De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1898 14 augustus pagina 3

14 augustus 1898 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

N®. no3 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. AUX DAMES Nous avons Thonneur cl'informer notre honorable clientèle que nos nouvelles créations en Robes riches et légantes pour toilettes de cour de Cérémonie, de Soiree etc., devant servir aux fêtes du Couronnement viennent de rentrer, ;t3»** Ces modèles spécialement crés a eet effet, forment un ensemble que nuile autre maison ne saurait offrir. Choix incomparable de Soieries riches unies et brochées pour Robes de cour et de Cérémonie depuis 0,95 jusqu'a 15 florins Ie mètre. imiMniimmiiiiiimimiiinimiii Italiaanse Pruflfls. L'Itiilia una, ma non c unificata," schreef Lombroso eenige jaren geleden en zelfs den vreemdeling valt zulks op, wanneer bij alvorens den Italiaanscben bodem te verlaten van uit Venetië, Milaan, Turijn of Genua, een laatsten groet zendt aan het zonn'ge Zuiden en zijne gedachten nog eens bliksemsnel het land door vliegen, waar hij voor een oogenblik genoot van het mooie leven. Duidelijker dan bij den aanvang van zijn reis, valt hem thans het groote onderscheid op tusschen het gemoderniseerde Koorden en het middeleeuwsch gebleven Zuiden; tusschen die streken, waar reeds de moderne beschaving met al hare voor- en nadeelen is doorgedrongen en de andere waar nog «in of meer een natuur volk woont. Dit slechts evtn aangestipt om te bewijzen, dat men niet spreken kan vaa d<i Italiaanse/te f'rouw, zooals men b. v. wel spreken kan van de Hollandsche. Italiëis als een mozaïek van velerhande kleuren en om de vrouw in Italiëaan hare zuster in het Noordea te leeren kennen, dient men te schrijven over de meest in het oog vallende typen, als de Siciliaansche, de Napelsche, de Romeiijsche, de Tcskaansche, enz. enz. Om te beginnen met de SICILIAAXSCIIE : deze leeft nog in de grootste slavernij. De moderne beschaving heeft, toen ze over Zuid Europa streek, dit schoone eiland, evenals het nog barbaarsche Sardinië, dat tercauwernood eene Italiaausche provii eJ.e genoemd kan worden, bijna onaangeroerd gelaten. Bovendien hield een langdurig Spaansch bestuur alle ontwikke ling op de eilanden en in Zuid-Ilaliëtegen en de Siciliaansche vrouw, die toch reeds niet leergierig i% droeg haar lot gedwee. Arabische en Spaansche invloed drukten hunne stempels op hare levenswijze eu gaven haar temperament en karakter eene zeer eigenaardige wending. p de kleinere plaatsen, als b. v. te Girgenti en in het binnenland, heeft het leven der Sicili aansche dan ook veel overeenkomst met dat der Arabische, terwijl daarentegen in de groote steden, in Palermo en Catauia, het Spaansche element overheerschend is. Over het algemeen is de Siciliaanfche zeer on-wetend, zoowel de vrouw uit den gegoeden stand, als die uit het volk. Haar onderwijs was uiterst gebrekkig, want de maatschappij verbiedt veel ontwikkeling en hij de jonge juffers heetscht gewoonlijk minachting voor de school. Het elementaire onderricht, gegeven door de geestelijkheid, voltcoit hare opvoeding, en ver stijken van verdere leiding c p een' leeftijd, dat de behoefte daaraan juist het grootst is, komt ze thuis eu verdrijft zich den tijd met het maken van borduurwerkjes wat geest noch hart verheft of wel ze leest klandestien romannetjes, van