DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1095 waarop de Bond optreedt en met de stellingen door den secretaris van dien Bond gepre dikt, is ook sommigen van de voorstanders van het N. M. een raadsel. Wat ook in het N. M. moge zijn goed te keuren, dit achten velen (met mij overigens verschil lende) althans ten strengste af' te keuren. Over mijn persoonlijke gevoelens kan ik dus zwijgen voor het oogenblik. Indien de wijze van propaganda van den N. M. bond noodzakeliJK uit het beginsel voortvloeit, dan is dit voor mij een argument te meer tegen het beginsel zelf. Indien niet, welnu wij zijn in onze vereeniging ruim genoeg voor dit verschil van gevoelen en willen gaarne vernemen, hoe het dan beter zou kunnen worden in werking gesteld. In elk geval, laten wij ons over de eco nomische kwestie niet uit. De moreele zijde is ons hoofdzaak. Indien het pauperisme niet anders is te bestrijden dan door beper king der geboorten, zoo is daarmede nog niet bewezen dat die beperking geoorloofd zou zjjn. Men maakt het zich veel te gemakkelijk, wanneer men de moraal naar utiliteits redeneeringen dwingt. De kwesties zijn zoo eenvoudig niet. Of pauperisme de vruchtbaarste bron is van bestialiteit, is ah hans alles behalve een axioma. Vrij wat meer zou er wellicht zijn aan te voeren voor de stelling, dat bestialiteit een zeer vruchtbare bron is van pauperisme. Is het bovendien waar, wat door u gezegd wordt, »dat het weerstandsvermogen inder daad enorm groot moet zijn om desondanks (ondanks het pauperisme) nog zooveel moraliteit te handhaven", dan is de vraag voor de hand liggend, of dat weerstands vermogen niet een andereu weg aanwijst tot veibe'ering der toestanden, dan die het Malthusianisme aanbeveelt. Doch ik ga thans op die vragen niet verder door. Hoofdzaak was voor mij aan te toonen, dat de woorden van het program met opzet zoo en niet anders gekozen zijn. Natuurlijk dat het pro en contra van het Malthusianisme vrijelii'k door ons kunnen worden onderzocht en besproken. Zoolang echter het N. Malthusianisme in ons land optreedt in den vorm, dien het blijkens de woorden van zijn secretaris niet schijnt af te keuren, kan de Ned. Vereen, tegen de prostitutie daarin niets anders zien dan een bevordering van het kwaad, dat zij met alle kracht bestrijdt. Hoogachtend, UEd. dw. dienaar, H. PIERSON. Zeer aangenaam is mij de erkenning van den hooggeachten inzender dat de vraag of zijn vereeniging een ander dan de twee middelen van mr. N. G. Pierson, door mij boven vermeld, kende, »voor de hand lag". Belangstelling was dan ook de eenige reden tot de opmerking. Zij is niet zonder goed gevolg gemaakt. Integendeel. De belangrijke mededeeling is ontvangen, dat de vereeniging van ds. Pierson zich niet richt tegen het nieuwmalthusiarisme, maar tegen den nieuwmalthusiaanschen bond, tegen zijn wijze van propaganda. Dit antwoord maakt de tegenstelling slechts schijnbaar. Het is van groote beteekenis, het zal voor velen zeer zeker een verrassing, een bewijs van grooten vooruit gang in economische ontwikkeling zijn. Het doet denken aan Spencer's moreele voor uitgang : de langzame wijzigingen die de menschelijke natuur, bij haar aanpassing aan den socialen toestand, ondergaat. Vooral voor de leden van den nieuwmalthusiaanschen bond is deze kennis van groote waarde. Zij weten nu dat ze vele ernstige, kloeke en welmeenende mannen, Een Pelgrimstocht naar Palestina. DOOR I. ZANGWILL. (Slot}. Dit enthousiasme hield echter niet aan. Naar mate de herinnering aan de magnetische meeting verflauwde