Historisch Archief 1877-1940
No. 1096
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Is b T. gezondheidsleer niet nodig voor ieder
? een ? En stenografie ? En wat dunkt u van
zang ? En van kunstgeschiedenis ?
Ik wou dat men hier eens over nadacht:
2ijn de laatstgenoemde vakken of ook maar
een of twee ervan minder belangrijk dan
.-&! die andere waarin les wordt gegeven en die
men niet missen wil ?
Maar 't is ook eigenlik onnodig, dda> lang
-over te denken. Er is immers niemand meer,
die g> looft dat men al wat nuttig is en wetens
waardig, op da school kan leren. Ea dus:
«r diei.t 'n keuze gedaan uit de oneindig grote
leerstof. En daarom ook: uit het feit dat 'n
vak belangrijk ia, volgt niet dat hjt op gym
nasium en hogere burgerschool ffloet worden
geleraard. Wüdienen te vragen naar het
?èllernodigste, het allerbalangrykste. Want
daarvoor alleen is ty'd.
De hoop dat onze middelbare scholen knappe,
algemeen ontwikkelde mensen zullen afleveren,
?dient men te laten varen. De meeste en beste
kennis wordt na de schooljaren opgedaan.
Die school staat het hoogst, die z'n leer
lingen op weg brengt om later zuiver denkende
?«n n'j a voelende mensen te worden. Maar...
dan ook niet zoveel onderwas gegeven, dat
het tegenstaat. Er moet liefde aangekweekt
voor studie. Er moet gebroken worden met
?het onzalige, oppervlakkige,
overzichtensisteetn. En daarom: geen beslag gelegd op
haast alle uren. Meent men dat karakters
zich ontwikkelen op de schoolbanken ? Laat
1yd. Tjjd voor spel, tjjd voor liefhebberyen,
tijd vuor eigen werk. Vooral büdat laatste
zullen de goeden en middelmatiger! winnen.
En dat de luien, die LU hun t\jd verlummelen
in de school, het dan misschien zullen doen
in de vrye natuur is dat 'n nadeel om
van te spreken ?
Wie verwacht heeft hier iets over 't nieuwe
tijdschrift te lezen, zal teleurgesteld zy'n. Tot
mijn verontschuldiging voer ik aan, dat drie
van de vier hoofdartiekelen worden «vervolgd"
«n zich dus minder tot 'n bespreking lenen.
Alleen dit: het tyschrift maakt 'n goede
indruk; en ik hoop hartelik dat de redaksie
genoegen beleven zal van z'n pogingen om
ons hoger en middelbaar onderwas te ver
beteren. R. A. KOLI.EWIJN.
1) Dr. Jonkman begint in de Ie aflev. van
het Ts. v. Oud. en Opv. een studie over het
aantonen van intellektuele vermoeidheid in
verband met de overladingskwestie.
2) Zie blz. 14 en 13 van het Ts.
«lllfHHHIIIUMHnlMMiniMHItimmiHIIIHIIMIII
riv
Trits RoosJorp,
Geb. 1876, overleden in den nacht van
14/15 Juni 1898.
Ik ween om bloemen in Imn knop
gebroken .... W. KLOOS.
//Voorwaar zeg ik U, indien gij U niet
ver«?andert en wordt gelijk de kindeikens, zoo zult
gij in het koningrijk der hemelen geenszins
«/ingaan."
Dit was het, waarnaar Ilwsdorp, reeds op
'SSjarigen leeftijd gestorven, vóór alles had ge
streefd in zware, moejlikekamp: weer te worden
als de kleinen, hen weer te evenaren in reinheid
en echtheid en dit was het wat hem maakte
tot den auteur van «-Kinderen", htt gunstig
bekende bundeltje, de aanvang nos maar van
een gehele reeks in dat genre. Ik wijd dit
srijven aan hem als een oud vriend, di jaren
met hem omging en veel beter weet, wat
Roosdorp had kunnen worden dan het grote publiek,
dat alleen rekening houd met het werk, dat
reeds werd voltoojd en ook niet anders behoeft
1e doen. Maar nu ook beschouw ik het als mijn
jilicbt hem te herdenken in de kolommen van
dit blad, waarvan hij zelf de vaste,
verdienstelike en volijverige litteratuur-critieiis was.
En als de artibten uit de letterkundige kringen
i iet alleen, di hem van nabij kenden en boven
dien nog zoovele, die tans wel iets meer Tan
hem willen vernemen, ook maar een korten tijd
zich willen afkeeren van btt wild en machtig
voort suizende en raderende Leven om samen
nog eens over hem te praten of in eenzaamheid
zich hem te herinneren, als dit door deze regels
word bereikt, zal ik voldaan zijn.
