No, 1083 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. verzocht, haar wat voor te lezen uit the Ring mud the Sook; uit voorzichtigheid had de hoveling eerst zelf het boek eens gelezen en streepjes gezet bij de passages van twijfelachtige gepast heid voor eene vrome en eenigzins bekrompen oude dame. Hy had veel succes by' de koningin; het boek bleef in de bibliotheek en kwam later in handen van een der dames van het hof. »Wat is het een prachtig werk," schreef deze aan eene vriendin, »en wat is het een genoegen, het na de koningin te lezen. Hare Majesteit heeft een uitnemenden smaak en heeft al de fraaiste passages aangestreept!" Allicht waren het wel de fraaiste passages, maar men moest de koningin al in 't geheel niet kennen, om te meenen dat zy die zou aangestreept hebben. Victoria had ook Alice in wonderland gelezen en heel aardig gevonden. Men weet dat het als amusement door een geleerd professor geschreven is. Toen de koningin het gelezen had, gaf zy' last dat men by de uitgevers ook het volgende boek van denzelfden schryver voor haar bestellen zou, en was zeer verwonderd toen zy een ver handeling over een wiskundig onderwerp te lezen kreeg. *** Met eenige voldoening wordt er op gewezen dat het misbruik van dronkenmakende bed wel mingsmiddelen in Amerika wat afneemt. Morphine, chloral en cocaïne, sedert veertig jaren steeds toenemend, de ziekenhuizen en krankzinnigen gestichten bevolkend, de levens verwoestend, zyn een weinig aan het verminderen. De reden ligt niet in grooter weerstandsvermogen of minder onwijsheid by de menigte, maar in het vinden van minder verderfelijke middelen die ook py'nstillend werken. Voor chloral is trional in plaats gekomen; voor opium en morphine heeft men vooreerst codeine gekregen, dat even goed werkt en waar men niet zoo aan verslaaft; dan de kool teerproducten zooals phenacetine, en eindelijk de electriciteit. Deze laatste heeft als pijnstillend middel nog eene toekomst; de medici maken van den galvanischen stroom nog lang niet zooveel gebruik als aangewezen zou zijn. De zuivere lucht, die Davos, Pau, Tunis, Teneriffe en andere plaatsen voor borstlijders zoo heilzaam maakt, wordt in haar grootste volmaakt heid aangetroifen in de Mammoth Gave in Kentucky. Zij is zoo zuiver, droog, antiseptisch, dat men op den berg erboven sanatoria gaat aan leggen voor de lyders. Reeds in 1843 had men in het hol woningen voor. teringlijders gebouwd, maar deze bleken evenzeer zonlicht noodig te hebben als zuivere lucht; een van beide is niet voldoende. De lucht in dit hol is zoo zuiver, dat wie 36 uur in het hol geweest is, de betrekkelijk zuivere berglucht van het plateau stinkend en benauwend vindt. Zwakke mensehen kunnen negen uur achtereen in het hol wandelen; voor het genezen van gewonde ademhalingswerktuigen moet het uitstekend zijn. Alleen zal men na er genezen te zyn, slechts met de grootste voor zichtigheid weer met de buitenlucht in aanraking kunnen gebracht worden. Een oud-leerling van Pasteur, dr. Sebouraud, geeft een nieuwe theorie over het uitvallen der haren, maar voegt er geen middel by' om het tegen te gaan of te verhelpen. Het is, zooals te verwachten was, weer een microbe die het kwaad doet. Voor zyn bestaan en ontwikkeling heeft deze noodig, de weefsels in zijn omgeving van aard te doen veranderen, te ontbinden, en de kring daaromheen brengt dan eene stof voort, die vergiftig is voor de haarwortels. Dit vergif bereikt eerst langzaam de wortels en doodt ze ook niet ineens, maar verzwakt ze; het haar wordt