No. 1085 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Goede, betalers. Nicolaïs. Annuiteiten. De Hypotheekbank van Ne derland. Mij voor hyp. crediet in Nederlazd. Spanjaarden. UnionPaciftek-waarden. BrazilianenTabak. Petroleum. Rumeniers. Goud op Sumatra. Plannen voor de West. Uilloting. Antwoorden. Een goede betaler beschikt over eens andermans buidel, heeft Benjamin Franklin gezegd. Dat was juist en dat is nog waar, ja, men kan zeggen dat de praktijk van het leven de beste leermeesteres die waarheid allengs meer bevestigt. Hooren we niet telkens opnieuw van geslaagde con versies tot rentevermindering? Goed beta lende Staten, provinciën, gemeenten, groote spoorwegm.ijen ervaren herhaaldelijk de waarheid door den grooten Amerikaan ver kondigd. Hun beschikking over den goed gevulden buidel van anderen, stelt hen in staat geld tegen steeds lageren rentevoet te leenen om daarmede tegen hoogeren interest op genomen sommen af te lossen. Thans hoort men al wederom van plannen tot nieuwe ?conversie. Rusland zal waarschijnlijk be proeven de zoo algemeen bekende 4 pCt. Ticolaïs in 3Vz stukken te converteeren. , Onder de goede betalers behooren ook vooral de hypotheekbanken. Deze naamlooze vennootschappen verheugen zich in het gelukkige samenvallen van de behar tiging van eigen belang met dat van het algemeen. Zij immers vervullen den nuttigen oeconomischen arbeid om het geld wat som migen te veel hebben, rentegevend uit te zetten bij hen, die het behoeven en verband op onroerend goed, als waarborg voor aflos sing en interest, kunnen geven. Deze nuttige werkkring, waardoor de hypotheekbanken haar eigen belang bevorderen, dient voorts het algemeen belang, door het sparen bij den geldopnemer te vergemakkelijken. Dit doen ze, door den hypotheeknemer in de gelegenheid te stellen het geleende be drag af te lossen in den vorm van een jaarlijksche vaste som, samengesteld uit interest en aflossing, waarvan de betaling gedurende 20, 25 of 30 jaren den hypotheekhouder tot een financieel vrij man maakt. Ver onderstel dat meneer Crediet f 10000 op hypo theek heeft genomen tegen ilA pCt.; deze geldleening zal dus jaarlijks f450 interest vorderen. Als evenwel meneer Crediet zich verbindt jaarlijks de vaste som, de annu teit van f 614 te voldoen, dan kan hij binnien 30 jaren zich van zijn geheele schuld bevrijden. Dat is een zeer aanbevelens waardige manier die de hypotheekbanken, op verlangen van den geldopnemer, toe passen. Voor een particulieren geldschieter zou een annuïteit bezwaar hebben; hij zou verleid worden om de jaarlijks ontvangen som geheel als interest te beschouwen! Voor de hypotheekbanken is de annuïteit daarentegen voordeelig omdat met ieder jaar tusschen de som, die de bank te vorderen heeft en de waarde van het verbonden vaste goed, een gunstiger verhouding ontstaat. Een gelukkig oeconpmisch verschijnsel ?mag daarom de toeneming en de vergemak kelijking van het hypothecair crediet ge noemd worden. Toch is de snelle toeneming van het aantal hypotheekbanken niet zon der gevaar. De grootere concurrentie doet meermalen tot credietnemen uitlokken; hierdoor wordt het oneigenaardige bedrijf van de zoogenaamde revolutiebouwers be vorderd waarvan dikwijls de leveranciers der bouwmaterialen, de dupe worden. Aan den anderen kant kan de concurrentie ver leiden tot het verstrekken van hooger cre diet dan de zakelijke en de persoonlijke zekerheid toelaten. Dan