No. 1101 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. voor heeft de schrijver een eigen methode te volgen, die hem vanzelf uit het objectief be staande of bestsac-bebbende het subjectief-noodige doet kiezen. Evengoed als Goethe zijn autobiografie Dichtung und Wahrheil noemde, had B.OUSSC au dit kunnen doen. Tegen een paar verdichte feiten, tegen een wijziging in feitenopvolging kan alleen de historicus bezwaar hebben ; wij, die den mensch willen kennen, die de waarheid van het essentieele willen, voelen van en voor een dergelijk bezwaar absoluut niets. Kunst-waarheid kan geen natuur-waarheid zijn; de wereld van een kunstwerk móet een andere zijn dan die der realiteit. De gaaf van den kunstenaar alleen dott ons dit een wijl vergeten, de eene nemen voor de andere. Stille Wegen beteekent de gedenkschriften van een ongehuwde vrouw, die eenmaal verloofd geweest is, den man harer liefde door den dood verloren heeft en nu op het punt staat een tweede aanzoek af te wijzer. Wie een roman van avonturen zoekt, ga dit boek voorbij. Wie mee wil leven het innerlijk leven van een lang niet alledaagsche persoonlijkheid, hij geve zich eenige uren. Het ia mij moeilijk er uit te citeeren, en toch zou ik zoo graag eeuige aanwijzing geven van den inhoud. Maar juist omdat deze het ziel-leven behelst van een complexe persoon lijkheid, »een vat vol tegenstrijdigheid", zou ik door het aanhalen van welke bladzijde ook, dat innigst leven betrtffend, de persoon steeds onrecht doen. Ik denk aan een iu tal van facetten gesle pen krisfal, dat telkeus bij het wenden een andere straalbreking vertoont. Hoe dikwijls zou ik het wenden moeten, om een apprtciatie te geven van de veel-zijdigh id ? Deze vrouw is innig vroom en cynisch, cerciiHiimiiiiiiimiiiiuw+iiiiiiMimiiiniimiHMiDiiiiiiiHmiiiMniimiii braal en licht aandoenlijk, koel beredeneerend en niets ontziend hartstochtelijk. En al de nuances die ontstaan door de vermenging van deze kwaliteiten, al het zwevende en onbestemde van een ziel, waarin deze in verschillende asso ciaties zich verbinden, zijn in haar dieper leven waar te nemen. De strijd van zoo verschillende neigingen en naturen in ene persoonlijkheid, maakt haar interessant niet het minst ook, omdat ze daardoor tot zoo cht mensch op leeft, begrijpelijk juist door onbegrijplijkheden. Wil ik toch iets uit dit boek meedeelen, daa dien ik mij te beperken tot die gedeelten, waar de meer litteraire, artistieke hoedanigheden van de auteur in het bizonder blijken. Eu dan kan ik vooreerst wijzen op het gelukkig weer geven van individueele gewaarwordingen. Zoo dit over den Zondag: //Zondag is een rustige dag, waarop geen onvoorziene beslom meringen zich tusschen ons en een plan komen dringen; een langelijzige dag, waarop langs den draad van onnaspeurbaar fijne jeugd-associatiën een mensch solider dan anders zich geneigd voelt tot het begaan van brave dingen; een saaie, eiren zerige, tot regen gepredestineerde dag, als door de natuur zelve aangewezen om zwaar moedige waarheden te zeggen en te verwerken, en ze in de nieuwe week acLter zich te laten alsof ze nooit geweest waren." Zeer bizonder, is de wijze waarop het ge wichtigste oogenblik in haar leven beschreven wordt: »Om mij heen ging allerlei druk gelach en gepraat en kindergejoel in het roezemoezige halfduister, en ik zat zoover mogelijk op zij, alleen en zoo blij dat ik zwijgen mocht"... Plotseling voelde ik een hand, die zich zacht op mijn schouders lei ... en ik wist wel, zon der zien of zeggen, wie het