ging de broederschap van pelgrims meer uit elkaar, totdat eindelijk Aaron de eenige was die zijn besluit niet had opgegeven. »Jij hebt alleen maar voor je eigen te zorgen,'' zeiden zij die hem ontrouw waren geworden om zich vrij te pleiten. Wij hebben vrouw en kin deren." vlk heb meer dan mijzelven," antwoordde Aaron. »Ik heb geloof." Zijn geloof aan de verwezenlijking van zijn droom was inderdaad onwankelbaar. Daar ieder mensch toch zijn eigen Messias was, wilde hij althans de hand, die hij reeds aan den ploeg had gezet, niet terugtrekken. Hij bad geld op zij gelegd voor de reis en om de eerste dagen van ziju verblijf in Palestina op zijn gemak naar werk te kunnen uitzien. Als bij eenmaal in het Heilige Land gevestigd zou zijn, zou hij door middel van brieven en krachtige bewoordingen tot het hart van hen die te weinig geloof had den, spreken! Zij zouden bij hem komen. Hij de verachte Aaron, een der nederigste zonen van Israël zou een rol hebbeu gespeeld bij de herstelling van hun rijk. Je komt terug," zeide de poelier sceptisch, toen zijn medehuurder hem vaarwel zeide en den spot drijvende met zijn verheven aspiratie voegde hij er schertsend bij ; //Het volgende jaar zien we elkaar hier weer teiug!" De vrouwfn die weer bezig waren liet gevogelte te plukken lachten hartelijk, terwijl de fijue, don zige veertjes in de lucht roudwarrelden. Neen," zeide Aaron, //ik kan niet terugko men. Ik heb mij u zaak aan Jozeph Petowski overgedaan en hem bij al mijn klanten aanbe volen." Enkele afvallige leden van de broederschap, die nu met een gevoel van bewondering en wroeging tot hem opzagen, bevonden zich bij zijn vertrek op het perron om hem goede reis te wenschen. Het volgende jaar zien we elkaar weer in Jerusalem," voorspelde hij hun om zich schade loos te stellen voor het profane swpticisme van den poelier. Hij ging over land tot Marseille, en vandaar met de boot naar Klein-Azië. Het was een vreeselijke reis. Zijn godsdienst verbood bom in tot medestanders hebben in die invloedrijke kringen, waar velen van hen slechts vijan den of althans tegenstanders hadden ver wacht. Medestanders evenwel, die nog van verre bleven staan, omdat ze de wijze van propaganda, vergis ik me niet, vooral met liet oog op het zedelijk belang der onge huwden, afkeuren. De manier van propagandamaken behoort, in woord en daad, hoogst kiesch te zijn ; dat zal,vermoed ik.elk ernstig lid van df n nieuwmalthusiaanschen hond vorderen. En onge twijfeld heeft mr. N. G. Pierson hetnieuwmalthusianisme slechts in bescherming ge nomen onder de bepaalde voorwaarde, dat de anti-conceptiemiddelen aan streng moreele en hygiënische eischen zullen kunnen voldoen. Welnu de wijze van propaganda betref fende dit moeilijk te behandelen en zoo gewichtige onderwerp kan aan een nauwgezet onderzoek door de leden van den ond worden onderworpen; wellicht wordt dan de juistheid van verschillende aan merkingen der crititk erkend. Niet onmo gelijk zou het dan wellicht zijn den grond slag voor onderling overleg tusschen de twee groepen te verkrijgen tot invloedrijke samenwerking in den zin der woorden van den waarlijk vromen Malthus Hhat, in any old and well peopled state, to assist the poor in such a manner as to enable them to marry as early as they please, and rear up large families, is a physical impossibilily. (An essay on the population by the rev.'T. R. Malthus. Ward, Lock & Co., Londen 1890, pag. 541). Dan voorzeker zou het antwoord van Ds. Pierson wiens particulier gevoelen niet ter sprake was gebracht en dat ik