De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1898 5 juni pagina 5

5 juni 1898 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 1093 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Een Dnitscli nmsicns oyer Bayrentb. Felix Weingartner, de bekende uitstekende dirigent, heeft in een door hem onlangs uit gegeven geschrift eene scherpe critiek uitge oefend op de wyze, waarop na den dood van Wagner de uitvoeringen van de Tetraloyie en van Parsifal te Bayreuth zyn geleid. Weingartner is een van de meest intelligente en meest enthousiaste Wagnerianen, maar ten opzichte van de Villa Wahlfried en van den >heiligen heuvel" heeft hy de houding aange nomen van een Lamennais, wien, na zyn verWyf te Rome, vele illusiën waren ontvallen. Hij heeft zich door zyn vrienden niet laten weerhouden om alles te zeggen, wat hy' op fijn hart had, en wat zyn intransigente aard hem onder den invloed van zyn hoog-artistiek ideaal ingaf. Hy heeft zijne betrekking van >reptrtitor" aan het Wagner-theater indertijd opgegeven, omdat zyne zelfverloochening hare grenzen had. Hy heeft voorzien, dat de heerschzuchtige dictatuur van mevrouw Wagner het groote werk van Bayreuth zou compromitteejen, en hij geeft de redenen aan, waarom de invloed van Wagner's weduwe resultaten op levert, die met de denkbeelden van den Meester in stryd zyn. Brünnhilde heeft, volgens hem, den wil van Wotan niet begrepen. Da eerste reden, die Weingartner daarvoor aangeeft,, is dat de leidende geest te Bsyreuth eene vrouw is en, wat erger is, dat zy door geboorte en opvoeding vreemd is aan de door Wagner gewenschte nationale kunst. De Mees ter ion, dank zy eene, zelfs by geniale kun stenaars voorbeeldelooze vereeniging van groote eigenschappen, tegelijkertijd de schepper en de regisseur van zyn eigen werken zyn, een soort van compleete Syfiiovpyótr. Welke man, hoe begaafd ook, zou de erfenis van zulk een .genie hebben kunnen aanvaarden? En wat mocht men dan hopen van eene vrouw ? »Nooit" zoo zegt de ongalante Weingiirines »is eene vrouw in staat tot eene geniale productie. Een aardig lyrisch stuk, een vry goed schildery, ziedaar het niveau, waartoe vrouwen zich kunnen opwerken en zelis daarin slagen zij nog zelden; hare artistieke werkzaamheid beperkt zich overigens tot na volging, vooral tot eene dikwyls hoogst opmer kelijke volmaaktheid in het bespelen van een inttrutuent, m het zingen, in het weergeven of vertolken van eene rol. Haar aard bestaat in het in z<ch opnemen en ter wereld bren gen van het ontvangene, niet in het schep pen. En alleen een schepper zou het werk van Wagner geheel kunnen teruggeven in den gee»t van den Meester. Dat.moet noodzakelyk een man zyn ! «Mevrouw Wagner staat in intelligentie en in kennis zoover boven haar sekse, dat zij desniettemin aan de Fest-piele groo'.e diensten zou kunnen bewyzen en voor het werk eene onschatbare raadgeefster zou kunnen zijn, indien zij haren invloed beperkte en indien zy naast zich mannen had, die zich met den moed der overtuiging verzetten tegen hare dwalingen en haar tot beter inzicht brachten. Haar alles uitsluitende eerzucht is een ongeluk, want de oppervlakkige en de slaafsche lieden, die in het menschdom de meerderheid vormen, nemen alles aan, wat zy hun voorhoudt, zonder zelfs na te gaan of het echt goud is, omdat zy meenen, dat zij het ontvangen uit de hand van Wagnir's eenige rechtmatige erfgename. Maar Mevrouw Wagner's aan Duitscbland vreemde aard en het feit, dat zij eene vrouw is, beletten haar, inderdaad bezitster van die erfenis te zyn, en