Historisch Archief 1877-1940
No. 1089
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
«IIIIIIMIIIItlllllllMIIIIIIIHHIIimillllllllimilllllllHIMIIIlMimilMtlllllllllf
Tijdschriften yan Mei.
Tweemaandeljjksch Tijdschrift.
Het nummer begint met een belangrijk op
stel vau Albert Vcrweij, een bijdrage tot
versitring van de nieuwe Beurs. In een heldere,
waardevolle studie stelt de heer Verweij vast,
dat aan de rieuwe Benrs (symbool van Amster
dams' grootheid) niet mogen ontbreken de
levensproote beelden vau vier mannen die in
glorietijdperk hebben uitgemund, en wehHugo
de Gcoot, inan vau idee, die door zijn mare
likerum het hooge woord sprak dat toen een
geloochend paskwil mocht zijn, maar de waar
heid zou worden van een nieuweren tijd." (De
heer Verweij toout uitvoerig aan hoe men toen
van vrijheid sprak en vrijheden bedoelde.) Dan
Oldebarneveld, man van stateugronding en
staatsbeleid, de burger die onder de vorsten
van Europa de wijste was en door die tijdelijke
?wijsheid de schepper werd van de O. I. Com
pagnie. Dan Prins Maurits, stadhouder, vorst
en veldheer, van wiens naam alsof hij koning
was, de vorsten van Java bericht vroegen, tot
wien zij gezanten zonden om vrede eu vriend
schap. En eindelijk: Jan Pieferszcwn Coen,
koopman en vestiger vau een wereldrijk, die,
hoe men ook moge spreken over zijn wreedheid
on liardvochtigheid, het Nederlandscli gezag in
den Archipel beeft bewaard zooals geen ander.
Voor de vensters in de zaal van Koophandel
moeten naar de meening van den heer Verweij
llmMlltlHIIIJIIIlmiUnilMIIMlmlIllllltlllMIIMIIIIMIIIMMItllllMIIHtHIIIII
8ste Jaargang. 8 Mei 1898.
Redacteur: R u d. J. L o m a n.
15 Avenue Road, Regeiit's Park, Londoa N .W.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
itiiiiitiiiiinimiiiiiiiiniiuiiimiiiiiMiniiMniiiimiMiiiiiiiiiiniiiiiniiiiii
CORRESPONDENTIE.
X, te A. Verzoeke beleefd Weekblad van 11 Mei
te zenden aan Herru S. Steiner,XVII Steiuergasse
11 Wien.
.X. te IJ. Vriendelijk dank voor uwe welkomo
letteren.
Probleem No. 430..
Mat in drie (3) zetten.
Oud-Hollandsche kunst te Cadiz.
Het is niet te verwonderen dat er ook te
Cadiz nog enkele sporen overgebleven zijn van j
de handelsbetrekkingen uit onze glorieryke
?dagen der XVIIe eeuw. Ten minste ik ver
moed, dat de schilderyen, die ik hier in het
Museum te Cadiz vond, reeds zeer lang hier
berust hebhen, en door dezen of genen die
hier zaken dresf uit Holland meegebracht zyn.
Een fraai stilleven, een. zilveren kan en, schotel,
heele en geschilderde citroen, een zilveren
kroes en een glas, acht ik het werk te zyn
van Roestraten, den schoonzoon van Frans Hals,
«en meester die lang in Engeland woonde,
waar mert nog werk van hem vindt (o. a. te
Hampton Court) dat zich door een bruinen
toon, ook in het zilverwerk, van zy'ne
vakgenooten onderscheidt De attributie aan de
Heem is in elk geval onjuist; men zou hoog
stens nog aan den stilleven-schilder Jan Jansz.
Treek kunnen denken, die o. a. in het Museum
te Berlyn vertegenwoordigd is.
Interessanter nog is een groot «laatste oor
deel" waaraan de catalogus wel 10 pagina's
wydt. Men heeft dit stuk te vergeefs aan
allerlei schilders toegeschreven, o. a. (dwaas
genoeg) aan Nic. Poussin, omdat het de letters
NP (aaneen: NP) als monogram draagt.
