Historisch Archief 1877-1940
No. 1102
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
AUX DAMES.
Nous avons Phonneur d'informer notre honorable clientèle que nos
nouvelles créations en Robes riches et légantes pour toilettes de cour
de Cérémonie, de Soiree etc., devant servir aux fêtes du Couronnement
viennent de rentrer.
Ces modèles spécialement crés a eet effet, forment un ensemble
que nulle autre maison ne saurait offrir.
Choix incomparable de Soieries riches unies et brochées pour Robes
de cour et de Cérémonie depuis 0,95 jusqu'a 15 florins Ie mètre.
VOOE^ DAME$.
Nationale tentoonstelling van
Vrouwenarbeid.
De directiën der Staats-, Centraal- en Hpll.
Ijzeren Spoorweg -maatschappij en hebben zich
bereid verklaard, van af heden tot 28 Augustus,
en van 16 September tot sluiting der tentoon
stelling, door de navolgende stations coupon
boekjes te laten uitgeven tegen betaling van
f 0.50 per stuk. Deze boekjes bevatten een
bon, tegen afgifte waarvan aan genoemde
stations een retourbiljet naar den Haag, naar
verkiezing in de eerste, tweede of derde
klasse, verkrijgbaar zal zijn, tegen betaling
van den gewonen enkelen reisprys. Deze
retourbiljetten zullen geldig zyn voor den
dag van uitgifte en volgende drie dagen;
het afbreken der reis zal niet worden toege
staan. Verder bevatten de couponboekjes twee
toegangsbewijzen tot de tentoonstelling (beiden
zjjn geldig voor ns en kunnen onverschillig
op welken dag der week gebruikt worden,
uitgezonderd des Dinsdags). De couponboekjes
zjjn verkrijgbaar aan de volgende stations:
Amsterdam (C. S., M. P. en W. P,), Amersfoort,
Baarn, Utrecht, Gouda, Arnhem, Zutphen,
Groningen, Assen, Meppel, Zwolle, Nijmegen,
Venlo, Roermond, Maastricht, 's-Hertogenbosb,
Tilburg, Breda, Middelburg, Leeuwarden,
Dordrecht, Rotterdam (B. en D. P j, Schiedam,
Delft, Leiden, Haarlem, Zaandam,
Wormerveer, Alkmaar, Schagen, Helder, Pnrmerend,
Hoorn, Enkhuizen en Deventer.
Een praatje iet Telen.
ra.
In het Juni-nummer vau de Vragen van
den Dag" verkreeg mej. Martina G. Kramers
plaats voor haar artikel: De Nationale
Vrouwenarbeid van Canada. Zg
ziet in die vereeniging een belangrijk voorbeeld,
en ongetwijfeld velen onzer met haar. Degenen,
welke den Nationalen Vrouwenraad nog niet
bij reputatie kennen, zullen wel doen met het
opstel van mej. Kramers in zijn geheel te lezen.
Dat is echter gemakkelijker aanbevolen, dan
voor de meesten gedaan. Daarom hier even
heel in 't kort het een en ander meegedeeld
omtrent die vereeniging.
IIHinilllllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIHIIHIHI
FEUILLETON.
[iiiiliiiiiiiitiiiifiMiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiriiiiiiiiniiiiiiiiMiMiiifi
Gebraden kalfsvleesch.
Weekoverzicht van een huisvader.
Zondag.
»0!" (Het stuk gebraden kalfsvleesch
wordt opgediend, kolossaal, gebruind en heerlijk
geurend). »Zoo'n goed, lekker stuk gebraden
kalfsvleesch is toch iets kostelijks. Wat glimt
het! Wat ruikt het lekker! Het gezicht
alleen doet iemand al goed. Licht en onhoor
baar glijdt het mes door het sappige, roos
kleurige vleesch; als van zelf vlijen de gladde,
bruingerande plakken zich op elkander. Zoo'n
gebraad voor te snijden is een waar genot,
een lust! Waarlijk ! je verdient een orde voor
het klaar maken, lieve Ottilie! Je stukken
gebraden kalfsvleesch moesten bekroond
worden. Ik twijfel of de keizerlijke tafel op
zoo'n prachtexemplaar te roemen heeft. Wat
is een gans daarbij ? Een samenstel van
vel en been, waarna men hongerig opstaat,
of een taaie roastbeef waarop men zich de
tanden stukzaagt? Ik zeg, er gaat niets in
de wereld boven een goed, solide stuk gebraden
kalfsvleesch!
