Historisch Archief 1877-1940
No. 1093
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Een Dnitscli nmsicns oyer Bayrentb.
Felix Weingartner, de bekende uitstekende
dirigent, heeft in een door hem onlangs uit
gegeven geschrift eene scherpe critiek uitge
oefend op de wyze, waarop na den dood van
Wagner de uitvoeringen van de Tetraloyie en
van Parsifal te Bayreuth zyn geleid.
Weingartner is een van de meest intelligente
en meest enthousiaste Wagnerianen, maar ten
opzichte van de Villa Wahlfried en van den
>heiligen heuvel" heeft hy de houding aange
nomen van een Lamennais, wien, na zyn
verWyf te Rome, vele illusiën waren ontvallen.
Hij heeft zich door zyn vrienden niet laten
weerhouden om alles te zeggen, wat hy' op
fijn hart had, en wat zyn intransigente aard
hem onder den invloed van zyn hoog-artistiek
ideaal ingaf. Hy heeft zijne betrekking van
>reptrtitor" aan het Wagner-theater indertijd
opgegeven, omdat zyne zelfverloochening hare
grenzen had. Hy heeft voorzien, dat de
heerschzuchtige dictatuur van mevrouw Wagner het
groote werk van Bayreuth zou
compromitteejen, en hij geeft de redenen aan, waarom de
invloed van Wagner's weduwe resultaten op
levert, die met de denkbeelden van den Meester
in stryd zyn. Brünnhilde heeft, volgens hem,
den wil van Wotan niet begrepen.
Da eerste reden, die Weingartner daarvoor
aangeeft,, is dat de leidende geest te Bsyreuth
eene vrouw is en, wat erger is, dat zy door
geboorte en opvoeding vreemd is aan de door
Wagner gewenschte nationale kunst. De Mees
ter ion, dank zy eene, zelfs by geniale kun
stenaars voorbeeldelooze vereeniging van groote
eigenschappen, tegelijkertijd de schepper en
de regisseur van zyn eigen werken zyn, een
soort van compleete Syfiiovpyótr. Welke man,
hoe begaafd ook, zou de erfenis van zulk een
.genie hebben kunnen aanvaarden? En wat
mocht men dan hopen van eene vrouw ?
»Nooit" zoo zegt de ongalante
Weingiirines »is eene vrouw in staat tot eene
geniale productie. Een aardig lyrisch stuk,
een vry goed schildery, ziedaar het niveau,
waartoe vrouwen zich kunnen opwerken en
zelis daarin slagen zij nog zelden; hare artistieke
werkzaamheid beperkt zich overigens tot na
volging, vooral tot eene dikwyls hoogst opmer
kelijke volmaaktheid in het bespelen van een
inttrutuent, m het zingen, in het weergeven
of vertolken van eene rol. Haar aard bestaat
in het in z<ch opnemen en ter wereld bren
gen van het ontvangene, niet in het schep
pen. En alleen een schepper zou het werk van
Wagner geheel kunnen teruggeven in den
gee»t van den Meester. Dat.moet noodzakelyk
een man zyn !
«Mevrouw Wagner staat in intelligentie en
in kennis zoover boven haar sekse, dat zij
desniettemin aan de Fest-piele groo'.e diensten
zou kunnen bewyzen en voor het werk eene
onschatbare raadgeefster zou kunnen zijn,
indien zij haren invloed beperkte en indien
zy naast zich mannen had, die zich met den
moed der overtuiging verzetten tegen hare
dwalingen en haar tot beter inzicht brachten.
Haar alles uitsluitende eerzucht is een ongeluk,
want de oppervlakkige en de slaafsche lieden,
die in het menschdom de meerderheid vormen,
nemen alles aan, wat zy hun voorhoudt, zonder
zelfs na te gaan of het echt goud is, omdat
zy meenen, dat zij het ontvangen uit de hand
van Wagnir's eenige rechtmatige erfgename.
Maar Mevrouw Wagner's aan Duitscbland
vreemde aard en het feit, dat zij eene vrouw
is, beletten haar, inderdaad bezitster van die
erfenis te zyn, en haar zoo bewonderde werk
kracht blykt ten slotte alleen het resultaat te
zyn van eene routine, door jarenlange oefening
verkregen, die geenszins eene openbaring is
van werkelijk geniale eigenschappen."
Telkens komt Weingartner terug op het
speciflek-Duitsche karakter van Wagner's werk
ui op de natuurlyke onbekwaamheid van Mevr.
Wagner om dit werk in den geest van den
Meester voort te zetten of zelfs op te vatten.