Het werkelyk uitmuntende en nog goed
bewaarde stuk stelt voor: Christus in de wol
ken, onder hem in ean halven cirkel de
gezaligden, meest geknield en opwaarts ziende,
in het midden 4 engelen met bazuinen. Van
onderen links de verlosten, in houdingen van
blyde verbazing, meest met opgeheven handen,
geheel links trekken engelen de gelukzaligen
naar boven. Rechts duivels, die de verdoem
den naar een heel rechts brandend vuur slee
pen. De naakte figuren zyn meesterlijk van
teekening. de koppen vol uitdrukking, het
koloriet frisch en krachtig; nog ouder ge
woonte zyn de mannen bruinachtig van vleesch,
de vrouwen zeer blank gehouden. Men ziet
dat de kunstenaar met voorliefde moeielyke
verkorten aanwendde om zijn »kunnen" te
bewijzen. Geheel op den voorgrond knielt een
man, de handen opgeheven, en links ziet men
een ander op den (zeer mooi geschilderden)
rug. Een duivel met hondenkop en horens
draagt een kermend man naar den vuurpoel,
terwyl hij met de rechterhand eene vrouw.
jammerlijk krytend, by de haren heen sleurt,
Andere duivels jagen de ongelukkigen met
haken er heen.
Ik begreep onmiddellyk, dat hier een Hol
landsche schildery voor mij stond, maar wie
is er de schilder van ? Al spoedig trok myn
aandacht de eigenaardige wy'ze waarop deze
schilder overal met gümlichtjes in de
vleeschpartyen werkt. Vooral in de handen, op de
nagels, in het gezicht. Ik dacht in eens aan
Nicolaes Elias. Ea weten wy het niet uit Jhr.
.Dr. J. Six'interessante studie in Oud-Holland,
dat Nicolaes Eüasz Pickenoy, toen hy dien
naam nog zoo droeg, dergelijke onderwerpen
behandeld heeft ? Ik geloof met zekerheid dit
stuk te mogen houden voor een vroeg werk
van Nicolaes Elias, toen hy zich nog Nicolaes
Pickenoy noemde. Dr. Sax noemt enkele
stukken van Elias uit dien tyd, door hem in
oude catalogi vermeld gevonden-, ik kan hier
niet nagaan of er een «laatste oordeel" by is,
maar ik acht het in elk geval merkwaardig
genoeg de aandacht onzer kunsthistorici op
deze belangrijke schildery te vestigen.
Spectator, A. BEEDIDS.
abcdefgh
Wit 11, zwart 5 stukken.
ia aanmerking komen; het leggen van den Dam
m dëu Amstel (de latere Vijgedam) door
Gijsbreclit I, als de oorsprong van Amsterdam, 2o.
de bouw van de Vitte" (visschersplaats) op de
kust van Schonen, tafreel van de plaats van
Amsterdam in 'tHanzaverbond. Het derde en
grjotste venster zou moeten weergeven de macht
en de grootheid vau de republiek der Vereenigdc
Gewesten.
Aan den voet van den stompen Beurstoren
denkt de hear Verweij zieh Gijsbrecht I in
harnas, kijkend naar den Dam in den Amstel,
door hem gelegd.
Het artikel als geheel is bizonder interessant.
Men kan zich volkomen vereenigen met de
verskriugsmotieven door den heer Verweij
gewenscht. 't Is evenwel de vraag of het publiek
dat later de Beurs passeert en niet de juiste
beteekenia zoo goed vaa alles weet, geen vreemde
uitlegging zal geven als het Gijsbrecht I in vol
wap^nornaat ziet afgebeeld voor een huis van
handel.
Kermishouden, een realistisch schetsje door
G. vau Hulden. Eigenaardig om op te merken
nu iu dezelfde aflovermg uog realistisch werk
voorkomt van Henri Hartog het groote
versesil tusscheu deze twee. Het werk vaa Henri
Hartog is eerlijk, eenvoudig, dat van v. Hulzen
lijkt mser gewild en bont. Hartog schrijft ijler
en ook vager, v. Hulzen is raker vau lijnen.
Vau Dr. J. D. Biereas de Haan een hoofd
stuk van neo-Spinozistiache Ethiek: Ve menscli
der crijheiJ. Na eerst te hebben aangetoond,
dat het zedelijk streven in de Europeesche
kultviur kan worden vastgelegd in drie tijd
perken : de Grieken, die zocliten naar geluk,
de middeneeuwen naar heiligheid en de nieuwere
tijden naar vrij beid ??? komt de heer Bierens
de Haan tot de conclusie, dat men, hoewel dea
scliiju aannemend buiten de ethiek vanSpinoza
te gaan, inderdaad niets anders doet dau het
ouprincipieele karakter van Spinoza's ethische
wijsbegeerte scberper belijnen.