haar zoo bewonderde werk kracht blykt ten slotte alleen het resultaat te zyn van eene routine, door jarenlange oefening verkregen, die geenszins eene openbaring is van werkelijk geniale eigenschappen." Telkens komt Weingartner terug op het speciflek-Duitsche karakter van Wagner's werk ui op de natuurlyke onbekwaamheid van Mevr. Wagner om dit werk in den geest van den Meester voort te zetten of zelfs op te vatten. »De tegenwoordige directrice der Bayreuther Festspiele is van vaders zy de (Liszt) eene Hongaarsche, van moeders zyde (Mme d'Agoult) eene Fransche, en dus niets minder dan Duitsch." Maar zou wellicht de zoon kunnen doen, wat de moeder niet vermag ? Op deze vraag geeft Weingartner een antwoord, dat aan scherpheid niets te wenschen overlaat. »Er bestaat een zoon, de eigen vleeschelijke erfgenaam van den Meester. Waarom zou hij ook niet diens geestelyke erfgenaam worden 'l Ongetwyfeld moest hier rekening worden ge houden met eene omstandigheid, die niet van beteekenis was ontbloot. De jonge Wagner was gebleken, geenerlei muzikalen aanleg te bezitten, en men had hem dus in 't geheel geen muziek geleerd. Tien jaren, en zelfs nog korter 1y'd geleden, maakten zijne moeder en hy zelf daarvan volstrekt geen geheim. Maar dit deed er ten slotte minder toe. Daar personen met een individueelen aanleg te Bayreuth niet zeer gezien zijn en men hen daar eigenlijk, wat de leiding der l-'estzpiele betreft, meer of min MiiiiiiiiiiiMiM iiiiirmiiiminiiiiiiiiiiiiii Sc/iaa/lyxl. 8ste Jaargang. 5 Juni 1898. Redacteur: R u d. J. L o rn a n. 15 Aveuue Road, Regent's Park, Lomion X.W. Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek betreffende, aan bovenstaand adres te richten. CMIMttllllllMIIIM Piobleem No. 431. Mat in twee (2) zetten. abcdefgh Wit S, zwart 13 stukken. Oplossing van No. -132 van P. Siedensclmur te Keinshagen (Mecklenbuig). l P d3 enz. HMMIIIIIIUIItllll Opgelost door C. Koekelk-ii'n, Keulen (2); L. A. Kuijerö, Auibtei d:iin (li o); H. Mendi-y da Costa, Amsterdam i,2) ; P. i. J. (i. de (joude, 's Houivnliouk ; A. KOI at, liergen-oy-Zoom ^ ?) ; Joh. JL KeUning, lieetbtei zwaag ('2). Beoordeelingen. Viel zu naheliegend, da e& an jeder Veiführung fehlt. O. Koekei korn. Te eenvoudig voor een on a» r cl ig u maii?telliugtn. jl, maar met niet L. A. Kuijers. TWEEDE NAT. COH11ESP. WEDSTRIJD. Overwinnaarsgroep. Vijf-en-twintigste zet van Wit. Partij Paitij Partij No. No. N-1). 10 T cd l 20 fe3: 3S P e(i f 11 T el 21 D jr3 «5 K fl: 12 P f5 25 T 11 3(5 K hl 13 D c4: 27 D el 37 T fdl 14 P gf>: 28 P (15: 39 f4 15 D f8 t 30 D g4 40 R c3: 18 K f2 31 R c3: 42 gh3: 19 32 D cö: 44 D k4 De 24e zet van Wit in 39 was T bbl. Verder 19 nog gespeeld in 11) 21?T f 7 en in 31 2i 11 c3 : J. J. S. UIT DE SCHAAKWERELD. De groote onderlinge wedstrijd (22 deelnemers) in het ,.Itotterdarn^ehe behaakgenootschap" is tbans geëindigd. Men speelde gedurende acht maaijden (Uutober?AI f i) maandelijks n partij in de verplichte opening de l'ransche partij en telkens met denzeltden persoon, da.s met elkaar acht partijen. De uitslag is: voor de partijen: 1ste prijs de heer J. J. A. de Koning met 7'2 p. (ialiiuizen- do Koning); 2de prijs de heer Hans als afgedaan beschouwt, behoefde men zich niet lang te bedenker, om Siegfried, al bezat hij ook klaarblijkelijk geen muzikale gaven, zoodanig te dresseeren, dat hy zoo ongeveer op een musicus geleek. Mevrouw Wagner voorzag met haar groote menschenkennis zeer goed, dat er tal van lieden zouden zijn, die op het rechte oogenblik bereid zouden worden gevonden