Over 't geheel is het recht gemoedelijk en
aangenaam leven in dit zoogenoemde en
veelbelasterde tranendal. Zooals wij hier nu by
voorbeeld samen zitten, mijn lief vrouwtje
tegenover mij, Frits en Mariefje met verge
noegde gezichten en goede weekrapporten;
daarbij een welverdiend glaasje rooden wijn.
Waarlijk! ik zou niet willen ruilen met een
der goden van den Olympus. Ik zeg maar,
wanneer men maar van elkaar houdt en alle
dagen genoeg te eten heeft, dat is de
hoofdzaak! Wie meer verlangt van den lieven
God en de wereld, dat is onbeschaamdheid,
grootheidswaanzin.
De menschen weten in 't geheel niet, hoe
Haar grondslag ligt in de wereldtentoon
stelling van Chicago met haar afdeeling:
Vrouwenarbeid, waarvan een internationaal
vrouwencongres uitging. Dat congres had tot
staartje een samenkomst met alle
buitenlandsche afgevaardigden en toen aanwezige
tentoonstellingbezoeksters-, daarin werd met
algemeene stemmen besloten, dat in elk be
schaafd land pogingen zouden aangewend
worden tot de stichting van een Nationalen
Vrouwenraad, nu opnieuw zoo treffend was
bewezen, dat alleen door samenwerking iets
groots en goeds kan tot stand komen. De
verschillende Nationale Raden zouden zich
vereenigen tot een Internationalen Vrouwenraad,
en daardoor samenwerking zijn gebracht tusschen
de ontwikkelde vrouwen van alle werelddeelen.
Aldus geschiedde, Vry' spoedig toch waren er
voldoende Nationale Raden gevestigd, om een
Internationalen Raad mogelijk te maken.
Aan een vereeniging zijn onafscheidelijk
statuten verbonden, al zien velen van hen, die
in het belang der maatschappij werkzaam zijn
en dus uit ondervinding kunnen spreken, er
niet veel anders dan een noodzakelijk kwaad
in. De internationale vrouwenraad moest dus
ook zijn wettelijke regeling hebben, maar kon
er natuurlijk slechts een gebruiken, die door
de meest uiteenloopende elementen zou onder
schreven kunnen worden. Dit wil zeggen: de
grondslag moest zoodanig wezen, dat alle wel
denkende en wei-willende vrouwen van dat
beginsel haar werk wenschen te doen uitgaan.
Dit indachtig werd vastgesteld, dat de Golden
Rule" het fondament zou vormen. Nu daarmede
kan voorzeker een ieder zich vereenigen, want
de gouden regel is niet anders dan een ver
korte uitdrukking van:
Wat g\j niet wenscht, dat u geschiedt,
Doe dat dan ook aan andren niet.
Dit werd echter in verscheiden landen, ook
het onze, niet geweten en heeft op de sympathie
nadeelig gewerkt. Door juffrouw Kramers
artikel toch is het niet voor den eersten keer,
dat by ons de aandacht v. ordt gevestigd op
den internationalen vrouwenraad. Er is reeds
verscheiden malen over geschreven, over
gesproken en over vergaderd, maar tot nu
zonder dat de stichting van een nationale bond
NIMIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIillllllHIUIIIIIHIilllllllllllllllllllllMlllllllllllllillllll
goed ze het hebben. Hoe denk je over een
tweede portie gebraden kalfsvleesch, vrouw
tjelief ?
Zoo Frits, nu is het genoeg. Vandaag hoeft
het nog niet op,koud smaakt het ook uitstekend."
Maandag.
