Historisch Archief 1877-1940
6
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
fto. 1107
Spanje en Amerik
(Jiidge.)
Altijd nog de oude Don Quixote !
De tooide poMen.
(Lustige Matter.)
Pruisische hofgeschiedfcJir ijver : »Het is toch eigenaardig, hoe langer men staart,
des te grooter schijnt deze schaduw te worden !"
Een praciicns
T>unne : «Jantje, je hebt jam op je wang."
Jantje: »Is 't nog de moeite waard om op (e eten ?
Geïllustreerde Dictionnaire,
CoïNcniKNTit : Het samenvallen of ontmoeten van twee
of meer lichamen of l\jnen op n punt.
ken avanceerden van 20Vs tot 23 ; de 41/3 pets.
kleine tickets verbeterden van 28% tot 33.
Van buitenlandsche invloedrijke zyde schijnt
men aan het werk om den koers op te zetten.
Allerlei veelbelovende verhalen betreffende een
bemoedigende schuldregeling, werden door het
geduldige en lankmoedige papier, dat zich
met alles laat bedrukken, verspreid.
Ook de Spanjaarden waren met hun geld
gebrek niet verlegen. Er zijn lieden, die ook voor
deze fondsen veel bemoedigends van een schuld
regeling verwachten. Positieve berichten zijn
nog niet bekend; met de verschillende ge
ruchten zal ik de lezers maar niet vermoeien
na de afmattende drukke feestweek.
De nieuwe columblaansche schuldbrieven
zijn nu verkrijbaar ten kantore van de heeren
Vermeer & Co. alhier. De aflevering gaat ge
paard aan de verrekening der coupons van
Januari en die van Juli 11..
De houders van Venesuelanen kunnen de
schaar voorloopig nog laten rusten. Een
pokkenepidemie veroorzaakt steeds slechts geringe
douane-ontvangsten.
De 5 pets. iJrasilianen verhoogden in prijs
van ruim 00 tot ruim G2 en de 4i/3 pets.
81'gers zelfs van 'nV/2 tot 54. Wat betere
wisselkoers en wat hooger koffieprijzen zullen
daartoe hebben bijgedragen.
Goeden moed heeft de min. van fin. in
Argentinië. Bij da indiening der begrooting
voor 1899 verklaarde hij dat geen verdere
uitgifte van papiergeld met geforceerden koers
noodig was en dat de uitgaven minder zijn.
Eenige belastingen, door de wetgevende macht
uitgeschreven, zouden de ontvangsten met l G
millioen verhoogen.
Russische Staatsfondsen en Russische Sporen
weinig veranderd en vast.
Een nieuwe zeer korte
russisch-oos^enrijksche spoorwegverbinding tusschen Lemberg en
Warschau zal door een nieuwe naamlooze
vennootschap, aan wie de regeering van
Jtusland concessie daartoe heeft verleend, tot stand
worden gebracht. Wel heeft de regeering de
concessie voor 85 jaren gegeven maar met voor
behoud van de bevoegdheid om reeds na twintig
jaren den spoorweg te naasten. De
MarienburgMlawkaer spmij. zal door de nieuwe lijn groote
kans op meerdere graantransporten verkrijgen.
Morgen zal waarschijnlijk de prospectus voor
de inschrijving op ruim 44 millioen mark
russische zuidoost spoorwegobligatiën gepubli
ceerd worden. De werkelijk vredelievende ge
zindheid van den czaar, zoo krachtig, zoo
kranig, zoo moedig uitgesproken, zal het succes
wel ten goede komen.
Van de bank- en credietinstellingen ver
anderden alleen de aand. Anmttrd. Ji'.ink en
wel in de goede richting door verhooging van
202 tot 204.
Tabakken over 't algemeen beduidend hooger.
Jjj.nijki.it 'J'a/iak-nipij. maakt echter een on
gunstige uitzondering door ongunstige berichten
aangaande quantiteit en qualiteit.
Van de jictroleninicnarden blijft nog steeds
de Koninklijke aan de orde van eiken dag.
Twee weken geleden was de hoogste noteering
nog 343, de vorige week 314 en nu 310; de
laagste prijs was respectievelijk 331, 21)1 en
300. Als de machthebbers werkelijk groote
koersschommelingen tengevolge van kwade
praktijken wilden tegengaan, wat ze vroeger
verkondigden, dan zou er toeb geen bezwaar
te maken zijn tegen het doen publiceeren van
een rapport van onafhankelijke en onpartijdige
deskundigen omtrent de laatste balans en de
winstrekening, die zoo ernstig zyn gecriüseerd.