Gedrongen winkelnering en huis-industrie iit
Noord-Braliunt, door Is. P. de Vooys voortgezet.
Dr. T. J. de Boer geeft, al vertellende, een
uittreksel of overzicht van Hui Ibn Jakzaan
het werk in briefvorm overgebleven van een
Mohamedaanschen natuur-filosoof Ibn Tofail,
die in 't begin van den 12cten eeuw te Guadek
zou. hebben geloefd.
In een volgend opstel Het eeniy Waf e, komt
Prospero in verzet tegen de filosofen, die alles
willen bewijzen, ook wat niet te bewijzen is.
Het ziels^evoei, wat men 't zesde zintuig zou
kunnen noemen, is meestal juister dau alle
redeneering. Er zija dingen die men voelt en
die nojit te bewijzen zijn. Ook Maeterlinck
spreekt daarvan iu zijn Trésor des Humbles.
Omdat de vrouwen zich meer overgeven aan
het gevoel, weten zij vele dingen beter dan de
mauuen. Eeu vrouw zegt altijd: ik weet.
In zijn Letterkundige (t/inteekeni/ii/en bespreekt
L. van Deyssel de symbolisten in i'ranknjk en
het artikel van Camiüe Mauclair daarover iu
La Nouvelle EeviK. v. Deyssel heeft weinig
waardeermg voor hen, en hoewel hij in den
laaisten tijd dichter oij Maeterlinek dan bij
Zola is gekomen, zoo houdt hij Zola toch nog
voor deii grootsteu schrijver van Frankrijk.
Ziju conclusie is: de anderen beweren, Zola
heeft gedaan. Symbolisme dat niet dieper gaat
dan de realiteit ulij ft van weinig waarde.
Ook schrijft de heer v. Deyssel een voor
treffelijk s>tukje over de Candidatuur van Bommel
en Huysmau's laatste roman: »La Cathédrale."
Hij vindt dat boek zeer slecht, juist omdat
Huysman's werk zich nog aanbiedt in de
houding van Kunstwerk, terwijl het is een
verzameling aanteefceningen van een nurkschen
oudheidkundige, al heeft die ook veel bizondere
smaak.
Ten slotte Albert Verweij met enkele blad
zijden over den nieuwen dicater P. C. Boutens,
die daarmee gevleid mag zijn.
(Wordt rercolgitj. F. R.
liiiiillliiiiiiiiminiiiiiiiiiiiiiiiimiiliiMumiiHmiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM
Twee nienwe nitEayen^eüeel in tont gesneden.
Hiddigingdied door WIL. C. BROUWER,
en De legende van het kerkhof St. Jan
bij Laren, door P. H. VAN MOEKKEBKEN Jr.
Langen tijd was en nu nog meestal is het
uiterlyk van een boek, een samenvoeging van
een vaak leelijk lettertype met illustraties en
vignetten die hoegenaamd niets met den druk
waar ze tusschen geplaatst zyn, te maken
hebben. De groote eenheid van
samenstemming tusschen letters, versieringen, verhou
dingen is verloren gegaan. De artiesten
maakten hun teekeningen zonder te weten of
er zich over te bekommeren of zij eenig ver
band hielden met den letterdruk, totdat enkele
kunstenaars doordrongen van de overtuiging
dat er eenheid moet bestaan tusschen alle
onderdeelen van een geheel om tot een goed resultaat
te komen, zich op geheele verzorging van het
book gingen toeleggen. Hierdoor ontstond
als van zelf ook een herleving van de
houtsnijkunst, die door te groote technische
Oplossing van No. 428 van S. Steiner
te Weenen.
l P c2, -B oj 2 D c5 f enz.
Ifi4: 2 D e4: f
K c» 2 D b6
Opgelost door C. Kockelkorn, Keulen (3); L. A.
Kuijers, Amsterdam (2iy ; H. Hendels da Costa,
Amsterdam (2); A. Korst, Bergen op Zoom (3);
E. Wieling,Groningen (3); Joh. M.
Keuning.Beetsterzwaag (3); B. S. te Appingedam.
Beoordeelingen.
Der erste Zug liegt nahe, aueh der Zugzwang
ist recht deutlich, denn die Verfünrungen D C 3 :
und T f8 werden dureh e 3 resp. f g 4 : mit
Schaehdrohung recht gründlich widerlegt, aber die
Verbindung zweier eleganter Hauptspiele mit
konomischer Ausnutztmg aller Ontziere ist hier
gut dureh geführt.
