Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1110
Soedaneesche trorpen niet in Oenyora aan
't na uilen .geslagen, dan zou majoor
Macdoraald thans ongetwijfeld te Faahoda
zijn. Krachtens welk bijzonder recht zou,
hetgeen hem geoorloofd is, aan kapitein
MaTchand verboden zijn?"
DeEngelschen antwoorden:
omdatEgyptisch Soedan, niettegenstaande de ont
ruiming, nooit opgehouden heeft Egyptisch
grondgebied te zijn. En de Franschen
repliceeren, -dat de feiten het tegendeel
bewijzen. «Engeland" zegt het Journal
des Débats »heeft eene voorbereiding
van zestien jaren noodig gehad om te
Khartoem terug te komen. Gedurende dien
tijd verviel Soedan onder de heerschappij
van den Mahdi; het is ontrukt aan de
beschaving om weder in barbaarschheid
te vervallen en eene prooi te worden van
het fanatisme. Het was het volstrekte
recht, wij mogen zelfs zeggen de plicht
van alle Europeesche mogendheden, die
daar eenige middelen van actie bezaten,
zulke middelen krachtig toe te passen.
Geen enkele is daarin te kort geschoten,
en het is dus niet Frankrijk alleen ge
weest, dat een initiatief in deze richting
heeft genomen. België, Duitschlaml, Itali
zelfs hebben met zeer verschillend succes
hetzelfde beproefd."
Zooals men ziet, is de zaak niet zoo
eenvoudig. Nu Engeland op het punt staat
een langgekoesterd ideaal, de verwerving
van een breede strook Afrikaansch ge
bied van Egypte tot de Kaap de Goede
Hoop, te verwezenlijken, schijnt toegeven
van Engelsche zijde zeer onwaarschijnlijk.
MuliiiiiiiiliiiiiiHiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiHinHnniim
Sociala
De oeconomisÉu1 organisatie belangrijker
dan den staatsvorm.
Een hoogst belangrijke les heeft de
negentiende eeuw aan alle volken gegeven.
Alle staatsvormen zijn toegepast en geen
enkele heeft het aan teleurstellingen doen
ontbreken. Historici zouden waarschijnlijk
terecht wülen beweren dat ook in andere
tijdvakken, door de praktijk van het leven
is bewezen, dat de staatsvorm betrekkelijk
ondergeschikt is en dat ook toen teleur
stellingen niet zijn uitgebleven. Zij zouden
wellicht wijzen op het oude Rome dat te ver
geefs gehoopt had op duurzame goede wer
king van den republikeinschen
regseringsvorm en dat door het latere keizerrijk toch
niet voor ondergang kon behoed worden.
Van oeconomischen aard waren de oor
zaken der ziekte ; middelen van staats
rechtelijk karakter konden derhalve op
zich zelf geen genezing aanbrengen. In
staatsrechtelijke wijzigingen, verbeteringen,
moet meer in het bijzonder het middel
gezien worden om, in oeconomischen zin,
invloed uit te oefenen.
Niettemin mag toch m. i. in het bijzonder
de 19de eeuw genoemd worden als het tijd
vak rijk aan ervaring, weergaloos in over
redend onderwijs, betreffende staatsrechte
lijke en eiecon etnische aangelegenheden.
In betrekkelijk korten tijd heeft Frankrijk
alle regeeringsvormen verworpen als open
baring van ontevredenheid der bevolking,
als bewijs van diep pijnlijke teleurstelling.
De republikeinsche staatsvorm van heden
bevredigt al evenmin, ja, men zou kunnen
zeggen, voldoet nog minder dan het
koninkrijk en het keizerrijk, omdat hij bij
velen meer verwachting opwekte.
In Duits-chlacd wordt nog steeds door
velen gewezen op het grootsche werk van
den staatkundigen bouwmeester die velerlei
staatsvormen tot n machtig geheel samen
bond en toch nemen ook daar de
rnillioenen, die over hun oeconomiFchen toestand
ontevreden zijn, schier dagelijks toe. Die
toenemende versterking in de gelederen
der arbeidslegers verontrust in progressieve
mate het allerhoogste gezng, dat daarom
een wettelijke beperkirg van de vrijheid
tot werkstaking voorbereidt. Hierdoor
zullen de ridders van den arbeid nog meer
gedreven worden in de richting der poli
tieke actie, tot verovering van de staats
macht, wat van allerhoogste zijde juist
niet verlangd wordt. Het is om razend te
worden. Inmiddels is bovendien op het
internationaal congres der glasblazers, naar
aanleiding van een voorstel der duitsche
Wat een hoed kan kosten,
L'it Tiet ZweedscJi,
van LEA.
