DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1133 zaal gegeven werd met medewerking van mevrouw Oldenboom en den heer Veerman uit Utrecht. De dtmes Roll getuigden in een aantal fraaie nummers o.a. Andante con Variatione van Schumann en Polonaise van Saint-Saens, van haar voortreffelijk Samenspel. In rhythmisch opzicht vooral bleef geen enkele wensch onbevredigd. Ook de phraseering en melodische teekening waren zeer smaakvol en doordacht. Alleen de qualiteit van den toon zou men schoener «n met meer afwisseling gewenscht hebben. Het is echter mogelyk, dat het gemis hiervan geheel op rekening van den vlengel (Pleyel's Piano-double) te stellen is. Voor my ten minste bleef het nauwelijks een vraag of het spelen van muziek voor twee klavieren ge baat zal zyn met n instrument, zoo weinig poëtisch van toon als dit. Dan toch liever twee vleugels van hetzelfde fabrikaat en ieder zoo schoon als de tegenwoordige hoogte waarop de instrumentenbouw het gebracht heeft, zulks toe laat en zelfs vordert. De dames Roll werden te recht zeer gehuldigd, evenals mevr. Oldenboom, die een zevental liederen ten beste gaf, waarvan Murmelndes Lüftchen van Jensen en Heeft het roosje milde geuren" van Benoit vooral uit blonken. De Heer Veerman heeft niet goed gedaan Spohr's Gesangscene te spelen. Dit werk eischt orchestbegeleidung en eene grojtere zaal. In Beethoven'» G-dor romance en vooral in een paar stukken uit Bach's viool-solo sonate in E kwam zijn muzikaal spel terdege uit en daarmede oogstte h\j veel byval in. De dames Roll belastten zich beurtelings met de begeleiding. Ik wil dit opstel niet eindigen, zonder met een enkel woord de aandacht ge vestigd te hebben op de eerste uitvoering van een werk van Rich. Strauss, Don Quixote", hetwelk op het aanstaande Caeciliaconcert Donderdag 16 dezer, in den Stads schouwburg zal worden uitgevoerd. Zij, die hunne verwachtingen van dit werk regelen naar 's componisten Don Juan, Tod und Verklarung en Also sprach Zarathustra doen den toondichter onrecht. Strauss noemt zijn werk Introduzione, Tema con variaeioni e Finale, Fantastische Variationen ber ein Thema ritterlichen Characters." Het is speciaal de Humor", dia hier aan het woord is. Zwaarwichtige en diep tragische accenten zouden dan cok geheel te onpas zijn in een onderwerp als Don Quixote. In Till Eulenspiegel heeft Strauss reeds eenmaal zyne gave op het gebied der muzikale karakteristiek ten toon gespreid. Thans echter, nu zyn uitdrukkinggyermogen een nog hoogeren trap van ontwikkeling bereikt heeft, werkt hy met eene koenheid en stoutheid, die het onbereikbare nabij doen komen. In het volgend nummer zal ik het werk uitvoeriger bespreken. Dat het door velen als bizarre zal worden verwor pen, acht ik by'na zeker. Het is echter iu ieder geval eene merkwaardig» compositie, die in hooge mate ieders belangstelling verdient. ANT. AVBBKAMP. Een nieuwe Nederlandsche Opera. Zooals bekend is, worden door eenige belangstellenden in de Nederlandsche Opera pogingen gedaan, om deze kunstinstelling in gewyzigden vorm te doen voortbestaan. De leiding zou worden toevertrouwd aan de heeren Orelio en Pauwels. Als muziek-directeuren zouden, naast den heer Van der Linden, optreden de heer Emanuele Natale, voor het Italiaansch-Fransche repertoire en mis schien de heer Mengelberg voor de werken van Wagner. Verder wordt verzekerd, dat H. M. de Koningin niet ongenegen is, de Opera finan cieel te steunen, mits de eerste honderdduizend gulden voor een waarborgfonds zyn by'eengebracht. Wy hopen, dat deze pogingen zullen slagen, daar door velen de Nederlandsche Opera noode zou worden gemist. iiiitiiiiiiiniiiiiiiii eens de Hacbtwaclit. Aan de Haarl. Ct. wordt uit