dan ook buiten bespreking laat bijzon der groote waarde hebben en veel kunnen bijdragen tot bevordering van den ver dienstelijken arbeid zijner vereeniging voor de zedelijke en geestelijke verheffing van het algemeen, waarvoor een hooger ma terieel bestaan der lagere kla sen, zoo nuttig en noodig is. * * * A. D. H. alhier. Dank voor uwe waardeerende woorden. Am s t, 15 Juni '98. D. STIGTER. litliiiiliilMimmtiiii tTtNSCHAP Sylse Hoekstra Bz. In memoriam. Als ik het waag, op uitnoodiging der Redactie, enkele woorden te wijden aan de nagedach tenis van Prof. Hoekstra, die den 12den dezer te Ellecom overleed, dan is 't niet omdat ik meen zijn groote verdiensten tegenover de wetenschap, de Amsterdamsche Universiteit en het Doopsgezinde Seminarie ten volle te kun nen waardeeren daartoe zijn anderen veel meer dan ik bevoegd en evenmin omdat ik 't mogelijk acht in een vluchtig weekblad artikel zijn veelzijdige persoonlijkheid naar eisch te schetsen, 't Is alleen om uitdrukking te geven aan het gevoel van eerbiedige vriend schap, dat mij bezielt jegens den man, die op mijn eigen voelen en denken een grooten invloed heeft geoefend en dien ik jaren lang van nabij heb mogen kennen. Al heeft Hoekstra geen bepaalde school ge vormd, toch zy'n er onder theologen van ver schillende richting velen, die aan de diepzin nige geschriften uit zijn eersten tyd veel te danken hebben. Wie met mij uit de school van Opzoorner voortkwam, werd een tijd lang meegesleept door diens welsprekend voorge dragen empirisme. Hoekstra was de man die mijn en veler oogen opende voor de zwakke zyden van Opzoomer's leer, met i;arae van zijn theorie over het godsdienstig gevoel, als een van de vyf kenbronnen der waarheid. Hij stelde daartegenover het geloof aan de waar heid van ons eigen wezen als den grondslag der religieuse verzekerdheid en bouwde zijn levensbeschouwing niet op empirischen, maar op idealistischen grondslag. iHiiiiiHniiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiniiiiiiHiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiinmiiiiiii gezelschap der heidenen of uit hunne borden en schotels te eten. Zijn valies hield een kleinen voorraad levensmiddelen en eenige stukken aarde werk in en droog brood was het eenige wat bij onder weg kocht. Na van alle kanten door herbergiers en koetsiers te zijn afgezet eu overbluft, bevond hij zich eindelijk aan boord van een der goedkoope stoombooten der Middellandsche Zee, die, bij het stormachtige weer dat gedurende de geheele reis aanhield, onophoudelijk heen en. weer werd geslingerd eu geschud. Ziju hut was een ellendig hoekje van het open dek, waar heel wat uitschot van de maatschappij men schen van allerlei ras, godsdienst en kleur bij elkaar waren eu daar in schilderachtige vuil heid op het bettje beddegoed dat zij zelf mee hadden genomen in hun kleeren sliepen. Plet krioelde er van kinderen, van huisdieren, van hoenders in korven, van menschen, die men als zij lang uitgestrekt lagen, voor balen goed zou hebbeu kunnen aanzien, als er niet hier en daar een arm of been had uitgestoken. Er waren Bedouïnen, Armeniërs, Spanjaarden, een Turk met verscheidene vrouwen in een geïmproviseerde tent, eenige Grieksche vrouwen, een partijtje Syriè'rs uit den Libanon. Er waren ook vele joden van beiderlei sekse. Maar Aaron deed in den beginne geen pogingen om met deze laatsten iu kennis te komen zij lagen zoo ver van hem af en hij was meer dood dan levend van zeeziekte en g<;brtk aan voedsel. Hij had er op gerekend zelf thee te kunnen zetten in ziju