niet al te best gehalte, om hare op het geslachtsleven betrekking hebbende nieuwsgieiisrl.eid te bevredigen, en op deze wijze wordt liaar moraliteitsgevoel dat toch al niet veel betee'kei,t, ten slotte nog door de zinnen prikkelende lectuur bedorven. Zoo bereikt ze haar zestien jaar en zouder deselijken grond, zonder besef van pliehten en rechten, onderwerpt ze zich aan het pastii'ce //kiezeu" van een echtgenoot. Is ze evenwel arm en leelijk, dan blijft ze als een OULut wezen ten laste van hare familie. Het fiere, onafhankelijke gevoel, dat den Sicüiaan eigen is, -schijnt der Siciliaansche vreemd te zijn, misschien ook : slechts m haar te slapc;i! Men begrijpt, dat een aldus opge voede vrouw moreel noch intellectueel veel waarde heeft en de echtgenoot, die haar alleen huwde uit een occonomisch oogpunt, voelt al gauw, in file opzichten hare inferioriteit en dan beciut hij, in navolging van de oude Grieken, zijne Aspasia" te zoeken, onder de weinige Siciliaanschen, die lachend om vooroordeelen, het enge ciikeltje, dat om haar getrokken was, verbraken en zich ontwikkelden. Ook het huis van de Sici'faau gelijkt, vooral op de kleinere plaatsen en in het binnenland, op dat van den Arabier. Wel is waar bestaat er geen afzonderlijke vrouwenzaal, maar toch is er een gedeelte, waar het nieuwsgierige oog van den vreemdeling nimmer doordringen kan. De jonge vrouwen vertoonen zich bijna nooit en eeuige Italianen, die langen tijd bij Sicilianen de grootste gastvrijheid genoten, verzeker den mij, dat ze nimmer de vrouw des huizes, noch de dochters gezien hadden. Wel hoorden ze soms, door een openstaande deur, het ge heimzinnig ruischen van een vrouweukleed ; wel zagen ze een enkele maal een schitterend, schichtig oog turen door de reten van een zonneblind, maar daarbij bleef het. Toch zij» er gevallen, dat de gastheer den laatsten dag van 't vreemdelingen verblijf hem, als hooge gunst, de in zijn huis wonende vrouwen loont. In prachtig, bijna oostersch gewaad, komen ze d&n binr.en, scharen zich om de tafel, maar nemen geen deel aan het gesprek, want ze weten niets en hebben geen opinie ; de ouderen kun nen zelfs niet le:e,>. Een SpaaLsch gebruik op Siciliëwil, dat de gastheer hij al wat de vreemdeling luide bewomlert, dadelijk zegt: ,,èvostro", doch alleen waar men van zijn mooie vrouw spreekt, wacht hij zich die oveidreven beleefdheid te uiten, thans voor het eerst wellicht vreezend, dat de vreemdeling die woorden eens ernstig opnemen kon. De Siciliaansche is mooi : het git-zwarte, zeer weelderige haar omgeeft een gelaat, waaruit twee vurige oogen u tegen 11 kkeren, oogen, die spre ken van liefde en hartstocht eu een indruk nalaten, zelfs in het minst ontvankelijke ge moed. En aangezien de huwelijken op S.ciliënimmer gesloten worden uit genegenheid, veikeert de echtgenoot steeds in het gevaar, dat een ander de liefde doet ontbranden in het hait van zijne vrouw. Hare trouw is dan ook slechts re-latief en alleen een gevolg van haar opgesloten leven. Als bij alle volken van het Zuiden wordt de hartstocht snel in haar opgewekt en dit weet de hevig jaloersche Siciliaau. Maar gelukkig kan de alzoo opgevoede en streng bewaakte vrouw natuurlijk nitt zijn. Lucht, licht, bewegii g, alles is haar ontzegd: ze leeft als een gevangene en dit alleen, wijl ze het ongeluk had van als vrouw" geboren te worden. Toen ik 's avonds