»De tegenwoordige directrice der Bayreuther
Festspiele is van vaders zy de (Liszt) eene
Hongaarsche, van moeders zyde (Mme d'Agoult)
eene Fransche, en dus niets minder dan Duitsch."
Maar zou wellicht de zoon kunnen doen, wat
de moeder niet vermag ? Op deze vraag geeft
Weingartner een antwoord, dat aan scherpheid
niets te wenschen overlaat.
»Er bestaat een zoon, de eigen vleeschelijke
erfgenaam van den Meester. Waarom zou hij
ook niet diens geestelyke erfgenaam worden 'l
Ongetwyfeld moest hier rekening worden ge
houden met eene omstandigheid, die niet van
beteekenis was ontbloot. De jonge Wagner
was gebleken, geenerlei muzikalen aanleg te
bezitten, en men had hem dus in 't geheel
geen muziek geleerd. Tien jaren, en zelfs
nog korter 1y'd geleden, maakten zijne moeder
en hy zelf daarvan volstrekt geen geheim. Maar
dit deed er ten slotte minder toe. Daar personen
met een individueelen aanleg te Bayreuth niet
zeer gezien zijn en men hen daar eigenlijk, wat
de leiding der l-'estzpiele betreft, meer of min
MiiiiiiiiiiiMiM iiiiirmiiiminiiiiiiiiiiiiii
Sc/iaa/lyxl.
8ste Jaargang. 5 Juni 1898.
Redacteur: R u d. J. L o rn a n.
15 Aveuue Road, Regent's Park, Lomion X.W.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubriek
betreffende, aan bovenstaand adres te richten.
CMIMttllllllMIIIM
Piobleem No. 431.
Mat in twee (2) zetten.
abcdefgh
Wit S, zwart 13 stukken.
Oplossing van No. -132 van P. Siedensclmur
te Keinshagen (Mecklenbuig).
l P d3 enz.
HMMIIIIIIUIItllll
Opgelost door C. Koekelk-ii'n, Keulen (2); L. A.
Kuijerö, Auibtei d:iin (li o); H. Mendi-y da Costa,
Amsterdam i,2) ; P. i. J. (i. de (joude, 's
Houivnliouk ; A. KOI at, liergen-oy-Zoom ^ ?) ; Joh. JL
KeUning, lieetbtei zwaag ('2).
Beoordeelingen.
Viel zu naheliegend, da e& an jeder Veiführung
fehlt. O. Koekei korn.
Te eenvoudig voor een
on a» r cl ig u maii?telliugtn.
jl, maar met niet
L. A. Kuijers.
TWEEDE NAT. COH11ESP. WEDSTRIJD.
Overwinnaarsgroep.
Vijf-en-twintigste zet van Wit.
Partij Paitij Partij
No. No. N-1).
10 T cd l 20 fe3: 3S P e(i f
11 T el 21 D jr3 «5 K fl:
12 P f5 25 T 11 3(5 K hl
13 D c4: 27 D el 37 T fdl
14 P gf>: 28 P (15: 39 f4
15 D f8 t 30 D g4 40 R c3:
18 K f2 31 R c3: 42 gh3:
19 32 D cö: 44 D k4
De 24e zet van Wit in 39 was T bbl. Verder
19 nog gespeeld in 11) 21?T f 7 en in 31 2i
11 c3 : J. J. S.
UIT DE SCHAAKWERELD.
De groote onderlinge wedstrijd (22 deelnemers)
in het ,.Itotterdarn^ehe behaakgenootschap" is
tbans geëindigd. Men speelde gedurende acht
maaijden (Uutober?AI f i) maandelijks n partij
in de verplichte opening de l'ransche partij en
telkens met denzeltden persoon, da.s met elkaar
acht partijen. De uitslag is: voor de partijen:
1ste prijs de heer J. J. A. de Koning met 7'2 p.
(ialiiuizen- do Koning); 2de prijs de heer Hans
als afgedaan beschouwt, behoefde men zich
niet lang te bedenker, om Siegfried, al bezat
hij ook klaarblijkelijk geen muzikale gaven,
zoodanig te dresseeren, dat hy zoo ongeveer
op een musicus geleek. Mevrouw Wagner
voorzag met haar groote menschenkennis zeer
goed, dat er tal van lieden zouden zijn, die op
het rechte oogenblik bereid zouden worden
gevonden om »het nieuwe genie" aan te kon
digen en te verheerlijken. En daarom waagde
men het erop. In minder dan geen tyd maakte
men van den leerling eener technische school,
niet een leerling in de muziek, maar een
meester in de kui st van dirigeeren. Met enkele
ingepompte stukken, die hij met wonderlyke
nuanceeringen dirigeerde, reisde hij driejaren
lang de groote steden van Europa af, in welke
de groote naam van zij vader en de uitgebreide i
relatiën van zijne moeder alle deuren voor
hem openden, en de enthousiaste verslagen
en de interviews werden over de gansche
wereld verspreid .. .."