»Ei, ei, onze vriend van gisteren ! De arme
jongen ziet er lang zoo gezellig niet meer uit.
Hy heeft iets van een half vergaan schip van
daag. Nu we willen hem om zy'n eervol ver
kregen wonden niet minder achten. O wee!
daar zit ik op het been vast. Ik zal het eens
van den anderen kant probeeren. Merkwaardig
hoevele kanten zoo'n stuk gebraden kalfsvleesch
heeft, en zooveel als er van te maken is. Houdt
je dapper, kinderen. Het is voorhanden, God
dank. Tast toe!
Ja, ja, een mooi ding is de tevredenheid,
en wie gauw voldaan is heeft overal genoeg,
zegt de onsterfelijke Goethe zeer juist.
Bedenkt dat, kinderen, en neemt een goed
voorbeeld aan jullie ouders. Die hebben ook
dikwijls hunne moeite en zorgen, hoe ze het
klaar moeten spelen, en als je moeder niet
zoo'n uitstekende huisvrouw was, zou ze
dikwijls niet toekomen. Proost, vrouwtje!
Wij zullen ons daar nu niet naar om maken
en ons den eetlust niet laten bederven."
Dinsdag.
»Nu ben ik toch erg benieuwd met wat
mamaatje ons vandaag verrassen zal. Ik rook
zoo iets op de trap, dat geurde naar
pekelvleesch en zuurkool, mijn lievelings-gerechten.
Zou dat iets... ? O, ons gebraden kalfsvleesch!
Men zou het nauwelijks gelooven. Nu, hem
zullen we vandaag den bons geven, zoodat hij
het wederkomen vergeet. Frits, flink vleesch
eten, en jij ook Marietje! We laten hier niets
op ons bord. ilama zal het voor je snijden,
wanneer je er niet mee voort kunt. Een beetje
knoestjes kan geen kwaad en is gezond voor
de tanden. Dat zou wat moois zijn, wanneer
je die gave van God verachten woudt. Vleesch
kost geld, vooral in de tegenwoordige, dure
er net gevolg van was. Eenigen wenden zich
af, om de vaagheid van het beginsel; ze ver
wachten alleen heil van een streng omschreven
doel. Daartegen valt niet anders te zeggen,
dan dat dezulken zich vergissen. Elke nadere
omschrijving zou zoo niet deze dan gene groep
buitensluiten, en buitengesloten mag er juist
niemand worden. Een ieder, die de maat
schappij een goed hart toedraagt, is een welkom
lid, hetzelfde met welk deel der samenleving
men meent te moeten beginnen. Anderen
zagen in de vereeniging een utopie zonder
menschkundigen ondergrond. Hoe zouden
vrouwen van allerlei gezindten, van elk politiek
geloof en van uiteenloopende sociale gevoelens
hand aan hand werken? Dat kan natuurlijk
zeer goed en dat het mogelijk is zal blyken,
wanneer maar streng gehouden wordt aan:
blijven pp eigen terrein, en zonder aanstoot
geven of aanstoot nemen aanzien, dat een
ieder werkt op zy'n maaiaj»
Omvangrijk is het arbeidsveld van den
internationalen vrouwenraad onweersprekelijk.
De bij dezen aangesloten nationale raden
behooren gevormd te zijn uit zooveel van alle
bestaande bonden en vereenigingen als maar
mogelijk is; maatschappijen, die ijveren voor
verfijning van het zedelijkheidsgevoel; voor
betere armenzorg; voor voorkoming van
misdaad; voor bijbelverspreiding; voor
kerkely'ken zin; voor ziekenverpleging; voor kinder
verzorging; voor leerplicht; voor vakonderwijs
enz. enz. moeten deel van hen uitmaken, zelfs
sportclubs mogen niet buitengesloten worden;
zy' toch beoogen versterking van het lichaam
en werken dus regelrecht in het belang der
maatschappij.