C. Kockelkorn.
Over 't geheel zuivere matetellingen, goede
sleutelzet, maar zeer leelijke pionnenstand.
L. A. Kuijers.
TWEEDE NAT. COREESP. WEDSTRIJD.
Overwinnaarsgroep.
Drie-en-twintigste zet van Wit.
Party
No.
10
11
12
13
14
15
16
18
19
20
21
T d2
£3
E dl
K e3
P gei
D fö:
Ke2:
T et
Partij
No.
23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
R g4
P f6:
T hg3
P f2
......
T ael
T h2
D c2
g.5:
Partij
No.
35
36
37
38
39
40
42
43
44
T fl
P h5
D f4
??????
T b6:
T adl
vaardigheid haar karakter verloren had, en
alleen dan tot haar recht kon komen als
kunstenaars, geheel op de hoogte van het
materiaal, hun teekeningen hiermede in over
eenstemming maakten.
De eersten by ons te lande die hun teeke
ningen voor houtsneden opvatten als het direct
moeten voortvloeien uit de houttechniek waren
Dysselhof, Lion Cachet, Nieuwenhuis, later
Lauwerika, de Basel, Veldheer en anderen,
die het spoor van hun voorgangers volgden.
Tot deze laatsten behooren ook de heeren
W. C. Brouwer en P. H. van Moerkerken Jr.
die beiden een boekje, zy het dan ook zeer
beseheiden, geheel in houtsnede uitvoerden.
Teruggaande tot de oude letterboeken,
sneden zy de geheele pagina als' vast blok,
waardoor de letters wel wat in grootte, dikte
en vorm met elkaar verschillen.
Daar het zeer moeilijk is kleine lettertypen,
zuiver en gelijk te snijden, wat natuurlijk
een eerste vereischte is voor duidelyke lees
baarheid, zonder over groote technische vaar
digheid te kunnen beschikken, wyzen deze
uitgaven op een nog niet geheel meester zijn
van het materiaal.
Het huldigingslied van den heer W. C. Brou
wer, waarvan de muziek ook geheel in hout
gesneden is, heeft niet dat rustige, wat het
door meer gelijkheid van letters kon hebben,
terwyl de ornamentaties niet altijd onderge
schikt zyn aan de muziek en den tekst.
De legende van het St. Jans kerkhof bij
Laren door den heer P. H. van Moerkerken Jr.
maakt op het eerste gezicht wel een aangenamen
indruk en draagt sporen van bestudeering van
oude lettertypen en handschriften, maar recht
vaardigt daarom nog niet het weglaten van
sluit n's, al wordt dit door een liggend streepje
aangegeven. Evenmin is het navolgenswaard
om woorden midden in een lettergreep af te
breken, wat, evenals de onregelmatigheid der
letters, en het ontbreken van genoegzame
ruimte tusschen de regels en woorden onder
ling, tot volslagen onleesbaarheid leidt.
Het streven echter in deze twee uitgaven
naar meerdere eenheid is zeer zeker prijzens
waardig, en wanneer beide heeren door over
winning der technische moeilijkheden, het
behandelen van het materieel geheel in hun
macht hebben, kunnen we ongetwijfeld betere
dingen van hen verwachten.
R. W. P. Jr.
llllimittlMHIIIIIIIMIIIIlllllllllHIIIIIIIri
f3
NIEUWE UITGAVEN.
Internationale Bibliotheek, No. 15. JOHN
STUA.KT MILL, de Slavernij dei' Vrouw, naar
het Engelsen door M. Elizaüet Noest. Amster
dam, S. L. van Looy.
H. L. PENNIRG Jr., Benjamins Vertellingen.
Een Gedicht. Amsterdam, S. L. van Looy.
Vrrzekering tegen icerkloosheid door mr.
CHARLES KAAYMAKEBS S. J. Amsterdam, C. L.
van Langenhuyzen.
Eigen Haard, No. 19. »'t Bodevrouwtje", een
schets uit het Gooi, door Truida Kok, I.
Baliërs en Sasaks, door Biutang Djaoeh, met
afbeeldingen. (Slot). Luitenant Hocke, met
portret. Rembrandt als oud man (by de
plaat.) Een verjaarsgedicht, naar het
Engelsch van Robert Stewart, L Rembrandt
als oud man, dooivhern zi)f,-naar de schilderij
in o!e National Gallery' te Londen. Een
Hollandsche Hortus in Zuid-Afrika, door S.