Amsterdam geschreven : «Men zal zich herinneren, dat het overbrengen van de «Nachtwacht" van Rembrandt naar de tentoonstelling van werken van dezen groot meester der Kunst in het Suasso-Museum, ter gelegenheid van de plechtige inhuldiging van H. M. Koningin Wilhelmina in den nazomer van 1898 alhier gehouden, en de tentoonstel ling van dit hoogst merkwaardige en zeer kostbare doek aldaar heel wat pennen en gemoederen in beweging heeft gebracht. Ja, dat de malcontenten of y'veraars voor het voortdurend verblyf van het stuk in het SuassoMuseum alle zeilen by zetten om hun plan door te drjjven, en zooals ons destijds gebleken is, daarvoor zelfs minder deugdelijke middelen niet ongepast zouden hebben gevonden. Het voornemen toch heeft bestaan om, nk afloop der tentoonstelling, het kolossale doek een voudig zonder vooraf den directeur daarvan in kennis te stellen, die de noodige maatregelen tot verruiming van den ingang voor de ontvangst nemen moest aan het Ryks-Museum terug te laten brengen, in de verwachting dat het alsdan geweigerd en vervolgens in triomf naar het Suasso-Museum voor eeuwig verblyf zou teruggevoerd zy'n. In den Gemeenteraad bjj de beraadsla ging over de gemeentebegrooting over 1899 op 26 Oct. a. p. heeft de voorz., de burge meester, aan die y'veraars te kennen gegeven, dat al te groote spoed zelden goed is. In ant woord toch op eene vraag, door den heer Voüte gedaan, naar aanleiding van hetgeen in de Memorie van Beantwoording op het verslag der afdeelingen over de begrooting van 1899 over de Nachtwacht- quaestie was gezegd: «welke stappen door B. en W. pedaan waren voor eene betere plaatsing van de «Nachtwacht", en of het niet mogelijk zou zy'n die schildery' in het Stedelyk-Museum te behouden" op deze vraag herinnerde de voorzitter er aan, dat by de stichting van het Ry'ks-Museum de gemeente zich bereid verklaard heeft de stedely'ke schilderijen in dat Museum ten toon te stellen. Er was eene overeenkomst met het Ryk gesloten, waarby de gemeente haar schil deryen in bruikleen afstaat aan het Ryk, onder bepaling, dat opzegging der overeenkomst moet geschieden zes maanden van te voren. Intusschen zeide de voorzitter te kunnen mededeelen, dat men reeds jaren bezig is, om eene betere tentoonstelling der schilderyen in het Ryks-museum tot stand te brengen. Er hadden wel veranderingen plaats gehad, maar de ondervinding op de Rembrandt-tentoon stelling had duidelijk aangetoond, dat' men met die veranderingen niet gebaat is. Men (B. en W.) had er derhalve by de Regeering op aangedrongen, om alles in het werk te stellen, ten einde die stukken meer tot hun recht te doen komen. En hy' voegde daaraan ten slotte toe idat ook ZExc. de minister van Binnenl. Zaken volkomen overtuigd is, dat er iets gedaan moet worden om aan de geop perde bezwaren tegemoet te komen, zoodat de Raad daaromtrent gerust kon zyn." De burgemeester heeft, naar w(j vernemen, woord gehouden. De zorg, om zoo mogelyk verbeteringen aan te brengen, droeg hy op aan de commissie van toezicht over de stedelyke schilderyen, welke in overleg met den minister van Binnenl. Zaken nu een plan voor een zoogenaamd >proefiokaal" gereed en naar Den Haag ter beoordeeling opgezonden heeft. In dat houten gebouw of houten loods zullen proeven met de beste plaatsing van de «Nachtwacht" ge nomen worden. Dit gebouw zou dan zoo ingericht worden, dat het licht van alle kanten pp het doek zou kunnen vallen. Bygevolg in alle zijden van licbt-raraen voorzien. Men acht het wenschelyk deze proeven te nemen zooveel mogelyk in de open lucht, zoodat geen nevengebouwen het licht belemmeren of verminderen. By v. in den tuin van het StedelykMuseum, of op verren afstand van het