De heer Weingartner maakt niet slechts den
eigenaardigen aanleg van Mevrouw Wagner en
het gebrek van aanleg van Siegfried, maar ook
de al te inschikkelyke vrienden en het publiek
in en buiten Duitschland aansprakelijk voor
de dwalingen en fouten van Bayreuth. De
vreemdelingen kwamen tot dit heiligdom van
Duitsche kunst met profane nieuwsgierigheid
en met den smaak dien Wagner boven alles
verafschuwde : dien van half bekeerde opera
dilettanten. Duitschland toonde te weinig ver
trouwen en geloof in de nieuwe nationale kunst,
van welke Bayreuth, tydens het leven van Wag
ner, de hoogste openbaring was. Deze halve onver
schilligheid maakte het binnendringen mogelijk
van den kosmopolitischen smaak, de pogingen
om aan het werk zelf vreemde abtracties toe
te voegen, het ten tooneele brengen van
«sterren", die met hare attractiën van over
de zeeën en over de bergen eene liefhebberij,
een smaak en een stijl medebrachten, welke
volkomen in strijd waren met den geest van
Wagner.
Weingartner blyft niet in gebreke, voor het
door hem beweerde voorbeelden en bewy'zen
aan te voeren. Zoo wijst bij op de zangeres
Nordica, die in 1894 werügeëngageerd, en
uie op een goeden dag dreigde te zullen ver
trekken, als men haren aanstaanden echtgenoot
niet Parsifal liet zingen. Parsifal werd opge
offerd aan deze caprice van eene prima-donna.
Niet slechts tegen de exotische artisten trekt
Weingattner te velde, maar ook tegen het
streven der door mevrouw Wagner opgerichte
school, in welke jonge artisten moeten worden
opgeleid, om langzamerhand de Bayreuther pro
tagonisten te vervangen.
Weingartner wendt zich vervolgens tegen
de dressuur, welke de school van Bayreuth,
onder leiding van Kniese, toepast op perso
nen, die volgens hem door Mevrouw Wagner
hoofdzakelijk »op het oog" zijn uitgezocht, en
in krasse termen veroordeelt hy die dressuur,
waarby de eigenlijke ontwikkeling van den
kunstenaar moet schade lijden en zijne per
soonlijkheid gevaar loopt ten onder te gaan.
Toetst men het oordeel van Weingartner aan
de verkregen resultaten, dan zal men moeten
erkennen, dat het niet m alle opzichten billijk
is, zeker niet bijvoorbeeld ten opzichte van
Burgstaller. Volkomen juist is echter zijn ver
wijt, dat Bayreuther school veel meer werk maakt
vaa dictie en accentueering dan van zangkunst
De lyrische gedeelten van Wagner's werk lijden
niet weinig onder de toepassing van deze
methode.
Als bewijs voor zijne bewering noemt
Weingiinner twee jeugdige kunstenaars, die in den
laatsten cyclus als Wotan e.i als Brünnhilde
zijn opgetreden: Anton van Rooy en Mevr.
Gulbrandson. Beiden jong, rijk begaafd, vol
geestdrift voor hunne taak, hebben zij toch
een zeer verschillenden indruk gegeven.
Wotan?van Rooy was, zelfs in zijne
menschelijke, intieme, familiare oogenblikken,
altijd een god; Brünnhilde-Gulbrandson scheen,
zelts in dat bovenmenschelyke tooneel, waar zij
de aardsche ballingschap verlaat, en haar
menschelyke vrouwengedaante opoffert, aan de ten
ondergaande wereld vastgeklonken te blijven in
plaats van boven hare puinhoopen te zweven.
En de oorzaak van deze tegenstelling was niet
een verschil in opvatting, maar een verschil
in uitvoering. Van Rooy, een uitmuntend leer
ling van de school van Stocktausen, gat' door
den zang vleugels aan de dichterlijke uit
drukking; Mevr. Gulbranson, leerlinge der
school van Bayreutb, maakte de lyrische
uit(.rukking ondergeschikt aan de zuivere dictie,
van welke zij zelve een ge.angene scheen
te zijn.