eigen trekpotje, maar de kok wilde zich de moeite niet geven hem af en toe wat kokend water te bezorgen. Alleen het grootsche visioen welks vcrweziulijkiug met het uur naderde, gaf hem kracht. De poging eener half waanzinnige Egyptische jodin om met haar pasgeboren kind overboord te springen was de aanleiding zijner kennis making met zijn joodsche medepassagiers. Hij vernam hare geschiedenis. Het was de gewone geschiedenis (ener vrouw die in Kev-York vol gens de in htt Kew-loiksche Ghetto gebruike lijke wijze gescheiden was eu nu, nog nauwe lijks van het kraambed opgestaan, zouder een penny op zak naar haar geboorteplaats Caïro terug was gezonden. Hij vernam ook de ge schiedenis der vriendf lijke, goedhartige jodin, die haar nu verzorgde en niet van hare zijde week de niet minder alhdaagsche geschiede nis van het mooie judinnetje, dat door een gewetenloozen jood met slechte bedoelingen naar Marseille was gelokt. Dit tweetal droeg er met zijn mannelijke geloofsgcnooteu een Russische jood uit Chicago eu een Duitscher uit lirindisi het hunne toe bij (in aan Afiron een nieuwen objectief denkbeeld te g( ven van de groote tragedie van het zwervende Israël, dat onop houdelijk geslingerd wordt tusschen vervolging eu armoede en door beide er onophoudelijk toe wordt uebracht valsch te zijn tegenover zich zelf: de tragedie, die nu Goddank spoedig1 sccindigd zou ziju. Egyptei:aren, AnncLiürs, Galizyn reusachtige belezenheid en zijn zeldzame gave om een citaat gelukkig te pas te brengen. In de Grieksche dichters wag hy evenzeer thuis als in de poëzie van Göthe, en beiden waren voor hem onuitputtelijke goudmijnen, waaruit hy telkens nieuwe schatten opdolf. Wat hen, die hem niet van naby kenden, vaak verbaasd", soms ontstemde, was de overmatige openhartigheid, waarmee hij, in welke omge ving dan ook, in een stroom van geestige woorden, uitte wat hem op 't hart lag. Alleen zijn vrienden wisten, dat hij met zijn levendige scherts nooit iets kwaads bedoelde. Zij kenden In zijne hoofdwerken De geschiedenis der Zedelyke idee en Bronnen en grondslagen van het godsdien stig geloof ontwikkelde hij deze zijne lievelingsstelling. Zyn boek over De hoop der onsterfelijkheid, dat daarop volgd», gaf een krachtig getuigenis van zijn geloof aan persoonlijke onsterfelijkheid, een f«ioof, dat men al of niet met hem kan deelen, maar dat hier in elk geval met hoogen ernst en warme overtuiging verkondigd werd. De bijdragen door hem geleverd in de Koninklijke Academie van Wetenschappen over D e grondslag van het onvoorwaardelijk plichtbes e, f en over D e a f g u n s t der goden behooren mede tot zijn ge schriften van blijvende waarde. Dat zijn laatste boeken, waarin bij met koortsachtigen haast een deel van zijn wetenschappelijk testament wilde achterlaten, wetende dat de dood hem ieder oogenblik verrassen kon, niet staan op hetzelfde hooge peil als zijn vroegere ge schriften, kunnen zijn vrienden betreuren, ontkennen kunnen zij 't niet. In al zijn werken nochtans bewondert men lllllllilliltlllllllHiiimtHHimciimiiiiiimi ciërs, Engelschen, Russen, Hollanders, allen stond nog slechts een groote emigratie te wachten die tot welke hij, Aiirou, nu den doorslag had gegeven. Tot zijn groote vreugde koesterde een zijner nieuwe vrienden de Rus dezelfde illusie als hij. Het was een jonge man meteen ppfferig gezicht, grijze ooien en wenkbrauwen en een rossigen baard. Hij had dufl'e kleeren, en droeg een ouden gedeukten hoed en een inorsigen, katoenen kiel, maar hij kende alles van buiten wat een godsdienstige