No. 1088 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. De plutocratische republiek. Spanjaar den. Portugeezen. Een vertrou welijk troostwoord aan ^Tabaksnieuws". Ameril:. sporen. Speculatie. Oratije-Nassau-hyp. liank. Petro leum, De *Koninklij}x'' Trams. Correspondentie. Vóór veertien dagen reeds herinnerde ik aan de amerikaansche uitdrukking, die ver taald ongeveer luidt: Maak dat je geld krijgt, myn zoon, als 't kan fatsoenlyk, maar in elk geval zorg dat je geld hebt. Die dollar-dienst, het make money, wordt in de groote zoogenaamde democratische repu bliek op de meest brutale wijze uitgeoefend. Ddslr is het beloofde land der negentiendeeeuwsche firma Gauwdief, Gannef & Co , waar van prof. Quack, oud-directeur der Nederlandsche Bank en dus in de financieele wereld goed bekend, spreekt in het laatste deel van zyn beroemd werk. De onpartijdigheid vordert niettemin de erkenning, dat ook wel elders buiten de nieuwe wereld filialen dier firma bestaan. Maar het hoofdkantoor is in de pluto cratische republiek. Op de eischen, op de belangen van de dollarvereering behoort men daarom allereerst te letten bij de beoordeeling der politiek van den machtigen plutocratischen statenbond. En allengs weer vindt de meening the Cuban war is a Stock Exchange business instem ming. Gauwdief, Gannef & Co. heeft trommels vol obligatien, van de cubaansche revolutionai ren voor 3, 4, 5 en 10 cent per dollar gekocht. Als die ontevredenen het eens wonnen, het ry'ke eiland onafhankelijk maakten van dentrotschen Spanjaard die door den »democratischen" amerikaan instinctmatig wordt gehaat, als de partvj van den opstand werd erkend als het wettig gezag dan ... zouden ook de obligatien, door hen uitgegeven, worden erkend en de Cubanen verplicht worden voor de behoorlijke, eerlijke voldoening der coupons van de schuld brieven zorg te dragen. Had man Viel, so wird man bald Noch viel Mehr dazu bekommen. Heerlijke samenloop van omstandigheden: de hulp om de Cubanen vrij te maken bevor dert tevens eigen geldelijk belang maar... dat is slechts een gelukkige bijkomende om standigheid ... * * * »Het opslaan van de kramen is dikwijls nog prettiger dan de kermis zelf." Het tegen overgestelde is ook waar. De vrees voor «chade, voor verlies, is menigmaal erger dan de schade zelve. Dit bevestigt de koersvariatie sedert de laatste drie weken. In de dagen van twijfel omtrent den oorlogstoestand, zakten de koersen der Spanjaarden van 50 tot 40, tot 32; sedert de twy'fel is opgeheven en vry groote zekerheid bestaat dat de oorlog het eertjjds zoo machtige rijk van Karel V finan?cieel zal ruïneeren, bleef de noteering echter bijna onveranderd, ja, werd zelfs iets vaster. Toch is het goudagio reeds tot meer dan 70 pCt. gestegen. (Zie myn vorig artikel). * * * Ook de Portugeezen zy'n weinig veranderd. Belangrijke daling leden de Portug. Tabaksobligatiën door teruggang van 89 tot 85. Hier voor is evenwel minder reden. Deze stukken toch zyn Iveel solider dan de gewone staats obligaties omdat zy afgegeven zy'n door de Sociétédes Taboes de Portugal aan wie de Staat het monopolie van den tabak heeft ver pacht. Hierby heeft de regeering verklaard dat de rechten dezer obligatien niet aangetast kunnen worden en dat tot rentevermindering nimmer mag besloten worden. Hoe treurig het met de staatsfinacieën is gesteld bewy'st de styging van het goudagio of beter gezegd van het papierdisagio van ruim SO tot meer dan 70 pCt. Blykens het verslag van de Junta do Credito Publico over het met 30 Juni 1897 geëindigde dienstjaar 