was die dus zijn aanraking op mij durfde laten rusten als een kalm, onweersproken iubczitnemen ... Lang zaam onderging ik de warmte van zijn vingers, door het dunne witte goed heen. .. en ik trok niet terug, ik keerde mij zelfs niet om en bleef roerloos stil zitten.. . Verder maar n be wustzijn meer: geen enkele beweging te maken, mijn adem zachtjes te laten gaan, en af te wachten of dit eindeloos wou duren...." Nog een fragmentje: //Had zij een gezicht, eene gestalte, de nooit verstane vrouw die ik weer langen tijd dicbt naast mij zie bewegen? Ik hoor enkel eene stem, en ik zie hare han den : domme, leelijke, rustelooze handen, waar van de expressie haarzelf 'wel onverschillig scheen handen die nooit in verlangen of eerbied langs iets gestreken hadden, maar alles aanraakten, essentieel niet-vrome handen, wier aanblik kwelling was voor mijn ziel, wier be wegingen om mij heen groeiden tot een vreemde benauwing." Zoo zou ik voort kunnen gaan. Maar ik wil nog iets laten zien van andere schoonheid. Het in beeld brengen van nutteloos leven: Het leefde bleek en armoedig voort, zooals geelflikkerende kaartjes halfvergeten nog naleven in den lichten zonnemorgen, en heel den langen nacht door hebben ze toch zoo wit en ernstig en standvastig gebrand ..." Het karakterizeeren van //wezenlooze suffe hotelmeubi Is, waaraan de haastige onrust der gaanden en komenden den tijd niet gelaten had zich een ziel te vormen." Dan bet kloek zich uitspreken en gelukkig formuleeren, bet de fuiieeren van fijne onder scheidingen, het subtiel zeggen. Mij exaspereerde het rustige gemak, waarmee menschen, vrij van aarzeling of twijfel, netjes en precies de grenzen aller dingen wisten af te perken: boeken schrijven is intellectueel werk, boterhammen snijden niet ??? bloemen en vogelen zijn poëtische schfpsilen, padden en champignons niet ziekenverplegen is in den regel braaf, doodslaan altijd slecht. Tegenover zóó fraai in zichzelf volmaakte platheid van denken, zulke hoogwuivende bloesems der op permachtige onberedeneerdheid, schitterend en onberekenbaar, paste enkel de eerbiedige ont houding van het zwijgen." Scherp als een vlijm, doodend voor zeker soort altruïsme is: ik was te eerlijk tegenover mij zelf om mijn verslapping van individueel leven op te dirken met den fraaien titel van altruïsme." Als voorbeelden van goed formuleeren ook nog: //Heel eenvoudige dingen zijn altijd zoo bijster ingewikkeld om uit te leggen aan een ander." Vleiende verstandsjokkeutjes en transactie?, die het leven capitonneeren ook in den omgang met ons zelf." //Geen lijden van het lichaam is zoo erg voor wie het ondergaat., als voor wie in het koude verlaten duister van den nacht zich brandende visioenen ervan droomt." //De vunzige aanstekelijkheid van nagebauwd enthousiasme." Vrouwen zijn verschrikkelijker in haar druk bewegen om alle droefheid heen, dan mannen.1' Een enkele vrouw zie ik.... voor wie mijn voelen bijna aanbidding was, die alles begreep en alles vergoelijkte, maar ook alles doorzag; (»:e diepe blijvende vereering in mij legde voor enkele dingen, maar ook, onwillend, twijfel aan bijna alles.". Zoo kon ik blijven citeeren, mij hoofdzakelijk beperkend tot het meer uiterlijke. Dat ik de zoo schoon gestijlde blz. 145?147 hier niet in kan lasschen! Het kost mij ook moeite van dat andere, dat veel diepere der zielsbiecht niet te sprtken, maar ik voel dat ik schennen zou, door het maar gedeeltelijk te doen. Ei go geen critiek, niets dan een prijzende aankondiging? Laat ik mij er