Historisch Archief 1877-1940
No. 1087
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
n. Papierdi<agio. "Brazilië.
Santa-Hom. Wcster-sui/cerrafjinaderij
Koninklijke" aandeelhouders gewaarschuwd.
Ned. Z Afr. Spoor. Americains. De
Probolingo tram. Correspondentie.
In »Die Braut von Messina" zegt Schiller:
.Aber wenn sich die Fürsten befehlen,
Jtóüssen die Diener sich morden und toten
Das ist die Ordnung, so will es das Recht.
Ditmaal zijn het niet de vorsten. De
antipathleke lieden van de dollar-moraal, waarover
ik de vorige week uitvoeriger sprak, zijn nu
-aan het woord. Zal de president tegen den drang
van dezulken bestand blijven, vroeg ik den
vorigen keer. Het antwoord daarop is BU al
bekend. Om die reden: heavy fa U in Spanisch.
'Zoo mag inderdaad de koersverandering genoemd
worden. Daartoe diene de vergelijking tusscben
?den koera van den donderdag der vorige en
dien van deze week.
21 April. 14 April.
Spanje. Buit. 4 pCt. 31^?33 M 401A?45
idem, groote stukken, 31^?32^ 42^
De Arasterdamsche beurs bad meer attentie
voor deze fondsen dan gewoonlijk; er werd nog
«Iwat gekocht.
De banknotenpers te Madrid heeft druk werk.
Het goud-agio, beter gezegd het papier-disagio
?dat vóór drie jaren 7 pCt. bedroeg, was m
.Maart reeds 34 pCt. terwijl het uu tot 43 pCt.
geklommen is. Dat begint er weer bedenke
lijk uit te zien. Men monpelde reeds dat de
Juli?coupon onbetaald zou blijven. Met het oog op dit
gerucht heeft de Min. v. Fin. Let wenschelijk
. geacht, mede te deelen dat de regeering geens
zins dit plan koestert. Ik geloof het graag.
Maar nood breekt wet. Na is 't waar dat het
grootste bedrag der staatsschuld tegenwoordig
in Spanje zelf berust; daar zou de staat papiergeld
met gedwongen koers voorloopig terbetalmg kun
nen laten drukken. De pers is geduldig. Dit gaat
echter niet met de voldoening der coupons die
te Londen, Parijs en te Berlijn betaalbaar zijn.
Hoe hooger het papierdisagio, oe meer papieren
peseta's noodig zij u om den verschuldigden interest
in het buitenland te voldoen. Dit is het nadeel
evenwel niet alleen. Het papiergeld met ge
dwongen koers, het papier m. a. w. dat binuen
de landpalen van den staat, voor meer dan het
feitelijk waard is moet worden aangenomen
omdat de wet het gelast, brengt verstoring in
alle oeconomische verhoudingen; het benadeelt
de crediteuren onverdiend ten bate van de
debiteuren, die niettemin den druk van de
algemeene malaise pijnlijk ervaren. Denk u
eens, lezer, dat onze bankjes van 100 slechts
inwisselbaar waren voor ? .00 in munt, dat in
dergelijk papier uwe coupons werden voldaan,
dat gij met dit betaalmiddel uw pacht, uw
huishuren ontvingt, dat de ambtenaren daar
mede betaald werden, dan hebt ge reden genoeg
om te erkennen dat men van een oeconomische
revolutie zou kunnen spreken. De wissel
koersen op Londen, Parijs, Berlijn zouden zich
niet meer bewegen respectievelijk om ? 12,11
f 48l?en f 59,26; ze zouden gemiddeld
p. m. 40 pet rijzen; de prijzen van vele
artikelen zouden stijgen in geheel abnormale
mate, in 't kort, de gewone gang van het
oeconomisch productie- en verdeelingsproces zou
zijn verstoord op ruwe, brutale wijze. De onguns
tige fluancieële omstandigheden, doen op deze
manier den toestand der financiën nog verergeren.
Dit kwaad sticht, op zijn, beurt, kwaad in sterk
progressieve mate. Dit is het rampzalige gevolg
van de overdadige papieruitgifte waaronder tegen
woordig Brazilië, Griekenland, Portugal, Servi
Italiëen Chili lijden. Vooral Brazilië. Daar is
de milreis die ongeveer ?1.35 waard behoort
te zijn, in papiervorm gedaald tot ?0.30 ruim!