(Slot.)
Een gekroonde juffrouw" deze uitdruk
king kon nadere verklaring behoeven, en om
die te verkrijgen, moeten wij eenige tientallen
van jaren teruggaan in tijd, of tot kort na dieii
merkwaardigen middag, toen de ouders van den
burgemeester rijke patriciërs eens den
Koning tot gast hadden, toen Z. M. zicb. in de
nabuurschap met de jacht had vermaakt.
Juffrouw Regina was toen een rappe, handige
dienstbode (geen juffrouw) van ongeveer 40 jaren,
zeer gewaardeerd door haar meesteres en met
een uiterlijk dat //nog zoo slecht niet was" zoo
als de oude kapitein van Haglunda gewoon was
te zeggen; hij, die op herfstavonden gewoonlijk
kwam boston spelen met den heer en mevrouw
van VardsLas en met den luitenant Ryuing.
De beide oude jongeheeren schiepen behagen
in Reginas netjes gearrangeerde, hoewel op
hooger bevel zeer eenvoudige soupeetjes en staken
gaarne kunne pijpen in de keuken aan, als zij
zich 's avonds tot den aftocht gereed maakten.
Ja, zij rekenden het zich zelfs niet tot zonde,
om de rappe Regina eens op de schouders te
kloppen of eens onder de kin te strijken, maar
om haar te kussen zou geen van beiden gewaagd
hebben; dat zou hen de haren uit hun baard,
zooal niet hun oogeu hebben kunnen kosten,
fractie, dat in verband met het voornemen
der regeering staat, de wenschelijkheid uit
gesproken om bij de wetgevende machten
aan te dringen op strafbepalingen tegen
die werkgevers, door wie de werklieden in
de uitoefening van het recht van
vereeniging en vergadering worden bemoelijkt.
Wél zijn de tijden moeilijk, omdat het zoo
moeilijk is rechtvaardig te zijn, zelfver
loochening toetppasaen. De sociale kwestie
vraagt hervormingen die tot meerdere
productie en tot rechtvaardige verdeeling
van ele arbeidsvruchten meer over
eenkomstig den gele verden arbeid
leiden. Medewerking in dezen zin vordert
moreele politiek waarvoor hoog religieus
gestemd gemoed noodig, onmisbaar is. En
dat in dezen tijd van onverschilligheid,
oppervlakkige kennis, jacht naar materieel
genot! En toch mag niet onxkeud worden
dat in vele kringen een kentering plaats
vindt.
Daartoe kan de sociale boekhouding veel
bijdragen als zij zoodanig wordt ingericht,
dat van haar kan gezegd worden: uuel
schiesslich erkennen wir in ihr auch die
Sprache des gesellschaftlichen Gewissens.
Zóó wordt ze dan ook sinds het ontstaan
van de school van Sihsmilch?Q, ;êtelet
allengs meer beoefend en toegepast. Een
goed voorbeeld hiervan geeft de volgende
statistiek betreffende eie oorzaken van inva
liditeit in 1896, gepubliceerd vanwege het
duitsche rijksverzekeringsinstituut.
Rimgnummer
der uorzukeu bij
Ooi'zaken der Man- Vrou- ,\lan-
Vrouinvaliditeit. ueu. wen. nen. wen.
1. Ver\ al van kracliten,
bliiedarmoe.le e-n
on.lerdoms/vvakie. 12281
2. Gevvriclitsrheuniatiek 7362
3. S()ierrheumatiek . . . 2!>28
4. Longtuberculose.... 14002
5. Tuberculose v:tn an
dere organen.... 1050
6. Kanker 1799
7. Ander algemeen lijden 633
8. Zit-kteu v. d. geest. 1373
9. Beroerte 3«(i6
10. Epilepsie. .. 881
11. lluirgemei^ziekte. . . 2916
12. Ziekte van afz.
zemmen 2291,
13. Ziekte der oogeu. . 528S
14. uoren.. . 4:.'3
15.
adnnhalingsorj;anen .... 4977
16. Plf.ui-a. .T 539
17. Ziekte van de lonirrn
(tuberculose uitge
sloten) 23507
18. Hiii'taiebrcke'Ti 5959
Ziekten v. d. bloed
vaten en
lymnh.klieren
Maagzit:kïen
Darmen, lever, milt
Andere spijsverte
ringsorganen .... 218
Breuken..' 3020
Nierzitkten I2S1
Urine- en
gcslaehtsoi'ganen 826
26. Huidziekten 2593
27. Bewegingsoi'ganfn. . l>733
28. Meebanische
beleedigingen
5489
3142
770
2786
374
76.)