Dat tot heden de stichting van een nationalen
vrouwenraad niet gelukt is, mag stellig geen
reden wezen aan de mogelijkheid er van te
twijfelen. Een nieuw denkbeeld, hoe goed het
ook wezen mag, vindt zelden aanstonds ingang,
allerminst by ons Nederlanders, die maar al
te dikwijls blijk geven van de vrees zich zelfs
aan koud water te zullen branden. Het eenige
wat te doen staat, is er een poosje later weer
mede aan te komen, en daarmede zoolang
voort te gaan, totdat eindelijk het ware
oogenblik bly'kt daar te zijn.
My nu zou het niet verwonderen, wanneer
itiiiiimiiiiiiiiiiitmimiiiittmuitiinnmintmuniimunHiiiiniiiiiiiliHi
tijden. Jelui weet nog niet, wat het beteekent,
voor een huisgezin te zorgen, alle dagen vleesch
op tafel te hebben. Denkt eens aan al die
arme menschen, die niets hebben dan brood
en aardappels en nu en dan een mageren
haring. Dan hebben jullie het nog heel anders
en kunnen niet dankbaar genoeg zijn. En als
men nu bedenkt, dat er volken zy'n, die zich
met aarde en wortelen moeten voeden, en
dat tydens de belegering van Parijs ratten en
muizen gegeten werden ...
Wat zouden die luidjes voor een opgewarmd
stuk gebraden kalfsvleesch gegeven hebben ?
Geef mij de saus en de groenten nog eens
aan, vrouwtje: We zullen ook nog wat vleesch
voor die luidjes overlaten. De brave man
denkt aan zich zelf het laatst."
Woensdag.
(Een gedekte schaal wordt binnengedragen).
»Een ragout, een verkort weekoverzicht. ..
Hm hm dat been komt me bekend
voor. Zou dat niet.... maar neen .... Zon
dag, Maandag, Dinsdag, Woensdag .... waar
achtig ! Hy' is het. Fabelachtig, zoo lang als
het vleesch zich in dit jaargetijde goed houdt !
Geloof je, dat het werkelijk praktisch is, zoo
veel vleesch in eens te koopen, lieve Ottilie ?
Ja ik weet het, kalfsvleesch laat veel van zich
maken. Het is uiterst veelzijdig en dankbaar.
Dankbaarheid is een schoone deugd. Zoo had
ik eens een ouden buckskin broek, die de
overgrootvader van mijn grootmoeder zaliger...
Wil je wel eens eten, Frits? Dat kunsten
vertoonen en gezichten trekken moet je laten
of je gaat de kamer uit. Denk je dat ik je
iederen dag lampreien kan voorzetten V Ik
dank mijn Schepper, dat ik jullie iederen dag
genoeg kan geven. Och God! Men heeft toch
al heel weinig aan het leven, wanneer men
een arme kerel is. Wanneer ik zoo anderen
zie, bijvoorbeeld vriend Werner, die alle
dagen champagne drinkt en oesters eet! Ik
wil het hem niet misgunnen, maar de ver
deeling der aardsche goederen is wel
onrechtI vaardig, dat moet ik toch zeggen."
voor de vorming van een nationalen vrouwen
raad, het juiste tijdstip was aangebroken.
Herhaaldelijk reeds is gezegd, dat de Nat.
Tentoonst.van Vrouwenarbeid niet beoogt te zijn
doel, maar middel om tot een schoon doel te
geraken. Gebleken al is, dat dit plan was een
goed gekozen middel om in de Nederlandsche
vrouwen te wekken: zin voor werken in het
groot, aan een algemeen belang, waarbij eigen-ik
ver op den achtergrond staat. Het bracht
honderden in aanraking, die elkander anders
nooit hadden leeren kennen en leeren
waardeeren. Dat onderlinge verkeer, die
onderlinge gedachtenwry'ving zal nog eenige
maanden blijven bestaan, maar dan zal de
band breken, onherstelbaar. Zou dit niet te
voorkomen wezen?
Indien een van de resultaten van onze
tentoonstelling eens was: de stichting van een
nationalen vrouwenraad, d. i. de vorming van
een band, die bindt zonder te knellen?
ELISB A. HAIOHTON.