toe bepalen. Ik beweer niet dat de auteur het volmaakte bereikt heeft. Ik zou bladzijden kunnen noemen, die recht geven tot bedenkingen, zinnen die correcter konden zijn. Maar daar er nog zooveel schoons in is, waarvan ik niets zei, zou ook op die be denkingen allicht een buiten verhouding sterke nadruk vallen. Ik acht dit werk de merkwaardige uiting van een zeer bizonder talent. De auteur heeft iets te zeggen en zegt het op haar eigen wijze. Er is in dit boek een heelheid van overgave, een moed van bekentenis, een 'bewustzijn van individualiteit en een liefde voor waarachtigheid, welke samen sympathie wekken voor juist die mengeling van tegenstrijdige aandoeningen, ge voelens en gedachten, dat samenstel van hoogen kleinmoedig, sterk en zwak, kloek en weifelend zijn, waarin we het cht-menschelijke erkennen. W. G. VAN NOCHUÏS. De ware geschiedenis van de Dame aux Camélias." In de Remie de Fromce geeft Georges Soreau het laatste van eene serie van artikelen over het leven van de prototype der Dame aux amélias, de ongelukkige Marie Duplessis, die door eene innige liefde, welke haar het leven kostte, een bevlekt verleden trachtte goed te maken. Soreau publiceert een aantal brieven van Dumas fils, uit welke duidelijk blijkt, dat deze zelf de Armand Duval was geweest van het drama, waarin Marie Duplessis de Marguerite Gautier was. In zyne voorrede voor da Dame aux Camélias schreef Dumas : »Marie Duplessis hee.ft niet al de pathetische avonturen gehad, welke ik aan Marguerite Gautier toeschrijf, maar zy verlangde destijds ze te hebben. Wanneer zij voor Armand niets ten offer heeft gebrach1', dan was dit alleen, omdat Armand het niet wilde. Zij kon tot baar leedwezen alleen het eerste en het tweede bedrijf spelen." iniinimmintiiii Van ie tentoonstelling van VronwenarMl Enkele uren bij de Sweatingtafel. Juffrouw, is het heusch waar?" Deze woorden uitte een belangstellend schrij ver, toen hij in de afdeelirg Maatschappelijk Werk," de talrijke proeven van het Sweatingsysteim tentoongesteld zag. Ja, het is heusch waar! Er zijn vrouwen o. a. te Nijmegen, die voor htt naaien van een hemd vier centen krijgen; daarbij nog moeten zorgen voor het garen, lint en knoopjes. Er zijn er, die voor het vervaardigen van een met borduursel versierde nachtjapon, waar aan zij anderhalven dag bezig zijn, de som ontvangen van vijf en twintig cent. Er zijn er, die .... Maar waartoe meer gevallen te Eoemen? Iu den catalogus kan men op bladzijde 95?97 lezen, hoe er in iedere stad van ons land, honper'oonen worden betaald, aan de werksters. Maar hoe leven zulke menschen?" Deze vraag wordt mij telkens gedaan. Hoe .zij leven?... Hoe het home is van de slacht offers van het heden ten dage algemeen toege paste biginsel: Elk voor zich!" Een van de vrouwen trof ik aan in een verblijf, dat vroeger tot paardenstal had gediend. .De bewoonster was een weduwe met drie kin deren. Langs de berookte muren sijpelde het vocht, en er was een steenen vloer. Het licht kwam door een smal raam met groeuaclitige glazen, weik raam uitkeek op een biunenplaatsjp, waar het vu,l en het afval van de zes huisgezinnen werd geworpen, die medebewoners van de ,kazerne" waren. De vrouw werkte voor een der grootste magazijnen! Een ander trof ik aan op een tochtig zoldeikameitje; en weer een ander in een donker hokje in een achterhuis. Haar aller lot was hetzelfde! Van den morgen tot den avond, steeds ge bogen zittend aan de machine, om tcch maar htt maximum (dertig cent) te kunnen verdienen. Gelukkig digene