moet executie toegepast worden waarvan meermalen het gevolg is dat de hypotheekbank het ver bonden vaste goed moet inkoopen om te beproeven zich voor grooter verlies te vrij waren. Aankoop van vast goed met de bedoeling dat weer zoo voordeelig mogelijk te réaliseeren behoort echter niet tot den gepasten werkkring van een hypotheekbank. Deze zaken geven te veel risico's, liggen buiten het karakter van den werkkring van een hypotheekbank. In verband met deze omstandigheden, vestigde ik, enkele weken geleden, de aan dacht op de Hypotheek brief bank te 's Gravenhage die, door een buitengewone op soliditeit gerichte organisatie, bedoelde gevaren schier geheel heeft weten te vermijden. Dezer dagen ontving ik het jaarverslag van de Hypotheekbank voor Nederland en van de onafscheidelijk daarmede samen werkende Algemeene Waarborgmaatschij alhier met daarbij behoorende balansen en winstrekeningen. Daaruit blijkt dat, na iiiiiiiiiin i ui «ste Jaargang. 10 April 1898. Redacteur: R u d. J. L o m a n. 16 Avenue Road, Regent's Park, London N.W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. '""""""""" iiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiinm i mini m, Probleem No. 426. Mat in twee (2) zetten. abcdefgh Wit 9, zwart 7 stukken. UIT DE SCHAAKWERELD. De return-match" om 't kampioenschap van Amerika en 1000 dollars had een betrekkelijk kort ruime afschrijving op de koersrekeningen en de kosten van uitgifte van pandbrieven, 5'/2 pCt. dividend kan uitgekeerd worden. De bovenbedoelde onafscheidelijke samen werking met de Algemeene Waarborgmij. bestaat hierin, dat alle verplichtingen voor de Hypotheek van Nederland alhier, die voortvloeien uit het leenen van gelden onder hypothecair verband en het uitgeven van hare pandbrieven, onvoorwaardelijk door de. Algemeene Waarborgmij mede alhier gevestigd, worden gewaarborgd. Het gevolg hiervan is, dat elke aanvraag tot Eet verstrekken van geld op onderpand van vaste goederen, niet alleen door de hypotheekbank wordt beoordeelt maar tevens vooraf grondig onderzocht wordt door de Algemeene Waarborgmij die, voor eventueele schade, tegenover de hypotheek bank ten volle en onvoorwaardelijk moet instaan. Mochten ondanks deze dubbele voor zorg, toch nog kwade posten voorkomen, de Algemeene Waarborgmij. is tot schade loosstelling dadelijk verplicht zoodat op de balans dezer hypotheekbank nimmer twijfelachtige posten in den vorm van aan gekochte panden van een nalatigen debi teur kunnen voorkomen. Deze organisatie doet inderdaad de soliditeit van de Hypo theekbank voor Nederland uitmunten boven vele, ook boven die hypotheekbanken welke, naast haar kapitaal, een fonds hebben ge creëerd dat o. m. tot waarborg dienen moet. Hierbij moet nog worden opgemerkt, dat de statuten verbieden zoogenaamde crediethypotheken te sluiten, zoo noodlottig dik wijls voor de revolutiebouwers zelven als voor de achteraankomende steenbakkers en houthandelaars, z. a. ik boven deed opmerken. Het gecreëerde fonds tot waarborg voor verliezen, tengevolge van executies is, blij kens het mij toegezonden verslag, door de Maatschappij voor hypothecair crediet in Ne derland te 's Gravenhage voor een gedeelte gebruikt om het verlies van f 5232.50 te dekken. Hoewel het jaar 1897 een uitzon dering maakt op de steeds vooruitgaande resultaten door vorige jaren aangewezen, kan toch nog 6 pCt. dividend aan de aan deelhouders van deze m« worden