Roosdorp was eigenlik de jongste der generasi
van '80. Haast nog een schooljongen maakte
hij al kennis met de Niwe Gids-mannen.
Hun gehele strijd heeft hij mee doorleefd,
mee doorstormd, mee doorroesd, hun hoop, hun
geloof, hun liefde gedeela, want hij was artiste
jusqu'au bout des ongles, artiste tot in zijn
fouter, artiste, di ondanks zijn eigenaardige,
hevige afkeer van alle militarisme en geweld,
zó sterk, dat hij soms afbeeldingen van oorlogs
schepen of soldaten zelfs niet wilde aanzien,
gevochten zou hebben, gelijk hij verklaarde,
voor de Literatuur. De lezers van dit blad
weten, hoe ongemakkelik hij er op kou slaan,
als hij wee was geworden van prulromans of
grog van poëzi, waarvan hij een recensi moest
iüleveren. Hij, di door en door zachtmoedig
en goedig was, had de vijanden van den N.
Gids wel willen vernielen, de lui, di dit beginsel
zelfs maar niet willen aannemen:
Alle kunst was en is tllijd het weergeven van
persoonlik gevoel in persoonlike (aal, m. a. w.
het uiten van emosies, die lang niet idereen
met de artist gemeen heeft en dus op verre na
niet altijd door alle kunnen worden begrepen
en dat soms in woorden en wei dingen, di
volstrekt niet de eerste de beste maar dadelik
kan vatten. Het publiek door scherpe critiek,
door het leveren van eigen werk in dien geest,
af te lereu de aanmatigende gek-verklaarderij
van wat het als de ewige scholier meer
is 't noojt, niet begrijpt, het daardoor te
doen beseffen wat door alle Evven heen en van
alle richting echte kunst is geweest en blijven
zal, dat was »ijn Ideaal.
En zo hij niet door dik en dun maar dadelik
meeging met wat een jonger geslacht in den
Jotiye Gids en de Arbeid voor mooj hield, ook
hij begreep op het einde van '97 en in het begin
van dit jaar, dat er in ider geval naast de wer
ken van den N. Gids en LU het Naturalisme,
de Mystiek, het Symbolisme en de al verdwenen
Déeadeuce beboette was gekomen aan wat
anders, wat niews, aan hogere schoonheid zo
mogelik dan der toch Grote Kunst van Kloos,
Van Eeden, Van Dey>sel enz., di nog stee Is
voortgaan en zelf nog geen oude heren
wellicht veel zullen overnemen van de auteurs,
di nu beginnen : Scharten, Van 't Hoog, Sche
pers, H. van der Sehalk, Quérido, Borel,
Boutens, Heijermans en meer anderen, en di sneller
dan. ze wel geloven op hun. beurt het Place
aux jeunes" zullen horen. Want zeker hebben
de eindeloze sonnetten en de ewige sociale ro
mans recht van bestaan, en men zal er meer
maken, maar soms zou je toch willen uitroepen:
Wi verlost er ons va u h"
De twe meesters, dl Roosdorp vormden waren
Frans Ereus, evenals hij het in Holland nog
niew type van den ,/lettié", zija eerste, grote
vriend, met wien hij door sloppen en stegen
toog om Let grauwe ellende-leven in de arme
buurten waar te nemen, en Willem Kloos. Van
Erens leerde hij proza neerzetten, van Kloos de
vers-techniek. De sonnetten vau Kloos las hij
bij pozen ideren dag, want hun klare, forse
klank, hun beelden, weelderig als brocaat, de
stijl, zwirig als grplooj van vorstelik hermelija
brachten hem in de stemming om zelf te dichten.
Roosdorp was als literator een veelbetekenend
eii veeUijdig talent en had een der grootste
artisten kunnen wordt u van ous land. Uit dat
zelfde bundeltje «.Kinderen", slechts het begin
van een gehele reeks in dit nog niwe genre
blijkt al, weike kunst bij hem tot expressi zou
komen, terwijl hij buitendien wel degelik ge
voel genoeg had om andere, di hij zelf niet
kon voortbrengen, te begrijpen en te waarderen.
