Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1091
Boek- en Hsclirifl.
The Sallad of Heading Goal by C. 3. 3.
(L. Smithers, Royal Arcade. London).
>it boekje is geen aangename Jectuur.
Daarvoor schrijnt het te veel als n aange
houden, niet door kerkermuren dempbare
weeklacht. Deze C. 3. 3. deze genummerde,
deze naamlooze blijkt een van de beste, nieuwe
jEngehche dichters te zijn. Tragisch-realistisch
heeft hg het leven in een cel weergeven en
laat hy voelen, hoe een gevangene niet alleen
zjjn eigen misère heeft te dragen, maar boven
dien ook geducht het lijden van zjjn lotgenoten.
Het gedicht behandelt de laatste levensphasen
?van iemand tot de galg veroordeeld, beschreven
van uur tot uur. Als de laatste oogenblikken
naderen, krimpen ook de andere gevangenen
van angst alsof de strop hen-zelf al om den
hals wordt dichtgesnoerd. Akelig gedetailleerd
.gaat den lezer de laatste nacht voorbij, die
de veroordeelde zwak doorsluimert, terwijl de
andere celbewoners blgven waken en voor
ihem bidden.
He does not rise in piteous .baste
To put on convict-clothes,
\Vhile some coarse-mouthed Doctor
gloats, and notes
Each new and nerve-twitched pose,
JFingering a watch whose little ticks
Are like horrible hammer-blows.
?He does not feel that sickening thirst
That sands one's throat, before
The hangman with his gardener's gloves
Comes through the padded door,
And binds one with three leathern thongs,
That the throat may thirst DO more.
He does not bend his head to hear
The Burial Office read,
Nor, while the anguisb. of his soul
Telia him hèis not dead,
Cross bia own coflin, as hèmoves
Into the hideous shed.
Dit zyn een paar strofen, zooal» ze allemaal
zjjn: rauw van ironie, luguber en fel-vlijmend
het verouderde, verdwijnende systeem van
mpreele zieken-martelary: de gevangenis. In
zyn somberheid en snydende taal overtreft
dit gedicht het beroemde: «Song of the shirt"
van Thomas Hood, een van de mooiste mis
reen proletariër-hederen die er bestaan.
Het is een soort lyriek, zóó doorleefd en
van een realisme, dat zóó doet krimpen van
medepün, dat het woord «kunst" voor die
poëzie eigenlek een malle benaming wordt.
Zelden is met zooveel glans bewezen, dat
iemand die als veroordeelde licht zou gere
kend worden tot het laagste gemeen, ver kan
staan boven de normale, zedelyk-gezonde mid
delmatigheid.
* *
*
Over Maeterlinck.
In het maandschrift van de sociaal-demo
craten verscheen ditmaal een interessante studie
van mevr. Roland-Holst over de
MaaUchappelyke oorzaken van middeneeuivsche en moderne
mystiek. Zij zegt daarin ook hare meening
over Maeterlinck en veroorlooft' zich erg te
overdrijven:
»Maeter)inck, in een ook in onze taal over
gebracht boek, heeft de verwachting uitge
sproken, dat de wereld zich bevindt aan het
begin van een tydperk, waarin de geest der
menschen met voorkeur zal beschouwen en
bun oog zich wenden tot het onbegrjjpelyke
en mysterieuse. Z\jn ktmst is de uitdrukking van
die verwachting en haar schoone scbyn heeft
velen verleid te denken zooals hjj. Maar het
komt mij voor, dat het gevoel, waaraan dezen zich
laven, niet by de manifestatie van een nieuwe
fase (uit bovenmaatschappeljjke oorzaken ge
boren) in het geestelijk leven der menschheid
is, maar een troebel gevoelde terugwerking
van den tegenwoordigen toestand der
maatsebappy en het verval der burgerlijke klasse."
Toegegeven, dat de productiewijze een enormen
invloed heeft op de godsdienstige denk- en
gevoelswyze, dan is 't toch een zeer onvoor
zichtige conclusie de neiging tot het mystieke
by onze tydgenooten alleen toe te schreven
aan de bestaande economische verhoudingen.