uitgekeerd. Voor de mannen, levende van de dagelijksche koersvariaties, is de gespannen toe stand tusschen Spanje en de U. S. een teleurstelling. Hoe weinig toch vind ik over 't algemeen de koersen veranderd sedert de vorige week. Zelfs de Spanjaarden buitenl. tref ik slechts 2 a 3 pCt. lager aan; de binnenl. perpetueele retireerden echter van 40 tot 34. De Amerik. Sporen ondergingen weinig of geen verandering. De schrik voor den oorlog wil er niet in. Jammer voor de dagspeculantec. De Nederlandsche Vereeniging ter Be hartiging van de Rechten van Belangheb benden Dij het Union Pacific Spw.-Systeem bericht aan de ihouders van 5 pGt. eerste hyp.-oblig Union Pacific Lincoln & Colorado, welke deze nog niet bij haar hebben inge leverd, dat de gelegenheid daartoe alsnog openstaat tot en met 25 dezer, doch alleen tegen betaling van 2 pCt. boete over het nominale bedrag der obligatiën. De Vereeniging herinnert, dat na den 25en April de gelegenheid tot inlevering onherroepelijk gesloten zal zijn en dat de alsdan niet-ingeleverde obligatiën uitge sloten zijn van de voordeelen van de over eenkomst van het reorganisatie-comitévan den Union Pacific Spoor weg te New-York, volgens welke deze obligatiën door genoemd comitézyn gekocht tegen betaling van 40 pCt. in preferente en 60 pCt. in gewone aandeelen der Union Pacific Railroad Comp. en 2 pCt. in contanten, welke over eenkomst in de vergadering van certificaat houders dd. 18 Februari 1898 is goedgekeurd. De inlevering ;kan op alle werkdagen, des 's morgens tusschen 10 en 12 uur geschieden, onder bijvoeging van ?50 per obligatie voor boete en onder overlegging van eene onderteekende inleveringslijst, vermeldende de nummers der stukken naar volgorde. Tevens bericht de Ned. Vereeniging ter behartiging van de rechten van belangheb benden bij het Union Pacific Spoorweg systeem dat van 12 dezer af, op eiken werk dag van 9?12 uur zal worden gevaceerd tot het verwisselen van de certificaten voor bovengenoemde obligatiën tegen 40 pCt. in preferente en 60 pCt. in gewone aan deelen der Union Pacific Railroad Comp., en tot het uitbetalen van f 20, zijnde tot den koers van 2.48Vüf 49.70 per certificaat van f 1000, ingevolge het voorstel van het reorganisatie-comitêvoor den Union Paci fic Spoorweg te New-York, welk voorstel in de vergadering van certificaathouders, d.d. 18 Februari 1898, is aangenomen. De certificaten moeten te dien einde flIllllllllllllllllllllltlllllllllllllltltM III Illllllll III verloop. In de match in 1897 werden meer dan 20 panijen gewisseld, terwijl thans de match reeds na de 12e partij beslist was. Showalter was over 't geheel genomen veel minder dan 't vorige jaar en verscheidene parijen werden bepaald zeer zwak door hem gespeeld. Do totaal uitslag is als volgt ? Match 1897 Pillsbury 10, Showalter 8. 1898 7, 3. Pillsbury won dus in 't geheel 17 tegen Showal ter 11 partijen. De groote schaakwedstrijd ter gelegenheid van 't 25jarig bestaan van den Ned. Schaakbond zal gehouden worden van 24 tot 80 Juli, in 't gebouw "Sportterrein" te 's-Hage. De prijzen zijn voorloopig als volgt bepaald: Hoofdklasse Ia prijzen van ? 200, ? 150, ? 100, ? 50. Eerste klasse Ib prijzen van ? 150, ? 100, f 50. ? 