Dat mevrouw Wagner in haar
ontdekkingsijver enkele zeer gelukkige vondsten heeft
gedaan, moet volmondig worden erkend. Maar
juist bij deze blijkt als de uitverkoren
kunstenaars geen groote mate van zelfstandig
heid bezitten het gevaarlijke van de dictatuur
der »Cosiinajest;it'J, die de^e kunstenaars be
schouwt als een schoon instrument, waaraan
zij de ziel moet geven. Bij alle waardeering
van haren ijver en hare goede bedoelingen
mag men gerust zeggen, dat dit eene taak is,
die hare krachten zér ver te boven gaat.
Inhoud van Tijdschriften.
Weekblad Insulinde, no. 22. Een benoeming
Voorstellen Mullemeister. Uit de Molukken,
I. De communicatie in den Oostelijken
Archipel. Ambtenaren BB. Langzame
Voorbereiding. De leening. Weigering
van eenjarige verloven. E?n unicum. Be
zwarende ballast. Regeerin?sstatitieken.
Wetenschappelijke Bladen, Juni 1898: Per
soonlijke herinneringen aan Vorst Bismarck
De Manchester-school en de hedendaagsche
toestanden. Atomen en Molekulnn in de
negentiende eeuw. Nietzsche en Tolsto
Automobielen. De nieuwste voortbrengselen
der Russische letterkunde. Napoleon en de
Almanach de Gotha.
JTygiënische Bladen, mo. 2 In Memoriam,
prof. Fmkelnburg. Dr. Snijde's, Gezond
heid en levensduur. Prof. Fokk"r, De
besmettelykheid van longtering. Dr Bruinsma,
Waterkuren. Van Ry'n, Kerkelijke Ceremo
niën. Dr. Lingbeek, Voorbeelden tnt over
denking. Mej. Fles, De frissche lucht op
de slaapkamer. Dozy, Hygiëne van den
mond. Dr. Haakma Tresling, Enkele ver
keerde gewoonten in onze kleeding. Mevr.
dr. Hammer-Du Siar. Eene prijsvraag toege
licht. Boekbeoordeeling. Sanitaire Kro
niek. Varia.
Noord- en Zuid, no. 3. JP. Roeseling, Van
een oudt liedeken. Mr. C B Ter onder
zoek. Dr. F. A. Stoelt, Iemand eene loer
draaien. Mr. C. B.. Warenar, reg. 567.
J. Langeraats, Inleiding tot de leekedichijes
van de Génestet. Mr. C. B. Onderwerp of
Voorwerp. Taco II. de Beer, Bilderdijk,
met een portret naar Vinkeles. Tijdschrif
ten. Boekbeoordeeling.
Kif/en Haard, No. 23, Leonie, door Louise
B. B, III. Levende fotografieën, met af beel
dingen. Het Borstbeeld van Nicolaas Beets
door zijn zoon Cornelis, door Jo de Vries,
met afbeelding naar eene fotografie van C. E.
Westerborg. Pedir en de aanstaande expe
ditie, door Bintang Djaoeh. met een
overzichtskaart van Atjeh. De Nieuwe l'rotestantsche
Kerk te Schagen, met afbeeldingen naar
teekeningen van J. G. Veldheer. Verscheiden
heid. Feuilleton.
10
Ken leuke financieele auteur. De
landsche staatsleenin/i. Syndicaten. Ita
lianen. Spanjaarden. Brazilianen. J)e
Aninterdamsdte bank. De, NederL Injfi.
batik te Veendam. De Dordluche''. De
Nedcrl. petrolenm-mij. Ifet wachtwoord
roor Indië. »ll<jl/aud" te Dordt. De
Accountant.
Onder Willetn I schreef een financier een
betoog, om aan te toonen dat de Staat, door
uitgifte van schuldbrieven, de natie verrijkt.
Van het lange verhaal is de korte inhoud:
de millioei en door het publiek ter beschikking
van den Staat gesteld, ontvangt het door de
betalingen waarvoor de ieening is gesloten,
binnen korten tijd terug en bovendien heeft
het voor even zoovele millioerien aan
rentegevende papieren ontvangen. Een leukere, die
financieele auteur.
Als zyn redeneering goed is de beslis
sing laat ik gaarne aan den lezer en de lezeres
over dan wacbt de nederlandsche natie weder
om een fortuinije van ongeveer !>5 millioen. Tot
dat bedrag heeft de Tweede Kamer de regee
ring gemachtigd een 3 pets. leening uit te
geven. De uitgifte zal waarschijnlyk door
tusschenkomst van bankiers plaats hebben.