1896/97 heeft in dat jaar de dienst (rente en amortisatie) der binnenlandsche lee ningen 6.191.279 milreis gevorderd. In deze be dragen is intuschen begrepen de dienst der obli gatien welke de schatkist zelve bezit. Deze bui ten rekening latende, krijgt men als de betaalde sommen: voor de binnenlandsche leeningen 6.191 279 en voor de buitenlandsche 5.355.397 milreis. De uitgaven voor de amortisatie waren: 95.414 milreis voor de amortisable binnen landsche leeningen, en 222.721 milreis voor de buitenlandsche. Van hetgeen betaald werd voor den dienst der buitenlandsche schulden strekte 1.173 903 milreis tot voorziening in het goudagio (320.500 milreis meer dan in 1895( 90), terwijl 1.24(5.257 8ste Jaargang. l Mei 1898. Redacteur: R u d. J. Loman. 15 Avenue Road, Regent's Park, Londou N.W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. ?miiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiniii lUlltHIIIIIIIIIMItlllllllllHlllllttlllllllllll COERESPONDENTIE. J. W. te K. te 's-H. Vriendelijk dank voor par tijen. Deelneming twijfelachtig. Hartelijk gegroet. Probleem No. 429. Mat in twee (2) zetten. abcdefgh Wit 6, zwart 10 stukken. Oplosuing van No. 427, van Hycop ten Ham, te Pasoeroewau (Java). l D a8 enz. Opgelost door C. Kockelkorn, Keulen (2); L. A. milreis het bedrag vertegenwoordigde dat op de rente werd bygepast uit de opbrengst der douane-rechten (699.Ü03 milreis meer dan in het voorafgegane jaar). Door het goudagio en de bedoelde bijpassing werd het bedrag, dat in het geheel moest worden voldaan voor de be taling der coupons met ruim Gl pCt. verhoogd. De gemiddelde goudpremie was ongeveer 39V2 pCt. De goudwissels op het buitenland, door de Junta gekocht (mi waarop het reeds genoemde bedrag van het goudagio werd be taald) was 2,972,815 milreis. Voor den dienst in het buitenland was noodig 3,885,990 in goud votir de buitenlandsche leeningen, nl. te Parijs 2,:!45,557 milreis, te Berlijn 930,929 milreis en te Londen G09 513 milreis. Deze bijdragen waren weder verdeeld als volgt: voor da 3 pCt. leening te Parijs 1,848,432 milreis, te Londen 858.74G milreis, totaal2,407,178milreis; voor de4'/opCt. leening te Berlyn 930,929, te Parijs 337,801 en te Londen 40,100 milreis, samen 1,308,833 mil reis. Hierbij valt op te merken, dat in de voor Pary's vermelde bedragen ook begrepen is wat betaald moest worden te Amsterdam en te Frankfort a.d. M., maar wat deze laatstgenoemde plaats aangaat is, in den loop van het dienst jaar, de zorg voor de betalingen voor rekening van de 4i/2 pCt. leening overgedragen aan het uitbetalingakantoor te Berlijn. De hoofdsom der binnenlandsche leeningen, op 30 Juni 1897 bedragend 412,721,775 milreis, werd gevormd door: 384.90 millioen milreis 3 pCt., G 14 millioen milreis 4 pCt. en 21.G5 millioen milreis 4Vs pCt. Deze schuld nam gedurende het dienstjaar toe met 43 millioen milreis. Niet te verwonderen is het, dat onder die omstandigheden dezer dagen ter beurze het gerucht ging, dat de tegenwoordige rentebe taling tot op de helft zou verminderd worden. Van de 3 pCt. oblig. zou dan voortaan slechts een half percent genoten worden. Tabaksicaarden door den oorlog wat lager verhandeld. Er was niettemin veel kooplust, let wel, voor .... tabak. Niet voor het week blad Tabaksnieuws. De tabaksmannen stellen er zelfs geen prijs op, dat het hun gratis toe gezonden wordt; alom wordt het onbeleefd be handeld, doodgezwegen ; zóó weeklaagt het blad in het aan de Groene toegezonden nummer. Haar woord tot troost en bemoediging wil ze den wanhopigen collega niet onthouden, maar het blijve confidentieel. 