jood van den ouden stempel behoort te weten eu wist tevens een levendige verklaring van al de formulieren te geven zoodat het einde van Aiiron's reis tot het oogenblik dat de Rus iu Ali xaudriëaan wal stapte niet weinig veraangenaamd en verkort werd door eerbiedig aan de voeten van den idealist te zitten luisteren naar zijne aan halingen uit IJachja's Plichten A au lu t Hart" of uit Saiidja Gaou's ..Hoek van Geloof." Iemand die de rol van Sauclio Panza speelde was ook aanwezig want de uitsche jood, die op het overvolle dek, in tegenwoordigheid van iedereen, in alle vroomheid zijn p .vlacterium om den arm placht te binden, ging graag door voor een man met veel gezond verstand, vrij van alle bijgeloof. //De eenige reden waarom de menschen naar Palestina gaan," hield hij vol, is omdat zij gelooven dat wat de psalm ze[;t waar is en dat het land de zonde vergeifr. Eu zij dei keu ook dat al de doodrii, die niet in Palestina be graven zijn bij het laatste bazuingeschal van den Messias door de aarde heen en onder de zei en door zullen rollen om in Palestina te komen. Daarom willen zij er liever nu heengaan om den onderaardschcu tocht te vermijden. Bovendien,Maemonideszegt dat het Mcssianisehe tijdperk slechts veertig jaar duren zal. Mi--schien zijn ze dus bang dat de pret al voorbij zal zijn en de Leviathan al opgegeten is tegen dat ze aankomen." Gekken ziju tr altijd in de wereld geweest," antwoordde de Rus, ,,cii hunne vroomheid heeft hun geen hersens kunnen geven. Die menschen, die alles zoo volgens de letter opvatten, denkeu ook dat de tempel zich op een wonderdadige manier uitzette omdat, er in den Talmud staat dat er altijd plaats giiioeg in zal zijn, al willen er ook nog zoo veel mcnschm aan de gods dienstoefening deelnemen. Zie je niet wat een mooie beeldspraak daar in is? Volgens dit zal de derde tempel zijn vau den Geest, eu niet, van het Vuur, zooals die materialisten, die zich aan den letter houden, de profetie uitleggen. De profeet Joel zegt: «Ik zai mijn gc'cs.t uitgieten; uwc ouden ulliii droouu u droomcn. u\v< jonge lingen zullen gezichten zien," en die Geest werkt nu. Maar door onze i'iu'fcn zielen De hemel zal zich niet openen om den Messias op ons to laten neerdalen. Als een Cl risten iels verkeerds doet, krijgt hij het alleen op zijn uak, mar,r. doet een jood iets verkeerds dan be-ulaihlint uien dadelijk de gchcclc natie. Eu waarom ': Omdat we geen zijn beminnelijke goedhartigheid en zijn kin derlijken eenvoud; zij waardeerden zijn harte lijke vriendschapstrouw. Dat hij voor velen, die in geleerdheid en gaven ver beneden hem stonden, een waar vriend was, kan ik bij ervaring getuigen. Hoevelen vonden in zijn vriendelijk Ellacomsch buitenverblijf, waar hij met zijn trouwe gade onuitputtelijk was in gastvrijheid, een wel kom rust- en toevluchtsoord ! Hoe gaarne ver toefden daar onze onvergetelijke Kuenen en A. D. Loman, zijn veeljarige vrienden! Hoe herinnerde dat huis, in andere vormen en omstandigheden, aan Franz von Sickingen's «herberg der gerechtigheid!" Zoo is Hoekstra voor velen veel geweest. Zoo rijst hij ons voor den geest, gelyk hij was in de jaren zijner volle kracht, de oorspron kelijke denker, de grondige geleerde, degeestige prater, de trouwe vriend. Wie zijn beeld ten voeten uit zich voor oogen wil gesteld zien, die leze de degelijke en waardeerende studie die ds. I. Molenaar, een zijner leerlingen, in de Mannen en vrouwen r«n beleekenisn&nbeia. heeft gewijd. Mij was 't alleen te doen om een eenvoudig woord van nagedachtenis, ge