Deze wijze, allengs meer gebruikelijk, is ge
woonlijk de beste, dikwijls de eenige die kan
gevolgd worden. Mededinging onder de ban
kiers, de wet der vrije concurrentie, zeggen
meen ik, doctrinaire oeconomisten. zal, onder
den invloed van de behartiging der belangen
van de beide vrij contracteerende partijen,
voor de overname van de leening en bloc den
hoogst mogelijken prijs aanwijzen. Maar...
als de bankiers de mededinging door een
bondgenootschap vervangen dat ieder der toe
getreden firma's, bij beurten met de onder
handeling belast en de provisie daaraan
verbonden, ieder beurtelings doet genieten?
Bekend is het dat de bankiers wel zoo ver
standig zijn geweest den onderlingen oorlog door
onderlinge samenwerking te vervangen. Ont
kend mag wellicht niet worden dat de meeste
zich aan de zoogenaamde »omnia" hebben ont
trokken, toch mag ook niet ontkend worden
dat telkenmale de consortia uit dezelfde be
vriende huizen bestaan. Ze hebben gelijk, de
bankiers; mochten vele inclustrieele onderne
mingen aan die samenwerking een voorbeeld
nemen. Voor de groote, zeer groote bankiers
gaat dat betrekkelijk gemakkelijk; hun aantal
Höi-lung met (i p. (van Woeldcren Hartung ; 2de
prijs de heer S. Cohen niet p. (van Dorp?Cohenl.
(Jin dozen 2den prijs moet \umlen geloot.
Voor de notatie: 1ste prijs de heer J. Huinck
met 10 p.: 2de prijs de heer P. C. Aalhuizen met
7 p. In den specialen prijs vooi de best gespeelde
par:ij is neg geen beslissing genomen.
GEWKIGEUD DA-ME GAJIIUET.
Wit.
Ij u r n.
<!4 «15
3
4
ti
G
7
S
9
10
1).
12
13
14
P c3
R ?5
P at'
R (12
dc(5:
P 13
P 1-3
c4
Rb5
R e.'!
D ai
P f
c 5
P ))(>
y bi t
D d4:
R e«:
D (1(5
P c
R e7
0-0
D c7
P e5
15 P ea
ItS 14
17 fa
18 R f4
l!) P e'2
20 R d:j
?21 R c»
2-2 l) ii3
Zwart.
Loman.
D er,:
D h5
P 5?4
Rg?M
T Jid8
1)5
R ei
23 D U3 R hi t
DB \vinnenuc zet 21
P £,r'3 clan P e3! en wint.
24 K f l! P 12
25 e3 P hl:
SPAA.XSCHE PARTIJ.
l.Vlapine'rt venlediging).
COKlJESPClJi IHJNTIEI'AUTIJ. 1S07?'93.
Wit. Zwart
P. Otto, Petersburg. S Alapinc, Berlijn.
l et e5 * <?'?!!
is niet groot. Dat gold ook voor de leden van
den gouden ploeg (aannemers) voor spoorweg
bouw; dat geldt voor hen nog.
De tyd is voor de uitgifte gunstig, de prolon
gatierente is bijna ongekend laag ook te Ber
lijn, te Frankfort en te Londen. Jammer
echter dat de stukken voor de
buitenlandsche beurzen minder geschikt zijn omdat
de coupons alleen in nederlandsch geld
betaalbaar zijn. Voorzichtig is dat zeker
in verband met den gebrekkigen toestand
van ons muntwezen waarin een zilveren gulden
voor 1/jo van het gouden tientje geldt terwyl
hy nog niet l OQ part daarvan werkelijk waard
is. Wat zou t er toch »gek uitzien" als de
nederlandsche bank geen goud of goudwissels
besctiikbaar had om het goudwisselpari te
handhaven. Gelukkig pot zy ze goed en zoo
veel mogelijk op.
De betaalbaarstelling in vreemde munt zou
niettemin den koers voor de plaatsing der
leening, niet onbelangrijk begunstigen.
De 3 pC's. Nederland zijn reeds wat vaster.
Het zou niet te verwonderen zijn, als een
sy n dicaat b arei ds voor wat vaster koersen waakte.
De De 5 puts Italianen 1SG2-S1 wat beter.
Ze staan hoog genoeg. Ook Spar jaarden iets
vaster. Het geloof in het slagen van een
l leening van 2öO millioen wordt wat versterkt.
Wat een verschil met den vijand van Spanje,
die, met een enkele pennestreek, zoovele hon
derden millioenen in eigen land verkrijgen
kan als hij verlangt. Niet te verwonderen dat
onder deze omstandigheden de koersen der
Amerikaansclie sporen, die zich nog steeds in
klimmende ontvangstbedragen verheugen, over
'talgemeen vaste of wathooger noteering hebben.