231
467
b93
357
513
974
2291
187
984
83
5 12 t
3029
587
l i 00
404
37
485
297
It48
1092
2 Ki 3
3
4
l-l
l
3
14
21
17
25
18
10
23
12
16
7
27
8
26
22
9
20
28
IL
19
2 l
15
22
15
25
20
13
23
18
12
7
20
11
. 27fi4 «85 13
1145S2 3U502
l/
9
21
28
l'J
24
8
L:)
(i
16
Deze sociale be>ekhouding toont aan dat
voor de invaliditeit van mannen en vrouwen
dezelide hoofdoorzaken, over het algemeen,
bestaan, al zijn voor oorzaken van mindere
beteekenis afwijkingen aan te wijzen. Zoo
komen bij de mannen meer voor:
longentuberculose, ruggemergsziekten,
aaneloeningen van de atiemhalingsorganen, andere
longaandoeningen en breuken, dan bij
de vrouwen. Bij deze zijn veelvuleliger voor
gekomen : verval van krachten, bloed
armoede, ouderdomszwakte, ziekte van de
oogen, van het hart, der groote bloedvaten
en vooral van de urine- en geslachtsorganen.
De ziekten van de longen maken ook
in Duitfchlanel het allergrootste aantal
dacht! ffers, zoowel bij mannen als vrouwen.
Volgens een ander gedeelte der sociale
boekhouding, leden van alle mannelijke
arbeiders elie beneden den 30jarigen letf'iijd
invalide werden, meer dan de helft aan
longtuberculose; de waarneming uitgestrekt
tot mannen van hoogs-tens 40 jarigen leef
tijd wees aan, dat de helft leeel aan long
ziekten in het algemeen. De tuberculose
komt, in eiken ouderdom, bij handel en
verkeer minder talrijk voor dan bij de
industrie, en hij de land bouwer: ele bevolking
het minste. Toch is ook bij landai btiders
tot ver boven elen 30 jarigen leeftijd, long
aandoening de oorzaak voor meer dan een
dereie van het aantal inyaliditeits-gevallen.
Bij mannen, vooral hij hen werkzaam in
ele industrie, is longziekte menigvuleliger dan
want Regina stond bekend voor een door en
door kuiseh en tevens lichtgeraakt meis-je. Zij
had, toeu die merkwaardige middag plaats vond,
20 jaren bij meheer en mevrouw gediend en wel
tot veler groote verwondering, daar de
overgroote zuinigheid van haar meesteres wijd en
zijd vermaard was.
Het was een paar dagen na den
koniugsmiddag, toen hare genade alleen was met haren
echtgenoot en zij spraken over het welgelukte
diner.
«liet is noodzakelijk, liefste, dat je bij deze
gelegenheid je liberaal toont en Regina een
mooi cadeau geeft," raadde de huisvader aan.
Ik acht haar zeer hoojr," antwoordde hare
genade ontwijkend en trommelde zachtjes op
de tafel.
/,Ja, dat fpret-kt vanzelf, maar je moet buiten
dien nog een blijk daarvan geven, bijv. een stuk
zilver."
//Zij heeft vroeger al eeu zilveren vingerhoed
gekregen."
//Justina!" zei de huisvader met gestrengen
blik, schaam je je niet! Een zilveren
vingerhoed voor iemand die den smaak en appetijt
eens konings kan tevreden stellen! Nu ei&ch ik
dat zij een geschenk ontvange, en koop jij het
niet, dan koop ik het en dan zul je er niet
goedkoop afkomen."
Dat woord werkte. Hare genade reisde alreeds
den volgenden morgen naar de stad en nam
iu haar téticule een zeer mooie, hoewel reeds
ietwat versleten, lange, groene zijden shawl mede.