35. Tweede klasse prijzen van f 100, ?50, ?35,?25. Na afloop van den wedstrijd zullen kleine matches gespeeld worden tusschen de sterkste Ned. spelers met 3 of meer uit te noodigen buitenlandscbe meesters. (De prijswinners in de hoofd klasse 1898 komen allereerst in aanmerking). Ook wedstrijden in de compositie van tweezettiga pro blemen en in 't oplossen van problemen zijn voor genomen. Alles zal afhangen van de offervaardig heid der Ned. schaakgemeente. Allen, die de be langen van 't Ned. schaakleven ter harte nemen, worden verzocht een bijdrage te Eenden aan den heer H. D. B. Meijer, Gelderschekade, Amsterdam. Te 's-Hage is op 't oogenblik oen match in gang tusschen den Oostenrijkschen meester Adolf Albin en J. W. te Kolsté. Er worden 7 partijen gespeeld om een inzet van / 100. De eerste partij werd door Albin gewonnen. Lasker bezoekt op 't oogenblik ons land en geeft simultaanseances in al de voornaamste schaakclubs hier te lande. worden ingeleverd met lysten, vermeldende de nummers naar volgorde en bevattende eene verklaring of, ea hoevele, origineele gewone en preferente aandeelen worden verlangd, zullende bij ontbreken van zoo danige verklaring worden uitgereikt cer tificaten van genoemd administratiekantoor, waarvoor echter geene kosten in rekening zullen wo_rden georacht. De origineele, gewone en preferente aandeelen staan alle ten name van meer genoemd administratiekantoor en zijn door hetzelve in blanco afgeteekend; behalve een beperkt aantal stukken van $ 500, zijn uitsluitend stukken van $ 1000 ontvangen. Voor coupures zullen door het administratie kantoor scrips worden afgegeven welke, mits bij hoeveelheden van f 1000 aange boden, kosteloos tegen certificaten verwissel baar zijn. Genoemde vereeniging legde alhier in een vergadering van houders van certificaten voor 5 pCt. Union Pacific Collateral Trust obligatiën, bij monde van den heer P. A. L. van Ogtrop, rekening en verantwoording van het door haar gevoerde beheer, af. _De voorzitter deelde mede, dat de reke ning en verantwoording sluit met een batig saldo van ?10.108.437, zoodat op 4.000.218 obligatiën een uitkeering kan geschieden van /'2396.5fi per certificaat van $ 1000 De rekening en verantwoording werd goedgekeurd, en aangenomen werd een motie, waarin aan de vereeniging finale en algeheele décharge werd verleend, wegens het gevoerde beheer. Ten slotte werd nog door den voorzitter mededeeling gedaan dat voor het verschil tusschen het nominale bedrag der stukken en de opbrengst van het verkochte onder pand, mogelijkerwijze vanwege de Vereeni ging een vordering als concurrente creditrice zal ingesteld worden, tegen de receivers der Union Pacific R.R. Co. Mocht hieruit nog een bate voor houders van certificaten voortvloeien, welke overigens uit den aard der zaak slechts luttel kan zijn, dan zullen de inleveraars, die thans deponeeren, tot in ontvangstname hiervan worden opge roepen . ^De North-Western-hypotheekbank is failliet verklaard. Veel verandering heeft dit niet in de noteering gebracht. De koersen waren reeds met den droevigen toestand in overeenstemming. * * # Brazilianen 1895 doen zich door een achteruitgang van 57 tot ruim 53, terwijl de 4 pets. van 1889 van pl.m. 52 tot pl.m. 49 terugliepen. Wanneer men bedenkt, dat de tegenwoordige crisis veroorzaakt wordt door den allergebrekkigsten toestand van de circulatiemiddelen en door de daling van ruim 40 pet. in den koffiprijs, waar voor eenige jaren geleden voor £ 30 millioen werd geëxporteerd, dan bewijst het goed verleden van Braziliënog groote kracht ten goede uitteoefenen. * * * Tabak nog al veranderd, voor het meerendeel in de