Wat moet dat een onbeschrijfelijke verwarring
geven. Een duidelijk overzicht van de daling
geeft de volgende koersvergelijking;
14 April. 21 April.
Brazilië1895 5 pCt. 50X?51 47^?47^
» 1889 4 , 47?4734 42K?42%
Als de algemeen drukkende omstandigheden,
buiten het koffieland, voorbij zijn, mogen de
houders van deze fondsen den verkoop wel
eens in overweging nemen. De Mexicanen
hebben ook verlies en wel van 3 tot 7 pCt.
geleden. Vele engelsche verkoopers vreezen,
dat de onzijdigheid moeilijk zal te handhaven
zijn en dat in zulk geval de oorlog veel nadeel
aan scheepvaart en handel zal berokkenen.
Hypotheekbanken vast.
De Vereeniging tot behartiging van de be
langen van houders der 5 pCt. pandbrieven, ten
laste der Northwestern and Paeijic
H-i/iiotheekItank, te Amsterdam, acht het noodig om houders
van pandbrieven, door de Bank afgestempeld
voor toetreding tot dat plan, er op te wijzen,
dat zij genoodzaakt zijn om binnen den door
lliitiiillmlilliliiliiiniiiiiiiiiiiiiiinmniiiltllllMiiiiiininmiiimiiiMM'ini
8ste Jaargang. 21 April 1898.
Redacteur: R u d. J. L o m a n.
15 Avenue Road, Regent's Park, Lomlon N.W.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
«HlliiifHtiiiiiitiilliiillliliiilliiiiiiiuiliiiiiiiinilliiiliiiiniimmutiiiiiiitl
CORRESPONDENTIE.
"K. te IJ. en J. W. te K. Vriendelijk dank voor
bijdragen.
H. Alcndes. Problemen in goede orde ontvangen.
Probleem No. 428.
Mat in drie (3) zetten.
abcdefgh
Wit 9, zwart 10 stukken.
den Rechter-Commissaris in het faillissement
vastgestelden termijn, zelven hunne schuldvor
deringen in te dienen, ten einde die te doen
verifiseren; hetgeen voorkomen kan worden door
inlevering hunner stukken bij genoemde Ver
eeniging, die reeds ruim ? 13,750,000 pand
brieven vertegenwoordigt.
De gelegenheid tot inlevering van beide
soorten van pandbrieven wordt alsnog openge
steld tot uiterlijk 30 April a.s.
Van de Tabaksicaarden vestigen vooral de
Santa-Rosa door een achteruitgang van 55?48
de aandacht op zich. Zij heeft den aandeel
houders tot nogtoe slechts teleurstelling bezorgd.
Voorloopig is niet veel beterschap te waciiten.
Oader de fabriekswaarden vragen de aand.
Wester-suikerraffinaderij de vermelding van een
rijzing van 175 tot bijna 200 pCt. Men ver
wacht een divideud-uitkeering van 37 pCt. en
dat ondanks ruime afschrijving! Over 1S96,
het 141e boekjaar, is dividendbewijs no. 10 be
taald met / GO.?terwijl het dividendbewijs
no. 9 van de oprichtersaandeelen betaald is
met / 392,85.
Petroleuiuicaarden in verschillende richting
gewijzigd, voor 't meerendeel in wat dalende
richting. Galiciëzakte van 55 tot 50. De
aaadeeihouders behoeven de schaar nog niet te
gebruiken. En daarom is het toch altijd te doen.
Niettemin is toch vooruitgang verkregen door
vermindering van het verlies. Ben schrale troost.
In de vergadering der aandeelhouder?, deze
week gehouden, verklaarde de directeur even
wel dat de proefjaren nu wel achter den rug
zullen zijn. De productie is in den laatsten tijd
zoo groot meerdere putten zijn met succes
in boring dat spoedig dekking van het ver
lies, en wat meer zegt, wmstuitkeermg mag
verwacht worden. Zoo zei de president. Wie
zou het niet hopen ?
De Nederl. Ind. Pelr. Mij. geeft nog ook
weinig te hopen. De algem. vergadering mach
tigde het bestuur /'70.000 te leenen voor
benoodigde werkkapitaal. Ais de directeur terug zou
zijn uit Indië, zal het bestuur trachten het geld
van de aandeelhouders te verkrijgen.
Moeara E/tini avanceerde wat.