De staatsfondsen van Braziliëzijn 2 a 3 pCt.
hooger. Is de soliditeit verbeterd sedert de
vorige week ? Wie zou het durven beweren.
Wel mag getuigd worden dat de nood voor
het oogeiiblik minder hoog is. Da nieuwe
president schijnt met toenemende kans van
réussite, te Locden en te Lierlijn te onder
handelen om de coupons der volgende 3 of 5
jaren in een 5 pCts. leening te fundeeren.
Nous verrons.
Van de fmancieele ondernemingen zijn thans
de aandeelen Amstcrdanwclie Bank op 103
ex-dividend genoteerd. Dat dividend is op
8'/a put. bepaald, betaalbaar op dividendbe
wijs No. 2ti uut / 17 oodat de koers vast is
gebleve:.. llt:t uitvoerige jaarverslag geeft een
overzicht van de vergrooting van het arbeids
veld dezer bloeiende onderneming. Tot leden
van den raad van toezicht zijn herbenoemd
de heeren J. A:idreae, mr. J. G. Gleichmdn,
L C. van lleukelom, J. Kaempf en C. l'arcud.
Als nieuw lid werd baron G. A. Tindal
benoemd.
Ili/l>o(hecUir.uiJ;cn vast. De noteering van de
S'A ],Ct. pandbrieven der tteilerl. lu/p.öiiikte
Veendam klom van 97 tot !>7;'3 pCt.
Blijkens het ontvangen j varverslag met balans
en winstrekening, die een goed en betrouw
baar overzicht mogelijk maken, heeft de
veendamsche hyp. bank een bij «onder voordeelig
jaar in hare geschiedenis te schrijven. Na
uitbetaling van (i pCt. dividend, de verplichte
tantiemes en de bedrijf-sbelastiug. kon gereser
veerd worden:
f (J179.44 voor koersreserve.
» 8800.?» buitengewone reserve
en » (J.')O » het gewone reservefonds.
De gezamenlijke reserve bedraagt nu reeds
ruim /' 3ii duizend gulden !
De kapitaaluitbreiding is. door plaatsing onder
de aandeelhouders van 400 aandeelen tegen
den koers van 120 pCt., in ieder opzicht naar
wensch geslaagd.
Tabakken nog al wat veranderd, het
meerendeel in goede richting. De inschrijving is
over 't algemeen meegevallen.
]'etrolei/-iinraarden in goeden doen. De
Mocüi-a-Jïiniii avanceerde het meest. Aanst.
Woensdag houdt de llordtscke petroleum indu
strie mij. hare algemeene vergadering. Waar
schijnlijk zal de goedkeuring gevraagd worden
voor een dividenduitkeering van i)!/3 pet. voor
de gewone en van 7 pet. voor de preferente
aandeelen.
In de algemeene jaarvergadering der
keilerlundsclie pi'truliMm-mij. alhier geuouden werd,
op voorstel van liet bestuur, besloten de biilans
en winst- en verliesrekening over het
afgciooperi boekjaar niet goed te keuren, in ver
band met de nog niet geregelde directie.
De heer J. G. von Heinert, waarnemend
directeur, deelde mt.de, dat de onderhande
lingen nog ioopende zijn, doch dat de grond
slag is, vorming van een nieuwe maatschappij.
die tegen winstuitkeering de zaak zal over
nemen.
In verband met de aftreding van den direc
teur, deed het bestuur een voorstel tot be
noeming, als zoodanig,van den heerJ.de Koning.
De linancieelu groep voor de nieuwe maat
schappij vindt liet zeer aanbevelenswaardig
den lieer De Koning tot directeur te benoemen.
Het salaris zal hetzelfde zijti als van den
heer Blaauw.
3 K l>5 R bt
't Doel is tot P gt-7
te «cu'akeii, zonder don
11 op te slniUMi. li ca
is niet goed wegens
* c3
4 R :ia
ó R »'6 ! dc(j !
(} p p.', ; J) g-5
o,,]; rj ,,7 7 j.t ffi g
j> 1,5 ?(?_ 5 ;) p <,g:|
U el: f ia mogelijk.
7 P f3
7 dl dan D g2: S D f3,
I) t'3: II l' l':!:, P l'
KI e5, l' li.')'. enz.
8 T gl DhT
9 T g3
Op 'J T g7: volgt
l' ei: 10 T g:!, > h5
11 T g5, D h3 12 Tg»
remise.
9 I) e(>
10 d3 P e?
Il T g7<?
Vi>orzich!iger was 11
II e3.