1. Tracht aan den titel, Tabaksnieuws, ge trouw te blijven. Ga ontgaat dan de kans, U vreemde onderwerpen, slechts zóó oppervlakkig te behandelen, dat de ontwikkelde lezer ont stemd, geprikkeld wordt. 2. Wees zelf beleefd en bescheiden. Over een lezerskring die zulke billyke eischen blijkbaar stelt, mag men zich niet be klagen. Integendeel. De Anierik. sporen wat lager, voor het meerendeel evenwel niet veel beteekenend. Aan de briefschrijvers aangaande speculatie doe ik opmerken dat hiervoor noodig is: tijd, geld en moed. Zonder eenige verantwoorde lijkheid op my te nemen, wil ik wy'zen op de preferente Alcliison shares, de Income bonds B Oregon Shortline, Union shares, Louisville shares, Missouri shares als specu latief papier. Laat men evenwel steeds indachtig zijn op de 3 bekende guldenregels door den geluk kigen speculant David Ricardo, den bekenden economist, in acht genomen en bovendien aan: Wer nur Wenig hat, Dem wird Auch das Wenige genomrnen. De ontvangsten der Amerik. spoorwegen gaan steeds vooruit. The Chronicle deelt in haar jongste num(23 April) de ontvangsten mede van 81 spoor wegmaatschappijen in de Vereenigde Staten gedurende de Ie week van April. Het totaal bedrag daarvan, ad S 7.352.684, is S 885.077 meer dan. ia dezelfde week van 189 if. Voorts de ontvangsten van 70 maatschappijen in de tweede week van April: totaal | 7.097.864; vermeerdering $ 888.189. Amerik. oorlogsleening. Een leening tot een bedrag van $ 100.000.000, rentende 3 pCt., aftosbaar in 10 s\ 20 jaar, zal aan de burgers werden aangeboden. Zonder provisie zullen alle Nationale Banken en verder alle post kantoren inschryvingen aannemen. Ieder die voor $ 1000 of minder inschrijft, behoeft geen deposito te geven. Boven het genoemde be drag zal 5 pCt. by de inschrijving gedeponeerd moeten worden en aan de laatste zullen der tig dagen tijd worden verleend om vol te storten. Algemeen wordt dit ontwerp in finan cieele kringen met instemming opgenomen. Hypotheekbanken vast. Het ontvangen verslag van de OranjeNassau-hyt>otheekbank te 's Gravenhage maakt een goeden indruk omtrent soliditeit en voorzichtig beheer. Het dividend over 1897 is op 934 pCt. vastgesteld, betaal jUUHimiituuuiimimtimiimniimminiiitimniminniimiiinuniiim Kuijera, Amsterdam (L'/a); A. Korst, Bergen-opZoom (3); Joh. M. Keuning, Beetsterzwaag (l''3) ; H Mendes da Costa, Amsterdam (I's); K. S. te Appingedam; E. Wieling, Groningen (21/s). Beoordeelingen. Es fehlt sehr an Verführung, dagegen sind die beiden besten Matwendtingen sehr bekannt aber wenigstens geföllig und ihre Verbindung sehr glücklich. C. Kockelkorn. Eeti probleem met twee matdreigingen, terwijl enkel de werking der zw. raadsheeren nieuwe varianten schept. L. A. Kuijers. TWEEDE NAT. CORRESP. WEDSTRIJD. Overwinnaarsgroep. Twee-en-twintigste zet van Zwart. Partij Partij Partij No. No. No. 10 D d5 23 34 11 b6 24 P e4 f 35 » f<5 12 P g4 25 K e7 36 K g8 13 D c5: t 26 h6 37 g6 14 T e7 27 D f2: 38 15 28 T dS 39 al>6: 16 29 40 f5 18 K c7 30 b6 42 h6 19 g6 31 T hd8 43 20 D e2: t 32 ht 44 D e5 21 D a4 33 P e7 J. A. R. te A. In partij 15 geen opgave. Wilt u s. v. p. uw zet per omgaande aan den heer B. doen toekomen. Van den heer O. geen opgave. De 21e zet van Zwart in partij 39 was b6, in partij 38 T d2. De 22e zet van Wit in partij 34 was T e2. J. J. g. UIT DE SCHAAKWERELD. In de Java Bode" is sedert l April jl. een wekelijksche schaakrubriek verschenen, onder leiding van den heer Onnen. Ie prijswinner bondswedstrijd 2e klasse te