Wat hem behalve het kmderbestaan speciaal
aantrok was de wit-christeLke mystiek, de
proletariër-mibère, en zeer sterk ook het leven vau
de boeren. Hij hoorde door zijn phlegmatiek
timperament gaarne in aandacht de stilte en
had vaak een afkeer van het razende raderen
in de groote steden maar was verzot op het
bnitenleven en zijn ideaal als privaat persoon
was de akker te spitten, bloemen te telen, te
zajen en te oogsten met den N. Gids in zijn zak !
Natuurlijk had hij evei a's de meeste Hol
landers erg op met de Franse letteren. Er zijn
srijvers in ons land, di weinig of geen Engels
en Duits lezen, maar ik zou wel eens willen
weten of er n goed auteur kan aangewezen
worden, di niet de Franse literatuur volgt.
Maar bovendien was hij anglophile en hield
veel vau Engelse verzen en english manners.
Bescheiden van aard verklaarde hij mij stellig,
dat hij niet als meermalen jongeren zich
inbeelde een Shakespeare of Homerus te zija. Men
heeft er onder, die zo iets niet hopen als enkel
illuzi, di verweztnlikt kan worden, omdat ze
nog jong zijn, maar bij wien dit ingroejt tot
een vaste waan. Al was hij geen geni, al hebben
we gelukkig tegenwoordig een overvloed van
talenten in dit land, al lezen we telkens niwe
namen op den omslag der tijdsrif t en, Roosdorp
zal steeds door alle, di wisten, wat hij beloofde,
worden gemist. Ook talenten zijn niet altijd te
vervangen. Zo had hij plan later, als hij een
rijper leeftijd had bereikt, in ecu boik op de
manier van L'CX'Uvre de strijd uit te beelden
der generasi van '80, de verovering van Am
sterdam. Hij had htt wel gekund, daar twijfel
ik niet aan, maar ik weet niet of imand in zijn
plaats beter zal slagen, daar hij, //di lui van
den Niwen Gids" psrsoonlik goed kende en met de
nodige discresi hun particulier leven en hun
opeuliken strijd had weergegeven. Dan zweefde
hem het ontwerp voor van een fors, grof-groot
boek van de molens, de weiden en de velden,
over het leven van de boeren, iets naar het
model van La Terre, wat met Le Rere de
roman was vau Zola, di hij het meest bewon
derde, di hem gewoon-weg had overdonderd.
Zeer vatbaar voor ontroering door
nachtelijkkoele kalmte, voor tffönheid van stille vijvers,
waarop een zwaan voortvlekt in de schaduw
van de bomendoiikerte rondom en lichtblauwe
manescbiehten vaneen en samentrillen, soms
gaarnen afgezonderd om zich gevoelens bewust
te worden als die vau MaeterliLck, had hij een
roman willen leven u van de Xacht. Voor enkele
jaren zei hij met al de voortvarendheid en
illuzies jonge artis-ten eigen; Als ik zo oud
beu als jij n'iju gehele oudheid was toen
24 dan heb ik al twe romans af!" Ach,
wi had kunnen dekken, dat hij er tans n op
zo tiagise wij'.e al zou hebben voltoojd: ziju
eigen, veel te kort bestaan?
O 't is een ruine, een fatum, allertreurigst.
Waiit al was hij mager en tenger als zovele
artisteu en niet bizoiider krachtig, al liep hij
slepend en langzaam melancholiek van natuur,
het mankeerde hem toch niet aan de levenslust,
f\ weerbaar maakt tegen ziekten en ongevallen;
hij was heel dikwuls vrolik en dan kwam hij
aardig uit den hoek, vaak met echt-hollandse,
droog-komikc zetten. Hij had een taaj-passief
gestel, dat veel lijden kon dragen, maar r'e in
fluenza, die hem al maanden geleden belette te
werken, verergerde in den Haeg, toen hij er de
zomer zou gaan ^doorbrengen, tot hersenvlies
ontsteking volgens de laatste diaguoze, waraan
hij na enkele dagen bezweek.
En nu word ik er toch beroerd van ditmaal
in zijn plaats, zoals hij gewoon was, naar de
Amsterdammer1' te moeten gaan.
Wel was hij geen politiek auteur, geen
Marseillaise-poëet, maar had hij meer schetsen ge
maakt als //Naar Stad" in het Tweem. Tijdschrift,
ook hij had zich op zijn wijze verdienstelik
gemaakt jegens vele, die er uaar hunkeren
niet slechts de natuurkrachten, maar ook de
blinde, verpletterende, economise stromingen
neor te dwingen door Wetenschap, Macht en
Recht en zo in plaats van het plutocraties
absolutisme de financiële, de socialistise Wereld
republiek te proclameren.