goede richting. In de gehouden buitengewone algemeene vergadering van aandeelhouners der Delilabak-Maatschappyverd besloten de statuten der maatschappij te wijzigen in deze voege dat het kapitaal der vennootschap worde gebracht op ne enkele serie bestaande uit: 600 ad ?1.000.?preferente aandeelenen 500 ad ?1,000.?gewone aandeelen en werd het bestuur gemachtigd de zoo doende nog te plaatsen aandeelen als volgt aan te wenden en wel: 150 gewone aandeelen tot aankoop van de in het Rijk Deli, landschap Padang, gelegen onderneming Tebing en Tinggi en 100 preferente aandeelen ter verkrijging van meerder werkkapitaal. Het gerucht gaat dat de heer Jansen als directeur der Deli wil aftreden. Hij zal dan wellicht door den niet minder deskun digen heer van den Hoonert vervangen worden. In de algemeene vergadering van aan deelhouders Arendsburg werd verslag over het afgeloopen boekjaar uitgebracht. De rekening en verantwoording werden door de vergadering goedgekeurd en het dividend vastgesteld op 40 pCt. of ? 1000 per aandeel, terwijl aan de gezamenlijke houders der Actions de jouissance het maximum van f 12.000 werd toegekend. De reserverekening wijst een bedrag van ? 1.000.000 aan. Voor den 1897er aanplant werd gewerkt met 1766 velden, van welke te zamen 18.075 picols of dooreen 1023/ioo picols per veld werden geoogst. De berich ten uit Deli omtrent de qualiteit van dit product luiden gunstig. In de plaats van den heer J. W. Tabingh Suermondt, die als commissaris aan de beurt van aftreden en niet terstond -her kiesbaar was, werd gekozen de heer J.M. A. Bicker Caarten. miiiiiiitiiiiiiii TWEEDE NAT. COEEESP. WEDSTBIJD. Overwinnaarsgroep. Een-en-twintigste zet van Wit. Party No. 10 11 12 13 14 15 16 18 19 20 21 P c4: D b2 D (15: a4 P c5 » b7: T e4: B d6: hg5: D d'2 f5 Partij No. 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 Partij No. T f3 de5; T d3 T h3: (16 K e3 e6 K cl K hl P f4 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 T ael fe3: h3 T d6 b3 K d2 R dl D f l Kgfl R e4 K bl J. J. 8. Vereenigd Amst. Schaakgenootschap Caféde Eoode Leeuw, Yijgendam 22. Speelavonden Dinsdag en Zaterdag, 8?12. Jaarl. contributie/ 6. 't V. A. S. geeft voortaan toegangkaarten uit , ?3, welke een jaar lang geldig zijn. Amst. Schaakclub De Karseboom", Kalverstraat 's Maandags, 8-12. Contributie ? 3. College Zeemanshoop (Dam), alle middagen van l?5 uur en Zaterdag 's avonds voor geïntrodu ceerden en buitenleden. Het Rotterdamsch Schaakgenootschap houdt bijeenkomst des Woensdags en Zaterdagaavonds van 8?11 uur, in het Rotterdamsch Leescabinet. Daarenboven dagelijks gelegenheid in de na middaguren in bovengenoemd locaal. De Nieuwe Botterdamsche Schaakclub vergadert Dinsdagavond en Zaterdagmiddag in Caf Bondeel", Hoogstraat. Petroleum vooruit. De Moeara-Enims zelfs 10 pCt. Onderlinge samenwerking zal wellicht toegepast worden. Dat is uitmun ten. L'union fait la force. ** * Liefhebbers van Rumeniers kunnen aans. Vrijdag inschrijven op een 4 gCt. leening, groot 180 millioen francs, bij de heeren Lippman Rosenthal & Co. alhier, alsmede bij de Amsterdamsche Bank. Het grootste gedeelte dient tot conversie. Papier eerste klas is het niet. * * Is er goud op Sumatra ? De Sumatra Ct. antwoordt toestemmend. Dat wisten onze voorouders van de 17de eeuw reeds. Maar de productiekosten! Volgens de N- Surinaamsche Ct. wordt de oprichting van 2 groote m.ijen voor ex ploratie, spoor- en tramaanleg voorbereid door Nederlanders van zoo invloedrijke fin. positie, dat het slagen reeds vooraf zeker is. Flink zoo. Rusland. (6 pCt. premieloten 1886, groot Z.R. 500). Hoogste prijzen. Premietrekking. 