tuigende van de hooge waardeering en de oprechte vriendschap, die ik hem toegedragen heb. P. H. HUGENHOLTZ Jr. llllllllilmiinniiiiiiiiiiiimiiiiiiilliililHiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiimiiHHiiH NIEUWE UITGAVEN. Over Gymnasiaal Onderwijs, door dr. F. J. L. KKÜMER, hoogleeraar te Utrecht. Groningen, J. B. Wolters. De Millioenenstudie van den heer G. Roessiwg van Iterson, toegelicht en beoordeeld door J. A. VAN DOKSSEK, Oud Hoofdamtenaar in Neder!. Indiës' Gravenhage, W. P. van Stockum & Zoon; Batavia, G. Kol ff & Go. Vademecum voor Wielrijdsters, met 37 afbeel dingen van Wielrijders constumes. Utrecht, J. G. Broese. Beter Ondencijs en Betere Onderwijzers, zonder ranr/eksamens en zonder hoofden van scholen, door J. W. GEBUAKD. Amsterdam, L. J. Vermeer. Verbeterde ltranl;zinni(ien<cerpleging door Staatszorg en vereenvoudiging ook in openbare en particuliere gestichten, door Mevr. Wed. J. STUTEN?TE GEUIT, Van Rosendaelstraat 24, Nijmegen. Rozenknopje, door Mevrouw JOH. GERSIENHAUEB, P. den Boer, Utrecht. Mozaïek, door F. W. DRIJVER. Tweede om gewerkte druk. Noordhoff, Groningen. niiMiiiiiiiiiiMiniMimiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiimiiil 40 cents per regel. IIMMIIIMMMIIMItlflIMIIlmilmllmlmlIIIIIIIHIIIIIIIIIIMIIIIIUIIIIIIIIHItlll TRADE MARK. NlARTELL'S COGNAC. Dit beroemde merk is verkrijg baar by alle soliede Wgnhandelaars en bij de representanten MOOFMAXS & BRUINIER, te Amsterdam. Prijzen van af ? 2.50 per FlescL MEIJROOS & KALSHOVEN, A r nhe m. Piano-, Orgel- en Muziekhandel. Enime kenze in Huurpiano's. Dagelijks vertrekt van de RUYTERKADE naast de Kettingboot 's morgens 10 uur een Stoomjacht naar MARKEN via BROEK IN WATERLAND en MONNIKEN DAM, en terug over de ZUIDERZEE. Aankomst AMSTERDAM ca. 430 n.m. DE HAVENSTOOMBOOTDIENST. iiimiiiiimuillllllimiiiiiiliiill i rtiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiitn llllilllllllillllitllliilli eigen land hebben en daarom in ieder land op ons zelf staan. Maar een land moeten we en zullen we hebben. Het feit dat we nog altijd droomen van dat land is reeds een bewijs dat het ons weer zal toebehooren. Zonder land zijn we dood. Zouder ons is het land dood. Het heeft op ons gewacht. Hoe komt het anders dat geen ander volk er zich heeft neergezet om het te bebouwen? Och, waarom gaan de ganzen blootsvoets?" De Duitscher .haalde de joodsche spreuk op smalendeu toon aan. Het land wacht ons," herhaalde de jonge Rus hartstochtelijk, zoodat wij onze zending zullen kunnen volbrengen. Jeruzalem waar van de naam alleen reeds : erfdeel des dubbelen vredes" beteckent moet de wachttoren zijn vau den vrede op aarde. Men zal den volken leeren niet de kracht van hun staal, van hun wapenen of van hun goud met elkaar te meten, maar met elkaar te wedijveren in waarheid eu rein heid. En ieder inenseh zal geleerd worden voor anderen eu niet voor zichzelf te leven; anders ziju de menseheu gelijk aan de beesten. Dan zal eindelijk de kennis van God zich over de ge heele aarde verspreid hebben eu haar bedtkkeu als de wateren de zee." /?Als die maar binnen de oppervlakte van de zee bleven!1' zei de Duitscher oneerbiedig toen het schuim van een hoog opgaande golf ziju matras hc.-patte. Zij die hun geloof verloren hebben, zijn geen joden meer,'' antwoordde de Rus kortaf. Zon der die hoop is de instandhouding van het joodsche ras niets meer dan eeu bijgeloof. Als de joden door de andere natiën worden ver zwolgen dan mag de zee mij verzwelgen. Als ik wist dat Israël1» hoop eeu leugen- was zou ik overboord springen." De Duitscher haalde meewarig de schouders op. //Jij en de Egyptische zouden eeu goed paar zijn." 