't Is hard, 't is vreselik, 't is wreed !
Zeer beschaafd, enorm belezen,
voornaamartistiek verliest onze literaire wereld in dien
jongen man, criticus, prozaïst en dichter, een
van haar grote krachten, ons land een aristo
craat van den geest.. Wat mij betreft, ik zal
hem steeds betreuren als een vriend, waaraan
ik veel te danken heb.
Tans zi ik hem op zijn laatste rustbed voor
me, sluimerend met lichte glimlach op't gezicht
en dromend van al de kindei figuren, di hem
voorzweefden bij zijn leven, blond met blauwe
ogen, in witte kleden. Ze drukken hun blanke
borst op tegen zware harpen, die bijna te groot
voor hen zijn, en ze strekken de armen langs
violen, haast te lang voor hun bereik, en ze
spelen en ze strojen mét bloemen uit manden,
d i ze nauweliks heffen kunnen. En in koren
zingen, zingen ze hem met doordringend reine
stemmen ter ruste, dalend, dalend uit de gouden
regionen, waar de kleinen en naïf-gelovigen
zich verbeelden heen te wieken na hun dood,
en waar de ekstaze de kunstenaars heenvoert,
di als hij de heilige puurheid van het hart der
kinderkens hebben bewaard: het Koninkrijk
der Hemelen.
Arme jongen!
J. K. RF.NSBURG.
Inhoud van Tijdschriften.
Taal en Letteren, 15 Juni -. J. Koopmans,
Vondel-Studieën. I. Vondels verchristeliking
van de heidense didaktiek. A. Brants,
Wisen raet van Vrouwen. Woord- en toon
kunst. J. G. Talen, Iets over de Zwaan
ridder. Woordkunstenaar (W. Ktoos).
W. van der Heide, Noch eens de Warenar.
Dr. P. Leendert Jr., Naschrift.
O.iderwysmetaode ! (KL de Vries.)
Eigen Haard, no. 26: Leonie, door Louise
B. B., VI. Volendam, II. Jonge tijden,
met afbeeldingen naar teekeningen van Franz
Althaus. Prof. Van der Waals, door Prof.
Dr. H A. Lorentz. De Pedir-expeditie
(Selimoen), door Bintang Djaoeh, met afbeel
dingen. III (Slot). Eerst ontmoeten, door
Marie van Scaldem. (Slot). Zijn er nog
zóó ? met afbeelding. Feuilleton.
Weekblad Insuliniïe no. 25: Een rectificatie.
Een bezoek bij den Sultan van Siak.
De watervoorziening van Soerabaji. Een
indigo-gedelegeerde naar Europa. Gsmengde
huwelijken. Examens. Kunstmatige
promotie. Tentoonstiling van vrouwenarbeid.
NIEUWE UITGAVEN.
De Beste Keuze, door LOUISE AIIN-DE Joscu.
Leiden, Adriani. ;
Een Vrouwenleven. Naar het Poolsch van
ELISK ORZES/KO door Mevr. v. HEUVEI.IXCK.
Utrecht, H. Honig. ?
P. H. VAN MOEHKERKEN, Jlet Xedeiiandseh
Kltichtspel in de 17e eeuw. Afl. 3 en 4. SneeK,
J. F. van Druten.
Dr. T. DE WITT TALMAGE Vrouwenaard
en Vrouwenleven. Drie toespraken. Naar het
Engelsch-Amerikaansch door H. J. HANA.
Met een inleidend woord van Dj. S. ULFKUS.
Rotterdam, D. van Siju & Zoon.
?HiiiMnifiiiiiiiiiiiiiHtiiiMiiimiiiimiiHnmmiiiiniMiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii
De zihermannen. De nieuwe amerikaan
sche slaatsleeni'/iff. Amerikaansche spo
ren. Braziliaanse/ie schuldregeling.
J)e Aaiaterdainiiiers..?- ?)« Nederlan'lsche
Bonk- en Credietnereeniginyen can
ZuidAfrilca. Correspondentie.
De Amerikaansche zilvermannen laten den
moed niet zakken. Ondanks teleurstelling keer
op keer, houden ze vol. Daarvoor is veel
vertrouvven, een ijzeren, een stalen volbardiag
noodig; wan*", zegt de heer G. M. Boissevaii
tencht, ledere onvruchtbaar gebleven poging
om tot een internationale regeling te komen,
sticht kwaad". De fransch-amcrikaansche on
derhandelingen m t Engeland betrtffjnde een
internationale muntregeling, die enkele maanden
geleden mislukten, ' liebben daarom ook kwaad
gedaan. Ontkend mag evenwel niet worden,
dat door de toenaderende houding van Engeland
het kwaad niet onbeduidend is verminderd.