te' Girgenti eens wandelde in den maneschijn, treffen mij plotseling eenige zeer melancholieke turen, welke gesmoord door leuren en opgesloten vci.st.ers, tot me doordron gen eu ik kou niet nalaten te meeiien, dat die droevige klanken kwamen uit de ziel van eeii jonge schoone, die al de opgesloten leven, al de onbevredigde verlangens, haar instrument. In oproeren heeft de Sic.liaansche vaak büjk gegeven van groote wreedheid. In iMlii b. v. in de droeve d;u>en van den opstand ti; Palermo, waren het, de vrouwen, die st.ukfgcwijze de lichamen der «Carabinieri" verkochten eu wat ons bijna oiigeloe.llijk toeschijnt .. . dat vleesch werd door haar gegeten. Zulke daden getuigen na'uurlijk van een nog in vele opzichten barbaarsch temperament: van eene haatuiting die alleen aangetroffen wordt bij natuurvolkeren: van gevoelens, die thuis behooreu in lang voorbijgegane eeuwen. Rfjmt'. YoLAXDA. bitterheid van haar weemoed vau haar toevertrouwde aan iiittttiiiiiuiittliiiiiiiunniiiniinliinittniiinitnintnitiiiintnntnniiniH Ecu vroweiiliötfil, In Amerika en elders zijn tal van pogingen gedaan om te verkrijgen wat toch in de toekomst aangewezen schijnt, coöperatieve vrouwenhótels. Vrouwen zijn zuinig, matig, goede adtninistreersters, volhardend ; waarom zouden eenige handwerkende vrouwen al deze eigenschappen niet door aaneensluiting tot gemeenschappelijk voordeel aanwenden. In The Arena geeft do heer Rol e-rt Stein een schema voor het organiseeren van zulke huizen. Zijn bedoeling is iiiet juist, ze voor arme handwerksters te maken, maar op bescheidener of weelderiger voet kan de inrichting ongeveer dezelfde zijn. Het gebouw zou reusachtig zijn. maar niet onelegant, in het drukste gedeelte van de stad. Aan de rez-de-chaussée een publieke eetzaal, open voor dames en heeren; de dames die het verlangen kunnen afzonderlijke eetkamers krijgen. De opbrengst van deze eetzaal moet dienen orn het hotel grootere inkomsten te verzekeren en aan keukenmeiden en kellnerinnen werk te geven. liet huiswerk is tevens oefening voor de huishoudschool, die onder een bekwame huismeesteres als leerares staat. Voor de leerlingen van die school is eene spreekkamer waar men helps kan komen huren, door bemiddeling van deze huismeestrre*. Dienstboden buiten betrekking kunnen in bet hotel opneming vinden, en gelegenheid om lessen te nemen in wat haar ontbreekt-. Cursussen in naaien, stenographie, typewriting, boekhouden, retoucheeren, letterzetten, kunnen eraan verboLden worden. Kamers worden voi.rfs verhuurd aan schrijf sters, artisten, boekhoudsters, klerken en andere dames, ook, wanneer zij willen, aan alleenwonende dames zonder betrekking. Voor ve!e van deze is het aangenaam, in de leesen conversatiezalen in aanraking te komen met intelligente vrouwen en vrouwen van naam. Zij kunnen ook in het Lö.el salons vinden om haar jour te houden, logeerkamers voor vriendinnen ; er zijn kamers voor lezingen, cursussen, danslessen, een groote zaal met tooneel, een groote en kleine concertzaal; zwembassin, badkamei? en gymnastieklokaal. Volgens het plan vuii den heer Robert Stein zouden er veel jonge meisjes in het hotel komen, en oudere en jongere heeren zouden gaarne lid worden van de diverse amusementen, en druk de conversatie- en leeszalen frequenteeren. In dit opzicht schijnt men in Amerika nooit voor adders onder het gras te vreezen. Een bestuur