RyksMuseum op Museum-terrein. Zoodra Z.Exe. nu maar zyn fiat voor den bouw van het proeflokaal verleent, zullen de critici weer naar de pen gr y pen en de gemoederen ander maal in beweging worden gebracht. Dat het dan niet weder personen-quaestie worde !" »** Het verwondert ons, dat een deftig blad als de Opr. H. Ct. dit onzinnig verhaal omtrent de commissie der Rembrandt-tentoonsteliing heeft opgenomen. Alsot deze commissie uit zulke idioten zou hebben bestaan, dat eenige der leden zelfs hadden kunnen gelooven de Nacht wacht voor goed in het Suasso-Museum te zullen houden, als zy maar onverwachts naar het Ry'ksmuseum werd teruggebracht! Ook verwondert het ons, dat diezelfde be richtgever den moed heeft aangaande den stryd over de plaatsing der Nachtwacht als van iets persoonljjks te gewagen. Waar by'na alles wat naam op kunstgebied heeft, in ons eigen land en in het buitenland, zich voor een betere plaatsing van 's werelds beroemdste schildery verklaarde, kan toch moeilijk een verzet tegen de handelingen .van personen die het Rgksmuseum meer toonden lief te hebben dan de Nachtwacht, een personenstry d worden genoemd. En al niet minder zonderling is 's mans verzuchting: nu zullen de critici weer naar de pen grijpen, immers, indien ooit de kritiek een vruchtbaren arbeid heeft ver richt dan was het wel ten opzichte van de plaatsing der Nachtwacht, te wier behoeve men nu, na alle mogelijke kunstmid deltjes te hebben geprobeerd, een proeflocaal zal inrichten. Meer onbevangenheid en grooter dankbaar heid had men van een correspondent der O. H. C. mogen verwachten! mHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimimiiiiiiiiiiiimiHiiiiiHiiiiiinMimiiMtiiii Spanje, een reisverhaal, door JOZEF ISB.AELS. 's-Gravenhage, M. Nijhoff. Er zijn over Spanje weinig goede boeken geschreven. Germon'} de la Vigne en de Oosten rijker Hartleben hebben goede reisgidsen gele verd en sinds n of twee jaar pas is Baedeker eindelijk met het zijne gekomen. Dat van den Engelschman Murray is practisch een boek van weinig waarde, bet bevat niettemin een schat van archeologische keunis en is ook voor den reizenden geleerde van veel *ut. Litterair is het boek van Theophile Gauiier een mooi boek. Maar de werkelijkheid van het hedendaagsch Spanje komt er weinig mee overeen. Het reisverhaal van Alban Stolz is gesteld in uitmuntend duitsek proza. Het zijn forscli gehouwen volzinnen, kras en meedoogenloos, die de gedachtealijnec steeds scherp dekken. Maar het mist het gedistingneerde sentiment en de wazige zilverte der Gautier'scbe bladzijden. Stolz is een individualiteit, zooals er weinig onder schrijvers zijn. Hij is zich zelf. En dat is eene kwaliteit, die in de laatste helft dezer eeuw meer en meer verloren gaat. In zoover zullen de socialistische artiesten in hun pogin gen slagen dat langzamerhand het proza van allen op dat van allen zal gaan gelijken, de ver/.en van den een op die van den anderen. Aas Jozef Israëls komt de eer toe het beste boekje iu het Hollandsch over het land van gene zijde der Pyreneeën te hebben geschre ven. Wie zou dat verwacht hebben? Het is waar, de auteur heeft geen wijsgeerigen blik voor het Spaansche volk. Hij maakt zelfs geen gewag van bet groote verschil der Basken en der Andalusiers bijvoorbeeld. Hij teekent u niet het algemeene type der vrou wen van Valencia of de breedere onderkaak van den Catalonier, maar hij vertelt u wat hij in Spanje gedaan heeft en zoo leert de lezer misschien beter dat land kennen dan door menig aardrijkskundig vertoog. Het vroeger zoo schooue (en nu ook nog schoone, maar schoon door ouderdom) land van den Ebro en den Guadalquivir is versleten. Het volk is zwijgend geworden en in zichzelven