De zilverm innen volharden en trachten terecht
van elke gelegenheid te profiteeren. Om op de
eerste internationale muntconferentie voor het
behoud der beide edele .metalen, gunstig te
iufluei;ceeren, werd door de Bland-act aan de
regeering de verplichting opgelegd tot
zilveraaninuuting. De Schennan-act van 1S90 gaf
last tot, nos meerdere .verplichte zilveraankoopen,
totdat iu l i9.'5 ecu andere wet dit verbood, ook
ia verband met de slni'ing van de munt in
Engelsch-Iudië. Iu li>96 was de zilverpartij
weder op haar post. De ainerikaansche Senaat
nam haar voorstel tot vrijf; aanmuuting van
zilver aan; gelukkig wist het andere deel der
wetgevende macht den aanslag op het soual
money af te weren.
Nu komt de oorlog, een kansje geven. Er
is creld, ontzaglijk veel geld voor de
//kikeboe"ooilog nood.g. Nu hebbfji de zilvermannen zich
weten te doen gelden. Zij hebben deu Senaat en
j het Huis van afgevaardigden tot het besluit
gebracht dat maandelijks voor \}4 milhoen
zilveren dollars mag aangemuut worden en dat,
in verband daarmede, het voorgestelde bedrag
l van 500 millioen dollars uit te geven nieuwe
3 pCts. oblig. tot -100 millioeu dollars werd
verminderd. Dat is al een eerste voordeel door
den oorlog verkregen voor hen, die bij den
zilverprijs belang hebben, zij. het dan niet bepiald iu bet
] voordeel van het algemeen belang. De regeering
kan nu spoedig een Voord«eltje van 12 millioen
dollars behalen. Zij kan uit, de hoeveelheid
zilver in staven, waarvoor ruim 97 millioen
dollars betaald is, voor ongeveer 42 millioen
meer aan dollars doen aanmunten ! Het
amerikaansch geld echter wordt mindtr souud". Dat
is op goeden grond niet tegen te spreken,
al mag beweerd woiden, dat het gevaar voor
gond-agio nog niet groot wordt.
liet zou daarom niet te verwonderen zijn dat
de inteekening op de nieuwe lecning niet zoo
enorm groot zal weien-als anders het geval zou
zijn. Wel is de rentebetaling in goud gewaar
borgd, maar de aflossing behoeft slechts in coin
gedaan te worden.
De rente is per drie maanden betaalbaar. Het
kapitaal is afljsbaar op l Augustus 1910, be
houdens de bevoegdheid der Ver. S a'.en om reeds
iu 1903 tot aflossing _over te gaan. De stukken
worden ui'gegevea iu bedragen van 20 dollars af.
De voorwaarden der leening en die der inschrij
ving, welke laatste thaus op een voorloop'g bedrag
van 200 millioen dollars is opengesteld, zijn er
op ingericht om de lecuing te maken tot een
volks eadng. Daarom dan ook zulleu
particuliere inschrijvingen tot een bedrag van 500 dol
lars dadelijk en ten volle worde a toegewezen,
terwijl de toewijzing op hoogere inschrijvingen
eerst medio Juli zal plaats vinden. De koers
van inschrijving is vastgesteld op 100 pCt. en
de gelegenheid tot inschrijving opengesteld bij
alle postkantoren en nationale banken door het
geheele land.
De amerikaansche spiren over 't algemeen
wat lager. Misschien is het bovenstaande omtreat
het muntwezen daaraan niet geheel vreemd. De
zoo uitnemende deskundige op het gebied van
de muutkwestie, de heer Boissevain voornoemd,
doet zoo juist opmerken, //wanneer eene inter
nationale b!metallieke unie eene onmogelijkheid
blijft, dan is de beslechting van den strijd
tusschen het gou l en het zilver ten voordeele
van het eerstgenoemde der beide metalen ook
nog altijd niet met vastheid te rekenen. Dan
blijft integendeel het gevaar dreigen, dat in
1900 de voorstanders van het zilver in de
Vereenigde Staten den knoop doorhakken, en
zoodiende iedere evolutie op muntgebied ver
drongen wordt door eene revolutie, waarvan
de gevolgen diep ingrijpend en verstrekkend
zouden moeten wezen."