De Koninklijke daarentegen retireerde van
577 tot 508. Vroor de verklaring der daling
kan ik wijzen op de voorstellen van het bsstuur,
die bedoelen preferente aandeeleu uit te geven,
waaraan rechten zullen worden toegekend, die
aan de bestaande aandeelhouders zullen onthou
den worden. Dat plan verdient een daling en
verdient verdere vermelding.
la de tegen 3 Mei bijeengeroepen algemeene
vergadering van aandeelhouders, zal eeue sta
tutenwijziging worden voorgesteld, waarvan
het hoofddoel in art. 29 wordt beschreven;
Het maatschappelijk kapitaal in art. 4 ge
noemd, wordt vergroot met,/l.500.000, verdeeld
in 15ÜO preferente aa: deelen, elk van /1000.
Deze preferente aandeelen moeten zijn uitge
geven vóór l Jan. 1S29.
Zij worden uitgegeveu a pari aan door com
missarissen tot deelneming uitgenoodigde per
sonen.
De uitgifte kan alleen p'aats hebben aan :
a. Nederlanders.
b. Ingezetenen van Nederland of van
Nederlandsch-Indië.
c. Vennootschappen, gevestigd in Nederland
of in. Nederlandsen- Indië, waarvan, wat de
naamlooze vennootschappen betreft, de eenige
bestuurder of, als er meer bestuurders zijn, de
meerderheid, alsook de meerderheid der com
missarissen, en, wat de vennootschappen ouder
een firma betreft, als er twee vcnnooten, een
van hen, of anders de meerderheid, Nederlan
ders zijn, woonachtig in Nederland of in
Nederlandsch-Indië.
Art. 30 bepaalt:
//Bij de uitgifte der preferente aandeelen
wordt gestort 25 pCt. van het bedrag. Het
overige wordt gestort in drie gelijke termijnen
respectievelijk drie, zes en negen maanden na
de uitgifte.
De preferente aandeelen staan op naam.
De nieuwe categorie van aandeelhouders is,
wat het dividend betreft, preferent voor 4 pCt.
In de overwinst deelen zij niet mede voordat
de gewone aandeelhouders 86 pCt. dividend
hebben genoten,
Is namelijk de overwinst zoo groot, dat de
gewone aandeelhouders daaruit krijgen 80 pCt.
(dus boven de 6 pCt.) dan deelen de preferente
mede in de nog resteerende tot een beperkt
bedrag en zoo, dat zij in totaal over eenig
jaar nooit meer dan 8 pCt. genieten.
En dat maximum van 4 pCt. dat zij boven
de gewone 4 pCt. krijgen, komt nooit ten laste
van de gewone aandeelhouders, vermindert nooit
hetgeen deze volgens de statuten, zooals zij
oorspronkelijk zijn vastgesteld, zouden ont
vangen.
In de toelichting op de voorgestelde statuten
wijziging wordt o. a. gezegd:
De productie in 1897 bedroeg 4.527.000 units
geleidelijk opgeloopen van 226.600 units in
Januari tot 510.000 in December. In het pros
pectus der laatste uitgifte van aandeelen werd
IIMIMIIMIIIIIHIII1IIII1IIIIIII
Oplossing van No. 426 van H. Mendes da Costa,
Amsterdam.
l T b7 enz.
Opgelost door C. Kockelkorn, Keulen (1); L. A.
Kuijers, Amsterdam (1); A. Korst, Bergon-op Zoom
(2); Joh. M. Keurling, Beetsterzwaag (2).
Beoordeelingen.
Was bier mit dem Aufwand aller OffUiere von
Weiss erreicht iat, befriedigt aehr wenig. Der
Zugzwang liegt aut' der Hand und nacheiner guten
Problempointe sucht man vergebens.
C. Kockelkorn.
Een onbeduidend probleem, met geen enkele
zuivere matstelling.
L. A. Kuijers.
Aan No. 425 (Adama) zijn 3 punten toe te voe
gen van C. Kockelkoin. De beoordeeling luidt
aldus: Das Hauptspiel hat zwar nur eine
tadellose Wendung, aber diese (P d3 f) ist auch recht
gut und die Einleitung ist durchaus der Idee
angepast; das Variantenspiel ist nicht bedeutend
trotz stiller Drohung.
C. Kockelkorn.
TWEEDE NAT. CORRESP. WEDSTRIJD.
Overwinnaarsgroep.
Twee-en-twiatigste zet van Wit.
Partij
No.
10
11
12
13
14
15
18
19
20
21
T acl
T bl
P d5
dcó:
T dfl
D f3
1)3
f6
D e2
T el
Partg
No.
23
24
25
26
27
28
30
31
32
33
T c2
P f3:
b3
T g3
R b3
d7
D b5:
g*
T cl
Partij
No.
34
35
36
37
38
39
40
42
44
T c2
D e2
P g3
f6
K fl
P b6:
D h4
P f3
T dl
de productie van geraffineerde petroleum voor
1898 geraamd op 8.000.000 units.