Kalff, met plattegrond en portretten, I.
Verscheidenheid. Feuilleton.
lliiiiiiMimiiiiHiiiiiiiiftiiiiiiiiiiiHiiiiitiiitiiiHiiiiilMiiiiiimiiMiiimiiiii
en
Felicitatie. Cuba zal *vrij" worden.
Spanjaarden eoékengeld. Portugeesche
tabaksoblif/atien. Brazilianen.
Venezuelanen. De koninklijke" en de
plannen van zelfstandige aandeelhouders.
Correspondentie.
* *
*
Gefeliciteerd! Naar boven, alles is naar
boven ! Dat is de uitkomst, op enkele uitzon
deringen na, van de vergelijking der koersen
van de Amerikaansche spoorwegivaarden. Het
is esn genot die vergelijking onder de oogen
te hebben in 'n gemakkelijk overzicht.
28 April 5 .Mei
Atdiison Top. Cert. g. aaud. lOl'o 12V:4
dit» pi'ef. aand. 24. ~73/i
dito 4»/0 alg. hyp. obl. 841/4 88
Central Pac. aand. 5 l1'K 12:'/4
dito 5<t,0 Cal. orcg. 'Jülo 1021/4
Denver Kio Grande prci'. aand. -t(lvs 45
Erie rert. Ie :i()l/o 8 H/o
*'l. CVntr. & I'. 2de ««1/4 811/4
Lüiiisvillc Cert. van aand. 47 51
St. Louis & San Fr. 2de pref. aaud. 22l'a 2 j l/g
dito 4% GIT. liyp. liTl.j 721^
-Missouri Kansas 'J', pivl'. naud. 10 11
dito 4°o 1ste hvp. obl. 8H/2 S:>1/4
Xoi-B; We.ïtern Cjrt. 4 pCt. AJj. pi'. St. 427 s 4S
IIIMIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIlmlIlllllllmlIlllMmMimimlIlllllllllmill
Partij 24 wordt door Wit opgegeven.
De heer O. was door ziekte verhinderd en zal
direct zetten zenden.
In partij 15 is gespeeld 22?fe5:
De heeren B. te A. KI. te Arnh. en K. te D.
Den heer v. H. heb ik schriftelijk in overweging
gegeven zijn partijen te abandoimeeren, daar deze l
vertraging den goeden afloop van den wedstrijd in
gevaar brengt. Ik ontving evenwel bericht dat ZEd.
toestand hem verhinderde daarvan kennis te nemen.
K. te A. In partij 19 ontvangt u direct opgave.
J. J. S.
UIT DE SCHAAKWEKELD.
Op initiatief van een paar leden van 't Rotterd.
Schaakgen." gaf meester Albin op l Mei j. 1. twee
simultaan séances. In de eerste ronde speelde
hij 9 partijen, daarvan won hij 6, verloor tegen
Aalhuizen en maakte met Roosendaal en Heijermar.s
lemise. Yervolgens speelde hij tegen 5 spelers,
waarvan 2 achtereenvolgens 2 partijen speelden,
Albin was dit keer niet gelukkiger, hij won 3,
verloor aan v. \Voelderen en opnieuw tegen
Aalhuizen en maakte 2 partijen met Roosendaal
remise. In 't geheel spoelde Albin ie Rotterdam
dus IC partijen met 't resultaat: 9 gewonnen,
3 verloren en 4. remises.
't Jaarlijksche congres van denDuitsehen Schaak
bord zal dit jaar te Keulen plaats vinden. De
wedstrijden zullen op 31 Juli een aanvang nemen.
De eerste prijs voor 't Meisterturnier'' bedraagt
1000 Mk, voor 't Hauptturnier" een zilveren eere
bokaal ter waarde van 900 Mk. IQ 't Meister
turnier" wordt dagelijks n partij gespeeld (15
zetten per uur), in 't Hauptturnier" 3 partijen
in 2 dagen (20 zetten per uur).