dunner, kleurloozer, brozer, droger en valt eindeligk uit of breekt af. Maar de wortel, die nog niet dood is, zendt een tweede haar naar boven; het tweede haar intusschen is van huis uit zwakker en armoediger dan zijn voorganger; het heeft nog minder noodig om uittevallen of aftebreken. Na eenige pogingen geeft de zwakke wortel het op; hy zelf is trouwens n door den invloed van het vergif en doordien de zwakkere haren hem minder voedsel toevoegen, den onder gang nader gekomen. Deze microbe is zoo verderfelyk, dat dr. Se bouraud, er konijnen mee inentend, ze in vijf of zes weken volkomen kaal zag worden. Jammer dat de dokter geen enkel middel heeft gevonden om zijn werking tegen te gaan. * * * Dr. Cullingworth dringt er in de Contempornrii Kevieiv op aan, dat in Engeland, evenals in andere landen van Europa, voor de vroedvrouwen eenig examineeren of althans inschrijven ver plicht gesteld zal worden. Iedereen in Engeland mag dit ambacht maar bij de hand nemen. Tot nog toe verzetten zich de dokters tegen het exa mineeren en uitreiken van een diploma, uit vrees voor de concurrentie. Dr. Cullingworth merkt op, dat dit onjuist gezien is, omdat een geëxami neerde vrouw veeleer in twijfelachtige of gevaarlyke gevallen een dokter te hulp zal roepen dan nu geschiedt; maar dat daarenboven het algemeen welzy'n gebiedend vordert dat er eenig toezicht en eenige controle bestaat en een zoo gewichtige werkzaamheid niet langer een fantazievak is, waarmede iedereen, zonder eenige kundigheid, zich bemoeien mag. Badplaatsen zijn babbelplaatsen. Te Nice houdt men zich de laatste dagen behalve met toiletten, de nieuwe opera enz., ook met het gedrag van eenige hooge gasten bezig. Op de villa II Paradiso te Cimiez woonde sinds eenige weken prins Philips van SaksenCoburg, met zijne vrouw prinses Louise van België, en hunne dochter prinses Dora, die de verloofde is van hertog Gunther van SleeswykHolstein. Kort geleden had hertog Philips een zeer geruchtmakend duel met den heer Voglevitch, adjudant van het paleis ; over de aanleiding daar toe werd gefluisterd. Nu is de officier verdwenen en tegelijk is prinses Louise afgereisd, zonder dat men weet waarheen. Prinses Louise, de oudste dochter van koning Leopold, is wel zoo heel jong niet meer, 40 jaar, maar zij is een forsche knappe vrouw die te Weenen onder de elegante groote dames telt en zich volstrekt niet oud voelt. Prins Philips, nu 54 jaar oud, heeft altoos op een voet van prikkelbaarheid met zijne vrouw geleefd; hy is daarenboven gierig, ofschoon zeer rijk, en de prinses heeft veel noodig. liet geval is heel lastig, omdat de familie zeer katholiek is, en er dus van echtscheiding geen sprake is. Men hoopt dat, zooals een der bladen vermeld heeft, de prinses eenvoudig naar Weenen vertrokken is, waar dan haar schoonmoeder prinses Clementine van Orleans, hare zuster Stephanie en de keizersfamilie haar wel tot reden zullen brengen. In deze kan men overigens wel ongerust zyn; de avonturen van de prinses de Chimay, die te Weenen veel familie heeft, en van prinses Elvira de Bourbon, de dochter van Don Carlos, die onlangs met een Italiaansch schilder naar Amerika gevlucht is, liggen er nog versch in het geheugen. o&ccnomscna scna Hou en Trou". Het Buitenland. Over naamlooze vennootschappen in de praktijk. Tabak. Petroleum. Over trust. Een Amerikaan van zijn wieg tot zijn graf door tritst bediend en vervolgd. Brazilianen. Loten. 