die een moeder heeft o;n de huishouding te doen en de kinderen bezig te Louden. Is er een defec* aan de machine, valt er bij ongeluk een druppel thee of killid op het goed, heeft de naald niet gtvat of loopt een naad niet precies recht, onverbiddelijk wordt het werk afgekeurd; zelfs een hemd van der cents moet keurig genaaid zijn. Zij moeten de s-cliaiie vergoeden, het si uk zelf trachten te verkoopen en bij de volgende uitbetaling, wordt haar e'e volle waarde gekort. Komt zij een kwartiertje te laat niet haar werk aan den winke', dan weigeren de juffrouwen htt in ontvangst te nemen. Een wee k zot,der nieuw werk is liet gevolg daarvan. En zulke dingen gebeuren in het einde der negentiende eeuw, de eeuw der humaniteit bij uitnemendheid ' Hoe kau men nu verlangen, dat zoo'n afgctobde, aan al liet iioodige gebrek lijdejnde vrouw, een opgewekte moeder voor haar kindereu zal zijn ? Het is wd goed dat deze dingen bekend worden!" Deze opmerking hoorde ik ontelbare malen. Maar in welke stad gebeurt zoo iets scl.audelijks'r" vroegen vtlen. De hecren en dames kijken me zeer ver baasd aan, als ze vernemer, dat dat hemd of die nachtjapon, uit zijn of haar eigen woon plaats afkomstig is. Waarom zet men de namen van de winke liers, die zulke horgerloonen betalen, niet in de courant:" wordt er gevraagd. Mijn antwoord daarop is: Als het een ei quête was van staatswege, dus algemeen, dan zou het iets anders zijr. Maar nu zijn de inlichtingen uit den aard der zaak niet volledig." O, wanneer zal de dag komen, waarop de aanges'elde inspectrices van den arbeid, het recht zullen hebben, te eisc/ie/i dat de loonstaten haar zullen worden getoond! Wanneer zal er een wet komen, dat de winke liers zullen worden gedwongen of met het oog op de publieke opinie het iu hun eigen belang zullen doen, namelijk een lijst op te hangen van de door hen uitbetaalde Joonen! Als in den winkel een nachtjapon kost ? 3.25 is het dan billijk, aan de naaister, dus de eigenlijke producente, slechts 25 cents uit te betalen ? Niemand zal daarop toestemmend durven antwoorden. Het is een schandaal dat dit alles hier ligt J Het is om de heele industrie op zijn rug te gooien!" zeide mij een heer op hitsen toon. Ik antwoordde heel kalm. //Het schandaal is aan de zijde van hen, die het mogelijk maken dat een dergelijke txposi'.ie kan plaats- hebben!" De sprtker liep, de vuisten ballend, weg. Ik bttaal mijn werksters beter!' zeide een heer. Ik verzekerde hem dat htt ons aangenaam zou zijn, wanneer hij zijn loonstaat in de cou ranten wilde publiceeren. Hij beloofde me dit! Mocht hij maar woord houden! Wat eten zulke menschen? wordt er gevraagd. Wat zij eten ? Men kan het lezen op het Arbeiders-budget, onlangs door mevr. Mu erLulofs gepubliceerd in htt Sociaal Weekblad. Htt is berekend op een ii.komen van acht gulden, voor een huisgezin bestaande uit man, vrouw en drie kinderen. Eerst komen de hoog noodige uitgaven, te zamen zeven gulden een en negentig cents. Dan volgen de artikelen : eieren, kaas, vleesch, vruchten, enz. enz., achter dit alles staan diie groote nullen ! Wanneer nu op een inkomen van acht gulden niets overblijft voor eenig genotmiddel, hoe motten dan de vrouwen met hare kinderen leven, die niet meer kunnen verdienen, dan t ie f gulden in de wetk. Laat ieder voor zichzelf nu maar eer s b( den ken, wat die vrouwen met haar kinderen eten ? . .. Bij de sweating-laftl (een heer noemde het dezen middag de tafel der martelaressen) is veel te let reu ! Hoeveel droevige gedschfen het