Toen zij na een dag wegblijvens terugkwam,
werd des namiddags het gel.eele dienstpersoneel
binnengeroepen eu in een halven cirkel om Regiua
heen geplaatst, die verwonderd deze buiten
gewone voorbereiding aanzag.
-/Regina," begon hare geijade, terwijl zij
deftig een paar s*appen naderde met een over
dekt voorwerp in de hand, gij hebt LU 20
bij vrouwen. Opmerkelijk is het dat in
hoogeren ouderdom de longtuberculose veel
minder voorkomt. Het omgekeerde doet
zich voor met de anelere longziekten.
Niet onbelangrijk is de groepeering der
doodsoorzaken naar beroep en leeftijd.
Bij de landbouwende bevolking is de
ouderdom hooger dan die in andere beroe
pen. Bij de industrie-arbeiders was de
ouderdom der invaliden heel wat lager.
Meer dan een derde van hen, die uitkee
ring genoten, was beneden 50 jaar. Van
1000 invalide landarbeiders was evenwel
de helft tusschen 60 en 69 jaar oud. Dat
is een beduidend verschil. De fabrieks
arbeiders leven nog onder omstandigheden
die hun levensduur in niet geringe mate
verkorten. En boven alles staat de droevige
uitkomst der sociale boekhouding omtrent
den levensduur der armen en der gegoe
elen. Wat een verschil in het vooreleel eler
laatsten ! Wat een strenge veroordeeling
van de werking der tegenwoordige oecono
mische organisatie ligt daarin opgesloten.
Dagelijks sterven duizenden en tienduizen
den, door ongunstige oeconomische omstan
digheden, een te vroegen dood. Zou de
Koningin dat weten ?
D. STIGTER.
Amst., .Alexanderkade 4, 2!) Sept. '08.
wlllilMiliiiiMiilllliiilillllMiilliiiimiiiHiimiiiiiiiiiiitiimiiiiiiiiiiüiiilll
De Maastrichtse^
Maastricht heeft een schouwburg- quaestie. In
de Limburger Koerier van 16 Juli j. 1. werd
een advies opgenomen, uitgebracht door Prof.
Frentzen te Aken D ze Kon.
Regierungsbaumeister, ontwerper o. a. van het Spoorweg
station ie K 'uien, van de Nieuwe Kerk,
Richardstrasse, het restaurant Germania, en den Ra
hskeller te Aken, en verbouwer van het Raadhuis
aldaar, gat o. a. de volgende opmerkingen ten
beste.
Der gegenwartige bauliche Zustand des in
Frage kommenden Theaterge' iiudes beruht auf
einer Anzahl von Um- und Anhauten eines
ringsum freiliegpnden aus dem XVIIJahrhundert
stammenden Ivrchengtl iiudes.
Der fiüher freif, einsehifiige Innenraum
desse ben ist duren eine n achtige Gitterbalkenlage
d> r Höhe nach in zwei G^scUosse ze legt, deren
unteres eine Haalanlage zu GeselHchaftszwecke
enthiilt, v ilhrend in das obere der
Zuschauerrautn und die Bühne des Theaters eingebaut
wurden.
Vor diesem Haupthau liegen in theils alteren,
Iheils nrn errichteten Raumen die
Trcppenanlagcn und die RestauraUon.-lokali'üten.
Die vrsctikdenen Wa dlungen, welene das
ganze Bauwerk im Lauf der Jahrzehnte
durchgemacht h t, zeigen das Bestreben die
urfpuïngliche, innere Ei- r chturgdes
Zuscbauerraums und si in e ZuJinge zu verbessern und
zu verse'önnrn. Dies-m Zweeke diente ein
Umban hu JaSvrs 1879, durch den ein in seirer
aus^eren Kr;Cheirung ur.d seiner Aus-tatturg
gefalü.er heatérsaal zur E'richtung kam.
FreiJich g'scbah dies uur untcr vielfacher
Anwendung wenig solid r Construc'ioren, die
no h dazu in f utrge'ii'irlichem Mater al zur
Ausführung kamen. Wohl mit Rucksicht darauf
wurden neben der vorhandenen doppeüaufi^en
holzernen Hauuttre|>pp, die in einem
getaumigan Trrpppi hause uur bis zu dem fast 11
Meter ber S'rassenive&ii liegenden Parterre
iiihrte, noch zwei weitere Trepppn mit
feuersicherer Um wan dun g enichtef, die f s era.op
lichten deu T! ei'erraum auch von den
Gallcrien ur.d dem Airpitheather aus, auf kürzerem
und fdcherer-'m Wege als bisher zu verlassen.