Rotterdam 1894. Daar 't schaakleven op Java in de laatste jaien zeer in bloei heeft toegenomen, wat blijkt uit de nieuw verrezen afdeelingen aldaar van den Ned. Schaakbond, zoo baar op dividendbewys No. 4. Het dividend bewijs No. 3 der oprichtersaandeelen is be taalbaar met / 4.5G34. De op verzoek eervol ontslagen directeur Mr. C. A. Vaillant is vervangen door den heer Mr. A. G. N. Swart te 's Gravenhage. Petroleumwaarden nogal wat gewyzigd in prijs. De Consul der Vereenigde Staten te Batavia schrijft in zy'n verslag omtrent den aanvoer van petroleum in Nederl.-Indië: Hot kantoor der Standard Oil alhier, geeft de volgende cijfers van invoer van Amerikaanscbe, Russische en Sumatra olie over 189G en 1897 : Amerik. Russische Langkat Totaal Jaar. ki-iten. kisten. kisten. kisten. 189G 1,678.682 731,951 330,652 2,741,255 1897 2,000.200 495,105 539,500 3,043,905 Men ziet hieruit dat verre van «practisch uit Nederlandsch-Indiëverdreven te zijn,'' de invoer van amerikaansche olie met 330.608 kisten in een jaar is toegenomen; de russische olie is met 23G.845 kisten verminderd en de Sumatra-olie nam toe met 298.947 kisten. Dit niettegenstaande het feit dat de prijzen der oliën zijn: Amerikaansche S 1,26, Russi sche $ 1,22 en Sumatra $ 1,18 per kist. De russische olie wordt uit de markt gedreven, hoewel zy goedkooper verkocht wordt dan de amerikaansche. Wel toonen de cijfers voor Sumatra-olie een grooter percentage van toe name aan dan voor de atnerikaansche, doch dit is klaarblijkelijk te wy'ten aan den lageren prijs van het locale artikel, dat gekocht wordt niettegenstaande zijne inferieure kwaliteit. Ook moet men in het oog houden dat een felle stry'd gevoerd wordt tegen de Standard Oil Co. en dat officieel en commercieel alles gedaan wordt om haar te hinderen. De Regee ring zou hare olie gaarne hooger belasten, doch aarzelt uit vrees de prijzen te verhoogen en ontevredenheid by de bevolking te wek ken. Wanneer de tegenwoordige groote toe name der oplevering van Sutnatra olie aanhoudt, en genoeg geproduceerd wordt om de locale markt te voorzien, dan zal ongetwyfeld een hoog beschermend, zoo niet prohibitief recht opgelegd worden. Ten minste dit gelooft men hier algemeen. Het tegenwoordige recht is niet onredelijk, namelyk 10 cents per hectoliter op buitenlandsche oliën, benevens een accijnsrecht op alle oliën, dus ook op Sumatra, van 80 cents per hectoliter. Het einde van den strijd is moeilijk te voorspellen, doch men meent dat de Standard Oil Co. met verlies werkt, terwy'l de Sumatra olie maatschappijen geld maken, daar eene er van verleden jaar een dividend van by'na 100 pCt. uitkeerde. Er bestaat een rendeerende raffinaderij op Java, nabij Soerabaja, en men zegt dat Borneo een groot olieland zal blijken te zijn. De »Koninklykev aandeelen retireerden verder van 5G7 tot 550 pCt. Deze vermindering behoeft geen bevreemding te wekken in ver band met hetgeen ik de vorige week omtrent het voorstel van het bestuur der «Koninklijke" schreef. Na ernstige overweging gevoel ik mij zeer versterkt in de ongunstige meening om trent dat voorstel medegedeeld. Uit corres pondentie is mij gebleken, dat ook aandeel houders over deze zaak denken zóó als ik. Men hoopt op samenwerking om het voorstel te doen afstemmen. En daarvoor is alle reden. Ik ontving verschillende andere voorstellen die ik evenwel niet ter sprake breng. In de allereerste plaats j» aan de-orde het voorstel te verdagen; het in handen te stellen van een onpartijdige commissie van byv. 5 leden uit de aandeelhouders. Ik blijf by