370 542 886 1253 2260 3033 3746 4261 4561 5291 5663 6096 7305 7876 8373 8560 9229 9648 9738 11851 39 31 6 18 34 10 42 4 l 11 32 33 10 21 38 27 7 29 45 20 5000 1000 75000 5000 200000 1000 1000 1000 5000 1000 1000 10000 5000 25000 8000 10000 1000 8000 1000 10000 11858 12005 12598 12957 13256 13619 13714 14337 14526 15202 15330 15354 15355 15388 16044 17433 18139 18901 18918 19185 23 23 l 32 13 12 35 23 47 43 48 17 49 5 12 31 47 11 40 50 40000 5000 8000 8000 5000 1000 1000 1000 1000 5000 1000 5000 1000 1000 1000 8000 1000 1000 40000 1000 M. te A. 'k Zou u voorstellen: 1. te houden vooralsnog: de Union-Pacifics, Winona's en de S. P.; 2. de U. N. te verwisselen tegen 6 pCt. Louisville; 3. mij juister op te geven welke Atchisons en welke Norf. W. door u bedoeld worden; 4. te koopen l a$ 1000 3 pCt. Louisville die het door u verlangde percent doet ontvangen; 5. het overschietende bedragje, voorloopig te beleggen in een 5 pCt. lot Rïjks-Adels-Agraz-bank die kans op rijzing hebben, totdat grooter som voor andere belegging beschikbaar komt. F. B. alhier. De m**, bestaat nog tekort voor behoorlijke beoordeeling. De zilver kwestie doet haar ook geen goed. Aanraden durf' ik niet. Mr. N. Vriendelijk dank voor uwe belangstelling. Amst., 7 April '89. D. STIGTER. iiiiiiiiiiiiiimiimmi unazzonbin. </ Onze Taal op de Lagere School Mijn schrijven beantwoordt mejuffrouw Heijermans op eene wyze, die ik allerminst verwachtte. Wat ik schreef werd gerukt uit zijn verband, vragen beantwoord, die niet als zoo ianig waren gesteld, die alleen een zachten vorm waren om wellicht harde waarheden te zeggen. Ik zal nu eiken vragenden vorm opzettelijk vermeden. Mejuffrouw Heijermans heeft weinig lagere scholen in Nederland leeren kennen. Zij heett. in haar laatste schrijven duidelijk te kennen gegeven, dat zij zich in haar oordeel vooral laat leiden door de ondervinding, die zij opdeed bij de toelatingsexamens voor de Industrieschool voor Meisjes alhier, dat zij vooral Rotterdamsche scholen op het oog had. Hoeveel scholen ik ken, hoe ik aan nujne ervaring kom, doet niet ter zake, omdat ik mij het recht niet heb aangematigd het taalonderwijs in de lagere scholen van Nederland te veroordeelen. Dr. Nassau ijverde reeds voor deze zaak, toen wij nog niet spreken konden; zij wordt ook behart gd in vergeten hoekjes door mannen die wel kinderen kunnen wekken en bezielen, maar nooit of zelden van zich doen spreken. Over Rotterdamsche scholen te strijden acht ik ongewenscht voor twee onderwyzeressen, die beide werkzaam zijn in Rotterdam en daar hare opleiding grootendeels genoten. Daarby veel, wat mejuffrouw Heijermans zegt, strekt den onderwijzers tot eere. Leerlingen, die niet stellen kunnen, maar de taalvormen in acht nemen, zijn school geweest, waar tucht en orde wonen en het werk zorgvuldig wordt nagezien. Waren wij aan minder nauwkeurig heid gewoon, zij zouden niet beter stellen, maar halve woorden schrijven. HiiniiiHiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiHit 8ste Matchpartij. SPAANSCHE PABÏIJ. Wit. Zwart. J. W. Showalter. H. N. Pillsbury. l e4 e5 22 R dl D d7 ?>?»{?> n ft cS komt nu te laat « , - wegens 23 E eS, T cS 3 R 1>0 P f6 24 B g5. 4 d4 ed4: 23 D g5! 