6 pCt. Union Pacific certificaten. Antwoorden. Leestafel. Onder de nuttige vereenigingen in onze goede stad komt een eereplaats aan»Houen Irou" toe. Zij, bestaande uit oud-leerlingen en leerlingen der openbare handelschool, weet op gelukkige wijze het aangename met het nuttige te doen samengaan. Hare leden, schier over den geheelen aardbol verspreid, ge tuigen van Neerland's toekomstige renais sance als handels-cosmopoliet. In het orgaan van «Hou en Trou" geven die «buitenlanders" meermalen getuigenis van hun blijvende ge hechtheid aan Holland met zijn blanke duinen. Niet evenwel van dien sympathieken gemoedstoestand alleen; menig artikel wijst op talent van waarneming, ijver, volharding, succes, te danken ook aan goede voorbe reiding in de stad aan Y en Amstel. Nevens deze vereeniging mag, in een oeconomische kroniek, Het Buitenland niet onver meld blijven. Deze nu tien jaren bestaande vereeniging opgericht door wakkere voor bereiders van Neerland komende commerieele renaissance beoogt jonge lieden door raad en daad te helpen in het verre oosten of in het verre westen zich te vestigen. En zij doet dit met toenemend succes. Te lang reeds is Nederland achter gebleven om. in dit opzicht, het voorbeeld van kloeken ondernemings geest van andere naties, van Duitschers en Engelschen vooral, te volgen. Dat noedig optreden van buitenlanders mag niet tot antipathie, tot afkeer, tot haat tegenover den vreemdeling opwekken; wel behoort het te prikkelen tot toepassing van het: goed voor gaan, doet goed volgen om ten slotte van volgers, wederom voorgangers te worden op het uitgebreide internationale arbeidsveld. Met het oog op onze kloeke voorvaderen geldt voor onze tijdgenooten: noblesse oblige. Dubbele reden om de vereeniging Het Buitenland te steunen, waartoe ik gaarne opwek. Van de bestuurders vind ik, in het uittreksel van het 10de jaarverslag, genoemd en naar wie ik belangstellenden verwijs, de heeren: G. M. Bpissevain, J. Hudig Dzn., Mr. E. J. Everwijn Lange Jr., M. M. de Monchy, J. E. Scholten, B. Heidring, Mr. A. J. Cohen Stuart. Met \vaardeering doet het bestuur mededeelingen van de medewerking van hee ren ministers van Buitenl. Zaken alsmede van de rijkssubsidie van /'5000. Gaarne zag ik dit bedrag spoedig tienmaal grooter. In den arbeid om relaties aan te knoopen in vreemde landen, voor den westerschen handel toegankelijk geworden, behoort Nederland vooraan te gaan. En daartoe kan, behalve een goede, een betere regeling van het con sulaat, de uitzending van geschikte jongelui, voor den wereldhandel opgeleid, zeer bevor derlijk wezen. Frankrijk, België, Zwitserland geven vry' groote bedragen tot dat doel. Welke aanleiding ik had om over »Hou en Trou" te schrijven ? Het antwoord is mij aangenaam: De voordracht over: Denaamlooze vennootschappen in de praktijk, door Mr. Th. Stuart deze week in die vereeniging gehouden. Daarin herinnerde de spreker aan het verleden, wijdde eenige woorden aan de syndicaten waarover ik binnen korten tijd uitvoerige beschouwingen hoop te geven ? om ten slotte op de voor- en nadeelen van de naamloqze vennootschap tot in bijzonder heden te wijzen. Een leerrijke voordracht. Terecht wees de spreker op de wensehelijkheid van voortdurende mededeeling aan de aandeelhouders van den stand van zaken, op het kweeken van grootere reservefondsen, het volstorten van de aandeelen of' althans van het stellen van cautie daarvoor, het voor komen van zoodanige verdeeling van de winst dat de commissarissen, die enkel tantième behooren te genieten, meer dan alle aandeelhouders ontvangen, door de verdeeling van winst- of oprichtersbewijzen bij het op richten der maatschappij