Zuletst wurde im Jahre 189:} ein ncues
Restauration-ge' aude mit Fi yo anlage an Stelle
des bis dahin voihandenen Vordergel iiudes
errichtet ohne ilass dadurch wesentlich andere
Bedingungen ^ür dis eigentliche
Theatergel aude gescholfen wurden.
In tër/'ig auf Lo'zteres sollen in Folgendem
die Fehler hcrvorgi'hnben werden, die
hinsichtl'ch der Feiier^eliihrlichkeit besorders
auijen'iiilig siiul ui.d deren Bcseitigung anzustreben
w ure.
Als Hauptfehlrr der Anlage muss der
fciir.zliche Mangel eircr ieuer- und rauchsïcheren
Abgrenzung des Bühnei raunu s gegen den
Zusc hauerraum bezcichret worden. In dieser
Beziehung liegen die Verl iilfnisse so schlimni,
dass sie gdührlicher kaum gedacht werden
küi nen.
Der eigentliche Ijtilmf r.raum is vo^
Zuschauerlaum nur durch eir.e in Holz und Verputz
ausgtfühite Trennungswand und
ScenenumuiilMllliiiiilliliiitiniiiiii
jarcii in oiis huis gediend, een voorbeeld voor
liet geheele dicustperboucel en door ons hoog
gewaardeerd. Wij zijn daarom besloten om u
te b< looi,en op eei:c wijze, waarop sij trotsch
zu't, kur.neu zijn. Zilver en goud 'f\]n
verprankeüjke dingen, die bieden wij u niet, aan, maar
ga zitteij! evenals koningen hunne meest
getrouwe trawanten tot. ridders slaan, zoo verhef
ik u hiermede tot Juftïoaic en schenk u dezen
groen-zijden hoed tot teekeu uwer ieuwe
waardigheid!"
En daarop werd de hoed ontsluierd en op
Regina's hoofd gezet.
»Ku wat de anderen betreft," hernam de
vrouw des huizes, //het is mijn wil, dat
gijliedi u van dezen dag af aan Regit a zult be
schouwen als boven u geplaatst, de eerste na
mij, eu als iemand uwer hier iets tegen in te
brengen heeft, kan die een andenu dienst
zoeken."
Zoo was dus Regina's langjarige wensch in
vervuiling gegaan. Haar meesteres lende deze
zwakheid zeer goed van hare anders zoo voor
treffelijke dimsibode en maakte dacr gebruik
van om haar op de metst goedkoope wijze aan
zich te verhinden.
Xu moest dus Regina wel gelukkig zijn.
I u den heïiune \vas zij dit ook, maar spoedig
kwam er bitter! eid in haar vreug'nker. Het
vrouwelijk i!iei;s'pcrsoiiei-l was geducht jaloersch
en zelfs de meid, die dienst derd in de schuur,
kon niet i ala'en op een zondagvoormiddag, toen
juffrouw Retina trotsch voorbij liep op weg
naar de keik, uit te rot pen met een blik op
het ni( uwe waardigheidsteiken :
God bewaar-me wat, een kiep, 't lijkt wel
een tooverkol!"
//Ja," antwoordde do opzichter met onuit
sprekelijke verachting, //dat was me ook een
mooi cadeau; een groene zijden hoed! Daar is
iedereen zoo te ze<.geu mee geboren!"
rahmung geschieden; ein Schutzvorhang oder
leicht and sicherbewegliche Schiebethüren
fehlen. Der Raum für die Untermaschmerie
steht in umnitielbarer, freier Verbiudung mit
dem Raume unter dem Fussboden des Parterres.
Dieser unbenutzte mit den gewaltigen
Holzmassen dar schwereren Gittertrager durchsetzte
Raum gleicht geradezu einen kunstvoll
geschichteten Scheiterhaufen, der nur auf eine
zufallige Eatzündung »artet!
Ebenso ist die Obenmaschinerie mit ihren
beraus feuergefahrlichen und exponierten
Einrichtungen gegen den in Holz construirten
Decken- ui;d aehraum absolut nicht
feueri-ich«r abgeschlossen. Ein auf der Bühne zum
Ausbruch kommendes Feuer kan also seine
Brandgase auf dem direktesten und
schnellsten Wege bis ia die entfernfeste Ecke des
Zuschauerraumes entsenden. Zwar ist hinter
dem l:öehst;n Punkte des Arnphitheaters ein
Lüftungsahzug angebracht, doch liegt derselbe
so, das yualm und Gase auf ihrem Wege zu
dem selben fa t a-nmtlirhe Platze
desAmphitheaters bertreichen wur<len.