verblijf aldaar ook bij me doet opkomen, omdat ik steeds de uitgeteerde gezichten der werksters voor me zi<>, heb ik c aar toch mijn geloof in de irieuscLheid teruggekregen, dat vetloren was geraakt, door al de ellende die ik om me hten had gezien. De hevige verontwaardiging, de uitroepen als Afschuwelijk! Most hornblt! Ma,s c'est affreux!" en deigelijke meer, dotii me vertrou wen in do toekomst steiler. Het 21-1 met onderlinge samenwerking wel licht mogelijk worden de toestanden te verbe teren, zooals uu rei ds te Amsterdam gebeurt., door het bestaan van de Voorpost." Wij allen, vrouwen van Xeeie'rlaud, moeten het onze dotn, om liet bestaan van de hierboven geschilderde toestanden oinucujttijk te maker. Koopt geen coufectieweik, tenzij de winkeliers hun loonstateu iu hunne winkels < phaugen, en ge zult ten steentjj bijbrengen, om het lot van duizenden medezusU'is, die weiken willen voor haar brood, te verbeteren. VJ:KA. 31vtle. De lloHioitlfclic hiiismiiiw. l'.CIl (jtllit. ll/ll/ltcls. Acil/iCX llld'.l of f/oiireinaiitc'S Iiikcrisuchcii. Jïccijilen. Terwijl de mode schijnbaar zich om het corset minder gaat bekreunen dan vroeger, boven het ceintuur toe.h geeft zij alle denk bare vrijheid, haalt zij elders haar schade in. Zij heeft het speciaal op de heupen voor zien. De nieuwste rokken zijn zonder eenige ruimte of plooi, strak om de henpen gespannen. Met vier knoopen, zorgvuldig bedekt, midden in de achterbaar, zorgt rnen voor de sluiting. Nog meer geaccentueerd wordt deze smalte door de plotselirge verwijding om de knieën ; jupe en formc, serpentine-volant, in- en aan gezette strooker, geven dan een overdreven vulling en wijdte, fn het voorjaar ging de volant, van voren laag, langs de zijden naar achteren omhoog; r.u elaalt hij weer op de helft, zoodat hij van voren en van achteren laag, alleen aan de beide zijden hoog en naar evenredigheid wijd is. Deze zelfde slankte van de heupen vindt men in de mouw weer; maar heel even, boven aan den arm, heeft hij eenige wijdte, overigens is bij een foedraal, strak aansluitend als een har.dschóen, een tricot. Men vindt in deze grootere tegenstelling tusschen wijdte en smalte een reactie tegen het heerachtige in het toilet; de heeren-overhemden, hooge hoorder, lavallières, hebben afgedaan. Men maakt de revers losser, de bolero's sierlyker ; vooral in rokken, met balüyeuses, volant, linten en strikken, is de luxe zeer groot. Toch is er weer een heerachtig kleedingstuk bijgekomen, de frac. Eigenlijk alleen een blouse met revers en smalle rokspanden ; maar men n-.aakt hem blauw of rood, van dameslaken, en draagt hem met afzonderlijken, liefst neteldoekschen rok en wit zijden vest. Het witte neteldoek is zeer geliefd, met veel gele valenciennt s, lersche guipure of Mechelsche kant, in cascades van de schouders vallend, als een fichu om de taille gelegd en op zijde in een knoop met lange einden afhangend. * * * De Deutsche Hauffrauen-Zeitunfi van 3 Juli heeft een groot artikel over »De Hollandsche Vrouw'', waarin de kroning der koningin, de Tentoonstelling van Vrouwenarbeid enz. vermeld worden en ook een paar curieuze beschou wingen voorkomen. Terwijl wij hier gewoonlijk de Duitsche vrouw beklagen, eiie met de mi-id naar de markt gaat, en den dag in de keuken met koken en braden doorbrengt, meent de redactie van de Deiitxche llantfruiwn-Zettung, op gezag van eene Frau Margarethe Meyborn, dat het juist omgekeerd is, en de Hullandsche vrouw veel minder tijd voor kunst, lectuur, ontwikkeling enz. over