De geleerden, die zich met telepathie,
clairvoyance enz. begonnen bezig te houden, deden
dit niet om de productiewijze te verbeteren
zooals anderen, die zich toeleggen op de
ontwikkeling van het stoomwezen en de
electro-techniek. Ze werden er niet toe ge
dreven om een uitvinderspatent te bemachtigen,
dus niet door een economische impulsie.
Het nieuwe maandschrift De Arbeid, onder
redactie van den heer Bduard Verburgh gaat
door zooals 't is begonnen. »Aan de nieuwe
gids" heet het eerste zeer korte stukje, waarin
de generatie van dat tydschrift o. a. wordt
uitgemaakt voor »Lombroso-en
Nordau-menschen." De vijandschap van den heer Verburgh
is daar met kracht tegen gericht.
Daarna het vervolg van de Synthese, waar
van nog meer komt later. Ea stukje hartelyke
waardeering voor den heer H. A. Daalbof,
»een eenzame in de Hollandsche
Schilderschool," door P. C. Hamburg Jr. En dan een
mooi en praktisch stukje van J. A. Loeber Jr.:
Ooer Boeken en Banden. Voorts de
»Loonkroniek," Robert Browning's »In a Balcony,"
vertaald door Ed. Verburgh en een sonnet van
Albert van Twazel.
In het volgende No. zal o. a. verschenen:
Is. Quérido: De Cathechismus der moderne
kritiek.
* *
#
De Jonge-Gids blyft belangrijk en leesbaar
door den uitmuntenden roman Diamantstad van
Kerm. Heyermans Jr. en het minder
ver
zorgde en felle, maar toch zeer echte realisme
Kamertjessonde.
In het laatste No. o. a. een lang gedicht
van Bernard Canter: Eén Mei. De dichter is
goed in zoetp, zachte lyriek. Het werd ge
schreven uit liefde voor de proletariër.-1, evenals
by'na iedere pagina ia dit tydschrift.
* *
*
In het steeds leerryke, maar frissche maand
blad voor studeerende menschen Taal en
Letteren deze maand een kernachtig opstel
van Dr. Buitenrust Hettema: Inleiding tot
Dichterstudie, waarin hy duidelijk maakt wat
slechte en wat goede poëzie is. Zijn definities
en conclusies zyn allemaal even juist en
beslist, b. v.:
«Kunst is niet te leeren!"
»Hoe zou men toch de allereerste voorwaarde
voor kunst: kunstgevoel kunnen aanbrengen ?
Hoogstens volgt zegt Tolstoïuit
kunstonderwijs nabootsing, herhaling dus van
een al beter geuit gevoel.'
Zoo zal dan 'tonderwys niet meer bevor
deren: nadoen-kunstjes. Onze jongens zal
niet meer voorgepreekt: met 't moois vain
anderen weer te geven wat niet van hun-zelf
is; maar bevorderd zal worden: juist en waar
zieh-zelf te uiten.
En eigen Kederlandsche kunst zal in plaats
komen van wat nu nog voor kunst doorgaat."
F. R.
Paulin Menier.
Paulin Menier, die dezer dagen op 76-jarigen
leeftijd overleed, heeft zyn roem hoofdzakelijk
te danken aan een aanval van heeschheid.
Een goede dertig jaren geleden moest hy in
het bekende drama Le Courier de Lyon de
rol van den paardenkoopman Choppartcreëeren.
Menier was dien avond verschrikkelijk heesch,
maar trad toch op, en zyn afschuwelijk kras
sende stem in de schurkenrol werd hem tot
by zondere verdienste aangerekend en droeg
niet weinig by tot het succes van het stuk.
Natuurlek zorgde hy er voor, aan zyn stem,
ook als hy niet heesch was, dit
somberonheilspellende gruwel-timbre te geven, en
hij slaagde daarin zoo goed, dat hy honderde
malen, op vele plaatsen, voor het spelen van
die ne rol werd geëngageerd, hetgeen hem
onthief van de noodzakelijkheid om andere
rollen in te studeeren. Menier's allesbehalve
gunstig uiterlyk, zyn samengegroeide, borste
lige wenkbrauwen, zyn diepliggende kleine
oogen en zy'n vooruitstekende mond met de
breede bovenlip, kwamen hem in deze rol
uitnemend te pas.