en ten laatste maar daarom niet het minste, het bevorderen van meerdere gelijkmatigheid in de dividenden. Hierdoor vooral zou de speculatie in de aandeeien belangrijk verminderen, de aandeelen meer in vaste handen blijven waarvan het gevolg zou wezen voor de eigenaars dat de »vette" jaren de »magere" zouden goedmaken. Zoo zou ook meer het ware doel van de naamlooze vennootschap bevorderd worden, dat is: het samenvloeien van kleine kapitalen vergemakkelijken en uitlokken ter verkrijging van de reusachtige sommen voor de groot industrie allengs meer vereischt. Wordt de gelijkmatigheid in de dividenduitkeering we! genoegzaam betracht bij de Petroleum-Maatschappijen in het bijzonder bij de Koninklijke'! Is bij de Sumatra-Pakmbang genoegzaam gelet op de taxatie der inbreng of m. a. w. zijn aan de oprichters niet te veel aandeelen gegeven? Is de boekhouding der koninklijke zoo duidelijk, dat de eenigzins ervaren aandeelhouder een overzicht van de winstverdeeling verkrijgt? Op al deze onder werpen in het algemeen, kan ik, naar ik geloof, niet genoeg de aandacht vestigen. Zoo schrijvende ben ik gekomen bij de ru brieken die de meeste koersvariaties aanwijzen: de tabaks- en de petroleum waarden. De eerste zijn zeer veel naar boven gegaan; de andere zijn ook die richting, hoewel met langzamer tred, ingeslagen. Omtrent den tabaksoogst wordt uit Soerabaya dd. 10 Februari aan de Loc. onder meer geschreven: Buitengewoon groot schijnt de tabaksoogst ditmaal in den Oosthoek, want hoewel er reeds veel afgehaald en verzonden is, toch komt nog steeds tabak binnen en zelfs in die aanzienlijke mate, dat verscheidene onder nemingen belangrijke remises requireeren van de firma's met wie zij in relatie staan. Ten bewijze van den overgrooten tabaks oogst moge dienen, dat door een der exporthuizen te Amsterdam reeds een verzekering tot een bedrag van ca. f 3.000.000 gesloten is op het te verschepen product. Maar ook uit de andere tabaksdistricten, Rebang b.v., luiden de berichten omtrent den oogst gunstig, zoo zelfs dat een of meer onder nemers uit den Oosthoek in het Bodjonegoro'sche krosok wil opkoopen; in het Madioensche is de prijs van tabak, vooral die van de hooger gelegen streken, sedert aan zienlijk gestegen, tengevolge van de vele vraag naar dat artikel. De vorige week wees ik er op dat de Moeara-En ims reeds speculatief werden ge noemd. Ze zijn nu sedert de vorige week + 3 percent gestegen. Er zijn nog geen voorstellen aan de Enim door de Koninklijke gedaan; bekend is dit althans nog niet. Voor de indische petroleumindustrie ware 't te wenschen dat een groot organiseerend talent optrad om ook hier te doen toepassen: eendracht maakt macht en te waarschuwen tegen: verdeeldheid verzwakt. Werken, produceeren, handelen in 't groot, samenwerking in het algemeen, het geeft vele voordeelen, veel bezuiniging. Dit vooral heeft een opkomende industrie noodig. Bovendien wordt voor de indische nijverheid steeds meer kapitaal gevorderd dat door Nederland alleen, niet in voldoende mate ter beschikking kan worden gesteld. Zou daarom vreemd kapitaal geweerd worden? Hebben andere volken de Hollandsche rijksdaalders voor hunne onder nemingen geweigerd }> Kom wat 'n gekheid. En de groote, de beroemde Standard OU wil met haar gevulden buidel, met haar uit muntende organisatie, haar rijke ervaring, samenwerken tot gemeenschappelijk belang. Dat te willen doen, was dat zoo verkeerd gezien van het bestuur van de Moeara-Emin? Is het niet meer waar: eendracht maakt maakt ? Maar bovendien was die voorgestelde