11 P !T<5
12 P g,"» I) e5
13 T h7:
13 T t'7:? dan D Ii2 :
11 U l'(i (Zw.-ut dreigt
id. ln;i 1) gl f i:> K e2,
17 1< el, U eó l n T f7,
D gS f l!) K o2 P C3
20 T l'i, h6 eii',.
13 Tk7:
14 P h7: l» h2:
15 D ha
Wit heeft niets be
ters-. Bijv. 15 P g5, l' e5
10 d t. H gl enz. 01' l ."i
p i'c ?;-, K e? u; i' gs f,
K I'S 17 P hfi, U b (i 18
J) e2. P l'-l 19 K f4:,
D U : enz.
l» D s-1 f
1(5 K d2 1) 12: f
17 K dl R eO
18 S5
18 11 g5, K d7 10
P i'tj T, K cS enz. is
ook niet voordeelig voor
Wit.
18 K <17
l!) P ('6 f K t<S
'M Rd2
Ook na 20 D a.">:,
]) i (i: 21 K c2. D l'2 '''
rn O, btt un K 7 biiju
/wart in 't voordeel.
20 br>
21 K c'2 K b7
?2-2 ai bal:!
23 T al :
D a 5 :'.?.? dan 11 1.3 t
en Ulat in 2 Zetten.
?2:5 R b
24 d4 T h»
25 di odö:
26 P do: D <>2.'
< linde dreiging l' !'!'>:,
D br> en L> a U 'f te
JMrecren.
27 l' e3
Wit moet T hl en
D dl f afweren.
?27 T h»
?28 T 1»4 P Ut
29 P d.'»
P I'S, l' d2: en T c3:
dieigde eer. stuk te
winnen.
2!) Th!!
30 K 1)3
30 l' a3 dan D dl f
31 K (13. T Ji» f enz.
3J 1) dn da.'i I; dl T .'U
K u3, IJ 1,1: t 3-K ('t,
1) ii2 f 33 T b3, O a« f
31 T ba, L> ba t '. .".">
K b.>:, rO -'?' tn il Ti^ :
( n \vint.
80 T bl:
31 D dS D dl f
32 K et K ad!
Wit areigJe D cT : r !
Met algemeene stemmen werd de heer J.
de Koning tot directeur benoemd.
Tot commissarissen werden benoemd de
heeren J. G. von Hamert, mr. H. P. Berlage
en A. van Walcheren.
Aangezien de heer A. van Walcheren, die
ter vergadering was, bedankte, werd in diens
plaats gekozen de heer Jhr. C. C. van der Wy'ck.
Boven gaf ik andermaal een bewijs van samen
werking uit de bankierswereld. Den vorigen
keer wees ik er op dat samenwerking het
devies moet worden waardoor de groote kracht,
het machtige weerstandsvermogen kan worden
ontwikkeld die voor vele indische cultuur
ondernemingen zullen kunnen brengen: red
ding uit den nood. Dit zou ik nader toe
lichten door een duidelijk voorbeeld, door J.
H. in de Locomotief ten beste gegeven. Dit
ga ik doen.
Planter A. verstaat bij uitnemendheid de
kunst om koffie te bereiden, die een prachtige
kleur heeft, maar op haar reis naar Europa
verliest zij die weder gedeeltelyk. B. bereidt
minder goede koffie, doch de kleur blijft
onder alle omstandigheden constant. C. die
met dezelfde machinerieën werkt, kan maar
geen mooie koffie krijgen, doch door een
kleine wijziging aan den pulper heeft h\j
weinig of geen gebroken boon. Ligt het nu
niet voor de hand, dat die drie planters met
elkander te rade gaan, dat zij elk voor zich
in bijzonderheden vertellen, welke bereidings
wijze zij volgen, dat zij zelfs trachten na te
gaan, waarom de onderneming C. niet tot een
goed resultaat komt, al volgt de administrateur
precies de aanwijzingen hem door A. en B.
gegeven. Op die wijze alleen is het mogelijk
een afdoend middel te vinden om zoowel
Java- als Liberia-koffie prachtig te bereiden,
ten minste zoolang er niemand is, die plot
seling met een belangrijke uitvinding voor
den dag komt.
Indien A. dus koffis bereidt, die een beetje
mooier is dan die van B., moet hij niet zoo
egoïstisch zijn om zijn bereidingswijze geheim
te houden, want omgekeerd wil hij ook wel
iets van D. weten, die van alle administrateurs
in den omtrek de mooiste koffie aflevert.
Zoolang er geen bereidingswijze gevonden is,
die voor alle ondernemingen proefhoudend
blijkt, zoolang ook moeten de planters sa
menwerken om tot een goed resultaat te komen
en dat kunnen zij het best door elkander
hun opgedane ervaringen mede te deelen.