van respectabele heeren zou natuurlijk kunnen toezier, dat alleen respec tabele heeren lid worden. Het hotel zon ook een buitenplaats bezitten, een villa met bosch en velden, boomgaarden, tennisterrein, een kreek en vijvers voor bootjes; een stal met paarden, een koetshuis met rijtuigen, eene rivier of zee met badgelegenheid. Dit is een ideaal; de reeds bestaande gele genheden, een vijftigtal in de Vereeniyele Staten, zijn op veel bescheidener voet. Maar de meeste zijn reeds C( operatief en dat schijnt de toekomst te zijn. Te ATe w-Vork heeft men de »Women's Apartrnent House Association", onder leiding van miss Janet C. Lewis, die zich secretaresse noemt, maar de leidster is. Zij is buiig een hotel op te richten van tien verdiepingen, met kleine appartementen, enkele kamers, ateliers, een restaurant, clubkamejrs, Russische, Romeinsehe en Turksche baden. liet zou speciaal dienen voor vrouwen van opvoeding, die voor zich zelve zorgen, en voor meisjes eiie in de stad lessen volgen. Er is reeu's meer aanvraag dan het huis zal kunnen bergen. Het tweede van dien aard is van miss Alice L. Woodbridgp, secretaresse van de »Working Women's Society.'' Zij hoopt een tehuis te kunnen stichten voor arbeidsters, maar be.,int alleen met dienstboden die lijdelijk buiten betrekking zijn. liaar plan is. bet huiswerk te laten doen door deze tijdelijke bewoonsters; iedere diens1.bode zorgt zelt vueir haar kamertje ; die een maand voor de keuken zorgen, mogen gratis een zekeren tijd wonen; om beurten dienen allen als kellnerinnen, enz. liet doel is niet, de arbeidsters zooveel goedkooper te doen wonen, maar haar zindelijke slaapkamers en gezond eten te geven \oor hetzelfde geld waar ze anders een treurig onderdak voor krijgen. Ze krijgen ieder baar huissleutel en mogen op behoorlijke uren hun vriendinnen ontvangen. Van godsdienstige gezindte is geen sprake. l'it Trouville wordt aan de l-'i-ini!,/nrlcr geschreven, dat ondanks het heerlijke weer het is dus niet overal zooals hier het be zoek der badplaats nog niet talrijk is. Toch wordt er veel aan toilet gedaan. >Men her kent aan het toilet terstond de nationaliteit der draagster," zegt de correspondent. ;A1 kleedt eene Duitsche zich ook nog zoo apart, eene Parisienne is haar toch een saizoen vooruit. Van do op het Continent reizende Engelschen kan in dit verbai.d geen sprake zijn; baar devies is : duurzaam en onver woestbaar. Korte rok. hemdblouse, hooge staande kraag, klein hoedje, zoo zijn er do zijnen, a'le uit dezelfde fabriek. Daarentegen de Parisienne. wat heeft zij een coupeur en wat doet zij haren coupeur eer aan.'' Het snit eler rokken schijnt nog nooit zoo sierlijk te zijn geweest als dit jaar. De rok wordt zeer lang gedragen, van voren uitstaand, van achter een weinig slp)end; van boven nauw aansluitend, aan de knie heel wijd, meest met den bekenden volant en forme. De slui ting draagt n rij knoopen, of twee rijen met lussen. Zeer' modern is het wit piquéjacquet, dat hij alle rokken, foulard, witte serge, donkere stof, gedragen wordt. Wit piquéis zeer en vogue ; ook lichtblauw en grijs linnen. De capes zijn langer geworden, en worden ook met een volant omgeven. De veerenboa wil nog niet verdwijnen ; in alle kleuren, maar het meest gedistingeerd is lichtgrijs. Zelfs bij Afrikaansche hitte zou eene dame zich zonder boa onvoldoende gekleed achten. De hoeden en