5 0-0 R e7 Nog sterker dan B e3. 6 P d4: 7 P c3 0-0 a6 23 ^m e" te gaan. D e6 f6 D dé:, c5 10 D eS, b5 *"> K lb-! 11 B b3, c4 en wint. Prachtig gespeeld. 8 d6 25 T f6: 9 P c6: bc6: 26 e7 T d7 10 f4 d& 27 R h5 D e7: 11 t D t j. Zwart heeft niets be19 TT hl P fl7 tera' 28 S6 dan 29 D f6 =? « M T P8 Sh5: 3°D e6 t, K h8 DS I 68 30 fs en wint. 14 R b2 R a7 28 T e7: T e7: Om d4 en c5 voor te 29 J{ f 3 h5 bereiden. D h4 verdiende on ~\ TJ o echter de voorkeur. *" ? \ . u» 15 D d2 T e6 fj » * ^ 16 P «4 T h6 32 D &3 d4 33 D b8f K b.7 T ef7 g Om D h4 te verhin- 34 £ d8 deren. Daar de Kaads- 35 K g2 Co heer eventueel de dia- 36 R b7: T 1)7; gonaal hl?a8 kan be- 37 D d5 T c7 zetten kon g3 veilig 38 D e5 T ec6 geschieden. 39 h4 e4 Isiael Pb6 J{ T g Hf 19 P b6: cb6: ^ ^ ** 20 15 R b7 21 R f3 T d8 Opgegeven. En dan mag er wel eens aan herinnerd worden, dat de lagere scholen in onze goede stad leerlingen af moeten leveren aan ver schillende inrichtingen voor voortgezet onderwy's. en dat &BX geëischt wordt, wat mejuffrouw Heijermans onnatunrUjk vindt en minacht. Mejuffrouw Heijermans heeft nergens beweerd, dat kinderen stemmetje moeten spelen", neen, maar zij heeft in den Gids betoogd dat de onderwijzers hunnen leerlingen geen spreken leeren, en ik beweer: dat doen zij wel, want zoo zij het niet deden, werd alle onderwys onmogelijk, omdat de meeste kinderen als zy op zesjarigen leeityd schoolkomen gebrekkig spreken en gebrekkig hooren. Dat is een bewijs uit het ongeremde, maar een beter weet ik niet. Als zoo'n kind zegt, soms na veel inspanning: De appel is rond, De appel kan rollen", legt het daarin geen ziel", of ik weet niet wat ziel is. Gevoelige, beschroomde kinderen uiten hunne gevoelens stellig niet in een opstel dat moet worden voorgelezen. De ondervinding buiten de school leerde hun dat er gevoelens en gedachten zy'n, waarmede wordt gespot en gelachen. De school wordt er niet mee gebaat, wanneer zvj, die er buiten staan, haar veroordeelen; het kind krygt dan geen beter onderwijs. De school wordt wel gebaat door eene leesmethode als die van Scheepstra, Veldkamp en Walstra, door de ernstige studiën van De Haaf en van Geluk, door den arbeid van den heer van der Ley, do«r dien van mejuffrouw Kooistra. Maar laat ik geen namen meer noemen, de Ig'st zou zeer lang kunnen worden. Elke wetenschap heeft nog een eigen taal" beteekent voor my, dat het noodig is vertrouwd te z\jn met tal van woorden, uitdrukkingenen zinswendingen te pas komende b\j eenvakvaa wetenschap, voor men dit kan beoefenen. In de gemeente Rotterdam en wel in oudCharlois wordt koren verbouwd. Daar kan men koren zien snijden. Er galmt daar geen mastbosch, neen, Staring dichtte zijn lied in Gelderlands Achterhoek, maar dien kennen de leerlingen uit de aardrijkkundige lessen. Het Oogstlied" maakte mijnen leerlingen duidelijk, dat de dichter nauwkeurig had ge zien en gehoord vóór hij het lied neerschreef en dat het Nederlandsen klanken heeft, ook om «sikkelgeklank en zeisenslag" weer te geven. Men kan kinderen niet goed leeren lezen, zonder dezelfde les te herhalen tot de klem toon zoo is, dat de gedachte van den schrijver wordt weergegeven, en wanneer dan in de hoogere klassen met wat kleur, met nuancee ring moet gelezen worden, is herhalen en overdoen onmisbaar. Bij mijne lessen behoe ven degenen, die niet lezen, niet angstvallig te zitten nakijken, zij hooren, en vertellen my met de oogen, wat zij meenen