HimiiHiiiuiiiiiiHmiuiiiiiiiittitiuiiiwiiiiHiiiiiuiiiiiiiiiMiimiiiimim
Bosnische sieraden. Vrouwenge
vangenissen. Recepten.
Iets heel moois wordt uit Bosniëin den
handel gebracht, voorloopig alleen nog in
Weenen, maar het zal niet lang duren of de
voorname stijl en de volmaaktheid der tech
nische afwerking zullen er de gunst van
een grooter publiek voor winnen. Het is
zwart hout, met inlegsels van zilverdraad;
men maakt er allerlei voorwerpen van, kleine
ornamenten tot zelfs groote meubels,
spiegelly'sten, tabouretten, tafeltjes, kastjes; de
Oostenryksche regeering steunt zeer de weder
opkomst dezer oude industrie. De sty'l is
Oostersch; de voorwerpen doen zoowel aan
de muzelmansche modellen als aan het
koperwerk van Benares denken; ongetwijfeld is deze
kunst vroeger verwant geweest aan het
damasquineeren van metaal.
Te Serajewo, Foca en Livno heeft de
Oostenrijksche regeering bekwame arbeiders aan
het hoofd van scholen gesteld; maar de tech
niek is heel eenvoudig; vooral nauwgezetheid
is noodig. In het zwartgemaakte hout worden
met de naald kleine figuren geprikt, met de
IIHlllllllllllllllllllllllllllllMIIIMIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIMIIIIIIIIIIIIIMIIItlllMIIII
Donderdag.
>Balletjes, croquetjes, boulettes .... By het
corps noemden we het »Maria Stuart". 't Was
het eenige gerecht, waaraan zich nooit iemand
overeten heeft. Nu, Frits, wat heb je daar weer
met je vork te zitten peuteren. Eet en ga
recht zitten ! Een welopgevoed mensch eet
alles wat hem wordt voorgezet. Doe de oogen
toe, als het anders niet naar beneden wil! ...
Denk aan de geschiedenissen van die matrozen
in je Kerstmisboek, die altijd in het donker
moesten gaan zitten als ze aten, en wees blij
dat je het zoo goed hebt! Apropos, vrouwtje,
gisteren stond in de krant, dat het
varkensvleesch is afgeslagen. Ik wou het je maar
zeggen ; je hebt er misschien niet op gelet.
God ja ! Het zijn slechte tyden. De strijd
om het bestaan is zwaar; ons arme rijksamb
tenaren wordt hij hoe langer hoe zwaarder ge
maakt. Dan daarby' de hooge vleeschpryzen,
de belastingen en het mager tractement. Waar
achtig, met alle trouw en plichtbesef erby, zou
je sociaal-democraat kunnen worden. Zoo'n
croquetje heeft eigenlijk ook iets communis
tisch, iets gelijkmakends.... 't is eigenlijk in
't geheel geen vr.. .. geen eten voor een konink
lijk Pruisisch stafofficier. Enfin, het is voeding.
De schillevrouw ziet er zoo hongerig uit
's morgens, heb je dat opgemerkt, vrouwtje ?
Kan je haar niet eens een goede portie vleesch
meegeven ? dat zou een weldaad zijn. Men
kan toch niet alles ten goede opgebruiken;...
oud vleesch bijvoorbeeld."
V r ij d a g.
Aha, wat gebakkens! Vrijdag is de dag van
meel en eieren. Nu ben ik toch benieuwd
naar den inhoud. Wat vleeschigs? . . . Ahem,
ahem ... Pardon, Ottilie,.. . het komt me
voor,... bij de soep heb ik het al gemerkt. ..
vind je niet, dat het vleesch al een beetje . ..
hé. .. ik heb een heel lijnen neus voor zoo
iets. . . Nu, schwamm drüber ! . . . Denk maar
dat ik niets gezegd heb. Laat het je goed
smaken, kinderen! Honni soit qui mal y pense !
priem verdiept, en daarin het zilverdraad van
verschillende dikte, aan den eenen kant scherp
geslagen, ingedrukt; dan alles glad geklopt
en gepolyst. Het karakteristieke is, dat de
figuren zoo dicht by elkaar zyn, dat alles als
met een zilverglans overdekt schijnt; toch
duidelijk en onderscheiden.