ge keerd. Lees de Spaansche auteurs van het groote tijdperk van Lope de Vega Calderon, en Moliua en ge zult het onderscheid merken. Gezonken is de Spaansche ziel en zij brandt nog met een bleek en flauw maar toch goedaardig licht ia de hedendaagsche lichamen. De Mooren hebben de bosschen weggekapt en op de kale bergen en rotsen is er geen schaduw meer te vinden dan hier en daar van de ruine vaa een ouden burgt. Want talrijk zijn deze ruines over het land verspreid. Talrijk zijn ook de verlaten dorpen, waarvan de bewoners zijn uitgestorven of verhuisd naar andere plaatsen. Iu Duitschland, Italië, Nederland en andere landen heerschte en heerscht nog een bouw woede. Oude steden worden weer jong en verdubbelen hun aantal huizen. Zie Magdenburg, Creleld, Elberfeld. Geheele wijken rijzen daar voortdurend uit den grond en het einde daar van is niet te voorzien. In Spanje niets van dat alles. Men bouwt er bijna niet. De hui zen van voor twee, drie eeuwen, zij doen er nog dienst. En wat de bewoners betreft. Een geleerde Duitscber heeft beweerd, dat het meest van alle volkeren de Spanjaarden door eene zielsziekte zijn aangetast, waarvan nog niemand het wezen heeft doorgroi,d. En dat is dat land, dat in de zestiende eeuw de wetten aan de wereld voorschreef en voor wiens lansen alle naties beefden. Las anliquas lanzas a renovar venganzas, zij zijn verroest en gebroken voor altijd. Moed hebben deze menscüen nog, meer misschien dan anderen maar de kracht is weg. Het zijn ijlopvlam mende zielen, stroovlammen zonder densiteit. Hun litteratuur is tot een ouwelij k gezeur geworden en toch zijn zij de beste dramatic! der wereld geweest. Er is absoluut geen drama tische litteratuur, zoo intens, zoo spontaan, zoo licht, zoo fijn en toch schitterend als de hunne. Maar nu dit boek van onzen grooten schilder. Men heeft gezegd dat men er Spanje niet, maar wel Israels uit leert kennen. Dat is niet zoo. Evenals de auteur zelf krijgt de lezer een rijken indruk van het land, zooals ik reeds zei, is hij wel geen wijsgeer, maar hij is toch een schilder en een scherp ziend menscb. Er is dan ook in dat boek niets wat niet gezien en gevoeld is. Alle rhetoriek en mooischrijverij, alle littera tuur is er uit geweerd en daarom is dit boek zulk goede litteratuur, want wij hebben toch eindelijk eens genoeg van al die zoogenaamde opperste zinnen, van al die gouden en purperen liefde, die opvlammen en god weet wat zij al meer doen, al die vernieuwde rhetoriek die onder andere gewaden weer het hoofd heeft opgestoken en waarvan men dacht dat zij in onze taal niet meer bestond, omdat zij eenvoudig van costuum had gewisseld. Bijna iedere generatie meent dat wat zij schrijft geen rhetoriek is, maar het voorgaande wel. Nu wordt een uiterst scherpziende blik vereischt om de werkelijk eminente boeken van een tijdperk aan te wijzen. E u ik zou niet onge neigd zijn wanneer ik mij zelf genoeg doorzicht Trademark THEE-E BRANDSMA M. ? ? ? J ? J JL^tf* JUP_M_^JL H..L 11 JLFkjyiWJLX JL« Trademark KOLDEWÏlJ&CORBtóRE, kA L, KI DSC H KSTK.fjn Groot Beddenmagazijn. Groote collectie Wiegen, Kinderledekanten, Luiermanden, Babytafeltjes, Babybascules, etc. etc. Vraagt geïllustreerde catalogus. Cacaofabriek Mexico". Cacaofabrikanten, KOOG a. d. ZAAN, HOLLAND. Specialiteit van Overhemden op maat, Dassen, Boorden, Manchetten, etc., Ilij VVE %V. V t\ l» E II HULST Hofleverancier. Reis artikelen. JParapluies. 167 Kalverstraat, AMSTERDAM. 91 gevestigd te Verzekering- VI aaf schappij JUVEIWTUS, AMSTERDAM. Opgericht 1887. Reserve op UU°. December 1897 ? 