Die Gefa.hr tür d e oberen Riinge des Zu
schauerraumes \vird noch dadurch vergrössert,
dass in Verljü'tni&s zu der grossen Z^hl
vorhandener P'a ze die Verbindung derselben mit
den Corridoren, und die Weite der
Ausganjsthüren als mangelhaft bt'zeichnet werden muss,
BoJass selbst bei nicht unmittelbares
Feuersoder Erstickungsgefahr, sondern schon beim
blossen Ausbruch einer Panik grosses Unheil
durch Erdiüi;ken und Zertreten von Personen
entstehen lönnte.
In einem solchen F»lle nürden auch die
nach aussen hin angebragten eisernen
Nothtreppen nur finer verl iiltnissniassig geringen
Zaal von Personen llülfe und Rettung bringen
lönnen
Die brigen besseren P'iitze für das Publikum
sind im Groszen und Ganzen als ausreichend
bemessen zu bezeichnen, abe-r die Möglichkeit
einer le!chten und schnellen Entleerung der
selben wird iin Falle de r Gefahr jedenfalis
unter der Enge der Seitengange sowohl als der
zu denselben führenden Thüren leiden ; dabei
ist noch zu beachten, da«s die von den Logen
nach dies-n tchmalen Gangen hin
aufschlagenden Tbüflügel unter Uuisüi den zu
verhiingniss,oliën Stauungen Anlass geben können."
Dit heeft er toe geleid, dat de heer A.
Nierstra«z het volgend schrijven gericht heeft aan
de Directie der Schouwburg-Vereeniging:
M. II.
Het verschil van inzicht tusschen ons, en
de voor mij onbegrijpelijke ger, serveerdheid
van den Bmgemeester, een en ander omtrent
de voorzorgsmaatregelen in oitzn, Comedie zaal,
ter beveiliging van het publiek bij brand of
ander onheil, of by eenvoudige paniek, hoe
langer zoo meer op den \oorgrond getreden
sedert, in 't begin van Mei 1897, gelijktijdig
uit den Bazar des moits" te Parijs, en uit
den Dti<tnesne-Schouubtt>r<j van Pittsburg, de
wanhoops- en de stervenskreten van zooveel
honderden tot ons kwamen; en meer speciaal
i a de ontvangst van her, toch door onze
Dirictie uitgelokt en aan den Burgemeester m>
gedeebl, R pport van Pruf. Fretitscn te Aken,
hetwelk in flen Limburger Koerier van 16 Juli
1898 (door V) is openbaar gemaakt; hebben mij
er toe geleid mijn ontaltiy ie nemen n als
Secretaris-Thesaurier onzer Vereeniging, n
als lid orzer Directie, gelijk ik bij de.e de
eer heb te doen!
Ik werd daiiitoe te meer gedrongen door
het bedillen van den President en de 3 andere
'eden onzer Dheetie, ten opzichte der maat
regeien die ik persoonlijk ram om, zonder ne
enkele uitzondering, al de Aandeelhouders die
tijdelijk afwezig waren of uit anderen hoofde
verzuimden tijdig hunne aanvraag van gere
serveerde plaatsen in te leveren, tegen deceptie
te viijwaren ; die vooikomendhei'.i, de nige
die ik ;->2 jaar lang aan de Aandeelhouders
konde bewijzen, moest m\j misgund worden'.
Ik heb de eer U, M. H.! van een en ander
keni is te (.even, met beleefd verzoek mij ten
spoedigste in de gelegenheid te stellen mijne
slot-rekening met saldo en archief aan U over
te reiken.
Mij rest allén U, even als aan de Aandeel
houders in b't algemeen, mijn diepteveel 'en
dank te betuigen voor het zooveel jaren lang
genoten onbepaald vertrouwen.
Hootjdchteitd !
(get.) A. XIEKSTRAS/."