my'n uitspraak van de vorige week: Men behoort baas te blijven in eigen zaak. En dit zou voor de tegenwoordige aan deelhouders by' aanneming van de bestuursvoorstellen niet het geval zy'n. Er zijn wel andere middelen om de gevaren die -volgens de directie de Mij. be dreigen, te voorkomen of te ontgaan. Daarom aandeelhouders, weest present op de verga dering en beleedigt u zelven niet door vrij willig onder curateele te gaan staan. Maar de aandeelhouders zy'n gewoon hun zaken door anderen te laten waarnemen. Mocht echter het voorstel worden aangenomen, dan heb ik nog hoop op weigering van de overheid der goedkeuring op deze wijziging der statuten. Daarover zoo noodig de volgende week. Trams vast. In de Soerabaja-courant van 22 Maart komt een schrijven voor omtrent de ongunstige berichten betreffende de Probolingostoomtram die in den laatsten tijd in dat blad werden opgenomen. Daarin wordt meegedeeld dat die berichten «misschien uit den koker komen van een wegens luiheid ontslagen em ployédie zich wreken wil." 't Bevreemdt mij dat de gereserveerde schrij ver evenwel meedeelt dat hij niet bedoelt die ongunstige berichten te weerleggen. Dat is jammer. Dat juist wordt verlangd. Bovendien heb ik speciale reden om antwoord te verlangen zal deze eerste Indische rnbriek zeker door velen met vreugde worden begroet. Wij wenscheu de rubriek een lang en voorspoedig bestaan toe. De mntch te 's-Hage eindigde, zooals te voor zien was, inet een zegepraal voor den Oostenrijkschen meester. De einduitslag was; Adolf Albin 4, J. W. te Kolstél, 2 remises. De conditie was dat Albin, indien hij won ? 100, indien hij verloor ? 50 zou ontvangen. De prijs was door eenige Haagsche schaaklief hebbers bijeengebracht. Lasker vertoefde 14 dagen te Londen en vertrok op 2G April via Rotterdam naar Duitschland, waar hij zich vooreerst aan de wiskunde wil wijden. Aan den wedstrijd te Weenen doet hij in geen ge val mee, tenzij 't comitéde deelneming tot 10 beperkt. De volgende spelers zullen aan den as. inter nationalen wedstrijd te Weenen deelnemen: l'it Amerika: Steinitz, Baird en Hanham. Uit Engeland: Burn en Blacburne. Uit Frankrijk: Janowski. t'it Duitschland: Dr. Tarrnsch, Lipke en Walbrodt. Uit Oostenrijk: Marco, Sehlecutev en Ealpvin. Uit Hongarije: Cliarousek en Maroczy. Uit Rusland | Tschigorine, A'apine en Schuiers. 't Comitéhtcft o. i. een groote fout begaan, door aan 't voorstel van Lasker, om niet meer dan 10 erkende" meesters toe te laten, geen uitvoering te geven. Wij zien niet in, welk belang gediend wordt door spelers als Hanham, Baird en Halprin tot den wedstrijd toe te laten, vooral indien men daardoor van de medewerking van grootmeesters als Lasker en Piilsbury wordt verstoken, 't Ware ie wenschen dat 't Comitézijn besluit nog wijzigde. RUSSISCHE PAUTIJ, gespeeld bij gelegenheid der simultaan-scance van Lasker te 's-IIage. Wit. Zwart. Lasker. De Koning (DelftJ. op de vragen: is het materieel solide en onder goede controle geleverd? Zijn de weg en de werken onder onpartijdig controleerend toezicht solide aangelegd ? Geruststelling wordt allengs hieromtrent meer noodig. * 3t * N. & H. Kan door uw intermediair die geruststelling niet verkregen worden ? Dank voor uw bericht. Hellenus. Voorloopig meen ik genoeg ten bate der aandeelhouders van de Koninkly'ke gezegd te hebben, 'k Wensch u gaarne succes toe. Dank voor uwe waardeerende woorden. A. F. v. W. te R. Zie bovenstaande be schouwingen en mededeelingen. Als ge wagen wilt, doe het dan bijv. in Louisville shares. Mevr. wed. K. te R. Niet