om »het nieuwe genie" aan te kon digen en te verheerlijken. En daarom waagde men het erop. In minder dan geen tyd maakte men van den leerling eener technische school, niet een leerling in de muziek, maar een meester in de kui st van dirigeeren. Met enkele ingepompte stukken, die hij met wonderlyke nuanceeringen dirigeerde, reisde hij driejaren lang de groote steden van Europa af, in welke de groote naam van zij vader en de uitgebreide i relatiën van zijne moeder alle deuren voor hem openden, en de enthousiaste verslagen en de interviews werden over de gansche wereld verspreid .. .." De heer Weingartner maakt niet slechts den eigenaardigen aanleg van Mevrouw Wagner en het gebrek van aanleg van Siegfried, maar ook de al te inschikkelyke vrienden en het publiek in en buiten Duitschland aansprakelijk voor de dwalingen en fouten van Bayreuth. De vreemdelingen kwamen tot dit heiligdom van Duitsche kunst met profane nieuwsgierigheid en met den smaak dien Wagner boven alles verafschuwde : dien van half bekeerde opera dilettanten. Duitschland toonde te weinig ver trouwen en geloof in de nieuwe nationale kunst, van welke Bayreuth, tydens het leven van Wag ner, de hoogste openbaring was. Deze halve onver schilligheid maakte het binnendringen mogelijk van den kosmopolitischen smaak, de pogingen om aan het werk zelf vreemde abtracties toe te voegen, het ten tooneele brengen van «sterren", die met hare attractiën van over de zeeën en over de bergen eene liefhebberij, een smaak en een stijl medebrachten, welke volkomen in strijd waren met den geest van Wagner. Weingartner blyft niet in gebreke, voor het door hem beweerde voorbeelden en bewy'zen aan te voeren. Zoo wijst bij op de zangeres Nordica, die in 1894 werügeëngageerd, en uie op een goeden dag dreigde te zullen ver trekken, als men haren aanstaanden echtgenoot niet Parsifal liet zingen. Parsifal werd opge offerd aan deze caprice van eene prima-donna. Niet slechts tegen de exotische artisten trekt Weingattner te velde, maar ook tegen het streven der door mevrouw Wagner opgerichte school, in welke jonge artisten moeten worden opgeleid, om langzamerhand de Bayreuther pro tagonisten te vervangen. Weingartner wendt zich vervolgens tegen de dressuur, welke de school van Bayreuth, onder leiding van Kniese, toepast op perso nen, die volgens hem door Mevrouw Wagner hoofdzakelijk »op het oog" zijn uitgezocht, en in krasse termen veroordeelt hy die dressuur, waarby de eigenlijke ontwikkeling van den kunstenaar moet schade lijden en zijne per soonlijkheid gevaar loopt ten onder te gaan. Toetst men het oordeel van Weingartner aan de verkregen resultaten, dan zal men moeten erkennen, dat het niet m alle opzichten billijk is, zeker niet bijvoorbeeld ten opzichte van Burgstaller. Volkomen juist is echter zijn ver wijt, dat Bayreuther school veel meer werk maakt vaa dictie en accentueering dan van zangkunst De lyrische gedeelten van Wagner's werk lijden niet weinig onder de toepassing van deze methode. Als bewijs voor zijne bewering noemt Weingiinner twee jeugdige kunstenaars, die in den laatsten cyclus als Wotan e.i als Brünnhilde zijn opgetreden: Anton van Rooy en Mevr. Gulbrandson. Beiden jong, rijk begaafd, vol geestdrift voor hunne taak, hebben zij toch een zeer verschillenden indruk gegeven. Wotan?van Rooy was, zelfs in zijne menschelijke, intieme, familiare oogenblikken, altijd een god; Brünnhilde-Gulbrandson scheen, zelts in dat bovenmenschelyke tooneel, waar zij de aardsche ballingschap verlaat, en haar menschelyke vrouwengedaante