samen werking natuurlijk op goede voorwaarden met nederlandsch kapitaal geheel nieuw ? Bevatte de Nieuwe Rotterdamsche Courant van Vrijdag 13 Maart 1891 niet reeds het volgende bericht: »Als gevolg der gesloten overeenkomst tusschen de Standard Oil Company en de firma's Hermann Stursberg & Co. te New-York, Horstmann tt Co. te Rotterdam en Fr. Speth <fc Co. te Antwerpen werd vóór eenige dagen de American Petroleum Company" met een kapitaal van 5 millioen gulden, opgericht, waarvoor de koninklijke bewilliging reeds verleend werd. De maatschappij neemt alle stoombooten en tankinrichtingen der genoemde firma's over en zal met l April aanst. hare zaken aanvangen." Dat een systematische groote organisatie voor de consumenten duurzaam toch voordeeliger is, al genieten de ondernemers dezelfde voordeelen, heeft geen onderneming beter en duidelijker geleerd dan de petroleum-trust, verklaarde de staatssecretaris graaf Posadowsky in zijn antwoord op de ter zake gedane interpellatie in den duitschen rijksdag. Niet te verwonderen, dat de trust-vorm allengs meer toepassing vindt, Een aantrek kelijke schets geeft hieromtrent R. Donald: In den tegenwoordigen tijd wordt een Ameri kaan zijn geheele leven door trusts bediend. Wordt hij in den staat New-York geboren, dan wordt hij gevoed door een trust, die van de boeren de melk tegen 3 ets. per quart koopt en aan de consumenten tegen 7?10 ets. per quart levert. Gaat hij naar school, een trust levert hem een lei. Koopt de Amerikaansche jongen een potlood, hij komt in aanraking met een trust, die door den hoogen prijs goede zaken maakt. De kandij, die de jonge Amerikaan koopt, is na de Sugar Trust in prijs gestegen. Is de Amerikaan een gourmet" en houdt hij van »canvas-back" eenden, de Baltimore-Trust voorziet hem van die lekkernij. Een trust levert hem een straks benoodigde taudenstoker. Zoo gaat het zijn geheele leven door: hij gebruikt Hrusted" enveloppen, draagt Hrusted" overschoenen, drinkt Hrusted" whiskey, stookt Hrusted" In The Humanitarian vermaant een arbeidster, Priscilla Moulder, de vooruitstrevenden in zake vrouwen- en kinderarbeid in fabrieken, toch vooral, eer zy' heftige wettelyke bepalingen uit lokken, wel te bedenken hoe noodzakelijk het is, voor zeer geleidelyke overgangsmaatregelen te zorgen. Voor geheele gezinnen, voor weduwen met huishoudens, voor de kinderen zelve zou een plotselinge verhooging van de limiet van leeftijd zoogoed als de ondergang zijn. »Van elf tot twaalf zou voorloopig al wel zy'n; eerst mettertijd tot dertien, en na het bestudeeren van die proef zooveel verder als dan noodig zou blyken." Over den zedelyken invloed der fabriek denkt zij niet zoo ongunstig; de kinderen, als zij op de fabriek komen, zy'n uit den aard der zaak »niet zoo onwetend van het kwade als de leden van beschermende vereenigingen wel meenen"; en het is niet noodzakelijk dat op de fabriek het peil van gedrag zooveel lager zou zijn dan in de gezinnen, waar geen belemmering, behalve die door vader en moeder toegepast, bestaat. Ilan d'Oranges, (recept uit In en om de keuken, orgaan der huishoud- en kookscholen). Benoodigd: 8 eieren, 5 sinaasappelen, l citroen, pi. m. 150 G. suiker, pi. m. 100 G. suiker. Bereiding: De schil van de sinaasappelen en den citroen afraspen en vermengen met wat suiker (af te nemen van de 150 G.). De eieren goed kloppen met de rest der suiker, liefst in den vorm van poedersuiker. Nu de geraspte schil en het uitge perste citroen- en sinaasappelsap toevoegen, en de massa eenigen tijd laten