heeft, dan de Duitsche-. Zij legt dit zoo uit: »De huiselijke arbeid vordert in Holland een niet gering deel van den tijd en de krachten der vrouw. Eene Hollandsche huis vrouw uit de weigestelden middelstand heeft in den regel te zorgen voor een heel huis van verscheidene verdiepingen ; minder wel gestelde families bewonen toch twee of drie etage?. Alles wat tot het bereiden der spijzen of tot het inmaken behoort, wordt aan de deuren aargeboder, hetgeen zetr zeker de huisvrouwen ontheft van de moeite, bood schappen te doen en naar de markt te gaan, maar ook een onophoudelijk schellen aan de huisdeur ten gevolge hetlt. Dan klopt het meisje aan de deur der huiskamer, en vraagt of de mevrouw groente, vleesch, visch, bloe men enz. wil kooptn, hoeveel zij moet nemen en wat het kosten mag. De morgen tot half (en wordt door het huiselijk werk ingenomen; van 'l tot 5 uur ontvangt en brengt men visites, en de namiddag, het middagmaal valt van 5 (i, behoort aan de kinderen, wier schoolwerk nagczien moet worden. Kene Hollandsche huisvrouw moet goede ksachten en een behoorlijke portie energie bezitten, wanneer zij zich bij dat alles nog met geestes arbeid wil bezighouden, in kunst, litteratuur en maïiti-cliappelijko vragen belai g stellen." Ais f ra u Margai ethe Meyborn een landgenoote van 01,s is, had zij wvl eens buiten haar eigen kring mogen rondzien, alvorens zulk eene voorstelling naar het buitenland te sturen. OiiZfi ondervinding is, dat in denzelt'den stand de Hollandsi'he vrouw eer meer dan minder ontwikkeld is dan de Duitsche, en naar wij nieenen is juist de inrichtii g van het huishouder, waarbij zij niet den halven dag in de keuken doorbrengt, oorzaak van dit verschil. Eenige jan n geleden deed eene Duitsche die jaren in Holland gewoond hael. niej. Mohr, opmerken hoe juist de zelfstandige positie der llollai.dscbe dienstboden maakte, dat de huisvrouw hun meer kon overlaten, meer kon lezen en zich moeite gever, dan dit meestal in uitschlaiid mogelijk was. * * * Is een man verplicht het gebit van zijne vrouw te betalen '.; Te Weenen is de zaak voor de rechtbank gekomen. Het gebit kostte 150 ilorijnen; de dame had er 50 van betaald, maar bleet' verder in gebreke en haar man, dour den leverancier aangesproken, weigerde verdere voldoening der schuld. Hij had niets besteld. »llet gebit is een weelde; moet ik ieder voorwerp van weelde betaler, dat inijn vrouw gelieft te bestellen V" De rechter antwoordde: »De eischer beweert, dat het gebit noodzakelijk wai', opdat uw vrouw kon kauwen en verteren.'' «Ken valsch gebit heeft ze vroeger al van me gehad; zoo'n duur had ze liet noodig." «Dat vroegere was maar een gedeelte." »Xe had nog bovenlanden ; die had ze maar moeten laten plombeeren, in plaats van achter mijn rug zulke dure nieuwe aan te schatten." »Men behoeft zijn man niet vooruit voor alles permissie te vragen." «Het is geen «onderhoud", geen «geneeskundige hulp", en dat ze nog tanden had, kan ik bewijzen. Hier zijn eenige stukken, die ik in natura bewaard heb. lümsttanden zijn niet voor de gezondheid noodzakelijk." «Maar uw vrouw is nauwlijks 30 jaar oud, dan let men niet enkel op de gezondheid, maar ook op het uiterlijk." »lk ben maar een klein koopman; zulke dure mooiigheden kunnen wij ons niet ver oorloven." De zaak werd zoo geschikt, dat de koopman in maandelijksche payementen GO florijnen zou betalen, in plaa's van de 100 die de dentist nog ei; elite. & -X* Tegen rimpels zijn sedert onheuglijke tijden alle mogelijke middelen aangewend. Msn