Zij bedroeg iu Januari 1898 520.000 units.
Februari 1S9S 580.000 units, Maart 1898 710.000
units.
Uit de thans bestaande putten kan beschikt
worden over ongeveer 1S.OOO vaten ruwe olie
per dag, waaruit bij een rendement van slechts
50 pCt. kan worden verkregen eene productie
van 1.100.000 units geraffineerd per maand.
Omtrent den fmancieelen toestand kan worden
medegedeeld, dat in deposito, op prolongatie en
in rekening-courant, bij bankiers iu Europa,
thans beschikbaar is ongeveer / 5.000.000.
Bovendien is voor het reservefonds ongeveer
f 800.000 belegd in Nederlandsche staats- en
gemeenteschuld.
Een bedrag van ruim f l.000.000 is besteed
voor in voorraad aanwezig materiaal voor ver
pakking, terwijl de Maatschappij eene hoeveel
heid van ongeveer 1','a millioen units geraffi
neerde petroleum bezit, op de onderneming en
de afzetplaatsen aanwezig.
Daar zonder uitzondering alle afgeleverde
bestellingen werden betaald, heeft de Maat
schappij, buiten de obligatieleening (waarvan in
1S90 uitgegeven f l 500.000) geene andere
schulden dan eenige kleine loopende vorderingen.
Ofschoon nog niet alle gegevens voorhanden
zijn, om het juiste dividend vast te stellen, kan
veilig aangenomen worden, dat dit tusschen
de 50 en 60 pCt. zal bedragen.
Hierbij is in liet oog te houden aan den
eenen kant, dat het resultaat over 1897 werd
verkregen met eeue productie van ongeveer
4<i/2 millioen units, terwijl die van 1898, gelijk
boven is gezegd, verwacht wordt meer dan de
geraamde 8 millioen tézullen bedragen. Aan
den anderen kant, dat uit de winst van 1897
dividend wordt betaald over het bedrag van
3500 aandeelen, terwijl uit de winst over 1898
dividend over 5000 aandeelen zal zijn te voldoen.
Wil men de toekomst met volkomen gerust
heid te geraoet gaan, gaat het bestuur voort
dan moet de gelegenheid worden afgesneden om
door opkoop der aandeelen de heerschappij over
de Maatschappij te verkrijgen.
Is die gelegenheid afgesneden, dan zijn de
aandeelhouders tevens gevrijwaard tegen ma
noeuvres, die ten doel hebben, den koers te
drukken en hen te benadeelen.
Omtrent de bestemming van de fl.500.000
door de preferente aandeelhouders te storten,
kan thans, nu besprekingen met anderen plaats
hebben, die tot uitbreiding van den werkkring
der Maatschappij kunnen leiden, geen beslissing
worden genomen.
Wat van dit plan te zeggen? De preferente
aandeelhouders zullen gelijk stemrecht verkrij
gen als de gewone. Als men nu door de regels
heen leest dat de nieuwe preferente aandeelen
bestemd zijn voor de directeuren, de commis
sarissen en hun kring, dan mag men de con
clusie trekken dat dan de bestaande aandeel
houders vrijwel onmondig worden gemaakt. De
preferente-aandeelhouderskring zal dan heer en
meester zijn, zonder controle van de Algemeene
Vergadering; daarin zal hij immers over de
meerderheid van stemmen kunnen beschikken.
Mogen de aandeelhouders tot de verwezenlijking
van zulke voorstellen medewerken ? Het ant
woord moet m. i. bepaald ontkennend luiden.
Het vereischt meer dan gewonen moed zulke
voorstellen te doen; het vordert veel gevoel
van eigenwaarde, zooveel vertrouwen te vragen.
Men vergete niet, dat al is het tegenwoordig
bestuur een vertrouwen-Hwaardig college geble
ken, wie zal waarborgen dat dit onveranderlijk
zoo blijft, en wie kan waarborgen geven Om
trent de opvolgers. Neen, neen, men geeft geen
recht van conti le uit handen zonder noodzaak,
zonder waarborg van andere zijde. Tegenwoor
dig vindt juist het te waardeeren streven om
de directies der naamlooze vennootschappen te
dwingen zich meer te beschouwen als de die
naars der aandeelhouders, die aanspraak mogen
maken op voortdurende mededeelingen en op
volledige kennis van den stand van zaken, meer
ingang. Tegen deze goede richting in, beoogt het
voorstel van de koninklijke, van het be
stuur een onafhankelijken autoeraat te ma
ken. Dat mag niet; dat is in strijd met het
karakter der naamlooze vennootschap. Daarom
geef ik den aandeelhouders ernstig iu overwe
ging andere middelen van het bestuur te vragen
om het behoud der aandeelen in nederlandsche
handen te bevorderen. Men behoort laas te blijven
in eigen zaak.