Uit het jaarverslag van de Noord-Holland
sche vereeniging »Het Witte Kruis" orer 1897
bly'kt, dat het ledental sedert het vorig jaar
verslag geklommen is tot 7134 of 1158 meer,
en dat het aantal afdeelingen bedraagt 55.
THEE-E 11 Kt \\IKS\I\
? H H H Jl J JLJ« JLPJmjLi.^1 JLrkI71WJLXm^
Trademark
TrademarlE
KOLBÏIEU&CORBfiRE,
<>4k L, K J I>!SCH KleST-tê..»*!
Groot Beddenmagazjju.
Groote collectie Wiegen, KIn dei-ledikanten,
Luiermanden, Babytafeltj «8,Babjrbascnles,
etc. eto. Vraagt geïllustreerde catalogus.
Cacaofabriek Mexico".
l
Cacaofcibrikanten,
KOOG a. d. ZAAN,
HOLLAND.
Onderlinge Verzekering Maatschappij
gevestigd te Amsterdam. Opgericht f§9.
Directeur: G. DE KUP, Kanloop Den Texslraat 41.
Afd. I. Milltie-Onkostenverzekertng, met kapitaal uitkeering, on
afhankelijk van al of niet pensoonlfjk dienen.
Afd. II. HuwelUks-Uitzetverzekering. Uitkeering van. kapitaal bij
Huwelijk of later op een vooraf vastgestelden leeftijd.
Bij vóóroverlljden worden alle gestorte premlën
terugbetaald.
i§tsspectussea, fiatteren en alle ialichtiofen mrdea giaine door de ffitictie
en ie Agenten verstrikt
TÉGEN RUIME PROVISIE kunnen nette en soliede
Agenten en Agentessen worden aangesteld.
HOFFOTOGRAAF.
Galerij 48, achter het Paleis voor Volksvlijt
Speciale Inrichting tot het Vervaardigen van
ONVERANDERLIJKE YERGROOT1NGEN.
KINADRUPPELS van Dr. DE VRIJ.
Het krachtigst werkend middel tegen
Malaria (binnenkoortsen) algemeeue
zwakte, bloedarmoede en bleekzucht.
Vraagt overal de Q verzegelde flacons
a f 1.?, voorzien van nevensstaand
fabrieksmerk. Men lette daarop.
Bij overmaking van een postwissel a
/ 1.15 volgt franco toezending door de
Chemische Fabriek
van H, NANKING, Den Haag.
Inslituut-Hagenbeek,
1>EVENTER.
Opleiding voor aila Examens
HANDELSSCHOOL.
PIIIL1PPONA KETELAAR,
Fournisseur de la Cour.
K A I. V E R * T R A A T 166, A JI * T K R I) A M.
GRANDK SPECIALITE POüB
Trousseaux & Layettes,
Sur deraande envoi franco de Devis et de modèles.
talooze Yenn. HYGIÉA",
te AMSTERDAM.
(Goedgekeurd bij Kon. Best. van 21 Mei 1S97, No. S3.)
Kantoor en lloofdmagaeijn:
ROKIN 128 o.d. Jf ed. Bank (Telephoon 1884).
Magazijnen:
CONSTANT!JN HUYGEXSSTBAAT 98, hoek
Overtoom (Telephoon 1349).
KLOVENIERSBÜRGWAL 2, hoek
Nieuwmarkt (Telephoon 1979).
Speciële inrichting voor verkoop en verhuren van
ARTIKELEN VOOR ZIEKENVERPLEGING
als Ziekenledikanten, -stoelen, -wagens, enz.
psiatie- en (Speculumtafels en (Stoelen, enz.
Aseptisehe en Antiseptisehe Verbandstoffen.
Breukbanden. Buikgordels. Gezondheidscorsetten.
Lucht- en Waterkussens en dito Matrassen, enz. enz.
BENIG ADRES voor het vervoer van Zieken en
Gekwetsten per Raderï»rancar«I (met luchtbanden) volgens tarief,
zoo buiten- als binnenlands en or.der geleide van speciale beambten.
KOLDEWIJ & CORBIERE,
30 Leidsche&traat,
AMSTERDAM.
Grootste specialiteit
VAN
Slaapkamer
Ameublementen,
Men \rage geïlluslr. catalogus.
GEBRUIKT
MOM)WATi;K, 80?t per flacoii.