Niet n administrateur, maar geheel Java
moet prachtige koffie bereiden, dat is het
belang van alle ondernemingen. De Java-kofn'3
rnoet op de wereldmarkt haar naam handhaven.
In verband hiermede vraagt het bericht van
de aaneensluiting van de administrateurs der
koflieondernemingen op de helling van den
Sweroe aandacht. Op de vergadering van den
15 April werd tot de oprichting eener
plantersvereeniging besloten. Haar eerste verga
dering zou den lOJen dezer worden gehouden.
Als eerste punt op het program der werk
zaamheden staat: bezuiniging. Uitmuntend.
Da ontvangen jaarverslagen vin verschil
lende indische tramondernemingen zal ik de
volgende week bespreken.
* *
*
De brandverzekering-maatschappij Holland"
t« Dordt heeft de inschrijving opengesteld op
40 aandeelen, serie B, nominaal groot / 5000
elk, waarop vooralsnog 10 pet. wordt gestort,
bij de heeren Otto de Kat <t Zoon aldaar,
den l Juli 1SH8.
Sedert de Maatschappij in 18H4 voor 25 jaren
verlengd werd, zijn de volgende dividenden
uitgekeerd :
5,7, 20, 20, 20, 15, L1!',, 11, 15, l, 10. 10,
10 en 10 pet. of gemiddeld ];>,6 pet. Sinds
li-.ii l is het reserfonds inmiddels met / 50.000
verhoogd.
Toewijzing geschiedt aan de hoogste in
schrijvers.
*
-"De Accoaiilant no. 4 (.Mei !!/S) vraagt door
rijken inhoud en vele practische berichten, in
klimmende mate, de aandacht van de handels
vrienden en de particuliere kapitalisten die
in administratieve controle en voorichting be
langstellen. Een woord van welverdiende waar
deering wordt terecht gewijd aan den dezer
dagen overleden voorzitter vanhetnederlandscb
instituut van accountants, den heer C. J.
Theunisse, oud-leeraar in de staatswetenschap
en in boekhouden, als accountant werkzaam
bij verschillendereederijen,
iu.anciecle,industrieele en commercieele ondernemingen te l
otterdam.
Gaarne vestig ik de aandacht van
belangi hebbenden op de verkrijgbaarstelling van da
ledenlijst van het instituut bij de firma Bukman A
Sartorius, Rokin 17, alhier.
X. X. te Utrecht. Wilt go ook de
aankoopnoteering uwer stukken vooral die van
de portugeescke tab.iksobligatiün opgeven 'f
Amst., li Juni is'.tS. D. STU:TKI:.
IIIIIIIIIIIIIMII1IMI lllllltt
33 D f8 enz.
Wi! dreigt resai-e mot 33 P
3:i T h';: t, ''':''>'- 31 OpïCgeVClI.
J) a'3 f, K 1)7 3 j Li e" f
rilAXSCIIE PAKTLJ,
dezer c'ii.,;?.!! te Londen gespeeld.
Wit.
l't. J. L-)iu;:i:i.
l e4 r
2 dl <\->
3 ed-">: od")
4 P 1'3 P t6
5 R AS R <i<5
6 0-0 0-0 27 g*
7 P c:? i><! 2S »:5
S l! > R ,« 2)| aW:
9 i' e2 P bd7 ''°"
e10 P sr3 'iï" ';'
In aanmer!, i::.; Vnmt ''- "
£'in P f l, l» c? n i' eó:, 33 T dl
Zwart.
Amos Burn.
22 D 1)3 ai
23 P s"5 il
24 D i'2 P M
26 T eS: f T e&:
D al'.
D (14:
R li i:
R el
R f 2: f
irfi: 12 li f G: enz.
10 r> c?
11 P f 5 R f r-:
12 R f5: P e4
13 R e3 P (116
14 c3 6
15 R b3 P U5
1(5 c4 du i:
17 I) c2 P ef6
IS D e4: P d5
19 R b.6 T feS
20 T fel P h f t
21 R s'4 U5
I'ödan 22 P. fl:, l', f i:
2') il L3 enz.
P ft f
D c-2:
D et
f".
34 R 14:
35 T d2
3i5 K f2:
37 R k3 (?;»
3S R g2 D b t
40 R dat Ktf7
41 P c6 t K f
42 T e2 jr5
43 R eó f K sr6
U R c3 I> sri
45 P f i f gf4:
«5 T eS: isr3:
47 Iig3: Opgegeven,