* *
De Spooneeriwt/nrden vragen allereerst de aan
dacht voor de Ned. Zuid-Af rik. Spoonceg-Mij.
die van 192 tot 197 opklom; wellicht door de
berichten omtrent de hoogen ontvangsten. Daar
entegen deden de mindere inkomsten de Circum
Etnea oblig. deze van 25 tot 20 retireeren.
Amercain rails tlecline. Niet veel beduidend
is evenwel de vermindering. Afzonderlijke be
spreking is niet noodig, daar de meer algemeen
werkende oorzaak bekend is. Omtrent de Union
Pai-ijic worden gunstige berichten gegeven.
Zelfs wordt gesproken van 4 pCt. dividend op
? iiiiiiiiMiMiitiiiiMiHiiiiimmiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiHililiilllillllll
Partij 41 wordt door Zwart opgegeven.
Van den heer O. geen opgave ontvangen.
Er is nog gespeeld in partijen: 13 21?D e7,
23 21- D a5, 26 21?R b6, 34 21?R b4, 38
21?T d2, 37 21?D b2:
Gaarne ontving ik opgave der 21e zet van Zwart
in partij 39.
K. te A. Uw aanmerking betreffende partij 37
is mij niet duidelijk. Ik had geen opgave in die
partij en heb niets opgegeven. J. J. S.
UIT DE SCHAAKWERELD.
Op den tweeden Paaschdag werd door't bestuur
van 't Rotterdamsche Schaakgenootschap een wed
strijd met af- en aanspel in twee groepen uitge
schreven. Yan de eerste groep behaalden achter
eenvolgens de 5 prijzen: de heeren Geverding I,
v. Woelderen II, de Koning (Delft) III, Aalhuizen
en Iluinck IV en V. Iu de tweede groep won de
heer Brakker den len prijs.
Stand der match te 's-Hage:
Albin 3!'o, te Kolstó
11'»
WEENER PARTIJ,
3de Matchpartij te 's-Hage.
Wit. Zwart.
J. W. te Kolsté. Adolf Albin.
lei
2 P c3
» o
3 «f
4Rg2
e5
P f 6
Rc5
w, i n
Wil men den H voor
't eindspel behouden,
dan iw deze zet
noodzakelijk, daar anders op
d6 volgt P a4 eu afruil
op c5. Zwart krijgt
echter o. i. na 5?d6 6
P a4 K e6 7 P c5:
dc5:,'s P e2, D d7 ge'
volgd door 0-0-0 of T d8
geen gepaald slecht spel.
't Beste ia o.i. 5?0-0!
6 h3 (16
' P ge2 R e6
D e7 is hier de zet.
8 f4: PH52
9 fB Bd?
1°1»4! P f6
-,1 n r i a
" £ f» '*
I'S K tb: glb:
Wit heeft, ten gevolge
van Zwart's verkeerde
behandeling der
openine. een overwegend
positievoordeel behaald.
Jammer dat hij
hierTan niet beter Part
trekt. Hier had P d5
mosien geschieden. Bv.
de preferente en van 2 pCt op de gewone aan
deelen. Zou het waar zijn? 't Is zo i ver weg,
hè. Over 't algemeen zijn niettemin de ont
vangsten hooger en daarvan moet het toch
komen.
Den aandeelhouders van de Protolingo-tram
die sedert de ongunstige berichten door de
Groene medegedeeld, hun bezit van 107 suc
cessievelijk tot 100 percent hebben zien ver
minderen, kan ik tot mijn spijt nog geen aan
gename mededeelingen doen. 't Schijnt inderdaad
dat de minder gunstige opinie door mij omtrent
dit fonds uitgesproken zie vorige nummers
allengs meer bevestigd wordt.
Daartoe verwijs ik naar de Soerabaja-courant
van 11 Maart waaruit ik laat volgen:
rln de Probolinggo-Stoomtram is tot nog toe
geen verandering ten goede gekomen, trots
zoovele gegronde klachten sedert de lijn in
exploitatie kwam. Personen-wagens, waarin de
vrachtgoederen aan weer en wind worden
blootgesteld, zonder dat de maatschappij zich
voor de schade daardoor veroorzaakt verant
woordelijk stelt, rails beter bestemd voor een
draagbaar spoor dan voor een tram en die nu
doorbreken onder den last van beladen wagens,
eene hobbelige baan als een montague russs.