toenemend, niet vermeerderend, is de beteekenis. Wat denkt u van 3 pCt. Louisville of van de door u genoemde hypotheek? Ned. Ind. sp. houden. S. S. te N. Het beste is met dat zaakje geheel op te houden. Uw vriend kan zijn geld voordeeliger en meer belonend besteden. Terug krijgen zal niet gaan. Die luidjes zeggen gewoonlijk: eens gegeven, blijft gegeven. Amst, 28 April 1898. D. SlIGTEK. Yernieming en uitbreiding Polyteciiiiisclie School, oer Uit de couranten blijkt dat vele leden der Staten-Generaal er niet van overtuigd zy'n, dat het dringend noodzakelijk is de leermid delen aan de Polytechnische School te Delft te verbeteren en ik vrees dat met hen vele Nederlanders, niet genoeg bekend zy'n met onze inrichting tot vorming van technologen en ingenieurs om zich een bepaald oordeel over deze aangelegenheid te vormen. Als leerling van die school zij het mij vergund eene poging te wagen om de noodzakelijkheid van eene gedeeltelyke vernieuwing en belangry'ke uitbreiding dier school in het licht te stellen. Bene uitgave van l n 2 millioen mag zeker wel door de daarbij belanghebbenden worden besproken, voor zij door de wetgevende macht geweigerd of toegestaan wordt. De Nederlandsche ingenieurs nemen met eene te groote bescheidenheid deel aan het staatkundig leven. La Sociétédes Ingenieurs civils de France, in Frankrijk, is daar een veel invloedrijker vereeniging dan bij ons het Koninklijk Instituut van Ingenieurs en de Vereeniging van Burgerlijke Ingenieurs te samen. Onder de leden van het bestuur der in 1900 te Pary's te houden tentoonstelling, vindt men 300 ingenieurs. Technische vraagstukken zijn zeker veel minder aantrekkelijk en begrijpelijk voor het groote publiek dan sociale, economische, hygi nische of litterarische kwestiën ; de geringe belangstelling in den werkkring der ingenieurs moge hierin tot op zekere hoogte eene ver klaring vinden. Men bedenke echter dat de Ingenieur dagelijks omgaat met de werklieden, met hen werkt, dat hij een belangrijk aandeel heeft in de regeling van loonen en loonstelsels, van arbeidsduur en rusttijden, dat hij in de groote industrie de verdeeling van den arbeid moet regelen, het vakonderwijs moet leiden, enz. Het zal dan ongetwijfeld duidelyk zijn dat de Ingenieur, al neemt hij in Nederland geen groot aandeel aan het bespreken van sociale vraagstukken in dagbladen en tijd schriften, medewerkt aan het oplossen van hoogst belangrijke vraagstukken. Mocht men hiertegen aanvoeren, dat hier te lande de invloed van de ingenieurs op de industrie eene vrij beperkte is, dan wijs ik er op dat dit een gevolg is van den geringen omvang, die het onderwijs aan de P. S. wat de werktuigkundige studie betreft tot voor eenige jaren had. Nu is daarin verandering gekomen, eene verandering waarvan de heil zame werking in wijden kring mag worden verwacht, wanneer bet onderwijs zoo wordt ingericht dat onze ingenieurs niet achter komen bij die in het buitenland en werkelijk be rekend blijven voor de groote taak welke hen wacht. Van 1868 tot heden leverde de P. S. om streeks 170 werktuigkundige ingenieurs. Het aantal civiel-ingenieurs die werden opgeleid is veel grooter, maar dat der werktuigkundigen was zóó beperkt, dat ze nagenoeg allen werden geplaatst in den dienst van openbare besturen, van spoorwegmaatschappijen, hetzij hier te lande, in de koloniën of in het buitenland. Als leiders van industriëele ondernemingen, waarvoor zij zich, na het volbrengen van hunne studie in Delft nog verder moeten bekwamen door eene langdurige werkzaamheid in de praktijk, traden zij bij ons nog vee! te weinig op. mimiiiimiiitnnimmitiimmttttuiitntmMiittmuitiittmmfilttumttii 6 Rd3 7 0-0 8 Rg5 9 h3 10 P c3 11 T el 12 D d2 13 a:5 14 T abl P f6 0-0 R g* R e6 P bd7 R 1)4 c5 R a5 D b6! Dit leidt tot een groote af rnilcombinatie, waarbij Zwart aan 't langste eind trekt. 