opoffert, aan de ten ondergaande wereld vastgeklonken te blijven in plaats van boven hare puinhoopen te zweven. En de oorzaak van deze tegenstelling was niet een verschil in opvatting, maar een verschil in uitvoering. Van Rooy, een uitmuntend leer ling van de school van Stocktausen, gat' door den zang vleugels aan de dichterlijke uit drukking; Mevr. Gulbranson, leerlinge der school van Bayreutb, maakte de lyrische uit(.rukking ondergeschikt aan de zuivere dictie, van welke zij zelve een ge.angene scheen te zijn. Dat mevrouw Wagner in haar ontdekkingsijver enkele zeer gelukkige vondsten heeft gedaan, moet volmondig worden erkend. Maar juist bij deze blijkt als de uitverkoren kunstenaars geen groote mate van zelfstandig heid bezitten het gevaarlijke van de dictatuur der »Cosiinajest;it'J, die de^e kunstenaars be schouwt als een schoon instrument, waaraan zij de ziel moet geven. Bij alle waardeering van haren ijver en hare goede bedoelingen mag men gerust zeggen, dat dit eene taak is, die hare krachten zér ver te boven gaat. Inhoud van Tijdschriften. Weekblad Insulinde, no. 22. Een benoeming Voorstellen Mullemeister. Uit de Molukken, I. De communicatie in den Oostelijken Archipel. Ambtenaren BB. Langzame Voorbereiding. De leening. Weigering van eenjarige verloven. E?n unicum. Be zwarende ballast. Regeerin?sstatitieken. Wetenschappelijke Bladen, Juni 1898: Per soonlijke herinneringen aan Vorst Bismarck De Manchester-school en de hedendaagsche toestanden. Atomen en Molekulnn in de negentiende eeuw. Nietzsche en Tolsto Automobielen. De nieuwste voortbrengselen der Russische letterkunde. Napoleon en de Almanach de Gotha. JTygiënische Bladen, mo. 2 In Memoriam, prof. Fmkelnburg. Dr. Snijde's, Gezond heid en levensduur. Prof. Fokk"r, De besmettelykheid van longtering. Dr Bruinsma, Waterkuren. Van Ry'n, Kerkelijke Ceremo niën. Dr. Lingbeek, Voorbeelden tnt over denking. Mej. Fles, De frissche lucht op de slaapkamer. Dozy, Hygiëne van den mond. Dr. Haakma Tresling, Enkele ver keerde gewoonten in onze kleeding. Mevr. dr. Hammer-Du Siar. Eene prijsvraag toege licht. Boekbeoordeeling. Sanitaire Kro niek. Varia. Noord- en Zuid, no. 3. JP. Roeseling, Van een oudt liedeken. Mr. C B Ter onder zoek. Dr. F. A. Stoelt, Iemand eene loer draaien. Mr. C. B.. Warenar, reg. 567. J. Langeraats, Inleiding tot de leekedichijes van de Génestet. Mr. C. B. Onderwerp of Voorwerp. Taco II. de Beer, Bilderdijk, met een portret naar Vinkeles. Tijdschrif ten. Boekbeoordeeling. Kif/en Haard, No. 23, Leonie, door Louise B. B, III. Levende fotografieën, met af beel dingen. Het Borstbeeld van Nicolaas Beets door zijn zoon Cornelis, door Jo de Vries, met afbeelding naar eene fotografie van C. E. Westerborg. Pedir en de aanstaande expe ditie, door Bintang Djaoeh. met een overzichtskaart van Atjeh. De Nieuwe l'rotestantsche Kerk te Schagen, met afbeeldingen naar teekeningen van J. G. Veldheer. Verscheiden heid. Feuilleton. 10 Ken leuke financieele auteur. De landsche staatsleenin/i. Syndicaten. Ita lianen. Spanjaarden. Brazilianen. J)e Aninterdamsdte bank. De, NederL Injfi. batik te Veendam. De Dordluche''. De Nedcrl. petrolenm-mij. Ifet wachtwoord roor Indië. »ll<jl/aud" te Dordt. De Accountant. Onder Willetn I schreef een financier een betoog, om aan te toonen dat de Staat, door uitgifte van schuldbrieven, de natie verrijkt. Van het lange verhaal is de korte inhoud: de millioei en door het publiek ter beschikking van den Staat gesteld, ontvangt het door de betalingen waarvoor de ieening is gesloten, binnen korten tijd terug en bovendien heeft het voor even zoovele millioerien aan rentegevende papieren ontvangen. Een leukere, die financieele auteur. Als zyn redeneering goed is de beslis sing laat ik gaarne aan den lezer en de lezeres over dan wacbt de nederlandsche natie weder om een fortuinije van ongeveer !