De kopp^lbussen van de wagens zijn zoo
danig gemaakt, dat het afbreken van den trein
aan de orde van den dag is. Meermalen zag
men dan ook dat de trein in 3 gedeelten kwam
aanrijden.
Bruggen, die zoodanig gezakt zijn dat gevaar
te vreezen is laat men ouversterkt. Dijken aan de
wegen, door de bevolking opgeworpen, worden go
broken, waar men voor de aauaarding aarde te kort
komt. De aarde aan den voet van de
assemboomen wordt weggehaald voor de trambaan,
zoodat de wortels dier boomen blootliggen.
Vandaar ook, dat de assemboomen aan den
zuidkant van den weg dicht bij de trambaan
nagenoeg allen zijn omgevallen; en het zal niet
lang meer duren of de geheele rij boomen lang
de trambaan is verd#enen" . . .
Zooals ik meer zei: de baan is goed maar...
het materieel, is dit onder goede controle ge
leverd; de weg en werken, zijn die ouder vol
doend opzicht, solide aangelegd. Is de exploi
tatie in goede handen?
Kan het bestuur te 's Gravenhage geen
gerustellende mededeeliugen sreven f Geruststelling
wordt allengs meer noodig.
*
M. te Arnhem. Ik zal U per brief antwoorden.
B. te Delft. Ik hoop de volgende week.
Amsterdam, 21 April '98. D. STIGTER.
iijiiimjniiiiiljlllililiiiiijiiiiilituilllillMiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiii
Brieven m een onl-officier aanzijn zoon.
VIL
Mijn jongen, ik heb je in geen tijd geschreven,
maar dat komt, doordat wij zooveel hebben
afgepraat, toen je in »het Haagje" was, dat
ik meende niets meer te vertellen te hebben
en in dat geval houd ik er niet van tijd en
papier te verknoeien aan beuzelpraatjes. Op
mijne wandelingen echter komen mij, als ik
alleen ben en loop te peinzen over alles en
nogwat, langzamerhand steeds nieuwe dingen
voor den geest; dingen, die ik vergat of volgens
mijn inzicht, noch niet uitvoerig genoeg be
sprak. Maar tegelijkertijd ook de bedenking,
of ik soms ook te uitvoerig zou willen zyn;
of ik je niet te weinig zelfstandig zou maken,
door je alles zoo voor te schrijven. Ik weet
echter wel, dat dit bij jou niet het geval zal
zyn; dat je niet domweg mijne brieven uitje
hoofd zult leeren, maar den zin zult trachten
te verstaan en erover zult nadenken; vooral
als je zult inzien, dat in het leven, zoomin
als in den oorlog, ooit twee toestanden
precies hetzelfde zijn en er dus altijd nog genoeg
overblijft tot ontwikkeling van het initiatief.
Weet je wat my ook zoo gelukkig maakte,
toen je laatst over was ? Het was het feit,
dat je geen »oude man" was geworden; niet
geblaseerd of cynisch; niet lauw of Droog
stoppelachtig, maar dat er integendeel veel
vuur in je zat; dat je nog idealen enilluzies
hadt; dat je niet, zooals tegenwoordig zooveel
jongelui, alt\jd even kalm, koud en bedaard
bleef, maar je nog eens flink kunt opwinden
en warm maken in een debat,
Niet, dat ik drift en opgewondenheid altijd
zoo uitstekend vind; op zich zelf, neen;
zelfbeheersching en waardige kalmte is beter,
natuurlijk! maar toch, en ik weet niet of ik
mij wel duidelijk genoeg zal kunnen uit
drukken, toch vind ik het dikwijls zoo
onnatuurlijk voor iemand, die jong is. Waarom ?
omdat die zelfbeheersching en koele waardig
heid in de meeste gevellen een leugen is;
groote woorden waarachter nare lauwheid en
ellendige onverschilligheid zich verschuilen!
Mijn jongen, blijf zóó! Wees, waar het goede
zaken geldt of idealen en theorieën, wees dan
nog maar eens driftig en in vuur; sla nog
13 P d5, P b414Pb4:,
R b4: f 15 "3, ll c5
16 d4, ed4: 17 cd4:,
R b4 f 18 K f2!, d5
19 a3, Rd620 T el enz.
13 D d2 P d4
14 P d4: Rd4:
15 g4 c6
16 0-0-0
Te vroeg, nu komt
Zwart Wit voor met zijn
aanval.