15 b4 cbl: 16 P at ba3: 17 P b6: Rd2: 18 P d7: R el: 19 P f8: R c3 20 P e6: a2 21 T cl feG: Zwart bood hier re mise aan, wat Lasker natuurlijk zonder be denken aannam. Zwart. die de partij zeer goed gespeeld heeft, had bij verder eurrekt spel de partij moeten winnen. Zelfs tegenover een Lasker was 't misplaatste schroomvalligbeid in een dergelijke positie niet op winst te durven spelen. FRANSCHE PAKTIJ, 5e partij der match, te 's-Hage gespeeld 15 April jl. Wit. Zwart. J| W. te Kolsfi;. Adolf Albin. l d e6 zwakken <l\ibl>el-pion. t> 11 VB Hu had R d2 en op V i . " i p c5 dan 12 00, Ro3: Hurdoor gaat t spel 13 R c3 Pe4:1iBo5: m een Dauio nanchetto Cnz.Wit trekt geen partij 0Ifu .. . van Zwart's zwakke 3 do ca 4 P f3 D 10 5 c4 B c5 12 bc3: c5 13 T bl D d(> 14 P h4 R b7 15 f4 P e7 opening. 11 R c3: hG 2 P f3 P cG 4 deo : do : 5 ed6: e.p< R d6: 6 P c3 7 a3 a5 8 P b5 Te vroeg. Wit had eerst R d3 en 0-0 moe- lüu '6 ten spelen; nu is de 16 feu:, D e5: 17 Tb6: zet l' b5 slechts tijd- ware "? '? krachtiger verlies (2 tempo's). geweest. 8 P a6 16 . ef'4: 9 R e2 06 1^ R 14: D 16 Beter was R d3. 18 R gS D g5 10 P c3 R d4 19 T bel 11 0-0 Sterker was 19 D bG:. Wit krijgt nu een D e3 j 20 K UI. U e'Z: Gelukkig verandert de toestand. Men ziet meer in, dat arbeidzame personen met een goed verstand, als werktuigkundig ingenieur nuttig werkzaam kunnen zijn en een behoorlijk bestaan kunnen vinden. Het aantal ingeschre venen voor W.-I. bedraagt nu 140. In de laatste 10 jaren nam het aantal der aan de P. S. studeerenden toe met 125 pCt., het bedrag dat jaarlijks door het Ry'k aan de inrichting wordt ten koste gelegd, na aftrek der schoolgelden, met 40 pCt., dus staat tegen over eene toename van het aantal der studee renden met l pCt. eene vermeerdering van het bedrag dat het Rijk jaarlijks voor de P. S. opofferde met 0.32 pCt. Aan de universiteiten stond tegenover eene vermeerdering van het aantal ingeschrevenen met l pCt. eene ver meerdering van de opoffering van het Rijk met 8.12 pCt. De buitengewone toename van het aantal der studeerenden had het omgekeerde kun nen doen verwachten, immers voor het groot aantal studeerenden aan de P. S. werden de inrichtingen totaal onvoldoende. Nu de noodige uitgaven niet geleidelyk zijn gedaan, zijn groote sommen noodig. Men kan toch niet willen, dat het onderwijs lijdt wegens onvol doende ruimte in de gebouwen en gebrek aan doeeerend en assisteerend personeel, zoodat het aantal der ingeschrevenen tot dat van voor 10 jaar zoude terugkeeren. Er wordt wel beweerd dat ons kleine land geen behoorlyk ingerichte P. S. kan bekostigen. Sommigen vinden het onbillijk dat het Rijk veel uitgeeft ten bate van enkelen. Maar het geldt hier het algemeen belang, niet dat van enkelen. Eene goede opleiding van genees kundigen, rechtsgeleerden en theologen is niet van meer belang voor het volk dan het vor men van goede industrieelen. Het algemeen belang rechtvaardigt niet dat bijv. in de laatste drie jaar het Rijk ten koste legde aan eiken studeerende aan een der universiteiten (iö.'J, 625, 687 gulden en aan eiken studeerende aan de P. Sj 319, 184, 246 gulden. Bij het onderzoek van het wetsontwerp tot verhooging van B. Z. ten behoeve der P. S. verklaarden verscheidene leden, dat alhoewel