bloemen van korenaren; ondanks al de vogelbeschermings-vereenigingen e!ragen ook dames gansche volières op de hoeden. Het kapsel gaat steeds meer in de hoogte; niet meer atffeler aan het hoofd. Bij de lichte toiletten behooren wit leeren schoentjes; de witte handschoenen blijven nog; hetzij glacé, zeemleer of' l d'écosse. De voiles worden meer geborduurd dan vroeger; eigenlijk jammer voor mooie gezichtjes, maar voordeelig voor wie wat passée is en een mooi figuur heeft, zooals vele der elegante badplaatsbezoeksters. * * * Te Weenen is een groote zedelijkheidsquaestie behandeld, naar aanleiding van een kleedingtentoonstelling. De meester schoen maker Josepb Pruil had in zijne vitrine een zeer fraai paar dameslaarzen geëxposeerd, van eenigszins zondarlingen vorm. Zij hadden namelijk dertig knoopjes, reikten tot de knie en mouleerden een t'raaien beenvorm ; daaren boven hadden ze zoo nooge hakken, dat de draagster bijna geheel op den teen loopen moest. De voorzitter van het syndicaat der weener schoenmakers liiUa zag deze iaarsjes, liet zich de sleutel der vitrine geven waarin ze geplaatst waren, en coniiskeerde ze. Toen Piiill zijn eigendom opeiscbte, werd geantwoord, dat de botünes onzedelijk waren en hij ze eerst terug zou krijgen als hij beloofde ze niet weer te exposeeren. Priill bracht de zaak voor de rechtbank; Bitza bracht de laarzen mee en wilde die den rechter tonnen, om van punt tot punt uit te leggen hoc en waarom ze onze delijk waren. Maar de rechter wilde het debat niet daarheen leiden. Hij gaf den advocaat van l'iüil het woord, om te betoogen dat deze in zijn eigendomsrecht zoowel als in zijn artistieke belangen geschaad was. De laarsjes toch waren een kunstwerk, be stemd orn aan danseressen het instudeeren der ..pointes" gemakkelijk te maken. Bitza's advo caat voerde aan dat tallooze bezoekers door de onzedelijkheid dezer laar-jes gekwetst waren, en dat men, nu de keizer weldra de tentoonstelling bezoeken zou, diens vorstelijke oogen niet mocht laten beleedigen door het schandelijk gezicht van deze voorwerpen. Intusschen werd ontdekt, dat Uitzo, ofschoon president van het syndicaat, geen enkel ol cieel ambt op deze tentoonstelling had, en zonder een schijn van recht gehandeld had. De rechtbank moet haar vonnis nog uitspreken en men is nieuwsgierig of de laarsjes nu zedelijk of onzedelijk zijn. * * * Te Leipzig heeft een weldadige vrouw, mevr. Theretn lïossbach, het initiatief genomen tot een grootsche onderneming, en veel mede werking gevonden. In de voorstad Sellerhausen EaJ zij een stel arbeiderswoningen laten bouwen; zij heeft er zelf llO.ooo mark voor gegeven en toen gezorgd, dat de rest bijeenkwam. Men is met het bouwen begonnen en baaiberekening is de volgende; Uitgaven terrein, oIMo _ m. a :l!4 mark !L'O,OOO.OO Piioleering, straataanleg, etc. . 50.l)()().00 Zeven gebouwen .'!,~>o,ooo.oo f)JO,ooo.OO Verkrijging van dit kapitaal. Van l-'rau Thereso lïossbach . 100,000.00 :! pCt. Leening van gelijkge zinde personen i'OiyiOO.o lieleening van dit kapitaal van .'50000000 m. tegen -/i van de Landesversicherungsbank te Dresden tegen 3 pCt. en 1/2 pCt. amortisatie na aflevering der gebouwen -!-5 000.00 525,000.00 Jaarlijksche uitgaven : i> pCt. rente van 52.%000 m. . Onderhoud, belastingen, assu rantie, waterleiding, administratie, berekend ;'t 15 pCt. der huur . . 7'iO.OO pCt. amortisatie . 