De gewone aandeelhouders hebben echter hun
macht afgestaan ondanks de herhaalde waar
schuwingen en beschouwingen ook van de
Groene. Dat is bekend genoeg. De meerder
heid is r.iet te beklagen; de minderheid ver
dient evenwel medelijden, maar daarmede
komen de benadeelde aandeelhouders niets
verder.
De aandeelhouders der stervende Xederl.
y.uid-Ajrik. Diamant mij n-mpij mogen den vol
genden keer wel wat talryker opkomen. Op
de eenige dagen geleden gehouden algemeene
vergadering toch kon geen besluit genomen wor
den in zake het belangrijke voorstel betreffende
de likwidatie. Dit onderwerp komt dan aan de
orde ; eveneens de balans en de winstrekening
die nu nog slechts voorloopig waren opgemaakt.
De overleden Ooit Hor neo-mpij is door eon
nieuwe onder gelijken naam vervangen, vooral
door de medewerking van vele aandeelhouders
der oude mpij die van het preferentierecht voor
de aandeelen der nieuwe mpij, hebben gebruik
gemaakt. Een behoorlijk werkkapitaal is nu
verkregen om verder te beproeven een loonende
hoeveelheid steenkolen te produceeren. Daarop
schijnt allengs meer gegronde hoop te bestaan.
De koersen stegen zeer belangrijk. De petro
leum-boringen gaven evenwel ook nog geen
voldoende uitkomsten.
Een telegram bracht dezer dagen het bestuur
der Mijimijiij ^ociniiluta een bericht omtrent
de in de tunnel gesneden noord-ader. Het
rif is een voet breed. De analyse gaf tot
resultaat :>2 giam per ton of ruim een engelsch
ons
Eveneens ontving de Noord-Cchlies mywupij
een gunstige tijding: de analyse van den
outcrop dor zuiderader is ruim een ons per
ton, die van de r.oordader 5 (i ons. Onlangs
zoii in de onmiddellijke nabijheid van de
Tokoa-rivier nog een outcrop ontdekt zijn
waarvan de analyse (i ons per ton opleverde.
Oi-er 't algemeen zijn de mij uu-aarden in
veel beter doen.
De houders van 5 pets. certificaten pecons. j
ob!. en aand. Oreijon ]i//t>rumtn'»t. uitgegeven j
door het adm. kaï.toor van Broes & Gosman c. a.,
kunnen deze stukken verwisselen tegen
certilicatcn van aand. der 'l':<ci/'c ('onpt <'i»iij»nii/,
die in stukken van D. l»oo en D. 50» worden
uitgegeven, /ij mogen dadelijk no. l van de
dividendbewijzen knippen. Pit is, van de eerste
preferente aandeelen, betaalbaar met / 121.G»
van stukken van D. l o»» en met / 21 :'>» per
certificaat van tweede preferente aandec-jen van
gelijk bedrag. Inmiddels zal voorloopig/ 2O..SO |
onkosten betaald moeten worden per certiti- j
caat groot D. KMI.
Voel sneers beeft de Kedirt-xtofimtram mpij.
gehad. In Mei '97 is toch eerst de dienst
begormen. Toch keert zij reeds een dividend
van '-' ]>ct. uit. Hierbij moet in aanmerking
ger.ompn worden dat, daar aanleg en exploitatie
geeombiuren1, waven, de exploitatiekosten niet
juist Ix-keiïd zijn en rui daarvoor SO pet. der
bruto-ontvangsten berekend zijn. lic-kend is
bet evenwel dat de exploitatiekosten gewoon
lijk slechts f)(> pet. ilrr bruto-oiitvang.sten be
dragen. De nar.doulhoudcrs kunnen dividend.
bewijs no. l knippen en inwisselen tegen/'20, j
betaalbaar ten kantore van den bankier Th.
Gillisber, alhier.
Wed. D. te A. Als voor den aankoop van
3 of i stuks slechts een zeer klein gedeelte
vau uw vermogen noodig is, dan kunt u het
wagen. Zie voorts bovenstaande mededeelingen.
De bedoelde bankinstelling is nog jong.
Haar directeur acht ik een bekwaam en zeer
ijverig man. Vertrouwen verdient de onder
neming zoover een outsider het weten
kan wel.
Mej. R. alhier. Aanraden durf ik niet. Zie
bovenstaande berichten. Ge kunt daarom wel
eens een kleinigheid wagen. De noteering is
inmiddels beduidend gestegen.
B. Zie boven. Toch mag aankoop van
Lonisville niet ontraden worden; eer het tegendeel.