TANDPASTA, 35 tube.
VRAAG bij uwen boekhandelaar
de PLATTEGROND" met beschrijving
van de NATIONALE TENTOONSTEL
LING VAN VROUWENARBEID.
Prys I O Cents.
DE IIUI.S! HE BROODFABRIEK"
139 Bilderdijkstraat, 's-Gravenhage,
verzendt na ontvangst van postwissel,
franco door geheel Nederland:
Divers Gebak in trommeltjes en
LUXE TROMMELS waarvan
Prys?cottrant op aanvrage wordt verzonden.
LUXE TROMMELS inhoudende Zoute
Krakelicgen of Zoute Bollen 90 cents-,
Zoutstengeh 95 cents; Bitterkoekjps
? 1.50-, Zandkoekjes (Theario) ?1.70.
SPECULAAS Frlesche ?1.20,
Ie soort ?1.10, 2e soort ?0.95.
N.B. 2 trommeltjes HAAGSCHE
Beschuitjes 95 cents, 2 trommeltjes
ADgsbeschuitjes ?1.15.
J. ROETERS v. LENNEP, Directeur.
READ
Aan de (frames1.
v i \-^
r
Eenigste Band bestand tegen
GLAS en SPIJKERS.
J. M. BOAS & Co.,
Amsterdam, N. Heerengracht 41.
Gevestigd te Amsterdam, Dam rak 74,
Goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 3 December 1895, A'». 38.
* Maatschappelijk Kapitaal ? 1,800,000,
Directeuren: Mr. c. L. SCOTT en Mr. PAUL L. MULDER.
Commissarissen: W. J. GEEHTSEMA, Amsterdam; JOAX H. SCHMITZ, Amati'nJH!»; Dr. JB. VAN
GETJSS, Amsterdam; J. C. VAN GOESS, 'sGrawnliage; Dr. S. J. HALBEETSMA, Jivtti'rdum; I'rof.
Dr. W. KAPTEIJN, Utrecht; Mr. J. LUDBN, Amsterdam; Prof. Dr. J. A. C. OUDEJIAXS, Vtritcht;
Jhr. F. VAN KEENEN, ^?)«i; en E. W. SCOTT, Amsterdam.
g^P1 De Maatschappij verzekert pensioenen, uit te betalen zoo dikwijls en zoolang
de verzekerde door invaliditeit, onverschillig of deze voortspruit uit ziekte of on
geluk, buiten staat is zijne beroepsbezigheden te verrichten.
Van zeer vele zijden werd ons groote ingenomenheid
betuigd met ons artikel MVY'-ZfSfSP en het is ons
l aangenaam te kunnen constatecren, dat het hier te lande
reeds in de beste kringen wordt gebruikt. En inderdaad,
i weinige zeepeii vereeuigen y.oovele uitmuntende eigenschappen
j in zich als de MfW-ZfüttiM*) aangenaam van geur, zeer j
. zacht, hoogst verfrisschend, leent MW-XKEP zich
[ voor alle doeleinden. Voor Toilet, B-dd, Kinderkamer enz.
Wie kant of ander teer goed te wasschen heeft, gebruike l
[bij voorkeur JVY-ZiSJKPf kleur noch weefsel kunnen
dan beschadigen.
Alle Dames, die tot nu toe geen kennis gemaakt hebben,
wordt eene proefneming ten zeerste aanbevolen.
Bestel daarom bij uw winkelier uitsluitend
IVY-ZEEP a 15 Gts per groot dubbel stuk.
Het blijkt dat de Kinderboeken die wij Cadeau
geven in ruil voor de omslagen der Mvy-ÜKeep, buiten-1
j gewoon in den smaak vallen. Trouwens het moet erkend
worden, dat ze keill'ig zijn, en dat er geen
j kosten gespaard worden om onze clientèle ook in dit opzicht |
| te verschaften HET BESTE.
Zend uwe I V J-^eep-O IM si a g e II franco als j
Brief aan
H. J. EOOY, Amstel 140, AMSTERDAM.
Honnef ad Bij n.
Hotel zum Weinstock.
Rustig gelegen. Comfortabel ingericMe
kamers. Bekend goede keuken. Billijke
pryzen
C. B E N S E.
DRINKT IIOLLANDIA" TAFELWATEK.