16 D b6!
17 T del D a5
18 a3 0-0-0
19 P bl D b6
20 c3 R f2
21 T e2 R g3
22 K dl c5
23 D c2 h5
24 T h3 R f4
25 gli5: T dg8
26 R f3 T gl f
27 T el T hg8
28 T hl c4!
29 T hgrl: T gl:
30 d4
Nog't beste. dc4: ging
niet wegens T el: f 31
K el:, D gl t 32 K e2,
D e3 f en D i'3: en
wint.
30 T el:
31 K el: ed4:
32 cd4: D d4:
33 D f2 R e3
34 D e2 d5
35 P c3 de4:
36 R e4: R h6
37 D g2 D e3 f
38 D e2 D cl f
39 K f2 bó
40 P d5 K bS
41 K f3
41 D c2 dan R cG!
42 D cl:, R cl: 43
K f3, R d5: 44 R d5:
met gelijk apel. Wij heb
ben ook de variaut 43
P c3, K c7 44 R c6:.
K e(i: 45 P e4, K d5
46 P g5 V onderzocht,
maar dit offer leidt tot
verlies voor Wit.
41 D hl f
42 K g4 » gl f
43 1) g2 I) dl f
44 K h3 D d4 f
4,ïD g8 f R c8
46 D d8! R f4
D e4:? dan mat in
zetten met D c7 f en
P bG f.
47 D b6f D b6:
48 P b6: R cl
49 K tri
Hier had Wit P d5
moeten spelen. Bijv. 49
P d5, R b7 50 K g4,
R d5: 51 R (15:, K c7
52 K f3, K d6 53 K ei,
K c5 54 b4f en't spel
is remise.
49 K c?
60 P d5 f K d6
51 P f4
Dit was 't motief van
Wit's 49dte zet.
61 K e5!
Wit ziet nu te laat
dat 52 hG niet gaat we
gens K e4: 53 h7,
R f 5: f enz. Albin geeft
hier de volgende
brillante variant aan: 52
h6, R f4:! 53 h7,K e4:
54 b8 D, R f5: t 55
K h5, E f3ü56Da8f
maar eens dóór en den bal totaal mis; dat is
verkeerd, goed; dat is niet vormelijk, goed;
niet waardig of doordacht altyd, neen, maar
't is tenminste geen lauwheid! O, alles beter
dan dat! Liever overdreven dan onverschillig
wegens een naar egoïsme, dat zegt: »och, alles
komt wel terecht;" niets komt terecht als
iedereen zóó praat, iets wat goddank onbestaan
baar is; liever vuur dan water-en-melk inde
aderen; liever gloeiend dan een stuk y's;
liever leven, dan schijndood! Dat is het, wat
ik altijd zoo bewonder in Multatuli, n.l. z\jn
strijden tegen onwaarheid en tegen lauwheid.
Heb ik mij nu goed genoeg uitgedrukt; zal
je münu niet gaan houden voor iemand, die
onbesuisde doldriftigheid. schreeuwerigheid
en bespottelijke opvliegendheid aanpreekt ea
zelfbeheersching, lauwheid, en kalme onver
schilligheid noemt ? Neen niet waar, zoo
dom ben je niet ? en je zult begrijpen, dat
ik alleen te velde \|}1 trekken tegen die nare
geest van «schouderophalen" en lammerigbeid,
die dooddrukt alle gloed en vuur !
Wat jammer, dat ons gesprek over de plaats
vervanging laatst zoo eensklaps afgebroken
werd, door: »eeu toevallige samenloop van
omstandigheden," . zooala bedelaars dat uit
drukken; enfin, dan maw op schrift; een
volgenden keer echter, daar het nu tyd wordt
voor de post. Je lieve moeder heeft over
mijn schouder gekeken en is het met dat
zinnetje over Multatuli niet zoo heelemaal
eens. »Ik houd niet van dien harden man"
zeide zij; waarheid is goed, maar hooger dan
de waarheid staat de liefde; zg oefent barm
hartigheid uit!" citeerde z\j uit Vosmaer; ik
gaf haar een kus voor dat lesje ! Beste jongen,
onze hartelijkste groeten; ik blijf je lief
hebbende Vader
Den Haag,
20 October 1897.
DONAK.
mimuinimMuHMMiiiiiiitiiiii
NIEUWE UITGAVEN.
Een Familiedrama, door H. T. CHAPPÜIS.
No. 13 Geill. Roman-Bibliotheek. Amsterdam,
N. J Boon.
Haar offer, door ALM. DAI/DET. No. 73 Geill.