Een verwante kunst, die heel veel op het
Bosnische werk gelijkt, is door een
Engelschman uit Indiëaan de bewoners van een
Tyroolsch dorpje, Cortina d'Ampezzo, meege
deeld ; de school van Lacedelli en Zamma
aldaar maakt ook meubelen en sieraden van
hout en zilverdraad.
*.*
In the Contemporary heeft mrs. Sheldon Amos
een artikel over de behandeling van vrouwen
in Engelsche gevangenissen geschreven. By de
nieuwe Engelsche gevangeniswet, nu in be
handeling, is voorgesteld, dat in ieder bestuur
van eene vrouwengevangenis eene vrouw zit
ting zou hebben, Mrs. Sheldon Amos vindt
dat niet genoeg; tey zou ook eene doctores,
liefst specialiteit in zielsziekten, aan iedere
gevangenis verbonden willen hebben. Aan de
vrouwengevangenis te Aylesbury wenscht zy'
eene directrice in plaats van een directeur te
geven; ook zou zy den regel, dat by het
onderhoud tusschen de godsdienstonderwijze
ressen en de vrouwen steeds een cipier moet
tegenwoordig zy'n, willen doen afschaffen. Zy
zou ook gemeenschappelijke leesavonden in
de gevangenissen aanraden. Ondanks deze
nieuwigheden, maakt het artikel den indruk
van practisch en niet ziekelijk te zy'n.
***
Framboises sur canapé. Men raspt van be
schuitbollen of kadetjes de korst af en snijdt
het brood in kleine sneedjes, die men belegt
met wat frambozen, met suiker en het kruim
van de korst vermengd. Men bakt deze sneedjes
in boter, ze maar even in de pan houdend,
zoodat alleen de onderkant en niet de fram
bozen geraakt worden, laat ze dan afkoelen,
bedekt ze met geklutst eiwit of slagroom en
zet ze een oogenblik in den oven.
E?e.
? IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIHH
Ik voel mij namelijk vandaag niet heel prettig,
vrouwtje, ik heb zeker een sigaar gerookt die
wat zwaar was. Het moet je niet verwonderen
als ik vandaag je kookkunst niet de behoorlijke
eer bewy's. Eigenlijk een origineel idee, zoo
het vleesch in deeg verstoppen ; wat zijn jelui
vrouwen toch vernuftig. Zoo vertelde me Reuter
onlangs een verhaal, hoe zijn hospita hem een
paar leeren pantoffelzolen in een pannekoek
gebraden had, hij had ze duidelijk herkend
aan een gat by den grooten teen. Ja, wie weet
wafj wij nog toe komen I Ze beweren dat je
van zaagsel en boomschors ook al dik
kunt worden. Onze kleinkinderen knabbelen
misschien wel kiezelsteenen. Het gaat met
de menschheid aardig de laagte in. Lucullus
draait zich om in zy'n graf."
Zaterdag.
(Voor den eten, heel haastig).?«Vrouwtje,
het spy't me heel erg, maar werkelijk ik kon
er niet af. De oude Bormann komt voor n
dag in de stad en schreef, of ik vandaag bij
Heller met hem kon gaan eten. Hij heeft
iets belangrijks met me te bespreken,
dienstzaken, en absoluut geen ty'd om hier
te komen. Je moet hem voor dit maal ver
ontschuldigen, hartje, ik zal je een haas mee
brengen, dien we ons morgen goed zullen
laten smaken. Om 3 uur ben ik er weer.
Smakelijk eten!
(Bij Heller, met een zucht van genoegen):
»Kelhierrrr l"
»Majoor l" ...
»De spijskaart!"
Kalfskop en tortue.
Kalfsrug.
Hamburger kalfsbout.
Kalfscoteletten.
Kalfsoesters.
Kalfslever.
Kalfsgulasch.
Ris de veau.
lïissolette de veau.
God zegene ons arm volk ! Wij verkalveren!"