'J'e Alexaudriö, waar een gedeelte van de lading en eeujge joodsehe medepassagiers aan wal giniren, werd Aiiron door de quarantaine i verscheidene dajien aan dezelfde plaats gekluistird zoodat hij, lang nadat hij gemeend hadde gewijde slrateu vau Jeiuzalem te zullen betredi-n, zich nog aan boord vau het, schip zat te verkniezen. Maar eindelijk was hij werkelijk op weg i aar het Heilige Land, en op eeu onvergeiflijken dag staarde de blceke, vermagerde i peigrim in vrome verrukking op de grauwe lijn j der rotsen, die lantrzainerhai d overgingen in j terrassen, met roode schuine daken, door palmboomeu overschaduwd. Jall'a ! Maar een mecdoogeuloozc, schuimende zee bruischte en kookte Diiy lunchen hem en de heilige kusten, die door de rots van Andromeda in door de onstuimige, woelige U'olven werden bewaakt; eu liet sciiip zelf bleef buiten de reede, terwijl zware booten door .?-toen' Arabieren en byiiërs met rooden fez en gordel geioeul, het tegemoet kwamen. Aiirou l werd op het, oogenblik dat hij het schip moest verlaten er zonder eenige ceremoniën afgeduwd zoodat hij geheel met schuim bespat maar uit gelaten van geluk in het bootje tuimelde. En terwijl htt vaartuigje, dat heftig door de golven heen en weer werd geslingerd, hem nader bij de kust bracht, woei een heerlijke geur van oranjebloesem hem tegen, en den uitgeputten pelgrim geleek dit een symbool vau het huwelijk dat hij met Zion sloot. Het land zijner vaderen daar was het eindelijk! eu in zijn extase kreeg de reiziger voor het eerst zijns levens een denkbeeld van de rustige waardigheid vau een ouderlijk tehuis. Maar terwijl het bootje, met de golven worste lend en zonder dat men zag dat het vooruit kwam het smalle kauaal naderde, dat de zwarte rotsen scheidde en waar het schuim hoog iu de lucht opvloog, kreeg hij plotseling een somber voorgevoel dat een ironisch noodlot hem nu, dat hij het einddoel van zijn reis in het gezicht had, zijn dood in de golven zou doon vinden. Met gesloten oogen bad hij in stilte en ziju smeekbede ging in een h flied over toen de boot met een slag tegen de landingsplaats stiet en hij de oogen opende om een bonte, oostersche menigte en een werf, waar tallooze vaten op elkander waren gestapeld, te aanschouwen. Zijn haveloos valiesje, dat hem zoo licht geleek als een veertje, op den schouder nemende, strom pelde hij opgetogen het glibberige trapje, dat naar het steeneu platform voerde op en reeds had hij een voet op den bodem van het Heilige Land toen ten Turksche beambte in een ver sleten, zwarte uniform hem tegenhield. Uw paspoort':" vroeg hij iu liet Arabisch. Aiiron kou iitni uiet verstaan. Een voorbijganger diende voor tolk. Ik heb geen paspoort," zeide hij met een angstig voorgevoel van iets kwaads. Waar gaat ge heen ?" Ik ga mij in Palestina vestigen." En waar kouit ge vandaan ?" uit Engeland," antwoordde hij zegevierend, gevoelende dat dit een machtig paspoort was over de gchecle wereld. Maar ge zijt geen Engelschman r" Xcen," zeide hij met zwakke stem, maar ik heb eenige... 'k heb verscheidene jaren iu Engeland gewoond." Wat voor een landsman ben je dan?" Eeu Rus." Genaturaliseerd ?" Xeen," zeide Aiiron toen hij begreep wat dit h'teckcude. En een jood natuurlijk?" Ja." Russische jodeu hebben geen toegang in Palestina." Aiiron werd zonder complimenten naar het bootje teruggeduwd en bevond zich weinige minuten later weer veilig aan boord van het stoomschip. l