zij tegen vergrooting van het scheikundig Laboratorium geen bezwaar hadden, z\j moesten waarschuwen tegen te groote plannen ten op zichte der P. S. Nu is uitbreiding van de lokalen voor hen, die voor werktuigkundig ingenieur studeeren, zeker evenzeer noodig ala van die voor de aanstaande terhnologen, immers voor de eersten zijn noodig 140 plaatsen, terwijl er geen 100 beschikbaar zijn; voor de laatsten zijn noodig 104 plaatsen en zijn er 75 beschik baar. Onder die teekenplaatsen voor aan staande werktuigkundigen zijn er nog velen, die eigenly'k niet mede mogen tellen, omdat ze op een donker, slechts door de deuren te ventileeren portaal zijn ondergebracht. De W. I. mag zeker niet bij anderen achter staan. Zy'n studievak is by'na geheel in deze eeuw ontstaan en heeft in de laatste helft daarvan zulk een vlucht genomen, dat in de ons omringende landen, de voor zy'ne opleiding bestemde polytechnische hooge scholen te klein geworden waren en nu op de hoogte van den tijd moesten gebracht worden. Volgens vele kamerleden bestaat er geen bezwaar dat jonge Nederlandsche ingenieurs gebruik gaan maken van de leermiddelen die men op de buiten landsche inrichtingen aantreft. Nu leggen zeker de buitenlandsche regee ringen veel meer dan de onze ten koste aan de opleiding van hunne ingenieurs, maar zij doen dat voor het welzijn van hun eigen land en het is dan ook te begrijpen, dat zij het den vreemdeling niet gemakkelijk maken. Zelfs zal de Polytechnische Hochschule te Berlijn, wellicht de beste in Duitschland, de toegang aan vreemdelingen ontzeggen. Nederlandsch Tooneelverbond. Het bestuur der afdeeling Amsterdam van het Nederlandsch Tooneelverbond bericht dat hare leden door het bestuur der Nederland sche Tooneelvereeniging welwillend zijn uitgenoodigd ter bywoning eener voorstelling in den Hollandschen Schouwburg (Plantage Middenlaan) alhier, op Zaterdag 30 April e. k. des avonds te 8 ure, by' welke gelegenheid zal worden vertoond, >/De truc van Séraphin," klucht in 3 bedrijven, van Maurice Desvallières en Anthony Mars, successtuk van het Théatre des Nouvautés. De leden hebben persoonlijk toegang, op vertoon van diploma. Voor dames, geen leden zijnde, wordt de volle toegangsprijs betaald. Tentoonstelling. In Arti et Amicitia zal Zaterdag 30 April 1898 de tentoonstelling van teekeningen enz., vervaardigd door leden hunner maatschappij, geopend worden. iHiiiiMliiiliiiiiiniiiiiiMitni 21 D b7:, 0-0 22Dd7: enz. 19 P c8 20 T f5 D e3 f 21 R f'J Dd2 22 P 13 22 ai was de zet. Bijv. 22 a4,h5! 23 P f3, D hG 24 P ej en wint. 22 a4 23 D a4: D c3: 24 P e5 P bS 25 D dl P d6 26 P f7:.' Dit o flor is incorrect. 26 P f 7: 27 T f7: K f7: 28 T f l K g8> Na K e8'. krijgt Wit geen voldoenden aauVal voor deu geofl'erden toren, Na K g8 is 't pleit beslecht, 't Nu volgende gedeelte wordt door beide spelers zoo goed mogelijk gespeeld en is verreweg de be39 R f5: T e7: 40 edö: T e8 41 R e6 f K h8 42 T f 7 Zwart kan nu niet meer oflicier'3 verlies ontgaan. 42 R d5: 43 d7 T d8 44 R do: P bS 45 R e6 P c6 46 K g;l P d4 47 R d5 K g8 48 K f2 b5 4Ï> cb5: P b5: 50 al Hier kon Wit onmid dellijk winnen met 50 T e7 f, K f8 51 T e8 f, T eS: 52 de8:D f, K e8 : 53 R c (i f en 54 R h5: 50 P c3 51 T f» t P do: 52 T (15: langrijkste partij. 29 R Ii5 30 D g4 31 Rg3 32 D l'5 33 K hl 34 R g6 35 R e5 36 R IC 37 c5 38 R e7: phase T hl P aft Dd4 f D g7 D el Tg7 T af8 (16 T f5: 63 K e2 54 T d2 der 55 a5 56 T d7: 57 K d3 BS a 59 K c4 h3 «O 01 (52 K 17 K e6 h5 T d7: Kd7 Kd6 Kc6 Kl.ti ?4 hg4: K a7: ;l7 63 K c5: g3 64 K d5 eii wint.