begreep dat er verschil was tusschen de ouderdomsrimpels en de mimische rimpels; de laatste, met het karakter in verband staande, zijn onverdelgbaar; de eerste, uit langzame ver slapping der huid on'staan, meende men te kunnen wegkrijgen. Men trachtte met tan getjes en spatels de v, ren glad te strijken; men hechtte elastiet-jt-s met mouches en pleistertjes op de huid om haar te rekken; men droeg tusschen war g en kaak kleine ivoren kogels in den mond om do .r drukking van binnen de spanning van buiten te ver sterken. Ook op het samenstel der huid werkte men. Poppaea, Nero's vrouw, voerde zelfs op reis eenige dozijnen ezelinnen mede, om zich met hun melk te wasschen. Bij de Itomeinsche dames in den keizer.ijd waren allerlei jintes in gebruik, van boonenmeel, zure melk en parfumerieën, die 's nachts op het gezicht gelegd worden, en daarover een masker van geitenleer. Dit hielp wat; ar dere ] ates, van amandelmeel en boorzuur, van honig, lanoline, vaseline, glyceriric, van was, spermaceti, enz. hebben ook wel hun nut. Een drawback is, dat vele van die middelen langzamerhand verslappend op de huid werken en het verval dus na korten tijd te sneller vordert. Als nieuwe methode wordt nu aanbevolen de massage met rollende kogels of walser, van lleinr. Sirnor.s te Karlijn. Volgens den uitvinder verwijdert AP ie methode spoediger de verbruikte btofwissehng-pioducten van de huid, provoceert een verhoogde bloedtoevoer naar do gemasseerde huidceHen, zoodat deze sterker gevoed en dus versterkt worden en elastischer blijven. Het gemis van e'asticiteit toch is de oor/aak drr rimpels. Met dat al schijnt een zeer voorzichtige behar deling gerader, omdat bij te sterke massage de huid te los wordt van het onderhui.lscehveefsel en daardoor reeds geneigd tot het vormen van rimpels. Het gezichtsbad van viooltjes met warme melk, d?t door veel Parisiennes in praktijk gebracht wordt, dient zoowel om de kleur der huid mooi te houden als om de rimpels te verhoeden, maar schijnt niet zoo werkzaam te zijn als deze massage. Keukenmeid of gouvernante V Een aantal Engelsche m.-isjes zijn in den laütstem tijd tot het inzicht gekomtn, dat keukenmeiden het beter hebbeu dan gouvernantes, en het ver wondert ons bijna dat elezelt'de meoning niet sinds lang daar en hier is doorgedrongen. Htt grootere verschil in cijfers heeft daar eer den eloorslag gegeven dan hier, en de zaak olli^ieel doen wor den; eene goede keukenmeid verdient in Frank rijk en Engeland meer dan tweemaal zooveel als eene ji.lïronw vol acten en liiploma's, en zij kan voor het vuile wei k zooveel luilp krijgen als zij verkiest. De cijfers zijn: voor ten goede keukenmeid S-00 gulden, voor een gou vernante S a lt)0. Een ver.-,chil is natuurlijk, dat de gouvernante ais een dame behandeld wordt, maar gebeurt dat altoos? Daarentegen ziet de keukenmeid, als zij in aanzienlijke families haar werk goed doef, maar heel zelden de huisvrouw, haar eei.ige superieur; de rest van deii dag is zij meesteres, behoeft niemands boos humeur te verdragen, krijgt bij e-xtra gelegenheden pluimpjes en blijft overigens zoo incognito als zij zelf wil. In Frankrijk en Engeland vindt men het iets vreemds en tegenm;fuurlijks, dat visch of vleesch ongekookt geg en wordt; »roher Schinken'' en «maatjes-ba, ng" eten schijnt hun iets dierlijks. Toch eet men er, wat erger kan heeten, levende oesters. In Italiëis het nog erger. Aan de Riviera, en naar het zuiden heen nog meer, wordt de inktvisch gevischt, en wanneer hij niet groot i", terstond