Jammer dat u my niet gevraagd hebt vóór
den oorlog. Op de eerste vraag kan ik nog
geen antwoord geven in verband met mijn
beschikbaren tijd.
* *
*
Brieven voor deze rubriek te zenden aan
mijn adres.
D. STIGTKK.
A'd a m, Alexanderkade 4, 8 Sept. '98.
Hmiilltinuiiimiiimiiimnim
iimniiimimiiiuniiumimiHiMiii
De heer E. von Saher, conservator van het
museum en directeur der school voor kunst
nijverheid te Haarlem is uit Indiëteruggekeerd
en heeft zijne functiën aan genoemde inrich
tingen hervat. De boekery van het museum
is thans weder geopend voor belangstellenden
die boek- en plaatwerken, betrekking hebbende
op kunstgeschiedenis, alsook de verschillende
kunst-ambachten wenschen ta ontvangen.
Inhoud van Tijdschriften.
Nooi'd en 'Anid. No. 5 : Prof. Dr. J. Verdam,
De werking der bijgedachte in de taal; A.M.
Molenaar, Bloemlezing uit het Woordenboek
der Nederlandsen* taal ; A M. Moolenaar,
Oog om oog, en tand om tand ; N. N., Hubert
Corneliszoon Poot ; Met een portret naar de
schilderij | van T. van der Wilt, gegraveerd
door Houbraken ; P. Visser, Poot als
natuurdichter; Taco II. de Beer, Naschrift; Dr. II.
Beets, Eene veer van den mond blazen ; G. E.,
Ter onderzoeking? Mr. C. B., Weerga.
Wetensc/iaji/ielij/ce Bladen. September l S9<8.
China en Japan: Het voorspel van den zeven
jarigen oorlog (1754?'5<;); Overzicht van het
voornaamste, dat in 1807 ovor beschavings
geschiedenis is geschreven: Atnerikaansche
dames ; Oostenrijk-Hongarije en de»Ausgleich" ;
Hongkong; Het acetylène met het oog op de
hygrë'ie; Een eerste congres voor onderwijs in
de sociologie; Korte mededeelingen uit bui
tenlandsche lijdschriften; Bibliografische kro
niek; Nieuw uitgekomen boeken.
NIEUWE UITGAVEN.
Oranje en Nederland, dramatisch tafereel,
in een bedrijf. Eene bladzijde uit de geschie
denis des vaderlands, door II. J. SCIII.'U-MMI...
Schiedam, II, A. M. Ilaelants.
Vniirffeit en de Maas,
Deze dag, van vroegen morgen fret laten
avond van feestend bawegen val, is door
vuurwerk waardigst besloten.
Als de zon het net van oude, smalle straten
feestelijk vult met neerzevend goud-licht, dat
vrooljjk opgloeien doet de kleuren der
vlsggebanen, der vloeien giorno's, der guirlandes,
schuiven de meiischendrommen onophoudelijk
langs e kan d er, opmerkelijk ordcli.ik, als
kamraderen d' eene drom in d' ander pakken
schijnend, d' een zacht stuwend voort den ander,
zingend Oranjeliederen, vullend de kroegen,
waar SOP.IS een aamborstige harmonika
droefmelancholisch begeleidt lustig gezang.
Tot de schemer neerpoedert over do stad,
dichter en dichter; tot duisternis samenpakt
in de straten, sluierend den hemel; tot
duizende brandende vetglazen gaafjes slaan
in het duister, giorno's bleek-roode tranen
schreien in bet flit kerend licht gepinkel der
illuminaties, als zacht-lijdzaam tranendruppelen
eener treurende vrouw.
Dan vloeien uit de straten langzaam, lang
zaam de trage mei.scherstroomen naar de
rivier, de breede kaden vullend met een onaf
zienbare, donkere korst, waarin bleek-vlekken
duizende gelaten.
Daarvoor, even rimpelend, zich wijd uitstrek
kend als een rustige reus, de brer.de, stille
watervlakte waarin spiraleud licht van
maanweerspiegpling, als pinkende zilverloovers. In
de vlakke lucht de maan s'atig drijft in
een sluier van mat licht, r u en dan even
glijdend achter grillige wolkjes, zilvergerand.
En in den doi keren band van huizen en
vaartuigen aan de overzijde, gansche rijen kleu
rige lich'Stippelen en zacht- weei.ende giorno's
daartus dien als vloeiende l:chtdrcj>pelen. En
al die kleuren, rood, groen, blauw, \iolet, goud
geel, wecrspiegplfii in de kalme watervJakte,
in tinten, Kacht-gewasschen.