Met 't oog op event. medewerking van enkele
der deelnemers te Weenen ware 't wel zoo
wenschelijk geweest indien deze wedstrijd een week
later plaats vond. De wedstrijd te Weenen belooft
de langdurigste te worden, die nog ooit heeft
plaats gevonden en de meesters zullen minstens
een rust van 14 dagen behoeven, voor zij van de
vermoeienis zijn bekomen. Ook voir onze
HolSt. Paul & Man gec. Sch. obl. 118 122
Vnioii Pac. Cert. v. aand. IS'./s 217/g
dito p-et'. 493/4 551/2
dito 4";0 obl. goad 88 921/2
't Is warempel een heerlijke lyst. 'k Zou
den houders nu haast willen toeroepen: Let
your profits run on !
* *
*
Erg gevaarlijk was 't niet, reeds 3 weken
geleden de verwachting uit te spreken, dat de
Amerikanen overwinnaars zouden worden.
Moeielijker was het, om de tijdruimte die
noodig zou wezen om den trotschen, maar
doodarmen Spanjaard, tot gehoorzaamheid te
dwingen, te schatten. Die tyd zal naar
de voorloopige uitkomsten te oordeelen
waarschijnlijk heel wat korter zyn. dan velen
vermoedden.
De Yankees lachen, juichen, jubelen. Hoe
kan 't anders. Wapenroem, geldvergaren en
tevens medemenschen vrij maken! 't Is haast
te veel op eens. Sterke beenen, die zulke
weelde kunnen dragen.
. Een paar millioen hebben de groote
amerikaansche speculanten den opstandelingen
voorgeschoten; met Shylock-interest zullen ze
nu vergoeding krygen voor hun menschlievende
diensten. Hierby komen nog de baten, die
uit besproken spoorwegconcessies, monopolies
zullen vloeien. Wat zal 't den Cubanen een
voorrecht wezen, geen drukkende lasten meer
te dragen, die opgelegd werden door een
vreemden Staat, die de onafhankelijkheid van
Cuba belette, maar als »vrije" mannen
ontzaggelijke sommen te betalen aan de
couponknippende Yankees, aan amerikaansche con
cessionarissen en monopolisten !
Cuba zal vrij worden. Neen de U. S.
wenschen hun territoir niet te vergrooten.
Cuba moet geheel zelfstandig, geheel
onafhankelyk worden. Waartoe zou 't nuttig zijn,
een andere regeering kennis te doen nemen
van der amerikaansche speculanten hulp. Hun
bescheidenheid leidt tot het verlangen om
hun goede werken ve'borgen te houden. Dat
is 't alleen, hoor ! Volstrekt niet de vrees,
dat de voorwaarden waartegen, de wijze waarop,
de hulp is verleend niet tegen critiek van
onbescheiden belangstellenden bestand zouden
zyn.
* * *
Met de Spanjaarden is 't anders gesteld. De
4 pCt. Exterieurs daalden voor de groote stuk
ken van 34 tot 32, voor de kleine verminderden
ze van 321/4 tot 291/4.
Hulpeloos staan de Spanjaarden tegenover
den grooten, brutalen parvenu-plutocraat. En
al is 't nu genoeg bekend, dat Spanje steeds
getoond heeft voor de ruimere opvatting der
koloniale politiek door Engeland en Nederland
gevolgd, ontoegankelijk te blyven, toch wekt
de dollar-politiek nog grooter antipathie.
Geld, geld, geld, zoo roept't gansche Spanje.
In Parijs blijven de bankiers nog doof. Zij zijn
teleurgesteld geworden in hun vroegere eischen
om de betaling van de coupons der spaansche
prioriteits-spoorweg-obligatiën in goud te ver
zekeren. De fransche houders der genoemde
stnkken, wier aantal legio is, verlangden de
voldoening in gouden peseta's, terwijl de
spaansche spoorwegmaatschappijen, gesteund
door de regeering, de verplichting handhaafden
om in het wettelijk betaalmiddel des lands te
voldoen. Door het toenemende papierdisagio
is het nadeel voor de fransche houders steeds
grooter.
Den spaanschen minister van financiën wordt
ondanks alle teleurstelling steeds toegeroepen :
voort, voort! Daarom volgt het eene
leeningsplan ten spoedigste op het ander. Het mono
polie van de kwikzilvermijnen zou wellicht,
door tusschenkomst van den engelschen
geldvorst Rothschild, 4 millioen pond kunnen op
brengen. Dat zou nog slechts een droppel zyn
op een gloeiende plaat.
Maar het tabaksmonopolie, dat de opheffing
der bestaande aandeelenmaatschappij tengevolge
zou moeten hebben, dat zou misschien een
zaakje kunnen worden van 800 millioen francs.