Een andere reden is evenwel de gereserveerde
houding door het publiek met het oog op den
tragen voortgang van den oorlog in acht ge
nomen. Bovendien is, voor een groot deel, de
goede uitslag van den oorlog voor de Ameri
kanen, reeds gedeeltelijk in de koersen
gedisconteerd.
Ointrent het reorganisatieplan vau de S illimore
Sr Ohio spoorwegmij., dat dezer dagen zal ver
schijnen, verneemt men, dat de bijstorting op
de oude gewone aandeelen 20 pCt. zal bedragen,
waarvoor de houders evenveel aan nieuwe pre
ferente aandeelen zullen ontvansren. Volgens
het reorgauisatieplan zullen 35,000,000 dollar
gewone en 40,000,000 dollar preferente aan
deelen worden uitgegeven en een bedrag van
133 millioen dollar obligatiën, ongeveer de helft
in 4 pCt. hyp. en de wederhelft in 3!^ pCt.
Prior Lien hands. De vaste lasten worden ge
raamd op 6,250 000 dollar per jaar.
Volgens bij de Maatschappij tot beheer van het
Administratiekantoor, opgericht doir Hubrecht,
Van Harencarspel & Vas Visser, ontvangen
telegraphisch bericht, heeft het bestuur van de
Denver fy Rio Grande spooricer/mij. een
halfjaarlijksch dividend van l'A pCt. op de prefe
rente aandeelen, betaalbaar te Nevv-York op
15 Juli aanstaande, gedeclareerd.
Omtrent de Centrat-l'acific Spoorwegmij meldt
de N. Y. Hand. Zeit, dat volgens een op 3
Juni j.l. opsnbaar gemaakte opgave, de zaken
der Maatschappij flink toenemen. Van l Januari
tot 31 Maart bedroegen de bruto-ontvantrsten
595 719 dollars en de netto-ontvangsten 270.570
dollars meer dan in heUelfde tijdvak vau 1S97.
Aan den Senaat d^r Ver. Staten is een wets
ontwerp voorgelegd, volgens hetwelk een com
missie benoemd zal worden die de verhouding
van de schulden der Central Paciflc en \Vestern
Pacifio ten opzichte der Unie zal regelen. Deze
commissie zal bestaan uit den secretaris der
schatkist, den secretaris voor binnenlaudsche
zaken en den procureur-generaal der Vereen.
Staten. Zij zal geen bod aannemen, waarbij
niet in de volledige betaling van kapitaal en
iuterest wordt voorzien.
De Maatschappij tot beheer vau het Admini
stratiekantoor van Amerikaansche Spoorweg
waarden, opgericht door Wertlieim & Gompertz,
Westendorp & Co. eo F. W. Oewel, bericht
dat zij uit New-York telegrafisch machtiging
lueft ontvangen de gelegenheid tot verwisseling
der aandeelen Michigan Central
SpoorwegMaa'schappij tegen 115 pCt. in 3K pCt.
obligatiëa New-York Central and Hudson River
Spoorweg-Maatschappij te verlengen tot 15
Juli a. s.
Bovengenoemde certificaten van aandeelen
kuunen dus tot uiterlijk l Juli a. s. ter afstem
peling worden ingeleverd met lijsten en onder
bijbetaling van % pCt. roiementskosten.
* *
*
De houders van Bra:ilianen mogen op den.
Ie Juli a.s. wederom hun coupons knippen maar
.... dadelijk realiseeren zal niet ga'.n.
In ruil voor hunne coupons zullen de houders
eene kwitantie voor het ingeleverd bedrag ont
vangen.
Deze kwitantiëa moeten in bedragen van
minstens 20 pd. st. ingeleverd worden ter ver
wisseling tegen Scrips, welke later verwisseld
zullen worden tegen obligatiëder 5 pCf
uuding Loau".
Daar geen obligatie'u voor eeu kleiner bedrag
dan. 20 pd. st. worden uitgegeven, zullen voor
gedeelten vau 20 pd. st. certificaten afgegeven
worden en deze certificaten, kunnen later tegen
sc'ips of obligatiëverwisseld worden op
denztlfdeu voet als de kwitautiöj, dus in bedragen
van niet minder dan 20 pd. st.
Op de kwitautiëu en laatstvermelde cert,lbaten
zal geen rente vergoed worden, doch de scrips
of obligatiëu welke daartegen afgegeven worden,
zullen rente draden gerekend van den vervaltijd
der coupoi s, voor welke du kwitanties uitge
geven ZIJD.