Tien uur. Op de kaden een starre stilte
van afwachting, lang aanhoudend. I'an plot
seling alle stoomfluiten op de rivier hevig
lawaaien, van triest di
un-zingen-als-een-theekete.l tot snerpend, hysterisch gillen; een
helsrh concert van duivelen en boksen, dat de
roerlooze zwoele luchtmassa ruw van een
schijnt te scheuren.
Maar daarna het leven plotseling wegzak
kend een vreemde, doode stilte, onvoldaan.
Vuurpijlen d' c-en na den ai, der statig
de lucht ir.-vedcren, torenhoog, ontploffen
dof-kiiailend in waaierregens van vuur of in
uitspruitende klcurenkogcls ; muziek aan d'
overzijde gaat beginner., ver. ver- weg; de
tonen over de wij'le waterplas stoot-hijgen ons
t .o, en nu en dan o:.derscheidcn we een brok
melodie.
En telkens, als standaardstukken: tempel*.
regens, boeketten van vuur fM kr.ettereml
ontploften, stijgt een spontaan hé'.'' boven de
menschenkorst uit als een ijle wolk, die dra
wea-vloeit in de oneind gheid.
En als een nummer van glanzende,
frotK'he kleurenstatie weggezakt is in
druiligarmcedig lichtvinken, komen de vage tonen
der teestmuziek in de vreemde stilte over het
water tut ons glijden: kermisdeunen, 't Wzen
neerlandsrh bloed, wee-sentimenteel,
Tot de laatste apotheose geweUVg knallend
en knetterend rie lucht in vuur gezet heeften
na trotscb gepr?al stil-ontluitterd staat als
een toonet:lkoningin onder de hanebalken. Dan
vangt weer aan het sinister concert der
stootnboi/t- signalen als van booze machten, a;
gstigimpozant, en de mensdienruassa gaat
traagkalm in bewegen, glijdend weer door stegen
en straten naar de oude stad; die vullend.
Dan z'jn de kulen ledig, ontmanteld, de
waterspiegel met maangeglans ligt in de rustige
nacht als een blanke maagd, sluimerend, en de
lichtstippen en giorno's aan de overzyd»
glanzen in een breeden gordel van tintelend
vuur.
Rotterdam, l Sept. '98. A. VAN VEEN.
tiiMiiiiiiiiiMiiiunTriiiiiiHiiiiniliiiiiiHiimiiniiiiMiiiiiKHiimiïiiiinin»
De Vreemdeling.
't Fransch van
MAÜIUCE LBBLAHC.
i
Ze stonden bekend als twee nobele mannen
van energiek karakter en onaf hankelijken geest,
professor Ardol vaa het College de Franco en
zijn zoon Jacquet, een op jeugdigen leeftijd
r^eds beroemd advokaat en talentvol schrijver.
Zij hadden elkander grenzenloos lief en het was
een zeldzaamheid, den een zonder den ander
te zien. In verscheidene oplichten kwamen zij
met elkander overeen, maar toch schroom
den zij niet er een eigen aeening op na te
houden, over de in hun leve» voorkomende
gebeurtenissen en over de verschillende per
sonen, die hun levensweg kruisten. Zij dwongen
er zich steeds toe, door hun eigen oogen te
zien, met hun eigen verstand te oordeelen,
de inspraak van hun eigen hart te volgen en
nree te leten in alles. Alteen op deze w^jze
slaagt men er somtyds in, zijn individualiteit
te bewaren.
Op zekeren morgen zat Jacques in zijn
studeerkamer te lezen, toen de bediende hem
een kaartje kwam brengen van ees heer, die
dringend verzocht om een onderhoud. Jacques
nam het visitekaartje aan en las : Lucien de
Berny ; hij herinnerde zich niet, dien naam
ooit vroeger gehoord te hebben.
Laat meneer binnen komen, zei hij.
Toen de bezoeker, een reeds bejaard man
met grijze haren, was binnen getreden, bleef
hij op het gezicht van Jacques een oogenblik
bij de deur staan. Hij staarde hem eenige
seconden stilzwijgend aan, doch met zulke
doordringende blikken, dat de jonge man on
willekeurig het gelaat afwendde ; vervolgens
zichzelf geweld aandoende liep de grysaard
naar hem toe en vroeg :
Mijn naam za' u zeker wel geheel onbe
kend zijn, ge zult dien wel nooit hebben
gehoord ?
Nooit, mijnheer, was het antwoord.