Zou in Spanjaarden reeds Ji la hausse wat te
verdienen zijn ?
* *
De Portiif/eezen weinig of niets veranderd.
De 41/, pCts. portugeesche tabaksobligatiën,
waarover ik den vorigen keer het een en ander
mededeelde om aan te toonen dat hare
soliditeit veel hooger is dan die der gewone
staatsobligatiën, zy'u wat gerezen sedert den vorigen
donderdag.
Nadere mededeelingen uit Portugal beves
tigen de uitgesproken meening. Het goud-agio
dat in enkele dagen van 60 tot 70 gestegen
was, ook onder den druk van de kwade
kansen voor het behoud van de neutraliteit
met het oog op ligging van de Azoren en van
de Kaap-Verdische eilanden, zou zelfs tot 89
kunnen klimmen alvorens moeilijkheden voor
de tabaks-obligatiehouders zouden ontstaan.
Het papierdisagio is evenwel reeds weer be
langrijk gedaald.
Bovendien vergete men niet, dat de Staat
landsche spelers treft de datum zeer slecht, daar
juist om dien tijd eenige groote meesters in den
Haag worden verwacht, 't Zon daarom in't belang
der onderneming zijn iudien dit congres tot 7 Aug.
werd verdaagd.
Eindstelling uit een partij door Albin te Rot
terdam gespeeld.
Zwart. Lowis.
abcdefgh
l T dS 4 T e6: D e6:
2 de7;ü,T dl: 5 T d8 f K 17
3 T adl: T eö: 6 P go f Opgegeven.
In de Saaie Zeitung" verschenen onlangs de
volgende mooie partijen van den genialen
Boheemschen meester Charousek. Sie sind reizende
Muster (zoo merkt Schallopp op) der
Charousek'schen Spielweise".
zich verbonden heeft om het verlies op de
remisen naar het buitenland voor de coupon
betaling en de aflossing, tengevolge van het
papierdisagio, te vergoeden. Mocht hy hierin
tekort schieten, dan zouden de obligatie
houders een civiele actie tegen den staat kun
nen instellen om hem tot nakoming van het
contract te dwingen. En in dit opzicht nemen
de staten contractbreuk heel wat ernstiger op
dan het niet voldoen aan de voorwaarden eener
publieke schuld.
Op deze gronden blijf ik derhalve den hou
ders aanraden hun bezit te houden.
* *
*
Van de Brazilianen stegen de 83ers en de
88ers van 44i/3 tot 491/2- Voor 14 dagen wees
ik vry uitvoerig op het algemeene oeconomische
nadeel van papiergeld met gedwongen koers in
dien dit tot hoog goudagio leidt. Deze alge
meen nadeelige invloed verzwakt den handel,
de industrie, den landbouw, vermindert de
draagkracht der staatsburgers en doet daar
door de behoefte aan de arbeidsvruchten van
de papierengelddrukkerij toenemen. Zoo ge
raakt de Staat in den vicieusen cirkelgang.
De nieuwgekozen staatspresident heeft zich
naar Europa ingescheept met de bedoeling
financieele regelingen te treffen. Wellicht zou de
verpachting van den Centraal-spoorweg aan
een engelsch-duitsch syndicaat, tegen een
storting van 125 millioen francs contant, de
regeering in staat stellen het overtollige
papiergeld, dat het oeconomische leven zoo
ondermijnt, al heel wat te verminderen. De
wisselkoers op Londen zou dan wellicht
met 80 percent stijgen; dat zou al heel wat
verlichting en beterschap geven in het inter
nationaal en nationaal handelsverkeer, alsmede
in het gewone productie- en verdeelingsproces.
* *
*
Venezuelanen verzoeken mede te deelen,
dat ze van ongeveer SIV» tot i!3 opkwamen
in verband met gunstige berichten omtrent de
remisen voor de couponbetaling.
* *
#
Tabakken, uiteenloopend veranderd, over
't algemeen evenwel hooger.
Petroleum-waarden evenzoo. De «konink
lijke" aandeelen wisten zich van het groote
verlies der vorige week wat te herstellen. De
beoordeeling van de Groene omtrent de voor
stellen van het bestuur schenen inderdaad
velen aandeelhouders juist toe. Met schrik
zagen velen de algemeene vergadering van
1.1. dinsdag te gemoet. Ik adviseerde tot het
verdagen van het voorstel en stelde tevens
voor, het in handen te stellen van een
onpartydige commissie. In dien geest werd inder
daad, van de zijde der aandeelhouders een
voorstel gedaan.