dat fout ia. Bg dit alles komt taalgeknutsel niet te pas. Er blijft geen tijd voor over. Dat de smaak van het volk veel te wenschen overlaat, ik betreur het met mejuffrouw Heyermans, maar zoek de schuld niet by de scholen. Jonge mannen en vrouwen, die de boeken der volksbibliotheken verslinden, komen niet kersversch van de schoolbanken. Zij verlieten wellicht op dertienjarigen leeftyd de school om geen onderwys meer te ge nieten, zjj werden loopjongens of duivelstoejagers op werkplaatsen of fabrieken, loopmeisje» of dagmeisjes. Zij stonden niet stil, maar gin gen achteruit. De onderwyzers herkennen hunne leerlingen niet, als zij hen ontmoeten na een paar jaar straatopvoeding. Redenen van groote vreugde over vooruit gang in zake onderwys hebben wij niet. Dat kan niet. Wij zullen ze nooit hebben. Wie de eene klip vjrmijdi loopt altyd gevaar op eene andere te loopen. Er kan niets nieuw» worden ingevoerd, of nieuwe fouten komen ook mee; wie wat ouds verwerpt laat daarmede licht iets kostelyks verloren gaan. Als w\j lofredenen gingen houden op de volmaaktheid van ons taalonderwijs, ons leesonderwvjs, ging het zeker niet goed. Maar ik wensen te protesteeren als het goede in ons onderwy's niet wordt gewaardeerd, en aan de school de schuld wordt gegeven van fouten, die aan het huisgozin, de inrichting onzer maat schappij, het gejaagde leven van onzen tijd moeten worden geweten. Het is goed, dat beschaafde ouders zich er eens rekenschap van geven, dat het van het grootste belang is hunne kinderen te gewennen aan duidelyk gearticuleerd spreken. On» denken heeft invloed op ons spreken, maar het omgekeerde is ook waar. Elke belemmering in het gebruik der spraakorganen veroorzaakt min of meer belemmering in het denken. Als kinderen na hun dertiende jaar geen onderwijs meer genieten, gaat er nog veel verloren van hetgeen zij voor dien ty'd mee namen uit school; dat mogen personen van invloed ernstig bedenken. De Redactie dank voor hare gastvrijheid! A. WILDSCHUT, Wed. S. L. PIETBBSK, Hoofd eener Openb. School voor Meer Uitg. Lager Onderwijs. Rotterdam, 2 April 1898. niliiiiiniilllliiiHiniimiiiliimiiiiniilliiilinniii 12de en laatste Matchpartij, gespeeld te New-York Vrijdag l April jl. (via Commercial Cable Company). SPAANSCHE PARTIJ. Wit. J. W. Showalter. e5 P «-6 P f6 edi: .16 l ei 2 P f3 3 K b5 4 d4 5 0-0 Een nieuwe voortzet ting van Pillsbury, de tot dusver gevolgde zet ten waren 5?B e7 G e5, P e4 enz. Pillsbury won met deze voortzet ting ook de 10de partij van deze match. 6 R a4 Inde 10epartij speelde Showalter B c4 , waar door 't spel in een va riant van 't Schotsche Gambiet overging. 6 R e7 7 T el 0-0 8 e5 Een zet eerder zou dit meer effect hebben gehad. P e8 P d4: d5 Zwart. H. N. Pillsbury. betere spel .Na d5 dreigt Zwart met c5, b5 en c4 den Raadsheer te win nen, vandaar b4. 11 e6 12 R b2 P e7 13 a3 a5! 14 c3 R f6 15 D b6 Dit geeft Zwart gele genheid de partij e» daarmede de match op schitterende wijze fcs besluiten. 15 D c8 16 P d2 P e6 17 P f3 P f4 18 R b3 P g2: l Een dergelijke com binatie deed zich roor in een der corresp.partijen Weenen-Petersburgfzie vorige rubriek). 19 T fdl K g2:? dan B b.3 f en D g4 enz. 9 P d4: 10 I) dl: 11 b4 Doze zonderlinge zet is in zekeren zin 't ge volg van 8 e5 want ed6: e.p., B d6: dreigend B b.2: f geeft Zwart 't 19 20 P d2 21 D d4 22 D e3 23 K fl 24 D d3: 25 K el Opgegeven. R e* T a6 P fi D g4f R dB t » f2 t P téf