal worden afgegeven;
2o. daarop kosteloos in ontvangst te nemen
de 15 pCt. preferente aandeelen der Union
Pacific Railroad Comp., hetzij in certificaten
groot .§1000 of $ 500 of' in restantbewijzen
voor fractiën beneden -S 500.
De inlevering kan geschieden eiken Maan
dag en Donderdag, op lijsten, verkrijgbaar
aan »De Brakke Grond".
Restantenboek, twaalfde jaargang. Uitgave
van de Hollandsche uitgevers- en drukkers
maatschappij, premie voor de abonnenten op de:
De Kleine Kapitalist en
De Rentenier
is een bijna onmisbaar boek voor de velen
die bij de grillen van de geblinddoekte vrouw
Fortuna belang hebben. De prijs van het
zorgvuldig bewerkte boekje is slechts f 1.25.
J. H. te Utrecht, J. B. te Leeuwarden en
G. H. te Rotterdam : niet verkoopen.
Na afloop speelde den heer P. de Man 11 partijen
simultaan waarvan hij 9 won, l verloor en l remise
maakte.
De bekende Oostenrijksche schaakmeester Adolf
Albiri bracht de vorige week een bezoek aan Am
sterdam. Hij speelde o. a. 6 ernstige partijen tegen
6 der sterkste spelers van 't Ver. Amst. Schaakgen.
met 't voor hem gunstige resultaat dat hij won van
c'e heeren D. en A. Bleijkmans en B. Leussen en
remise maakte met Jhr. A. E. v. Foreeat, H. B. D.
Meijer en A. J. Kleeblad. Verder speelde Albin ge
lijktijdig tegen 17 leden van 't Genootschap, waar
onder zich vele sterke 2de klas spelers bevonden,
en had de voldoening in 3V'o uur tijds 15 partijen
te winnen bij l verlies en l remise.
Amst., 17 Maart '98.
D. STIGTER.
llmlIIIIIMIIMIIMIIU
De match tnsschen David Janowski van Parijs en
Amos Burn van Liverpool neemt Maandag a. s. in
deBritish Chess Club te Londen een begin.
Wie 't eerst 7 partijen wint is overwinnaar. Inzet van
weerskanten f 900.
De stand der match te New-Xork is volgens de
laatste berichten Pillsbury 3, Showalter l, l remise.
Showalter speelde bij wijze van vooroefening voor
't begin van zijn groote return-match met Pills
bury, 3 partijen met den ex-charnpion Steinitz Dat
Steinitz niettegenstaande zijn 62 jaren 't schaken
nog niet verleerd heeft blijkt duidelijk hieruit dat
een sterke en betrekkelijk jeugdige speler als Show
alter zich met een verlies en 2 remises tevreden
moest stellen.
CORRESPONDENTIEPARTIJEN.
Weenen. Petersburg. Petersburg. Weenen.
18 a6 R d6 21 P bd2 f4 t
19 P fdó: c2 22 K g2 D ca f
20 T del R d5: 23 K gl D h5
21 P d5: T cd5: 24 D c3 R d4:
25 D d3 R al:
26 T al:
Later bericht. De match-Burn Janowski zal
wegens beroepsbezigheden van eerstgenoemde niet
doorgaan.
Vereenigd Amst. Schaakgenootschap Caféde Roode
Leeuw, Vijgendam 22. Speelavonden Dinsdag en
Zaterdag, 8?12. Jaarl. contributie ? 6.
't V. A. S. geeft voortaan toegangkaarten uit a ?3,
welke een jaar lang geldig zijn.
Amst. Schaakclub De Karseboom", Kalyerstraat
's Maandags, 8?12. Contributie / 3.
College Zeemanshoop (Dam), alle middagen van
1?5 uur en Zaterdag 's avonds voor ge
ntroduceerden en buitenleden.
Het Rotkerdamsch Schaakgenootgchap hondt bij
eenkomst des Woensdags en Zaterdagsavonds van
8 11 uur, in het Rotterdamsch Leescabinet. Daar
enboven dagelijks gelgenheid in de namiddaguren
in bovengenoemd locaal.
De Nieuwe Rotterdamsehe Schaakclub vergadert
Dinsdagavond en Zaterdagmiddag in CaféRondeel",
Hoogstraat.