25167,83^. Afd. I. Militie-Onkosten Verzekering ter beatryding van de Onkosten en geldelijke nadeelen aan den Persoon1 ij ken dienstplicht verbonden. Afd. II. Huwelijks-Uitzet Verzekeringen. Prospectussen en Tarieven en alle inlichtingen gratis verkrijgbaar bij de Directie, den Texstraat 41. en by H.H. Age.iten. Ie qualiteit Ivoor, met garantie-, alsmede Lakent, Queuen, Pommeramen en verdere Biljart-Arti kelen, En-gros by A. OVERES, 's-Hertogenbosch Koopt oude Ballen tegen hoogen Biljartballen Gevestigd te Amsterdam, Damrak 74, Goedgekeurd bij Koninklijk Mestuit van 3 December 1895, AT°. 38. Maatschappelijk Kapitaal/ 1,800,000. Directeuren: Mr. C. L. SCOTT en Mr. PAUL L. MULDER. Commissarissen: W. J. GEEHTSEMA, Amsterdam; JOAS H. SCHMITZ, Amsterdam; Dr. JB. VA> GEUNS, Amsterdam; J. C. VAN GOEXS, 'sGi'arenltage; Dr. S. J. HALBEKTSMA, llutteraani; Prof. Dr. W. KAPTEIJN, Utrecht; Mr. J. LUDEN, Amsterdam; Prof. Dr. J. A. C. OUDEMAXS, Utrer/it. Jhr. F. VAN REEXEN, Zeist en E. W. SCOTT, Amsterdam. U(F" De Maatschappij verzekert pensioenen, uit te betalen zoo dikwijls en zoolang de verzekerde door invaliditeit, onverschillig of deze voortspruit uit ziekte of on geluk, buiten staat is zijne beroepsbezigheden te verrichten. PHILIPPONA KETELAAR, lournisseur de la Cour. * KAI. \EKSTRAAT 166, A II 8 T E R U» A M. GRANDE SPECIALITE POUR Trousseaux & Layettes. Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. Naanilooze Yenn. H\G1ÉA", I te AMSTEEDAM. Goedgekeurd bij Kon. Besl. van '11 Mei -1897, No. 63.) O Kantoor, Fabriek en Hoofdmagazijn: ROKES 128 o.d. Ked. Bank (Telephoon 1884). Magazijnen: CONSTAFrm HUYGENSSTRAAT 98, hoek Overtoom (Telephoon 1349). RAADHUISSTRAAT 80, o d Winkelgalerij (Telephoou 1979). HEILIGEXWEG 21, naast de Badiiiricliting. Speciale inrichting voor verkoop en verhuren van ARTIKELEN VOOR ZIEKENVERPLEGING als Ziekenledikanten, -stoelen, -wagens, enz. @peratie- en (Speculusita&ls en ,§toeien, (ghiiurg. ijnstiamenten enz. Aseptisehe en Antiseptisehe Verbandstoffen. Breukbanden. Buikgordels. Gezondheidscorsetten. Lucht- en Waterkussens en dito Matrassen, enz. enz. TRANSPORTDIENST voor bet ver»oer van Zieken en Gekwetsten, per Raderbrancarii (met luchtbanden) volgens tarief, zoo buiten- als binnenlands en onder geleide van speciale beambten. O W P P DRINKT HOILANDIA" TAFELWATER. Pensionaat de Demoiselles. Rosemont A, Avenue de la Gare. LAUSANNE. Mme HALLETT-VULL1ÈMOZ, se' condée par de bonnes institutricesre^oit un nombrelimitéd'élè?es. Vie de familie. Soins maternels. Etude approfondie des langues. Le^ons de musique, de chant et de peinture. Prospectus et références a disposition. Béférences: M. Ie pasteur V.KONYNBNBUKO Bellingwolde, Groningue; Colonel VAN ZUTLEN, Heerengracht, La Haye; Mon sieur BIEZBVELD, Kanaal 9, La Haye. SGHEVENINGEN Hotel Bella Vista, VAN STOLKWEG 14, blijft den gehcelen AVinter geopend. Pension tegen matigen prijs. EOFFOTOGEAAF. Galerij 48, achter het Paleis voor Volksvlijt. DAGELIJKS gelegenheid tot photografeeren. - VERGROOT1NGEN NAAR OUDE PORTRETTEN ZEER BILLIJK. i raepelien en Holm's SALMIAR-PASTILLES, j algemeen erkend als het beste mid del bij Hoest en Verkoudheid. l Het is een slijmoplossend en verI zachtend middel by uitnemend| heid. Verkrygbaar bij de meeste | Apothekers en Drogisten. Prys per i fleschje 20 Ct. i iW Alleen echt in Q fleschjes, j voorzien van etiquet, waarop de }fl i handteekening van S KRAEPELIEN & HOLM, j{j Zeist, Hofleveranciers. u] van E. KINADRUPPELS van Dr, DE VRIJ, Het krachtigst werkend middel tegen Malaria (biimenkoortsen) algemeene zwakte, bloedarmoede en bleekzucht. Vraagt overal de Q verzegelde flacons a ? 1.?, voorzien van nevensstaand fabrieksmerk. Men lette daarop. Bg overmaking van een postwissel a / 1.15 volgt franco toezending door de Chemische Fabriek NANKING, Den Haag.