Kwitantiëa en certificaten voor coupons, welke
op verschillende data verschenen zijn, moeten
bij de mlüvermg tot verwisseling iu scrips af
zonderlijk gehouden worden. Slechts kwitautié'u
en certificaten van coupons vau denzelfden
vervaltijJ, kunnen te zamen gevoegd worden o:n
het Ijedraa; voor ceu scrip of obligatie te vormen.
Iu dezen vorm zullen de bezitters der
Braziliaausche iffjcteu de eerst volgende drie jireu.
hun rente ontvangen.
De 5 j,Ct. «l'unding Bouds", die speciaal ge
waarborgd worden door de douane-ontvangsten
van Rio de Janniro, zullen van alle Braziliaausche
belastingen vrijgesteld zijn.
De o'jligatirii zullen \rordeu ni'segeveu aan
toonder in bedragen van 20, luü, 500 en 1000
pi. st. elk, met coupons voor de reate op deu
voet van 5 pCt. 's j«ar.«, betaalbaar elke drie
maanden op deu Isteu Januari, den Isteu April,
den Isten JuK en op deu Isteu Outober te
Loudeu in Tonden Sterling en te Parijs, Amster
dam, Brussel en Hamburg tot den wisselkoers
van den dag op Londen.
De aflossing vau de obligatiën zal geschieden
door middel vau een oploopend amortisatiefouds
vau l'i pCt. per jaar, tweemaal 's jaar?, aan te
wenden tot aankoop van obligatiën, wauueer de
prijs onder pari is, en tot aflossing na uitloting,
wanneer de prijs op of boven pari is. De ^los
sing der obligatiëu door middel van het
amortisatiefonrls zal beginnen na verloop van l U jaren,
na den .'SOsten Juni 1901, maar de regeering
behoudt zich het recht voor om de leeuiug ten
allen tijde tegeu pari af te lossen.
Naarmate de nieuwe leeuing wordt uitgege
ven voor de rcntebetaliug, zal het papiergeld
met gedwongen koers, dat het oeconomisch leven
bederft, worden ingetrokken. Dit is althaas een
goede maatregel.
De koersen der Brazilianen zijn evenwel wei
nig verzwakt. Het bankroet is te voorzien ge
weest. Wellicht is nu de kwaadste tijd voorbij.
Van de gemeente-leeningen zijn de 3 pets
Amsterdammers wat gezakt. Het meest evenwel
de nieuwe 3 psts. Alle inschrijvingen zija toe
gewezen. Hier en Londen zou veel geplaatst
zijn. Het klasseeren zal den koers wat druk
ken. Voor het geldbeleggend publiek is het
nieuwe papier esn solide en goede geldbeleg
ging, te prefereeren boven gelijksoortig papier,
omdat dit niet in de Eugelsche geldwereld is
geïntroduceerd.
Onder de bank- en credietinstellingen vragen
de aaud. Nederl. T>ttnk- en Credietcercenying voor
Zu'td-Afrika wederom de aandacht door een af
brokkeling van l pCt.
De vorige week sprak ik de hoop uit, spoedig
nadere berichten aangaande deze nuttige instel
ling te kunnen geven. Het ontvangen jaarver
slag stelt mij daartoe in
staatDe voorzitter verklaart dat de toestand in de
Trunscaal nog zeer ongunstig is voor handel,
verkeer, voor een gezond oeconomisca leven. Al
pleit deze omstandigheid voor groote voorzichtig
heid die de maatschappij dan ook in acht heeft
genomen, toch bestaat geen reden tot klagen.
Integendeel. Ds zaken hebben zich in vele op
zichten uitgebreid. Hot aantal rekening-courant
houders is niet onbelangrijk vermeerderd,
hoewel het bedrag van omzet, om bovengenoemde
reden, verminderde.
Het agentschap te Brugspruit alleen gaf ver
lies tol een bedrag van ongeveer 450 pdst.
Bjhalve een toevoeging van f 40,000 aan.
het e-x'ra reservefonds, da1: nu geklommen is
tot f 140,000, kan een dividend van 5'A pCt.
worden uitgekeerd.
Ain het verslag ontleen ik verder: ?
Wij wenschen van deze gelegenheid gebruik
te maken om, ter geruststelling onzer aandeel
houders, enkele inlichtingen te geven aangaande
een proces waarbij onze instelling tot een zeer
groot befrag betrokken zou zijn. Een bericht
gever te Pretoria vau de Telegraaf bracht dit
onjuiste bericht over.