>5 millioen. Tot dat bedrag heeft de Tweede Kamer de regee ring gemachtigd een 3 pets. leening uit te geven. De uitgifte zal waarschijnlyk door tusschenkomst van bankiers plaats hebben. Deze wijze, allengs meer gebruikelijk, is ge woonlijk de beste, dikwijls de eenige die kan gevolgd worden. Mededinging onder de ban kiers, de wet der vrije concurrentie, zeggen meen ik, doctrinaire oeconomisten. zal, onder den invloed van de behartiging der belangen van de beide vrij contracteerende partijen, voor de overname van de leening en bloc den hoogst mogelijken prijs aanwijzen. Maar... als de bankiers de mededinging door een bondgenootschap vervangen dat ieder der toe getreden firma's, bij beurten met de onder handeling belast en de provisie daaraan verbonden, ieder beurtelings doet genieten? Bekend is het dat de bankiers wel zoo ver standig zijn geweest den onderlingen oorlog door onderlinge samenwerking te vervangen. Ont kend mag wellicht niet worden dat de meeste zich aan de zoogenaamde »omnia" hebben ont trokken, toch mag ook niet ontkend worden dat telkenmale de consortia uit dezelfde be vriende huizen bestaan. Ze hebben gelijk, de bankiers; mochten vele inclustrieele onderne mingen aan die samenwerking een voorbeeld nemen. Voor de groote, zeer groote bankiers gaat dat betrekkelijk gemakkelijk; hun aantal Höi-lung met (i p. (van Woeldcren Hartung ; 2de prijs de heer S. Cohen niet p. (van Dorp?Cohenl. (Jin dozen 2den prijs moet \umlen geloot. Voor de notatie: 1ste prijs de heer J. Huinck met 10 p.: 2de prijs de heer P. C. Aalhuizen met 7 p. In den specialen prijs vooi de best gespeelde par:ij is neg geen beslissing genomen. GEWKIGEUD DA-ME GAJIIUET. Wit. Ij u r n. <!4 «15 3 4 ti G 7 S 9 10 1). 12 13 14 P c3 R ?5 P at' R (12 dc(5: P 13 P 1-3 c4 Rb5 R e.'! D ai P f c 5 P ))(> y bi t D d4: R e«: D (1(5 P c R e7 0-0 D c7 P e5 15 P ea ItS 14 17 fa 18 R f4 l!) P e'2 20 R d:j ?21 R c» 2-2 l) ii3 Zwart. Loman. D er,: D h5 P 5?4 Rg?M T Jid8 1)5 R ei 23 D U3 R hi t DB \vinnenuc zet 21 P £,r'3 clan P e3! en wint. 24 K f l! P 12 25 e3 P hl: SPAA.XSCHE PARTIJ. l.Vlapine'rt venlediging). COKlJESPClJi IHJNTIEI'AUTIJ. 1S07?'93. Wit. Zwart P. Otto, Petersburg. S Alapinc, Berlijn. l et e5 * <?'?!! is niet groot. Dat gold ook voor de leden van den gouden ploeg (aannemers) voor spoorweg bouw; dat geldt voor hen nog. De tyd is voor de uitgifte gunstig, de prolon gatierente is bijna ongekend laag ook te Ber lijn, te Frankfort en te Londen. Jammer echter dat de stukken voor de buitenlandsche beurzen minder geschikt zijn omdat de coupons alleen in nederlandsch geld betaalbaar zijn. Voorzichtig is dat zeker in verband met den gebrekkigen toestand van ons muntwezen waarin een zilveren gulden voor 1/jo van het gouden tientje geldt terwyl hy nog niet l OQ part daarvan werkelijk waard is. Wat zou t er toch »gek uitzien" als de nederlandsche bank geen goud of goudwissels besctiikbaar had om het goudwisselpari te handhaven. Gelukkig pot zy ze goed en zoo veel mogelijk op. De betaalbaarstelling in vreemde munt zou niettemin den koers voor de plaatsing der leening, niet onbelangrijk begunstigen. De 3 pC's. Nederland zijn reeds wat vaster. Het zou niet te verwonderen zijn, als een sy n dicaat b arei