Novellen-Bibliotheek.
Eén met het volk. Beknopte geschiedenis van
het Huis van Oranje-Nassau door P. LOÜWEBSK.
Zutphen, Schillemans & Van Belkum.
Pnjche, orgaan voor psychische geneeskunst
en zielkundig onderzoek (suggestie, paedagogie,
magnetisme, enz.) wordt l Mei a. s. uitge
breid. In plaats van ns, zal het in 't ver
volg twee keer per maand verschijnen. De
prijs wordt daarbij aanmerkelijk verlaagd (van
? 2.50 op / 1.50 per jaar). Uitgever is voortaan
de heer W. Versluys te Amsterdam. Da redactie
is gevestigd te Utrecht, Weistraat 98.
Zuid-Afrikaansche Republiek Correspon
dentie met betrekking tot de
llooggerechtshofsJcivestie in zake het toetsingsrecht in zike het
Toetsingsrecht. Z. A. Republiek, Staatsdrukkerij.
S. ULKERS. Het Socialisme. 21e druk. Am
sterdam. D. B. Centen.
Inhoud van Tijdschriften.
Fïiesch Tijdschrift Sljticht en Rjucht".
April 1898. Reis mei hynzers en sliden ten
Oldeboarn nei Amsterdam yn 1729 (Nei in
ild handschrift), Sjouke de Zee. It famke
ut de Frieamdte, dr. E. Halbertsma. O, dy
senuwen! Sj. Be Z. Koartswyl, Jelke.
Dvraen en litte (met plaatje.)
Taal en Letteren, 15 April. J. G. Talen,
Psychologie en Lieteratuurwetenschap. Naar
aanleiding van: Ernst Eister, Prinzipien der
Litteraturwissenschaft, I. 1897 (Uil). J.
Koopmans, Maerlant-studieën : de
Baetprediker (183). Dr. W. F. Gombault, Holland
Hol-land ? (197). Onbewuste kunst (199).
Vroeger, - en nu (L. A. den Hollander)
(200). Willem de Vreeze, Op zyn
Genevois (201). Goeie pedagogi, (L. van Deyasel)
(202).
Eigen Haard, No. 17. Dora's R^isavontuur
door C. W., II. Maarten Harpertsz. Tromp,
dcor Joh. H. Been, met portret De
Nederlandsche Rijwiel-industrie, door Willy A.
Zellekens: De eerste Nederlandsche RijwieU'abriek,
Directeur H. Burgers, met afbeeldingen naar
photographieën (Slot.) Hollandsche Regen
ten uit de zeventiende eeuw, door G. H. Betz
(Slot). De Portugeesche Buitenkerk te
Batavia, met afbeeldingen naar teekeningen van
W. O. J. Nieuwenkamp en portret.
ItlMilllMIIIIIIMIMIIIIIIIItllMtlMlIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIllllllllllllllllllllllllU
K g3 en Wit wordt mat 54 K g3 K c3
of moet de dame op- f,5 p a2 K d2
offeren l 56 P b4 K Cl
52 P e-/ K e4: en 2>val-t wint.
53 P cl: R f a: f
ENGELSCHE PARTIJ,
dezer dagen te
Wit.
J. W. te Kolsté.
'a-Hage gespeeld.
Zwart.
N.N.
l e4 e5
2 P f3 P c6
3 c3 P f6
4 d4 d6
Hier had P e4: moe
ten geschieden en op
d5 volgt dan P b8.
5 Rg5
6 d5
7 R d3
8 P bd2?
9 ed5:
10 P g5:
11 h4
12 P e4
13 P go
14 R c2
15 Dd2
16 0-0-0
17 T del
18
]J>
20
21
f3
b4
bc5:
hg5:
R e7
P b8
0-0
P d5:!
R £5:
D g5:
D e7
f5
e<4
T f6
P d7
P c5
Rd7
T a8
h6
22 D c2
23 f4
24 D h5
25 g4
26 D h2
27 gfö:
28 Kd2
29 D h8 f
30 g-6f
31 T e2:f
32 T c8: f
83 D ?8
34 T k8
35 E e2
36 D e6
t
T g6
dc5
D <16
e2
c4
D aB
Td6
K f7
K e?
KdS
R e8:
c6
T d5: f
De7 f
D d?
37 D d7: f T d7:
38 16!! gf6:
39 T h7
Zwart geeft op.
Op T e7 t volgt 40
T e7:, K e7: 41 g7,
K f7 42 B g6 f! en
wint.
e3