DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. H28 Mnziek in fle Hoofdstad, De zoo buitengewoon gunstig bekende violoncellist van het Bohemer strijkquartet, Hanus Wiban, was Donderdag 26 Januari de gast van het Concertgebouw." Het mag hem als een groote verdienste aangerekend worden, dat hij i en nieuw cello-concert van zij a landsmaa Dvorak tot hoofdnummer had gekozen. Het con cert is trouwens aan hem opgedragen en men mag «rel zeggen dat hij er in doorgedrongen zal zijn, gelijk geen ander violoucellist. Opus 104 van Dvorak is met groote warmte en veel zaakkennis geschreven. Er komen melodieën in voor, zooals b.v. het tweede thema van het eerste deel. en in het geheele tweede deel, zóó breed en vol dat men dadelijk bespeurt dat ze, als gedachte, geheel uit het instrument zijn geboren. Ook het technische gedeelte van het werk neemt een hoog stand punt in. De instrumentatie is vol afwisseling en met veel smaak aangebracht en geeft aan het sologedeelte een schoenen coloristischeu achtergrond. Het eerste deel komt mij voor het best geréusseerd te zijn; jammer dat het te lang uit gesponnen slot den indruk eenigszins verzwakt. Het tweede deel is wel vloeiend g;schreven maar misschien iets te week in stemming. Het Finale heeft een eenigszins nationaal Czechisch karakter; eigenaardig daarin is de trompetpassage en van uitstekend schoon klankeffect de vioolsolo, benevens het korte stuk, waarin het strijkquartet con sordine optreedt. De concert litteratuur voor cello is niet zeer groot; het zou mij niet verwonderen als dit opus spoedig een plaats inneemt in het repertoire van iederen goeden cellist. lu het tweede deel speelde Wihan het van ouds bekende Kol Nidrei van Bruch. Wihan had in beide werken gelegenheid de buitenge. wone eigenschappen van zijn spel in het helderste licht te plaatsen, zoowel wat betreft schoonheid en zangerigheid van toon, als zuiverheid en virtuosittit in het passagewerk bleef hij niets schuldig. Mengelberg en zijn orchest boden eene zeer schoone uitvoering van Wagner's Mehtersinger-voorspel; misschien tegen het slot een weinig te overhaast. Voorts genoten het Scherzo uit Mendelssohn'sSommernacbtstrautnend'lndy's Istar-variatiëa eene virtuoze uitvoering. Het mag inderdaad een reuzentaak genoemd worden vijf Sonates van Beethoven, waaroader de geweldige op. 100 in Bes, op. 110 in As en op. 111 in c. mol op a avond te spelen. De laatste is herhaaldelijk door Röntgen hier gespeeld; wij blijven er hem dankbaar voor. Doch sedert dat er geen Rubinstein, geen v. Bülow meer oaze solistencoBC ,-rten maken tot gebeurtenissen op muzikaal gebied, sedert dat onze virtuozen meenen een blijk te moeten geven van hun doordringen in verschillende stijlen op het gebied der pianolitteratuur en hunne programma's maken tot een stuk levend geworden muziekgeschiedenis, schijut er geen plaats meer gevonden te worden voor die geweldige kunst die Beethoven in bovenge noemde sonates heeft neergelegd. De Bss-dur sonate is een werk zoo grootsch en diepzinnig dat het 'niet velen vergund is, vertrouwd te worden met haren iuhouJ. En wat men dan noemt dai kbaar, is zij eerst rcc'it niet. Er behoort moed toe het publiek deelgenoot te maken van de schoonheden van een dergelijk werk, want grenzenloos zijn de moeilijkheden in rüythmiscli, zonwel als in technisch opzicht en wanneer die dan alle zijn overwonnen, wat is het dan nog als de geest van Beethoven niet aanwezig is? Maar de geest van Beethoven leeft in Lamond. Hij is de man die de reuzentaak heeft volbracht, de straks genoemde sonates en boven dien nog de Waldstein op. 53 en de Appassionata op, 57 weer te geven op eene wijze, die werkte als een openbaring. Waarlijk sedert Rubinstein en v. Bülow hier waren, heeft niet n het geestesleven van Beethoven met zijne ontelbare schakeeringen en zooals hij dat in zijne sonates heeft neer gelegd, zóó tot uiting gebracht als Frederic Lamond. Het geheele drama dat in de sonate op. 100 ligt opgesloten, heeft hij ons voorge dragen en laten medeleven. Het adagio heeft op mij een indruk gemaakt, zooals ik slechts bij de hoogste uitingen van kunst mocht ontvangen. Iemand die dat zóó vermag te spelen is een uitverkorene. Maar ook de c-mol sonate op. 111, was een en al mannelijke ernst en fiere grootheid. Niet minder heeft de As-dur sonate mij in gespan nen aandacht. Het tweede gedeelte van het fuga-thema (in omkeering) was een juweel van klank. l Doch waar zou ik blijven als ik ging detailleeren. Laat mij liever dankbaar erkennen dat het publiek na de Appassionata geheel onder de toovermacht van Beethoven geraakte en diens vertolker, den grooten kunstenaar Lamond eene ovatie bereidde, zooals slechts hoogst zel den een p'anist is te beurt gevallen. Het pu bliek gaf daarmede een doorslaand bewijs van zijn kunstzin en goed oordeo!. Wat nu in Lamond het meest te bewonderen is ziju eenvoud, zijne onopgesmuktheid, zijn ernst, maar vooral zijn door en door muzikaal gevoel, zijn zelf-negatie en zijn opgaan in Beethoven. Natuurlijk is hij technisch in staat de grootste moeilijkheden te overwinnen; dat heeft hij met velen gemeen; maar wie kan als hij, met de kleinste agogische nuances, zonder l de eenheid van beweging te verbreken, een ge heel verkrijgen, zóó boeiend en zóó pakkend, dat men niet alleen tot de laatste tonen in spanning blijft, maar voortdurend tot een climax wordt opgevoerd? Lamond is geen pianist die wil schitteren, i die zich zelven wil zoeken. Zijn programma van Woensdagavond bewees dit en ziju pro gramma van Maandag G dezer als hij wederom in de kleine zaal van het Concertgebouw op treedt en dan een Brabms-avond geeft, zal er op nieuw van getuigen. j Limond is vóór alles kunstenaar en wel n der allergrootsten. Zijn komst was een weldaad voor de kunst! AST. AVERKAMF. Een van de aardigste bijdragen tot de kennis van het leven van mevrouw Theo Bouwmeester, zijn hare Mémoires, door haarzelf verteld, naverteld door M. J. Brusse, uitgave van Holkema & Warendorf, a omdat mevrouw Bouwmeester zoo eenvoudig en guitig vertelt, n wijl de heer Brusse zoo onderhoudend na vertelt. Wie de bewonderde tooneelspeeleres ook eens niet op de planken wil zien, verzuime geenszins dit boekje te lezen. Boekverkooping te Utrecht. De firma J. L. Bejjers te Utrecht zendt ons den catalogus van het derde en laatste gedeelte der collectie Royaards van den Ham, dat den 6sn, Ten en 8en Maart a.s. in publieke veiling verkocht zal worden. Dit is de afdeeling kunst, die lang niet het minste deel dier rijke ver zameling uitmaakt. De catalogus vangt aan met eene rubriek woordenboeken, waaronder die van Box, Nagler, Immerzeel, Kram e a. Daarop volgt eene belangrijke verzameling groote en kleinere geschriften over theorie en geschiede nis der kunst, verscheidene zeer groote werken over musea en bekende kunstverzamelingen. Verder volgen vele oude en nieuwere werken over kunstnüverheid, architectuur en ingenieurs wetenschappen. Maar misschien wel het meest interessante is het 12-tal middeleeuwsche hand schriften op perkament met fraaie miniaturen en initialen, gevolgd door eene groote collectie geïllustreerde werken op velerlei gebied: emblemata, 18e eeuwsche Fransche uitgaven, nieuwere pittoresque reisbeschryvingen, natio nale kleederdrachten, natuurlijke historie. Ten slotte vele portretwerken en pi.m. 200 nummers portretten en platen van de meest bekende, meer mdeels Nederlandsche 17e en 18e eeuwsche graveurs HiiiiiiiiiniiiiiilinilitiMMillililiiilmiiiimiiiiiiiitiilliiiilililliliiiiiiiiii De ReintaMt-TentoflDstellii te Londen. in. Voor de tweede maal zag ik in deze zalen een bekoorlijk vrouwenbeeld, een portret van Hendrickje, nog jong, maar licht gekleed, den boezem bloot, in hermelynen pelsje (Mr. Mor- j rison, No. 93). Het stuk trof mij ook nu i weer door de prachtige kleur, het mooie vau j dat witte bont tegen het blanke vleesch, de j aardige pose, de levendigheid van dat aan trekkelijke kopje. Maar nu zag ik ook hoe dit kostbare werk mishandeld is, en hier en daar onherstelbaar door afwrijven en schuren geleden heeft. Men zegt: painted about 1665. Ik geloof dat dit stuk omstreeks 105(1, zeker vóór 1GGO ontstond, de leeftyd van Hendrickje wijst het reeds in een vroeger tijdperk. CWer het veel besproken stuk »de Scheeps bouwmeester en zijne vrouw" (van 1633) een der sieraden van Buckingham palace zal ik hier niet uitwijden. Het hield zich zeer goed, zelfs omringd door al die werken uit den i breederen laten tijd. | Hadden wij te Amsterdam dat vroege portret j van een elegant jongman, met een handgebaar opstaande uit zijn stoel om bezoeken te ont vangen hier was de pendant, een g^distin- l gueerde jonge vrouw, in een stoel zittende, met een zwarte waaier in de rechterhand. Jammer genoeg is dit stuk slecht onderhouden en vraagt om een oordeelkundige schoonmaak. Wie weet of het 't dan nog niet van het andere wint al behooren ook beide stukken tot de min of meer »offieieele" portretten van den eersten tijd (1635). 1) De eigenaar is Lord Leconfield. Nog is er een opvallend portret van een jong man, die voor een tafel met paperassen, opstaat en naar een roode muts gry'pt. Het stuk is zeer mooi van kleur, maar ook al vuil en ondoorschijnend geworden. Ik geloof, dat als dit werk in al zijn kleurenpracht gezien kon worden, het nog eens zoo'n effect zal maken. De boeken en papieren zy'n breed geschilderd; het is l G14 gedateerd en behoort aan den Earl of Cowper. Al die portretten van Rembranit by'een, ze vervelen u nooit; maar dit is dat nige van dien Groote hij wist hun een onverganke lijk leven in te blazen, zij worden langzamer hand onze kennis-en en vrienden en we ver geten dat het schilderijen zijn, omdat zy voor ons leven. Wij vinden op deze tentoonstelling vijf land schappen van Rsmbrandt. In de eerste plaats den beroemden «molen", hei landschap van Rembrandt. Dit is wellicht het eenige land schap, dat Rembrandt in lateren tijd schilderde. Het stamt uit de Galerie Orleans, en behoort nu aan den Marqnis of Lansdowne, die er by herhaling 30,000 £ voor weigerde. Links zien wy den molen, een houten windmolen, op een hoogte; een stuk muur uit overouden tyd op den voorgrond. In de laagte is er een water, met een bruggetje, een veerboot en vrouwen, de wasch spoelende. Rechts weilan den met koeien. Het onderwerp is doodeen voudig. Maar welk een poëzie heeft de schilder over dit tafereel uitgestort door de sublieme verlichting. Het i» avond. De zon is onder gegaan, maar zendt nog de laatste gulden stralen op de toppen van de molerj wieken, die als in goud gebaad lijken. De lucht is nog helder, terwy'l het landschap verder in 't half donker ligt; alleen in het water zien w.?;iie lucht weerkaatst. Nooit is avondstemming grootscher en eenvoudiger weergegeven. Het plechtige van het avonduur, waarin de dag in Lacht overgaat, waarin de duisternis al zachtkens u omvangt, komt over u bij het staren op dit verheven kuustgewrocht! liet ons van de Amsterdamsche tentoon stelling bekende landschap (van 1638) met den barmhartigen Samaritaan uit Krakau, is ook weer hier afgestaan, evenals dat kleine, fijne landschapje van Lord Nortbrook. En dan is er nog een klein, beeldig, echt Hollandsen, onopgesmukt laridschapje, ook uit dien vroegeren tijd, met in het midden een bruggetje over een vaart; rechts een paar boerderijen, links een herberg, met geestig gedane figuunjes er by. Maar Rembrandt, de schilder van het licht, heeft ook hier weer gewoekerd met licht effecten. De zon die achter de wolken schuilt, verlicht nog even scherp een groep boomen rechts achter de herberg, terwijl het overige landschap zonder zon is. Dit puik gave stukje, nu van James Reiss Ejq, was ns ook te Bowood bij den Marq. of Lansdownu. En dan is er hier een klein, klein avondlandschapje, met een rust op de Vlucht naar Egypte . men noemt het hier: Shepherds reposing at night. (Ged. 1G17, nu in het Museum van Dublin). Is er ooit mooier maneschy'n geschilderd ? Overtreft het niet alle Van der Neer's door waarheid en ongezocht heid van lichteffect ? In een bergachtige streek zy n Maria met het kindeke en Josef aangeland by herders, waarvan er een met een lantaarn, gevolgd door koebeesten, naar hen toekomt. Zy hebben een vuurtje gemaakt, en dat con trast der warme tonen van het vuur, dat op de meesterlijk gedane figuurtjes schijnt, met het koele, gryzige maanlicht, dat van achter een wolk het fantastische landschap verlicht, gaf Rembrandt de gelegenheid een meesterstuk te scheppen. Wat een observatie der natuur spreekt ook hier weder uit. En nu de bijbelsche tafereelen. Daar hangt er een, heel, heel groot waarvan ik haast zou zeggen: het spijt me dat het echt is. (Er zijn in Engeland menschen, die 't betwijfelen 2). Het heet: Belsazar's festy'n, en is omstreeks 1G35?36 geschilderd. Het zeer groote doek wordt by'na geheel door Belsazar ingenomen, een reusachtige man met grooten turban en kroon op het hoofd, die met wyd uitgestrekte armen zijn schrik te kennen geeft. Rechts laat een zyner vrouwen van schrik den wy'n uit een gouden beker vloeien, links andere figuren, waarbij nog een vrouw, met van den toeschouwerd afgewend gelaat. Als compositie is dit stuk aller gebrekkigst en uiterst theatraal; veel zwakker dan de groote stukken te Dresden en Weenen, die Rembrandt omstreeks dien zelfden tyd schilderde (Simson's bruiloft en zy'n blind worden). De détails zy'n echter fraai geschilderd, en men zou er uit willen snijden een meesterlijk gedaan schilderij van vruchten en zilverwerk op een grijsachtig tafelkleed op den voorgrond. Iets later en beter is een stukje van de zegening van Jacob, door Izaak. Het is een vreemde voorstelling; waarschijnlijk is bedoeld dat Jacob hier Ezau's kleederen en heele uit rusting aangedaan heeft. Rebecca kykt door de gordynen. Mooi is de uitdrukking op Izaak's gelaat; het is zeer kleurig en warm van toon. Ezau-Jacob lykt wat potsierlijk aangedirkt. Ook de witten van het beddegoed zijn prachtig geschilderd. Maar hoeveel begeerlijker is die schat van koningin Victoria: Maria Magdalena's ont moeting aan het graf. Wij vergeten geheel het wonderlyke van dien stroohoed, dien Rem brandt Jezus opzette, als wij die pathetische uitdrukking op Magdalena's gelaat beschouwen, die vreedzame uitdrukking van den Zaligmaker, die heerlyke ochtendstemming in het fantastische, zonnige, Oostersche landschap. Dit kleine juweel blijft altijd een parel aan Rembrandt's aan paarlen zoo rijke kroon! Maar zie ons hier voor een der merkwaar digste doeken dezer tentoonstelling: de graf legging, in het bezit van den Hertog van Abercorn. De handteekening, Rembrant, zonder d, is vernieuwd, het jaartal IG'O lijkt echt, hoewel de schilderwijze eer op 165G wy'st, die is geheel in den trant der Anatomie van Dr. Deyman ('s-Ryka Museum). Deze zeer omvangrijke schilderij de figu ren zijn bijkans levensgroot is in de kunst historie maar amper bekend. Bode noemt het in zy'ne «studiën" maar heeft het geloof ik niet gezien, evenmin Michel. Op den voor grond ligt de pas van het kruis genomen Trademarls THEE - E. BRANDSJ Trademark KOLDETO & CORBIÜRE, »ft L, E I D SC H E S T K.Oft »W AJVlSTKltUAM.. <? V Groot Beddenmagazijn. Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden, Babytafelljes, Babybascnles, etc. etc. Vraagt geïllustreerde catalogus. Specialiteit van Overhemden op maat, Dassen, Boorden, Manchetten, etc., bij VVE W. VAM HEK HULST Hofleverancier. Fteis artikelen. Parapluies. 167 Kalverstraat, AMSTERDAM. HOFFOTOGEAAF. Galerij 48, achter het Paleis voor Volksvlijt DAGELIJKS gelegenheid tot photografeeren. VERGROOTINGEN NAAR OUDE PORTRET IEN ZEER BILLIJK. PHILIPPONA KETELAAR, K A I- V E R S T K A A T 166, AMSTERDAM. SPECIALE INRICHTING voor het vervaardigen van volledige uitzetten en Luiermanden. Op aanvraag worden prijsopgaven en modellen franco toegezonden. Biljartballen Ie qualiteit Ivoor, met garantie; alsmede Lakent, Queuen, Pommeranzen en verdere Biljart-Artikelen, En-gros by A. OVERES, 's-Hertogenbosch. Koopt oude Ballen tegen hoogen prtfi. Kracpelieii en Holiu's 5 SALMIAK-PASTILLES, 8 algemeen erkend als het beste mid- [fl del bij Hoest en Verkoudheid, ffl Het is een siijmoplossend en ver- uj zachtend middel bij uitnemend- in heid. Verkrijgbaar bij d« meeste te Apothekers en Drogisten. Prijs per ? flescbje 20 Ct. H JUT" Alleen echt in L] fl^scbjes, f3 voorzien van e'iquet, waarop de |{] handteekening van j*j KRAEPELIEN & HOLM, g Zeist, Hofleveranciers. in Goedgdteiird Gevestigd te Amsterdam, Damrak 74, Koninklijk Jlesliiit van 3 December 1895, f-'". 38. Maatschappelijk Kapitaal ? 1,800,000. Directeuren: Mr. C. L. SCOTT en Mr. PAUL L. MULDER. Commissarissen: W. J. GEEKTSEMA. Amsterdam; JOAS H. SCHMITZ, Amsterdam; Dr. JB. VAN fïEUNB, Amsterdam; J. O. VAN GOENS, 'xGrarenhage; Dr. S. J. HALBEETSMA, Itutterdiim; Prof. Dr. W. KAPTEIJN, Utrecht; Mr. J. LUDETT, Amsterdam; Prof. Dr. J. A. C. OUDEMANS, Utrecht; Jhr. F. VAX REENEN, Zeist en B. W. SCOTT, Amsterdam. $J^- De Maatschappij verzekert pensioenen, uit te betalen zoo dikwijls en zoolang de verzekerde door invaliditeit, onverschillig of deze voortspruit uit ziekte of on geluk, buiten staat is zijne beroepsbezigheden te verrichten. DRINKT HOILANDIA" TAFELWATER. Hier en daar een viel de Flanel iets beschadigd de reden waarom onde opgeruimd. 60 El wit H. linnen, 76 cM. ? 9.60 60 Boerenlinnen, 79 » 10.80 60 Watertwist, 75 » 6 32 Haish. katoen 80 » 4.80 30 Cambrics, 100 » 450 30 Haevytwill, 80 » 6. 24 Gerstenkorrel, 68 » 360 EEN PARTIJ Graslinn. Beddelakens, afgekeurd voor Indi : om de zwaarte. . 3 % El > 120 cM. ? 10.65 3J4 » X 150 » » 14.40 3M > X 190 » .1820 [je, van buiten iets vuil, aan de zelfkant, ziehier rstaand goedkoop wordt 20 El Engels. Keper, 70 cM. ?3.20 » zware » < 5 » » 4 50 39 » ongebleekt » 75 » » 5.60 30 » Flane), 70 » » 450 40 . Sbirtirg, NS » , 7.20 30 » Satinslreep, 70 ?> » 4.50 Prima Handdoeken. Witte ? 3.65 Kneipp ? 3 90 Korrel » 3 Blauwen » 3.45 Glasdoeken met naam » 3. Stofdoeken > > » 1.15 Theedoeken » 1.45 Fgne Katoenen SLOOPEN met Knoopjes ? 6. . Meisjes Hemden ... Meisjes Paiilalons . . Meisjes !\acliljaponneii Dameshemden .... Nachtjaponnen . . . Damespantalons . . . PiquéRokken. . . . Damesflanellen . . . Heerenhemden. » Pantalons . . . Linnen > ... 6 Ja.s-j es . lengte 70 80 85 90 95 100 105 cM. Prijs 50 54 60 65 67 80 85 et. lengte 50 60 70 80 90 cM. Prys 77 X S5 92^ 102K 115 et. lengte 55 70 80 90 105 .115 cM. Prijs 1.07)4 1.20 1 32X 1.45 1.57 Ju' 1.75 ^220 Indische Beddelakens. * l 50 240 X 3« El. ? 2.97, 240 X 4 EL ? 3.40 » 1.85 280 X3K >» » 3 50, 280X4 » » 4. " |'p UITZETTEN. 1 230 LUIERMANDEN. 1 -275 UITRUSTINGEN. STALEN en MODELLEN worden op aanvraag franco toegezonden. II. II. KOLT HOF, Fabrikant, Almelo. KINAURUPPELS van Dr. DE VKlJ. Het krachtigst werkend middel tegen Malaria (binnenkoortsen) algemeene zwakte, bloedarmoede en bleekzucht. Vraagt overal de ij verzegelde flacons a f\.?, voorzien van nevensstaand fabrieksvan H merk. Men lette daarop. Bij overmaking van een postwissei ? 1.15 volgt franco toezending door li e in l se h e Fabriek N4HHING D* n Haa» de DE CANDIDATUUR-VAN BOMMEL, DOOE DOCTOR JURIS. DERDE Oltt'K, Met Teekeningen van Johan Braakensiek. Prijs ?!.?, gebonden ?1.40. Amsterdam. S. L. VAN LOOY.