ds voor wat vaster koersen waakte. De De 5 puts Italianen 1SG2-S1 wat beter. Ze staan hoog genoeg. Ook Spar jaarden iets vaster. Het geloof in het slagen van een l leening van 2öO millioen wordt wat versterkt. Wat een verschil met den vijand van Spanje, die, met een enkele pennestreek, zoovele hon derden millioenen in eigen land verkrijgen kan als hij verlangt. Niet te verwonderen dat onder deze omstandigheden de koersen der Amerikaansclie sporen, die zich nog steeds in klimmende ontvangstbedragen verheugen, over 'talgemeen vaste of wathooger noteering hebben. De staatsfondsen van Braziliëzijn 2 a 3 pCt. hooger. Is de soliditeit verbeterd sedert de vorige week ? Wie zou het durven beweren. Wel mag getuigd worden dat de nood voor het oogeiiblik minder hoog is. Da nieuwe president schijnt met toenemende kans van réussite, te Locden en te Lierlijn te onder handelen om de coupons der volgende 3 of 5 jaren in een 5 pCts. leening te fundeeren. Nous verrons. Van de fmancieele ondernemingen zijn thans de aandeelen Amstcrdanwclie Bank op 103 ex-dividend genoteerd. Dat dividend is op 8'/a put. bepaald, betaalbaar op dividendbe wijs No. 2ti uut / 17 oodat de koers vast is gebleve:.. llt:t uitvoerige jaarverslag geeft een overzicht van de vergrooting van het arbeids veld dezer bloeiende onderneming. Tot leden van den raad van toezicht zijn herbenoemd de heeren J. A:idreae, mr. J. G. Gleichmdn, L C. van lleukelom, J. Kaempf en C. l'arcud. Als nieuw lid werd baron G. A. Tindal benoemd. Ili/l>o(hecUir.uiJ;cn vast. De noteering van de S'A ],Ct. pandbrieven der tteilerl. lu/p.öiiikte Veendam klom van 97 tot !>7;'3 pCt. Blijkens het ontvangen j varverslag met balans en winstrekening, die een goed en betrouw baar overzicht mogelijk maken, heeft de veendamsche hyp. bank een bij «onder voordeelig jaar in hare geschiedenis te schrijven. Na uitbetaling van (i pCt. dividend, de verplichte tantiemes en de bedrijf-sbelastiug. kon gereser veerd worden: f (J179.44 voor koersreserve. » 8800.?» buitengewone reserve en » (J.')O » het gewone reservefonds. De gezamenlijke reserve bedraagt nu reeds ruim /' 3ii duizend gulden ! De kapitaaluitbreiding is. door plaatsing onder de aandeelhouders van 400 aandeelen tegen den koers van 120 pCt., in ieder opzicht naar wensch geslaagd. Tabakken nog al wat veranderd, het meerendeel in goede richting. De inschrijving is over 't algemeen meegevallen. ]'etrolei/-iinraarden in goeden doen. De Mocüi-a-Jïiniii avanceerde het meest. Aanst. Woensdag houdt de llordtscke petroleum indu strie mij. hare algemeene vergadering. Waar schijnlijk zal de goedkeuring gevraagd worden voor een dividenduitkeering van i)!/3 pet. voor de gewone en van 7 pet. voor de preferente aandeelen. In de algemeene jaarvergadering der keilerlundsclie pi'truliMm-mij. alhier geuouden werd, op voorstel van liet bestuur, besloten de biilans en winst- en verliesrekening over het afgciooperi boekjaar niet goed te keuren, in ver band met de nog niet geregelde directie. De heer J. G. von Heinert, waarnemend directeur, deelde mt.de, dat de onderhande lingen nog ioopende zijn, doch dat de grond slag is, vorming van een nieuwe maatschappij. die tegen winstuitkeering de zaak zal over nemen. In verband met de aftreding van den direc teur, deed het bestuur een voorstel tot be noeming, als zoodanig,van den heerJ.de Koning. De linancieelu groep voor de nieuwe maat schappij vindt liet zeer aanbevelenswaardig den lieer De Koning tot directeur te benoemen. Het salaris zal hetzelfde zijti als van den heer Blaauw. 