Des te beter, des te beter, mompelde
de bezoeker.
Hij blikte het vertrek rond, liet de oogen
gaan over de hem omringende voorwerpen,
zonder er echter veel acht op te slaan en
eindelijk haalde hij met een snelle beweging
een pakje brieven uit zijn zak, liet ze Jacques
zien en vroeg hem op doffen toon :
Kent u dat schrift?
Jacques ontroerde.
Zeker, ken ik dat schrift, het is de hand
van mijn moeder.
Juist, van uw moeder, van uw moeder
die twaalf jaar geleden getierren is.
Maar .... wat zijn dat voor brieven, en
hot komt u daaraan ?
De oude man scheen zeer aangedaan, zijn
gelaat droeg de duidelijkste sporen van een
heftige gemoedsbeweging.
Ik ben hier gekomen, om u een
mededeeling te doen, die u waar .-chijnlijk veel, zeer
zeer veel verdritt zal veroorzaken.
Nog een laatste aarzelende beweging, (oen
opende hij bat zorgvuldig bij elkander gebonden
pakket, nam er een brief uit en reikte dien
met bevende hand aan Jacques over.
Lees .'
Het was een minnebrief, geschreven door
zijn moeder, een hartstochtelijken vurigen brief,
die aan duidelijk niets te raden overliet. Hij
las hem geheel ten einde, zonder de minste
ontroering te laten blijken en zei toen rustig:
Zoo .... dus u is hier gekomen, om mij
het bewijs te leveren, dat mijn moeder nog
iemand anders heeft liefgehad dan haar man ....
En die iemand kan satuurlijk niemand anders
zijn dan u .... is het niet?
De ander stamelde met nauwelijks hoorbare
stem:
? Ja . . . ., die ben ik .... Ik heb haar
zieUicfgehad .... innig en oprecht ....
Hij wilde nog verder voortgaan, doch Jacques
legde hem met een onverwachte beweging de
hand op den schouder en sprak :
Maar mijnheer, wat heb ik te maken
met uw avonturen; u begrijpt toch wel, dat
die mij in het geheel niet interesseeren. Als
het mijn moeder behaagt heeft, u lief te
hebbeu, is dat niet mijn zaak, maar de hare.
De Berny was onthutst.
llieldt u dan niet van uw moeder.
Stelt u dan geen belang in haar nagedachtenis?
Ik zie niet in, antwoordde Jacques,
waarom ik mijn moeder minder liefhebben
eon, na de wededeeJinj^ejj, die u mij bant
komen doen. Ik had haar lief, omdat zfj goed
en zacht was en vol toewijding. De rest kan.
mij weinig schelen.
De rest moet u juist kunnen schelen.
Weer zocht de Berny in het pakje brieven,
dat hij nog steeds in de hand hield, haaide
een tweeden er uit en stelde dien, zonder iets
te zeggen eveneens aan den jongen man ter
hand.
Jacijues las ook dozen, doch evenals de eerste
maal zonder eenige ontroering aan den dag te
leggen. Toen hij hem gelezen en langzaam
weder dichtgevouwen had, sloeg hij de oogen
op naar zijn bezoeker, die hevig ontroerd tcheen.
Dus ... a is mijn vader . . . was het eenige
wat hij r,a eon paar seconden van doodclijke
stilte op kalmen, afgemeten toon tot den
grijsaard zei.
Ken oogenblik bleven beiden elkander spra
keloos aanzien, de een bleek en bevend, de
ander met de grootst mogelijke onverschilligheid.
i Eindelijk nam Jarques het woord :
En zou u nu zoo goed willen zijn, mij
te zeggen, waarom u mij dit alles kom* ver
teilen ?{
Waarom, waarom, zuchtte de aange
sprokene, ik weet het niet, ik weet het zelf'
niet. Ik heb een moeielijk, eenzaam leven
achter den rug ... ik sta geheel alleen op de
wereld, ik heb niemand meer dan u, ... ik
heb u van uit de verte gadegeslagen, my
verhiiigd in iiic roem en ik was trots op uw
r.aam ... O, ik heb lang, lang geaarzeld, al
vorens ik er toe kon o'vergaan u deze beken
tenis te doen, maar ik voelde mij ze o vreeselijk
verlaten; en daarbij drukte mijn geheim mij
ais lood op het hart. Toen begon ik mijzelf
wijs te maken, dat ik u niet langer de waar
heid mocht verborgen houden, dat ge alles
weten moest. En nu ben ik hier gekomen, u
traeekend om een weinig toegenegenheid . . .
als het kon zijn om uw vrierdtchap.