1. 211. Jaarlijksche inkomsten: Huur van 7 gebouwen . . . Huur van 5l> tuintjes a 10 pf. 's weeks en 11 waschkeukens a 10 pf'. daags ?_>-!. i iO.VJO Uitgaven 20, (ja.oo Saldo 4.01000 De inrichting is zoo : Ieder der zeven dubbele huizen heeft op iedere tage 4 kleine woningen (huiskamer, twee slaapkamers en keuken) met twee afzon derlijke kamers, of 4 groote woningen (huisk., twee slaapk. en keuken). De kleine woningen kosten 's weeks;! mark, de groote 4 mark, de kamers l mark, de beide benedenverdiepingen ieder 10 pf. 's weeks meer. Kelder en zolder behooren kosteloos bij elke woning. In verband met de plannen, onlangs door Mej. Caih. Alb. Thijm ontwikkeld, zal het zeer de moeite waard zijn, de resultaten in het streven van l'rau Rossbach na te gaan. * * * Te Parijs is een bronzen standbeeld ont huld van Maria Deraismes; het is van IJarria», staat op het square des Epinettes, en stelt de moedige spreekster met opgeheven arm in de houding van een welsprekend betoog voor. * * * In het Zwitsersche kanton Waadt (Vaud) is door de synode der Vrije Kerk aan de vrouwen het stemrecht in kerkelijke zaken toegekend, zoodat zij onder anderen de predikanten zuilen kunnen helpen kiezen. In het kanton Ziirich is een wetsontwerp aangenomen, dat aan vrouwen het recht geeft, als advokaten en procureurs op te treelen. In Rusland zijn tal van vrouwen bij de posterijen en telegraphie aangesteld, zoowel voor den bureau- als voor den guichetdienst ; op het platteland zijn tal van brievenbestelsterp, die in 't algemeen minder slordig en minder dronken zijn dan de briewenbestellers aldaar. Xu zijn er ook bij de spoorwegen vele vrouwen aangesteld, zoowel in de bureaux als bij bagage en bestelgoed, bij rangeeren, signaal en wejwachtersdienst, en zelfs als coneluctrices. Wonderlijker klinkt het, dut ook bij de admi nistratie der marine tal van vrouwen ;iangObteld zijn. * * * Sommigen meenan dat bet voor rozeboomen goed is, wanneer men de rozen e^aan verwelken laat. Xiets is onjuister. Op den tijd dat de roos verwelkt onttrekt zij het meest kracht en voedsel aan de plant; de roos moet dus afgeknipt worden op het oogenblik van baaivollen, schoonsten bloei; zij kan afgesneden, in de rustige karnerlucht, zelfs veel langer goedblijven dau op de struik, aan zon on wind blootgesteld. Wanneer men alle rozen op t ij j afsnijdt, brengt de plant steeds nieuwe knop pen voort. * * # In Engeland verkoopt men tegenwoordig «gfiglaceerde boter", die lang versch blijft en beter smaakt dan de op .gewone wijs gecon serveerde. Het procédéis uit Canada afkomstig. Men brengt de boter in den vorm van ballen, die eenigen tijd in de ijskast gelegel worden. Dun lost men een lepel suiker in heet water op en bestrijkt haastig den bal ijskoude boter aan allo kanten met een penseel met de heete suikeroplossing. Een zeer dunne bovenlaag van de boter verbindt zich dan met de suiker tot een dun blinkend glazuur, dat terstond hard wordt en voor de lucht ondoordringbaar is. * * * l'erziïgdei. Drie blaaeljes witte gelatine worden in koud water geweekt, uitgedrukt en in een kopje heete melk opgelost. Acht rijpe perziken worden geschild, door een zeef ge drukt en met een kopje poedersuiker vermengd ; en dan het moes met de gelatine en 1A liter slagroom dooreen in een glazen vorm te stollen gezet. ^ E-e.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl