6 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1118 ja, nog een «poor Tftn de verouderde retoriek. Barre onzin verder de stelling, dat er in dit boek niets is van den N. Gids. Wél van Perk, of dat eigenlik geen N. Gids-dichter zou zijn. Of mcxt per se de Niwe Qids-poezi beperkt blijven tot di der generaals! van Tachtig? Dit tijdsrift is wel wat vermagerd, maar eer zal het door de toevloed van werk, door een niew geslacht voortgebracht, in omvang toe, dan afnemen. Er zijn misschien nog te weinig literaire organen, zo niet in verhouding tot hen, di er zich op willen abonneren dan tot het grote aantal woord-artiesten, di nu bekend worden. Deze zangen zijn een teken des tijds; ze tonen dat tans de beurt komt aan gedachten-poëzi, waraan ook Van Eeden zich wijdde in zijn Lied van Schijn en Wezen. Opvallend kristallizeert hij daarna telkens zijn gevoelens in cyelen, of hij hiermee een aanloop wil nemen tot di grote sprong in zijn ontwikkeling: Sonnettenkrans, een reeks verzen, waarmee zijn naam als taai virtuoos en minnezanger in de Hollandse kunst eenvoudig gemaakt is. Het bevreemt, dat hij niet scherp genoeg het onbeduidende werk wist te scheiden van de rest; zo V van Wolken en III van Stemming. In de stijl komen hier en daar een paar lelike wendingen voor b. v. waar hij aan den wolken-adelaar vraagt om hem rmaar" mee te nemen en een enkele maal spoken hem expressies door het hoofd, di flauwe naklanken zijn van burgerlike verzen-makerij; 't is pijnlik om op een dergelike liefdegave als Sopnettenkrans wat te moeten aanmerken, maar daar kan een regel ale: De schepping trilt van onbedwongen vreugd er toch niet door, evenmin elders het treuren met n ^gebroken" hart. De fouten in de maat mogen bij hem niet worden toegeschreven aan onmacht, alleen aan een onoplettendheid, waar van hij in later werk zeker geheel vrij van blijven kan. Zijn rijmvermogen blijkt schitterend uit den Sonnettenkrans. Dat noemde Carel Scharten destijds in de Kunstwereld : een puzzle ! te weten: een reeks sonnetten, zo, dat aan het slotwoord van vers A, herhaald als beginrijm van vers B, dri niwe rijmen moeten passen en zo telkens verder; di veertien bizondere regels klinken ten laatste achter elkaar in een vijf tiende sonnet als (laaie van adoraatsi samen. De medewerkers van de Arbeid, di wel beter word, maar tot nu toe nog e«n vage literatuurverschijning blijft, als men denkt aan de revoluutsikracht van den N. Gids, zijn in hun beoor deling van deze jongere al zeer ongelukkig. Van 't Hoog moet voral niet verwaarlozen zijn gave voor impressionisme verder te ontwik kelen, wat gekombineerd met zijn gevoel voor woord-melodi, van hem nog menig goed vers mag doen verwachten. Ik zeg: woord-melodi want het vaak gebruikte woord-muziek is, letterlik opgevat, onjuist. In de dichtkunst kan men zich niet als in de muziek woord-harmoni den ken en alleen voor zover men van taal-melodi kan spreken, komt woord- en toonkunst overeen, bestaat er analogi tussen taal en muziek. Hier b. v. vind men zulk een impressionistise trek : Wen flonker Van laatste dagglans strandde op rotaenkaap, Van 't verre land in 't West, en in den gaap, Van donk're nachtmuil gillend was verzonken. Zijn tekening der natuur heeft dikwijls iets helleens en zijn voorliefde voor het griekse herinnert aan Kloos. Graag ontleent hij aan de verbeeldings-sferen van Hellenisme en Boedisme zijn figuraaties en van het semitise kultuurmaterjaal schijnt hij zich meer te voelen aange trokken tot dat van het Oude dan van het Niwe Testament. Enkele verzen van hem zou men voor werk van Helene Swarth houden, een enkele maal in: Terugblik voor kunst van Rodenbach. Gelukkig niet als een doorlopend gebrek maar alweer onderstel ik door gebrek aan nauw keurigheid maakt hij een paar rare sprongen bij de aanwending van vergelijkingen. In Stem ming I verbeeld hij zich een meew te zijn en aan het slot een der schippers, di zulke vogels ontmoeten. Geheel vals gedacht is Proteus. Ten eerste bedoelde hij Prometheus, doch heeft di met elkaar verward. Maar bovendien deugt de hoofd-idee van het vers niet. Hij vergelijkt er de taal,, gebonden in maat en rijm, met de marteling in ketenen van dien Titan. Maar di twe soorten van gevangenschap komen niet overeen. Strijdig met de legende is ook, dat gebonden slechts, Prometheus kon profeteren. Volgens de tragedi van Aeschylus was, wat hij halsstarrig in zijn verzet tegen Zeus, aan den Kankasus gesmeed, verkondigde, ijdele waan. In Nacht op de Hei verwart hij de denkbeeldige zielskim met de werkelike horizon. Maar als de bloej ener witte roze van wolken, vetgoud geverfd door het zonnehart, dat uit hun boezem zijn stralen jaagt, als gekartel van gloejende nevelkring rondom een diepte van licht, van geluk, zo zijn de beelden van zijn Sonnettenkrans bevloejd van een stroom van klank als dampgegroep door een vloed van goud. En de strofen stijgen tot een heilige hymne van Godsdienst- in- Liefde, een magistrale kompozietsi van deze moderne trovatore. Een puzzle ? Maar begrijpt Scharten dan niet, di dit gedicht zo noemde, dat de strenge struktuur, het ge dragene muzikale er van zijn voortgekomen uit overleg-in-stemming, maar uit een overleg, dat eerst bij zulk een liefdes-ekstaze moyelik word ! Het enige, wat mij verder nog in de reeks stuite, was de ietwat onduidelike verbinding in XV: Ik zie het Leven als ecu beêverhoord Daalt zegenend Ier neder op mijn dak. Het is vaa<*, of hiermee het Leven of een verhoorde beêmoet neerdalen, of dat di regel zelfs terugslaat op de duif, di in de vorige verzen voorkomt, maar dat daargelaten, vind ik di cyclus geweldig mooj, kranig, d;lar! Met dit werk heeft de dichter een monument van Taal der jongeie generaatsi gesteld naast di van de Tachtigers. Wat nu betreft de totaal-indruk, die deze bundel op mij maakt: Hoe hoog ik zijn arbeid ook stel, behalve Sonnettenkrans beschouw ik alles als overgangs-lyriek. Het is of deze dichter de gevoelswijze van het voorafgaand geslacht nog eens naleven moest om zich juist daardoor er van los te maken. Tot het milieu toe, waar een groot deel dier generaatsi leeft en waar zijn verzen ons heenvoeren, herinnert aan de N.-Gidslui: de hei. Het blijft bij hem groten deels?niet in de godsdienst-poëzi vooraan | hun leven in zelf-beschouwing en in de Natuur, niet in dat deel van de Kosmos, waar een be schaafd mens vóór alles tuis hoort: de Maat schappij. Alleen Van Eeden wijkt in dat opzicht sterk vau de anderen af. Di dichtergroep ver gat, dat juist zij het persoonlikst zijn, di eerst het krachtigst het leven der gemeenschap door voelen, zich er eerst bijna in verlizen om dan er uit op te rijzen met in hun zelf, het bewust zijn van de gehele Mensheid gesentralizeerd, als Goethe in de Paust. Als goede verzen verdienen o. m. nog ver melding : Nacht, een vers dat ia zijn gang open gaat als een bloem, Stemming, sterk en rein van emootsi, Ceramiek, Levenslied, Levensmysterie, en het dof-melankolise Aan Zee. Tot besluit laat ik den lezer Avond. Wel zou mij mojer hebben geleken, de Griekse god te vervangen door een hoogrood uitgedost sultan op witte Trademark THEE - E. BRANDSMA. Trademarlc KOLDEfEIJ & COBBIERE, |A L K1DBCH KHT R.rtfl Groot Beddenmagazg'n. Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden, Babytafeltjes, Babybascnles, etc. etc. Vraagt geïllustreerde catalogus. 139 Bilderdijkstraat, 's-GRAVENHAGE, J. ROETEES VAN LENNEP, Directeur, verzendt|, na ontvangst van postwissel, franco door geheel Nederland: Speculaas Verpakt in Luxe-trommel, inh. 5 Hectogr. 2e soort ?0.95 Ie soort Friesche 1.10 1.20 Per Blik van 8 Kilogram. 2e soort ?3.15 Ie soort 4.10 Friesch 4.70 PHILIPPONA KETELAAR, KAI>VERSTUAAT 166, AMSTERDA11, SPECIALE INRICHTING voor het vervaardigen van volledige Uitzetten en Luiermanden. Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco toegezonden. Maison E. BIMMEL. Ontvangen een Fraaie Collectie NOUVEAUTE's voor St. Nicolaas Cadeau. Enorme keuze in WAAIERS in alle Pi-yzen. 202 KALVERSTRAAT. E. RIMMEL. HAAGSCHE BESCHUITJES: 2 blikjes ?0.95. l Depots worden aan Commestibleshandelaren verleend. Een niemv werk van Manna van Wonde. Heden verscheen: VORMEN. HANDBOEK VOOR DAMES door JOHANNA VAN WOUDE. Prijs ingenaaid ?1.90; in prachtband ? 2.50; gebonden in satijn ? 2.90; in gewatteerden band ?3.50. Een uitvoerig Prospectus met inhoudsopgave wordt gratis toegezonden door de Uitgevers VAN HOLKEMA & WARENDOftF, te Amsterdam. DRINKT HOLLANDIA" TAFELWATEB. AISON DE BLANC A. SCHRÖDER & C°. Ijcitlitchestmal 32?34. Specialiteit in Witte en Tricot Goederen. Uitzetten, Uitrustingen, Luiermanden, s De St.-Nicolaas Etalage BIJ W. KUIJK, GALERIJ 14, is ruim voorzien van Marsepain. Tevens Chocolade Marquis enz.enz. Chocolade, Borstplaat CHRISTINE DOORMAN, Haar Hooglied. Prys ? 2.?, fraai geb. ? 2.50. Juist verschenen by W. DE HAAN, Utrecht. Werken van A. Weiuméus Buning. Zondaars en Zondaressen, Nieuwe Schetsen, geïllustreerd door W1LLEM STEELINK. Pn s ? 2.40, fraai gebon den ?2.90. INHOUD: Een Zeeofticier-Oranjeman, Dronken Schulpie, Een taaie, ouwe Rakker, Slappe Jozef, St. Nicolaas-avond aan boord, enz. enz. Binnen en Buiten Boord, Novel len en Schetsen. Prijs ? l .75, fraai ge bonden ?2.25. INHOUD : De Rooie, De Mottige, Uit en thuis met de Tromp, De Erfenis van den Burgemeester enz. enz. In en Om de Kampong, OostIndische Schetsen. Prijs ? 2.40, fraai gebonden ?2.90. De Werken van B. WERUMÉS BUNING hebben geene aanbeveling noodig. Uitgaven van D. BOLLE, te Rotterdam, en alom te bekomen. Franco na ontvangt Postwissel waarop verlangde te melden. Gevestigd te Amsterdam, Damrak 74, Goedgekeurd bij A'oniiiklijlt Besluit ran 3 December 1895, Ar°. 38. Maatschappelijk Kapitaal/ 1,800,000. Directeuren: Mr. C. L. SCOTT en .Mr. PAUL L. MULDKR. Commissarissen: \V. J. GEEKTSEMA, Amsterdam; JOAX H. SCHMITZ. Amsterdam; Dr. JB. VAX GEUXS, Amstmlnm; J. C. VAN GOENS, '.-tGrarenlia-ge; Dr. S. J. HALBERTSMA, llotterain»; Prof. Dr. W. KAFTEIJX. Utrecht; Mr. J. LUDKN, Amsterdam; Prof. Dr. J. A. C. OUDEMANS, Utrecht: Jhr. F.' VAN REENEN, Zeist en E. W. SCOTT, Amsterdam. gf De Maatschappij verzekert pensioenen, uitte betalen zoo dikwijls en zoolang de verzekerde door invaliditeit, onverschillig of deze voortspruit uit ziekte of on geluk, buiten staat is zijne beroepsbezigheden te verrichten. Cacaofabriek Mexico". Cacaofabrïkanten, KOOG a. d. ZAAN, HOLLAND. Heden verscheen: A S T R l D, Naar het Noorsch v.\\ HELENA LASSEN. Warendorfs Novellen-Bibliotheek No. 106. Prijs. . . 1O Cent. Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam. HOFFOTOGBAAF. Galery 48, achter het Paleis voor Volksvljjt. Speciale Inrichting tot het Vervaardigen van ONVERANDERLIJKE VERGROOTINGEN Naamlooze Yenn. HYGItA', te AMSTERDAM. Goedijekeurd bij Kon. Besl. van 21 Mei 1S97, No. 63.) P QQ C+I-J Kantoor, fabriek en Hoofdmagazijn: ROKIN 128 o.d. Jfed. Bank (Telephoon 1884). Magazijnen: CONSTANTIJN HUïGEtfSSTRAAT 98, hoek ^ Overtoom (Telephoon 1349). J|* RAADHUISSTRAAT 30, o d Winkelgalerij (Telephoon 1979). n Speciale inrichting voor verkoop en verhuren van ARTIKELEN VOOR ZIEKENVERPLEGING als Ziekenledikanten, -stoelen, -wagens, enz. o jipeiatie- en (Speculumtafels en (Stoelen, Chirurg, jnstiumenten enz. * Aseptisehe en Antiseptisehe Verbandstoffen. Breukbanden. Buikgordels. Gezondheidscorsetten. Lucht- en Waterkussens en dito Matrassen, enz. enz, TRANSPORTDIENST voor het vervoer van Zieken en Gekwetsten per Rader brancard (met luchtbanden) volgens tarief, zoo buiten- als binnenlands en onder geleide van speciale beambten. o cn? 0 CC OS Officier ou empl. d'état retraite, ayant relations est accept comme agent général par maison ancienne et sérieuse en vinsduRhin. Appts. et commissions. Ecrire avec référ. sous F N M 765 ii RUDOLF MOSSE, Francfort s M. PRACHTWERKEJf VOOR OUDERE MEISJES. Een deel in fraaien prachtband kost ? 2.90SUZE ANDRIESSEN, De Krayenhof, geïllustreerd door JOHAN BRAAKENSIEK. SUZE ANDRIESSEN, Nanny, geïllustreerd door Wm. STEELINK. JEANNE SCHULT2, Colette's Avontuur met 70 platen van EMILE BAYARD. JO VAN SLOTEN, De Drie Dochters van Pieter Waldorp, geïllustreerd door WENCKEBACH. AGATHA, De Pleegdochter van den Goochelaar, geïllustreerd door EMILE BAYARD. Uitgaven van VAN HOLKEMA & WARENDORF, te Amsterdam.