Wanneer iemand als Notaris Nierstrasz zich
genoopt ziet afstand te doen van een betrek
king, die n en negentig jaar door zijn groot
vader, vader en hemzelf werd waargenomen,
dan bewijst dat zeker hoe overtuigend het
rapport van een zoo bevoegd beoordeelaar, als
den heer Fren'zen uitgebracht, hera en ande
ren toeschij'.t.
Wat men nu te Maastricht zal doen dient
men af te wachten. Doch het zou mogelijk zijn,
Deze nieuwe ontdekking in de
scheppingsgesehiedenis trof Reg'na in bet hart, waut de
opzichter en zij hadden langen tijd een goed
oogje op elk; r gehad en zij kon uit dit zijn
gezegde begrijpen dat alles nu zoo goed als
»uit" tusschen hen was. En zoo was het ook.
De zaak werd nog wel eenige rnalen besproken,
maar ep een goejeu dag stelde de opzichter
zijn ultimatum en dat luidde zoo ongeveer als:
,/mij of de hoed 'i"
De hoed!" antwoordde Regina met hoog
opgeheven hoofd maar inet een bloedend hart.
De ijdelheid had gezegevierd.
Jaren gingen voorbij en Regina treurde iu
de stilte. Maar de hoed bleef op zijn p'aats.
Toen begon Regina te vinden dat de kapitein
op Haglunda zoo eenzaam in de wt reld was en
zij werd een beetje vriei-delijker tegen hem
dan vroeger.
Verduiveld!" riep de oude heer uit, op een
dag, dat hij met den luitenant Rijiiing alleen
was iu een prieel op Vardonüs, wachtende op
hun gastheer en hun toddy, verduiveld, vindt
je niet dat de kleine Regina erg tam tegen mij
begint te worden, hs, ha, ha! Zij hield zelf het
kooitje vuur vabt, toen ik gisteren mijn pijp
ops'ak. Wat ze;g-je daarvan, vrind r"
Wel, dat ze deukt el;,t het op Haglunda
prettig wonen zon zijn."
En de knpitein nog een knappe kerel is,
ha, h;i, ha!
Nu als 't zoo staat, behoef-je maar te spreken
vrind .. .."
Ja," antwoordde de kapitein bedenkelijk,
het mense'i was goed, voordat zij die kiep
opzette, maar sedert dien tijd heeft zij den
duivel in. Als zij dat oude topzeil wilde stiijkf n,
dan weet ik nog niet wat ik doe .. . ."
Maar vrind, een kapite'nsvrouw moet toch
een hoed draden'.?"
//Precies, maar zij moest die bevordering aan.
dat ook elders schouwburgen in exploitatie
waren, waarvan de heer Frentzen almede
niet al te gunstig kon getuigen. Wil men niet
dat de put eerst gedempt zal worden als het
kalf verdronken is dan ia het zaak steeds
op zyn hoede te zijn en te waarschuwen.
Zou het niet nuttig zijn, met het oog op
deze Maas'richtsche geschiedenis, dixt er op
vast te stellen tijden, geregeld, een openbaar
rapport door een deskundige werd uitgebracht
over alle groote vergaderlokalen, kerken, schouw
burgen enz.; de autoriteiten men weet het
worden zoo l'cht zorgeloos, als zij niet telkens
aan de gevaren worden herinnerd.
niiiltiMiiiiiiHiiiiiilllllllllI
NIEUWE UITGAVEN.
Bij de Amst. Boek- en Steendrukkerij v h.
Ellerman Harms & Co., is de zoo gunstig be
kende Amsteniamsche A B C of Alpliabetische
lïeisyids verschenen, bevattende den
Winterdienst, ingaande l <>t. 1898.
Waarom leerplicht? L »De volksontwikkeling
in Nederland, Duitsland en Zwitserland", door
J. W. GERHARD. Amsterdam, L. J. Vermeer.
Thera, door EGB. C. v. D. MANDELE, (Leo
Luttel). Amsterdam, H. J. W. B-cht.
Ottosen's Eenvoudige wereldgeschiedenis, naar
het Deensch, onder toezicht van dr. G. W.
KERNKAMP, Utrecht, W. de Haan.
W. A. PAAP, Vincent Haman, Amsterdam,
W. Versniys
Het Nederl. Kluchtspel in de 17e eeuw, door
P. H. v. MOERKERKEN. Sneek, T. Druten.
Gedenkboek, opgedragen aan de
JongtlingenEerewacht »Klein maar Dapper", ter gelegen
heid van de inhuldigirgsfeesten van lïare
Majesteit Koningin Wilhelmina, door TATJPE
ETOILE en LE-BLAKC, journalisten. Met ge
dichten van dr. E. LAURILLAKD fin prof. dr.