staan. Intusschen van pi. m. 100 G. suiker caratnel maken (door de suiker, met wat water bevochtigd, op een levendig vuur tot een bruine stroop te laten branden), een warmen-puddingvorm met kokend water omspoelen, de caramel er onder behendig ronddraaien van den vorm ingieten, zoo, dat de wand er geheel of gedeeltelijk mee bedekt wordt, laten hard worden, dan den vorm vullen met de eerste massa, die men nog door een fijn doekje heeft laten loopen. Den vorm nu l a l Va uur in kokend water zetten. De massa moet dan geheel gestold zijn, wat men kan beproeven door er een naald in te steken. Dit gerecht wordt als koude pudding gegeten. De gesmolten caramel dient als saus. E-e. mimimniinii kachels, in n woord door trusts ontvangt hij al zijn dagelijksche benoodigdheden. Wordt hij ziek, de Castor-oil Trust levert hem zijn medicijnen. Zelfs de dood bevrijdt hem niet van de trusts. In New-York bestaat een »ring" der fabriekanten voor doodkisten en een trusts die de prijzen van marmeren grafsteenen verhoogd heeft. Zoo is het dus mogelijk dat een amerikaansche burger zelfs na zijn dood de trusts niet kan ontsnappen, daar hij begraven wordt in een »trusted-' doodkist en dat zijn naam door een »trusted" monument op zijn graf' bewaard blijft. Hierbij doe ik opmerken, dat, al moge de Standard Oil trust ten opzichte van het bin nenland ook menig verwijt verdiend hebben, dat zij bij den buitenlandschen handel hare overwinningen dankt aan hare uitstekende organisatie, en dat te dien opzichte wordt meegedeeld dat geen verwijt van unfaire prak tijken haar treffen kan. Bovendien zij de opmerking gemaakt, dat de trust hier beschouwd wordt als een ondernemingsyorm in het belang van goede en zekere dividenden; daarom is 't toch bij zaken te doen, is 't niet? Nog meer Trusts". In Londen loopen ge ruchten dat men bezig is een trust, met een reuzenkapitaal van £. 50.000.000 te vormen om alle dokken te kunnen beheerschen. Zelfs vindt dit plan instemming bij de Kamer van Koophandel, die hierin een middel ziet, om de in vergelijking met andere Engelsche havens hooge kosten van lossen en laden te vermin deren. * * *. Brazilianen wat lager. De geldnood is groot en de regeling der betaalmiddelen slecht. De exploitatie-m ij aandeelen vragen mededeeling van^hun vooruitgang door de aanneming in de Tweede Kamer van voor de staatsspoor voordeelige voorstellen. Van de Lolen noodigen de Ilussisehe 18(10 uit tot vermelding van hun verlies van 4%, terwijl de 'i pet. Adels-Agrarbank-loten hun avans vermeld willen zien. De lezer zal deze koersveranderingen in overeenstemming vin den met mijn advies tot aankoop van de Agrarbank-loten tegen den verkoop van russische loten van 18GG. Er is nog voordeel mee te doen. Amerikaansche, sporen weinig veranderd. Houders van O % certificaten Union Pacific Coll. trust-oblig. kunnen ten kantore der firma A. Boissevain & Co. alhier, hun be zit inwisselen tegen ? 2-179,17 per certificaat van duizend dollars. De J. te Dordt: Niet verkoopen. Wil later nog eens vragen. S. alhier : Schikt het u aanst. Zondagna middag half drie over trust-litteratuur te komen spreken ? Ik ben dan tot uw dienst. Ontvangen boeken. I. Bibliothéque de /' Utrecht, compagnie d'assurances sur la vie, etc. De bibliotheek is eiken werkdag van 10?12 en van 2?4, voor ieder, die een schriftelijk verzoek indient, toegankelijk. II. Onze volksvopleiding, door dr. D. Bos. J. B. Wolters te Groningen. III. Rapport in zake de Kamers van Koop handel en fabrieken. Over II en III later meer. Amst. 24/25 Maart D. STIGTER.