De waarheid is, dat in het jaar 1891, ver
schillende raijaclaims ten name der baak zija
ingeschreven, ten behoeve van een syndicaat
in ^Europa, dat die clairtn had gekocht voor
een zeker bedrag ia contanten en een aantal
aandeelen ia een op te richten maatschappij.
De maatschappij door het syndicaat gevormd,
voldeed volgens den verkoiper niet aan de be
palingen van het contract. Op grond daarvan
trachtte hij aanvankelijk de bank te beletten.
de claims aan die maatschappij over te dragen,
hetgeen hem niet gelukte. De hem aangeboden
aandeelen weigerde hij aan te nemen.
Eenigen tijd later de claims waren
intusschen door de maatschappij aan een derde ver
kocht begon de verkooper een proces, eischendc
de teruggave der claims of schadevergoeding.
Daar de claims oorsproukelijk waren ingeschre
ven ten name der bank en deze tegenover hem
als kooper was opgetreden, werd de bank door
den verkooper aangesproken.
Wij houden intussjhen een garantie vaa de
leiders van het syndicaat, hetwelk bestaat uit
hier bekende bankiers, welke garantie ons vrij
waart voor alle verlie».
In Januari van het thans ingetreden jiar
bracht oaze directeur een bezoek aan
ZuidAfrika en onze agentschappen aldaar. 0?er de
boekhouding, de wijje vau beheer en de positie
onzer instelling bracht hij ons gunstige berich
ten msde terug. Hij heeft de overtuiging ge
kregen, dat zoowel hoogere als lagere ge
oiployeerden de hun opgelegde taak met ijver ea,
toewijding vervullen."
Ik meen te moeten herhalen wat ik den
vorigen keer scWef: Zou wellicht het klas
seeren de reden zijn van de afbrokkeling ? Dan
zal waarschijnlijk niet veel hoop gekoesterd
mogea worden op spoedig beter koersverloop.
J. A". Ie A. De door u bedoelde levensver
zekeringmij, zal mij deze week de verlangde
inlichtingen geven. Op mijn beurt hoop ik u
dan te antwoorden.
A. /. lt H. Met het oog op solide geldbe
legging" behoort het door uw kassier genoemde
fonds niet gekocht worden.
Zie omtrent de zilverkwestie het eerste ge
deelte van bovenstaand artikel.
Voor de Brazilianen vindt ge uitvoerige
mededeelingen.
W. In L . U kunt verkoop verzoeken tegen
een gelimiteerden koers. Ojk kunt u het stuk
aanbieden iu een der bladen voor incourante
fondsen van B.-oekman & Honders of van de
Commissie Bank alhier.
Aanbevelenswaardig papiertjes voor U, in ver
band nut soliditeit en welvoegelijk vleien vau
lortuua zijn 5 pCts loten rijks-adels-agrar-bank
groot 11. 100.. Elk stukje kiost nu ongeveer/"2sO.
Wil mij later nog eens schrijden.
/i'. Z. H. Alleen op ondcrteekeude brieven
wordt geantwoord.
./. //. de B. A'hier. l)u:k voor de ontvangst.
D.J volgende week aankondiging.
Dj a')o."iienten gelieven hunne brieven, voor
de redactie van deze rubriek, rechtstreeks is
zenden aan mijn adres: Akxauderkade 1.
A'd a m, 23 Juni
D. STIGTKK.
irnniillttiiilUliiiiiUIiiiti
imttiiniitmunimiimiMiiiii
iiiililHiiitmiiiimN
TWEEDE NAT. COBRESP. WEDSTRIJD.
Overwinnaarsgroep.
Zes-en-twiutigste zet vau /wart.
Partij Partij Partij
No. No. No.
10 K b8 20 P d» 3;ïl>5
11 D IU: 21 g-16: 'A'» c6
12 V Ii6: 25 g6 36 R aJ:
13 K 06 27 D el f 37 T ef8
14 b6 28 T 17 S<3 T e8
15 P f6 80 T e4: 40 D e7
18 K d7 ai T cdö42 P e5
l!) 32 R ca 44 a4
T. te S. DG heer R. vraagt welke toren in
partij 39 naar gl is gegaan.
Iu parlij 4i was de 2t]e zet vau Wit D fl.
J. J. S.
(De opgaven omtrent den Weener Schaakwed
strijd zijn door den Redacteur onzer
Schaakrubriek niet tijdig genoeg ontvangen om in dit
nummer te worden besproken).