NICOLAAS BEETS. Amsterdam, J. H. de Bnssy.
Verzamelde Romantrschv Werken, van M. T.
H. PEKELAER. ;52 en 33 Afl. Amsterdam,
Uitgevt rs-Maatschappy »Elsevier."
Inhoud van Tijdschriften.
Eigen Haard No. 40: Leonie, door Louise
B. B , XIX. Ter nagedachtenis van F.
Stracké, door Mr. J. E. Banck, met afbeel
dingen, I. Een staatsman uit de gouden
Eeuw, door S. Kalff. (Slot). De opleiding
van matrozen en jongens aan boord van
Hr. Ms. Buffel, door G. F., met afbeeldingen
I. Onze bekoorlyke Collega, door J. F. L.
de Balbian Verster, met afbeeldingen.
Feuilleton.
40 cents per regel.
lltllltllllttlllllllllltlllllllllHIII
Henneberg-Zijde
all'-en echt, indien direct van mij , fabrieken
betrokken, zwart, wit en geUeuid van 33
«?*? tot f"lJ.O5 per Meter effen, gestrei pr,
geruit, gewerkt, damast en?, (ca. 21') versch.
qual. en 2000 versch. )? leuren dessin <, «nz ).
Franco en vry van invoerrechten
in liui-. Stalen ommegaand. Dubbel br
efporlo naar Zn tsorland.
G. Henneberg's Zijde-Fabrieken
(k. & k. Hoflever), Zürich.
IIoofd-Depöt
VAN
Cr. JAEGEh'S ORIG.
lK. F. DEUSCHLE- BENGER,
Amstetdam, Kaher.itr. 157.
Eenig specialiteit in deze
artikelen in geheel Nederl.
MEIJROOS & KAISHOYEH,
Arnhem.
Piano-, Orgel- en Musüiekliandel.
Ruime kenze in Huurpiano's.
Dagelijks vertrekt van de RüYTERKADE
naast de Kettingboot 's morgens 10 uur een
Stoomjacht naar MARÜENvia BROEK
IN WATERLAND en MONNIKEN
DAM, en terug ov-r de ZUIDERZEE.
Aankomst AMSTERDAM, ca. 4.30 n.m.
DE HAVENSTOOMBOOTD1ENST.
MHtmtHIIIIIMIIIIHIIIIIiminlllulllllnllUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIM
mij te danken hebben. Overigens is zoo'n
hoe zal ik zeggen meid-mevrouw een twijfel
achtig ding. Zoo'u vrouw wordt preteiitieuser
dan alle anderen. Zooa!s gezegd, als die groene
hoed er niet tusschen gekomen was, zou het
in elk geval nog zoo onmogelijk niet geweest
zijn, maar nu,
//Zet een wachter voor uw harte
Eu ontvlied des leveus lust!"
Een hevig gerammel met glazen en thee
lepeltjes brak deze conversatie af. Op hetzelfde
oogenblik trad juffrouw Regina binnen met het
presenteerblad met toddygïazen en zette dit
op de tafel neer met een gezicht, dat duidelijk
te kennen gaf dat zij mér had gehoord dan
voor ooren bestemd was.
Na dezeu dag w^as de keukendeur altijd ge
sloten als de beeren zich 's avonds huiswaarts
zouden begeven en de pijpen bleven
onaaugestoken.
Dat was de tweede minnaar die teloorging.
Zooveel kan een hoed kosten.
Maar evenals voor eene moeder dat kind het
dierbaarst is, waarvoor zij het meest heeft ge
leden, zoo was voor juffrouw Regina die
groenzijden hoed. Jaren gingen voorbij, iedere hoop
strandde, maar de groene zijden hoed zat
onverwrikt vast op zijn hooge post. Juffrouw Regina
vergat zoo langzamerhand haar teleurstellingen,
maar zij vergat nooit dat zij een gekroonde
juffrouw" was en duldde evenmin dat een ander
dn veigat. Als zij het gedurfd had, zou zij
wel lust hebben gehad te verzoeken dat men
haar eei maal met den zijden hoed in de kist
zoude lesrirer.
De ijdelheid lieeft dit gemeen met de liefde dat
zij sterker is dun, de dood.