3 K l>5 R bt 't Doel is tot P gt-7 te «cu'akeii, zonder don 11 op te slniUMi. li ca is niet goed wegens * c3 4 R :ia ó R »'6 ! dc(j ! (} p p.', ; J) g-5 o,,]; rj ,,7 7 j.t ffi g j> 1,5 ?(?_ 5 ;) p <,g:| U el: f ia mogelijk. 7 P f3 7 dl dan D g2: S D f3, I) t'3: II l' l':!:, P l' KI e5, l' li.')'. enz. 8 T gl DhT 9 T g3 Op 'J T g7: volgt l' ei: 10 T g:!, > h5 11 T g5, D h3 12 Tg» remise. 9 I) e(> 10 d3 P e? Il T g7<? Vi>orzich!iger was 11 II e3. 11 P !T<5 12 P g,"» I) e5 13 T h7: 13 T t'7:? dan D Ii2 : 11 U l'(i (Zw.-ut dreigt id. ln;i 1) gl f i:> K e2, 17 1< el, U eó l n T f7, D gS f l!) K o2 P C3 20 T l'i, h6 eii',. 13 Tk7: 14 P h7: l» h2: 15 D ha Wit heeft niets be ters-. Bijv. 15 P g5, l' e5 10 d t. H gl enz. 01' l ."i p i'c ?;-, K e? u; i' gs f, K I'S 17 P hfi, U b (i 18 J) e2. P l'-l 19 K f4:, D U : enz. l» D s-1 f 1(5 K d2 1) 12: f 17 K dl R eO 18 S5 18 11 g5, K d7 10 P i'tj T, K cS enz. is ook niet voordeelig voor Wit. 18 K <17 l!) P ('6 f K t<S 'M Rd2 Ook na 20 D a.">:, ]) i (i: 21 K c2. D l'2 ''' rn O, btt un K 7 biiju /wart in 't voordeel. 20 br> 21 K c'2 K b7 ?2-2 ai bal:! 23 T al : D a 5 :'.?.? dan 11 1.3 t en Ulat in 2 Zetten. ?2:5 R b 24 d4 T h» 25 di odö: 26 P do: D <>2.' < linde dreiging l' !'!'>:, D br> en L> a U 'f te JMrecren. 27 l' e3 Wit moet T hl en D dl f afweren. ?27 T h» ?28 T 1»4 P Ut 29 P d.'» P I'S, l' d2: en T c3: dieigde eer. stuk te winnen. 2!) Th!! 30 K 1)3 30 l' a3 dan D dl f 31 K (13. T Ji» f enz. 3J 1) dn da.'i I; dl T .'U K u3, IJ 1,1: t 3-K ('t, 1) ii2 f 33 T b3, O a« f 31 T ba, L> ba t '. ."."> K b.>:, rO -'?' tn il Ti^ : ( n \vint. 80 T bl: 31 D dS D dl f 32 K et K ad! Wit areigJe D cT : r ! Met algemeene stemmen werd de heer J. de Koning tot directeur benoemd. Tot commissarissen werden benoemd de heeren J. G. von Hamert, mr. H. P. Berlage en A. van Walcheren. Aangezien de heer A. van Walcheren, die ter vergadering was, bedankte, werd in diens plaats gekozen de heer Jhr. C. C. van der Wy'ck. Boven gaf ik andermaal een bewijs van samen werking uit de bankierswereld. Den vorigen keer wees ik er op dat samenwerking het devies moet worden waardoor de groote kracht, het machtige weerstandsvermogen kan worden ontwikkeld die voor vele indische cultuur ondernemingen zullen kunnen brengen: red ding uit den nood. Dit zou ik nader toe lichten door een duidelijk voorbeeld, door J. H. in de Locomotief ten beste gegeven. Dit ga ik doen. Planter A. verstaat bij uitnemendheid de kunst om koffie te bereiden, die een prachtige kleur heeft, maar op haar reis naar Europa verliest zij die weder gedeeltelyk. B. bereidt minder goede koffie, doch de kleur blijft onder alle omstandigheden constant. C. die met dezelfde machinerieën werkt, kan maar geen mooie koffie krijgen, doch door een kleine wijziging aan den pulper heeft h\j weinig of geen gebroken boon. Ligt het nu niet voor de hand, dat die drie planters met elkander te rade gaan, dat zij elk voor zich in bijzonderheden vertellen, welke bereidings wijze zij volgen, dat zij zelfs trachten na te gaan, waarom de onderneming C. niet tot een goed resultaat komt, al volgt de administrateur precies de aanwijzingen hem door A. en B. gegeven. Op die wijze alleen is het mogelijk een afdoend middel te vinden om zoowel Java- als Liberia-koffie prachtig te bereiden, ten minste zoolang er niemand is, die plot seling met een belangrijke uitvinding voor den dag komt. Indien A. dus koffis bereidt, die een beetje mooier is dan die van B., moet hij niet zoo egoïstisch zijn om zijn bereidingswijze geheim te houden, want