Daar de aandeelhouders evenwel niet in vol
doende getale waren opgekomen, moest de behan
deling werkelyk verdaagd worden. De volgende
vergadering zal nu op 4 Juni aanstaande plaats
hebben. Verschillende aandeelhouders maakten
evenwel reeds gebruik van hun recht om het
bestuur inlichtingen over de voorstellen der
statutenwijziging te vragen. Het pleit voor
de aandeelhouders, dat ze toonden volstrekt
nog niet bereid te zijn zich de voorstellen,
die hen onmondig zouden maken, aan te ne
men. Ik zou zeggen: dat mag niet, dat is ook
niet noodig voor het beoogde doel. Al is het
bestaande bestuur uitmuntend, volkomen au
fait, geheel betrouwbaar, wie waarborgt dat
voor het vervolg, wie gerandeert dat voor de
opvolgers van latere jaren. Bij aanneming
der voorstellen, zouden andere directeuren en
commissarissen de belangen der aandeelhou
ders bijna geheel vcror eigen zelfzuchtige be
doelingen kunnen verwaarloozen. Zou dit wyze,
voorzichtige, financieele politiek zijn
Naar ik verneem zullen binnen 14 dagen
de aandeelhouders, die niet wenschen ontzet
te worden van hun rechtmatige bevoegdheid
om eigen belangen onder eigen controle en
eigen oppertoezicht te houden, in de Telegraaf,
het Handelsblad, de N. Rotterd. en de Groene
opgeroepen worden door eenige aandeelhou
ders tot een te Amsterdam te houden bijeen
komst. Daar zal een breed uitgewerkt voorstel
ter bereiking van het goede doel met behoud
van het recht, den aandeelhouders toekomende,
ter sprake gebracht worden. Daarover later.
Dan ook over het ontvangen jaarverslag van
de eerste Kotter damsche.
*
-:-;*
De L., Utrecht. Het is geen papier voor
iemand »die niet veel te verliezen heeft." Se
dert de vorige week is de koers evenwel 2 ii 3
percent gestegen. Ik zou nu nog wat wachten.
Wellicht bereikt de noteering uw
aankoopkoers of stijgt misschien zelfs nog iets daar
boven, dan is het zeker tijd tot realiseeren.
Wil dan nog eens schry ven ; gaarne zal ik u dan
verder adviseeren.
B. te Delft. Dezer dagen hoorde ik, van
een directeur van een gelijke instelling, dat
de door u bedoelde ook wel te vertrouwen is.
Amst, 5 April '98.
D. STIGTUK.
IIIIIIIMIMUIltl
ITALUA.NSCHE PARTIJ.
Bud.
Gespeeld
Charousek.
B C4
0-0
c3
dt
cd4:
c3
h3
10 P
elU SS'
12 P c3
13 R e3
14 d5!
3
4
5
6
7
8 P
l» «ft
r CO
R C5
d6
P f6
ed4:
Rb6
0-0
P
e4d5
Dd5:
Dh5
f5:
P e7
te Budapest.
Prof. Exner.
K e3 ? dan dcfi :- R eco
1G D dD f' D f7 17
cbl:< £ d5. 18 bc8:
D en wint. (lied.)
15Kb(i: ab6:
1(5 de: Cd6:
17Dd«: P c6
18 T adl T a5
19 T d3 T d5'
20 p d3: T d8
21 D c7 T d5:
«g «J' t J «l
r{5er, A
24 p 85! Opgegeven.
ITALIAANSCHE PARTIJ.
E. Charousek.
l e4 e5
3 P f 3 P c6
3 B c4 B c5
4 0-0 P f6
5 d4 P d4:
6 P eó: 0-0
7 K e3 P e
8 R c5: P c5:
9 R f7:
Of 9 P f7:, T f7:
10 e5, P e8 11 e 3! eu
wint. (Eed.)
9 T f7:
10 P f7: K f7:
11 eó P e8
N. K.
12 D d5 f
13 f4
14 Dd3
15 f5
16 P c3
17 T ael
18 P d5:!
19 D do: f
20 D f7
21 DfSrf
22 f6
23 17
24 K &:
25 Kgl
26 feS: I
P e6
c6
Kg8
P f8
da
D g5
cd5:
Kh8
P f6!
P g»
Dg2:
Rb7:
T f8:
t
Opgegeven.