dooi' den visscher genoten. »IIet is oen niet ongewoon, maar in 't geheel niet appetijtelijk gezicht", schrijft een reiziger, »den visch langzaam te zien verdwijnen, krachtig worstelend zooalj een worm die door een vogel verslonden wordt." Hijst mei kaas. Twee kopjes rijst kookt men zacht in een halve liter melk; dan neemt men ze van het vuur, roert er .')0 gram boter, peper, zout, 3 eierdooiers, 100 gram geraspte kaas door, en ten slotte de drie eiwitten, tot schuim geklopt. De massa giet men in een geboterden vorm, Jaat ze een goed half uur bakken en brengt ze, in de mbale, warm op tafel. E-e. UIIIMMMimilllll Men schrijft ons uit Steenbergen: «Gewend de Groene te spellen en zelfs bij verhindering ht-t verzuimde in te halen, kwam, na de natioi ale feesten die ik te Parijs bijwoonde, eerst heden het no. 10!)0 aan de beurt en vond ik daar in: »>0p de tentoon stelling van vrouwenarbeid" na opsomming van verschillende hongerloonen, »Dames lezeressen, aan u de beoor leeling van het deel der maatschappelijke organisatie dat hierby betrokken is. 'k Hoor u in edele verontwaar diging uitroepen: maar dat is schandelijk." Uitstekend, maar nu draaien we 't blaadje om (niet figuurlijk) en vind 'k onder »Voor dames", het ^üe jaarverslag van de algemeene Neder!, vrouwen-vereeniging »Tesselschade", waarin behandeld en gewaardeerd wordt dat die vereeniging vrouwen, tot de categorie van door haar ondersteunde behoorende, helpt om in eigen onderhoud te voorzien en dat wel o. m. in den navolgenden zin : »De 11 dej/óthoudsters, óók behoorende tot de vrouwen, die door »Tesselschade ' geholpen worden om in eigen onderhoud te voorzien, verdienden wederom te zamen aan salaris en ].-Ct. ongeveer / :>000, benevens voor sommigen vrije woning en vergoeding voor vuur en licht." De rekenirg is snel gemaakt; die 14 vrouwen verdienen in ~ii weken / :!000 of ongeveer/4 per week, waarvoor zij van 's morgens S tot 's avonds S ten allen tijde de belangen der vi-reeniging hebben voor te staan. Zij moeten daarvan gekleed zijn om dames van de eerste standen te woord te staar, en mc,t die voor stelling van de cyfers, vraag ik u in gemoede, bestaat er wel zoo'n groot verschil tusschen het onder no. l'T door mij. A. Gildemeester g< illustreerde beeld van bedripgelijk toeg.-past ??arbeid adelt" en de onder «Tesselschade" ge waardeerde lotsverhouding der dej O'houdsters, gecontrasigneerd door zooveel «èlklinkende namen V' In den begeleidenden brief voegt de schrijfster er bij : »Door de dames zal wellicht worden aange voerd : »Ja, maar die juffrouwen kunnen er nog vet l bij verdienen met werk wat zd temaken kunnen krijgen.1' De wedervraag kan dan zijn: «wanneer moi ten ze dat maken, 's nachts V" Wam houdt zoo'n jufvrouw van haar J'?!.?geen dagmei-j-% dan zal haar vrije tijd nauwlijks reiken, on! de haar toevertrouwde goederen en huishoudentje op Oider te houden, en da-, of in do practijk niet juist aan de de;>óthoudsters werk wordt onthouden (dat zij er gaarne om hunne linar.c.ën te stijven op ongelegen tijjen zouden bijmakei.) omdat die (dh ) al zooveel voordeelen hebben in hunne procenten (sir)y" Ons wil het voorkomen, dat het geen goede politiek is van her, die met het lot der werk sters begaan zijn en ellende willen lenigen, afbrekende kritiek te oefenen op den arbeid van de vrouwen die, misschien langs anderen weg-, toch da'zelfde doel beoogen, en van i!e verkregen resultaten, al ?ijn die nog niet zoo groot als zij zouden wenschen, met dankbaarheid getuigenis aileggen. E-e.