omgekeerd wil hij ook wel iets van D. weten, die van alle administrateurs in den omtrek de mooiste koffie aflevert. Zoolang er geen bereidingswijze gevonden is, die voor alle ondernemingen proefhoudend blijkt, zoolang ook moeten de planters sa menwerken om tot een goed resultaat te komen en dat kunnen zij het best door elkander hun opgedane ervaringen mede te deelen. Niet n administrateur, maar geheel Java moet prachtige koffie bereiden, dat is het belang van alle ondernemingen. De Java-kofn'3 rnoet op de wereldmarkt haar naam handhaven. In verband hiermede vraagt het bericht van de aaneensluiting van de administrateurs der koflieondernemingen op de helling van den Sweroe aandacht. Op de vergadering van den 15 April werd tot de oprichting eener plantersvereeniging besloten. Haar eerste verga dering zou den lOJen dezer worden gehouden. Als eerste punt op het program der werk zaamheden staat: bezuiniging. Uitmuntend. Da ontvangen jaarverslagen vin verschil lende indische tramondernemingen zal ik de volgende week bespreken. * * * De brandverzekering-maatschappij Holland" t« Dordt heeft de inschrijving opengesteld op 40 aandeelen, serie B, nominaal groot / 5000 elk, waarop vooralsnog 10 pet. wordt gestort, bij de heeren Otto de Kat <t Zoon aldaar, den l Juli 1SH8. Sedert de Maatschappij in 18H4 voor 25 jaren verlengd werd, zijn de volgende dividenden uitgekeerd : 5,7, 20, 20, 20, 15, L1!',, 11, 15, l, 10. 10, 10 en 10 pet. of gemiddeld ];>,6 pet. Sinds li-.ii l is het reserfonds inmiddels met / 50.000 verhoogd. Toewijzing geschiedt aan de hoogste in schrijvers. * -"De Accoaiilant no. 4 (.Mei !!/S) vraagt door rijken inhoud en vele practische berichten, in klimmende mate, de aandacht van de handels vrienden en de particuliere kapitalisten die in administratieve controle en voorichting be langstellen. Een woord van welverdiende waar deering wordt terecht gewijd aan den dezer dagen overleden voorzitter vanhetnederlandscb instituut van accountants, den heer C. J. Theunisse, oud-leeraar in de staatswetenschap en in boekhouden, als accountant werkzaam bij verschillendereederijen, iu.anciecle,industrieele en commercieele ondernemingen te l otterdam. Gaarne vestig ik de aandacht van belangi hebbenden op de verkrijgbaarstelling van da ledenlijst van het instituut bij de firma Bukman A Sartorius, Rokin 17, alhier. X. X. te Utrecht. Wilt go ook de aankoopnoteering uwer stukken vooral die van de portugeescke tab.iksobligatiün opgeven 'f Amst., li Juni is'.tS. D. STU:TKI:. IIIIIIIIIIIIIMII1IMI lllllltt 33 D f8 enz. Wi! dreigt resai-e mot 33 P 3:i T h';: t, ''':''>'- 31 OpïCgeVClI. J) a'3 f, K 1)7 3 j Li e" f rilAXSCIIE PAKTLJ, dezer c'ii.,;?.!! te Londen gespeeld. Wit. l't. J. L-)iu;:i:i. l e4 r 2 dl <\-> 3 ed-">: od") 4 P 1'3 P t6 5 R AS R <i<5 6 0-0 0-0 27 g* 7 P c:? i><! 2S »:5 S l! > R ,« 2)| aW: 9 i' e2 P bd7 ''°" e10 P sr3 'iï" ';' In aanmer!, i::.; Vnmt ''- " £'in P f l, l» c? n i' eó:, 33 T dl Zwart. Amos Burn. 22 D 1)3 ai 23 P s"5 il 24 D i'2 P M 26 T eS: f T e&: D al'. D (14: R li i: R el R f 2: f irfi: 12 li f G: enz. 10 r> c? 11 P f 5 R f r-: 12 R f5: P e4 13 R e3 P (116 14 c3 6 15 R b3 P U5 1(5 c4 du i: 17 I) c2 P ef6 IS D e4: P d5 19 R b.6 T feS 20 T fel P h f t 21 R s'4 U5 I'ödan 22 P. fl:, l', f i: 2') il L3 enz. P ft f D c-2: D et f". 34 R 14: 35 T d2 3i5 K f2: 37 R k3 (?;» 3S R g2 D b t 40 R dat Ktf7 41 P c6 t K f 42 T e2 jr5 43 R eó f K sr6 U R c3 I> sri 45 P f i f gf4: «5 T eS: isr3: 47 Iig3: Opgegeven,

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl