De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1898 13 november pagina 6

13 november 1898 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1116 De justitie tegen iet leger. (Moonshine.) Het toestaan der herziening van het Dreyfus-proces. Eerlijke bedoelingen ? (der Floh. Wien.) FRANKBIJK : »Ik hoop toch dat ge e'rlrjke bedoelingen hebt?" DE GEKEKAAL : vZeker mijn schatje, je ziet immers dat ik den priester achter me heb ?" Een open yraag, Humoristische Sluiter ( Wien) AKIAXXK : »Wat moet dat worden. Zijn het de Jesaïe'en F n de militairen, die me er in willen houden of de revolutie, die me er uit wil hebben?" Kiesclie iil van een bekroonde os. (Le Rn-c.) Di: Os : »Xeen, neen ! Ik wil geen medaille.'" Di: MAI;:I: : «Waarom niet V' DK O- : -Omdat E>terbazy gedecoreerd is." Een leyensreöslEr. (l'ack) »Toe Sam, ga jij nou 'r is in diep water en doe net of je verdrinkt '? Ik wou 'r is kyken of m'n hond je redt! beteren. De exterieurs, kleine stukken, klom men 38K tot 39K a 4034, de groote van 38 M tot 39%5. Ook de perpetueele kon nog iets verbeteren. De vredes onderhandelingen geven echter nog niet veel te hopen in be paalde richting. Het goudagio is nog 45 pCt. Sussen vast, waartoe de mededeeling uit Peters burg, dat van ofricieele zijde de geruchten aangaande nieuwe leeningsplannen worden tegengesproken, heeft geholpen. Brazilianen iets zwakker, het goudagio is ook hier nog steeds nadeelig voor werkelijk belangrijke verbetering. De \VA pets. Uruguay retireerden van 43 tot 42. De daling van het zilver heeft in verband met de groote circulatie van teekenmunt, een ongunstigen invloed. Voor de Koloniale credietinstcllingen en cultuurondernemmfjen is minder voordeel dan den vorigen keer te constateeren. De gewone aand. der Cultuurmaatschappy Voratenlanden konden de tot 60 gestegen noteering der vorige week, niet handhaven; ze t taan thans 58%. De goede suikeroogst belooft niettemin veel. Mocht '98 geen dividend toelaten, wat evenwel zwakjes gehoopt wordt, voor '99 zou dit vrij zeker mogen worden verwacht. Door wijziging der statuten kan de maatschappij voortaan ook aan mynontginning gaan doen. Omtrent Kamyschet zal maandag of dinsdag een definitief besluit genomen worden. Tabakken weinig veranderd. Ddi aand. en aand. A Langkat veel lager. Kotterdam-Deli en Senembah daarentegen beter. En Petroleum") Minder variaties dan gewoonljjk. De Koninklijke stonden de vorige week 278 a 300, nu 275 a 292. Voor zoovtr de aandeelhouders, door blyvend gemis aan volledige kennis van den stand der zaken kun nen oordeelen, is deze noteering te hoog. De balans en de winstrekening van The Russian Petroleum and Liquid, l''uel Company, Lim., onderzocht en goedgekeurd door Chartered accountants, wijzen een zoo gunstig resul taat aan, dat de verwachtingen, in het prospsctus door de heeren Labouchère Oyens & Co. en H. Oyens & Zonen uitgesproken, wordt over treffen. Als het voorgestelde dividend in de algemeene vergadering van 16 dezer wordt goedgekeurd, zouden de houders der gewone aandeelen in htt geheel 35 pCt. over 10 maan den ontvangen. Dit komt overeen met een jaarlijksch dividend van 42 pCt, terwijl nog een beduidend winstbedrag gereserveerd wordt. J\loenra Hnim iets vooruit. Langzaam gaat gewoonlijk zeker. Amerikaan che Sporen in goede stemming. Enkele behaalden zeer beduidende voordeelen, die uit de volgende vergelijking gemakkelijk valt te overzien. 3 Nov. 10 Nov. Atchison, gew. aand. . . . 12?4 13 '/i dito pref. » ... 3H'i 37 Baltimore hio » ... 43;'s 45% Central Pacific > . . . 21:,'i ^(>K Denver & HioGrandepref.aand. .ri4/^ 5<>K dito Irnpr. goud 5 pCt. . . 9^/6 95 Illinois Cent. Cerf. v. aand. . 101;'» JO8 St Louis & South W. IpCt.obl. 78Ha 79,'3 Louisville & Jeffer .... 85% 88 Louisville & Nashville . . . 56ri St. Louis & San Franc. pr. aand. 60% dito 2e » » 28 ;J Missouri Kansas aand. . . . 30 34^ dito Ie hyp. obl. 4 pCt. . . 88"'< H!);'s' Norfolk & Western .... -l!) 50;'i Oregon. Non-cuw. A. ... 76K 79 dito incomebonus B eert.. . 57/s 60K St. P. & Manitoba. Gert. aand. 167 16!) Union Pacific C » » 31,7s 33 ,\' dito Pref. » Mhe 67 Een bemoedigende, een prettig stemmende vergelijkirg. Vervoer, hardel, industrie, alles is nog steeds in goeden gang. De uitslag der verkiezingen is geruststellend voor het behoud van htt gezonde geld niet allcer>, maar geeft uitzicht dat onder Mac Kinlf y aan her vorming van het muntstelsel begonnen kun worden. Ai hebben de Bland-bill en de in 1893 geschorste Sherman-Act, daiik zij de enorm toegenomen behoefte aan ruilmiddelen, niet bijzonder veel nadeelige gevolgen gehad, normaal is de munttoestand toch nog niet. Als het muntstelsel definitief goed goregeld zal zijn, dan kan men de amerikaansche waarden beoordeelen geheel zonder vrees voor betaling in 40-cents-dollars. Thans immers btaat het zilver nauwelijks op 2.8, waardoor een verhouding tusschen goud en zilver wordt aangewezen van l : 33 ruim; immers 9*3 (het bekende getal) gedeeld door 28 gei ft een quotiënt van 33.6 ! Als bij de munthervorming nog een goede regeling van de spoofwegtaiieven kan gevoegd worden onder het bestuur van den tegenwoordigen president, dan zou de geschiedenis wellicht later spreken van Mac Kiriley, den Groote. Het eerste dividendbewijs i.ler eert, v, pn f. aand. Tnion Pacilic is betaalbaar niet / 3ii.ljS en / 18.31. liet lo.5.1e div. eert. Chieapo Hoek Island kan goiéaüseerd worden voor / 3o,55. / 15,27'J en / 3.15^. 'lriiii(nn:n nog al veranderd, voor het meerendeel in de goede richting, A/n"/. "//i/i/'/rH verbeterd»; van 165 tot 167, Moi//:il,'('i'ti> van 99 tot 1O2, Xed. Iitd. Atutd. v:ui i:;2,'J tot 131. O'^t-Ji/ni van lol tot Io7. X, i;-j<,ed van 12J tot 13O, Hni/i/vclic A.m,! verminder den echter van 151,'a tot 118 en S.in/.irainj(./K c. van 122 tot 121. \ an tic li/leii zien de Tni'L'xuu. t r httvroolijkst uit. /ij avanceerden van 2.>:- tot 27! /on Wilhelm ook voor do lotei.houders wat meebrengt!1, in den \orai der verkregen toe zegging van den Sultan omtrent hoogere pieaiiu uitkeering ? * S. te L. T. Moeara-Enim. -!;2' pets. port. tabaksoblig. en 4 pets. l»te hyp. St. l.ouis South Wi stern. II. Ned. Werk. Schuld is nu voor tijdelijke beleggirig bizonder geschikt. Zij paart suliJiteit aan goede kans op rijzing. Ka. te 's II. Aan het tweede plan geef ik de vooi keur. Fortuna heeft in u haar welbe hagen. Blijf nu voorzichtig. D. te M. Die rnpij is eerst in Mei 'H7 op gericht. De ondervinding kan dus i>og niet groot zijn. De vestiging van verschillende magazijnen in de drukste winkelstraten schijnt werkelijk op toenemend suc< es to wij/.en. Testen het nemen van enkele aandeeltjes als die slechts een betrekkelijk klein gedeelte van uw vennegen vorderen bestuat geen bezwaar, eer het tegendeel. Viijei.'oan. Omtrent de eerst genoemde soort vindt u boven eenige bizonderheden. Onder de algemeen verbeterende omstandigheden, is honden voorloopig aan te raden. Duurzaam zou ik toch slechts een gedeelte v:in het ver mogen, in die soorten beleggen. De risico's meer verdeelen over verschillende groepen, is meer voorzichtig. Mevr. B. te A. Zie het antwoord aan S. te L. en vooral dat hieronder. Alexander Boersstr. Voorloopig nog niet. Er is niettemin verbetering maar nog niet veel van beteekenis. 3 pets Louisville oblig. zijn solide en beloven nog wat. E. te W. De volgende week. Twello. Te laat voor dit nummer. t * Brieven voor deze rubriek aan mijn adres. Amst, Alexanderkade 4, 10 Nov. '98. D. STIGTBB. HimiiiiMiiiittiiiHiiimiiimiMiiiiiMiiMiti HiimmiiHiiMMiiiil» Het Maandblad tegen de Vcrvahchhi;;en is nu zijn 15den jaargang, AeJtei'iteinlermitionitle des falnifications haar Uden jaargang inge gaan, beide onder dezelfde redactie, Dr. Van Hamel Roos en Harmens. Aangenaam is het, in eenige rapporten geconstateerd te zien, dat over 't algemeen de vervalschingen eer verminderen dan verergeren. Wanneer de tijdschriften nog meer verspreid werden, en men nog meer de voortdurende conti61e van deskundigen van zijn leveranciers eischte, zou zeker deze toestand nog verbeteren. BOEKAANKONDIGING. Twee boeken over Zuid-Afrika. Van Amsterdam naar Pretoria. Acht Maanden in Zuid-Afrika. Door J. A. WOU.MSER. Met 80 platen en portretten. Amsterdam en Pretoria, Boekhandel voorheen Hövekpr en Wormser. De Voortrekkers, of het dagboek van Izak i;an der ^Letwr. Een verhaal voor jonge lieden, door J. D. KESTELT en N. HOPHETE. Amsterdam en Pretoria, Boek handel voorheen Höveker en Wormser. Met bijzor.der veel genoegen hebben wij het boek van den Heer Wormser doorgelezen. I,Iet is eenvoudig geschreven, zonder literaire pre tenties, die trouwens met de vele practische, matter-of-f act mededeelingen, misschien ook met de hier en daar ingestrooide, soms wel wat verrassende stichtelijke beschouwingen moeielijk te rijmen zouden zijn. Maar het geeft een helder en duidelijk beeld van land en lieden en het bevat menige opmerking, waarmede zij die met Zuid-Afrika, hetzij in persoon, hetzij op een afstand wenschen kennis te maken, hier voordeel kunnen doen. Zeer belangrijk is, juist van dezen schrijver, die een bloeienden boekhandel te Pretoria gevestigd heeft, het oordeel over de taal in Transvaal en den Oranje-Vrijstaat. »De litte ratuur" zoo schrijft hij »begint zich in de Boerenkoloi i en gelukkig te ontwikkelen. Mannen als eitz, van der Post, Postma, Van der Walt, Aittor, Mei Brink, N. Hofmeyr, Visscher en anderen doen hun land en hun taal meer dienst dan zij zelven besiffen en dan hier vermoed wordt. »Dat eens het oud-IIollandsche element het winnen zal al zal htt misschien nog stroo men bloeds kosten komt mij ontwijfelbaar voor. De Afrikaans'die taal vormt zich en wacht slechts op haar schrijvers, of eigenlijk op do gelegenheid voor haar schrijvers om te schrijven. De helderheid van oordeel, het gezonde verstand en de goede dosis humor, den echten Afrikaners eigen, staan er borg voor, dat de vele moeilijkheden goed kunnen overwonnen worden en dat de taal veel van haar naïviteit zal behouden, die haar vanden Kederlandschen stam onderscheidt. Het Afrikaansch klinkt niet leelijk, maar zangerig en vloeiend. Men eindige met de moeite om haar (? het V) in het corset van Nederland te wringen en late haar zich zelve ontwik kelen. Een Boer meent gewoonlijk dat bij voor Neder^andsche ooren te slecht spreekt. Laat men hem voelen, dat (r nogal ver schil bestaat tussclun zijn woordenkeus en zinbuiging en de uwe, dan gaat hij heel kalm Engeisch praten. Maar wie tot hem zegt: »\\'el je spreekt niet slecht Hollandscb, maar goed Afrikaanse!); we hebben ieder een eigen eigen taal, maar die twee zijn uk'i nauw ver want, dat we elksêr woord voor woord ver staan'', die heeft zijn hart gewonnen en be hoeft niet te vriezen, dat hij verder Erigelsch zal hooren." »I)e Voortrekkers' zal onzen jongelieden, voor welke het bestemJ is. zeker goed bevallen. Onze stamverwanten in Zuid-Afrika hebben, weinig meer d.in eene halve eeuw geleden, een s rijd te voeren gehad, v a,".k evt u tragisch en (liamalisch als die, van or.zu voorvaderen tegen Spar je. Maar zij staan in alle opzichten heel wat dichter !iij ons; hunne avonturen. zullen den jongen legers heel wat meer belang inboezemen dan die van melodramatische Uoodhuider, Comanchen, Apachen of hoe zij mogen heeten. Er klinkt wel wat veel rassen haat uit de wijze waarop over KMl'ers en ... Engclschen wordt gesproken, maar die uit latingen geven aan het bootje een zekeren f/oiil d/' lei'ruir on een stellig nitt 01 juiste locale kleur. P. NIEUWE UITGAVEN. S/i'i'l.'i' Bi/uilen, rit het Zwtedsch van ANNA W.('ii,i.N!)i:i,-'., door L'ii. WJ.IMUN. Amsterdam, I'. \. v. Kampen r-n Zoon. 'I'ii'lnni. door W. i'i'. Vi.r.ïi KI:. Amsterdam, l'. N. v. Kampen en Zoon. l):: u/i.-l»'/i/J/' L'i'iir'i'cn di r Vi'iiuir. (Missbrii'iiv! Krhini'krafi) vertaald door Pu. \\'J.ISMAN. A:i:;t:.r.-!ar.i. C. A. -i. v Dishotc!-:. l! Vy.'n'i'.' r. :ofn<!* lu't i* c/t injirfttcr ,:oottl* Jitt ,:{/;' /?'""? 'J'eu 'raagstuk en zijne oplossing dcor J. .(. I»'i;i N- .Ir. Arr.hem. Ilijli a1:), door ,J I:\NNK \Yii 1:1.. Stille il'i/e/i. door liia.KM: !,:,]?;].nrn S\V,\UT. Amst., P X. v. Kampen en Zoon. AV;; /Ditii.'^lritnlije, l il /w/cc/w, door JoIIANNA \A.\ lli'üii KN. Amersfoort, (i. ,). Slothoir-vtr. !>,_? </i>ei!t.' lÏKtiiliierer. Almanak voor Drankbestrijdinjf 1.^!'9. Nnd. \'er. tot Afschatiing van Sterken Drank. (i. Kuiken, St. Anna Parochie. De. beironcr* <!cr l'i'eiinde \'\\-nlddeelen, door dr II. I'.I.INK. l'itgevers-Maats. Elsevier, lle AH. Vci'rtieii dni/eii (>[> et n ij <c'<r>U. door S. Ai;i:A.M>/, met pif.len van J. van Oort. Amsterd., E. ',. E-, van Dainzig. .l!un'M<ir/i'it, iloor \V. !?". M.u.c.U'.uvr. 's Gravcr.haije. l.oman en Fui.ke. llildn nul tiiii/li'/tbiii'!/ >?»/< it'iar SHCCI-K'. Open brief aan de scluijfstur, door J. . MI:KI:KI:I:K Kamper, Lanrei;s van Hulst. /,rs J't-d'/.-i. L". llolliinile, par DI;MI->VAI; Di-:i.IIÜMI. (de la Kepubliiiue d'llaitij. Sociét Beige du librairie. Uriixelies. Onder Oi/x, door JUIIANNA VAX WUUDK, Au.sterdam, L. J. Veen. Inhoud van Tijdschriften. -'.igtn Haard: Viva, door de Meerulaer, IV. De Inhuldigingsfeesten te Soerabaja, met afbeeldingen naar phot. van O. Kurkdjian, aldaar. Over slapen en droomen, L Straatdecoratie, door J°de Vries, met af beeldingen naar phot. van dr. J. E. Rombouts, De Kermistent, naar het Duitsch van. Heinrich Lee. Feuilleton. Eiison ptroeffl, Sedert eenige weken kan men op een paar plaatsen hier ter stede kijkjes nemen in den »mutoscoop", en het aan du instrumentje ten grondslag liggende beginsel zien toegepast in het circus Cairé, waar de »biograaf" ons zijne levende beelden vertoont. De nieuwe vinding,. eene groote verbetering van den «kinemato graaf" van Edisoa en Lumière, waarbij o. a. het hindeilyke «bibberen" der beelden geheel wegvalt, heeft ook hier een grooten opgang gemaakt. En terecht. Men kan zxh onzen tyd niet meer denken zonder gtïllusteerde bladen. Wij willen niet slechts hooren en lezen, maar ook zien, wat er in alle deelen van ons land, in heel Europa, in de gansche wereld is voorgevallen. En het moet worden erkend, dat de grapbische kunst en de moderne reproductie-methoden aan hooge eischen voldoen. In woord en beeld tegelijk volgen wrj de geschiedenis van onze dagen en onze voorstelling van een vreemde omgeving en van verre landen, van personen en volken heeft daardoor eene duidelijkheid en helderheid, bovenal eene juistheid gekregen, waaraan, be trekkelijk nog slechts kort geleden, niet te denken viel. Onbetwist blijft de voorrang van den kun stenaar, die niet slechts z\jn indrukken nauw gezet weergeeft, maar daarin tevens zijn geest neerlegt, die ziet d traars d'un, temperament en die ons, zonder dat w\j het bemerken, op zyne wyze leert zien. Maar die kunstenaar heeft tyd noodig, vetl tijj, en in onze heetgebakerde eeuw willen wij .alles heet van den rooster hebben. Laat onze geïllustreerde bladen en tijdschriften ons zooveel' mogelijk artistieks brengen; wij zullen er dank baar voor zijn. Maar laat hen vooral zorgen,, dat zij ac ueel blijven. Hier komt de photograpbie als een machtigebondgenoot te hulp. Wij hebben er een proefje van gehad bij de laatste inhuldiging&feesten. Hoeveel duizenden camera's zouden toen niet aan het werk zijn geweest! En hoeveel aardige «kiekjes'' hebben zij ons niet bezorgd, ry'k in verscheidenheid, en ons en hun die na ons zullen komen een levendig en getrouw beeld gevend van die historische dagen. Levendig en getrouw is dat niet wat veel gezegd 'l De n,on)ent-photograaf (waar niet geposeerd wordt, zijn slechts moment-photographieëu denkbaar) zal slechts bij uitzondering; met zijn opriame zóó gelukkig zijn, dat hij een moment te pakken krijgt, dat aan artistieke eischen voldoet, althars wanneer hij een beeld wil geven van in beweging zijnde voorwerpen en personen. Ziet ge daar, op die instantané, dien deftiger, ouden heer ? Wat doet hij vreemd ! 't Lijkt wel of hij danspassen maakt en een cavalier seul uitvoert. Dat is al te levendig en zeker niet getrouw; het is onnatuurlijk en onmogelijk. Het ziet er onnatuurlijk en onmogelijk uit, dat is waar. Maar ju-int is het stellig. Da camera heeft ons niet gefopt. Zóó loopen wij aller. Maar dien stand i,o:nen wij slechts in, gedurende e( n fractie van een seconde, en de camera, die precies geeft wat zij ziet, maf, op straiïa van onduidelijke beelden te geven, ons als wij ons bewegen, niet langer dan eene fractie van een seconde aankijken. Wat zoo'n iiis'antn, i- ons vertoont is waar, volkomen waar, maar vaak onwaarschijnlijk en soms alles behalve mooi. Wij .:ien het anders, zeggen wij. 't Hangt er maar van af, wat men .:itn noemt. Feitelijk bestaat ons zien in de waarneming van een onafgebroken reeks van lichtindrtikken op ons netvlies, indrukken die zoo kort durer, dat zij geheel in elkander vloeien. Als wij een draaiend rad zien bij bet licht van eene electrische vonk, die slechts een ondeelbaar oogenblik duurt, dan zien wij het rad stilstaand. Eer^t de combinatie dor snel achtereenvol gende gezichtsindrukken wekt bij ons da voorstelling der beweging op. Op dit laats-te beginsel berusten de mntoscuop en de biograaf, evenals hun voorgangers, de kinematograaf, en de zeer primitieve tbaumatroop, die vijftig j'iar geleden al kinderspeelgoed was. Stel u voor een groote reeks van instantar.es, snel achtereen ger.omen (minstens 40 per seconde) en laat in een geschikt toestel onder goede verlichting en met gewenschte snelheid die beelden aan uw oog voorbijtiekken, dan zullen zij zich vereenigen tot een onut'geliroker, volkomen natuurlijk beeld van bet waargenomer, zich bewegende voorwerp. tot eene leverde photographie. I.nnt uw niutOBCoop langzaam, heel langzaam draaien en nu en dan eens ophouden, dan vindt ge wellicht den onwaarscbijnlijken stand terug waarin da deftige heer een danspas schijnt te maken, het rennende paard zijn beenen in de knoop schijnt te leggen. En ge bemerkt, dat eene gansche reeks van juiste, maar vreemd.-oortige en orgewoi e indrukken kan samensmelten tot een levendig, pakkend, j'.atnui'lijk geheel. I)>' iiitoscoop is n i: to iltitt:. Toen onlangs ,V;V ileriiert Kilchener,de»Sirdai"vaii Soei anec?che reputatie, zijn intocht in Londen deed, gaven der/.eifden avor.d deze moderne toovertoestelle'i een vuikuiiien gttrouw, levei;Jig en bewegelijk beeld van d< n indrukwekkende!! e-toet. Dit wa^. omdat de American Mutoscope Compai.y to Londen haar eigen werkplaatsen hee(t. Maar wij hebben hier in Amsterdam ook niet lar.g behoeven te wachten, eer wij den intocht der koningin op nieuw konden zien, en weer den zelfden indri.k \an grooto vriendelijkheid kregen van het gracieus?, onvermoeid naar alle zijden buigende en groetende figuurtje. Toen president Mac Kinlty, voor wien de mutoscoop een goede bekende is en dia zich ook wel eens door hem heeft laten bespieder. vernam dat tal van opnamen in Cuba waren gedaan, liet hij zich op het Witte Huis eene voorstelling geven. Wat hem de onpaitijdige getuige te zien gsf, maakte op hem een grooten indruk, en gat' hem, volgens eigen verklarirg. een veel juister beeld van den toestand d&;: tal van efiicieele rapporten hadden kunnen doer. Omioodig te zeggen, dat bij het Duivelseiland reeds een ^operateur" met een uitste kende mutograaf-camera, wacht op het oogenblik, dat Dreyfus zijn ballingsoord zal verlaten. Onnoodig ook te vermelder, dat zeer moderne vorsten, zooals de Duitsche keizer en de prins van Wales, den mutograaf een kijkje in hunne persoonlijke omgeving hebben gegund, waarvan LU iedereen in den mutoscoop kan profiteeren. Ook Paus Leo XIII heeft zich debonnegruc', geëxecuteerd, en de deuren van het Vaticaan zijn voor den getrouwen, in zijn zwijgen zoo

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl